Lüğətlərdə axtarış.

Apple — mərkəzi ofisi Kupertinoda yerləşən Amerikan çoxmillətli texnologiya şirkəti. 2023-cü ilin mart ayına olan məlumata əsasən, Apple bazar kapitallaşmasına görə dünyanın ən böyük şirkətidir və 394,3 milyard ABŞ dolları ilə 2022-ci ilə qədər ən böyük texnologiya şirkətidir. 2022-ci ilin iyun ayına olan məlumata görə, Apple vahid satışlarına görə dördüncü ən böyük fərdi kompüter satıcısı, gəlirə görə ən böyük istehsal şirkəti və dünyanın ikinci ən böyük mobil telefon istehsalçısıdır. Alphabet (Google-un ana şirkəti), Amazon, Meta və Microsoft ilə birlikdə ən böyük Amerikan informasiya texnologiyaları şirkətlərindən biri hesab olunur. Apple 1 aprel 1976-cı ildə Stiv Voznyak, Stiv Cobs və Ronald Ueyn tərəfindən Voznyakın Apple I fərdi kompüterini hazırlamaq və satmaq üçün Apple Computer Company olaraq təsis edilmişdir. Şirkət 1977-ci ildə Cobs və Voznyak tərəfindən "Apple Computer" adı ilə yaradılmışdır. Şirkətin ikinci kompüteri Apple II ən çox satılan və ilk kütləvi istehsal edilən mikrokompüterlərdən biri oldu. Apple 1980-ci ildə ani maliyyə uğuru üçün birjaya çıxdı. Şirkət 1984-cü ildə Macintosh 128K də daxil olmaqla, innovativ qrafik istifadəçi interfeyslərinə malik kompüterlər hazırladı və bunu həmin il "1984" adlı tənqidi olaraq bəyənilən reklamda elan etdi. 1985-ci ilə qədər onun məhsullarının yüksək qiyməti və rəhbərlər arasında hakimiyyət mübarizəsi problemlərə səbəb oldu.

Apple — mərkəzi ofisi Kupertinoda yerləşən Amerikan çoxmillətli texnologiya şirkəti. 2023-cü ilin mart ayına olan məlumata əsasən, Apple bazar kapitallaşmasına görə dünyanın ən böyük şirkətidir və 394,3 milyard ABŞ dolları ilə 2022-ci ilə qədər ən böyük texnologiya şirkətidir. 2022-ci ilin iyun ayına olan məlumata görə, Apple vahid satışlarına görə dördüncü ən böyük fərdi kompüter satıcısı, gəlirə görə ən böyük istehsal şirkəti və dünyanın ikinci ən böyük mobil telefon istehsalçısıdır. Alphabet (Google-un ana şirkəti), Amazon, Meta və Microsoft ilə birlikdə ən böyük Amerikan informasiya texnologiyaları şirkətlərindən biri hesab olunur. Apple 1 aprel 1976-cı ildə Stiv Voznyak, Stiv Cobs və Ronald Ueyn tərəfindən Voznyakın Apple I fərdi kompüterini hazırlamaq və satmaq üçün Apple Computer Company olaraq təsis edilmişdir. Şirkət 1977-ci ildə Cobs və Voznyak tərəfindən "Apple Computer" adı ilə yaradılmışdır. Şirkətin ikinci kompüteri Apple II ən çox satılan və ilk kütləvi istehsal edilən mikrokompüterlərdən biri oldu. Apple 1980-ci ildə ani maliyyə uğuru üçün birjaya çıxdı. Şirkət 1984-cü ildə Macintosh 128K də daxil olmaqla, innovativ qrafik istifadəçi interfeyslərinə malik kompüterlər hazırladı və bunu həmin il "1984" adlı tənqidi olaraq bəyənilən reklamda elan etdi. 1985-ci ilə qədər onun məhsullarının yüksək qiyməti və rəhbərlər arasında hakimiyyət mübarizəsi problemlərə səbəb oldu.

Apple Lisa Apple Computer (hazırkı Apple) şirkəti tərəfindən istehsal edilən stolüstü kompüterdir. Bu kompüterin dizaynına 1978-ci ildən başlanılmasına baxmayaraq satışa 1980-ci ildə çıxarılmış. Kompüter tarixində Lisa ilk grafik istifadəçi araüzünə (GUİ) sahib olan əməliyyat sistemi kimi tanınır. Bu kompüterin istehsalında Apple Competers-in məqsədi individual istifadə üçün ucuz həllin hazırlanması idi. 1982-ci ilə qədər layihəyə Stiv Cobs rəhbərlik etmişdir. Daha sonra o bu layihədən uzaqlaşdırıldı və Macintosh layihəsinin rəhbərliyi ona tapşırıldı. Lisa-ların son versiyası üzərində bəzi dəyişikliklər aparılaraq Macintosh XL adı ilə satışa çıxarılmışdır. Macintosh bəzi göstəricilərinə görə Lisa-ya bənzəsə də onun davamçısı deyil. Lisa bir çox göstəricilərinə görə Macintoshdan üstündür. Bunlara əməli yaddaş, paralel prosesləmə, ekran qoruyucusu, kalkulyator, 2MB RAMın istifadəsi və s.

