Lüğətlərdə axtarış.

Vətəndaşlıq (ing. citizenship) — dövlətin üzvü olmaq statusu. Bu vətəndaşların öz dövlətlərinə sədaqətli olmaliarını, onun qorunmasına və siyasətinin müdafiəsinə hüquqları olmasını nəzərdə tutur.

Qlobal vətəndaşlıq – insanın şəxsiyyətinin coğrafi və ya siyasi sərhədləri aşması və məsuliyyətlərin və ya hüquqların daha geniş bir sinfə: "insanlıq"a mənsub olmaqdan irəli gəlməsi ideyası. Bu o demək deyil ki, belə bir şəxs öz milli mənsubiyyətini və ya digər daha yerli kimliklərini inkar edir və ya ondan imtina edir, lakin bu kimliklər onların qlobal birliyə üzvlüyündən "ikinci yerdə" yerləşdirilir.Bu fikir qloballaşma dövründə qlobal cəmiyyətin vəziyyəti ilə bağlı suallar doğurur. Ümumi istifadədə bu termin "dünya vətəndaşı" və ya kosmopolit kimi eyni məna daşıya bilər, lakin müxtəlif kontekstlərdə əlavə, xüsusi mənalara malikdir. Dünya Xidmət Təşkilatı kimi müxtəlif təşkilatlar qlobal vətəndaşlığı müdafiə edir. Təhsil sistemi daxilində qlobal vətəndaşlıq təhsili (GCI) konsepsiyası multikultural təhsil, sülh təhsili, insan hüquqları təhsili, Dayanıqlı İnkişaf üçün Təhsil və beynəlxalq təhsil kimi hərəkatları əvəz etməyə və ya onlardan üstün olmağa başlamışdır. Qlobal vətəndaşlıq anlayışı bəşəriyyətə kömək üçün verilən mükafatlarla əlaqələndirilmişdir.Müəllimlərə sosial dəyişikliyin agentləri olmaq məsuliyyəti verilir.Lids Universitetində Vətəndaşlıq və İnsan Hüquqları üzrə Təhsil Mərkəzinin direktoru Audrey Osler təsdiq edir ki, "təhsil bir-birindən asılı dünyada birlikdə yaşamaq üçün əlavə deyil, fundamental təməldir". YŞED-in diqqət çəkməsi ilə akademiklər bu sahəni araşdırır və perspektivlər inkişaf etdirirlər. Aşağıda ən ümumi perspektivlərdən bir neçəsi verilmişdir: Tənqidi və transformativ perspektiv. Vətəndaşlıq hüquq və vəzifələrə malik üzv olmaqla müəyyən edilir. Buna görə də YSIA fəal iştirakını təşviq etməlidir.

Vətəndaşlıq məfhumu hələ qədim Afina və Romada tətbiq olunmuşdur. Burada vətəndaşlıq azad insanlara məxsus idi. Orta əsrlərdə isə vətəndaşlıq məfhumu təbəəliklə əvəz olundu. Lakin sonrakı dövrlərdə burjua inqilabları ərəfəsində bu anlayış yenidən istifadə olunmağa başlandı. Qarşılıqlı hüquq və vəzifələr şəxs və dövlət arasındakı daimi siyasi və hüquqi əlaqədən irəli gəlir. Siyasi əlaqə, siyasi hakimiyyətin təşkilində vətəndaşın iştirakı və onun siyasi hüquq və azadlıqlara malik olması ilə izah olunmalıdır. Vətəndaşla dövlət arasındakı hüquqi əlaqə daimidir. Əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər isə yalnız müvəqqəti hüquqi əlaqədə olur. Dövlət həm əcnəbiləri, həm də vətəndaşları müdafiə edir. Lakin vətəndaşları əcnəbilərdən onun dövlətlə siyasi əlaqəsinin olması fərqləndirir.

Bipatrizm (lat. bis- iki dəfə və yun. -πατρίς, yiyəlik halda πατρίδος — vətən, yurd sözlərindən) — roma qanununda, hər biri bu şəxsdən bütün mülki vəzifələrini yerinə yetirməsini tələb edə bilən, eyni zamanda iki dövlətin vətəndaşlığına sahib olan bir şəxsin hüquqi statusu. İkinci vətəndaşlıqdan fərqli olaraq, ikili vətəndaşlıq ölkələr arasında müvafiq müqavilə bazası olduqda icazə verilir. Dövlətlər yuxu vətəndaşlığının əsas prinsipindən irəli gəlir, yəni başqa vətəndaşlığı olan öz vətəndaşlarını yalnız öz vətəndaşları hesab edirlər. Beləliklə, məsələn, Rusiya Federasiyası Konstitusiyasının 62-ci maddəsi , Rusiya Federasiyasının bir vətəndaşının xarici dövlətin vətəndaşlığına sahib olmasını, hüquq və azadlıqlarından məhrum etmədiyini və federal qanunla və ya Rusiya Federasiyasının beynəlxalq müqaviləsi ilə başqa hal nəzərdə tutulmadığı təqdirdə, onu Rusiya vətəndaşlığından irəli gələn vəzifələrdən azad etmir. "Rusiya Federasiyasının Dövlət Qulluğu haqqında" 27 iyul 2004-cü il tarixli 79-FZ Federal Qanununun 16-cı maddəsinə əsasən , bir vətəndaş dövlət qulluğuna qəbul edilə bilməz və başqa bir vətəndaşlıq varsa dövlət qulluqçusu dövlət qulluğunda ola bilməz, dövlət (başqa dövlətlər), əgər Rusiya Federasiyasının beynəlxalq müqaviləsində başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa. Dövlətlərin bağladığı ikili vətəndaşlıq haqqında beynəlxalq müqavilələrdə ümumiyyətlə ikinci vətəndaşlıq almaq və saxlama imkanları nəzərdə tutulur və münaqişə vəziyyətləri iki dövlətin hər biri tərəfindən öz vətəndaşı hesab etdiyi şəxs üzərində uyğun olmayan öhdəliklər olduqda həll edilir. Münaqişənin həllində istifadə olunan ümumi bir düstur olaraq, hər iki müqaviləçi dövlətin vətəndaşlığından yalnız biri ilə əlaqəli vətəndaş hüquq və vəzifələrinin tanınması istifadə edilə bilər. Məsələn, Rusiya Federasiyası ilə Tacikistan Respublikası arasında 1995-ci il 7 sentyabr tarixli ikili vətəndaşlıq məsələlərinin həlli haqqında Müqavilə.

