Lüğətlərdə axtarış.

Reali - tərcüməşünaslıqda müəyyən bir xalqın məişətinə, tarixinə, coğafiyasına daxil olan əşya və anlayışları bildirən sözlərin digər dilə tərcüməsi zamanı olduğu kimi saxlanılan söz qruplarıdır. Realilərin başqa dillərdə tərcüməsini, qarşılığını tapmaq mümkün olmur. Realilər milli xarakterli, məişətlə bağlı əşyaların, anlayışların, mücərrəd varlıqların adlarını bildirir və tərcüməsi qeyri-mümkün hesab edilir. Bu səbəbdən realiləri ekvivalentsiz leksik vahidlər hesab etmək olar.Hər bir dildə müəyyən söz və ifadələr var ki, tərcümə prosesində onların ixtisarı və ya əvəzlənməsi mətnin və ya nitqin bütünlüyünü pozmur. Bu söz və ifadələr jarqonlar, ata sözləri, dialektik ifadələr ola bilər. Reali də bu prosesdə xüsusi yer tutmaqdadır. Reali - müəyyən bir coğrafi bölgəyə, mədəniyyətə, ölkəyə, qəbiləyə, həmçinin müəyyən tarixi dövrə aid xüsusi adları, əşyalar, anlayışlar, qavramlar, fenomenləri bildirən xüsusi sözlər və ya ifadələrdir. Bu söz qruplarının digər dillərdə qarşılığı olmadığından onların normal tərcüməsi mümkünsüz hesab edilir və tərcümə prosesinin tamamlanması üçün bu qrup sözlər xüsusi qaydada ötürülür. == Reali növləri == Realiləri təsnifləndirilməsində vahid bir sistem mövcud deyil. Müxtəlif dilçilər, müxtəlif meyarlara söykənərək realilər bir neçə qrupda tədqiq etmişdir.

CBS Reality — Bütün Avropa, Yaxın Şərq və Afrikada yayımlanan Amerika telekanalı. CBS Corporation-a daxildir. 14 sentyabr 2009-cu ildə CBS, CBS Studios International, 2009-cu ildə Böyük Britaniyada 6 CBS markalı kanal açmaq üçün Chellomedia ilə birgə müəssisə yaradıldığını elan etdi. Yeni kanallar, Zone Romantica, Zone Thriller, Zone Horror, Zone Reality, Zone Horror +1 və Zone Reality +1-i əvəz etməi idi. 1 oktyabr 2009-cu il tarixində elan edildi ki, CBS Reality, CBS Reality +1, CBS Drama və CBS Action bu kanaları əvəz edəcək: Zone Reality, Zone Reality +1, Zone Romantica və Zone Thriller-i. 5 aprel 2010-cu ildə Zone Horror və Zone Horror + rebrendinq olundu və müvafiq olaraq 1 Horror Channel və Horror Channel +1-ə çevrildi.1 avqust 2012-ci ildə Chellomedia, Zone Reality-in Avropa versiyasını CBS Reality olaraq adlandırdığını açıqladı. Avropada, CBS Reality 3 dekabr 2012-ci ildə Zone Reality-ni əvəz etmişdir. 2 aprel 2014-cü il tarixindən etibarən, CBS Reality Birləşmiş Krallığın Freeview rəqəmsal televiziya şəbəkəsində mövcuddur. CBS Reality +1, YouView (TalkTalk Plus TV) -də 27 iyul 2014-cü ildə efirə çıxmağa başladı, lakin növbəti ilin 2 iyun tarixində ləğv edildi.

Maarifçi realizm – XVII—XVIII əsrlərdə Avropa cəmiyyətində əsasını realizm təşkil edən mənəvi inkişaf. == Tarixi == Romantiklər öz tarixilik duyğularına və həyatı tarixi baxımdan göstərməyə meyllərinə görə bir-birindən fərqlənirdilər. Ona görə romantizm epoxasının özündə yazıcılar iki cəbhəyə ayrılırdılar. Onların bir hissəsi həyata fəlsəfi yüksəklikdən baxırdı. Digər hissəsi isə konkret həyat faktlarına, tarixiliyə daha artıq meyl edirdilər. Birincilər romantiklər, ikincilər isə maarifçi realistlər sayıla bilər. Lakin bu bölgü çox şərtidir. Maarifçi realizm termini sovet elmində 60-70-ci illərdə daha ətraflı əsaslandırılmışdır. Bu maarifçilik epoxasına marağın artması və maarifçi ədəbiyyatın spesifik tarixi mərhələ kimi təqdimi ilə bağlı idi. Bu realizmin əsas xüsusiyyətləri XVIII əsr maarifçilərinin Volter, Didro kimi müəlliflərin nəsrində özünü göstərmişdir.

Magik realizm — magik elementlərin dünyanın realist mənzərəsinə daxil edildiyi bədii metod. == Tarixi == XX əsrin 1930-1960-cı illərində Cənubi Amerikada realizmin növbəti milli forması – şərti olaraq magik realizm adlandırılan hadisə meydana çıxmışdır. Cənubi Amerikada ispanlarla yerli xalqların birləşib qarışmasından ispan dilində yeni bir ədəbi mədəniyyət yaranmış və tarixi tərəqqinin nisbətən aşağı səviyyəsindən müasir sivilizasiyaya qoşulmuş bu xalqların miflərini də realist nəsrə gətirmişdir. Miflərdən bədii vasitə kimi istifadə gerçəkliyi realist təsvirin imkanlarını artırır və Avropa ədəbi tənqidinə də maraqlı təsir buraxırdı. Əslində mifdən, rəmzdən, alleqorik obrazdan realist əsərlərdə, xüsusilə poeziyada istifadə həmişə olmuşdur, ona görə Cənubi Amerikada Jorji Amadu, Qabriel Qarsiya Markes kimi yazıçıların əsərlərində özünü göstərən magik realizmi simvolizm elementlərindən istifadənin milli bir ədəbiyyatda üzə çıxması kimi qiymətləndirmək olar. Mistik və ya fantasmaqorik realizm Qərbi Avropada macara nəsrinin bir forması kimi yaranmışdır. Bədii kino biznesinin inkişafı tamaşaçı cəlb etmək üçün yeni-yeni süjetlər tapmalı idi. Bu süjetlərin bir qismi qədim dini-mistik ədəbiyyatlarda və magiyaya dair kitablarda tapılmağa başladı. Qədim magiya və mistika bir qayda olaraq müasir həyata köçürülür. Lakin ciddi sosial-fəlsəfi realist nəsrdə mistik ümumiləşmələrə meyli daha artıq rus ədəbiyyatı, xüsusilə Nikolay Qoqol, Fyodor Dostoyevski və Anton Çexovun ədəbi təcrübəsi ilə bağlamaq daha düzgün olar.

Master of Reality – İngilis heavy metal qrupu Black Sabbath-ın 1971-ci ildə çıxardığı üçüncü albomudur. Bəzən albomu ilk stauner rok albomu kimi də qiymətlənirirlər. Albom 2 milyon satandan sonra 2 platinium sertifikat almışdır. Bu albomda Toni Ayommi, ilk dəfə elektrogitarada de-tuning üsulundan istifadə etməyə başlamışdır. Bu yeni üsul, gitara tellərini daha elastik buraxaraq, 3 yarı-nota aşağısında çalmağı mümkün edirdi. Ayominin bunu tətbiqinin səbəbi sol əlindəki barmaqlarındakı problemdir. Albomun mahnı sözləri daha çox yalnızlıq, narkotika, müharibə və dini əhatə edir. Albom Billboard Pop Albums sıralamasında o dövrdə 8-ci sıraya qədər yüksəlmiş, 2003-cü ildə Rolling Stone jurnalının ən yaxşı 500 albom sıralamasında isə 298-ci sıradadır.

