Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ВАЧ

    фин глаголдин эмирдин форма. Кил. ФИН. * вач-хъша сущ. -ди, -да; -яр, -йри, -йра куьлуь-шуьлуь тапшуругъар кьилиз акъуддайди. Гьа икӀ, кстахдаказ х

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВАЧ

    фин глаголдин эмирдин форма. Кил. ФИН. * вач-хъша сущ. -ди, -да; -яр, -йри, -йра куьлуь-шуьлуь тапшуругъар кьилиз акъуддайди. Гьа икӀ, кстахдаказ х

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВАЧ

    “фин¹”-in əmr forması; bax фин¹.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВАЧ-ХЪША

    1. buyruqçu, buyruq icra edən işçi; bax алад-хъша; 2. get-gəl; süründürməçilik; вач-хъшада тун get-gələ salmaq, işini qəsdən uzatmaq, gecikdirmək, sür

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • VAY-VAY

    межд. ой-ой

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • vam-vam

    vam-vam, qaynatmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • вась-вась

    ...приятельских отношениях. Разве не знаешь, что они с ним вась-вась?

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВАКЬ-ВАКЬ

    ...qah-qah, qaqqıltı, qaqqanaq; qəhqəhə; вакь-вакь авун, вакь-вакь ацалтна хъуьруьн qah-qah etmək (çəkmək), bərkdən qəhqəhə ilə gülmək, qaqqanaq çəkmək,

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВАД-ВАД

    zərf beş-beş.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ВАЯ-ВАЯ

    also. вара-вара.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • вая-вая

    см. вара-вара.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • вад-вад

    по пяти.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • VAY-VAY

    nid. oh, dear!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • VAF-VAF

    İt hürməsi, ham-ham. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • VAH

    bax vay 1-ci mənada.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAĞ

    выпь (птица)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ВАЛ₀

    кьакьан, зурба лепе. ♦ девятый вал гзаф гужлу лепе.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАЛ₀

    кьакьан, зурба лепе. ♦ девятый вал гзаф гужлу лепе.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЯЗ

    qarağac

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВРАЧ

    həkim

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВАЖ

    böyük çamadan

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • VAZ

    1. ваза; 2. прыжок (о животных);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAY

    ах!, ох!, ух!, увы!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAR

    1. есть, имеется; 2. имущество, состояние;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAL

    1. вал, вращающийся цилиндр; 2. граммофонная пластинка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • VAZ

    vaz atmaq – hoppanmaq, sıçramaq, atılmaq, atılıb-düşmək. Sürü üstündə çobanlar yatmaz qorxudan; Çöldə heyvan ya maral vaz atmaz qorxudan. A.Səhhət. Bu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAĞ

    is. 1. zool. Əsasən balıqla qidalanan uzundimdik quş. Boz vağ su yaxınlığında yaşayır və orada da qidalanır; onun ayaqları uzun olur, nəinki pəncə lül

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAZ

    vaz keçmək – əl çəkmək, fikrindən daşınmaq. Öz fikrindən, niyyətindən vaz keçmək. – Axırda mülahizələr yürütməkdən vaz keçərək sükuta daldım. Çəmənzəm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAZ₁

    is. Baramaçılıqda: kələfcə şəklində sarınan incə yalınqat ipək teli

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAY

    ...müşkülə düşdü işim, Allah! M.Ə.Sabir. [Arvad:] Vay-vay-vay! A kişi, bu nə üstbaşdır, bu nə əl-ayaqdır, əşi, qoşunkeşdidən, davadan gəlirsən nədir? H.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAR₂

    is. Dövlət, sərvət, mal-mülk. Varından keçmək. Varını sərf etmək. Onun varı çoxdur. – Varını verən utanmaz. (Ata. sözü). Varı möhnətdir cəhanın, nə um

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAR

    1. sif. Olan, mövcud olan. Var qüvvə ilə çalışmaq. Var gücünü sərf etmək. □ Var gücü (qüvvəsi) ilə – bütün qüvvəsini gərginləşdirərək, sərf edərək. Va

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAM₂

    is. [fars.] Borc qaytarılmaq şərtilə alınan pul və ya şey.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAM

    ...qaydada, bir üsulda. Günlərimiz bir vamda keçmədi, yaxşısı da oldu, pisi də. R.Rza.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAL

    ...oxu ətrafında fırlanan silindr. Dəzgahın valı. 2. Qrammofon və ya patefonda çalınmaq üçün xüsusi üsullarla üzərinə səs yazılmış yastı çarx; plastinka

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VAQ

    təql. Qurbağanın, ördəyin, qazın çıxardığı səs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ВАЛ₁

    ...кьантIар, рув; крепость была окружена валом и рвом къеледилай хандакI ва рув (тере, кьантIар) элкъуьрнавай.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАЛ₂

    тех. вал (жуьреба-жуьре машинра гигинал элкъведай цилиндр).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХЪАЧ-МАЧ

    bax хъач-хъуч.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪАЧ-МАЧ

    bax хъач-хъуч.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • vağ-vağı 2021

    vağ-vağı

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • КӀАЧӀ-КӀАЧӀ

    n. ball; lump; gob, wad dough.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • кӀачӀ-кӀачӀ

    комок теста : кӀачӀ-кӀачӀ хапӀа - затируха (обл.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • SAÇ

    1. волосы; 2. коса;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MAÇ

    поцелуй

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XAÇ

    1. крест; 2. крестный; 3. крестовый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • SAÇ

    is. İnsanın başında bitən tüklər. Qara saç. Xurmayı saç. – Külək [Dürrənin] qumral saçını üz-gözünə çırpırdı. S.Vəliyev. [Nərgiz] anasının ona ilk dəf

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • MAÇ₂

    is. məh. Lobyanın və s. sarmaşan bitkilərin sarınması üçün yerə sancılan ağac.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • MAÇ₁

    is. dan. Öpüş, öpmə. [Təlxək əcinnə:] …Barı heç olmasa o şirin dodaqlarından mənə bir maç ver. Ə.Haqverdiyev. □ Maç eləmək dan. – öpmək, öpüş almaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XAÇ

    is. Xristianlığın rəmzi sayılan və bir-birini perpendikulyar olaraq qət edən iki mildən ibarət sitayiş obyekti. Kilsələrin xaçları. Ağac xaç. – [Xanım