Amerika Birləşmiş Ştatları vətəndaşlıq qanunu şəxsin hansı hallarda Birləşmiş Ştatlar vətəndaşı olmasını müəyyən edir. Amerika Birləşmiş Ştatlarında vətəndaşlıq ABŞ Konstitusiyasındakı müddəalar, müxtəlif qanunlar və beynəlxalq müqavilələr yolu ilə əldə edilir. Yerli sənədlərdə tez-tez vətəndaşlıq və milliyətlilik bir-birini əvəz etdiyi halda, milliyyət, qanuni yolla bir şəxsin milli şəxsiyyət əldə etməsinin və bir millətə rəsmi üzvlüyünün əldə edilməsini izah etdiyi halda, vətəndaşlıq bir millətə üzv olduqdan sonra olan əlaqə deməkdir. ABŞ-nin 50 əyalətində, Kolumbiya Bölgəsində və ya demək olar ki, hər hansı bir ərazidə anadan olanlar, doğuşdan Amerika Birləşmiş Ştatları vətəndaşlarıdır. Yeganə istisna, fərdlərin adətən doğuşdan ABŞ vətəndaşı olmayan Amerika Samoasıdır. Hər hansı bir əyalətdə və ya ixtisaslı ərazidə yaşayan xarici vətəndaşlar daimi sakin olduqdan və yaşayış şərtini (normal olaraq beş il) yerinə yetirdikdən sonra vətəndaşlıq ala bilərlər. == Əlavə oxumaq üçün == Robert Ceyms Makriter. Vətəndaşlıq axını cədvəli. American Bar Association. 2007.

Kanada vətəndaşlıq testi — Kanada immiqrasiya, Qaçqınlar və Vətəndaşlıq İdarəsi tərəfindən idarə olunan bir imtahandır və vətəndaşlığı üçün əsas tələblərə cavab verən 18 ilə 54 arasında Kanada vətəndaşlığı üçün müraciət edənlər üçün tələb olunur. Test Kanadanın rəsmi dillərində olan fransız və ingilis dillərində mövcuddur. Test ümumiyyətlə yazılır, lakin bəzi hallarda şifahi ola bilər və müsahibə şəklində aparıla bilər. == İmtahan == İmtahan 30 dəqiqə davam edir və 20 çoxsaylı sualdan ibarət yazılı bir testdir. Vətəndaşlıq üçün müraciət edənlər ən azı 15 suala düzgün cavab verməlidirlər - sualların ümumi sayının 75% -i . Test tamamilə rəsmi Kanadanı tanıyın: Vətəndaşlığın hüquqları və vəzifələri " -" Kanadanı kəşf edin. Vətəndaşın hüquq və vəzifələri ”. 2010-cu ildə «Discover Canada» dərsliyi yenidən yazıldı, testlər daha ciddi olanlara dəyişdirildi və imtahan daha da çətinləşdi. O vaxtdan bəri, test immiqrantlara Kanadanın tarixi, mədəniyyəti, hüququ və siyasəti haqqında daha dolğun məlumat verən yeni bir rəsmi iş kitabçası üzərində quruldu. Eyni zamanda, immiqrantlardan imtahandan keçmək üçün artıq bir çox faktı, ad və tarixləri əzbərləmələri tələb olunur.

Vətəndaşlıq vəziyyəti aktı — doğum sertifikatları, nikah lisenziyaları (və ya nikah sertifikatları) və ölüm sənədləri daxil olmaqla dövlət qurumları tərəfindən həyata keçirilən həyat hadisələrinin qeydləridir. Bəzi yurisdiksiyalarda həyati qeydlərə vətəndaş birlik və ya ailə qeydləri də daxil edilə bilər. Qeyd edək ki, yalnız həyat hadisələrinin əhəmiyyəti hökumət tərəfindən məhdudlaşdırılır; Bu məqalədəki qeydlərin idarə edilməsinin mənası həm dövlət, həm də qeyri-hökumət təşkilatları üçün tətbiq olunur. ABŞ-da həyati qeydlər ümumiyyətlə həm ştat həm də əyalət səviyyələrində aparılır. Birləşmiş Krallıqda və bir çox başqa ölkədə həyati qeydlər mülki qeydlərə yazılır. ABŞ-da həyati qeydlər ictimaiyyət üçün açıqdır və əksər hallarda bir dövlət qurumundakı hər kəs baxa bilər. Nüsxələri də ödənişlə tələb oluna bilər. İki növ nüsxə vardır: təsdiqlənmiş və təsdiqlənməmiş. Sertifikatlaşdırılmış nüsxələr şəxsiyyət vəsiqəsi üçün istifadə edilə bilən rəsmi nüsxələrdir, təsdiqlənməmiş nüsxələrdə isə dövlət möhürü yoxdur və əksər hallarda identifikasiya üçün istifadə edilə bilməyəcəyi qeyd olunur. Yaxın bir ailə üzvü və ya yazılı icazəsi olan birisi kimi təsdiqlənmiş bir nüsxəni kimin tələb edə biləcəyinə dair əlavə məhdudiyyətlər ola bilər.