Apple Music — Apple tərəfindən hazırlanmış musiqi dinləmə xidməti. İstifadəçilər dinləmək istədikləri musiqini öz cihazlarına yükləyə və ilk olaraq yaradılmış pleylistləri dinləyə bilərlər. Buraya internet üzərindən yayımlanan "Beats1" radio kanalı daxildir. O, sənətçilərin pərəstişkarları üçün media platforması bloqunda yazır. Buraya iTunes Radio-nun bəzi xüsusiyyətləri daxildir. O, istifadəçi zövqünə əsasən musiqi tövsiyələri təqdim edir və Siri səs əmrləri ilə inteqrasiya olunub. Buraya həmçinin gündə 24 saat 100-dən çox ölkəyə canlı yayım edən Beats 1 internet radiostansiyası və sənətçilərə öz verilişlərini, fotolarını, videolarını və mahnılarını abunəçilərlə paylaşmağa imkan verən Connect bloq platforması daxildir. Apple Music 8 iyun 2015-ci ildə elan edildi. 30 iyun 2015-ci ildə dünyanın 100-dən çox ölkəsində buraxılmışdır. Yeni abunəçilər tətbiqi 3 aylıq sınaq müddəti ilə sınaqdan keçirə bilərlər.

Apple Pay — Apple şirkəti tərəfindən təqdim olunan mobil ödəniş və rəqəmsal cüzdan xidməti. Xidmət istifadəçilərə birbaşa iOS tətbiqlərində və Safari istifadə edərək vebdə ödəniş etməyə imkan yaradır. iPhone, Apple Watch, iPad və Mac-da dəstəklənir. Apple tərəfindən istehsal olunmayan və satılmayan heç bir müştəri cihazında mövcud deyil (xüsusilə, Windows-da işləyən brauzerlər də daxil, heç bir Android cihazında istifadə edilə bilməz). O, təmassız pos terminalında kredit və ya debet kartı çipini və PİN əməliyyatını rəqəmsallaşdırma və əvəz edə bilmə xüsusiyyətinə malikdir. Bunun üçün Apple Pay-a məxsus təmassız ödəniş terminalları tələb olunmur və o, təmassız ödənişləri qəbul edən istənilən tacirlə işləyə bilər. Cihazlar ödəniş məlumatlarını təhlükəsiz saxlamaq və kriptoqrafik funksiyaları yerinə yetirmək üçün daxil edilmiş təhlükəsiz elementi (eSE) və biometrik autentifikasiya üçün Apple-ın Touch ID və Face ID-si ilə yaxın sahə rabitəsindən (NFC) istifadə edərək pos terminal sistemləri ilə simsiz əlaqə yaradır. Əvvəlcə ABŞ-də istifadəyə verilən Apple Pay hazırda Azərbaycan, Bəhreyn, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya, Braziliya, Meksika, Kolumbiya, Kosta-Rika, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Rusiya, Ukrayna, Qazaxıstan, Çin, Yeni Zelandiya, Sinqapur, Honq-Konq, Yaponiya, Makao, Gürcüstan, Belarusiya, Monteneqro, Serbiya, Cənubi Afrika və Avropa İqtisadi Bölgəsindəki (AİB) bütün ölkələrdə mövcuddur. Apple Pay həm American Express, Visa (Electron və V Pay daxil olmaqla), Mastercard (Maestro daxil olmaqla) və Discover kimi beynəlxalq ödəniş sistemlərini, həm də Çinin UnionPay, Yaponiyanın JCB, Fransanın Cartes Bancaires, Kanadanın Interac, Avstraliyanın EFTPOS, Səudiyyə Ərəbistanının Mada, Almaniyanın Girocard və Rusiyanın Mir kimi ölkəyə xas daxili ödəniş sistemlərini dəstəkləyir. Apple Pay həm kredit/debet kartlarının (açıq dövrə) istifadəsi ilə bəzi ictimai nəqliyyat şəbəkələrindən (məsələn, Londonda TfL və Nyu-York şəhərinin metro və avtobus şəbəkəsində OMNY oxucularında) istifadəyə, həm də Şərqi Yaponiya Dəmiryolu Şirkətinin Suica, Çikaqo Tranzit İdarəsinin Ventra, San-Fransisko körfəz sahəsinin Clipper (qapalı dövrə) və Honkonqun Octopus Card kimi xüsusi səyahət kartlarının istifadəsi ilə səyahətə imkan yaradır.