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ВАМ

    квез; к вам куь патав (см. вы).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАР

    мн. нет ргай къир (къавуз ядай, куьчейра цадай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • VAR

    (Başkeçid, Qazax, Tovuz) malqara. – O vaxdı var saxlerdıx (Qazax)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VAL

    I (Cəlilabad) dəyirman. – Dən atmağa vala gedmişdim II (Cəbrayıl, Salyan) bənd. – Arabanız valdan keşdi (Salyan) ◊ Val atmax (Cəbrayıl) – bənd düzəltm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VAQ

    (Mingəçevir) avam, sadəlövh

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VAĞ

    I (Meğri) kömür yandırmaq üçün qazılan yer, çala. – Ə, na yeka vağ qazeysan ◊ Vağ basmax – kömür yandırmaq. – Eranda kasıp-küsibin peşəsi vağ basmaxdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • VAD

    I (Qazax) güc. – Öz vadıma mən heş şey eliyəmmərəm II (Qazax) ümid III (Gədəbəy, Qazax) fikir, rəy. – Mə:m vadımö:rə bu onnan min pay yaxşıdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ВЯЗ

    къарагъаж (гьа ттаран са жуьре)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВРАЧ

    врач, доктор.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАШ

    куь; ваш отец куь буба; ваша книга куь ктаб; по-вашему 1) куь фикирдалди; 2) квез кIандайвал; куьне лугьудайвал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВАС

    куьн (см. вы); вас ищут куьн ахтармишзава, квехъ къекъвезва; вас зовут квез эверзава.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЯЧ

    top

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЧӀУГУ

    nida get, tez get, qaç mənasında (bax вач, алад).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • SÜRÜNDÜRMƏK

    ...галчӀурун, кьасухдай яргъал ракъурун, яргъи авун, гежарун; вач-хъшада ттун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АЛАД-ХЪША

    ...get-gəl; süründürməçilik; 2. buyruqçu, buyruq icra edən işçi; bax вач-хъша.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • SÜRÜNDÜRMƏÇİ

    сущ. кар галчӀурдай, кьасухдай кар яргъи ийидай, гежардай, вач-хъшада твадай кас.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SÜRÜNDÜRMƏÇİLİK

    ...галчӀурун (кьасухдай яргъал ракъурун, яргъи авун, гежарун, вач-хъшада ттун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GET-GƏL

    сущ. вач-хъша, алад-хъша, са чкадиз гзаф физ-хтун; ** get-gələ salmaq вач-хъшада ттун, са кӀвалах кьасухдай яргъи авун, гежарун, галчӀурун, са кардин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BUYRUQÇU

    ...буйругъ (эмир) гудайди; 2. хидметчи, буйругъар кьилиз акъуддайди; вач-хъша, алад-хъша (рах.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВИЛИКАЙ

    zərf qabaqdan, öndən, qarşıdan; irəlidən; балкӀандин виликай вач, кицӀин – кьулухъай. Ata. sözü ata qabaqdan yanaş, itə daldan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪ²

    ...təkr. tərzi); хъхьун (“хьун”un təkr. tərzi); хъфена (фена); хъвач (вач); хъша (ша).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DALDAN

    ...кьулухъ патай; ata qabaqdan yanaş, itə daldan. Ata. sözü балкlандин виликай вач, кицlин – къулухъай; 2. далудихъай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КЪИЗМИШВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера къизмиш тир гьал. Вач, атӀа латак экечӀ, кьилин къизмишвал рекьидайвал. Гь. С. КӀири Буба

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SABAH-SABAH

    ...фад; ** sabah-sabaha salmaq пака-пакада ттун, къе-пакада ттун, вач-хъшада ттун, гзаф гежарун (са кар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПЕШКА

    ...(шахматдин къугъунра лап агъуз тир тIама). 2. пер. разг. алад-хъша, вач- хъша, са кесерни авачир гьакIан кас; масадан гафуна авай кас.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЬТКВЕМДАКАЗ

    нар. уьтквем гьал хас яз.. Уьтквемдаказ вилик куьн вач, Аллагьдиз къурбанда куьне Куь гунагьар квачир чанар! А. Ф. Дяве.. Синонимар: уьтквем 2, уьткве

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • HAYDI

    межд. “гьа кван, гьа (ша, вач)” манада (са чкадиз фин ва я са кар авалун патал эвер гун ва я буйругъ авун манада).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ШАЗ

    ...шаз лагьай гафар вири, къе хьиз зи рикӀел алама, ЧӀалахъ туштӀа вач килига чи лишан муькъел алама. З. Р. Алама. Антоним: цӀи.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • İTİLMƏK

    ...буйругъ. ф. квахь(а)! алад! ред хьухь! экъечӀ къецел! жегьеннемдиз вач!

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ÇƏK-ÇEVİR

    ...фагьумун, веревирдун; çək-çevirə salmaq дара-барада ттун, яргъияр авун, вач-хъшада ттун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КСТАХДАКАЗ

    ...тавун. Гьа икӀ, кстахдаках хвейи аялдикай атана гада хьана, вач-хъшадин яшарай акъатна. А. Эсетов. Инсан хьанач Синонимар: кстахвилелди, кстахдиз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АХПА

    zərf sonra; bir müddət, bir az keçəndən sonra; вун вач, зун ахпа къведа sən get, mən sonra gələrəm; сифте фагьума, ахпа лагь. Ata. sözü əvvəl düşün, s

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • В

    ...пӀузарар кӀватӀ хьуникай ибарат я. [ в ] сес гафунин сифте кьиле ( вач, вал, верг, верч, вуч, вич ), юкьва ( ава, майва, иви, вижевай ), эхирда си

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • В

    ...пӀузарар кӀватӀ хьуникай ибарат я. [ в ] сес гафунин сифте кьиле ( вач, вал, верг, верч, вуч, вич ), юкьва ( ава, майва, иви, вижевай ), эхирда си

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • Ч

    ...Гафарин сифте кьиле ( чи, чит ), юкьва ( ачух, мичек ), эхирда ( вач, фич ) гьалтда. [ ть ] [ шь ] сесер зарбдаказ галкӀурайла, [ чк ] сес арадал къ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • BİRİNCİ

    ...сад лагьайди, кӀвенкӀве, сифте; birinci sən get сад лагьайди вун вач; 3. лап кьетӀен, лап важиблу, асас; 4. birincisi сад лагьайди, сад лагьай шартӀ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КӀВЕНКӀВЕ

