Lüğətlərdə axtarış.

Ada Yonat (əsli Lifşits), İvr. עדה יונת; 22 iyun 1939-cu ildə Yerusəlimdə doğulmuşdur) — israil alimi, kristalloqraf, kimya üzrə 2009-cu ildə "ribosomun quruluşu və funksiyalarının tədqiqatları" üzrə Nobel mükafatı laureatı (Venkatraman Ramakrişan və Tomas Steys ilə birlikdə). O, Veizmann Elm İnstitutunda Biomolekulyar Strukturlar və Mexanizmlər Mərkəzinin hazırkı direktorudur. London Kral Cəmiyyətinin xarici üzvü (2020). Ada Yonat Nobel mükafatı alan ilk israilli qadındır<refLappin, Yaakov. "Nobel Prize Winner 'Happy, Shocked' ", Jerusalem Post (7 октября 2009).></ref>. == Bioqrafiya == Gələcəyin alimi Yerusəlimdə Lodzidə (Polşa) yeni repatriantlardan olan yoxsul tərəvəzçi ailəsində anadan olub. Valideynləri Hillel və Ester Livşits 1933-cü ildə Yerusəlimdə məskunlaşdılar və atası əslən ravvin ailəsindən olmasına və özü də ravvin olmasına baxmayaraq, səhhətinin pis olması onun işə düzəlməsinə mane oldu. Atasının bir ərzaq mağazası var idi, lakin buna baxmayaraq, Adanın ailəsi çətinliklə dolanırdı. Onlar bir neçə başqa ailə ilə dar otaqlarda yaşayırdılar.

Yonatan Levit (15 noyabr 1997-ci ildə anadan olub) — İsraili təmsil edən kişi badmintonçu.

Yonatan Netanyahu (ivr. ‏יונתן נתניהו‏‎ 13 mart 1946, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 4 iyul 1976, Entebbe, Mərkəz bölgəsi (Uqanda)) — İsrail Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının Xüsusi Təyinatlı Bölməsi olan Sayeret Matkalın zabiti, Polkovnik-leytenant. Yonatan Netanyahu 1976-cı ilin 4 iyul tarixində Uqandanın Entebbe şəhəri yaxınlığında yerləşən eyni adlı hava limanında İsrail ordusunun xüsusi təyinatlı qüvvələri tərəfindən gercəkləşdirilmiş girovların xilas edilməsi əməliyyatında iştirak etmiş və girov götürülən 106 nəfərdən, 102 nəfəri xilas edilmişdir.

Yonatan Rosin (d. 28 mart 2000) — İsrailli üzgüçü. Yonatan Rosin İsraili 2019-cu ildə XVIII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. == Karyerası == Yonatan Rosin birinci dəfə Dünya Çempionatına 2019-cu ildə qatıldı. O, Kvanjuda baş tutan XVIII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında kişilər 5 km məsafəyə açıq hovuz üzgüçülüyü yarışlarında iştirak etdi. 53:45.8 saniyəlik nəticə ilə 29-cu yeri tutdu və yarışı başa vurdu.

Yozqat — Türkiyənin Yozqat ilinin inzibati mərkəzi.

Basshunter (tam adı: Yonas Erik Altberq, isv. Jonas Erik Altberg; d. 22 dekabr 1984, Halmstad) — İsveç müğənnisi, prodüseri və DJ-yi.

Yonas Kazis Avijyus (lit. Jonas Avyžius; 16 may 1922[…] – 7 iyul 1999[…], Vilnüs) — Litva-sovet yazıçısı. == Həyat və yaradıcılığı == "İlk şırımlar" hekayə kitabı 1948-ci ildə nəşr edilmişdir. "Miras" (1949), "Şöhrət" (1949) povestləri, "Ağ söyüdlər" (1954) pyesi, "Azadlıq" (1951), "İnsanlar və hadisələr" (1954) hekayə və oçerk kitabları, "Kənd yol ayrıcında" (1964) romanı kolxoz kəndinə həsr olunmuşdur. "Şüşə dağ" (1961) romanı Litvanın keçmişindən bəhs edir. İkinci Dünya müharibəsi illərində Litva xalqının həyat və mübarizəsinin epik şəklində əks etdirən "İtmiş yurd" (1970) romanında mühüm ictimai, mənəvi-əxlaqi problemlər qaldırılır. == Təltif və mükafatlar == Yonas Avijyus 1976-cı ildə Lenin mükafatı ilə təltif olunmuşdur.

