Lüğətlərdə axtarış.

Həbib Əbdül Hüseyn oğlu Bayramov (14 iyun 1926, Bakı – 15 avqust 1994, Bakı) — azərbaycanlı tarzən, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989). == Həyat və yaradıcılığı == Həbib Bayramov 14 iyun 1926-cı ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Bayramovun hələ uşaq olarkən musiqiyə olan həvəsini görən atası Əbdül Hüseyn Bayramov oğluna tar alaraq onu Əhməd Bakıxanovun yanına aparmışdır. Həbib Bayramov 1941-ci ildən Ə.Bakıxanovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Xalq Alətləri Ansamblında çalışmış, 1973-cü ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin Əhməd Bakıxanov adına ansamblının bədii rəhbəri olmuşdur. Həbib Bayramov 1943-cü ildə Asəf Zeynallı adına orta ixtisas musiqi məktəbində həm təhsil almış, həm də müəllim çatışmadığı üçün burada muğamat sinfində dərs demişdir. Daha sonra 1949-cu ildən Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının Azərbaycan Qastrol-Konsert Birliyi təşkil olunandan sonra isə bu birliyin solisti olmuşdur. Həbib Bayramov repertuarında "Rast", "Şur", "Çahargah", "Humayun", "Segah" və digər muğamlar əsas yeri tuturdu. Həbib Bayramov həmçinin saz ifaçısı olmuşdur. Onun sazda ifa etdiyi "Segah", "Humayun", "Bayatı-Qacar" muğamları radionun qızıl fondunda saxlanılmaqdadır. Həbib Bayramov 15 avqust 1994-cü ildə Bakı şəhərində vəfat etmiş, II Fəxri xiyabanda dəfn olunmuşdur.

Hüseynov Həbibulla Eynulla oğlu (10 oktyabr 1910, Ərdəbil – 16 aprel 1945, Kalininqrad vilayəti) — Cənubi Azərbaycandan olan Qızıl Ordu polkovniki və Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (ölümündən sonra). Ərdəbildən Bakı şəhərinə mühacirət edən Hüseynov burada yükləyici və montajçı olaraq işləmişdir. Komsomol xətti ilə 1928-ci ildə Qırmızı Ordu sıralarına qatılmış və artilleriya zabiti olmuşdur. O, Böyük təmizləmə zamanı həbs edilmiş və İran casusu olmaqda ittiham edilmişdir. Aylar sonra azad edilmiş və zenit artilleriya batalyonunun komandanı olmuş, İkinci Dünya Müharibəsində bu vəzifədə xidmət etmişdir. XIII atıcı diviziyanın bir hissəsi olan bölməsi almanların başlatdığı Barbarossa əməliyyatından sonra Belarusiyanın qərbində mühasirəyə düşmüş, lakin Hüseynov sağ qalanlara rəhbərlik edərək mühasirəni yarmağı bacarmışdır. Onun batalyonu sonradan yenidən təşkil edilmiş və Kalinin ilə Rybinskin hava hücumundan müdafiəsində iştirak etmişdir. 1942-ci ilin iyununda Hüseynov zanit artilleriya batalyonunun komandanı kimi İvanovonun müdafiəsinə qatılmışdır. 1942-ci ilin oktyabrında o, zenit artilleriya alayının komandanı olmuş və iki ay sonra I Mühafizə ordusunun tərkibinə köçürülmüşdür. Onun alayı Tatsinskaya hücumuna qatılmış və bu hücumda 24-cü tank korpusu tərkibində çıxış etmişdir.

