...lüğəti) Girrəm meydana ər kimi, Durram qabaqda nər kimi, Düşmən boylanar xər kimi, Qaçırtmaz meydandan məni. (“Eyvazın Ç
Tam oxu »Əgər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gər girişsəm çalhaçala, Quş gərəkdi qanad sala, Çəkib uçurdaram qala, Bəy, paşa, sultan başına.
Tam oxu »...məhəbbətin kəməndi. Dərya üstə oynadırdı səməndi, Özün Cəbrayıla pər eylədi şah. (“Qurbani”)
Tam oxu »1. Baş. 2. Ən yaxşı, əla. Yanaram, yanaram, tütünüm tütməz, Ah çəkərəm, ahım kimsəyə yetməz, Əslimin sevdası sərindən getməz, Əcəb rüsvay olub dillərd
Tam oxu »Qanad, qol-qanad. Get dolangilən, xamisən hələ, Püxtə olmağa çox hünər gərək. Mürği-qafilə həmzəban olub, Dövrə qalxmağa balü-pər gərək.
Tam oxu »is. İranın əsas əhalisini təşkil edən və həmin adlı dildə danışan xalq və bu xalqa mənsub adam. Farslar islama qədər zərdüştlüyə etiqad edirdilər.
Tam oxu »1 I сущ. перс, персиянин, персиянка; farslar персы (нация, основное население Ирана) II прил. персидский (относящийся к Персии, персам, принадлежащий
Tam oxu »сущ. муз. “Шикестеи-фарс” (название одного из отделов большинства азербайджанских классических мугамов). Şikəsteyi-fars oxumaq петь “Шикестеи-фарс”
Tam oxu »Mətbəx; yemək hazırlanan yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşpaz Koroğlunu götürüb aşpazxanaya apardı
Tam oxu »Saray; padşaha məxsus imarət // padşahın qəbul otağı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu cəld mirzənin əbasını, əmmaməsini soyundurub onu geyindi,
Tam oxu »Saray; padşaha məxsus imarət; padşahın qəbul otağı. – Öz günahın öz boynuna, hara gedirsən, get! Mən bir qızdan ötrü Türkmana qoşun çəkib dava eləyə b
Tam oxu »Qoçaq, igid, qəhrəman. Rus dilində bu söz богатырь şəklində işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir atadan kaş olaydı, Bahadur yoldaş olaydı, Koro
Tam oxu »1. Şərab, çaxır. 2. Məcazi mənada: şərab piyaləsi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məhəbbət dastanlarında buta mənasında da işlənir
Tam oxu »1. Şərab, çaxır. 2. Məcazi mənada: şərab piyaləsi. Dastanlarda daha çox buta mənasında işlənir. Buta verilmiş adamları badəli də adlandırırlar (prof
Tam oxu »Yel, külək. Biz də gəldik Xançobanın elinə, Bad, əsmə yarımın sünbül telinə! Bir canım var, qoyum sənin yoluna, Ölüncə dönmərəm səndən, Abdulla!
Tam oxu »1. Bir yerdən başqa bir yerə aparılan mal və s.dən alınan rüsum, vergi. 2. Qalibin məğlubdan aldığı təzminat, vergi
Tam oxu »1. Bir yerdən başqa bir yerə aparılan mal və s.-dən alınan rüsum, vergi. 2. Qalibin məğlubdan aldığı təzminat, vergi
Tam oxu »1. Səs, səda. 2. Hava, ahəng // mahnı, nəğmə, xoş səs. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səhər-səhər nə xoş gəlir avazın, Yer hay, məlum, avazın broy!