"Maşın Şou" (tam adı "Maşın" realiti şou) — realiti şou janrında olan layihə. Şounun müəllif və aparıcısı Murad Dadaşovdur. MGP (M Group Production) şirkətinin ən yaddaqalan layihəsidir. Bu realiti şou hələ də baxımlı veriliş statusunu saxlaya bilir. Layihə uzun müddət Lider (11 buraxılış), ATV (4 buraxılış) və ANS telekanalında (bir buraxılış) yayımlanıb. 2005-ci ildə başlayan şounun bu illər ərzində 16 buraxılışı və 288 iştirakçısı olmuşdur. İlk 3 buraxılışda sıravi vətəndaşlar iştirak etsə də, 4-cü şoudan başlayaraq, maşın ətrafında yalnız şou biznesin tanınmış simaları cəm olunub. İyirmi gün canlı efirdə yayımlanan layihənin 18 günü yarışmadan ibarətdir və 18 nəfər iştirak edir. Layihədə iştirakçı olmaq ödənişsizdir və hər bir iştirakçı yarışmaya MGP (M Group Production) şirkətinin rəhbərliyi adından şəxsən dəvət olunur. Eyni zamanda canlı efirdə tamaşaçı qismində iştirak edən auditoriya da şirkət tərəfindən məxsusi dəvətnamə ilə çağırılır.

"Maşın Şou" (tam adı "Maşın" realiti şou) — realiti şou janrında olan layihə. Şounun müəllif və aparıcısı Murad Dadaşovdur. MGP (M Group Production) şirkətinin ən yaddaqalan layihəsidir. Bu realiti şou hələ də baxımlı veriliş statusunu saxlaya bilir. Layihə uzun müddət Lider (11 buraxılış), ATV (4 buraxılış) və ANS telekanalında (bir buraxılış) yayımlanıb. 2005-ci ildə başlayan şounun bu illər ərzində 16 buraxılışı və 288 iştirakçısı olmuşdur. İlk 3 buraxılışda sıravi vətəndaşlar iştirak etsə də, 4-cü şoudan başlayaraq, maşın ətrafında yalnız şou biznesin tanınmış simaları cəm olunub. İyirmi gün canlı efirdə yayımlanan layihənin 18 günü yarışmadan ibarətdir və 18 nəfər iştirak edir. Layihədə iştirakçı olmaq ödənişsizdir və hər bir iştirakçı yarışmaya MGP (M Group Production) şirkətinin rəhbərliyi adından şəxsən dəvət olunur. Eyni zamanda canlı efirdə tamaşaçı qismində iştirak edən auditoriya da şirkət tərəfindən məxsusi dəvətnamə ilə çağırılır.

Primera Fila: Hecho Realidad – Amerikalı pop qrupu Ha*Ashın 1-cü canlı albomudur. 11 noyabr 2014-ci ildə Sony Music Latin tərəfindən nəşr olundu. = Albomdakı mahhnılar = == Standard Edition == CD == Deluxe Edition == CD + DVDDVD == Mənbə == Primera Fila: Hecho Realidad - Genius.

Reality Killed the Video Star, İngilis müğənni və sözyazarı Robbi Vilyamsın səkkizinci studiya albomudur. Robbi Vilyams albomun 9 Noyabr 2009'da satışa təqdim ediləcəyini rəsmi internet saytında eşitdirdi. Və albomdan ilk single Bodies radiolarda nəşr olunduqdan qısa bir müddət sonra albom internet üzərində əvvəldən sifariş açıldı.

Realizm (fəlsəfə) — daimi və ya ümumi mənası olmayan ortaq bir Avropa fəlsəfi termini. Realizm (ədəbiyyat) — Həyat həqiqətinin bədii yaradıcılığın bu və ya digər növünə məxsus spesifik təsvir vasitələrilə əks etdirilməsi. Realizm (rəssamlıq) — incəsənətdə istiqamət, burada əsas iş həqiqətin özünəməxsus bərpasına yönəldir.

Realizm beynəlxalq münasibətlər nəzəriyyəsinin ənənələrindən biridir. Beynəlxalq anarxiya və güc siyasəti məsələlərini diqqət mərkəzində saxlayan realizm, əsasən, Tomas Hobbes və Nikcolo Makiavellinin yaradıcılığına əsaslanaraq fəlsəfi cəhətdən qurulmuşdur. Realizm beynəlxalq münasibətlər yanaşması olaraq 20-ci əsrdə müharibələr dövründə ortaya çıxdı. == Əsas fərziyələr == Realizm, əsasən, dörd təklifə əsaslanan beynəlxalq münasibətlər ənənəsidir. Realizmə görə, beynəlxalq sistem anarxikdir. Dövlətlərin davranışlarını və qarşılıqlı əlaqələrini tənzimləyə biləcək aktyorlar yoxdur. Dövlətlər digər dövlətlərlə münasibətlərini tənzimləyirlər. Realizmin anarxiya təsəvvürünə görə, beynəlxalq sistemdəki anarxiya dövlətlərin öz suverenliyinin nəticəsidir. Müvafiq olaraq, anarxiyanın olmaması həm də dövlət suverenliyinin olmaması deməkdir. Beynəlxalq sistemdə daimi düşmənçilik var.

Realizm, fəlsəfədə — daimi və ya ümumi mənası olmayan ortaq bir Avropa fəlsəfi termini. Avropa fəlsəfəsinin istiqamətlərini təyin etmək üçün, konsepsiyaların bu və ya digər əlaqələrini gerçəkliyə postulyasiya etmək üçün istifadə edilmişdir. Fərqli dövrlərdə tamamilə fərqli (və hətta əks) istiqamətlərə mənsub idi: sxolastikizmdəki realizm (Avropa orta əsr fəlsəfəsi): bu konsepsiyaya daxil olan fərdi nümayəndələrdən ayrı (ümumbəşəri problem) ümumi anlayışların (insan, ağcaqayın, ... kimi) real mövcudluğunu postulat edir. Əks istiqamət nominalizmdir. Realizmin yumşaldılmış bir versiyası var idi - konseptualizm (mülayim realizm); realizm, mistisizmə və daha geniş şəkildə idealizmə qarşı çıxan müasir dövrün fəlsəfi istiqamətini təyin etməyə xidmət edir. Bu cür realizmin nümayəndəsi Herbart və onun tərəfdarları idi; XX əsrin əvvəllərində Oxbridge ingilis fəlsəfəsindəki realizm. Bu realistlər həqiqi anlayışların birbaşa həqiqətə uyğun olduğuna inanırdılar. Qalan hər şey (bütün metafizika) “idealizm” adlanan yalan və artıq hesab olunurdu. Bu istiqamət öz missiyasını "idealizmə" qarşı çıxdı.

Realizm — incəsənətdə istiqamət, burada əsas iş həqiqətin özünəməxsus bərpasına yönəldir. Realizm bədii hərəkatı ən tez Avropada yayıldı. İtaliyadakı real mövzular Coakkino Tom, Antonio Rotta və Cüzeppe Pelissa da Volpedo tərəfindən və Milanda, növbəti əsrin 50-60-cı illərindən etibarən bir qrup gənc rəssamın həyatı realistlik tendensiyalarına həyat verəcəkdir.

Realizm — incəsənətdə istiqamət, burada əsas iş həqiqətin özünəməxsus bərpasına yönəldir. Realizm bədii hərəkatı ən tez Avropada yayıldı. İtaliyadakı real mövzular Coakkino Tom, Antonio Rotta və Cüzeppe Pelissa da Volpedo tərəfindən və Milanda, növbəti əsrin 50-60-cı illərindən etibarən bir qrup gənc rəssamın həyatı realistlik tendensiyalarına həyat verəcəkdir.

