yun. auge – parıltı
“Çəpər” mənasını əks etdirir. Qədimdə aulun ətrafı bağlı (çəpərli) olub. Qoyun saxlanılan xalxal da ağıl (ətrafı bağlı) adlanır
lat. aurum – qızıl + lat. pigmentum – rəng
yun. autos – özü + yun. oikos – məkan, ev + yun. logos – elm, təlim
yun. authentikos – gerçək, əsl
ing. out – kənar + ing. well – sel kimi axmaq
Bu söz tarixən onand kimi olub, on isə “sağ” deməkdir, “səmt” mənasında işlədilir (tərs- onand deyirik)
Fransız sözüdür, “qabaqcıl dəstə” deməkdir. Qaraqalpaq dilində buna “aldıncı” deyirlər (al “ön, qabaq” demək olub)
fr. aventurine
Camışın 1-2 yaşlı balasını bəzi rayonlarda bu sözlə adlandırırlar, Həmid Abbasov adlı bir müəllim bunu belə yozub: buradakı avara yaşla bağlıdır (nə u
sans. avatar – göydən enmə
Avaz (farsca “səs”) və at (ərəbcə cəm şəkilçisi) hissəsindən əmələ gəlib. Hərfi mənası “səslər”dir. (Bəşir Əhmədov
Sözün əsli ağ kəlməsi ilə bağlıdır, ağ rəng bildirən sifətdir, az sözü isə miqdar bildirir: ağaz (yəni azca ağ) sözü -ı şəkilçisi vasitəsilə bərkimək
İmperator Avqustun adı ilə bağlıdır, iyul və avqust bir-birinin ardınca gəlsə də, hər biri 31 gündən ibarətdir
Qərb dialektlərində rəngi bir qədər ağ olan şirin gilasa “ablaq gilas” deyirlər. Sözün əsli avlaq yox, ağlaq olub
Latın sözüdür, mənası “şərq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Avto yunanca “öz”, mobil isə “hərəkət edən” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
yun. autos – öz + yun. onyma – ad
Avtoritet sözü ilə qohumdur. Latın mənşəlidir. “Hər şeyin nüfuz, güc zəminində icrası” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
ing. authorization – icazə, səlahiyyət verilməsi
Bu planetin mənbələrdə başqa bir adı da var: yalçuq. Ay “fırlanma”, yalçuq isə “işıq” anlamı ilə bağlıdır
Qərb dialektlərində əlin içinə “aya” deyirlər. “Sözümün öyü var” cümləsi də işlədilir ki, burada öy sözü aya sözünün dəyişmiş formasıdır
1. Qırğız dilində ay “getmək”, “yerimək” mənasında işlədilir. Soraq sözünün qəlibi üzrə də ayaq yaranıb, mənası “gediş”, “hərəkət üçün vasitə” deməkdi
Əliyalın sözü də var. Yalın “olmayan” (lüt) deməkdir. Ayaqyalın “ayağında geyim olmayan”dır. (Bəşir Əhmədov
Bu, “cığır” mənasında işlədilən sözdür. Tualetə də deyirlər. Kənd yerlərində tarixən tualet evdən bir qədər aralıda tikildiyindən ora yalnız ayaqla g
“Danışmaq”, “çağırmaq”, “səsləmək”, “demək” mənalarını verən ay sözümüz olub. Ondan ayıtmaq, ayama (ayalğa, adalğa, ləəğa) kəlmələri əmələ gəlib
Ərəbcə “yazıq” deməkdir, əyyar kimi də işlədilir və “bic” mənası da var. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə ayə (işarə, misra) sözünün cəmidir (“Ayətullah” deyirik). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Sözün ay hissəsi qabaqlar yalçuq kimi işlədilmiş göy cisminin (луна) adıdır. Az hissəsi isə ulduz, gündüz sözlərindəki -duz, -düz komponentləri ilə qo
Bu söz “xəstənin özünə gəlməsi, qismən sağalması, onalması” anlamlarında işlədilir. Güman ki, ayaz (açıq hava) sözündən ayazı feili (bərkimək modeli
Bu, ay və dın (işıq, səhər) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlib, “ay işığı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Ərəbcədir, “Allahın bəxş etdiyi” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Bəzi heyvanların (ən çox atın) erkəyinə deyirlər. Bir ehtimala görə, bu söz hayqırmaq, qışqırmaq sözlərinin modeli üzrə ay (səs) sözündən əmələ gəlib
Kişi adlarının tərkibində olan ay sözünün mənası “xoşbəxt” (şəxs, igid) deməkdir. Ayxan “xoşbəxt xan” deməkdir
Mənbələrdə bu söz ayıq kimi yazılıb və mənası “sərt, qorxulu, qəzəbli” kimi verilib. “Qorxmaq” mənasında eymənmək sözü də var
Amerikanın ən parlaq və görkəmli prezidentlərindən biri Teodor Ruzvelt idi. O, gənc yaşlarından özünü tamamilə siyasətə həsr edərək əvvəlcə Nyu-Yorkda
Ərəbcə eyb sözünün dəyişilmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Palçıqdan düzəldilmiş çiy kərpicə belə deyirlər. Həmin kərpic iri olur, ona görə də ayı balasına oxşadıblar
Buna indi “suiti” deyirik. Dənizdə yaşayan məməli heyvanlardandır. Zahirən ayıya bənzədiyi üçün ayıbalığı, adamı dişlədiyinə görə isə suiti adı veril
Mənbələrdə göstərilir ki, oy (ay) sözünün bir mənası “ağıl”, “fikir” deməkdir. Oyaq və oyan sözlərinin törəmə etimoloji kökü “oya”dır
Sözün kökü indi müstəqil işlədilməyən ay (пробуждаться) feilidir, -ıl qayıdış növün şəkilçisidir. (Bəşir Əhmədov
Bu, o yan, bu yan kəlməsinin dəyişmiş formasıdır. İndi hər iki söz sinonim kimi işlədilir. (Bəşir Əhmədov
Sözün qədim kökü ay (разделять) feilidir, -ır şəkilçisi köç-ür-mək qəlibi üzrə ay felini təsirli feilə çevirib, sonra köklə qaynayıb-qarışıb
Acışmaq sözünün dialekt formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Sözün kökü ay (danışmaq) feilidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ay sözünün bir mənası “yerində fırlanmaq”, “ətrafına dolanmaq” deməkdir. Qubada indi də aylanmaq elə “dolanmaq” anlamında işlədilir
Eyn (göz), eynək (gözlük), əyani (görünən) tipli sözlərlə ayna (göstərən) kəlməsi eyni kökə malikdir və ərəb mənşəlidir
ing. IP < Internet Protocol – şəbəkədaxili protokol
ing. IP address < Internet Protocol – şəbəkədaxili protokol
Bu sözü bəzən ayırmaq məsdəri zəminində şərh edirlər. Guya nehrə çalxalayanda yağ və ayran bir-birindən ayrıldığı üçün ona məhz “ayran” demişlər