Türkiyədə vətəndaşlıq qanunu — ilk növbədə "jus sanguinis" prinsipinə əsaslanır. Türkiyəli anadan və ya türkiyəli atadan (nikahda və ya nikahdan kənar) doğulan uşaqlar doğuşdan Türkiyə vətəndaşıdır. Türkiyə vətəndaşlığından çıxmaq (və ya başqa dövlətin vətəndaşlığını əldə etmək) niyyəti Türkiyədə müvafiq şəxsin yaşadığı yerdəki ən yüksək inzibati vəzifəli şəxsə, xaricdə isə Türkiyə konsulluğuna ərizə ilə verilir. Bu orqanlar tərəfindən işlənmiş sənədlər müvafiq tədbir görülməsi üçün Daxili İşlər Nazirliyinə göndərilir. Türkiyə Konstitusiyasının 66-cı maddəsində vətəndaşlıq belə tərif edilir: Türkiyə vətəndaşı tərəfindən övladlığa götürülən uşaq övladlığa götürmə üçün ərizə verildiyi tarixdə 18 yaşından kiçik olarsa, avtomatik olaraq Türkiyə vətəndaşı olur. Bəzi hallarda (lazım olmasa da) xarici ad daşıyan və Türkiyə vətəndaşlığı üçün müraciət edənlər adlarını türkcə adlara dəyişirlər. Bunu edənlərə misal olaraq futbolçular Kolin Kazım-Riçards və Mehmet Aurelio daxildir.

Vətəndaşlıq haqqında Avropa Konvensiyası (ing. European Convention on Nationality) — 1997-ci ildə qəbul edilmiş və 2000-ci ildə qüvvəyə minmiş Avropa Şurası konvensiyası. Vətəndaşlığın əldə edilməsi, itirilməsi və bərpası üçün şərtləri və prosedurları, dövlətlərin varisliyi və ya çoxlu vətəndaşlıq vəziyyətində fəaliyyət prinsiplərini tənzimləyir. 2016-cı il üçün Ukrayna da daxil olmaqla 20 əyalət konvensiyanın tərəfdarıdır; Rusiya da daxil olmaqla daha 9 nəfər imzaladı. Latviya konvensiyanı imzaladı, lakin 2012-ci ildə Seym ratifikasiyanı rədd etdi.

Vətəndaşlıq andı, Azərbaycan vətəndaşlığının qəbulu zamanı dövlətə sədaqət andı. == Mahiyyəti == Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edən hər bir şəxs Cümhuriyyət Parlamentinin 1919-cu il, 11 avqust tarixli “Azərbaycan Vətəndaşlığı Haqqında Qanun”un VI maddəsində göstərilən qaydada dövlətə sədaqət andı içməli idi. == Andın mətni == Andda deyilirdi: Andı qəbul etməyən şəxslər bu məzmunda, ancaq “and içirəm” ifadəsi olmadan təntənəli surətdə söz verirdilər.

Vətəndaşlıq andı, Azərbaycan vətəndaşlığının qəbulu zamanı dövlətə sədaqət andı. == Mahiyyəti == Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edən hər bir şəxs Cümhuriyyət Parlamentinin 1919-cu il, 11 avqust tarixli “Azərbaycan Vətəndaşlığı Haqqında Qanun”un VI maddəsində göstərilən qaydada dövlətə sədaqət andı içməli idi. == Andın mətni == Andda deyilirdi: Andı qəbul etməyən şəxslər bu məzmunda, ancaq “and içirəm” ifadəsi olmadan təntənəli surətdə söz verirdilər.

Bipatrizm (lat. bis- iki dəfə və yun. -πατρίς, yiyəlik halda πατρίδος — vətən, yurd sözlərindən) — roma qanununda, hər biri bu şəxsdən bütün mülki vəzifələrini yerinə yetirməsini tələb edə bilən, eyni zamanda iki dövlətin vətəndaşlığına sahib olan bir şəxsin hüquqi statusu. İkinci vətəndaşlıqdan fərqli olaraq, ikili vətəndaşlıq ölkələr arasında müvafiq müqavilə bazası olduqda icazə verilir. Dövlətlər yuxu vətəndaşlığının əsas prinsipindən irəli gəlir, yəni başqa vətəndaşlığı olan öz vətəndaşlarını yalnız öz vətəndaşları hesab edirlər. Beləliklə, məsələn, Rusiya Federasiyası Konstitusiyasının 62-ci maddəsi , Rusiya Federasiyasının bir vətəndaşının xarici dövlətin vətəndaşlığına sahib olmasını, hüquq və azadlıqlarından məhrum etmədiyini və federal qanunla və ya Rusiya Federasiyasının beynəlxalq müqaviləsi ilə başqa hal nəzərdə tutulmadığı təqdirdə, onu Rusiya vətəndaşlığından irəli gələn vəzifələrdən azad etmir. "Rusiya Federasiyasının Dövlət Qulluğu haqqında" 27 iyul 2004-cü il tarixli 79-FZ Federal Qanununun 16-cı maddəsinə əsasən , bir vətəndaş dövlət qulluğuna qəbul edilə bilməz və başqa bir vətəndaşlıq varsa dövlət qulluqçusu dövlət qulluğunda ola bilməz, dövlət (başqa dövlətlər), əgər Rusiya Federasiyasının beynəlxalq müqaviləsində başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa. Dövlətlərin bağladığı ikili vətəndaşlıq haqqında beynəlxalq müqavilələrdə ümumiyyətlə ikinci vətəndaşlıq almaq və saxlama imkanları nəzərdə tutulur və münaqişə vəziyyətləri iki dövlətin hər biri tərəfindən öz vətəndaşı hesab etdiyi şəxs üzərində uyğun olmayan öhdəliklər olduqda həll edilir. Münaqişənin həllində istifadə olunan ümumi bir düstur olaraq, hər iki müqaviləçi dövlətin vətəndaşlığından yalnız biri ilə əlaqəli vətəndaş hüquq və vəzifələrinin tanınması istifadə edilə bilər. Məsələn, Rusiya Federasiyası ilə Tacikistan Respublikası arasında 1995-ci il 7 sentyabr tarixli ikili vətəndaşlıq məsələlərinin həlli haqqında Müqavilə.