Yonas Aystis (lit. Jonas Aistis, əsl soyadı Aleksandraviçyus, Alexandravičius; 7 iyul 1904[…] və ya 7 noyabr 1904, Kaunas rayonu[d] – 13 iyun 1973[…], Vaşinqton) — Litva şairi. 1930-cu illərdən Qərbi Avropada, 1946-cı ildən ABŞ-da yaşayıb. Elegik əhvali-ruhiyyə toplularının poeziyasına "Ximeranın solğun gözləri" (1937), "Büllur tabutda" (1957), "Katarsis" (Vilnüs, 1988) əsərləri aiddir. Esse kitabları yazmışdır. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == История литовской литературы. Вильнюс: Vaga, 1977. С. 313—314. Lietuvių rašytojai. Bibliografinis žodynas: A—J. Vilnius: Vaga, 1979.

Yonas Bilyunas (litvaca- Jonas Biliūnas; 11 aprel 1879-cu il, Anikşçyay rayonu, Litva — 8 dekabr 1907-ci il, Zakopane, Polşa) — Litva yazıçısı, tənqidçi və publisist, Litva ədəbiyyatında lirik nəsrin və Avropa novella formasının banisi. == Həyatı == Y. Bilyunas 1879-cu ilin aprelin 11-də Litvanın Anikşyay rayonunun Nyuronis kəndində anadan olmuşdur. 1891-1899-cu illərdə Liepaya gimnaziyasında təhsil almışdır. Burada oxuyarkən ictimai-siyasi fəaliyyətə başlamış və gizli siyasi özək təşkil etmiş, gizli vərəqələr yazaraq yaymışdır. 1900-cü ildə Tartu universitetinin tibb fakültəsinə daxil olmuşdur. Çara qarşı tələbə nümayişlərində iştirak etdiyi üçün 1901-ci ildə universitetdən xaric olunmuşdur. 1901-1902-ci illərdə özəl dərslər vermək yolu ilə çörək pulu qazanmışdır. Həmçinin bir sıra Litva qəzətləri („Vilniaus žinios“, „Lietuvos ūkininkas“ və b.) və jurnallar („Varpas“) üçün məqalələr yazmışdır. Litva sosial-demokratlar partiyasının fəaliyyətində iştirak etmişdir. 1903-cü ildə Leypsiq Ali ticarət məktəbində oxumuşdur, həm də ədəbiyyatla yaxından maraqlanmışdır.

Yonas Hektor (alm. Jonas Hector‎; 27 may 1990, Saarbrükken) — Bundesliqa təmsilçilərindən olan Köln klubunda və Almaniya milli futbol komandasında müdafiənin sol cinahında çıxış edən peşəkar Almaniya futbolçusudur.

Yonas Livrod (isv. Jonas Liveröd; d. 1974, Göteborq, İsveç) — İsveç rəssamı və heykəltaraşı. O, Azərbaycanpərəstdir.

