At xəstəliyi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Amma çər dəymiş deyirlər yaman bəddi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Полностью »сущ. вет. опой (ревматическое воспаление копыт у лошади, вызванное поением разгоряченного животного)
Полностью »Xəstəlik adıdır, vərəm sözünün sinonimi kimi işlədilir. El arasında “adamı çərlədir” cümləsi az işlədilmir. Mənşəyi aydın deyil. Heyvan tərli halda s
Полностью »сущ. вет. яд алукьун (гьекь алай балкӀандиз гзаф яд гуникди арадал къведай ревматизмдин азар).
Полностью »(Cəbrayıl, Ordubad, Qarakilsə, Lerik, Salyan, Şərur) çəp. – Gözü çer olanda əyri görür (Şərur)
Полностью »в сочет. çır-çır çığırmaq кричать, орать во все горло (во всю глотку), драть горло (глотку), надрываться
Полностью »нареч. косо (недружелюбно). Çəp-çəp baxmaq kimə, nəyə смотреть косо, коситься на кого, на что
Полностью »[ччар-ччар] zərf las-las, qat-qat, lay-lay, təbəqə-təbəqə; векь чар-чар кӀватӀун otu las-las yığmaq.
Полностью »[ччар-ччар] zərf vərəq-vərəq, tək-tək, bir-bir, vərəqbəvərəq; чар-чар ахъаюн vərəq-vərəq açmaq (kitabı və s.).
Полностью »нареч. чапдаказ, чап-чап, чап; çəp-çəp baxmaq чап-чап килигун, пис-пис килигун, шаклу яз килигун.
Полностью »çır-çır çığırmaq кӀевидаказ гьараюн, цӀвагъун (мес. аялди); // гьараяр гун, гьарагъун (садан кьилел).
Полностью »zərf : çəp-çəp baxmaq – şübhə ilə, qeyri-dostanə baxmaq. Ona niyə belə çəp-çəp baxdın?
Полностью »çır-çır çığırmaq – bərk çığırmaq, qışqırmaq, bağırmaq. Sabah yola düşəndə də [uşaq] çır-çır çığırırdı. “Aşıq Ələsgər”. [Şahbaz bəy:] Şərəfnisə, qadan
Полностью »...1. Təqdim edənə cari hesabdan müəyyən miqdarda pul verilməsi və ya onun hesabına keçirilməsi haqqında pul sahibinin sərəncamı olan sənəd. Rəhim bəy ç
Полностью »is. [rus.] tar. Padşah; rus padşahı. Çar istibdadı. – Çar zamanı idi, istibdadın ən şiddətli, ən qızğın vaxtı idi… E.Sultanov. Çarın orduları ikinci d
Полностью »is. Rütubətli duman pərdəsi; sis. Çən get-gedə daha da qatılaşırdı. M.Hüseyn. [Mübaşir Məmməd və Əli əmniyyəbaşı] qara bir kölgə kimi payız səhərinin
Полностью »...çəni. Nefti çənə axıtmaq. – [Maya:] Beş-on metr hündürlükdə bir çən qoyulur, suvuran nasoslar çayın suyunu ora qaldırır. M.İbrahimov. Böyük çənləri s
Полностью »is. dan. Qayda, üsul, yol. Doğrudan da hər ovun öz çəmi varmış. M.Rzaquluzadə. ◊ İşin çəmini tapmaq – bax işin ucunu (çəmini) tapmaq (“iş”də).
Полностью »is. və sif. [fars.] 1. Bəbəkləri eyni istiqamətə baxmayan (göz haqqında). [Fərəc bəy:] Mənə əyri-əyri baxır, çəp gözünü qıyır, lopa bığlarının ucunu a
Полностью »f. 1. Çər xəstəliyinə tutulmaq (bax çər). At çərləndi. 2. Bezmək, usanmaq, təngə gəlmək, bıqmaq.
Полностью »zərf Müxtəlif yerlərdə, bəzi yerlərdə: orada-burada, adda-budda. Buna pasyolka deyərlər, yer-yer; Doluşub qoynuna məxluq, ellər. M.Müşfiq.
Полностью »сущ. азар атайди, гиликьайди (асул мана «чер атайди» яз кӀвалин гьайванриз кьезил къаргъиш хьиз лугьудай гаф; кил. çər).
Полностью »is. [fars.] 1. bax çarx. Cırıldayan arabanın çərxləri; Qazmış yolu, yerdə qalmış əsəri. A.Səhhət. Toplar öz atəşləri və çərxlərilə durmadan manevr edi
Полностью »is. qəd. Qoşun, ordu. Xotkar üstümüzə çəri buyurdu; Döyüşərəm, dönmənəm, edərəm cəngi. “Koroğlu”.
Полностью »...ктаб я?; чей карандаш? нин карандаш я? 2. вичин; человек, чьѐ имя всем известно вичин тIвар виридаз машгьур тир кас.