    ...2. əvvəl, əvvəlcə, qabaqca, öncə, birinci (olaraq); кӀвенкӀве вун вач əvvəl sən get; * кӀвенкӀве аваз фин a) qabaqda getmək, hamıdan irəlidə getmək,

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ƏVVƏL

    ...кӀвенкӀве, сифте, вилик, сад лагьайди; əvvəl sən get эвел вун вач; 5. эвелра, виликра, сифте вахтара, вилик вахтара; 6. кил. əvvəla; ** əvvəl əldə са

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SƏN

    тӀв.-эв. вун; вуна; ваз; sən get вун вач; sən harada işləyirsən? вуна гьина кӀвалахзава?; sən nə demək istəyirsən? ваз вуч лугьуз кӀанзава?; ** sən al

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГЬАЯСУЗ

    ...«Чуьнуьх гумбатӀ». [ Зарлишан ]. За куь кьведан кьилерни чӀурда, гьаясуз! Вач, ксус! Зун фида. Н. И. Гьакимрин папар. Синоним: ягьсуз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ичӀи

    ...хьун - опорожняться, пустеть. 2.1. (диал.) только : аниз ичӀи вун вач - туда только ты сходи. 2.2. точь-в-точь; вылитый : ам ичӀи вичин буба я - он в

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • CƏHƏNNƏM

    ...тежер чими, цавай цӀай авахьзавай чка; ** cəhənnəm ol! жегьеннемдиз вач! ред хьухь! алад!; cəhənnəmdən biletsiz qaçan гзаф кӀвечӀи, кифир, эйбежер ка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SONRA

    1. нареч. ахпа; адалай кьулухъ; sən get, mən sonra gələrəm вун вач, зун ахпа къведа; əvvəl düşün, sonra danış. Ata. sözü сифте фагьума, ахпа лагь; 2.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • МУКЬВАРА

    нар. мукьвал вахтарикай са вахтунда, Де гила вач, жуван кӀвач-кьил ая, мукьвара данайрив фена кӀанда. А. Ф. Риза. - Ингье, - лагъана ада, - им чи ок

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬАМБАЛ

    ...мад кӀулалай. А. Ал. Бендер. Синонимар: гъилибан, шакӀурт, вач-хъша. 2) са чкадилай масанал жуван къуватдалди пар тухудайди. Гьар атайдан жез вун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЪИЛИБАН

    ...са гаф раханач. Ш. Ю. «Кукудин» къимет. Синонимар: тумухъан, вач-хъша.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШУКӀУРТ

    ...тайин себебралди, шукӀурт вариантдин терефдар я. Синоним: вач- хъша.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВУН

    (-а, ва) 1. əvəz. sən; вун вач sən get; вун сикӀ ятӀа, зун сикӀрен тум я. Ata. sözü əgər sən tülküsən, mən sənin quyruğunam; 2. səni; * вавай хьайитӀа

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • БУШВАЛ

    ...гъиляй акъудмир. А. Р., Я. Я. Хендедадин мехъер. Бушвал мийир, вач гьар садан ракӀарал, Яракь гъиле кьуна вун са игит хьухь. А. Сул. Лув це, мани.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪУРУМСАХ

    ...инрал хьухь лагьайди туширни, гьагъ! Б. Гь. Заз эвера Миллионер яни? Вач. Бес тушиз хьайила, я кьурумсах, вуна ви гьалалдин кепекар а нефс инин рак

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГУРЦӀУЛ

    ...куьч., векъи гъвечӀи аял.... жуван гурцӀулни галаз гьи жегьеннемдиз кӀантӀани вач. ЛГ, 1994, 23. ӀX.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬИ

    ...тухузвай? Ф. Б. Сувасатар. 2) талукьвилин гаф. Гьи хуьруьз кӀандатӀани вач - суткадин гьи вахтунда хъайитӀани эрекь маса гузвай кӀвалер жагъида. Р

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ФИН¹

    (физ, фена, алад/вач) f. 1. müxt. mən.: getmək; вун вач sən get; гьаждал фин həccə getmək; кӀелиз фин oxumağa getmək; гъуьлуьз фин ərə getmək; 2. getm

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЗАР

    ...гуьзел. Е. Э. Гуьзел, за ви тариф ийин. 2) къизил. Пачагьди лагъана: «Вач, лагь хьи, зар литер ийидай пеше квайди я». Ф. Гьажи. Кесиб кас Гьуьруь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • фин

    ...пошёл за водой на речку; буба шегьердиз фена - отец уехал в город; «вач, сикӀ» лагьайла, ада вичин тум буюрмишда (погов.) - скажешь: «иди, лиса», она

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ФИН  

    ...лапагрин суьруьдивни фидай. К., 1988, 11. ХӀӀ. * акьул фин, вач-хъша, вилик фин, вягьтедай фин, гьалдай фин, зегьле фин, кьиле фин, рикӀелай фин,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУН

    ...кутуна. дустагъда тваз туна. ЛГ, 2003, 4. ХӀӀ. Накьан неречӀ, алатна вач - гирве низ сал я? Гъейри бенде за кьулухъ тач - гьаваян къал я. И. Гь. Руб

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РАХУН

    ...рахунармир, - лагьана Гьажиди. - Икьрар пулдилай багъа я. Кумукьна - вач базардиз! А. Къ. Мал цаваравай савдагар ва я рикӀелни алачир командировка.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АТУН

    гл., вуж-вуч; - къведа, -ана; къвез, къвезва; ша, алад, вач, фин, -урай, кьвемир; татун || атун тавун, атун тахвун 1) яхдиз ва я улакьда аваз са чкад