Realizm — Həyat həqiqətinin bədii yaradıcılığın bu və ya digər növünə məxsus spesifik təsvir vasitələrilə əks etdirilməsi. Ədəbi termin kimi XIX əsrin 50-ci illərindən fransız ədəbiyyatının "realist məktəb" adlanan cərəyan nümayəndələrinin fəaliyyəti sayəsində yayılmağa başlamışdır. Adətən realizmə XIX əsrdə romantizmi əvəz etmiş, naturalizmə, müxtəlif modernist cərəyanlara qarşı yönəlmiş bir cərəyan kimi baxılır. Yaradıcılıq tipləri kimi realizm və romantizm bədii-estetik cəhətdən bir-birinə qarşı durmur, vahid tamın iki cəhətini təşkil edirlər; bədii həqiqət həyat həqiqəti ilə estetik idealın vəhdətində təzahür etdiyindən, adətən, romantik əsərlərdə realist, realist əsərlərdə isə romantik ünsürlər özünü göstərir. Dünya ədəbiyyatında O. Balzak, Q. Flober, G. Mopassan, Ç. Dikkens, M. Y. Dostoyevski, L. Araqon, P. Neruda və b. realizmin ən görkəmli nümayəndələri hesab olunurlar. Fransada realizm məsumluğun övladı kimi dünyaya gəldi. Elə bu zaman Floberin "Madam Bovari əsəri realizmin ilk nümunələrindən oldu. Ədəbiyyatda bovarizm termini bununla əlaqədərdir Azərbaycan ədəbiyyatında isə M. F. Axundov, M. Ə. Sabir, N. Vəzirov, C. Məmmədquluzadə, C. Cabbarlının əsərləri realist ədəbiyyatın parlaq nümunələridir.

Sadəlövh realizm — fəlsəfədə və gündəlik şüurda qnoseoloji mövqe, ona görə normal insanın normal şəraitdə qavradığı və ümumi qəbul edilmiş və faktlara uyğun gələn dildə təsvir etdiyi hər şey realdır. Sadəlövh realistin nöqteyi-nəzərindən reallıq onun duyğularının köməyi ilə şəxsən qavradıqları, eləcə də hissiyyatla qavranılan dünya haqqında düşündükləri və bildikləridir. Gündəlik həyatda sadəlövh realizm sağlam idrak psixologiyasına ziyan vurur, elmdə isə nəzəri anlayışların doqmatizminə və tənqidi olmayan hipostazına gətirib çıxarır. Sadəlövh elmi realizmə görə, elmi ictimaiyyət tərəfindən qəbul edilmiş nəzəriyyə tam həqiqətə malikdir, yəni təsvir olunan obyektlər sisteminin tam və dəqiq təsvirini verir. Sadəlövh realizmin alternativi hər hansı elmi nəzəriyyəni yalnız nümunəvi mənada doğru hesab edən və bilik subyektinin yaradıcı fəaliyyətini vurğulayan tənqidi realizmdir. == Nəzəriyyəsi == Sadəlövh realizm nəzəriyyəsini beş inancın qəbulu kimi xarakterizə etmək olar: Maddi obyektlər dünyası var. Bu obyektlər haqqında deyilənlərin həqiqəti hiss təcrübəsinin köməyi ilə yoxlanıla bilər. Bu cisimlər təkcə qavranılan zaman deyil, həm də dərk edilmədiyi zaman da mövcuddur. Bu qavranılan obyektlər qavrayışdan müstəqildir. Bu cisimlər qavranılan zaman, hətta qavranılmayanda da müşahidə etdiyimiz keyfiyyətləri özündə saxlaya bilir.

Sosial realizm və ya sosial realizm — XIX–XX əsrlərdə əsası qoyulmuş, sosial və ya siyasi məzmun daşıyan realist üslublu əsərlərin nümunələrini təsvir etmək üçün istifadə edilən bir termindir. Konsepsiya bir çox aspektlərdə tənqidi realizmə bənzəyir, lakin daha çox plastik sənətlərdən, xüsusən də rəssamlıqdan əsərlər üçün istifadə olunur. Bu cəhət də realizmlə bağlıdır. Realizm ilə arasındakı ən böyük fərq konseptual deyil, xronolojidir. Əsas konseptual fərqlilik tənqidi realizmdə olduğu kimi sosialist realizmindədir. Xüsusilə sosialist realist əsərlərində görünən aydın siyasi yan sosial realizmdə görünmür. Cəmiyyəti və şəxsi sosial və real cəhətləri ilə təqdim etmək məqsədi daşıyır. O, sosialdır, cəmiyyətin problemlərindən xəbərdardır və onlara həssaslıqla yanaşır; Realistdir və sənətkarın mövzu ilə bağlı şəxsi hiss və düşüncələri aydın başa düşülən ifadəyə çevrilir.Sosial realizm romantizmin təbliğ etdiyi idealizmə və şişirdilmiş eqoya qarşı bir reaksiya olaraq inkişaf etmişdir. Sənaye İnqilabının nəticələri aydın oldu; şəhər mərkəzləri böyüdü, gecəqondular yuxarı təbəqələrin sərvətinin nümayişindən fərqli olaraq yeni miqyasda çoxaldı. Sosial realistlər yeni ictimai şüur hissi ilə gözə və ya hisslərə xitab edən istənilən üslubla "təsviri sənətlə mübarizə aparmağı" vəd etdilər.

Sosialist realizmi (rus. Социалистический реализм) və ya sosrealizm — SSRİ-nin və digər sosialist ölkələrinin incəsənətində bədii yaradıcılığa dövlət siyasəti vasitələri, o cümlədən senzura ilə yeridilən və sosializm quruculuğu məqsədinə xidmət edən dünyagörüşü metodudur. Azərbaycan dramaturgiyasında sosial realizmin banisi Cəfər Cabbarlı sayılır. == Tarixi == Sosialist realizmi termini SSRİ-də bolşevik inqilabından sonra sovethakimiyyətinin rəsmi himayə etdiyi ədəbiyyatın adı kimi yaranmışdır. 1917-ci il Oktyabr inqilabından sonra Rusiyada 20-ci illərdə proletar ədəbiyyatı (proletkultçuluq) konsepsiyası meydana çıxdı. Bu konsepsiyaya görə, hakimiyyəti almış fəhlə sinfi yeni mədəniyyət və ədəbiyyat yaratmalıdır. Ən qəribəsi isə yeni ədəbiyyat kadrlarının mütləq inqilabçı fəhlələr arasından çıxacağı ümidi idi. Bu nəzəriyyəyə əsaslanaraq varlı siniflərdən olan qələm adamları sinfi düşmən elan edildi və onların əsərləri irticaçı hesab edildi. Lakin tezliklə bolşevik ideoloqları özləri də anladılar ki, sosial siniflərin xüsusi ədəbiyyatı ola bilməz, bu ədəbiyyat və mədəniyyət anlayışının təbiətinə ziddir. Proletar ədəbiyyatı konsepsiyası V.Lenin tərəfindən hazırlanmışdı və sözün hərfi mənasında ədəbiyyatın proletariatın inqilabını və hakimiyyətini, daxili siyasətini himayə etməsini nəzərdə tuturdu.

Sosialist realizmi (rus. Социалистический реализм) və ya sosrealizm — SSRİ-nin və digər sosialist ölkələrinin incəsənətində bədii yaradıcılığa dövlət siyasəti vasitələri, o cümlədən senzura ilə yeridilən və sosializm quruculuğu məqsədinə xidmət edən dünyagörüşü metodudur. Azərbaycan dramaturgiyasında sosial realizmin banisi Cəfər Cabbarlı sayılır. == Tarixi == Sosialist realizmi termini SSRİ-də bolşevik inqilabından sonra sovethakimiyyətinin rəsmi himayə etdiyi ədəbiyyatın adı kimi yaranmışdır. 1917-ci il Oktyabr inqilabından sonra Rusiyada 20-ci illərdə proletar ədəbiyyatı (proletkultçuluq) konsepsiyası meydana çıxdı. Bu konsepsiyaya görə, hakimiyyəti almış fəhlə sinfi yeni mədəniyyət və ədəbiyyat yaratmalıdır. Ən qəribəsi isə yeni ədəbiyyat kadrlarının mütləq inqilabçı fəhlələr arasından çıxacağı ümidi idi. Bu nəzəriyyəyə əsaslanaraq varlı siniflərdən olan qələm adamları sinfi düşmən elan edildi və onların əsərləri irticaçı hesab edildi. Lakin tezliklə bolşevik ideoloqları özləri də anladılar ki, sosial siniflərin xüsusi ədəbiyyatı ola bilməz, bu ədəbiyyat və mədəniyyət anlayışının təbiətinə ziddir. Proletar ədəbiyyatı konsepsiyası V.Lenin tərəfindən hazırlanmışdı və sözün hərfi mənasında ədəbiyyatın proletariatın inqilabını və hakimiyyətini, daxili siyasətini himayə etməsini nəzərdə tuturdu.