Полностью »...Əsasən pambıqda, bəzən də başqa bitkilərdə xəstəlik. Sahələr çor və pambıqqurduna qarşı bir neçə dəfə dərmanlanmışdır. (Qəzetlərdən). 2. məc. Söyüş,
Полностью »f. 1. Çər xəstəliyi tutmaq (bax çər). At çərləmişdir. Bu saat atdan qan almaq lazımdır. Ə.Vəliyev. 2. Bezmək, usanmaq, təngə gəlmək, cana gəlmək, bıqm
Полностью »Pis, yaman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Amma çər dəymiş deyirlər yaman bəddi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Полностью »...qoymax: (Meğri) məhv etmək, korlamaq. – Diyriymi Əşənin əcar comuşu, çər dəymiş, kalapa qoydu
Полностью »bırnı durmağ: (Kürdəmir) bərk tərləmək nəticəsində çər xəstəliyinə tutulmaq, çərləmək. – Baytara göstərin, atın bırnı durup
Полностью »1. sətəlcəm (ağ ciyərin iltihabı); 2. dan. çər (tərləmiş atı sulamaq nəticəsində onda əmələ gələn revmatizm iltihabı).
Полностью »гл. 1. яд алукьун (балкӀандал); кил. çər; 2. шерзум хьун, жазан хьун, ччан туьтуьниз атун, икрагь хьун.
Полностью »гл. 1. яд алукьун (балкӀандал); кил. çər; 2. шерзум хьун, жазан хьун, ччан туьтуьниз атун, икрагь хьун (гафарикай, ихтилатдикай).
Полностью »Bax: çər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu dedi: – Paşa sağ olsun, çərən dəymiş çox yaxşı atdı, bircə o cini olmaya. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Полностью »Fars sözüdür, çəhar çube hərfi mənası “dörd (çər) ağac (çube)” deməkdir, çünki pəncərə (qapı...) çərçivəsi dörd qoldan ibarət olub. M.Kaşğaridə çərçiv
Полностью »is. Əsil mənası “çər xəstəliyinə tutulmuş” olub, ev heyvanları haqqında yüngül qarğış kimi işlədilir. [Molla:] Vallah, çoxdandır ki, minməmişəm, amma
Полностью »Mənbələrdə çər sözü həm isim (запор), həm də feil (гноиться, засорить) kimi verilib. Çərləmək və çərlətmək sözlərinin də şərhi verilib: bərkimək, dur
Полностью »Bu sözdəki çər hissəsi farsca olan çəhar kəlməsi ilə bağlı deyil, çalmaq feili ilə bağlıdır. Çarhovuz (əsli: çalhovuz) yalnız çimmək, üzmək üçün düzəl
Полностью »...sözü söyüş kimi də işlədilir (sənə çor dəysin). Güman ki, çor və çər (çərləmək) xəstəliklərinin adı eyni sözə bağlı olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya
Полностью »is. 1. köhn. Çərçinin işi, peşəsi; xırdavatçılıq. [Hacı Mehdi:] Get bazara, çərçiliyini elə, beş şahı qazan, ətə, çörəyə ver, gətir ye, yıxıl yat
Полностью »is. [rus.] Bir şeyin müəyyən üsullarla səth (kağız, kalka, taxta və s.) üzərində çəkilmiş şərti qrafik təsviri; cizgi
Полностью »is. Çertyoj çəkən mütəxəssis; cizgiçi. Laboratoriyada 17 işçi, o cümlədən iki konstruktor, çertyojçu, tokar, çilingər və başqa ixtisaslı fəhlə işləyir
Полностью »is. [rus. червонец] köhn. 1. Keçmişdə: Rusiyada beş və ya on manatlıq qızıl pul. Mirzə Mustafa qarını yola salanda ovcuna bir çervon basdı… E
Полностью »sif. Çərçivəyə salınmış, çərçivəsi olan; haşiyələnmiş. Çərçivəli şəkil. – Kəllə divarda böyük çərçivəli Rza şahın əksi asılmışdı
Полностью »f. Çərçivəyə salmaq, çərçivəyə yerləşdirmək; haşiyələmək. Şəkli çərçivələmək
Полностью »is. [fars. çəhar çubə – dörd ağac] 1. Bir şeyi çərçivələmək, keçirmək üçün taxtadan və s.-dən qayrılmış dördbucaq və ya oval formada kənarlıq, qəfəs
Полностью »is. köhn. Gəzərək xırda alver edən adam, gəzərgi alverçi; xırdavatçı. [Mirzə Əliməmməd Səfərə:] Pul verərəm, bir az mal alarsan, çərçi sifətilə gedərs
Полностью »...yuyunmaq; яд алтадун yüngülvarı yuyunmaq (yumaq); яд алукьун a) bayt. çər (xəstəlik); b) çərlənmək; яд атӀай регъв suyu kəsilmiş dəyirman, kimsəsiz,
Полностью »