Tam oxu »Ceyran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qırat sıçrayıb dağın başına qalxdı. Qıratın dırnaqları ahu dırnağı kimi idi
Tam oxu »Müasir dilimizdə cümə axşamı mənasında işlənir. Məxəz dildə isə bu söz cümə günü mənasını verir. Dialektlərdə cümə axşamı ilə yanaşı, cümə gününü də i
Tam oxu »is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Sərvər şikəsteyi-fars oxuyur. Ü.Hacıbəyov
Tam oxu »Su. Abu atəş, xakü baddan xəlq olduq, Neçə şirin-şirin canlar qocalır. (“Novruz”) Abü ataş, xakü baddan xalq o
Tam oxu »Göy, səma. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, nərəm çıxar asmana, Qoşun qaçar dörd bir yana, əfəndim! (“Hasan paşanı
Tam oxu »1. Sulu, şirəli. 2. Məcazi mənada: mənalı, təsirli, gözəl ifadəli. 3. Məcazi mənada: möhkəm və iti. Dastanda sonuncu mənasına rast gəlinir
Tam oxu »Açıq-göy, mavirəngli. Al-yaşıl, abı sarı, Bənövüş qara, qırmızı, Alasan, geydirəsən Həmişə yara qırmızı
Tam oxu »Hazır, müntəzir. Bülbül gül üstündə eyləyir səda, Hər kəs öz işinə olub amada, İnsanlar tamamən çatır murada, Yetibdi mətləbə şadan olubdu
Tam oxu »1. İstirahət yeri, dayanılan yer; məskən, mənzil. 2. Məcazi mənada: qəbir mənasında. Dastanda birinci mənada işlənir
Tam oxu »1. Bəzəkli, bəzənmiş. 2. Nizam və qaydası olan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məclis arasteydi, söhbətin keçdi, Könül sərxoş oldu, yoluna düşdü, Namən
Tam oxu »İstək, məqsəd, məram. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İstanbuldan buta alıb gəlmişəm, İstanbulda arzumanım qalmadı
Tam oxu »-а; м. (франц. farce) см. тж. фаршевый 1) Измельчённое мясо или рыба, используемые для котлет, паштетов и т.п. Приготовить фарш. Пропустить фарш через
Tam oxu »Pis, yaman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Amma çər dəymiş deyirlər yaman bəddi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Tam oxu »Düşmənin, yaxud ovlanan heyvanın keçə biləcəyi yeganə yer, yol, keçid və s.(“Koroğlu” dastanının lüğəti) Tanrı, yaman yerdə düşmüşəm dara, Mənə özün k
Tam oxu »Keçid, yol. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Axırda belə oldu ki, Dəli Həsən dəlilərin üç min say-seçməsini ayırıb, Çənlibelin Toqat baxarındakı bəndərlə
Tam oxu »Bədxasiyyət, pisxasiyyətli. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bizdən salam olsun qoç Koroğluya! Bizim qızlar yaman odyanar olur
Tam oxu »Günahsız. Tayım, tuşum yığılıbdı yanıma, Taqsırım yox, beygünaham, xan əmi! Zalım cəllad nə susayıb qanıma, Qəhrdən bükülüb belim, xan əmi!
Tam oxu »Yükdaşıyan, yükçəkən; ağır şeyləri daşıyan, qaldıran (adətən, klassik şeirdə dərdə, möhnətə, mənəvi əzablara dözən mənasında işlənir): Mən olmuşam dər
Tam oxu »Alıcı quş, tərlan, qızılquş. Kərəmə gəlibdi təmizlik, paklıq, Tanrıya gəlibdi yalnızlıq, təklik. Qatardan ayrılmış ay gözəl kəklik, Xan oğlu üstünə ba
Tam oxu »Pələngəoxşar heyvan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bolu bəyim, tanı məni, Gör necə bəbir, bəbirəm. Öldürrəm, insafım yoxdu, Bir dinsiz gəbir, gəbirəm
Tam oxu »bavər etmək – inanmaq. Qəmbər isə anasına bavər etməyib qardaşlığını o gecəsi saxladı.
Tam oxu »Bir şeyin həvəskarı, maraqlısı, hərisi (çox vaxt sözlərin sonuna artırılır: quşbaz, itbaz və s.). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Deyərlər ki, hərə bir
Tam oxu »* фарс чӀал сущ. Ирандин халкь рахадай чӀал. Сулейманан шиирра са кьадар фарс ва араб чӀаларин гафар аватӀани, адаз я фарс чӀални, я араб чӀални чид
Tam oxu »-а; м. (франц. farce) см. тж. фарсовый 1) Вид средневекового западноевропейского народного театра и литературы бытового комедийно-сатирического характ
Tam oxu »(Qafan, Quba, Masallı, Sabirabad) suqabı, güyüm. – Farşı al git su duldur, gütür (Quba)
Tam oxu »1. театр, фарс (кьезил комедия). 2. пер. халкь хъуьредай мярека, масхара, хъуьредай уюн.
Tam oxu »м 1. (yüngül) komediya, məzhəkə; 2. məc. oyunbazlıq, hoqqabazlıq, oyun; 3. köhn. şit zarafat, təlxəklik.
Tam oxu »...сиплый, нечистого тона, сопровождаемый шумами. Xır-xır səs охриплый голос 2. издающий такие звуки II сущ. хрип III нареч. хрипло, охрипло. Xır-xır da
Tam oxu »...sif. Səsi xırıltılı. Xırxır adam. – Bu çolaq, xır-xır qocanı görəsən niyə cəzalandırmışlar? S.Vəliyev. 2. is. Xırıltılı səs, xırıltı. Ancaq yabana hü
Tam oxu »təql. bax xorultu 1-ci mənada. Məcidin xor-xoru Nadiri fikir və xəyalatdan ayıltdı. B.Talıblı. □ Xor-xor xoruldamaq – bərk yatmaq, xorultu ilə yatmaq.