Tənqidi realizm – ədəbi cərəyan. XIX əsrin birinci yarısında Fransada romantizmlə eyni vaxtda tənqidi realizm cərəyanı da inkişaf etdi. Qısa bir vaxtda tənqidi realizmin Stendal və Onore de Balzak kimi klassikləri meydana çıxdı, Qərbi Avropada və Rusiyada realist cərəyanın inkişafına mühüm təsir göstərdi. O zaman Avropada realizmə natural məktəb də deyirdilər, əslində natura və reallıq sözləri eyni mənaya gəlirdi və bunlar sinonim terminlər idi. Realizm sözünün mənası da ilk növbədə yaradıcılığın real dünya həqiqətlərinə əsaslanması və bədii uydurmaya verilən yerin azlığı mənasını daşıyırdı. Lakin sonradan realizm termini daha artıq işlənməyə başladı. Tənqidi realizm ifadəsindəki tənqid sözü kapitalist gerçəkliyinə aid idi. Balzak kimi tənqidi realistlər insanın bədii təsvirində sentimentalizmin və romantizmin nailiyyətlərinə prinsipial bir şey əlavə etməmişdilər. Onların əsas yeniliyi burjua cəmiyyətini təhlil və tənqid etmək, insanların qüsur və problemlərini, qəddarlığını açıb göstərməklə bağlı idi. Məhz bu xüsusiyyətlər tənqidi realistlərin ədəbi tərəqqiyə verdikləri əsas töhfələr idi.

== Giriş == Realizm həyat həqiqətinin bədii yaradıcılığın bu və ya digər növünə məxsus spesifik təsvir vasitələrilə əks etdirilməsidir. "Realist məktəb" adlanan məktəb XIX əsrdə fransız ədəbiyyatında ədəbi termin kimi yaranmışdır. Bu məktəbin meydana çıxma amillərinə aşağıdakılar daxildir: 1. Parisin Latın məhəlləsində yaşayan və romantikləri ələ salan o qədər də məşhur olmayan yazıçılar və rəssamlar. 2. Barbizon Məktəbi rəssamları İtalyan klassik ənənəsinin köhnəlmiş hesab edilən o dövründə təbiəti birbaşa müşahidə etməyə çağırdı və reallıqdan qaçan romantiklərə qarşı reaksiya verdi. == Elementar realizm == Realizmin bu növü Balzakın əsərlərindən başlayır. Elementar realizm özünü doğru, dolğun və dürüst sosial mühiti və müasir dünyanı yeniləməyə sadiqdir, lakin bu yenilənmə çox sadədir və nümunə təklif olunmur. Bundan əlavə, Elementar realizm pessimist və gələcəyə məyusdur. Bu məktəbdə yazılmış əsərlərə Tolstoyun "Hərb və Sülh", Fyodor Dostoyevskinin "Cinayət və Cəza" və "Karamazov qardaşları" daxildir.

REAL — Siyasi partiya. Real (albom) — Musiqi albomu. Real (Fransa) — Fransada kommuna. Real TV — televiziya kanalı.

Braziliya realı (Portuqalca: Real brasileiro; ISO 4217: BRL) - Braziliyanın rəsmi pul vahididir. R$ kimi işarə olunur. 1 Braziliya realı 100 centavoya bərabərdir.6 sentyabr 2016 tarixinə aid məzənnəyə görə, 1 Braziliya realı = 0.307102 ABŞ dolları.

RealD 3D, RealD tərəfindən hazırlanmış və satılan rəqəmsal stereoskopik proyeksiya texnologiyasıdır. Bu, müasir kinoteatrlarda 3D filmlərə baxmaq üçün ən çox istifadə edilən texnologiyadır. RealD 3D 2015-ci ilin iyun ayına kimi 72 ölkədə təxminən 1200 sərgi iştirakçısı tərəfindən dünya üzrə 26.500-dən çox auditoriyada quraşdırılmışdır. == Texnologiyası == RealD 3D kinoteatr texnologiyası stereoskopik görüntü proyeksiyası yaratmaq üçün dairəvi qütbləşmiş işıqdan istifadə edən qütbləşmiş 3D sistemdir. Dairəvi qütbləşmənin xətti qütbləşmədən üstünlüyü ondan ibarətdir ki, tamaşaçılar ikiqat və ya qaralmış şəkilləri görmədən başlarını əyərək təbii şəkildə səhnəyə baxa bilirlər. Bununla belə, digər sistemlərdə olduğu kimi, başın hər hansı əhəmiyyətli əyilməsi yalançı paralaksa səbəb olr və beynin stereoskopik görüntüləri düzgün birləşdirməsinə maneə yaradır. Yüksək dəqiqlikli, rəqəmsal kino səviyyəsindəki video proyektor növbə ilə sağ və sol göz çərçivələrini proyeksiya edir və onlar arasında saniyədə 144 dəfə keçid edir. ZScreen adlanan təkan-çəkmə elektro-optik maye kristal modulyator, hər bir çərçivəni növbə ilə qütbləşdirmək üçün proyektorun obyektivinin tam qarşısında yerləşdirilib. Çərçivələri sağ göz üçün saat əqrəbi istiqamətində və sol göz üçün saat əqrəbinin əksi istiqamətində dairəvi şəkildə qütbləşdirir. RealD Cinema-da titrəməni azaltmaq üçün hər kadr üç dəfə proqnozlaşdırılır ki, bu sistem də üçlü flaş adlandırılır.

Sidney Reyli (ing. Sidney George Reilly; 24 mart 1873, Xerson – 5 noyabr 1925, Moskva) — Böyük Britaniya kəşfiyyatçısı. == Həyatı == Sidney Reyli 1873-cü ildə Odessada doğulub. Relli 6 ölkənin casusu kimi həm bu, həm də digər tərəfin əleyhinə işləyib. O, dəfələrlə adını və pasportunu dəyişərək başqa-başqa ölkələrdə casusluq edib. Sidney Reyli peşəkar casus olmasına baxmayaraq, həddindən çox zərərli vərdişlərə yiyələnmişdi. Narkotika, spirtli içki, qumar və qadın düşkünü olan Relli bir neçə dəfə milyon dollar qazanmış və hamısını da eyş-işrətə sərf etmişdi. Relli həmçinin gözəl geyinməyi sevirdi. Onun peşəkar casusluğundan bir çox dövlətlərin xüsusi xidmət orqanları faydalanıb. Belə orqanlardan biri də Yaponiyanın xüsusi xidmət orqanı olan “Kem-Peitai”dir.

