Lüğətlərdə axtarış.

Amator və ya Həvəskar (fransızca: amateur) — Bir işi və ya peşəni həyatını qurmaq üçün və ya pul üçün deyil, zövq üçün işləyən həvəskar, bu işə maraqlı insanlar üçün istifadə olunan bir termindir. Bunun əksi “peşəkardır”. Həvəskarlar öz işlərində mütəxəssis deyillər, peşə olaraq da bu işi peşə olaraqda öyrənməmişlər. Bu söz həm də “təcrübəsiz” və “səriştəsiz” kimi sərt şəkildə istifadə olunur. Qədim fransız dilində “sevən, aşiq” mənasını verən “amateur” sözünün kökü 1784-cü ilə təsadüf edir. Fransız dilinə isə yenə latıncadan eyni mənaya gələn “amatorem” (nom.“amator”) sözündən girmişdir..

Şamats (bosn. Bosanski Šamac, serb. Шамац / Šamac, xorv. Bosanski Šamac) — Bosniya və Herseqovinanın şimal-şərq hissəsində yerləşən şəhər. Eyniadlı icmanın inzibati mərkəzi. Serb Respublikasının Doboy regionuna daxildir. Şəhər Sava çayı üzərində, Bosna çayının töküldüyü yerdə, Xorvatiya ilə sərhəddə yerləşir. == Adı == Bosniya müharibəsindən əvvəl şəhərin adı Bosanski-Şamats idi. Sonradan Serb Respublikasının hökuməti Şamats adını təsdiqlədi. == Əhalisi == 2013-cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 5 390 nəfər, icmanın isə 19 041 nəfər idi.

Aleksey Aleksandroviç Şahmatov (rus. Алексе́й Алекса́ндрович Ша́хматов; 5 (17) iyun 1864 və ya 17 iyun 1864, Narva, Sankt-Peterburq quberniyası[d] – 16 avqust 1920[…], Petroqrad) — Rus filoloqu, dilçi və tarixçisi, rus dilinin, qədim rus salnamələrinin və ədəbiyyatının tarixi tədqiqatının banisi. Sankt-Peterburq İmperator Elmlər Akademiyasının akademiki, İmperator Pravoslav Fələstin Cəmiyyətinin üzvü. 1901-ci il yanvarın 1-dən - əsl dövlət müşaviri. == Həyatı == Zadəgan sülaləsi olan Şahmatovların ailəsində anadan olub. Atası - Aleksandr Alekseyeviç Şahmatov, məmur, vəkil, ana - Mariya Fedorovna evdar qadın olub. Ailədə dörd uşaq olublar, bir oğlan, üç bacı. Valideynləri 1871-ci ildə vəfat etdi və üç azyaşlı uşaq Evgeniya, Aleksey və Olqa əmi Aleksey Alekseeviç Şahmatov tərəfindən himayəyə götürüldü. Buna görə də Aleksey bir müddət Saratov quberniyasının Qubarevka kəndində yaşayıb və orada vaxtilə Heydelberq Universitetini bitirmiş əmisi onunla məşğul olub. 1874-1878-ci illərdə Kreyman gimnaziyasında oxuyub, sonra 4-cü Moskva gimnaziyasının 5-ci sinfinə keçib.

Anatol Abraqam (fr. Anatole Abragam; doğum adı: Anatoli İzraileviç Abraqam, rus. Анатолий Израилевич Абрагам; 15 dekabr 1914[…], Dauqavpils, Vitebsk quberniyası[d] – 8 iyun 2011[…], Vitri-sür-Sen və ya Paris) — Fransa fiziki, Paris Elmlər Akademiyasının üzvü (1973). == Həyatı == Abraqam 1937-ci ildə Paris Universitetini bitirmişdir. O, maqnitizm və bərk cisim fizikası, xüsusilə nüvə maqnetizmi, bərk cismin hiper incə quruluşu, spin temperatur nəzəriyyəsi, nüvə polarizasiyası, bərk cismin qamma-rezonans spektroskopiyası sahəsində tədqiqatlar aparmışdır. Abraqam hiperincə quruluşun parçalanması nəzəriyyəsini inkişaf etdirmişdir. O, 1953-cü ildə müstəqil olaraq Overhauzer effektini müşahidə etmişdir. Abraqam proktorla birlikdə qütbləşmiş proton hədəfini əldə etmək üçün istifadə edilən dinamik nüvə qütbləşməsini kəşf etmişdir. O, 1970-ci ildə nüvə antiferromaqnetizmini və 1973-cü ildə neytronların nüvə presessiyasını kəşf etmişdir. Abraqam 1967-ci ildə Fransa Fizika Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur.