Məmmədbəyli Həbibulla Cəfərqulu oğlu (1 dekabr 1912, Bakı – bilinmir) — Azərbaycan astronomu, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Məmmədbəyli Həbibulla Cəfərqulu oğlu 1912-ci il dekabrın 1-də Bakının Şağan kəndində bəy ailəsində anadan olmuşdur. Atası Cəfərqulu bəy Şağan kəndinin kəndxudası olmuşdur. Beş oğul və iki qız atası olmuşdur. Anası Bəyim xanım da bəy ailəsində doğulmuşdur. Cəfərqulu bəy 1937-ci repressiya qurbanı olmuşdur. 1956-cı ildə bəraət qazanmışdır. Harada dəfn olunduğu bilinmir. O, vaxtlar xalq düşməni oğlu olmasına baxmayaraq Bakıda orta məktəbi bitirdikdən sonra Leninqrad Dövlət Universitetinə daxil olmuş və oranı bitirmişdir. Ali təhsili aldıqdan sonra Bakıya qayıtmış, Azərbaycan Dövlət Universitetində, Azərbaycan Pedaqoqoji İnstitutunda dərs demişdir.

Həbibulla Odabaş — (1891 və ya 11 fevral 1881, Korbek[d], Tavriya quberniyası[d] – 1937, SSRİ) — krım tatar yazıçı, filoloq, pedaqoq. Əsərlərini Timurcan və Çatır-Tavlı təxəllüsləri ilə çap etdirib. == Haqqında == Həbibulla Əbdürrəşid oğlu Odabaş 1891-ci ildə Aluşta yaxınlığındakı Korbek kəndində anadan olub. Orta təhsilini Krımda aldıqdan sonra İstanbulda ali təhsil alıb. Burada təhsil aldığı dövr ərzində ilk dəfə öz şeirlərini və "Altın yarık" (Qızıl parıltı) poemasını çap etdirir. 1917-ci ildə Krıma geri dönərək 1920-ci ilə qədər "Yaşıl ada" jurnalı sonradan isə "Bilgi" jurnalını nəşr etdirir. 1921-ci ildən 1928-ci ilə qədər Krım Pedaqoji İnstitutunda və Tatar Pedaqoji Texnikumunda dərs deyir. Müəllimlik fəaliyyəti ilə yanaşı krım tatar məktəblərində üçün ana dili və ədəbiyyat dərslərini keçmək üçün bir neçə dərsliyi də tərtib edir. 1925-ci ildə Tavrida tarix, arxeologiya və etnoqrafiya Cəmiyyətinə üzv seçilir. 1925-ci ildə Simferopolda çap edilən "Okub işleri" jurnalında öz pedaqoji, mədəni maarif mövzulu, yazılarını, şeir və hekayələrini yazır.

Həbibulla Əmirxanov İbrahim oğlu (d.7 may 1907-ci il, Dağıstan - ö. 1986-cı il ) — azərbaycanlı alim, fizika-riyaziyyat elmlər doktoru (1942), professor, Azərbaycan EA-nın həqiqi üzvü (1949), SSRİ EA -nın müxbir üzvü (1972). == Həyatı == Həbibulla İbrahim oğlu Əmirxanov 7 may 1907-ci ildə Dağıstanın Korod kəndində anadan olmuşdur. 1925-ci ildə Bakıya köçmüş və Bakı Dövlət Universitetinin Fizika-riyaziyyat fakültəsində təhsil almışdır. == Əmək fəaliyyəti == Həbibulla Əmirxanov universiteti bitirdikdən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun Fizika kafedrasında işə başlamışdır. O, həmçinin SSRİ Elmlər Akademiyasının Zaqafqaziya filialının Azərbaycan bölməsinin fizika sektorunda çalışmışdır. Həbibulla Əmirxanov 1935-ci ildə yaradılmış SSRİ EA-nın Azər­baycan filialının fizika sektorunun rəh­bə­ri vəzifəsini icra etmişdir. 1945-1950-ci illərdə isə Azərbaycan EA Fizika və Riyaziyyat İnstitutunun ilk direktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1950-ci ildə Dağıstana köçən Həbibulla Əmirxanov SSRİ EA Dağıstan filialı Rəyasət Heyətinin sədri olaraq çalışmış, həmçinin SSRİ EA Fizika İnstitutu Dağıstan filialının direktoru vəzifəsini icra etmişdir. Bununla yanaşı, o, Azərbaycan Sənaye İnstitutunun fizika kafed­rasının müdiri kimi fəaliyyət göstərmişdir.