On doqquzuncu əsr İngilis fiziki Lord Rayleigh'in (John William Strutt) adını daşıyan Rayleigh səpələnməsi (/ ˈreɪli / RAY-lee), şüalanmanın dalğa uzunluğundan xeyli kiçik hissəciklər tərəfindən işığın və ya digər elektromaqnit şüaların əsasən elastik bir şəkildə səpələnməsidir. Səpələnmə hissəciyinin rezonans tezliyindən (normal dispersiya rejimi) xeyli aşağı olan işıq tezlikləri üçün səpələnmə miqdarı dalğa uzunluğunun dördüncü gücü ilə tərs mütənasibdir. Rayleigh səpələnməsi hissəciklərin elektrik polarizasiyasından qaynaqlanır. Bir işıq dalğasının salınan elektrik sahəsi bir hissəcik içindəki yüklərə təsir göstərir və eyni tezlikdə hərəkət etmələrinə səbəb olur. Bu səbəbdən hissəcik, şüalanmasını dağınıq bir işıq olaraq gördüyümüz kiçik bir radiasiya dipoluna çevrilir. Hissəciklər ayrı atom və ya molekul ola bilər; işığın şəffaf qatı və mayelərdən keçdiyi zaman baş verə bilər, ancaq ən çox qazlarda görülür. Rayleigh'in yer atmosferində günəş işığının səpələnməsi dağınıq səma radiasiyasına səbəb olur ki, bu da gündüzün və alatoranlığın səmanın mavi rənginin, həm də alçaq Günəşin sarımtıldan qırmızımtıl çalarlarının səbəbidir. Günəş işığı da molekulların fırlanma vəziyyətini dəyişdirən və qütbləşmə təsirlərinə səbəb olan Raman dağılmalarına məruz qalır.İşığın dalğa uzunluğu ilə müqayisə oluna bilən və ya daha böyük bir ölçülü hissəciklər tərəfindən səpələnmə, ümumiyyətlə Mie nəzəriyyəsi, ayrı-ayrı dipol yaxınlaşması və digər hesablama üsulları ilə izah olunur. Rayleigh səpələnməsi, işığın dalğa uzunluğuna görə kiçik olan və optik olaraq "yumşaq" olan hissəciklərə aiddir (yəni 1-ə yaxın bir qırılma göstəricisi ilə). Anormal difraksiya nəzəriyyəsi optik cəhətdən yumşaq, lakin daha böyük hissəciklər üçün tətbiq olunur.

Respublikaçı Alternativ Partiyası və ya qısaca REAL — Azərbaycan Respublikasında 25 dekabr 2008-ci ildə hərəkat olaraq təsis edilən, 31 avqust 2020-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınan siyasi partiya. == Tarixi == 2009-cu ildə keçirilən referendumda dəyişdirilən konstitusiyaya görə "bir şəxsin iki dəfədən artıq prezident seçiləbilməsi" REAL-ı hərəkətə keçirdi. REAL bunu cümhuriyyət təməllərinə zərər və xəyanət kimi gördü. Facebook üzərində 2009-cu ildə REAL Hərəkatı quruldu. 2013-cü il prezident seçkilərinə qatılmaq istəyən İlqar Məmmədov İsmayıllıda təşkil olunan mitinqlərə qatıldı. İlqar Məmmədov ictimai asayişi pozma səbəbindən 7 il müddətinə həbs edildi. 7 və 8 aprel 2018-ci il tarixlərində 2 mərhələli şəkildə Real Alternativ Hərəkatı 1-ci təsis Qurultayını keçirərək Real Partiyasını yaratmışdır. Partiyanın seçkili orqanlarına səs vermə yolu ilə 40 nəfər Məclis üzvü, İlqar Məmmədov isə səs çoxluğu ilə partiya sədri seçilmişdir. 2018-ci ilin yay fəslində artıq REAL partiyasının sədri İlqar Məmmədov şərti azadlığa buraxıldı. 2019-cu ildə partiyada qurultaya hazırlıq addımları atıldı, məclis və idarə heyəti buraxıldı.

Respublikaçı Alternativ Partiyası və ya qısaca REAL — Azərbaycan Respublikasında 25 dekabr 2008-ci ildə hərəkat olaraq təsis edilən, 31 avqust 2020-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınan siyasi partiya. == Tarixi == 2009-cu ildə keçirilən referendumda dəyişdirilən konstitusiyaya görə "bir şəxsin iki dəfədən artıq prezident seçiləbilməsi" REAL-ı hərəkətə keçirdi. REAL bunu cümhuriyyət təməllərinə zərər və xəyanət kimi gördü. Facebook üzərində 2009-cu ildə REAL Hərəkatı quruldu. 2013-cü il prezident seçkilərinə qatılmaq istəyən İlqar Məmmədov İsmayıllıda təşkil olunan mitinqlərə qatıldı. İlqar Məmmədov ictimai asayişi pozma səbəbindən 7 il müddətinə həbs edildi. 7 və 8 aprel 2018-ci il tarixlərində 2 mərhələli şəkildə Real Alternativ Hərəkatı 1-ci təsis Qurultayını keçirərək Real Partiyasını yaratmışdır. Partiyanın seçkili orqanlarına səs vermə yolu ilə 40 nəfər Məclis üzvü, İlqar Məmmədov isə səs çoxluğu ilə partiya sədri seçilmişdir. 2018-ci ilin yay fəslində artıq REAL partiyasının sədri İlqar Məmmədov şərti azadlığa buraxıldı. 2019-cu ildə partiyada qurultaya hazırlıq addımları atıldı, məclis və idarə heyəti buraxıldı.

Real — L'Arc~en~Ciel qrupunun albomudur.

Real Aykido müasir aykidonun bazasında yaradılmış effektli və geniş tətbiqə malik özünümüdafiə sistemidir. Real Aykidonun yaradıcısı 10 DAN qara kəmər sahibi, Real Aykido və Ciu-Citsu üzrə akademik Lyubomir Vraçareviçdir. Onun çoxillik təcrübəsi, Yaponiyanın ən yaxşı ustalarından aldığı biliyi sayəsində yüzlərlə texnika ayırmış, dəyişikliklər etmiş və digər döyüş növlərindən aldığı bilikləri əsasında öz aykido stili - real aykidonu yaratmışdır. Real aykido - olduqca effektiv və sərt özünümüdafiə sistemidir. Real aykidonun məhz sərtliyi onun ən vacib amillərindən biridir. Texnikaların kombinasiyası onun konkret vəziyyətlərdə maksimum effektivliyinə nail olmağa imkan verir. Bir texnikadan digərinə keçməklə həmin şəxsin hansı texnikanı istifadə etmək istəyi mümkün olur. Beləliklə, həddsiz imkanları praktikada real aykidonu çoxtərəfli tətbiq etməyə imkan verir. == Real Aykido kimlər üçündür? == Bu döyüş sənətini ilə məşğul olmaq üçün yaş məhdudiyəəti mövcud deyil.

Real Madrid FK — 1902-ci il tarixində qurulan, dünyaca məşhur ispan futbol klubu.

"Real Sosyedad" — İspaniyaın peşəkar futbol klubu. Real Sociedad, İspaniyada bir Bask şəhəri olan San Sebastianın futbol komandasıdır. Mavi-ağ rənglərə sahib olan komanda La Liqayada mübarizə edir. Matçlarını 32.000 tamaşaçı tutan Estadio Anoetada stadionunda keçirir. 2002-03 mövsümündə La Liqada Nihat Kahveçi, Darko Kovačević, Aitor López Rekarte, Xabi Alonso və Sander Westerveld kimi əhəmiyyətli oyunçularıyla həftələrcə lider olmuşdu. 4-2 məğlub etdikləri Real Madrid komandasıyla son ana qədər çempionluq mübarizəsini davam etdirmiş ancaq rəqiblərinin 29. liqa çempionluğunu qazanmalarına maneə ola bilməyib liqanı 2. sırada tamamlamışlar. 2003-04 UEFA Çempionlar liqasında qrupdan 2-ci olaraq çıxmışlar və 2. dövrdə Olimpik Lyon komandasına uduzmuşdular.

"Real Sosyedad" — İspaniyaın peşəkar futbol klubu. Real Sociedad, İspaniyada bir Bask şəhəri olan San Sebastianın futbol komandasıdır. Mavi-ağ rənglərə sahib olan komanda La Liqayada mübarizə edir. Matçlarını 32.000 tamaşaçı tutan Estadio Anoetada stadionunda keçirir. 2002-03 mövsümündə La Liqada Nihat Kahveçi, Darko Kovačević, Aitor López Rekarte, Xabi Alonso və Sander Westerveld kimi əhəmiyyətli oyunçularıyla həftələrcə lider olmuşdu. 4-2 məğlub etdikləri Real Madrid komandasıyla son ana qədər çempionluq mübarizəsini davam etdirmiş ancaq rəqiblərinin 29. liqa çempionluğunu qazanmalarına maneə ola bilməyib liqanı 2. sırada tamamlamışlar. 2003-04 UEFA Çempionlar liqasında qrupdan 2-ci olaraq çıxmışlar və 2. dövrdə Olimpik Lyon komandasına uduzmuşdular.