Amerika Birləşmiş Ştatları vatandaşlığı Amerikalıları ABŞ-də xüsusi hüquqları, vəzifələri və faydaları ilə təmin edən hüquqi bir statusdur . İfadə azadlığı, lazımi müddət, səsvermə(lakin bütün federal seçkilərdə bütün vətəndaşların səs vermək hüququ yoxdur. Məsələn: Puerto Rico) yaşamaq və işləmək və Amerika Birləşmiş Ştatlarından federal yardım almaq hüquqları kimi Amerika Birləşmiş Ştatları Konstitusiyasından və qanunlarından irəli gələn və qorunan əsas hüquqların təməli rolunu oynayır. Vətəndaşlığın həyata keçirilməsi ABŞ-yə sədaqət və onun konstitusiyasını dəstəkləyəcək və müdafiə edəcəyinə dair and içmək də daxil olmaq kimi münasibətləri tələb edir. Vətəndaşlığın iki əsas mənbəyi var: doğum hüququ vətəndaşlığı, şəxsin Birləşmiş Ştatların ərazi sərhədləri daxilində doğulduğu təqdirdə və ya — xaricdə doğulub valideynlərinin Birləşmiş Ştatlar vətəndaşı olduğu halda və qanuni immiqrant kimi vətəndaşlığa müraciət edib naturalizasiya vasitəsilə qəbul olunduğu təqdirdə. Vətəndaşlıq üçün bu iki yol Konstitusiya nın On dördüncü Düzəlişinin Vətəndaşlıq Maddəsində göstərilmişdir: Milli vətəndaşlıq ümumilikdə ölkəyə üzvlüyü bildirir; dövlət vətəndaşlığı, əksinə bir şəxslə müəyyən bir dövlət arasındakı əlaqəni ifadə edir və ümumiyyətlə daxili məsələlərlə məhdudlaşır. Ştat vətəndaşlığı (1) vergi qərarlarını, (2) ali təhsil kimi dövlət tərəfindən təmin edilən bəzi güzəştlər və (3) ABŞ senatoru kimi dövlət siyasi vəzifələrinə uyğunluğu təsir edə bilər. Konstitusiyanın Birinci maddəsində "vahid vətəndaşlıq qaydası" yaratmaq səlahiyyəti açıq şəkildə Konqresə verilir. Amerika Birləşmiş Ştatları qanunları bir çox vətəndaşlığa icazə verir. Amerika Birləşmiş Ştatları vətəndaşı kimi qəbul edilmiş digər ölkələrin vətəndaşları əvvəlki vətəndaşlıqlarını qoruya bilərlər, baxmayaraq ki, digər ölkəyə sədaqətdən imtina etməlidirlər.

Azərbaycan vətəndaşlığı — Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarından doğulmuş şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır. Valideynlərindən biri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır. Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı bəzi hallarda Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığından məhrum edilə bilər. Azərbaycan vətəndaşlığı əsasən jus sanguinis prinsipinə əsaslanır. Aşağıdakı şəxslər Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları sayılırlar: Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında qanunun qüvvəyə mindiyi günədək Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığında olmuş şəxslər, o şərtlə ki, Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı bu Qanunun qüvvəyə mindiyi günədək Azərbaycan Respublikasında yaşayış yeri üzrə qeydiyyatda olsun; 1992-ci il yanvarın 1-dək Azərbaycan Respublikasının və ya başqa dövlətin vətəndaşı olmayan, lakin Azərbaycan Respublikasında yaşayış yeri üzrə qeydiyyatda olan şəxslər; 1988-ci il yanvarın 1-dən 1992-ci il yanvarın 1-dək Azərbaycan Respublikasının ərazisində məskunlaşmış qaçqınlar; bu qanuna müvafiq surətdə Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığını əldə etmiş şəxslər. Azərbaycan Respublikası vətəndaşının xarici dövlətin ərazisində yaşaması Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığının xitamına səbəb olmur. == Vətəndaşlığının əldə edilməsi == Şəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığını aşağıdakı hallarda əldə edir: Azərbaycan Respublikasının vətəndaşından doğulduqda; Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edildikdə; Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş əsaslar olduqda. == Vətəndaşlığa qəbul == Azərbaycan Respublikasının ərazisində son beş il ərzində fasiləsiz olaraq qanuni əsaslarla daimi yaşayan, qanuni gəlir mənbəyi olan, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və qanunlarına riayət olunması barədə öhdəlik götürən, habelə Azərbaycan Respublikasının dövlət dilini bilməsi haqqında sənəd təqdim edən əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs mənşəyindən, irqi və milli mənsubiyyətindən, cinsindən, təhsilindən, dinə münasibətindən, siyasi və başqa əqidələrindən asılı olmayaraq bu qanuna müvafiq surətdə öz vəsatəti ilə Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilə bilər. Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşama müddəti o halda fasiləsiz hesab edilir ki, şəxs il ərzində Azərbaycan Respublikasının ərazisini üç aydan çox olmayan müddətə tərk etmiş olsun. Azərbaycan Respublikasının ərazisində doğulmuş və hər iki valideyni vətəndaşlığı olmayan şəxs olan uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığına qəbul edilə bilər.