Həbibulla bəy Şahtaxtinski (9 sentyabr 1900, Şahtaxtı, Naxçıvan qəzası – 22 sentyabr 1986, Bakı) — kimyaçı (analitik və qeyri-üzvi kimya), kimya elmləri doktoru (1949), prof. (1950), Azərbaycan SSR Milli EA akademiki (1967). Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi (1974). == Həyatı == Azərb. Dövlət Universitetinin (indiki BDU) tibb fakültəsini (1926) və Azərb. Politexnik İnstitutunun kimya-texnologiya fakültəsini (1930) bitirmişdir. 1930-1972 illərdə respublikanın ali məktəblərində dərs demiş, Politexnik institutunda miqdari kimyəvi analiz kafedrasının, Azərb. Sənaye İnstitutunda (indiki Neft Akademiyası) analitik kimya kafedrasının müdiri olmuşdur (1937-59). 1959-86 illərdə Azərb. EA Qeyri-Üzvi və Fiziki Kimya İnstitutunda mineral maddələr texnologiyası laboratoriyasının müdiri işləmişdir.

Həbibulla xan — İranın Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində konsulu. == Baş verən hadisələr == 1918-ci ilin iyulunda, Qafqaz İslam Ordusunun hərbi uğurları şəraitində ölkənin türk-müsəlman əhalisinin nifrətini qazanmış S.Şaumyanın başçılıq etdiyi Bakı Xalq Komissarları Soveti istefa verməyə məcbur oldu. Hakimiyyətə keçən daşnak və eser-menşeviklərdən ibarət "Sentrokaspi diktaturası" ingilislərdən gözlənilən köməyi ala bilmədi. Qafqaz İslam Ordusuna müqavimət göstərə bilməyən "Sentrokaspi diktaturası" əlverişli təslim şərtlərinə nail olmaq üçün bu zaman İranın Bakıdakı konsulu olan Həbibulla xanı vasitəçi seçdi. Sentyabrın 1-də İran konsulu Bakını müdafiə edən Qərb cəbhəsinin komandanı ilə birlikdə Beşinci Qafqaz firqəsinin qərargahına getdi. Bakının təslim şərtlərinin müzakirəsi zamanı "Sentrokaspi" hökumətinin, İran, ABŞ, İsveç və Danimarka konsullarının və bir ingilis zabitinin də iştirak etdiyi beynəlxalq heyətin yaradılması təklifi irəli sürüldü. Türk qayməqamı Rüşdi bəy Bakıya gələrək, buradan sülh heyəti ilə geri qayıtdı. Bakıdan gələn heyətlə şəhərin qeyd-şərtsiz təslim edilməsi, dövlət əmlakının təhvil verilməsi, türk, Avstriya və alman əsirlərinin azad olunması şərtilə saziş bağlandı. Bağlanmış saziş və Qafqaz İslam Ordusunun sürətli hücumu erməni birliklərini tələm-tələsik gəmilərə dolub şəhəri tərk etməyə məcbur etdi. Təslim aktı nəticəsində tərəflər arasında küçə döyüşlərinin baş verməməsi Bakını genişmiqyaslı dağıntılardan xilas etdi.