Yonas Mekas (ing. Jonas Mekas; 24 dekabr 1922[…], Birjay, Litva – 23 yanvar 2019[…], Bruklin, Nyu-York) – Amerika və Litva şairi və kinorejissoru, "Yeni Amerika kinosu" nun liderlərindən biri, "New York kino avanqardının xaç atası"; Litva Ədəbiyyat və İncəsənət Milli Mükafatı laureatı (1995). == Bioqrafiyası == 1944-cü ildə Litvanı tərk edərkən, kiçik qardaşı Adolfasla birlikdə (1925-2011-ci illərdə o, da kinematoqrafçı olmuşdur) Alman hakimiyyəti tərəfindən həbs olunur. 1945-ci ilə qədər hər ikisi Hamburq yaxınlığındakı Elmshornda bir nasist əmək düşərgəsində saxlanılır və müharibə bitdikdən sonra bir neçə ay köçkün düşərgələrində qalırlar. 1946-1948-ci illərdə Yonas Mainz Universitetində fəlsəfə təhsili alır. 1949-cu ildə qardaşlar ABŞ-yə köçür. İki həftə sonra Yonas bir Boleks kamerası alır və həvəskar filmlər çəkməyə başlayır. Hans Rixterin yanında dərtslər alır. 1954-cü ildə qardaşlar avanqard film jurnalı olan Film Culture-nı qurur. 1958-ci ildən Yonas Norman Maylerin həftəlik “The Village Voice” ndə gündəliyi aparır.

Anna Donat (mac. Donáth Anna Júlia) — Macarıstan siyasətçisi. Momentum Hərəkatı Partiyasının üzvü, Partiyanın keçmiş sədri (2021-2022), Partiyanın vitse-prezidenti (2018-2021). 2019-cu ildən Avropa Parlamentinin üzvü, Yenilənən Avropa siyasi qrupunun üzvü. == Bioqrafiya == 6 aprel 1987-ci ildə Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə Laslo Donat və İldiko Muntaq ailəsində anadan olub. Üç bacının ən kiçiyidir. Onun atası Laslo Donat pastor və Macarıstan Sosialist Fəhlə Partiyasından keçmiş Milli Assambleyanın üzvüdür. Onun ata tərəfdən babası Ferens Donat hüquqşünas idi və 1956-cı il Macarıstan üsyanı zamanı Macarıstan Sosialist İşçi Partiyası Mərkəzi Komitəsinin üç katibindən biri idi. Budapeştdə Bekaşmedyerdə Veres Peter Gimnaziyasını bitirmişdir. O, Budapeşt Universitetində sosiologiya, Amsterdam Universitetində miqrasiya və etnik tədqiqatlar üzrə təhsil alıb.

Yonas Pranoviç Dovidaytis (12 iyul 1914, Vilnüs – 20 sentyabr 1983, Vilnüs) — Litva sovet yazıçısı, jurnalisti, pilotu, müharibədən sonrakı həyat mövzusunda ilk Litva sovet romanı olan "Naujamiestisdə böyük hadisələr" əsərinin (1951) müəllifi. O, Litva ədəbiyyatında işçilərin həyatını ilk dəfə əks etdirən yazıçıdır. Litva SSR əməkdar mədəniyyət işçisi (1964) və Litva SSR Lenin Komsomolu Mükafatı laureatıdır (1976). == Həyatı == 1914-cü il iyulun 12-də Rusiya imperiyası ərazisində, Vilnada (indiki Vilnüs), Pranas Dovidaytesin ailsəində dünyaya gəlib. 1937-ci ildə Kaunas Aviasiya Məktəbini, 1938-ci ildə Texniki kolleci bitirmişdir. Litva Aeroklubunda pilot olan Yonas 1939-cu ildə komanda ilə birlikdə Baltik hava yarışlarının qalibi olub. 1940-cı ildən Litva Aeroklubuna rəhbərlik edir, "Wings of Lithuania" və "People's Wings" aviasiya jurnallarının redaktoru olub. 1941-ci ilin iyununda atasının həbsindən sonra o da həbs edilək, 1944-cü ilə qədər qaldığı Arxangelsk vilayətindəki Karqopol düşərgəsinə göndərilir. Müharibədən sonra jurnalist kimi fəaliyyət göstərən Yonas, "Tiesa" qəzetinin müxbiri (1944-1947), "Švyturys" ("Mayak", 1948-1950) və "Sparnai" ("Qanadlar", 1968-1970) jurnallarının redaksiyalarında işləyib. O, 20 sentyabr 1983-cü ildə vəfat etmişdir.