Ermənistan vətəndaşlığı — şəxsin Ermənistanla onların qarşılıqlı hüquq və vəzifələrinin məcmusunda ifadə olunan sabit hüquqi əlaqəsi. Ermənistan vətəndaşlığı əsasən jus sanguinis prinsipinə əsaslanır. Vətəndaşlıq haqqında qanun 1995-ci il noyabrın 6-da qəbul edilib və 2007-ci ildə Ermənistanda ikili vətəndaşlığa icazə verilib. == Ermənistan vətəndaşlığının alınması == Ermənistan vətəndaşlığı alınır: vətəndaşlığın tanınması yolu ilə; doğuşla; naturalizasiya nəticəsində; vətəndaşlığın bərpası nəticəsində; vətəndaşlığa qrup qəbuluna görə; Ermənistan vətəndaşları tərəfindən övladlığa götürülməsi ilə əlaqədar; Ermənistanın beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş digər əsaslarla. Konstitusiyaya görə, Ermənistan xaricdə yaşayan ermənilərə vətəndaşlıq hüququ verir. == Doğuşla Ermənistan vətəndaşlığının alınması == Doğuşdan Ermənistan vətəndaşının alınması: doğulan zaman hər iki valideyni Ermənistan vətəndaşı olan şəxs; doğulan zaman valideynlərindən biri Ermənistan vətəndaşı, digər valideyni isə naməlum və ya vətəndaşlığı olmayan şəxs. == Ermənistan vətəndaşlığının tanınması == Aşağıdakılar Ermənistan vətəndaşları kimi tanınırlar: Ermənistan ərazisində daimi yaşayan, Konstitusiyanın qəbuluna qədər başqa dövlətin vətəndaşlığını almamış və ya bu vətəndaşlıqdan çıxmış Ermənistan SSR-in keçmiş vətəndaşları; SSRİ-nin digər respublikalarının keçmiş vətəndaşları və ya Ermənistan ərazisində daimi yaşayan və 2003-cü il dekabrın 31-dək Ermənistan vətəndaşlığı üçün müraciət etmiş vətəndaşlığı olmayan şəxslər; Ermənistandan kənarda yaşayan və başqa dövlətin vətəndaşlığını almamış Ermənistan SSR-in keçmiş vətəndaşları. == Ermənistan vətəndaşlığının qəbulu == Ermənistan vətəndaşlığı olmayan şəxsə aşağıdakı şərtlərlə vətəndaşlıq verilə bilər: ən azı 18 yaşının olması; qanuni əsaslarla Ermənistan ərazisində ən azı 3 il daimi yaşamaq; erməni dilini bilmək; Ermənistan Konstitusiyasını bilmək. Ermənistan vətəndaşlığı Ermənistanda ən azı 3 il yaşamaq şərti olmadan aşağıdakı hallarda verilə bilər: Ermənistan vətəndaşı ilə nikah və ya digər valideyni Ermənistan vətəndaşı olan uşağın doğulması; Vətəndaşlıq üçün müraciət edənin valideynlərindən biri və ya hər ikisi keçmişdə Ermənistan vətəndaşlığına malik olmuş və ya Ermənistan ərazisində anadan olmuş və 18 yaşına çatdıqdan sonra 3 il ərzində Ermənistan vətəndaşlığı üçün müraciət etmişlər; Ermənistan ərazisində yaşamaq və erməni mənşəli olması. Ermənistan vətəndaşlığını qəbul edən şəxs andın ermənicə mətnini oxumalı və imzalamalıdır.

Gürcüstan vətəndaşlığı — Gürcüstanda dövlətin üzvü olma statusu. Vətəndaşlıq almaq üçün, Gürcüstanın vətəndaşlıq qanununa əsasən xarici ölkə vətəndaşları kimi standart qaydada vətəndaşlıq üçün müraciət edə bilərlər. Standart üsulla Gürcüstan vətəndaşlığına müraciət etmək istəyənlər minimum 5 il Gürcüstanda yaşamalıdırlar. Gürcüstan qanunvericiliyi ikili vətəndaşlığı qəbul etmir. Gürcüstan vətəndaşı eyni zamanda başqa ölkənin vətəndaşı olub oranın pasportunu daşıya bilməz. Vətəndaşlıq sənədlərini yalnız Gürcüstan Prezidenti imzalayır və ikili vətəndaşlıq yalnız elə şəxslərə verilir, hansılar ki, Gürcüstan qarşısında xüsusi mahiyyətə malikdirlər və ya Gürcüstan vətəndaşlığına nail olmaq milli maraq daşıyır. Repatriant statusunu əldə etdikdən sonra iki il ərzində sadələşdirilmiş qaydada Gürcüstan vətəndaşlığını almaq imkanı təklif edir. == Repatriasiya haqqında Qanunvericilik == 2007-ci il, İyulun 7-də, Gürcüstan Parlamenti qanun qəbul etdiI: "20-ci əsrin 40-cı illərinin SSR Gürcüstanından məcburi köçkün edilmiş xalqların repatriasiyası" haqqında. Bu qanunun əsas məqsədi 20-ci əsrin 40-cı illərinin SSR Gürcüstanından məcburi köçgün edilmiş xalqların qayıtması üçün qanuni mexanizmlər yaratmaqdır. Bu qanunla yaranmış repatriasiya sistemi tarixi ədalətin bərpa edilməsinə və layiqli və könüllü qayıdış prinsiplərinə əsaslanır və addım-addım repatriasiya edilməyi nəzərdə tutur.