Mirzə Həbibullah Rəşti (1818, Əmləş, Gilan ostanı – 11 dekabr 1894) — İslam alimi. == Həyatı == Mirzə Həbibullah Rəşti hicri 1234-cü ildə Gilanın kəndlərindən birində dünyaya göz açmışdı. O, elmin ilk müqəddimələrini öz vətənində xüsusi müəllimlərdən almışdır. 18 yaşında elmini təkmilləşdirmək üçün Qəzvin şəhərinə gedir. Və artıq 25 yaşında olmasına baxmayaraq, ictihad icazəsi alır. Bundan sonra isə araşdırmalarını davam etdirmək üçün müqəddəs Nəcəf şəhərinə səfər edir. Orda isə Şeyx Ənsari və Sahibul-Cəvahir kimi böyük alimlərdən dərs alır. Mirzə Həbibullah Rəşti "İcarə", "Məsələtul-qəzəb", "Əl-İmamiyyə", və s. kimi əsərləri özündən elmi irs olaraq qoymuşdur. O, hicri 1273-cü ildə 78 yaşında Nəcəf şəhərində vəfat etmişdir.

Ağazadə Həbib Əfəndi (Əfəndizadə Həbibullah Əfəndi Hacı Abdulla Məcid Əfəndi oğlu: 1869, Şamaxı - 1936, Bakı) - == Həyatı == Şamaxıda ruhani ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Şamaxıda rus-azərbaycan məktəbində bitirdikdən sonra 1885-cı ildə Türkiyəyə, atasının dostu Hacı Əhməd Paşanın yanına getmiş və orada yaşayıb təhsil almaq istədiyini söybmişdir, Hacı Əhməd Paşa Azxərbaycan xalqma yaxşı tanış olan Ənvər və Nuru paşaların atası idi.. Həbib o gündən də onun ailəsidə yaşamış və 1890-cı ilbrdə Hacı Əhməd Paşanın 18 yaşlı qızı Zəlihə xanımla aib qurmuşdu. Evbndiklərinin 5-ci ili Zəlihə xanım vəfat etmiş, uşaqlan olmamış və Həbib Əfəndi ömrünün sonuna qədər evlənmənıişdir. 0 Hacı Əhməd Paşaıın 3 oğlu (Ənvər Paşa, Nuru Paşa və Kamil bəy) və bir qızmın hər birindən 10-14 yaş böyük İdİ. Bu aibdə o zİrəklİyi, doğruçuluğu, nəzakəti, elmi biliyə son dərəcə həvəsi və çalışqanlığına görə hamının hörmətini qazana bilmişdir. Onun məqsədi İstanbul DarQlfünuna daxil olmaq idi və bunun üçün Fateh məktəbi-ümumiyyəsində zəmanəsinin görkəmli alimi Hacı Xəlil Əfəndidən ali elmlər və ədəbiyyat üzrs mükəmməl təhsil aldiqdan sonra İstanbul Darülfünuna daxil olaraq oranı da müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. Bundan sonra öz təhsilini Darülmüəlimində vo Rüştiyyə məktəbində davam etdirdi, 2 dekabr 1897-ci ildə ali dərəcə ib müəllİmlik şəhadətnaməsi alrmşdır. 1897-ci ilin dekabr ayının 10-dan 1910-cu ilİn yanvar aymm 4-nə kimi, 11 il ərzində Həbib Əfəndi tstanbulda "Səfa" edadiyyə və Rüştiyyə məktəblərində, Sivas edadiyyə məktəbində və Trabzon edadiyyə məktəində müdir və müdir müavini İşləraiş, eynİ zamanda bu məktəbbrdə 1400-1500 quruş məvacibb türk dili, fars dili, ədəbiyyat, hikmət (fəlsəfə), həndəsə, coğrafiya, iqtisadiyyat fənnlərini tədris etmİşdir. !910-cu ilin yanvar ayının 4-də Trabzon edadiyyə məktəbi bağlandı vo Həbib Əfəndi müdir vəzifəsindən istefa etdi. 0 bu zaman 10 ildən artıq idi ki İstanbulun böyiik bir cəddəsində məhəlb qazısı olmuş, ədəbi yaradıcıüqla da məşqul olmuş, mtbuatda mütəmadi olaraq şeir və məqalələri ilə çıxış etmişdi.