Anatol Frans (fr. Anatole France; tam adı: Jak Anatol Fransua Tibo (fr. Jacques Anatole François Thibault); 16 aprel 1844[…], Paris – 12 oktyabr 1924[…]) — fransız yazıçı və ədəbi tənqidçi, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1921). == Həyatı == Fransız yazıçısı Jak Anatol Fransua Tibo — Anatol Frans Parisdə doğulmuşdu. Atası tanınmış bukinist idi, əsasən Böyük Fransa inqilabına dair əsərlər üzrə ixtisaslaşmışdı. Onun "Libraire France" adlı kitab mağazası dövrün yaradıcı ziyalılarının tez-tez toplaşdığı yerlərdən biri sayılırdı. Ailənin yeganə övladı Anatol Fransın uşaqlıq illəri Sena sahilindəki bu mağazada, kitablar içərisində keçmişdi. Anatol Frans universitet təhsili almamışdı. Stanislas kollecini isə bir neçə dəfə imtahanlarda uğursuzluğa düçar olandan sonra çox çətinliklə 20 yaşında bitirmişdi. Ortabab şagird kimi tanınsa da, latın və yunan müəlliflərini həvəslə oxuyur, gözəl inşalar yazırdı.

Anatol Vasiliç Kuragin – Lev Tolstoyun “Hərb və Sülh” romanının, eyni zamanda roman əsasında çəkilmiş filmlərin və operanın qəhrəmanıdır. its various cinematic adaptations, and an operatic adaptation as well. Hərbçi olan Anatol, Elen Kuraginin qardaşıdır. Bacısının da köməyi ilə Anatol evli olmasına baxmayaraq, Nataşa Rostovanı yoldan çıxarır. Hətta Nataşa ona qoşulub qaçmaq da istəyir. Sonradan Anatol Napoleon müharibələri zamanı ayağını itirir. == İnkişaf == Romanın inkişaf etdirilməsi zamanı Tolstoy obrazın adının “Pyotr” olmasını və roman ərzində “tam bir təkamül yolu keçməsini” nəzərdə tutmuşdu. Anatole Shosttak served as the real life inspiration for the fictional Anatole Kuragin. == Təqdimat == Ester Polianovski Salaman yazır ki, “Tolstoy bütün digər obrazlarından fərqli olaraq, Anatolun xasiyyəti haqqında bizə yalnız bir məlumat verir: o, nadir halda nəsə edirdi.” == Filmlərdə == 1956-cı ildə çəkilmiş ABŞ filmində Anatol obrazı Vittorio Gassman, 1966-1967-ci illərdə çəkilmiş SSRİ filmində Vasili Lanovoy, 2007-ci ildə çəkilmiş mini serialda isə Almaniya aktyoru Ken Duken tərəfindən canlandırılmışdır.

Yamato Yamamoto (山本 ヤマト, Yamamoto Yamato, d. 1 mart 1983) – Yaponiya manqakası. Kentaro Katayamanun "Kure-nai" ranobe seriyası və əlaqəli manqaları üçün çəkdiyi illüstrasiyalara görə tanınır. Bundan əlavə, "Seraph of the End" manqa seriyasının illüstratorudur.

Yamato monoqatari (yaponca 大和物語) — 951-ci ilə aid yapon ədəbiyyatının nümunəsi. == Haqqında == «Yamato-monoqatari»nin adı da Yamato adlı bir əyalətin adı ilə bağlıdır. Bu almanaxda da bir sıra hekayələr yığılıb. Bu abidədə baş qəhrəmanlar saray cəngavərləri və saray xanımlarıdır. «Yamato-monoqatari»də şeirlərin qarşılıqlı əlaqəsi bir qədər başqa cürdür və bu şeirlər müəyyən aspektlərdə hekayələr əlaqələndirilir, əslində isə burada da həmin şeirlər müstəqildirlər. «Yamato-monoqatari» 951-ci ildə toplanıb, yazıya alınmışdır. Onun müəllifi məlum deyil. Bəzi mənbələrə görə əsərin müəllifi Arivara-no Şiqe xanımdır. Bəzi alimlər isə belə güman edirlər ki, bu əsəri İse-no va yazıb. Bu abidəni yapon dilindən rus dilinə A.M.Yermakova tərcümə etmiş, onu geniş filoloji təhlilə cəlb etmiş və ona geniş əhatəli şərh yazmışdır.