Apple TV — "Apple Inc." tərəfindən hazırlanmış və bazara çıxarılan rəqəmsal media pleyer və mikrokonsol. Bu, video və audio kimi qəbul edilmiş media məlumatlarını televizora və ya xarici displeyə göndərən kiçik bir şəbəkə cihazıdır. Onun media xidmətlərinə axın mediası, "TV Everywhere" əsaslı xidmətlər, lokal media mənbələri, idman jurnalistikası və yayımları daxildir. İkinci nəsil və daha sonrakı modellər yalnız HDMI vasitəsilə təkmilləşdirilmiş dəqiqlikli və ya yüksək dəqiqlikli geniş ekranlı televizora qoşulduqda işləyir. Dördüncü nəsil modeldən bəri "Apple TV" əvvəlcədən quraşdırılmış çoxlu proqramlar ilə tvOS-də işləyir. 2019-cu ilin noyabr ayında "Apple TV+" və "Apple TV" tətbiqini alakart (kartla ödənişli televiziya) kimi buraxmışdır. "Apple TV" inteqrasiya edilmiş idarəetmədən məhrumdur və yalnız "Apple Remote", "Siri Remote", iOS cihazı və ya bəzi üçüncü tərəf infraqırmızı pultları vasitəsilə uzaqdan idarə oluna bilər. == Zəmin == 1993-cü ildə "Apple" ev-əyləncə sənayesinə daxil olmaq üçün "Macintosh TV"ni satışa çıxarmışdır. Qurğunun 14 düymlük CRT ekranı və TV tuner kartı var idi. Bu, kommersiya cəhətdən uğurlu alınmamışdı və 1994-cü ildə satışı dayandırılana qədər cəmi 10,000 ədəd satılmışdır.

Apple Watch — "Apple Inc." tərəfindən istehsal olunan ağıllı saatlar xətti. Bu, fitnes izləmə, sağlamlıq yönümlü imkanlar və simsiz telekommunikasiyanı özündə birləşdirir. iOS və digər "Apple" məhsul və xidmətləri ilə inteqrasiya olunmuşdur. Apple Watch 2015-ci ilin aprelində buraxıldı və tez bir zamanda ən çox satılan geyilə bilən cihaz olmuşdur. 2015-ci maliyyə ilinin ikinci rübündə 4,2 milyon ədəd satılmışdır. "Apple" hər ilin sentyabr ayında təkmilləşdirilmiş daxili komponentlərə malik "Apple Watch"ın yeni nəslini təqdim edir. Onlardan hər biri "Apple" tərəfindən "Series" olaraq etiketlənir, lakin müəyyən istisnalar var. 2016-cı ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın ikinci nəsli müxtəlif daxili komponentləri olan "Series 1" və "Series 2" adlı iki seriyaya bölünüb. 2020-ci ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın altıncı nəsli müxtəlif daxili komponentləri daşıyan "Series 6" və "Budget SE"yə bölünmüşdür. 2022-ci ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın səkkizinci nəsli "Series 8"yə, "SE" və "Ultra"ya bölünmüşdür.

Apple Store — "Apple Inc."a məxsus və onun tərəfindən idarə olunan pərakəndə mağazalar şəbəkəsi. Mağazalarda müxtəlif "Apple" məhsulları, o cümlədən "Mac" fərdi kompüterləri, "iPhone" smartfonları, "iPad" planşet kompüterləri, "Apple Watch" ağıllı saatları, "Apple TV" rəqəmsal media pleyerləri, proqram təminatı, "Apple" markalı və seçilmiş üçüncü tərəf aksesuarlar satılır. İlk "Apple" mağazaları 2001-ci ilin may ayında o vaxtkı baş icraçı direktor Stiv Cobs tərəfindən açılmışdır. İllərlə cəhd edilən mağaza daxilində mağaza konsepsiyası uğursuz olmuşdu və bu zaman iki mağaza açılmışdı. Şirkətin məhsullarının təkmilləşdirilmiş pərakəndə təqdimatına ehtiyac olduğunu görən Cobs 1997-ci ildə istehlakçılarla yaxşı əlaqələr əldə etmək məqsədilə pərakəndə satış proqramını yeniləmək üçün səy göstərməyə başlamışdı. O, 2000-ci ildə Ron Consonu işə götürmüşdü. Cobs 1997-ci ildə "Apple"ın onlayn mağazasını yenidən işə salmış və 2001-ci ildə ilk iki fiziki mağazanı açmışdır. Mətbuat əvvəlcə "Apple"ın iflasa uğrayacağı ilə bağlı fərziyyələr irəli sürmüşdü, lakin bu mağazalar çox uğurlu olmuş, yaxınlıqdakı rəqib mağazaların satış nömrələrini keçərək üç il ərzində illik satışı 1 milyard ABŞ dollarına çatmışdır. "Apple Store" bunu bacaran ən sürətli pərakəndə satıcı olmuşdur. "Apple" 15 iyun 2023-cü ildə Birləşmiş Krallıqda, Londonun Bettersi rayonunda ən son mağazasını açmışdır.