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Sac
Sac — çörək və ya yemək bişirmək üçün istifadə olunan məişət əşyası. == Tarixi == Sac qədim tarixə malikdir. Qədim zamanlarda köçərilər köç edərkən getdiyi yerlərdə yemək və çörək bişirmək məqsədilə sacı da özləriylə birgə aparardılar. Azərbaycanda hələ qaz sobası və tava ixtira olunmamışdan əvvəl çörək və yemək bişirmək üçün saclardan istifadə olunurdu. Azərbaycan ərazisində tapılmış ən qədim sac nümunəsi e.ə. IV minilliyinə aiddir. XVII əsrdən başlayaraq gil sac daha möhkəm və böyük, hazırda istifadə olunan tökmə üsulu ilə hazırlanmış dəmir sacla əvəz olunmuşdur. == Forması == Bir tərəfi bir qədər qabarıq - günbəz, digər tərəfi isə çökək - oyuq olan dəyirmi formadadır. Qabarıq hissə sac üstü, oyuq hissə isə sac içi adlanır. == İstifadəsi == Sacın qabarıq tərəfində yuxa, çörək, kökə, qutab bişirilir.
TAC
Tac
VAX
VAX – (Virtual Address eXtension) 1978-ci ildən 1990-cı ilədək keçmiş Digital Equipment Corporation şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş 32-mərtəbəli minikompüterlərin populyar ailəsi. VAX sistemlərində bir neçə əməliyyat sistemi: OpenVMS, Ultrix, VAXeln və ya BSD UNIX işləyə bilər. Bəzi VAX maşınlarında bu gün də Linux, NetBSD və OpenBSD əməliyyat sistemləri işləyir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Vah
Vah (slovak. Váh) — Slovakiyanın ən uzun çayı, Dunayın sol qolu. == Adlanması == Çayın adı latın dilindən olan vagus (gəzib dolanan) sözündən yaranıb, belə ki, çay öz məcrasını tez-tez dəyişirmiş. == Coğrafiyası == Vah çayı Kralyova Leqota çayı yaxınlığında, mənsəbini Vısokiye Tatrı və Nizkiye Tarı dağlarından götürən Çernı Vah və Belı Vah çaylarının birləşməsi nəticəsində yaranır. Vah çayının uzunluğu — 433 km, çay səthinin sahəsi — 19 600 km²-dir. İllik su sərfi 152 m³/saniyədir. == İqtisadiyyatı == Vah çayı üzərində Vajsk silsiləsi yaradan 20 su elektrik stansiyası vardır. Çayın suyu suvarma və su təchizatı üçün istifadə edilir. Çay mənbəyindən Sered şəhərinə qədər gəmiçilik üçün istifadə edilir.
Val
Val — sadə fomalı fırlanma səthinə malik olan maşın hissəsi olub fırlanma hərəkətini və qüvvəni ötürmək və həmçinin fırlanan hissələrə dayaq vermək üçün təbiq olunur. == Təsnifatı == eksentrik (dirsəkli) vallar fırlanma hərəkətini irəli-geri hərəkətə çevirmək üçündür.Onlar əsasən mühərriklərdə tətbiq olunurlar. çevik vallar iş zamanı fırlanan element bir başa əl çatmaz yerdədirsə istifadə olunurlar(məsələn, diş həkiminin alətini fırladan val və ya taxometrin valı). hamar vallar üzərindəki hissənin hərəkətli oturmasını təmin edirlər. pilləli vallar müxtəlif ölçülü hissələri götürmək və çəkini azaltmaq baxımından tətbiq olunurlar. işi boş və ya dolu vallar ötürüləcək yükdən asılı olaraq möhkəmlik baxımından tətbiq olunurlar.
Van
Van(türk. Van, erm. Վան, kürd. Wan) — Van ilinin mərkəzi, Türkiyədə şəhər. == Tarixi == “Van və Bitlisdə müsəlman əhalisinin cəmi 10 faizi sağ qalmışdı. Maddi dəlillər bizi belə bir ümumi faktlar həqiqətinə gətirib çıxarır ki, ermənilər müstəsna qəddarlıqla geniş miqyasda müsəlmanları qırmışlar. Nəticədə əhalinin dörddə bir qismi ancaq sağ qalmışdı. Ölkə dağılmışdı . Van Türkiyənin şərqində yerləşən bir şəhərdir. Tarixi eramızdan 7 min əvvələ gedib çıxır.
Var
Var (Xoy)
Var.
Müxtəliflik - botaniki adlandırmalarda var. (lat. varietas sözünün qısaldılmış forması) növdən də kikik taksonomik vahidi göstərir və bu zaman həmin taksonomik vahid 3 adın köməyilə yazılır.
Vağ
Vağlar (lat. Ardeidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qutankimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi. == Cinsləri == === Yarımfəsilə Tigrisomatinae === ==== Cins Cochlearius ==== Qayıq dimdikli vağ (Cochlearius cochlearius)Cins Tigrisoma Meksika pələng vağı (Tigrisoma mexicanum) Tigrisoma fasciatum Pələng vağı (Tigrisoma lineatum) ==== Cins Tigriornis ==== Afrika pələng vağı (Tigriornis leucopha) ==== Cins Zonerodius ==== Zonerodius heliosylus === Yarımfəsilə Botaurinae === ==== Cins Zebrilus ==== Zebrilus undulatus ==== Cins Ixobrychus ==== Xırda balaban (Ixobrychus minutus) Ixobrychus dubius Ixobrychus novaezelandiae (nəsli tükənib 1890) Ixobrychus cinnamomeus Ixobrychus involucris Ixobrychus exilis Ixobrychus sinensis Ixobrychus eurhythmus Ixobrychus sturmii Ixobrychus flavicollis ==== Cins Botaurus ==== Botaurus lentiginosus Adi balaban (Botaurus stellaris) Botaurus pinnatus Botaurus poiciloptilus === Yarımfəsilə Ardeinae === ==== Cins Nycticorax ==== Gecə vağı (Nycticorax nycticorax) Nanken gecə vağı(Nycticorax caledonicus) ==== Cins Nyctanassa ==== Nyctanassa carcinocatactes (nəsli 17-ci əsrdə tükənib.) Sarı taclı gece vağı (Nyctanassa violacea) ==== Cins Gorsachius ==== Gorsachius leuconotus Gorsachius magnificus Gorsachius goisagi Gorsachius melanolophus ==== Cins Butorides ==== Butorides virescens Butorides sundevalli Yaşıl arxalı balıqcıl (Butorides striata) ==== Cins Agamia ==== Agamia agami ==== Cins Pilherodius ==== Pilherodius pileatus ==== Cins Ardeola ==== Ardeola grayii Adi vağ (Ardeola ralloides) Ardeola bacchus Ardeola speciosa Ardeola idae Ardeola rufiventris ==== Cins Bubulcus ==== Misir vağı (Bubulcus ibis) ==== Cins Ardea ==== Böyük mavi vağ (Ardea herodias) Boz vağ (Ardea cinerea) İri vağ (Ardea goliath) Ardea cocoi Ardea pacifica Ardea melanocephala Ardea humbloti Ardea insignis Ardea sumatrana Erquvani vağı (Ardea purpurea) İri ağ vağ (Ardea alba) Ardea picata ==== Cins Syrigma ==== Fit çalan vağ (Syrigma sibilatrix) ==== Cins Egretta ==== Xırda ağ vağ (Egretta garzetta və ya Ardea garzetta) Qar vağı (Egretta thula) Qızılı vağ (Egretta rufescens) Egretta vinaceigula Qara vağ (Egretta ardesiaca) Louisiana vağı (Egretta tricolor) Egretta novaehollandiae (və ya Ardea novaehollandiae) Xırda mavi vağ (Egretta caerulea) Egretta sacra (ya da Ardea sacra) Sahil vağı (Egretta gularis) Egretta dimorpha Egretta eulophotes ==== Cins Mesophoyx ==== Mesophoyx intermedia == Azərbaycanda yayılması == Azərbaycanda 8 növü yaşayır: Erquvani vağı (Ardea purpurea) Boz vağ (Ardea cinerea) Xırda ağ vağ (Egretta garzetta və ya Ardea garzetta) İri ağ vağ (Ardea alba) Misir vağı (Bubulcus ibis) Adi vağ (Ardeola ralloides) Gecə vağı (Nycticorax nycticorax) Adi balaban (Botaurus stellaris)2023-cü ildə adətən su hövzələrində rast gəlinən vağ quşları qeyri-adi hal kimi Masallı rayonunun Viləş kəndindəki meşə zolağında məskən salmışlar.
Xaç
Xaç, bir-birlərini düz bucaqlarda kəsən iki xətt və ya çubuqdan ibarət olan şəkildir. Şəkillərdən biriir və ya hər ikisi də ortasından ikiya bölünür. Plus (+) və ya vurma (x) şəklində ola bilər. Əsrlər boyu xaç müxtəlif dinlərdə və mədəniyyətlərdə çox fərqli şeyləri simvolizə etmək üçün istifadə edilmişdir. Fərqli mənaları olan xaçlar forma etibarı ilə tamamilə eyni deyildirlər. == Qırmızı Xaç == == Qamalı xaç == == Xaç motivli bayraqlar == Bəzi xristian ölkələr bayraqlarını xaçdan təsirlənərək yaratmışlar.
A Xaç
Alfa Xaç (α Crucis, qısaldılmış Alfa Cru, α Cru), Xaç bürcü və Cənub Xaçı olaraq tanınan ulduzlar qrupunun bir hissəsi olub Günəşdən 321 işıq ili məsafədə yerləşir.Xaç bürcünün ən parlaq ulduzunun ulduz ölçüsü 0.76-dır və o gecə səmadakı 13-cü ən parlaq ulduzdur. α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} α Sentavrdan azca cənubda olub cənub göyünün ən parlaq ulduzudur.α Xaç adi gözlə tək bir ulduz kimi görünür ancaq əslində bir neçə ulduzdan ibarət çox ulduzlu bir sistemdir. İki komponent vizual olaraq ayırt edilə bilər: α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} Xaç və α 2 {\displaystyle \alpha ^{2}} Xaç; Alternativ olaraq, "α Xaç A" və " α Xaç B" adlanır. Hər ikisi B tipli ulduzlardır və Günəşdən daha böyük və parlaqdırlar. α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} Xaç özü, α Xaç Aa (bu ulduz Akruks adlanır) və α Xaç Ab ulduzlarından ibarət spektroskopik qoşa sistemdir. Bu iki komponentli ulduz sisteminin periodu 76 gündür və bir birindən bir astronomik vahid (a.v.) məsafə ilə ayrılır.İki komponent, α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} Xaç və α 2 {\displaystyle \alpha ^{2}} Xaç, 4 arcsaniyə ilə ayrılır. α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} -in ulduz ölçüsü 1.40-dır və α 2 {\displaystyle \alpha ^{2}} -nin ulduz ölçüsü 2.09-dür, həm ilkin B tipli ulduzlardır, həm də səth temperaturu təxminən 28.000 və 26.000 K-dir. İşıqlıqları Günəş işıqlığının 25,000 və 16,000 qatıdır. α 1 {\displaystyle \alpha ^{1}} Xaç və α 2 {\displaystyle \alpha ^{2}} Xaç belə bir uzun müddətdə orbitdə hərəkət etməsinə baxmayaraq bu hərəkət çox nadir hallarda görünür. Onların 430 a.v.
Anqkor Vat
Anqkor Vat və ya Anqkorvoat — Kambocada yerləşən və tanrı Vişnuya həsr edilmiş nəhəng hinduizm məbəd kompleksi. Dünyanın vaxtilə yaradılmış mədəni tikilisi və arxeoloji abidələrindən biri sayılır. XII əsrin I yarısında kral II Suryavarmanın hakimiyyəti dövründə tikilmişdir. Bu abidə kompleksi UNESCO-nun ümumdünya irsi siyahısına salınmışdır. Anqkor Vat abidəsi Kambocanın Siem reap əyalətinin Siemreap şəhərindən 5,5 km aralıda yerləşərək özündə khmerlərin qədim paytaxtları olan Ankqorda məbəd kompleksini birləşdirir.Anqkor 200 km² əraziyə malik olduğu bilinsə də, son tədqiqatlar nəticəsində buranın ərazisinin 3000 km² çox olduğu və əhalisinin sayının yarımmilyona çatdığı aşkar olunmuşdur. İlk əvvəl tanrı Vişnaya həsr olunduğundan arxitektura nöqteyi-nəzərindən özündə induizmdəki tanrıların məskəni olan mifik Meru dağını nümayiş etdirən dağ-məbədləri birləşdirir. Məbəd mərkəzə doğru getdikcə hündürlüyü artan 3 konsentrik düzbucaqlı tikililər formasından ibarət olmaqla,3,6 km uzunluğa və 190 m enə malikdir. Daxili tikililər lotos formasında 5 qüllədən təşkil olunmuşdur. Mərkəzdəki qüllə ibadətgahdan 42 m hündürlüyündə, ümumilikdə yerdən isə 65 m hündürlüyündədir. XV əsrdə istifadə olunmamağa başlamış və atılıb qalmışdır.