Onat Kutlar (25 yanvar 1936, Alanya, Antalya ili – 11 yanvar 1995, İstanbul) — türkiyəli şair, yazıçı, düşüncə adamı. 1959-cu ildə nəşr olunan " İshak" ilə 1960-cı ildə Türk Dil Qurumu mükafatını qazandı. Fetih Naciye görə İshak dünya ədəbiyyatında sehrli gerçəklik axınının ilk nümayəndələrindən biri olaraq dəyərləndirilməlidir. İstanbul Universitetində Hüquq fakültəsini sonuncu imtahana girməyərək təhsilini yarımçıq qoydu və fəlsəfə təhsili almaq üçün Parisə getdi. Iki il sonra geri qayıtdı və "Doğan Kardeş" dərgisində işləməyə başladı. 1965-ci ildə Türk Sinamatek Dərnəyini və "Yeni Sinema" dərgisini yaratdı. 1965–1976-cı illərdə Türkiyəyə dünya kinosunun qapılarını açan Türk Sinamatek Dərnəyini idarə etdi. 1985-ci ildə Berlin Film Festivalında münsif oldu. 1994-cü ildə Fransa hökumətinin verdiyi "L'Ordre des Arts et des Lettres" mükafatına layiq görüldü. 30 dekabr 1994-cü ildə Mərmərə hotelində edilən bombalı hücum zamanı ağır yaralandı.

Basshunter (tam adı: Yonas Erik Altberq, isv. Jonas Erik Altberg; d. 22 dekabr 1984, Halmstad) — İsveç müğənnisi, prodüseri və DJ-yi.

== Təbii yayılması == Cənubi Avropa, cənubi Asiya, Şimali Afrikanın tropik və subtropiklərində geniş yayilmışdir. == Botaniki təsviri == Boyu 8 m-ə çatan, gövdəsi dik duran, yarpaqları növbəli düzülüşlü bitkidir.Hündür gövdələri çoxsaylı buğumludur.Yarpaq ayaları xətvarı-lansetvari, eni 2,5-6 sm-dir, enli yarpaqları və gözəl süpürgəvari çiçək qrupu olan dekorativ koldur.Çiçəkləri zoğun ucunda süpürgəvari çiçək qrupunda yerləşir.Süpürgələrinin uzunluğu 20-70 sm, çox sıxdır.Çiçəkləmədən sonra uzun tükləri gümüşü rəngdə olur.Sünbüllərin uzunluğu 0,8-1,2 sm, 3-5 çiçəklidir.Payızda çiçəkləyir.Çoxaldılması kükumsovların bölünməsi ilə və zoğlarla olur. == Ekologiyası == Küləkdə hamar, cod yarpaqları əyilir.Yumşaq qumlu və ya torflu torpaqda, günəşli yerdə bitir. == Azərbaycanda yayılması == Azərbaycanın aran rayonlarında su hövzələrinin kənarında, çay vadilərində yayılmışdır. == İstifadəsi == Göllərin sahilyanı zonasının bəzədilməsi üçün məsləhət görülür.Xalq arasında dam örtüyü, çəpərçəkmə və s.istifadə edilir. == Sinonim == Aira bengalensis (Retz.) J.F.Gmel. Amphidonax bengalensis (Retz.) Steud. Amphidonax bengalensis Roxb. ex Nees Amphidonax bifaria (Retz.) Steud. [Invalid] Arundo aegyptia Delile [Invalid] Arundo aegyptiaca E.Vilm.

Ayona (ing. Iona; şot.kelt I Chaluim Chille, qulaq as) — Böyük Britaniyanın tərkindəki Şotlandiyanın qərbində, Daxili Hebrid arxipelaqında ada. Arqayl-end-Büt dairəsi ərazisində yerləşir. Bərə vasitəsilə bağlanan Mall adasından təxminən 1 mil (1.6 km) uzaqda yerləşir. 2011-ci ilin əhali siyahıyaalmasına görə, adanın 177 nəfərlik bir əhalisi var. Adanın ölçüsü – 5,6 km × 1,6 km. == Etimologiya == Toponim gel dilindən tərcümədə "Müqəddəs Kolumbanın adası" deməkdir. Ada əsasən Müqəddəs Kolumbanın tikdirdiyi abbatlığa görə tanınır. == Tarix == 563-cü ildə İrlandiya keşişi olan Müqəddəs Kolumba daha on iki din adamı ilə birlikdə adada bir monastır qurur. Bu, Şotlandiya və Şimali İngiltərədə yaşayan büdpərəstləri xristianlaşdırmaqda ilk addım idi.