Yamato nadeşiko (大和撫子) – ideal yapon qadınını və ya saf qadın gözəlliyini tərənnüm etmək üçün istifadə olunan termin. Termin floral termin olub, Yaponiyanın qədim adı olan Yamato ilə incə, çəhrayı çiçək tacı olan parlaq qərənfilin yaponca adının birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Gülün kanci mənası "qucaqlanan uşaq" deməkdir. Termin Yaponiyada qızları və ya utancaq gənc qadınları bildirmək üçün işlədilir. Müasir dövrdə qadınların getdikcə azalan yaxşı xüsusiyyətlərini bildirmək üçün də istifadə olunur. Yaponiyanın qadınlardan ibarət milli futbol komandasının ləqəbi "Yamato nadeşiko"dur.

Anatol südotusu (lat. Polygala anatolica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin südotukimilər fəsiləsinin südotu cinsinə aid bitki növü.

Yelena Amato (5 noyabr 1983) — İtaliyanı təmsil edən bədii gimnast. == Karyerası == Yelena Amato İtaliyanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və qrup turnirində 6-cı pillənin sahibi olub.

Anatol Kolline Makosso (fr. Anatole Collinet Makosso; 1965, Point-Noyr) — Konqo Respublikasının hazırkı Baş naziri. == Həyatı == Point-Noyrda müəllim işləyib. 1990-cı illərin əvvəllərində Kuilu departmentində siyasi məsləhətçisi, daha sonra Kuilu Departmenti Kabinetində direktor vəzifəsində çalışıb. 1998–2011-ci illərdə Prezident Deni Sassu-Nqessonun müşaviri olub. 2009-cu ildə Prezidentin qızı Edit Lüsi Bonqonun ölümündən sonra ona həsr etdiyi şeir və hekayələr toplusunu nəşr etdirdi. 2010-cu ildə Panteon-Assas Universitetində hüquq üzrə doktorluq dissertasiyasını tamamladı. Kolline Makosso 17 avqust 2011-ci ildə kiçik dəyişikliklə hökumətdə Gənclər və Vətəndaş Təlimi Naziri vəzifəsinə təyin edildi. 25 avqust 2011-ci ildə postu sələfi Zaxari Kimpunidən aldı. == Fəaliyyəti == 10 avqust 2015-ci ildə Kolline Makosso vəzifələrini İbtidai və Orta Təhsil, Gənclər və Vətəndaş Təlimi Naziri vəzifəsinə təyin edildi.

Alber Jan Amato (türk. Albert Jean Amateau; 20 aprel 1889, Milas[d], Muğla ili – 9 fevral 1996, Santa-Roza, Kaliforniya) — əslən Türkiyədən olan ABŞ ravvini, biznesmeni, hüquqşünası və ictimai xadimi. O, erməni soyqırımını inkar edənlərdəndir. == Həyatı == Alber Jan Amato 20 aprel 1889-cu ildə Osmanlı imperiyasının Milas şəhərində (indiki Türkiyə) səfərad yəhudisi ailəsində anadan olmuşdur. O, Türkiyənin İzmir şəhərində Amerika Beynəlxalq Kollecində oxumuşdur. Amato 1908-ci il "Gənc türklər" inqilabından sonra hərbi xidmətdən yayınmaq üçün 1910-cu ildə ABŞ-yə mühacirət etmişdir. O, erməni soyqırımını andiçmə bəyanatı ilə inkar etmiş, ABŞ Senatında senator Robert Dol tərəfindən təqdim edilmiş sözügedən soyqırımın tanınması ilə bağlı qətnamənin təsdiqlənməsinə qarşı çıxmışdır. Amato 1996-cı ildə 106 yaşında vəfat etmişdir.

Sabaton ― İsveçli power metal qrupu. Mahnılarının çoxu müharibə və ya qəhrəmanlıq kimi movzulardadır. Qrup həmçinin oyun şirkətləri üçün də musiqilər hazırlamışdır.