Aşağı Xac
Aşağı Xac — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Çaykənd inzibati ərazi vahidində kənd. Aşağı Xac kəndi Tərtər çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Oykonimin birinci komponenti yaşayış məntəqəsinin coğrafi movqeyi ilə bağlıdır. İkinci komponent isə abidələrin dilində "xristianlığın rəmzi işarəsi"; "kilsə bayrağı"; "kilsə" mənalarında işlənmişdir. Ərazidəki Sınıqkilsə yer adı bu sözün məhz "kilsə" mənasını qəbul etməyə əsas verir.1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
Bora Van
Bora Van (9 aprel 1987) — Türkiyəni təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Bora Van Türkiyəni 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin sahibi olub.
Boz vağ
Boz vağ (lat. Ardea cinerea) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qutankimilər dəstəsinin vağlar fəsiləsinin əsl vağ cinsinə aid heyvan növü.
Cekson Van
Jackson Wang (çincə:王 嘉爾); kor. 왕 잭슨; 28 mart 1994, Honkonq) Honq Konqdan olan repçi, müğənni, modelyer və rəqqasdır. Team Wang səsyazma etiketinin qurucusudur və Team Wang Design moda markasının yaradıcı direktoru və baş dizayneridir. Çində solo sənətçi və televiziya aparıcısı kimi fəaldır. Cənubi Koreyalı Got7 oğlan qrupunun üzvü və eyni zamanda Çinli Panthepack hip hop qrupunun üzvüdür. Honq Konqda doğulub böyüyən Van, Honq Konq qılıncoynatma komandasının üzvü idi. 2010 Yay Gənclər Olimpiadasında on birinci oldu və 2011-ci ildə Qılıncoynatma üzrə gənclər və yeniyetmələr arasında Asiya Çempionatında birinci yeri qazandı. Musiqi dinləməsindən keçdikdən sonra 2011-ci ilin iyul ayında K-popda karyera qurmaq üçün Cənubi Koreyanın Seul şəhərinə köçdü.2014-cü ilin yanvar ayında, iki ildən çox məşq etdikdən sonra, Cekson "Girls Girls Girls" adlı single ilə Got7 üzvü olaraq debüt etdi. == Şəxsi həyatı == Çində, Koreyada və dünyanın qalan hissəsində əyləncə sənayesində çalışdığı üçün, Cekson bir çox dilləri bilir; Mandarin, Kanton, Koreya və İngilis dillərini mükəmməl bilir və başa düşür. 2019-cu ilin avqust ayında Van, Çin bayrağının bir fotoşəkilini yüklədi və 2019–20-ci illərdə Honq Konq etirazları zamanaı Çin bayrağı çıxarılaraq Victoria Limanına atıldıqdan sonra rəsmi Weibo hesabında özünü "Çin bayrağının 1,4 milyard qəyyumundan biri" elan etdi.
Cenvey Van
Cenvey Van (20 oktyabr 1995) — Çin aktyorudur. Karateçi uşaq (film, 2010) filmindəki Çenq rolu ilə tanınıb. == Bioqrafiya == Cenveyin ailəsi əslində Handandandır, lakin yaxşı təhsil onları Pekinə gəlməyə vadar edir. Onun 4 yaşı olanda "Pekin Şiçahai Həvəskar İdman Məktəbi"nə gedir. O məktəbə gedəndə zəif və xəstə idi. O, burada Kunq Funu öyrənməyə başlayır. Burada çox çətinliyə dözür, heç bir çətinlikdən şikayətlənmirdi. Onun yaşı az olmağına baxmayaraq, milli yarışlarda çox mükafat aldı. Üç il sonra onun atası onu Haidan Gimnaziyasına göndərdi və o, milli uşunu öyrənməyə başladı. İki il sonra onun 10 yaşı olanda, milli uşu komandası yeni üzvlər axtaranda o, 57 rəqibi üstələyir və B-Mannskaft milli uşu komandasına müvəffəqiyyətlə daxil olur.
De Val
De Vaal — Şimali Hollandiya əyalətində yerləşən kənd. Den Helder şəhərinin şimalında 15 km aralıqda yerləşir. == Əhali == 2001-ci il statistikasına istinadən bölgədə 188 nəfər yaşayır. 0.06 km2 ərazidə təxminən 78 yaşayış məntəqəsi mövcuddur.
Dirsəkli val
Dirsəkli val bir və ya bir neçə dirsəkdən və yastıq oturdulması üçün eynioxlu boğazlardan ibarət valdır. O, çarxqollu-sürüngəc mexanziminin tərkib hissəsi kimi tətbiq olunaraq sürgü qolundan verilən itələmə hərəkətini fırlanma momentinə çevirir. Dirsəkli valların ilk tətbiqinə qədim Romadakı Hierapolis mişar dəyirmanında rast gəlinir (III əsr). Bu maşın fırlanma hərəkətini sürgü qolu və disrəkli valın köməyi ilə düzxətli hərəkətə çevirirdi. == Quruluşu == Dirsəkli valın dirsəyindəki boğazda sürüngəc oturdulur. Sürüngəcin oxu valın oxuna nisbətən sürüşdürülmüş hazırlanır. Valı gövdədə oturtmaq üçün onun uc hissələrində yastıqaltı səthlərdən ibarət boğazlar nəzərdə tutulur. Sürüngəc və valın birləşdiyi yerlərdə tətbiq olunan sürtünmə yastıqlarında yağlamanın təsirini gücləndirmək üçün dirsəkli valların xarici səthləri ilə təmas səthləri arasında deşiklər açılır. Bəzi hallarda sürüngəc valla diyirlənmə yastığı ilə birləşdirilir. Burada yastıqların təzyiq altında yağlanması məcburi deyil.
Gizlən qaç