Real TV — 2019-ci il aprelin 23-də Milli Televiziya və Radio Şurasının iclasında daha üstün yaradıcılıq imkanlarına, daha münasib maddi-texniki bazaya və peşəkar kadr potensialına malik olan “Real Təhlil İnformasiya Mərkəzi” MMC ümumrespublika televiziya yayım kanalının açılması üçün (Bakı şəhəri və Abşeron yarımadası ərazisində SD yayım üçün 48-ci, HD yayım üçün 37-ci tezlik resursuna) müsabiqənin qalibi elan edilib və ona 37-ci TV yayım kanalında ümumrespublika televiziya yayımı üçün müddətsiz lisenziya verilib. == Tarixçə == 18 iyul 2016-cı ildə fəaliyyəti dayandırılmış ANS TV-nin vitse prezidenti Mirşahin Ağayev 2018-ci ilin əvvəllərində yeni kanalının adını "Real TV" olaraq açıqlayıb. Əvvəlcə, 28 fevral 2018-ci ildən etibarən peyk televiziyası ilə fəaliyyətə başlayır. Həmin gün “Real TV” adlandırılacaq kanalın yayımı üçün texniki işlər artıq başa çatıb. Belə ki, yeni kanalın fəaliyyəti üçün paytaxtın mərkəzində yeni ofis götürülüb.5 mart 2018-ci ildə Milli Televiziya və Radio Şurasının növbəti iclası keçirilib. Həmin iclasda “Real Təhlil İnformasiya Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin peyk yayımı üçün lisenziya verilməsi barədə müraciətinə baxılıb. MTRŞ-nın qərarına əsasən, “Real Təhlil İnformasiya Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinə ixtisaslaşmış (xəbər) kanal kimi peyk yayımı üçün müddətsiz lisenziya verilib. Beləcə, Mirşahin Ağayev “Real Təhlil İnformasiya Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin direktoru seçilib. Həmin gün test yayımına başladı. “Real TV"-nin peyk yayımına başlayacağı tarix məlum olub.

Real vaxt — Hansisa bir informasiyanin dəqiq vaxtinda catdirilmasidir. Real vaxt termini informasiyanin işlənməsi sistemde o vaxt tətbiq olur ki, sistem təminatli vaxt reaksiyasina malik olsun yəni müəyyən olunmuş vaxti aşmamalidir. Real vaxt olan əməliyyat sistemləri müəyyən vaxt ərzində sistemin reaksiyasina təminat verir. Bu vaxt milli saniyələrlə ölcülür. Real vaxt olan əməliyyat sistemləri əsasən neft və qaz çixarilmasi, nəqilyatin avtomatlaşdirilmasi kimyəvi proseslərin, maşinqayirma və metalligiya proseslərində, bank və energetikada və.s tətbiq olunur. Real vaxt iki yerə bölünür 1) Mütləq vaxt: 2) Nisbi vaxt: Mütləq vaxt Qoyulan vaxt intervalinda cavab verilməlidir. Məsələn : yanğin zamani yanğin sistemlərinə cavab reaksiyasi . Nisbi vaxt Qoyulan vaxt ərzində ortalama cavab verir. Məsələn : printerə iki fayl çapi göndərsək hansi tez zamanda çixarmasidir. Real vaxt olan əməliyyat sistemlərinin sürətli işləməsi üçün iki metod var.

Uolter Reli (təq. 1554 – 29 oktyabr (8 noyabr) 1618[…], London) — ingilis İntibah ədəbiyyatının şairi və nasiri. == Həyatı == O, Amerikada ilk müstəmləkə yaradanlardan biridir. İngilislərin Kadiksə(İspaniya)cəsarətli hücumunun iştirakçısı olub və "Məğlubedilməz armada"ilə vuruşmada iştirak edib. Din məsələlərində azadfikirliliyi ilə seçilib("Ruh" və "Skeptik" risalələri). Aralarında C.Çapmen, K.Marlo kimi, o dövrün görkəmli alimlərinin, zadəgan və yazıçılarının yer aldığı şəxslərin azadfikirlilər dərnəyinə rəhbərlik edib. Kraliça Yelizaveta ona iltifat göstərirdi, l Yakov onu Tauer həbsxanasına atdırmış və Raley 12 il ortada qalmışdı. 1618-ci ildə Amerikaya uğursuz ekspedisiyadan qayıdandan sonra kralın əmri ilə o edam edilmişdir. == Yaradıcılığı == "Gviyananın kəşfi"(" The Discovery of the large, rich and beautiful empire of Guiana, with a relation of the great and golden city of Manoa and of the provinces of Erucria", London, 1597) səyahət əsəri və "İngilis xalqının kəşfləri və dəniz səfərləri haqqında"adlı tədqiqat əsəri ilə ingilis nəsrini bir qədər də inkişaf etdirmişdir. U. Raleyin məşhur əsərlərindən biri də "Yalan"("The lie") şeiridir.

Real gəlir — fərdlərin və ya dövlətlərin inflyasiya əsasında düzəlişlər edildikdən sonra əldə alınan gəlirləri. Bu, nominal gəlirin qiymət səviyyəsinə bölünməsi ilə hesablanır. Real gəlir və real ÜDM kimi real dəyişənlər fiziki vahidlərlə, nominal gəlir və nominal ÜDM kimi nominal dəyişənlər isə pul vahidləri ilə ölçülür. Buna görə real gəlir rifahın daha faydalı göstəricisidir, çünki o, gəlirlə alına biləcək əmtəə və xidmətlərin miqdarını ölçür.

Bakı real məktəbi — 1874-cü ildə Bakı real gimnaziyasının (1867) əsasında yaradılmışdır. Məktəbdə 1876-cı ildə 431 (44 az-lı), 1899-cu ildə 658 (67 az-lı) şagird təhsil alırdı. Burada hazırlıq sinifləri də açılmışdır. 1890-cı ilin məlumatına görə Bakı real məktəbində oxuyanların 4.6 % kəndli uşaqları idi. Şagirdlərin müəyyən qismi dövlət hesabına təhsil alırdı. Bakı milyonçusu Musa Nağıyev məktəbə maliyyə yardımı edirdi. N. Nərimnanov, H. Zərdabi Bakı real məktəbində dərs demişdir.

Kasper Korte Real (port. Gaspar Corte Real; təq. 1450, Tavira[d] – 1501) — Coğrafi kəşflərdə iştirak etmiş Portuqal səyyahı.