Roma vətəndaşlığı — Qədim Romada, qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş bütün hüquqlardan faydalana bilən yüksək sosial və hüquqi status. Qədim Roma qnunvericiliyində vətəndaşlıq daşıyıcısı kişi sayılıdı. Qadınlar vətəndaşlığa və mülkiyyətə sahib olsalar da onlar onun daşıyıcıları sayılmırdılar. Qullar vətəndaşlıqdan mərum olsalar da Antonin Piyin zamanında bir sıra fərdi hüquqlara malik olmuşdular (qulu ağası tərəfindən öldürülməsi perqrinin öldürülməsinə bərabər tutulurdu). Azad olunmuş sakinlər dərhal Roma vətəndaşlığı qazanmış olurdular. Lakin onlar keçmiş ağası qarşısında bəzi mükəlləfiyyətlərə malik olurdular. Buna müştəri ya müttəfiq asılılığı deyilirdiki, buzaman azadlığa buraxılmış öz keçmiş ağasının seçilməsində ona dəsək verməli, onun rəhbəriyi altında həbi işə xidmə göstərməli, bunun müqabilində ağa ona məhkəmə işlərində, ailəsindən kiminsə satın alınmasında qəyyumluq edirdi. E.ə. 49–45-ci il Vətəndaş müharibəsindən sonra Yuli Sezar bütün Italiya ərazisi və Sizalpiya Qalliyası sakinlərinə Roma vətəndaşlığı vermiş olur. Latın vətəndaşlığı — ilkin olaraq Roma tərəfindən istila olunmuş İtaliya sakinlərinə — italiklərə şamil edilirdi sonralar e.ə.