Gizlən qaç və ya gizlənpaç — Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə, eləcə də digər mövsümlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyun. == Ümumi məlumat == Bu oyun qədim uşaq oyunlarından biridr. Bu oyun bəzi bölgələrdə "Gizdilim paç", "Gizlən paç", "Gildirimparç", "Gizlinpaç", "gizlənqaç", "Qaçgizlən", "Gizlilimpars" (Muğan), "gizlənparç", "gizdələnparç", "gildirimparç" (Naxçıvan), "yaşınbacı", "yeşinbac", "yeşinbaba", "yeşinbabaş", "saxlanbac", "salanbac" (Şimal-qərb rayonlarımız), "Çapbakal" (Oğuz), Azərbaycanın cənub bölgələrində, əsasən də Cənubi Azərbaycanda "Gizdilim palanc" adlandırılsada Azərbaycanın bir çox ərazilərində əsasən "Gizlən qaç" adlandırılır. == Oyunun qaydaları == Bir dəstə uşaq yığışıb oyuna başlayırlar. Oyuna başlamazdan onlar dairə şəkili alır, yavaşca hamıdan yaşca böyük olan oyunçu uşaqları bir-bir sağdan-sola və ya soldan-sağa barmaqla göstərərək aşağıdakı sözləri deyir. Burada "lıd" hecası hansı oyunçuya düşərsə, o, püşkün şərtlərinə görə müəyyən olunmuş yerdə (mətə) gözlərini yumur, qalan oyunçular isə ətrafa səpələnib müxtəlif yerlər də gizlənirlər. Hamı gizlənəndən sonra, gözünü yuman oyunçu gözlərini açıb gizlənən oyunçuları axtarmağa başlayar. Əgər gizlənən oyunçulardan hansı biri axtaranın nəzərini yayındırıb cəld müəyyən olunan yerə (mətəyə) əlini vurarsa, o, göz yummaq işindən azad olur. Sonra o, qalan oyunçulara köməklik məqsədi ilə şərti işarə ilə yoldaşlarına aşağıdakı üsulla kömək edə bilər: — "Alma" desəm gəl, "Armud" desəm qal. Bununla da o, axtaran oyunçu durduğu yerdən uzaqlaşanda, "Alma!" – deyib yoldaşlarını pusqudan çıxmağa tələsdirir.
II Vaçe
II Vaçe — Qafqaz Albaniyası çarı. == Həyatı == Moisey Kalankatlının məlumatına görə Vaçe Sasani şahənşahı I Firuzun əmri ilə onun dövründə dövlətin paytaxtı olmuş Firuzabad (Partav -Bərdə) şəhərini saldırdı. Paytaxtın Qəbələdən Bərdəyə köçürülməsi xarici-siyasi dəyişikliklərlə bağlı idi; məhz bu, ölkənin mədəni-siyasi mərkəzinin Kürün sol sahilindən sağ sahilinə keçirilməsinə səbəb olur. II Vaçenin hakimiyyət illəri Sasanilər əleyhinə baş verən dini azadlıq hərəkatları ilə əlamətdar oldu. Bunlardan Cənubi Qafqaz xalqlarının 450-451-ci illərdə erməni sərkərdəsi Vardan Mamikonyanın başçılığı ilə qaldırdıqları üsyanı, eləcə də 457-463-cü illərdə II Vaçenin özünün rəhbərliyi ilə bilavasitə Albaniyada baş qaldıran azadlıq hərəkatını göstərmək olar. Albanları və başqa Qafqaz xalqlarını bu üsyana sövq edən əsas amil Sasanilərin iqtisadi, siyasi və mədəni-ideoloji boyunduruğu olmuşdu. Bundan əlavə Sasani imperiyasındakı ara müharibələri üsyanı şiddətləndirirdi. == Hakimiyyətdən getməsi == 457-ci ildə II Yezdəgird vəfat etdi; onun ölümü Sasani xanədanında hakimiyyət uğrunda mübarizəni kəskinləşdirdi. Bundan istifadə edən II Vaçe farslara qarşı çıxdı. Bu çıxış ilk növbədə özünü II Vaçenin məcburi surətdə qəbul etdiyi zərdüştilikdən əl çəkməsində göstərdi.
I Vaçe
I Vaçe — sənədlərdə adı keçən ikinci Arşaki Qafqaz Albaniyası çarı. Haqqında çox məlumat yoxdur və böyük ehtimalla Sasanilər dövründə yaşamışdır. Onun hakimiyyət illərini dürüst demək çətindir lakin çarlar siyahısında olduğu dəqiqdir. == Roma-Sasani mübarizəsi == III-V əsrlərdə Ön Asiyada ağalıq uğrunda Roma ilə Sasanilər arasında mübarizə gedirdi. 260-cı ildə Sasani şahı I Şapur Roma imperatoru Valerianı məğlub edərək əsir aldı. Bu zaman Albaniya çarı I Vaçe Roma ilə ittifaqda idi .
Kaç Rannı
Kaç Rannı (qüc. કચ્છનું મોટું રણ) — Hisdistanın qərbində, az bir hissəsi isə Pakistanın şərqində yerləşən şoranlıq. Öz növbəsində iki yerlə bölünür: Böyük Kaç Rannı (şimal hissə) və Kiçik Kaç Rannı (cənub-şərq hissə). Rann şözü sanskritcədən tərcümədə «səhralıq məkan» anlamını verir. Kaç Qucarat ştatının bir dairəsinin adıdır. Sahəsi 20 min. km²-dir. Orta hündürlüyü 200 m, bəzi ərazilərdə isə 465 m çatır. Mussonlar mövsümündə dəniz suyu və Banas, Luni və d. çaylatrın suyu ilə dolur.
Kaç körfəzi
Kaç körfəzi (ing. Gulf of Kutch, hind कच्छ की खाड़ी, Kaççk) — Ərəbistan dənizinə daxil olan körfəz. Hindistanın daxilinə 180 km məsafədə uzanır. Kathiyavar yarımadasını şimaldan Kaç yarımadasını isə cənubdan əhatələyir. Maksimal dərinliyi 122 metrdir. Sahilində yerləşən Camnaqar şəhərində dünyanın ən böyük neftayırma zavodlarından biri yerləşir. Kandlada isə iri neft terminalı vardır.
Kim Van
Kim Van (27 mart 1961) — Cənubi Koreyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Kim Van Cənubi Koreyanı 1988-ci ildə Seul şəhərində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 25-ci, cüt turnirdə isə 4-cü pillənin sahibi olub.
.қаз
