Bu şivə sözü “ac” və “naur” sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. “Ac” sözünün “yuyulmuş, təmizlənmiş” mənaları vardır
Bu söz “qutab” mənasında Şəki dialektində işlənir. – Alagöz maa afar qonaxlığı verəsidi, vermir; -Qız afar bişirmişdi, doyunca yemişəm
Süddən əmələ gələn qida məhsullarının adı ümumiləşmiş şəkildə “ağartı” adlanır. Qarabağ dialektində, o cümlədən Ağdam şivəsində bu söz “süddən əmələ g
Pendirə bənzər yemək adıdır. Azərbaycanın dialekt və şivələrində bu söz iki mənada (Qax, Şəki, Ağdam, Zərdab dialekt və şivələrində) “yeni doğan qaram
Ağartı məhsullarından hazırlanan qədim qida növlərindən biridir. Azərbaycanın dağlıq bölgələrində qurudulmuş, yəni duza, aşa qoyulmuş, aşılanmış qoyun
Bu qida adı S. Altaylının “Azərbaycan türkcəsi sözlüyü”ndə “alana” və “alanı” şəkillərində və “içərisinə şəkərli cəviz, badam və s
Bu xörək adının kökündə “almaq” feili dayanır. “Alanqa” sözü kök + şəkilçi+ şəkilçi modeli əsasında formalaşmışdır
Bu xörək adının birinci komponenti albuxara meyvə adı ilə ifadə olunmuşdur. Aş növlərindən birinin adıdır
Təbriz kulinariyasında bu içki növünə daha çox üstünlük verilir. Alma meyvəsindən hazırlandığına görə belə ad almışdır
İçki adıdır. Ərəb dilindən alınmışdır. Buğda, arpa müxtəlif meyvələrin qaynadılıb saflaşdırılmış suyundan əldə edilən spirtli mayedir
Bu sözün əsasında “as” feili dayanır. Azərbaycan dilində də belə bir qayda mövcuddur ki, feilin təsriflənməyən formalarından feili sifətlər və feilin
Bu xörək adı “yemək, təam, plov” mənasında Azərbaycanın əksər dialekt və şivələrində işlənir. Qarabağ bölgəsində aşın 130,Qubada 30- dan çox növü qeyd
Bu içki növü də qatıqdan hazırlanır. Qatıq su ilə qarışdırılır və ondan əmələ gələn sərinləşdirici içki “atlama” adlanır
Qatıqdan hazırlanmış xörək növünün adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində “avaca” sözünün omonimliyi müşahidə olunur
Qatıqdan hazırlanan sərinləşdirici içki adıdır. Qarabağ dialektində “ovdux” şəklində işlədilir. Adətən yay aylarında bu içki növündən istifadə edilir
Xörək növünün adıdır. Un ilə yağdan bişirilir. Qubadlı kənd şivələrində “un ilə yağdan bişirilən xörək” anlamında işlənir
Müərəkkəb quruluşa malik olan bu xörək adının əsasında “ovmaq” feili dayanır. Avmaumac unun əldə ovulmuş və süddə qaynadılması yolu ilə hazırlanır
Arxaikləşmiş çörək növünün adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə olunmur. Mahmud Kaşğari bu sözü “buğda və arpa unu qarışdırılara
Sərinləşdirici içki növü kimi ayrandan türklər lap qədimlərdən istifadə etmişlər.”Ayran” sözünün əsasında “ayırmaq” feilinin kökü olan “ayır” sözü dur
Mürəkkəb quruluşa malik olan bu sözün əsasını “ayran” sözü təşkil edir. Masallı və Amasiya şivələrində “dovğa” mənasında işlənən bu söz kök+kök+ şəkil
Mürəkkəb struktura malik olan bu yemək adı “ayran” və “çilo” sözlərinin birləşməsi nəticəsində yaranmışdır
Bu yemək növünün adı yalnız Qubadlı şivəsində işlənir. İsti çörəyin içinə yağ, şor, pendir və başqa ağartı məhsulları qoymaqla bu yeməyi hazırlamaq ol
Xörək növlərindən birinin adıdır. Sintaktik üsulla yaranan bu şivə sözü “badam” və “aş” komponentlərindən ibarətdir
Müalicəvi içki adıdır. Naxçıvan Muxtar Respublikasında Badamlı adlı yerdən çıxan mədən suyunun adı olub “badam” sözü və “-lı” morfoloji göstəricisi əs
Turşu növlərindən birinin adıdır. Birinci tərəfi bitki, tərəvəz adı ilə ifadə edilmişdir. Təbriz kulinariyasında belə hazırlanır: Badımcana tov verib
Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək adı “bağır” və “beyin” leksik vahidləri əsasında yaranmışdır. “Bağırbeyin” xörək adının birinci komponentində işlənən
Bu leksem körpə uşaqlar üçün bişirilən yeməyin adıdır. Mahaçqala və Dərbənd bölgələrində bu yemək növündən daha çox istifadə edilir
Arının istehsal etdiyi yeyinti məhsulunun adıdır. Sadə quruluşa malik bu qida məhsulunun adı oğuz, qıpçaq qrupu türk dillərində, monqol dilinin dialek
Dialektoloji lüğətlərdə bu leksemin 2 mənası verilmişdir: 1) müəyyən otlardan, bitkilərdən və düyü, yağ, yumurtadan hazırlanmış yemək
Mürəkkəb quruluşa malik xörək adıdır və Təbriz mətbəxində bu xörəyə daha çox üstünlük verilir. Resepti belədir: Balığın sümüksüz və maşında çəkilmiş ə
Abqora ilə doşab qarışdırılır və odun üstündə qaynamağa qoyulur. Doğranmış balıq əlavə edilir, suyu çəkilənə qədər qaynadılır
Dialektoloji mənbələrdə bu şivə sözünün 2 mənası əks olunmuşdur. 1) bibərə bənzər, bişirilib yeyilən göyərti
Bu yemək növünün adı mürəkkəb quruluşa malik olub, “bağırsaq”, “dolma” və “-sı” mənsubluq bildirən tərkiblərdən ibarətdir
Bu sözün kökündə “bas” feili dayanır. Ədəbi dilimizdə işlənən “lıq” şəkilçisinin dialekt və şivələrimizdə “-dıx” forması vardır
Bu sözün də əsasında “bas” feili dayanır və “basmaq” feilindən düzəlmiş isimdir. Tərtər şivəsində bu söz “bişirilmiş bir neçə günlük ət” anlamında işl
Mürəkkəb quruluşa malik olan bu sözün əsasını ədəbi dilimizdə işlənən “baş” və “ayaq” leksik vahidləri təşkil edir
Tut meyvələrinin sıxılmış suyunun qaynadılması yolu ilə əldə edilir. Azərbaycan dilində “doşab” mənasında da işlənir
Arxaikləşmiş içki adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə olunmur. Mahmud Kaşğari bu sözü “buğda, arpa, darı kimi şeylərdən düzəldi
Bu xörək növü xüsusən Dərbənd zonasına məxsusdur. Düyü və xəmirdən hazırlanır. Ayrılıqda bişirilmiş ət, kişmiş əlavə olunur
“Yumurta, yağ və süd qarışdırılaraq hazırlanan bir çörək növü”nün adıdır. Mürəkkəb quruluşa malik bu söz kök+şəkilçi+ kök+şəkilçi modeli əsasında form
Dolma növlərindən birinin adıdır. Birinci komponenti bitki adı və ikinci tərəfi xörək adı ilə ifadə edilmişdir
Çörək növünün adıdır. Lənkəran, Ağsu, Bakı, Şamaxı bölgələrində bu çörək növünə daha çox üstünlük verilir
Bu xörək növü müxtəlif göyərti və düyünün birlikdə bişirilməsi yolu ilə əldə edilir. Bomba xörəyinin bişirilməsində göyərtilərdən daha çox boyanaya üs
“Kömbə” mənasında Naxçıvan MR-nın Ordubad şivəsində işlənir. “Bombu” çörək növüdür. – Bombu ağ unnan bişəndə yaxşı olar
Arxaikləşmiş içki adıdır. “Şərab” mənasında Mahmud Kaşğarinin “Divan”ında qeydə alınmışdır. Kaşğari qeyd edir ki, bu söz bir məsəldə işlənmişdir: Bor
Bu xörək adı bitki adı ilə ifadə olunmuşdur. Aş//plov növlərindən hesab olunur. Azərbaycan ədəbi dilində bu sözün qarşılığı “balqabaq” sözüdür
“Balqabaq” mənasında bu söz ədəbi dilimizdə işlənir. Lakin bəzi bölgələrimizdə “boranı” adlı xörək növü balqabaqdan hazırlanmır
Xörək növüdür. Soğan yağda qızardılır. Ərik yuyulub isladılır. Lobya yuyulub isladılır. Balqabaq soyulub doğranılır, qazanda azca su ilə oda qoyulur k
Rus dilindən alınmış xörək adıdır. “Kələm, çuğundur, kök və bəzi yeməli yaşıl bitkilərlə bişirilən kələm supu” mənasında S
Bu xörək adı “bozarmaq” feili ilə bağlıdır. Ət suda bişərkən bozardığı, rəngini dəyişdiyi üçün həmin xörək adı belə adlanmışdır (24, 13) Türkiyə türkc