is. 1) douleur f ; maladie f ; mal m ; courbature f ; 2) affection f ; chagrin m ; déchirement m ; deuil m ; peine f (kədər, qəm, qüssə, iztirab, dərd): ~ vermək endolorir vt ; ~ ağrın alım (ağrın mənə gəlsin) mon cher (ma chérie) ; başım ağrıyır j’ai mal à la tête
Ağrı (Ordubad)
Ağrı — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd.
Vənənd bələdiyyəsinin tərkibindədir. Rayonun mərkəzindən 15 km şimal-şərqdə, Ordubad-Unus avtomobil yolunun sağ kənarında, Vənəndçayın (Arazın sol qolu) sol sahilindədir. Əhalisi 304 nəfər (2000); əsasən meyvəçilik, tərəvəzçilik, baramaçılıq və heyvandarlıqla məşğuldur. Kulubu, kitabxanası, tibb məntəqəsi var.
== Tarixi ==
Ağrı Ordubad rayonunun Vənənd inzibati ərazi vahidində kənd. Vənənd çayının sahilində, Arazboyu düzənlikdədir. Türk dillərində ağrı/ağru - "Hündürlüyüdur, yüksək" deməkdir. Adını Türkiyənin Şərqində, Van gölündən Şimalda, Ermənistan yaylasının orta hissəsində yerləşən Ağrıdağ silsiləsindən almışdır..
== Əhalisi ==
Əhalisi 313 nəfərdir.
Ağrı (dəqiqləşdirmə)
Ağrı — tibb.
Ağrı (şəhər) — Türkiyənin Ağrı ilinin inzibati mərkəzi.
Ağrı ili — Türkiyənin illərindən biri.
Ağrı (Ordubad) — Azərbaycanın Naxçıvan MR-nın Ordubad rayonunun kəndi.
Ağrı dağı — Türkiyədə dağ.
Ağrı (film, 1989) — film.
Ağrı dağı
Ağrı dağı (qərb dillərində: Ararat, kürd. Çiyayê Agirî, erm. Մասիս (Masis)) — Türkiyənin ən yüksək dağı. Türkiyənin şərq ucqarında, Ağrı ilinin ərazisində yerləşir. Dağ İrandan 16 km şimal-qərbdə, Ermənistandan 32 km qərbdədir.
Dağın 65% -i İğdır vilayətindədir, qalan 35% -i isə Ağrıdadır.
Ağrı dağı 2 yanaşı vulkan konusundan ibarətdir: 5137 metr hündürlüyə malik olan Böyük Ağrı dağı Anadolu yarımadasının və Kiçik Qafqaz dağ sisteminin ən yüksək zirvəsidir. Dağ 4000 metrədək Kaynozoy tipli bazalt, daha sonra andezit süxurlarından təşkil olunmuşdur. 4250 metrdən başlayaraq zirvəsi sayı 30-dan çox daimi buzlaqlarla örtülmüşdür. Ən iri buzlağın uzunluğu 2 km-ə çatır.
Ağrı ili
Ağrı ili — Türkiyənin Şərqi Anadolu regionunda yerləşən il. Adını Ağrı dağından alan Ağrı 1834-cü ildə qəsəbə, 1869-cu ildə ilçə, 1927-ci ildə il statusu almışdır.
== Ərazi ==
İl 11 376 km² ərazini əhatə edir.
== Əhali ==
1960-cı ildə aparılmış siyahıya alma zamanı ilin 215 min nəfər əhalisinin 130 min nəfəri ana dilini türkcə, 85 min nəfəri isə kürtcə olaraq qeyd etmişdi.
31 dekabr 2014–cü il tarixinə olan məlumata əsasən əhalisinin sayı 549.435 nəfərdir.
== Coğrafiya ==
Ağrı ili dağlıq ərazidə yerləşir. Ən böyük dağı Ağrı dağıdır. İqlimi soyuqdur. Yayda havalar sərin, qışda isə soyuq olur.