Ağazadə Həbib Əfəndi (Əfəndizadə Həbibullah Əfəndi Hacı Abdulla Məcid Əfəndi oğlu: 1869, Şamaxı - 1936, Bakı) - == Həyatı == Şamaxıda ruhani ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Şamaxıda rus-azərbaycan məktəbində bitirdikdən sonra 1885-cı ildə Türkiyəyə, atasının dostu Hacı Əhməd Paşanın yanına getmiş və orada yaşayıb təhsil almaq istədiyini söybmişdir, Hacı Əhməd Paşa Azxərbaycan xalqma yaxşı tanış olan Ənvər və Nuru paşaların atası idi.. Həbib o gündən də onun ailəsidə yaşamış və 1890-cı ilbrdə Hacı Əhməd Paşanın 18 yaşlı qızı Zəlihə xanımla aib qurmuşdu. Evbndiklərinin 5-ci ili Zəlihə xanım vəfat etmiş, uşaqlan olmamış və Həbib Əfəndi ömrünün sonuna qədər evlənmənıişdir. 0 Hacı Əhməd Paşaıın 3 oğlu (Ənvər Paşa, Nuru Paşa və Kamil bəy) və bir qızmın hər birindən 10-14 yaş böyük İdİ. Bu aibdə o zİrəklİyi, doğruçuluğu, nəzakəti, elmi biliyə son dərəcə həvəsi və çalışqanlığına görə hamının hörmətini qazana bilmişdir. Onun məqsədi İstanbul DarQlfünuna daxil olmaq idi və bunun üçün Fateh məktəbi-ümumiyyəsində zəmanəsinin görkəmli alimi Hacı Xəlil Əfəndidən ali elmlər və ədəbiyyat üzrs mükəmməl təhsil aldiqdan sonra İstanbul Darülfünuna daxil olaraq oranı da müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. Bundan sonra öz təhsilini Darülmüəlimində vo Rüştiyyə məktəbində davam etdirdi, 2 dekabr 1897-ci ildə ali dərəcə ib müəllİmlik şəhadətnaməsi alrmşdır. 1897-ci ilin dekabr ayının 10-dan 1910-cu ilİn yanvar aymm 4-nə kimi, 11 il ərzində Həbib Əfəndi tstanbulda "Səfa" edadiyyə və Rüştiyyə məktəblərində, Sivas edadiyyə məktəbində və Trabzon edadiyyə məktəində müdir və müdir müavini İşləraiş, eynİ zamanda bu məktəbbrdə 1400-1500 quruş məvacibb türk dili, fars dili, ədəbiyyat, hikmət (fəlsəfə), həndəsə, coğrafiya, iqtisadiyyat fənnlərini tədris etmİşdir. !910-cu ilin yanvar ayının 4-də Trabzon edadiyyə məktəbi bağlandı vo Həbib Əfəndi müdir vəzifəsindən istefa etdi. 0 bu zaman 10 ildən artıq idi ki İstanbulun böyiik bir cəddəsində məhəlb qazısı olmuş, ədəbi yaradıcıüqla da məşqul olmuş, mtbuatda mütəmadi olaraq şeir və məqalələri ilə çıxış etmişdi.