Tam oxu »кил. xorultu 1); xor-xor xoruldamaq хур-хур ацалтна ксун, кӀевиз ксун; ** xor-xor qəlyan кил. qəlyan (sulu qəlyan).
Tam oxu »1. прил. хир-хирдай, туьтер ифей хьтин ван авай; 2. сущ. хирхир, хир-хирдай ван, туьтер ифей ван.
Tam oxu »...xoruldamaq сильно храпеть, крепко спать, издавая храп ◊ xor-xor qəlyan кальян (приспособление для курения, в котором табачный дым проходит через сосу
Tam oxu »...idim mürşüdümə dərdimə dərman qıla, Mən nə bilim, mən gəlincə xak ilə yeksan ola.
Tam oxu »Torpaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu ürəyində: “məni qolu bağlı, boynu zəncirli görüb kişiləşirsən?” – deyib, sözünə belə davam etdi: Məni xa
Tam oxu »...lüğəti) Qoşun çəkib dörd yanımız alarlar, Bu xabi-qəflətdən ayıl, Eyvaz xan! Bizi tutub o zindana salarlar, İyid olmaz buna qayıl, Eyvaz xan!
Tam oxu »Yuxu, röya. Dur xab etmə çeşmə üstə, Bir qulaq ver mən şikəstə. Qoşun gələr dəstə-dəstə, Dur, yatmağın çağı deyil. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Tam oxu »zərf Müxtəlif yerlərdə, bəzi yerlərdə: orada-burada, adda-budda. Buna pasyolka deyərlər, yer-yer; Doluşub qoynuna məxluq, ellər. M.Müşfiq.
Tam oxu »is. 1. Xəzli heyvanların bədənini örtən tük örtüyü; yun. Dələ xəzi. // Bu cür heyvanların işlənmiş, aşılanmış dərisi. Xəz ticarəti. Xəz tədarükü. – Hə
Tam oxu »...əgər razı olsalar, indidən bilet satmağa başlayar. S.Rəhman. □ Xərc aparmaq – çox pul sərf edilmək, çox xərc tələb etmək, baha başa gəlmək. Ağarəhim
Tam oxu »is. [fars.] klas. 1. Tikan. Zəhməti bülbül çəkər; Gülü qucar yenə xar. (Ata. sözü). [Kərəm:] Bağı tutdu şeyda bülbül naləsi; Gülün bağrı yandı xarın i
Tam oxu »...rüsvay, xəcalətli, pərt. Rüstəmbəy başını çarpayıya söykəyib, xar və zəlil bir halda sükuta getdi, gözləri yaşardı… Çəmənzəminli. □ Xar etmək (eləmək
Tam oxu »...verilən suala mənfi cavab üçün işlənir. Suallarla razısan? – Xeyr. Gəzmək istəyirsən? – Xeyr. Gələcəksənmi? – Xeyr. – Eldarı hələ unutmamışsınızmı? –
Tam oxu »...Bostan. Zəmilər işlənir, toxum səpilir; Qız, qadın əlləşib əkirlər xır. M.S.Ordubadi. Qurbanqulu çox iş sevən bir cavan idi. Sübh hamı qonşularından
Tam oxu »...dedilər “sava:n xe:r”, maηa daη gəldi, çünkü bizim yerdə “sava:n xe:r” yoxdu (Qazax); – Görmüyüfllər dana, yazıxlara daη gəler (Şəmkir)
Tam oxu »...Oğuz) düşmənçilik. – Özüm ləjdix’cən dedim (Oğuz); – Ləjdix’dən xe:r gəlməz (Qazax) ◊ Ləjdix’ salmax (Gəncə) – düşmənçilik salmaq. – Ramiz oların ara
Tam oxu »Fars mənşəlidir və əsli xırn+ək kimi olub, “dovşan balası” (-ək kiçiltmə bildirir) deməkdir. Qərb dialektlərində yapon xurmasına da (xırda və çox şiri
Tam oxu »гл. фарс авун, фарс тушир халкьарив фарс чӀал ва адетар гужуналди кьабулиз тун.
Tam oxu »Persian1 n 1. fars; the ~s top. i. farslar; 2. fars dili Persian2 adj fars; İran; the ~ language fars dili; ~ carpet İran xalçası
Tam oxu »