macOS DVD Oynatıcı Apple Inc. tərəfindən hazırlanmışdır, defolt MacOS-da DVD player-dir. O, çoxsaylı audio, video və altyazı treklərini, üstəlik Dolby Digital 5.1 keçidi, DVD giriş URL-ləri və subtitrlər kimi bütün standart DVD xüsusiyyətlərini dəstəkləyir. Bəzi hallarda istifadəçilər açmaq üçün VOB faylı seçə bilərlər. DVD Pleyer həmçinin DVD Studio Pro və iDVD-nin yandırılmış DVD-ləri ilə tam uyğundur; bunlara DVD Studio Pro-nun HD DVDləri daxildir. 2016-cı ilə qədər bu, macOS defolt tətbiqləri arasında qalan yeganə 32 bitlik proqramdır. == Məhdudiyyətlər == DVD Pleyeri əksər müəllif hüquqları qanunlarına uyğundur və buna görə də DVD region kodu məhdudlaşdırıcı kodlaşdırmalar və istifadəçi tərəfindən bloklanmış əməliyyatlar ("əlil edilmiş hərəkətlər") kimi DVD texnologiyasının ən məhdudlaşdırıcı tədbirlərini tətbiq edir. Bütün regionun DVD sürücüsündən istifadə edərkən belə, bu, istifadəçilərin müəllif hüquqları qanunlarını pozmaq istədikləri təqdirdə alternativ proqram təminatından istifadə etmələrinə səbəb olur. Apple-ın Grab (ekran tutma) proqramı DVD Player tətbiqi dayanana qədər Finder interfeysi vasitəsilə işləməyi dayandıracaq və istifadəçinin vizual DVD məzmununun skrinşotlarını çəkməsinə effektiv mane olacaq. Proqrama DTS dekoderi daxil deyil, ona görə də DTS trekləri Mac-ın daxili dinamikləri və ya analoq çıxışı vasitəsilə səsləndirilə bilməz.

GS/OS Apple şirkəti tərəfindən Apple IIGS kompüterləri üçün hazırlanmış ProDOS fayl sistemini dəstəkləyən əməliyyat sistemidir. Bu əməliyyat sistemi özündə fayl sistemi ilə işləmək, giriş/çıxış avadanlıqlarını izləmək, proqram fayllarını yükləmək və işlətmək, kəsmə siqnallarını idarə etmək və s. funksionallıqları birləşdirir. Bu əməliyyat sistemi Apple IIGS kompüterləri üçün təklif edilən proqram paketinin bir hissəsi olaraq 4.0-dan 6.0.1 versiyasına qədər istifadə edilmişdir. GS/OS əməliyyat sisteminə ilk dəfə olaraq Fayl Sistemi Translatoru təbiq edilmişdir. Bu imkan verir ki, bir əməliyyat sistemi bir neçə fərqlə fayl sistemi ilə işləyə bilsin. Bu həmçinin həmin əməliyyat sisteminin dəstəklədiyi proqram təminatlarına da şamil edilir. O dövrdə mövcud olan əsas iki fayl sistemi vardı: DOS platformasının dəstəklədiyi MS-DOS, ProDOS, High Sierra/ISO-9660; MacOS-in dəstəklədiyi hierarxik fayl sistemi,Apple ProDOS və s. Fayl Sistemi Translatoru bu iki fayl sistemi arasındakı problemi həll etdi və sonrakı fayl sistem translatorlarında da istifadə edildi. Əməliyyat sisteminin digər üstün cəhəti onun sələflərində fərqli olaraq 8 bitlik 6502 əvəzinə 16 bitlik 65816 prosessorları üçün yazılması oldu.

Apple Kompüter Siçanı — Apple tərəfindən əvvəl Apple seriyası üçün, daha sonra Macintosh kompüter seriyası üçün hazırlanan bir siçandır. İstehlakçılara təqdim olunan ilk kommersiya məqsədli siçanlardan biridir. İllər boyu Apple-n özünəməxsus dizaynını özündə əks etdirən siçanları fərqli bir forma və funksiyaya malik olmuşdur. Apple tərəfindən istehsal olunan siçanlar, adətən tək bir düymə ilə idarə olunurlar. 2005-ci ildə Apple bir sürüşmə topu və dörd proqramlaşdırılması mümkün "düymə" xüsusiyyətli bir siçan tanıtdı. Apple tərəfindən istehsal olunan bütün siçanlar, Appleın optik LED əsaslı nəzarət mexanizmləri 2000-ci ilə qədər sürüşmə topu mexanizmi ilə işləyirdi. Appleın ən yeni siçanları lazer texnologyasını istifadə edir == Tarixi == 1979-cu ildə Apple, bir iş kompüteri planlaşdırırdı və eksperimental texnologiyalarının bəzilərini görmək üçün "Xerox Parc" araşdırma mərkəzi ilə birgə layihə hazırlamışdı. Douglas Engelbart "SRI International"da çalışarkən siçanı icad etdilər. Ən böyük problemlərdən biri, istehlakçı əsaslı bir fərdi kompüter üçün istifadəyə yararlı olamayn siçanın xərcinin 400 ABŞ dollarından yuxarı olması idi. Əsl siçan təxminən on il boz rəng və profillərdən ibarət düzbucaqlı bir blok formasında qaldı.