Banat - Çənub-Şərqi Avropada tarixi vilayət: şərqdə Transilvaniya Alp dağları, qərbdə Tisa çayı, şimalda Mureş çayı, cənubda Dunay çayı ilə sərhədlənir. Banat XII əsrdən Macar krallığının tərkibində olmuş, XVI əsrdə Osmanlı imperiyasının torpaqlarına qatılmışdır. Pojarevats sülh müqaviləsinə (1718) görə Habsburqların hakimiyyətinə keçmişdir. Kolonizasiya prosesləri nəticəsində formalaşan Banat əhalisinin çoxmillətli tərkibi rumınlar, serblər, xorvatlar, macarlar, slovaklar, almanlar və başqalarından ibarət idi. Trianon sülh müqaviləsinin (1920) şərtlərinə görə Rumıniya (şərq hissəsi) ilə Serblərin, Xorvatların və Slovenlərin krallığı (1929-cu ildən Yuqoslaviya: qərb hissəsi) arasında bölüşdürüldü. Hazırda Banat ərazisi Serbiya və Rumıniyanın tərkibindədir. == İstinadlar == == Mənbə == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III cild, Bakı, 2011, səh.157.

Bünab (yerli xalqın ləhcəsində bəzən Binab) (fars. بناب‎)— İranın Şərqi Azərbaycan ostanındakı Bünab şəhristanının inzibati mərkəzi. 2006-cı ilin hesablamalarına görə əhalisinin sayı 75 332 nəfərdir. Əhalisi azərbaycanlılardan ibarətdir və regionun ümumi dili Azərbaycan dilidir. Bünab şəhəri Marağa şəhəri və Urmiya gölünün arasında yerləşir. == Tarixi yerlər == Səvər kəndi, Qoyunlar və Çaxmaqlar köhulləri, Geymasxan kəndi, Siçan təpəsi, Erməni təpəsi, Çimən təpəsi, Supigan Qara Təpəsi, Gəzöviş Qara Təpəsi, Garaküllük təpəsi, Quruq təpəsi, Pus təpəsi, Süpigan yer altındakı köhüllər, Zuvara qəbirləri, İskəndər qalası, Qızlar qalası, Qarqa dərəsi,… Beş gözlü körpü, Meydan məscidi, Mehrava məscidi, Zərgərlər məscidi, İsmayıl bəy məscidi, Göy məscid, Həci Fətulla Hamamı, Mehrava hamamı, Seyfullama evi, Hac Əli Bəzzaz evi,… == Mədəniyyəti == Bünabın Kababı bütün dünyada tanınmışdır. Binabın Zuvara kəndinin üzümü dünyada ən yaxşı üzümdür və habelə binab xiyarı iranda tanınmışdır. İndilikdə Binabda olan Universitetlər (Kolleclər) bunlardılar: Azad İslam Universiteti, Pəyam-i Nur Universiteti (PNU), Enginering state university (Tabriz university), Power state university, Səhənd Universiteti, IT university. Bünabda olan fabrikaların sayı 100-dən artıqdır. Bünab kəndlərində yaşayanlar əkinçiliklə də məşğuldurlar.

Boyat (Ağcabədi) — Azərbaycanın Ağcabədi rayonunda kənd. Boyat (Neftçala) — Azərbaycanın Neftçala rayonunda kənd. Boyat (Ucar) — Azərbaycanın Ucar rayonunda kənd.