Türkiyədə vətəndaşlıq qanunu — ilk növbədə "jus sanguinis" prinsipinə əsaslanır. Türkiyəli anadan və ya türkiyəli atadan (nikahda və ya nikahdan kənar) doğulan uşaqlar doğuşdan Türkiyə vətəndaşıdır. Türkiyə vətəndaşlığından çıxmaq (və ya başqa dövlətin vətəndaşlığını əldə etmək) niyyəti Türkiyədə müvafiq şəxsin yaşadığı yerdəki ən yüksək inzibati vəzifəli şəxsə, xaricdə isə Türkiyə konsulluğuna ərizə ilə verilir. Bu orqanlar tərəfindən işlənmiş sənədlər müvafiq tədbir görülməsi üçün Daxili İşlər Nazirliyinə göndərilir. == Vətəndaşlığın tərifi == Türkiyə Konstitusiyasının 66-cı maddəsində vətəndaşlıq belə tərif edilir: == Övladlığa götürmə == Türkiyə vətəndaşı tərəfindən övladlığa götürülən uşaq övladlığa götürmə üçün ərizə verildiyi tarixdə 18 yaşından kiçik olarsa, avtomatik olaraq Türkiyə vətəndaşı olur. Bəzi hallarda (lazım olmasa da) xarici ad daşıyan və Türkiyə vətəndaşlığı üçün müraciət edənlər adlarını türkcə adlara dəyişirlər. Bunu edənlərə misal olaraq futbolçular Kolin Kazım-Riçards və Mehmet Aurelio daxildir.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşlığı haqqında qanun - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin vətəndaşlıq normalarını müəyyən edən qanunvericilik aktı. == Qəbul edilməsi == 1919 il avqustun 11 –də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti tərəfindən qəbul edilmişdir. == Bölmələri == Qanun 4 bölmədən ibarət idi: Vətəndaşlığın müəyyən edilməsi; Vətəndaşlığın verilməsi; Vətəndaşlığın itirilməsi; Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında 1918 il 23 avqust tarixli Əsasnamənin qüvvədən düşməsi. Qanunun birinci bölməsinin 1-ci maddəsinə əsasən, milliyyətindən və dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, özləri və ya valideynləri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ərazisində doğulmuş keçmiş Rusiya imperiyası vətəndaşları Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin vətəndaşları hesab olunurdu == Mahiyyəti == Qanuna görə, Azərbaycan vətəndaşlarından doğulanlar, Azərbaycan vətəndaşlarına ərə getmiş xarici vətəndaşlar, 17 yaşı tamam olmamış və Azərbaycan vətəndaşı tərəfindən övladlığa götürülmüş xarici vətəndaşlar Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşı hüququ qazanırdılar. Xarici vətəndaşa ərə getmiş Azərbaycan vətəndaşı boşandıqda, 17 yaşına çatmamış Azərbaycan vətəndaşının xarici vətəndaşdan doğulmuş övladı, elmi və digər istedadı ilə Azərbaycana xüsusi xidmət göstərmiş və Azərbaycana köçmüş xarici vətəndaş, Azərbaycanda hərbi və mülki xidmətdə olan xarici vətəndaş da Azərbaycan vətəndaşlığı hüququ əldə edirdi. Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edən hər bir şəxs Azərbaycan dövlətinə sədaqət barədə Əsasnamədə olan xüsusi mətn əsasında and içməli idi Azərbaycan vətəndaşı başqa ölkənin vətəndaşlığını qəbul etdikdə o, Azərbaycan vətəndaşlığı hüququnu itirirdi. Azərbaycan vətəndaşlığından çıxmaq istəyən şəxslər yerli dairə məhkəmələrinin inzibati bölməsinə ərizə ilə müraciət etməli və öz ərizələrində hansı ölkənin vətəndaşlığını qəbul etdiklərini bildirməli idilər. Azərbaycan vətəndaşlığından çıxmış şəxs yenidən Azərbaycan vətəndaşlığına qayıtmaq barədə yalnız 5 ildən sonra ərizə ilə müraciət edə bilərdi. İcazəsiz olaraq xarici vətəndaşlığı qəbul etmiş şəxslər isə yalnız Cümhuriyyət Hökuməti daxili işlər nazirinin xüsusi icazəsi ilə yenidən Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul edə bilərdilər. == Həmçinin bax == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşlıq andı Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşlığı haqqında əsasnamə == Mənbə == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşlığı haqqında qanun maddəsi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti vətəndaşlığı haqqında əsasnamə - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin vətəndaşlıq normalarının müəyyən edən hüquqi sənəd. == Qəbul edilməsi == Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin 1918 il 23 avqust tarixli qərarı ilə təsdiq olunmuşdur. == Mahiyyəti == Əsasnamənin birinci maddəsinə görə, 1914 il iyulun 19-na qədər Azərbaycan XalqCümhuriyyətinin ərazisində yaşamış və hər hansı inzibati idarə və ya ictimai zümrə tərəfindən qeydə alınmış hər bir şəxs, həmçinin istər ölkə daxilində və ya onun xaricində Azərbaycan vətəndaşından doğulmuş, ölkə ərazisində 5 ildən yuxarı yaşamış və ölkədə məskunlaşmış, yəni evləri, iş yerləri olan şəxslər Azərbaycan vətəndaşı hesab edilirdi. Xarici vətəndaş Azərbaycan vətəndaşı ilə nikaha girdikdə o, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin vətəndaşı hesab olunurdu. Azərbaycan vətəndaşı eyni vaxtda başqa ölkənin vətəndaşı ola bilməzdi. Yalnız Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin vətəndaşları ölkədəki bütün siyasi hüquqlara (mərkəzi qanunvericilik və yerli özünüidarə orqanlarına seçki-lərdə fəal və passiv iştirak etmək hüququna və s. hüquqlara) malik idilər. Əsasnaməyə görə, Hökumətə xarici ölkə vətəndaşlarının dövlət qulluğuna dəvət etmək səlahiyyəti verilirdi. Əsasnamədə xarici vətəndaşın Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməsi və ya Azərbaycan vətəndaşının digər ölkənin vətəndaşlığına keçməsi qaydalarının xüsusi qanunla müəyyən ediləcəyi qeyd olunmuşdu. == Ləğvi == 1919 il avqustun 11-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində Azərbaycan Vətəndaşlığı Haqqında Qanun qəbul edildikdən sonra Hökumətin Azərbaycan Vətəndaşlığı Haqqında Əsasnaməsi qüvvədən düşdü.

Ermənistan vətəndaşlığı — şəxsin Ermənistanla onların qarşılıqlı hüquq və vəzifələrinin məcmusunda ifadə olunan sabit hüquqi əlaqəsi. Ermənistan vətəndaşlığı əsasən jus sanguinis prinsipinə əsaslanır. Vətəndaşlıq haqqında qanun 1995-ci il noyabrın 6-da qəbul edilib və 2007-ci ildə Ermənistanda ikili vətəndaşlığa icazə verilib. == Ermənistan vətəndaşlığının alınması == Ermənistan vətəndaşlığı alınır: vətəndaşlığın tanınması yolu ilə; doğuşla; naturalizasiya nəticəsində; vətəndaşlığın bərpası nəticəsində; vətəndaşlığa qrup qəbuluna görə; Ermənistan vətəndaşları tərəfindən övladlığa götürülməsi ilə əlaqədar; Ermənistanın beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuş digər əsaslarla. Konstitusiyaya görə, Ermənistan xaricdə yaşayan ermənilərə vətəndaşlıq hüququ verir. == Doğuşla Ermənistan vətəndaşlığının alınması == Doğuşdan Ermənistan vətəndaşının alınması: doğulan zaman hər iki valideyni Ermənistan vətəndaşı olan şəxs; doğulan zaman valideynlərindən biri Ermənistan vətəndaşı, digər valideyni isə naməlum və ya vətəndaşlığı olmayan şəxs. == Ermənistan vətəndaşlığının tanınması == Aşağıdakılar Ermənistan vətəndaşları kimi tanınırlar: Ermənistan ərazisində daimi yaşayan, Konstitusiyanın qəbuluna qədər başqa dövlətin vətəndaşlığını almamış və ya bu vətəndaşlıqdan çıxmış Ermənistan SSR-in keçmiş vətəndaşları; SSRİ-nin digər respublikalarının keçmiş vətəndaşları və ya Ermənistan ərazisində daimi yaşayan və 2003-cü il dekabrın 31-dək Ermənistan vətəndaşlığı üçün müraciət etmiş vətəndaşlığı olmayan şəxslər; Ermənistandan kənarda yaşayan və başqa dövlətin vətəndaşlığını almamış Ermənistan SSR-in keçmiş vətəndaşları. == Ermənistan vətəndaşlığının qəbulu == Ermənistan vətəndaşlığı olmayan şəxsə aşağıdakı şərtlərlə vətəndaşlıq verilə bilər: ən azı 18 yaşının olması; qanuni əsaslarla Ermənistan ərazisində ən azı 3 il daimi yaşamaq; erməni dilini bilmək; Ermənistan Konstitusiyasını bilmək. Ermənistan vətəndaşlığı Ermənistanda ən azı 3 il yaşamaq şərti olmadan aşağıdakı hallarda verilə bilər: Ermənistan vətəndaşı ilə nikah və ya digər valideyni Ermənistan vətəndaşı olan uşağın doğulması; Vətəndaşlıq üçün müraciət edənin valideynlərindən biri və ya hər ikisi keçmişdə Ermənistan vətəndaşlığına malik olmuş və ya Ermənistan ərazisində anadan olmuş və 18 yaşına çatdıqdan sonra 3 il ərzində Ermənistan vətəndaşlığı üçün müraciət etmişlər; Ermənistan ərazisində yaşamaq və erməni mənşəli olması. Ermənistan vətəndaşlığını qəbul edən şəxs andın ermənicə mətnini oxumalı və imzalamalıdır.