Apple Vision Pro Apple'ın qarışıq reallıq eynəkləridir. 5 iyun 2023-cü ildə keçirilən Apple Worldwide Developers Konfransında təqdim edilən eynəklər 2024-cü ilin əvvəlində satışa çıxarılacaq. Eynəklər 2015-ci ildə Apple Watch-dan sonra şirkətin ilk yeni istehlakçı məhsul xətti olan Apple Vision seriyasının ilk modeldir. Apple məhsulu rəqəmsal mühitin real dünya ilə inteqrasiya olunduğu və sistemlə qarşılıqlı əlaqədə jestlər kimi fiziki girişlərin istifadə oluna biləcəyi " kosmik kompüteri " olaraq xarakterizə etdi. Vision Pro enerji adapteri və ya ayrıca batareya paketi ilə istifadə edilə bilər. == Tarixi == === İnkişaf prosesi === 2015-ci ilin may ayında Apple Almaniya əsaslı artırılmış reallıq (AR) şirkəti Metaio-nu aldı. Şirkət "Project Titan" kod adlı elektrik avtomobil layihəsində Metaio texnologiyasından istifadə etməyi hədəflədi. Həmin il Apple Dolby Laboratories -dən Mike Rockwell'i işə götürdü. Rockwell, Metaio-nun həmtəsisçisi Peter Meier və Apple Watch-un icraçı direktoru Fletcher Rothkopf'un daxil olduğu bir komanda yaratdı. Texnologiyanın İnkişafı Qrupu adlanan komanda 2016-cı ildə AR demosunu hazırladı, lakin o vaxtkı baş dizayner Jony İve və komandasının müqaviməti ilə üzləşdi.

Appel reaksiyası - spirtlərdən alkil xloridlərin və alkil bromidlərin tetraxlorid və ya tetrabromid və trifenilfosfin ilə qarşılıqlı təsirləri ilə sintezi metodudur: Sintetik təcrübəyə 1970-ci illərdə Rolf Appel tərəfindən tətbiq edilmişdir [1]. == Reaksiya mexanizmi == Appel reaksiyası fosfinin tetrahalogenmetan ilə halogenofil reaksiyasına əsaslanır. Birinci mərhələdə, trixlorometil və ya tribrommetil qrupunun tetrahalogen metanın halogen atomunda fosfin 1 ilə ayrılan nukleofil əvəzetmə nəticəsində, əlavə - psevdofosfonium duzunun əmələ gəlməsi baş verir. haloform 3, sonra halofosfonium duzunun 4 alkolyat anionunun nükleofili əvəzlənməsi ilə duz 5 əmələ gəlir. Son mərhələdə, psevdofosfonium duz 5-in karbonuna halogenid ionunun nükleofil hücumu baş verir, fosfin oksidin 7 xaric olmasına və alkil halogenid 6 əmələ gəlməsinə, çevrilməyə səbəb olan SN2 mexanizminə gətirib çıxaran nükleofil əvəzlənməsi baş verir. Nəticədə karbinol karbonunun konfiqurasiyası gedir: Reaksiyanın son mərhələsinin arxasında duran qüvvə, sabitliyi P = O əlaqənin əmələ gəlməsinin yüksək (~ 544 kJ / mol) enerjisi sayəsində çox yaxşı bir ayrılma qrupu olan fosfin oksidinin meydana gəlməsidir. == Tətbiqi == Appel reaksiyasının əsas üstünlüyü,onun mülayim və neytral şərtləridir, bu da spirt mühitində turşuluq xassəsi əks etdirən halogenlə əvəz olunan hidroksil qrupudur məsələn, hidrogen xlorid, tionil xloridin geraniolun geraniolxloridə çevrilməsi . Nəticədə fosfor xloridlərin izomerləşməsi və ayrılması ilə geranil və linalil xlorid qarışığının əmələ gəlməsin baş verir . Appel reaksiyası bu çatışmazlıqlardan məhrumdur. Appel reaksiyasında əsas çatışmazlıq- hədəf məhsulu olan stexiometrik miqdarda əmələ gələn fosfin oksiddən ayrılması zərurətidir, məsələn, kifayət qədər yüksək temperaturda distillə, termallabil halogenidlərin izomerləşməsinə və ya rasemizasiyasına və yenidən kristallizasiyaya səbəb ola bilər .