Nöyi-le-Real (fr. Neuilly-le-Réal) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Nöyi-le-Real kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Mulen. INSEE kodu — 03197. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1362 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 852 nəfər əmək qabiliyyətli insanlar arasında (15-64 yaş) 657 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 195 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 77.1%, 1999-cu ildə 71.6%). Fəal olan 657 nəfərdən 612 nəfər (319 kişi və 293 qadın), 45 nəfər işsiz (13 kişi və 32 qadın) idi. Aktiv olmayan 195 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 101 nəfər təqaüdçü, 41 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Nöyi-le-Real (fr. Neuilly-le-Réal) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. Nöyi-le-Real kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Mulen. INSEE kodu — 03197. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1362 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 852 nəfər əmək qabiliyyətli insanlar arasında (15-64 yaş) 657 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 195 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 77.1%, 1999-cu ildə 71.6%). Fəal olan 657 nəfərdən 612 nəfər (319 kişi və 293 qadın), 45 nəfər işsiz (13 kişi və 32 qadın) idi. Aktiv olmayan 195 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 101 nəfər təqaüdçü, 41 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Real zamanda strategiya — strategiya videooyunları janrının alt-janrı olub, oyunçuların növbələşmə gözləmədən eyni vaxtda oynamağa davam etdikləri videooyun tipidir. Bu ifadə ilk dəfə Brett Sperri tərəfindən "Dune II" oyununun bazara çıxarılması zamanı istifadə olunub. RTS oyunlarında, digər müharibə oyunlarında olduğu kimi, iştirakçılar öz qüvvə və tikililərini özləri qurub xəritənin müvafiq hissələrində yerləşdiri və ya rəqiblərinin mülk və texnikalarını məhv edirlər. Tipik RTS oyunlarında oyun ərzində əlavə texnika və binaların yaradılması mümkündür. Bu vasitələr çox vaxt məhdud kəmiyyətli ehtiyatların (yanacaq, material və s.) hesabına qurulur. Bu ehtiyatlar xəritənin xüsusi hissələrində verilmiş mənbələrin nəzarət altına götürülməsi və ya yığım/emal üçün qurulmalı olan tikililərə bu məqsəd üçün nəzərdə tutulmuş texnikanın köməyi ilə əldə olunur. RTS oyunları üçün ehtiyatların yığılması, bazanın tikilməsi, oyundaxili texnologiyaların inkişaf etdirilməsi və qüvvələrin dolayı idarə olunması səciyyəvi xüsusiyyətlərdir. RTS oyunlarında oyunçuya verilən tapşırıqlar çox diqqət və vaxt tələb edə bilər, qalib gəlmək üçün təklif olunan istifadəçi interfeysi mürəkkəb olur. Digər videooyun janrları konseptual və oyun praktikası olaraq RTS-lərlə ortaq xüsusiyyətli olsalar da, RTS oyunları qədər mürəkkəbliyə malik deyil. Məsələn, şəhərtikmə oyunları, inşaat və idarəetmə simulyasiyatorları və real zamanda taktika oyunları "real zamanda strategiya" kateqoriyasına aid edilmir.

Real Betis Balompie - 1907-ci ildə İspaniyanın Sevilya şəhərində qurulmuş futbol klubudur. La Liqada mübarizə aparan komandanın yaşıl-ağ rəngləri var. Benito Villamarin stadionunda oynayırlar. == Heyəti == 31 avqust 2019- tarixinə əsasən olan heyəti.Bayraqlar FİFA-nın uyğunluq qaydalarına uyğun olaraq milli komandanı göstərir. Oyunçular FİFA-ya aid olmayan səbəbdən birdən çox ölkəyə sahib ola bilərlər.

Daşqın Elşad oğlu Rzalı (27 may 1993, Yaycı, Naxçıvan Muxtar Respublikası – 21 oktyabr 2020, Zəngilan rayonu) — Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının kiçik giziri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Daşqın Rzalı 1993-cü il mayın 27-də Culfa rayonunun Yaycı kəndində anadan olub. 2000-2011-ci illərdə Yaycı kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Ailəli idi. == Hərbi xidməti == Daşqın Rzalı 2011-2012-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2017-ci ilin fevral ayından isə əvvəlcə Lənkəran şəhərində yerləşən "N" saylı hərbi hissədə, sonra isə Xızı şəhərində yerləşən "N" saylı hərbi hissədə xidmət edib. Azərbaycan Ordusunun Sərhəd Qoşunlarının kiçik giziri olan Daşqın Rzalı 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Zəngilanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Daşqın Rzalı oktyabrın 21-də Zəngilanın azad edilməsi zamanı şəhid olub. Culfa rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Daşqın Rzalı ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsi zamanı döyüş əməliyyatlarının rəhbəri olan, düşmənin canlı qüvvəsinin məhv edilməsində rəşadət göstərən, vəzifə borcunu ləqayətlə və vicdanla yerinə yetirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Daşqın Rzalı ölümündən sonra 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni ilə təltif edildi.Azərbaycanın Zəngilan rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Daşqın Rzalı ölümündən sonra "Zəngilanın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

Oman rialı - Omanın pul vahidi. Oman sultanlığı 1974-cü ilin martından rialı rəsmi pul kimi istifadə edir.

Qətər rialı — 100 dirhəmə bərabər olan Qətər əmirliyinin pul vahididir. Rialın məzənnəsi ABŞ dolları ilə əlaqədədir. 1 ABŞ dolları 3,64 Qətər rialına bərabərdir. == Tarixi == 28 aprel 1959-cu ilə qədər ölkədə Hindistan rupisi dövriyyədə idi. Daha sonra Fars körfəzinin ölkələri üçün buraxılmış Fars körfəzi rupisi onu əvəz etdi. Fars körfəzi rupisi Hindistan rupisi ilə əlaqədar idi. Hindistan rupisi 1965-ci ildə qiymətdən düşəndə Fars körfəzi rupisi də dəyərdən düşdü və Fars körfəzinin başqa ölkələriylə yanaşı Qətər də öz şəxsi pul vahidini buraxmağa qərar verdi. Bu hadisədən əvvəl 1966-cı ildə ölkə Səudiyyə rialına keçdi. 1 rial o vaxt ki məzənnəyə görə 1,065 rupiyə bərabər idi. Sentyabrda Qətər və Dubay mübadiləyə ümumi valyutanı daxil etdi və onu Qətər və Dubay rialı adlandırdı.

Yəmən rialı — Mübadilədə 1990-cı ildə ölkənin birləşməsi anından istifadə edilən Yəmənin pul vahididir. 1 rial 100 filsə bərabərdir, hərçənd belə nominallı heç bir sikkə mübadiləyə buraxılmamışdı. == Tarixi == 1990-cı ildə Yəmən Ərəb Respublikasının və Yəmən Xalq Demokratiya Respublikasının birləşməsindən sonra mübadilədə, ölkənin bütün ərazisində Şimali Yəmənin rialı istifadə edilməyə başladı. Cənubi Yəmən dinarı isə valyuta ilə əlaqələndi və 1 rial 26 dinara bərabər oldu. 1993-cü ildə birinci yeni sikkələr buraxılmışdır. 1996-cı ildə dinar mübadilədən çıxarılmışdı və rial ölkənin yeganə valyutası elan edilmişdir. Köhnə pul nişanları yeniləri ilə tədricən əvəz edilmişdi.Hal-hazırda mübadilədə 50, 100, 200, 250, 500 və 1000 riallıq əsginaslardan və 1, 5, 10, 20 riallıq sikkələrdən istifadə olunur.

İran rialı (fars. ریال‎) — İranın pul vahidi. == Tarixi == ==== 1932–1943 ==== Pəhləvilər sülaləsinin ilk şahı Rza Pəhləvinin şəkli İranın bütün növ əskinaslarının üzərində əks olunub (1928-ci ildən Tüməndə, 1943-cü ildən rialda). ==== 1944–1979-un əvvəlləri ==== Pəhləvilər sülaləsinin ikinci şahı Məhəmməd Rza Pəhləvinin şəkli 1941–1979-cu illərdə İranın bütün növ əskinaslarının üzərində əks olunub. Onun əskinaslardakı şəkilləri özü ilə bərabər yaşa dolur və qocalırdı. ==== İslam inqilabından sonra (1979) ==== Ayətulla Xomeyninin islam inqilabı qələbə qazanandan sonra Məhəmməd Rza Pəhləvinin bütün əskinaslarda olan şəkillərinin üzərinə adətən qırmızı rəngli bir və ya iki xətt çəkib çap edirdilər. ==== Düzəliş 1979/1980 illər ==== 1980-ci ildə iran şahı Pəhləvinin əskinaslardakı şəkli onun siluetini təkrarlayan "bədii" qara şəkillə örtülür Bu, İranın mərkəzi bankında çap olunan amma hələ dövriyyəyə buraxılmayan, üzərində yeni hakimiyyətin qəddar düşməni sayılan şahın şəkli əks olunan çoxlu sayda əskinasın qaldığı üçün belə edilmişdir. == Xarici keçidlər == İranın tarixi qəpik pulları Arxivləşdirilib 2007-10-08 at the Wayback Machine Pul ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Əli Rzalı (tam adı: Əli Nuru oğlu Rzalı; 17 aprel 2002; Yardımlı, Azərbaycan — 2 oktyabr 2020; Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Əli Rzalı 2002-ci il aprel 17-də Yardımlı rayonunun Bilnə kəndində anadan olub. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Əli Rzalı 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsində savaşıb. Əli Rzalı oktyabrın 2-də şəhid olub. Yardımlı rayonunda dəfn olunub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Əli Rzalı ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Kəlbəcər uğrunda döyüşlərdə — Koroğlu postunda qəhrəmanlıqla həlak olub. Tanınmış jurnalist Elşad Paşasoyun bacısı oğludur. == Təltifləri == (15.12.2020) — "Vətən uğrunda" medalı (ölümündən sonra) (30.12.2020) — "Şücaətə görə" medalı (ölümündən sonra) (18.12.2020) — "Cəsur döyüşçü" medalı (ölümündən sonra) (24.06.2021) — "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı (ölümündən sonra) (05.11.2021) — 3-cü dərəcəli "Rəşadət" ordeni (ölümündən sonra) (05.11.2021) — "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı (ölümündən sonra) == Xatirəsinin əbədiləşdirilməsi == Yardımlı rayonunun Bilnə kəndində xatirəsini əbədiləşdirməsi ilə əlaqədər bulaq abidə kompleksi açılıb.