.қаз (punycode: .xn--80ao21a; Қазақстан Республикасы) — Qazaxıstan Respublikası üçün yuxarı səviyyəli milli domenidir. Kiril əlifbasında olan üçüncü domendir (birinci .рф, ikinci .срб). .рф və .срб domenlərin əsas fərqi hərfin qazax əlifbasında olmasıdır. == Tarix == 2012-ci ilin martında Qazaxıstan .қаз yuxarı səviyyəli milli kiril domenini fəaliyyətə buraxdı. Fəaliyyətin yoxlaması üçün test saytı ТЕСТ.ҚАЗ yaradılmışdır. == Domenin fəaliyyətə verilməsı == Qeydiyyat bir neçə mərhələdə oldu. Birinci mərhələ (2012-ci il aprelin 1-dən 30-dək) — hökumət orqanları və dövlət təşkilatları, qeydiyyat şöbəsinin texniki ehtiyacları üçün domen qeydiyyatı. İkinci mərhələ (1 may-30 iyul 2012-ci il tarixləri arasında) — 31 dekabr 2011-ci ilə qədər Qazaxıstan Respublikası qanunvericiliyə uyğun olaraq qeyd edilmiş ticarət markalarının və firma adlarının sahibləri üçün domen adlarının prioritetli qeydiyyatıdır. Üçüncü mərhələ (2012-ci ilin 15 avqustundan) — domen adlarının qeydiyyatı azad şəkildə aparıldı. .қаз domen zonasında domen adlarının qeydə alınması təyin edilmiş registratorlar vasitəsilə olar.
Dаn yeri Оrtа əsr qəbirstаnlığı
Dan yeri Orta əsr qəbirstanlığı — Yaşayış yerinin yаxınlığında yerləşir. Əsas hissəsinin izləri itmişdir. Bir neçə sinə daşları-sənduqələr dövrümüzədək qalmışdır. Düzbucaqlı forması sənduqənin yalnız bir üzü istisna edilməklə digər tərəfləri zəngin bəzədilmişdir. Cızma, döymə və oyma üsulu ilə zəngin nəbati təsvirlərlə bəzədilmiş sənduqənin üzərinə ərəb əlifbası ilə yazı həkk edilmişdir. Kitabə Quran ayələrindən və mərhumun adı, olum və ölüm tarixinə aid məlumatlardan ibarətdir.
Sen-Jermen-аn-Le (rayon)
Sen-Jermen-ан-Le (fr. Saint-Germain-en-Laye) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — İvelin. Suprefektura — Sen-Jermen-ан-Le. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 546 627 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 1603 nəf / km². Rayon sahəsi — 341 km².
Sen-Julyen-de-Rа
Sen-Jülyen-de-Rа (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38407. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 443 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 19 km şimal-qərbdə yerləşir.
Аş-Şаmiyyə
Şamiyyə (ərəb. الشامية‎) — İraqın Qədisiyyə mühafəzəsində şəhər.
В.G.Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti
В. G. Timiryasov adına Kazan İnnovativ Universiteti (rus. ВГ Тимирясова, ИЭУП) Kazandakı bir universitetdir. 22 iyul 1994-cü ildə qurulmuşdur. == Ad == Qanundakı dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq universitet bir neçə dəfə rəsmi adını dəyişdirdi. Qurucusu və ilk rektoru V.G. Timiryasovun adını daşıyır. 1994–1996-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq Universitetinin, 1996–2016-cı illərdə İqtisadiyyat, İdarəetmə və Hüquq İnstitutunun və 2016-cı ildən VG Timiryasov adına Kazan İnnovasiya Universitetinin (IEUP) adını daşıyır. == Tarix == Universitet 1994-cü ildə Tatarıstan Respublikası Təhsil Nazirliyinin və Tatarıstan Respublikası Ali Sovetinin Xalq Təhsili Daimi Komitəsinin təşəbbüsü ilə bazar iqtisadiyyatı və hüquq sahəsində ixtisaslı kadrların ehtiyaclarını ödəmək üçün yaradılıb. 1998–2002-ci illərdə universitetin Almetyevsk, Bugulma, Zelenodolsk, Naberezhnye Chelny, Nizhnekamsk və Chistopol filialları yaradıldı və təhsil fəaliyyətlərinə davam etdilər. 2014-cü ilin mayından bəri Rusiya tərəfindən birləşdirilən Krımda təhsil fəaliyyətinə başlayan ilk rus universitetlərindən biridir. Universitet Dünya Tatarları Konqresinin və Krım Respublikasının bələdiyyə başçılarının təlimi üçün birgə bir layihə həyata keçirir.
ПМА "В-1" və ПМА "В-2" aşqarları
ПМА «В-1» və ПМА «В-2» - polimetakrilat tipli özlülük aşqarları olub molekul kütlələri 3000-4300 (ПМА «В-1») və 12000—17000 (ПМА «В-2»)-dir. == Xassələri == ПМА «В-1» aşqarı mexaniki destruksiyaya qarşı yüksək davamlılığa və nisbətən aşağı molekul kütləyə görə orta dərəcədə qatılaşdırıcılığa malikdir. ПМА «В-2» aşqarı ПМА «В-1» aşqarı ilə müqayisədə daha yaxşı qatılaşdırıcılıq qabiliyyətinə malikdir, lakin mexaniki destruksiyaya qarşı davamlılığa görə ondan geri qalır. == Alınması == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» metakrilat turşusunun СН2=С(СН3)СООН monomerinin sintetik yağ spirtlərinin C7-C12 (ПМА «В-1») və С8-С13 (ПМА «В-2») fraksiyaları ilə efirlərləşməsindən alınan polimerlərin yağda məhlullarıdır. ПМА «В-1» aşqarı ТУ 6-01-979—84 üzrə alınır və polimetakrilatların МС-8 yağında 58-65%-li məhlulundan ibarətdir. ПМА «В-2» aşqarı ТУ 6-01-692—77 üzrə alınır və yüksək keyfiyyətli aşqar polimetakrilatların И-20А yağında 30-35%-li məhlulundan ibarətdir. == Tətbiqi == ПМА «В-1» və ПМА «В-2» aşqarları duru yağların özlülüyünü və özlülük indeksini artırmaq üçün istifadə edilir. ПМА «В-1» aşqarı motor, transmissiya və hidravlik yağlarda 18% qatılığa qədər istifadə olunur. ПМА «В-2» aşqarı motor yağlarında və hidravlik sistemlərin işçi mayelərində 6% qatılığa qədər tətbiq olunur. == Mənbə == Электронная библиотека: Топлива, смазочные материалы, технические жидкости. www.bibliotekar.ru/5-toplivo-smazka/43.htm Синтез и исследование функциональных свойств комплексных полифункциональных присадок.