Java-applet-Java proqramlaşdırma dilində bayt-kod formasında yazılmış tətbiqi proqram.Java- appletlər veb-brauzerdə Java virtual maşınından (JVM )istifadə edilməklə,yaxud apletləri testləmək üçün avtonom AppletViewer alətində yerinə yetirilir.Java-apler 1995-ci ildə Java dilinin ilk versiyasında tətbiq olunub.Adətən Java dilində yazılsa da,Java-apletlər Java bayt-koduna kompilyasiya olunan başqa proqramlaşdırma dillərində də (məsələn,Jython) yazıla bilər. Veb-proqramlara HTML dilinin verə bilmədiyi interaktiv imkanlar əlavə etmək üçün apletlərdən istifadə olunur.Java bayt-kodu platformadan asılı olmadığından Java apletlər bir çox platformaların (Microsoft Windows,UNİX,Apple Mac OS və GNU/Linux daxil olmaqla)brauzerləri tərəfindən plaginlərin köməyi ilə yerinə yetirilə bilər. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti. “Bakı” nəşriyyatı, 2017, 996 s.

Appel Pol Emil (fr. Paul Émile Appell) – fransız riyaziyyatçısı və mexaniki. Paris EA-nın üzvü (1892), Peterburq EA-nın əcnəbi m. üzvü (1911), SSRİ EA-nın əcnəbi fəxri üzvü (1925). 1885-ci ildə Paris Universitetinin professoru olmuşdur. Əsas elmi işləri mexanikaya, həndəsəyə, analitik funksiyalar nəzəriyyəsinə aiddir. Mexanika, elliptik, cəbri və hiper-həndəsə funksiyaları nəzəriyyəsinə dair fundamental dərsliklərin müəllifidir.

Pide — Türk və Orta Şərq mətbəxlərində məşhur olan yastı bir çörək növüdür. Pide somun çörəklər kimi gündəlik süfrələrdə istifadə edilməsinin yanında kabab salonlarının imtina edilməz çörəyidir. Dönər, Adana kababı, İskəndər kababı kimi kabab yeməklərinin üzərinə dördbucaqlı şəklində kəsilmiş parçalar halında qoyularaq xidmət edilər. Pide xüsusilə Ramazan aylarında iftar və sahur süfrələrində seçilən bir çörək növüdür.

Pik - İtiuclu dağ zirvəsidir

Pir (din) — Ocaq, müqəddəs yer, ziyarətgah. Pir (əsər) — Nəriman Nərimanovun əsəri.

Pize (fr. Chavornay) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01097. Kommuna Paris şəhərinin 420 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 70 km şərqdə yerləşir və Burk-an-Bres şəhərindən 55 km cənub-şərqdə yerləşir. 2010-ci ildə əhalinin sayı 199 nəfər təşkil edirdi. 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15-64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71.0%, 1999-cu ildə 68.8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi.

Rie — Yaponiya soyadı. Rie Matsubara — Yaponiyanı təmsil edən bədii gimnast. Rie Nakaşima — Yaponiyanı təmsil edən bədii gimnast. Rie Kimura — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. Rie Usuy — Yaponiya qadın futbolçusu. Rie Yamaki — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. Rie Azami — Yaponiya qadın futbolçusu.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi — Azərbaycan Prezidentinin və Prezident Administrasiyasının fəaliyyətinin maddi-texniki və maliyyə təminatı ilə məşğul olur. İşlər İdarəsi Administrasiyanın tərkibinə daxil deyil. Azərbaycanın dövlət başçısının fəaliyyətini bilavasitə təmin edən orqandır. 2021-ci ildən Prezidentin İşlər müdiri Ramin Quluzadədir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 17 sentyabr tarixli Fərmanına əsasən çap mediası subyektinin təsisçisi ola bilən 10 dövlət orqanından biridir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinə tabe olan təşkilatlar: "Ulduz" Qonaq Evi (Prezident İqamətgahı və "Ulduz" Sarayı daxil olmaqla) "Azadlıq" Qonaq Evi "Gənclik" iqamətgahı "Zuğulba" iqamətgahı (1 N-li Pansionat və "Şəfəq" Sarayı daxil olmaqla) İşlər İdarəsinin Pansionatı (əvvəlki adı: 2 N-li Pansionat) "Qəbələ" iqamətgahı "Marxal" Müalicə-İstirahət Kompleksi Rəsmi Qəbullar Sarayı (əvvəlki adı: Səadət sarayı) "Azərsuvenir" "Azərbaycan Nəşriyyatı" MMC Prezident Kitabxanası İctimai-Siyasi Sənədlər Arxivi Təsisçisi olduğu qəzetlərin siyahısı: "Bakinski raboçi" qəzetinin redaksiyası "Respublika" qəzetinin redaksiyası "Xalq qəzeti"nin redaksiyası Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin «Azərsuvenir» (Azərbaycan Suvenirləri) Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 24 iyul 2012-ci il tarixli 155 saylı Qərarı ilə Azərbaycan «Zərgərsənaye» İstehsalat Birliyinin bazasında yaradılmışdır. Müəssisənin əsas fəaliyəti dövlət orden və medallarının, müxtəlif yubiley və xatirə medallarının, döş nişanlarının, dünya dövlətlərinin bayraqlarının, Azərbaycan milli naxış və ornamentləri ilə bəzədilmiş yüksək əyarlı hədiyyəlik gümüş məmulatlarının və digər milli suvenirlərin istehsalından ibarətdir. Bütün məhsullar «Azərsuvenir» MMC-nin istehsalı olan futlyarlarla fərdi qaydada qablaşdırılır. Yuxarıda qeyd olunan məhsulların müasir tələblərə cavab verən yüksək keyfiyyətli istehsalatını təmin etmək məqsədi ilə, müəssisədə yeni istehsalat sahələri yaradılmış müasir avadanlıqlar və yüksək texnoloqiyalar tətbiq edilmişdir. Bütün məmulatların istehsalı «Azərsuvenir» MMC-də fəaliyyət göstərən, yüksək peşəkarlardan ibarət bədii-texniki şuranın nəzarəti altında icra olunur.