Saratov (rus. Сара́тов) — Rusiya Federasiyasının Avropa hissəsinin cənub-şərqində regional əhəmiyyətli şəhərdir. Saratov vilayətinin şəhər statuslu inzibati mərkəzidir.Saratov şəhəri Volqa bölgəsinin mədəniyyət, iqtisadi və təhsil mərkəzidir.Rusiya Federasiyasıda iyirmi ən böyük milyonçu şəhərlərindən biridir, eyni zamanda əhalisi 1,2 milyon nəfəri keçən Saratov aqlomerasiyasının mərkəzidir. Volqoqrad su anbarının sağ sahilində Saratovka çayı və Engels şəhəri ilə üzbəüz yerləşir.Saratovdan Volqoqrada qədər olan məsafə 389 km, Moskvaya qədər 858 km və cənub-şərqdə yerləşən Samaraya qədər olan məsafə isə 442 km-dir. 1590-cı ildə, orta əsrlərdə mövcud olan Qızıl Ordu dövlətindən qorunmaq üçün Fyodor İvanoviçin hakimiyyəti dövründə Rusiya dövlətinin cənub sərhədlərini qorumaq üçün bir keşikçi qalası olaraq quruldu.18-ci əsrin ikinci yarısında balıq və duz ticarətinin, 19-cu əsrdən isə taxıl ticarəti mərkəzlərindən biri oldu. 1780-ci ildən bəri isə vilayət şəhəri olaraq qaldı. 20-ci əsrin əvvəllərində Volqa bölgəsində əhali baxımından ən böyük şəhər idi.1909-cu ildən universitet fəaliyyət göstərir. Saratov- çoxsaylı sənaye, mədəni və təhsil müəssisələri olan çoxfunksiyalı bir mərkəzdir. Tarixi mərkəzdə şəhər və regional idarələr (19-cu illərin sonu - 20-ci əsrin ortalarında tikilmiş binalar kompleksi); teatrlar: opera və balet teatrı (1875), dram teatrı(1803), gənc tamaşaçılar teatrı (1918),konservatoriya (1912), sirk (1876), filarmoniya (1937); muzeylər: Saratovdakı A.N.Radişev İncəsənət Muzeyi (1885), K.A.Fedinin Muzeyi (18-ci əsrin əvvəllərinə aid bina), Nikolay Çernışevskinin Muzey-Mülkiyyəti (19-cu əsrin əvvəlləri); Trinity Katedralı (17-ci əsrin sonları);və s. 18-ci illərin sonu - 20-ci əsrin əvvəllərin aid federal və regional əhəmiyyətli çoxlu sayda memarlıq abidələri mövcuddur.

Mbvana Samatta (23 dekabr 1992, Dar əs Salam) — Tanzaniyalı futbolçu. "Fənərbaxça" klubunun hücumçusudur.

Mbvana Samatta (23 dekabr 1992, Dar əs Salam) — Tanzaniyalı futbolçu. "Fənərbaxça" klubunun hücumçusudur.

Saratov vilayəti (rus. Саратовская область) — Rusiya Federasiyasının subyektlərindən biri. == Coğrafiyası == == Əhalisi == === Azərbaycanlılar === Saratovda azərbaycanlılar ilk dəfə 17-ci əsrdə peyda olublar. Onlar əsasən buraya ticarət məqsədilə müvəqqəti olaraq gəlirdilər. 20-ci əsrin 50-60-cı illərindən etibarən isə bura gələn azərbaycanlıların sayında artım yarandı. SSRİ dövründə Saratova gələn azərbaycanlılar əsasən orduda xidmət etdikdən sonra burada təhsil və iş məqsədilə, habelə evlilik nəticəsində qalanlar idi. Lakin azərbaycanlıların ən böyük axını 90-cı illərdə baş vermişdir. Mərkəzi hakimiyyətin dağılması nəticəsində və həmçinin Qarabağ müharibəsinin Azərbaycana vurduğu böyük ziyan nəticəsində ölkədə iqtisadiyyatın vəziyyəti ağırlaşdı, çoxlu sayda insan iş məqsədilə digər ölkələrə üz tutmağa başladılar. Rəsmi rəqəmlərə görə Saratov vilayəti ərazisində 1979-ci ildə 2658 nəfər, 1989-ci ildə 10.610 nəfər, 2002-ci ildə isə 16.417 nəfər azərbaycanlı yaşayırdı.

Petrovsk — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Saratov vilayətinə daxildir.