Osman Həbibulla oğlu Həbibullayev (28 sentyabr 1913, Bağçasaray, Tavriya quberniyası[d] – 9 sentyabr 1970) — Azərbaycan arxeoloqu. == Həyatı == Osman Həbibulla oğlu Həbibullayev 28 sentyabr 1913-cü ildə Krım vilayətinin Bağçasaray şəhərində doğulmuşdu. Atası kənddə müəllimlik etmiş, ailəsini dolandırmışdı. Osman körpə ikən valideynlərini itirmiş və uşaq evinə verilmişdi. O, ibtidai təhsilini uşaq evində almışdı. Burada da mütaliəni sevmiş, ömrünün axırınadək kitabları özünə ən yaxın sirdaş bilmişdi. Bağçasarayın əfsanələrlə dolu sirli aləminə də onu ilk dəfə aparan kitablar olmuşdu. Boş vaxtlarında o, həmişə Bağçasarayın qədim xarabalıqlarına tələsmiş, burada dalğın-dalğın gəzərək həyatın keşməkeşli, enişli-yoxuşlu yolunu düşünmüşdü. O, bu xarabalıqlarda böyük Puşkinin bədii təxəyyülündən doğan zəhmli Gireyxanın məhəbbət alovu içərisində çəkdiyi iztirablarının, gözəl Zaremanın qısqanclıq əzablarının, məsum Mariyanın vətən həsrətinin fikrən şahidi olmuşdu. Bağçasarayda ibtidai təhsilini başa vurduqdan sonra, o, Simferopolda yaşayan, uzaq qohumlarının yanına getmiş və orada orta məktəbi qurtarmışdı.

Həbibulla bəy Şahtaxtinski (9 sentyabr 1900, Şahtaxtı, Naxçıvan qəzası – 22 sentyabr 1986, Bakı) — kimyaçı (analitik və qeyri-üzvi kimya), kimya elmləri doktoru (1949), prof. (1950), Azərbaycan SSR Milli EA akademiki (1967). Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi (1974). == Həyatı == Azərb. Dövlət Universitetinin (indiki BDU) tibb fakültəsini (1926) və Azərb. Politexnik İnstitutunun kimya-texnologiya fakültəsini (1930) bitirmişdir. 1930-1972 illərdə respublikanın ali məktəblərində dərs demiş, Politexnik institutunda miqdari kimyəvi analiz kafedrasının, Azərb. Sənaye İnstitutunda (indiki Neft Akademiyası) analitik kimya kafedrasının müdiri olmuşdur (1937-59). 1959-86 illərdə Azərb. EA Qeyri-Üzvi və Fiziki Kimya İnstitutunda mineral maddələr texnologiyası laboratoriyasının müdiri işləmişdir.

Xəbibulla Kəlimulla oğlu İbrahimov (rus. Хабибулла Калимуллович Ибрагимов, başq. Хәбибулла Кәлимулла улы Ибраһимов, d. 29 dekabr 1894, Orenburq, Orenburq vilayəti, Rusiya imperiyası — ö. 16 mart 1959, Ufa, Başqırd MSSR, SSRİ) — Başqırd əsilli SSRİ bəstəkarı və dramaturqu, musiqili-ictimai xadimi, Başqırdıstan MSSR-ın əməkdar incəsənət artisti (1951), Başqırdıstan MSSR Bəstəkarlar İttifaqının üzvü (1941–1959). == Bioqrafiya == Xəbibulla İbrahimov 29 dekabr 1894 tarixində Rusiya imperiyasının Orenburq vilayətinin inzibati mərkəzi olan Orenburq şəhərində, bir başqırd ailəsində anadan olmuşdur. İbrahimov 1915-ci 1929-cu illərdə, müşayiətçi olaraq həvəskar konsertlərdə ifa etmiş, səhnə istehsalı üçün musiqili müşayiət yaratmışdır. 1919-cu ildə Türkistan Cəbhəsi Siyasi İdarəsində cəbhə teatrının musiqi direktoru olmuşdur. 1920-ci 1937-ci illərdə, fasilələrlə rəssam və musiqiçi olaraq, eləcə də, Başqırdıstan Dram Teatrının musiqi hissəsinin rəhbəri kimi işləmişdir. 1922-ci 1926-cı illərində, Şərq Xalqları İnstitutunun musiqi fakültəsində təhsil almışdır.