PXE — İsveç-Britaniya müğənnisi Ecco2K(en)-nin ikinci mini-albomu. 31 mart 2021-ci ildə YEAR0001 tərəfindən buraxılıb. == Trek siyahısı == Bütün mahnılar Zak Arogundade Gaterud tərəfindən yazılmış və bəstələnmişdir.

Yohann fon Appel (11 noyabr 1826 – 7 sentyabr 1906) — Avstriya dövlət xadimi. 1882-1903-cü illər arasında Avstriya-Macarıstan İmperiyası tərəfindən Bosniya və Herseqovina kondominiumunun başçısı təyin olunmuşdur.

Henk Pim (ing. Hank Pym) — Marvel Comics personajı. Əsasən Qarışqa-adam kimi tanınır. Lakin müxtəlif vaxtlarda Qoliaf, Eşşək arısı, Sarı Jaket və Nəhəng adam kimi adlarla da çıxış etmişdir. Qisasçılar komandasının qurucu və sabiq üzvüdür. Ən yaxın partneri həyat yoldaşı Eşşək arısıdır. == Nəşr olunma tarixi == Henk Pim ilk dəfə "Heyranedici hekayələr" antologiyasının 7-ci buraxılışında yer alan 7 səhifəlik "Qarışqa yuvansındakı adam" hekayəsində peyda olmuşdur. Yaradıcı heyət redaktor-rəssam Sten Li, ssenarist Lari Liber, yazıçı Cek Kirbi və Dik Ayersdən ibarət idi. 2008-ci ildə Sten Li demişdi: "Mən kiçilən insandan və onu təqib edən qarışqalardan bəhs edən "Qarışqa yuvasındakı adam" adlı komiks yaratdım. Düşünmüşdüm ki, belə bir super qəhrəman yaratmaq əyləncəli olardı".

II Piy (lat. Enea Silvio Piccolomini; 18 oktyabr 1405[…], Pyentsa, Siena Respublikası[d] – ən tezi 14 avqust 1464 və ən geci 15 avqust 1464, Ankona, Papa dövləti) — Roma papası.

Müstəqil Puerto Riko Partiyası (isp. Partido Independentista Puertorriqueño; ing. Puerto Rico Independence Party (PIP); 20 oktyabr 1946-cı ildə yaradılmışdır. Mənzil qərargahı Puerto-Rikonun San Juan şəhərində yerləşir. Partiyanın sədri Ruben Berriosdur. Partiya Puerto-Riko hakimiyyətinə müxalif mövqedə durur. PIP marksizmi qəbul etməyən sosialist partiyasıdır. 1999-cu ildə partiya liderləri, xüsusilə də Ruben Berrios ABŞ-nin ölkədəki silahlı qüvvələrinə qarşı etirazlar keçiriblər. Ruben Berrios Manuel Rodríguez Orellana Fernando Martín María De Lourdes Santiago Juan Dalmau Ramírez Prof. Edwin Irizarry Mora Roberto Iván Aponte Dr.