Arali Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında (indi Adıgün rayonunda) kənd adı. == Toponimkası == Arali - Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında (indi Adıgün rayonunda) kənd adı. Axısqa türklərindən ibarət əhalisi 1944-cü ildə deportasiya olunmuşdur.Azərbaycanda Ərəş qəzasında Aral kənd, Şimali Qafqazda Kaytak-Tabasaran dairəsində Arallar - Göytəpə kənd, Dağıstan dairəsinin Kürə nahiyəsində Aral (Yenkicə) kənd və Teymurxan şura dairəsində Aral dağ və kənd adları ilə mənaca eynidir. XVII əsrdə Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində Aral tayfasının adı çəkilir. Mənşəcə Afşar tayfasının bir qoludur. Azərbaycanda Aral kəndi (Ağdaş rayonu), qaraqalpaqlarda isə Aral tayfası vardır.

Areal (lat. area — sahə) – hər hansı bir bitki və ya heyvan növünün yer səthində (akvatoriya) təbii yayıldığı sahə. Növün yarandığı yer onun ilkin arealı sayılır. İlkin areal növün təbii surətdə və insan tərəfindən yayılması ilə genişlənə və ya onun məhv edilməsi nəticəsində darala bilər. Bütün dünyada yayıla bilən növlər və orqanizm qrupları kosmopolit areala malikdir, hər hansı növ Yerin məhdud ərazisində rast gəlinirsə o, endemik areala malikdir. Qədimdə yaranıb geniş yayılan növlərin qalıqları relikt areal sayılır. Əgər növ ona müvafiq ərazilərin hamısında yayılarsa ona başdan-başa areal, əgər növ bir-birindən aralı sahələrdə yayılarsa ona kəsilən areal deyilir. Arealı öyrənmək üçün onun xəritəsini tərtib etmək lazımdır. Arealın müqayisəli öyrənilməsi flora və faunanın tədqiqində böyük əhəmiyyətə malikdir. == Növləri == Törəmə areal – digər sistematik qrupun müəyyən sahədə yaratdığı areal.

Moris Beli (fr. Maurice Beeli; 21 oktyabr 1879 – 17 mart 1957) — Belçika botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Moris Beli mikologiya üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == == Şərəfinə adlandırılmış taksonlar == Agaricus beelii Heinem., 1956 Favolus beelii Hendr., 1948 [syn. Polyporus melanopus (Pers.) Fr., 1821] Leucocoprinus beelianus Heinem., 1977 Marasmius beelianus Şablon:Singer, 1964 Sorosporium beelii Zundel, 1938 Tylopilus beelii Heinem. & Gooss.-Font., 1951 == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Fraiture, A. Quelques grandes figures de la mycologie belge (неопр.) // Revue du Cercle de Mycologie de Bruxelles. — 2006. — Т. 6. — С. 17—40.

Beqli Tiflis quberniyasının Qori qəzasında (indi Xaşur rayonunda) kənd adı. == Toponimkası == Beqli - Tiflis quberniyasının Qori qəzasında (indi Xaşur rayonunda) kənd adı. Beqle toponimindən və gürcücə yer, məkan bildirən "eti" şəkilçisindən ibarətdir.

Ceklilər və ya ceklər — Azərbaycan Respublikasıda Şahdağ xalqlarının nümayəndələrindən biri; aborigen azərbaycanlılar. == Ümumi məlumat == Azərbaycan Respublikasında irili-xırdalı onlarla xalqlar, etnik qrupların nümayəndələri yaşayırlar ki, onlardan biri də, Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsində, Böyük Qafqazın Şahdağ platosu boyunca məskən saldıqları üçün Şahdağ qrupu kimi fərqləndirilən, sayca azlıq təşkil edən, milli etnik qruplardan biri olan ceklilərdir. == Statistik məlumatlar == 1926-cı ildə Quba qəzası üzrə özünü cekli hesab edən cəmi 9 nəfər qeydə alınmışdır. Lakin maraqlıdır ki, bu qəzada cek dilini ana dili hesab edənlərin sayı 3176 nəfər idi. Onlardan 764 nəfəri Quba qəzasının Anıx dairəsində, 1267 nəfər Qonaqkənd dairəsində, 1 nəfər Qusar dairəsində, 492 nəfər Xaçmaz dairəsində və 652 nəfər isə Xudat dairəsində yaşayırdı. Bundan başqa, 1926-cı ildə Nuxa qəzasının Vartaşen dairəsində də cek millətindən 590 nəfər qeydə alınmışdır və onlar hamısı cek dilini ana dilləri hesab edirdilər. == Ceklilərin məskəni == Əsrlər boyu Quba-Xaçmaz bölgəsində məskunlaşan və Azərbaycanın aborigen xalqlardan sayılan, qədim alban tayfalarından biri olan ceklilərin tarixi məskənləri və mərkəzi iqamətgahları Quba rayonunun Cek kəndidir. Çox qədim tarixə malik yaşayış məskəni olan Cek kəndi Quba şəhərinin 35 kilometr cənub-qərbində, 41°11′49″ şimal enində və 48°14′30″ şərq uzunluğunda, dəniz səviyyəsindən 1643 metr yüksəklikdə, Qudyalçayın sahilində yerləşir. Kənd əhalisinin yaşayış sahəsi təqribən 7 kilometrlik radiusu əhatə edir. Şimaldan Qrız, cənubdan Əlik, şərqdən Yergüc, qərbdən isə Qalayxudat kəndləri ilə əhatə olunub.

Dehli (hind दिल्ली, pənc. ਦਿੱਲੀ, urdu دِلّی‎, ing. Delhi, köhnə adı Şahcahanabad) — Hindistanın böyüklüyünə görə ikinci böyük şəhəri (Mumbaydan sonra), Hindistanın ittifaq ərazisi statusuna malikdir (Dehli milli paytaxt dairəsi). Hindistanın şimaında Yamuna çayının sahilində yerləşir.

Bəqli (Beqli) — Arsakda məntəqə adı. == Toponim == Kutaisi quberniyasının Şorapan qəzasında (indiki Zestafoni rayonunda) Beqlevi kənd adı . Cənub-şərqi Avropada yaşamış qıpçaqların Burcabo tayfa üç qoldan ibarət idi. Aklan, Osoluk və Beqlik. Bu kənd Beqlik qolunun adını əks etdirir. Gürcüstanda Beqlevi, Beqleti və Beqli. Ermənistanda Biqli kənd adlarında da əksini tapmışdır. Albaniyada erkən orta əsrlərdə Tatev monastırının (Zəngəzurda) adında da eb sözü iştirak edir. Qafqazın toponimiyasında Beqle, Beqli formalarındadır. XIX əsrdə İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında Beqludağ, Şimali Qafqazda Dağıstan əyalətinin Dargin dairəsində Beqala-Moxi (Beqlidağ deməkdir), Batumi dairəsində Beqleti, Borcalı qəzasında Böyük Beqler və Kicik Beqler, Azərbaycanda Şamaxı rayonunda Bəklə.