Saratov Hava Yolları reys 703 — Rusiyanın Saratov Hava Yollarına məxsus Antonov An-148 tipli təyyarənin 11 fevral, 2018-ci il tarixində Domodedovo aeroportu ilə Orsk aeroportu arasında həyata keçirilməsi planlanan daxili reysi. Təyyarə havalandıqdan qısa bir müddət sonra Stepanovskoye yaşayış məntəqəsi yaxınlığında yerə çaxılmış və təyyarədə olan 65 sərnişin və 6 ekipaj üzvü ilə birlikdə 71 nəfərin ölümü ilə nəticələnən təyyarə qəzası baş vermişdir. Bu qəza ölüm ilə nəticələnən ən son sərnişin təyyarəsi qəzasından 440 gün sonra baş vermişdir; Ölüm ilə nəticələnən bir öncəki qəza: LaMia Hava Yolları reys 2933, noyabr, 2016-cı il. == Təyyarə == Qəzaya uğramış Rusiya istehsalı olan Antonov An-148-100B təyyarəsinin qeydiyyat nömrəsi RA-61704, seriya nömrəsi isə 27015040004 idi. İki ədəd D-436 motoru ilə təchiz olunmuş bu təyyarə ilk uçuşunu 2010-cu ilin may ayında reallaşdırıb və Rossiya Hava Yolları şirkətində fəaliyyətinə davam etdirmişdir. Təyyarə bu qəzaya qədər iki dəfə kiçik problemlə üzləşib; 2013-cü il, 28 iyul tarixində həyata keçirdiyi uçuş zamanı motorlarından biri dayanmış və təyyarə bir motoru ilə yerə enə bilmişdi. 2013-cü il, 23 avqust tarixindəki uçuşunda isə təyyarə havalandıqdan sonra burun hissəsində yerləşən təkərləri bağlanmamışdı. Təyyarə bir il əvvəl, 2017-ci ilin fevral ayında Saratov Hava Yollarına icarəyə verilmişdi. == Qəza == Moskvanın Domodedovo aeroportundan, ölkə daxili uçuşlar həyata keçirən Saratov Hava Yolları tərəfindən işlədilən təyyarə, Qazaxıstan sərhədi yaxınlığında yerləşən Orenburqun Orsk aeroportuna davamlı olaraq həyata keçirdiyi planlanmış uçuşlarından birini reallaşdırırmağa çalışırdı. Moskvadan yola düşmə vaxtı 14:00 olaraq təyin olunmuşdu.

A.P.Salatov adına Kumık Musiqili Dram Teatrı qum. Алимпаша Салаватовну атындагъы Дагъыстан пачалыкъ музыкалы драма Къумукъ театр — 1925-ci ildə Mahaçqala şəhərində yaradılan qumuq xalq musiqili teatrı. Teatr U.Buynakski küçəsi 10 ünvanında yerləşir. == Tarixi == 1925-ci ildə Temir-Xan-Şurda pedaqoji texnikumun nəzdindəki teatr studiyasının tərkibində qurulmuşdur. Teatr studiyanın yaradılmasında Dağıstan MSSR Xalq Maarif Komissarı Alibek Takho-Qodi təşəbbüs göstərmişdir. Aktyor və rejissorlar Temirbulat Biybulatov, N.Şatrov və B.Baykov studiyanın ilk rəhbəri və müəllimləri oldular. Sonradan aktyorlar T.Hacıyev, D.Saindurov, A. İxlyasov, M.Rəşidxanov və başqaları da truppaya qoşuldular. Teatr 1930-cu ildə rəsmi olaraq açıldı. Teatrda səhnələşdirilən ilk tamaşa Əbdülhəmidin əsəri əsasında hazırlanan "Hindistan qızı" oldu. 1932-1943-cü illərdə teatr Buynakskda fəaliyyət göstərmişdir.

A.P.Salatov adına Kumık Musiqili Dram Teatrı qum. Алимпаша Салаватовну атындагъы Дагъыстан пачалыкъ музыкалы драма Къумукъ театр — 1925-ci ildə Mahaçqala şəhərində yaradılan qumuq xalq musiqili teatrı. Teatr U.Buynakski küçəsi 10 ünvanında yerləşir. == Tarixi == 1925-ci ildə Temir-Xan-Şurda pedaqoji texnikumun nəzdindəki teatr studiyasının tərkibində qurulmuşdur. Teatr studiyanın yaradılmasında Dağıstan MSSR Xalq Maarif Komissarı Alibek Takho-Qodi təşəbbüs göstərmişdir. Aktyor və rejissorlar Temirbulat Biybulatov, N.Şatrov və B.Baykov studiyanın ilk rəhbəri və müəllimləri oldular. Sonradan aktyorlar T.Hacıyev, D.Saindurov, A. İxlyasov, M.Rəşidxanov və başqaları da truppaya qoşuldular. Teatr 1930-cu ildə rəsmi olaraq açıldı. Teatrda səhnələşdirilən ilk tamaşa Əbdülhəmidin əsəri əsasında hazırlanan "Hindistan qızı" oldu. 1932-1943-cü illərdə teatr Buynakskda fəaliyyət göstərmişdir.