Pivə - taxıl (buğda, arpa və ya çovdar) və şərbətçiotu olan qarışığın qıcqırdılmasından alınan dünyanın ən çox içilən spirtli içkisidir. Qıcqırma prosesinin idarə olunması üçün mayadan (elmi adı Saccharomyces cerevisiae) istifadə edilir. Bundan əlavə qarışığa zövqə görə meyvələr, otlar və ədviyyat da əlavə edilir. Almaniya və Avstriyada normal pivə sortunun tərkibində olan alkoqolun həddi 4,5-6 % arasındadır. Pivə həm sərinləşdirici, həm də alkoqollu içkidir. Bu içkinin digərlərindən fərqi istifadə olunan məhlulun tərkibindəki şəkərin miqdarının yüksək olub, proses zamanı heç bir distillə, yəni saflaşdırma mərhələsindən istifadə edilməməsindədir. Şərabın istehsalında şəkər kimi bitkillərdən alınma və heyvan mənbələrindən əldə edilmiş (bal) şəkərlərdən istifadə edildiyi halda, pivə üçün ilkin mənbə nişasta götürülür. Pivə hələ qədim Misirdən, Babilistandan, Çindən məlum olan içkidir. Fərziyyələrə görə insanlar Misirdə buğda və arpanı ilk zamanlarda yalnız pivə bişirmək üçün əkib becəriblər, çörək bişirmək isə sonralar yaranıb. Qazıntılar zamanı Misirdə ən qədim pivə bişirmək resepti tapılmışdır.

Şiəlik ― İslam dininin ikinci ən böyük məzhəbi. Şiəliyin təqibçiləri Əli ibn Əbu Talibin İslam peyğəmbəri Məhəmmədin varisi və ilk imam olaraq təyin edildiyini düşünürlər. Şiələrə görə imamlıq həm də peyğəmbərin ailəsinə (İslam ədəbiyyatına görə "Əhli-beyt") və onun nəslindən törəmiş, xüsusi maddi və mənəvi nüfuza sahib olduqlarına inandıqları fərdlərə də sirayət edir. Dünyada İslam dininə etiqad edənlərin 10-15%-ni Şiə məzhəbinin nümayəndələri təşkil edir. "Şiə" sözünün mənası "izləyici", "təqib edən" və ya "tərəfdar" deməkdir. Tarixdəki ifadəsilə "şiətul-Ali" (ərəb. شيعة علي‎) yəni "Əli tərəfdarı" birləşməsinin qısaldılmış formasıdır. "Əli şiəsi", "Əhli-beyt şiəsi" kimi ifadələr Məhəmməd peyğəmbərin sözlərində də çox görünmüşdür. Bu haqda İslam mənbələrində bəzi hədislər də mövcuddur. : Sünni alimi Firuz Abadi öz lüğətində belə yazır : "Şiə adı Əli (ə) və Əhli Beyt (ə) tərəfdarlarına verilən ad idi.

Apache HTTP Server və ya qısa olaraq Apache Linux, Unix, Windows, Mac, Solaris və digər müasir əməliyyat sistemləri üçün nəzərdə tutulmuş veb serverdir. Hal-hazırda internet saytların əksəriyyəti bu server ilə işləyir. Geniş imkanlara malikdir və elədə də açıq kod olduğundan hamı tərəfindən pulsuz istifadə oluna bilir. Apache veb serveri Apache Software Foundation tərəfindən işlənilir.

Apuleyus, rusca Apuley (lat. Apuleius Lucius, təxminən m. 125–170) — Qədim Roma yazıçısı, şairi, orta platonçu filosof. Roma imperiyasının Afrika əyalətinin Madavr şəhərində doğulub. Məşhur "Metamorfozalar" ("Qızıl eşşək") romanının müəllifi. Yazıçının latınca əsərləri qalmışdır. == Həyatı == === Mənşəyi === Apuley özünü yarınumidiyalı-yarıqetuleyalı hesab edirdi. Ehtimal ki onun doğma dili hansısa yerli semit şivələrində biri olmuşdur. Şəhər özünüidarəsində yüksək vəzifə sahibi olan atası karlı adam olduğundan, Apuley, ibtidai təshsilini öz doğma şəhərində başlayıb, Karfagendə davam etdirmişdir. Yuli Sezarın əmri ilə yenidən tikilən Karfagen, tamamilə dirçəlir və çiçəklənərək II əsrdə Afrika əyalətinin mərkəzi, valinin iqamətgahı və əyalət senatının iclas yeri olur.

Viple (fr. Viplaix) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Yuryel kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Monlyuson. INSEE kodu — 03317. 2008-ci ildə əhalinin sayı 280 nəfər təşkil edirdi. 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 171 nəfərin (15-64 yaş arasında) 121 nəfəri iqtisadi cəhətdən, 50 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi - 70.8%, 1999-cu ildə bu 68.8%). Fəal 121 nəfərdən 106 nəfəri (56 kişi və 50 qadın), 15 nəfəri işsizdir (9 kişi və 6 qadın). 50 hərəkətsiz 12 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 20 nəfər təqaüdçü, 18 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.