Hafizulla Əmin (1 avqust 1929, Paqman[d], Əfqanıstan krallığı[d] – 27 dekabr 1979) — ƏXDP liderlərindən olan və ƏXDP MK-nın hərbi şöbəsinin müdiri, hərbi nazir, sonra isə baş nazir, prezident. == Həyatı == ƏXDP liderlərindən olan və ƏXDP MK-nın hərbi şöbəsinin müdiri, hərbi nazir, sonra isə baş nazir vəzifələrinə yiyələnmiş Hafizullah Əminlə N. M. Təraki arasında ixtilaflar başlanır. Kabildə SSRİ-nin Əfqanıstandakı səfirinin vasitəçiliyi ilə Hafizullah Əmin və N. M. Təraki arasında barışıq üçün görüş keçirilir, lakin real hakimiyyəti öz əlində toplamış Hafizullah Əmin yaranmış şəraitdən məharətlə istifadə edərək sentyabrın 14-də N. M. Tərakini hakimiyyətdən salır, həmin gecə partiyanın iclasını keçirir və ƏXDP MK-nın baş katibi və İnqilab Şurasının sədri seçilir. Daha sonra N. M. Tərakini həbs etdirir və fiziki məhvinə nail olur. Bu dövrdə ölkədə zorakılıqlar və qanunsuzluqlar baş alıb gedirdi. Vəziyyətin çətinləşdiyini görən Hafizullah Əmin SSRİ-yə hərbi yardım üçün müraciət edir. Ümumiyyətlə, Əfqanıstan hökuməti 1979-cu ilin dekabr ayına kimi SSRİ-yə hərbi yardım üçün 20-yə qədər müraciət etmişdir. İlk belə müraciət haqqında fikirlərini Hafizullah Əmin hələ baş nazir olarkən N. M. Təraki ilə bölüşmüşdü və N. M. Təraki həbs olunmamışdan bir az əvvəl SSRİ rəhbəri L. İ. Brejnevdən hərbi yardım üçün kömək istəmişdi. Hafizullah Əmin hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra hakimiyyətdən öz şəxsi maraqları üçün istifadə edir və buna görə də oradakı vəziyyəti öyrənmək üçün sentyabrın ortalarında SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin 17 zabiti Kabilə göndərilir. 1979-cu ilin qışında Əfqanıstanda cərəyan edən hadisələr SSRİ üçün qənaətbəxş hesab edilmirdi.

Məhəmməd Nəcibulla (puşt. محمد نجيب الله — Mohammad Najibullāh; 6 avqust 1947 və ya 1947, Qardez[d], Kabil vilayəti, Əfqanıstan krallığı[d] – 27 sentyabr 1996 və ya 1996, Kabil, Kabil vilayəti, Əfqanistan İslam Əmirliyi) — Əfqanıstanın siyasi xadimi, diplomat. == Həyatı == Tələbə-təbib, kommunist-"pərçamçı", İranda səfir, sonra Əfqanıstan Xalq-demokrat partiyasının daxilindəki "Xalk" fraksiyasının qalibiyyəti ilə vətəndşlığı əlindən alınan mühacir. Həmin vaxt o, Moskvaya sığındı və Kabula yalnız sovet qoşunları ilə bərabər qayıtdı. Sonra Əfqanıstan "KQB"-sinin rəhbəri, 1986-cı ildən isə prezident oldu. Sovet qoşunları 1989-cu ildə çıxıb getdi, Nəcibulla isə daha 3 il hakimiyyətdə qaldı. Sonra hakimiyyəti koalision hökumətə təhvil verdi, qadınını və 3 qızını Dehliyə yollayıb özü Kabulda qaldı. 4 il BMT-nin Kabuldakı nümayəndəliyinin ofisində yaşadı. 1996-nın 26 sentyabrında taliblər qəfildən paytaxtı tutarkən Nəcibullanı xilas etmək barədə bir kimsə düşünmədi. Əslində isə bütün tərəflər onun ölümünü istəyirdi - əsas şahid aradan çıxarılmalıydı.