Corat — Azərbaycan Respublikasının Sumqayıt şəhər inzibati-ərazi vahidində qəsəbə. Sumqayıtın Xəzər sahilində yerləşən qəsəbəsidir. Corat qəsəbəsi Bakıdan 35 km şimal-qərbdə, Xəzər dənizin qərb sahilində, düzənlikdə yerləşir. Mənbələrə əsasən Corat kəndi eramızın V-VII əsrlərində meydana gəlmişdir. Hal-hazırda qəsəbənin ərazisi 225,6 ha-dır, amma keçmişdə ərazisi çox böyük olmuşdur. Orta temperatur yanvarda 3,1C, avqustda 24,9C-dir. Havanın ən aşağı temperaturu -13C yanvar ayında müşahidə olunub, ən isti temperaturu isə +40C avqust ayında qeydə alınıb. İllik yağıntının miqdarı 185 mm-dir. Corat qəsəbəsi üçün şimal küləyi – xəzri və cənub küləyi – gilavar xarakterlidir. 2008-ci ilin aprelin 1-i vəziyyətinə Corat qəsəbəsinin əhalisi 8,8 min nəfərdir.

Ponçik və ya donut – qızardılmış xəmirdən hazırlanan yemək növü. Şəkər və yağla zəngindir. Ponçikin bir çox çeşidi mövcuddur və amerikalılar tərəfindən naharda yeyilir. İki formada hazırlana bilər: simit donut və dəliksiz (dairə şəklində) ponçik. Ponçik şokolad, mürəbbə, krem kimi çox müxtəlif əlavələrlə birlikdə yeyilə bilər.

Jonas L.A.(əvvəllər JONAS) -ABŞ-də çəkilən teleserial."Jonas L.A." Disney Channel 2009-cu ilin may ayından göstərinilir.

Kohat — Pakistanın Hayber-Paxtunxva əyalətində şəhər. Şəhərin əsası 15-ci əsrdə qoyulub. Əhalisi təxminən 229 min nəfərdir. Şəhər Pakistanda əsasən "Puştun dairəsi" olaraq anılır.

Lonas (lat. Lonas) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Lonas annua (L.) Vines & DruceSinonim Achillea inodora L. Athanasia annua L. Lonas annua (L.) Grande Lonas inodora (L.) Gaertn.

Manat — Azərbaycanda (işarəsi: ₼) və Türkmənistanda (işarəsi: m) işlənən əsas pul vahidi, valyuta. == Həmçinin bax == Azərbaycan manatı — Azərbaycan Respublikasının pul vahidi. Türkmənistan manatı — Türkmənistanın pul vahidi.

Mənat (ərəb. مناة‎) — İslamdan əvvəl Ərəbistan yarımadasında üç əsas tanrıça bütündən biri. Bu tanrıçanın adına, əl-Lat və əl-Üzza tanrıça bütlərinin adları ilə birlikdə Quranın Nəcm surəsinin 19 və 20-ci (53:19-20) ayələrində işarə olunmuşdur. Ərəblər bu bütlərə "Bənətilləh il-səlasə" (ərəb. بنات‌الله الثلاثة‎), yəni Allahın üç qızı adını vermişdirlər.

Oynaq - Skelet sistemini meydana gətirən sümüklər arasında əlaqəni təmin edən birləşmə yerinə oynaq deyilir. Qısaca oynaq, sümüklərin bir-birlərinə bağlandıqları yerlərə deyilir. Oynaqlarımız, sümüklərimizi bir-birinə bağlayaraq hərəkət etməmizə imkan verər. Barmaqlarımızda oynaqlarımız olmasaydı, hər hansı bir obyekti tuta bilməzdik. Qıçlarımızdakı oynaqlarımız olmasaydı, oturub qalxa bilməzdik, gedib qaça bilməzdik. Onurğamızı və sinə qəfəsimizi meydana gətirən sümüklər arasında da oynaqlar vardır. Lakin bu oynaqlar, əl və ayaqlarımızdakı qədər hərəkətli deyil. Bu bölgələrdəki oynaqların hərəkətləri məhduddur. Bunun yanında kəlləmizdə olan oynaqlar, heç hərəkət etməzlər.