Özbəkistan vətəndaşı pasportu (özb. O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi pasporti) — ölkədən çıxarkən və qaldıqda, habelə xaricdən dövlət ərazisinə daxil olarkən bir vətəndaşın şəxsiyyətini təsdiqləyən rəsmi sənəddir. Biometrik pasport Prezident İslam Kərimovun Fərmanına uyğun olaraq 5 yanvar 2011-ci ildə təqdim edilmişdir. Özbəkistan Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən verilir. Əvvəllər verilmiş pasportlar 31 dekabr 2015-ci il tarixinədək qüvvədə idi, daha sonra bu müddət 2018-ci ilin fevral ayına qədər uzadıldı, daha sonra isə 31 dekabr 2019-cu il tarixinədək. Biometrik məlumatları olan pasport, azyaşlı uşaqlar da daxil olmaqla, ölkənin bütün vətəndaşlarına verilir (yetkinlik yaşına çatmayanların xaricə getməsi lazım olduqda). 2011-ci il ərzində ilk biometrik pasportlar əsasən xaricə və ya artıq Özbəkistan xaricinə gedən dövlət qulluqçularına və şəxslərə verildi. 2012-ci ildən bəri Özbəkistanın bütün digər vətəndaşları biometrik pasport əldə etmək imkanına sahibdirlər. Biyometrik pasport almaq üçün barmaq izləri götürülür, fotoşəkil çəkdirilir və yaşayış yerindən arayış, yaşayış yerindən bir xarakterik sənəd tələb olunur. 1 yanvar 2019-cu ildən Özbəkistan xaricə səyahət etmək üçün xarici pasport verməyə başladı, eyni tarixdən etibarən xaricə səyahət üçün icazə qeydlərinin 2 illik etiketləri ləğv edildi.

Apokrifal (İtmiş Kitab, Ərgənəkon və Bir Cinayətin Anatomiyası) (türk. Apokrifal (Kayıp Kitap, Ergenekon ve Bir Cinayetin Anatomisi)) — Aydoğan Vətəndaşın 2008-ci ildə yazdığı tədqiqat əsəri. == Məzmun == 1981-ci ildə Hakkaridə kəndlilər tərəfindən bir mağarada hit içərisində köhnə bir əlyazma kitab tapılır. Aramicə mütəxəssisi dos. dr. Həmzə Hocagil qısa müddət sonra sözügedəm mətnin Axrami dilində, lakin süryani əlifbasıyla yazılmış bir İncil mətni olduğunu anlayır. Birinci əsrə aid orijinal İncil′in ortaya çıxması bütün dinləri maraqlandıran bir mövzudur. İstər İsanın tarixiliyinin, istərsə də İncilin Quranla nə cür uyğun olduğunun sübut edilməsi müxtəlif çevrələri narahat edir. Hocagil 1983-cü ildə Prezident Özalın cəhdləri və Xüsusi Hərb Dairəsinin nəzarətində İncili tərcümə etməyə başlayır. Ancaq tərcümə prosesi bir müddət sonra dayandırılır.

Polis Akademiyası 4: Vətəndaşlar patrulda (ing. Police Academy 4: Citizens On Patrol) — 1987-ci ildə kriminal komediya janrında Cim Dreyk tərəfindən çəkilən ABŞ filmidir. Hər cür günahın bir yaşandığı Los-Anceles şəhərini quldurlardan təmizləməyə and içmiş, cəsur amma bir az qorxaq qəhrəmanlarımız, eyni zamanda da polis olmağı öyrəndikləri akademiyalarını yaşatma döyüşü içindədirlər. Yaşlı müdir Lassard, həm cinayətə qarşı daha güclü olmaq, həm də Polis Akademiyasının vacibliyini isbat etmək üçün xalqı öyrədib onları da polis təşkilatının bir parçası halına gətirmək lazım olduğunu düşünür. Bunun üçün də köhnə məzunlarını köməyə çağırır. Amma zəncisi, ağı, gülməlisi, dəlisi ilə dolu olan Los Anceles xalqını öyrətmək heç də asan olmayacaqdır... Polis Akademiyası 4 — Internet Movie Database saytında.