Ağrı vadisi
Ağrı vadisi — Şərqi Anadolu ilə Kiçik Qafqaz dağlarının arasında yerləşən düzən vadi. Vadi şərqdən Göyçə gölü, şimaldan Alagöz dağı, cənubdan Ağrı dağı ilə sərhədlənir. Düzənlik Araz çayı tərəfindən iki hissəyə bölünmüşdür: şimali (böyük), cənubi (kiçik). Şimali hissə hazırkı Ermənistan ərazisində yerləşir. Cənubi hissə isə Türkiyə ərazisidir. Vadinin orta hündürlüyü 800–1000 metr təşkil edir. Uzunluğu isə 90 kilometrdir. Vadinin dəniz və okeanlardan uzaqlığı onun iqliminə böyük təsir göstərir. Bu səbəbdən iqlimi kontinenraldır. Rütubətli isti yaya malikdir.
Hamur (Ağrı)
Xamur (türk. Hamur, kürd. Xamûr) — Ağrı ilinin ilçəsi. Düşmən işğalından qurtuluş günü 14 apreldir.
== Tarixçə ==
Ağrının ən gənc və ən kiçik rayonu Xamurun məlum tarixi, e.ə. 14-cü əsrə aiddir. Huri, Fars, Bizans, Ərəb və Bizans abidələrinin üstünlük təşkil etdiyi Xamur, Malazgird döyüşündən sonra türklərin yurdu olmuşdur. Bundan sonra bölgədə Xarəzmşahlar, Elxanilər, Qaraçobanlılar, Qızıl Ordalılar, Cəlairilər və Qaraqoyunlu dövlətləri bu torpaq üzərində hakimiyyətdə olmuşdur. O dövrdə Yuxarı Murad bölgəsinin ən güclü qalası olan Xamur, Timurun Anadolunun işğalı ilə Monqolların hakimiyyəti altına girmiş, lakin 1421 Eleşgird döyüşündən sonra Teymurun istilasından xilas olmuş və Qaraqoyunlunun hakimiyyəti altına keçmişdir. Bölgə 1467-ci ildə Ağqoyunluarın və 1502-ci ildə Səfəvilərin suverenliyi altında olmuşdur.
Ağrı (şəhər)
Adana (keçmiş adı ilə Qarakilsə) (türk. Ağrı) — Türkiyənin Şərqi Anadolu regionunda yerləşən və Ağrı ilinin mərkəzi olan şəhər. Şəhər Ağrı dağının şərəfinə adlandırılmışdır. Şəhərin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 1.632 m təşkil edir.
Ağrı Respublikası
Ağrı Respublikası (kürd. Komara Agiriyê) və ya Ararat Respublikası (kürd. کۆماری ئارارات/Komara Araratê) özünü elan etmiş və tanınmayan kürd dövləti. Türkiyənin şərqində, mərkəzi Qarakösə vilayətində yerləşirdi.
== Tarixi ==
"Xoybun" partiyasının mərkəzi komitəsinin rəhbərlik etdiyi Ağrı Respublikası 28 oktyabr 1927-ci və ya 1928-ci ild' Türkiyənin cənub-şərqindəki kürdlər arasında üsyan dalğası zamanı müstəqillik elan etmişdir. "Xoybun"un ilk iclasında Ehsan Nuri Paşa Ağrı üsyanının hərbi komandiri elan edildi. 1927-ci ilin oktyabrında Kürd Ava, və ya Ararat Dağı yaxınlığındakı bir kənd olan Kürdəva Kürdüstanın müvəqqəti paytaxtı olaraq təyin edilmişdir. "Xoybun" böyük güclərə və Millətlər İttifaqına müraciət etmiş, eyni zamanda İraq və Suriyadakı digər kürdlərlə əlaqə yaratmaq üçün mesajlar göndərdi. Buna baxmayaraq, Türkiyə tərəfindən edilən təzyiq altında, Britaniya imperiyası və Fransa "Xoybun" üzvlərinin fəaliyyətlərinə məhdudiyyətlər qoymuşdular. Türkiyə Silahlı Qüvvələri sonradan 1930-cu ilin sentyabrında Ağrı Respublikasını məğlub etmişdir.
Ağrı üsyanları
Ağrı üsyanları (türk. Ağrı ayaklanmaları) — 1930-cu ildə Türkiyənin şərqində Ağrı vilayətində kürdlərin Türkiyə hökumətinə qarşı üsyanları. Üsyan zamanı partizan qüvvələrinin başçısı Cıbran qəbiləsindən Ehsan Nuri idi.
== Üsyanlar ==
1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər Türkiyənin Ağrı ilində müxtəlif üsyanlar qaldırılmışdır. Birinci üsyan 16 may 1926-cı il tarixində Cəlali Barho öndərliyindəki kürd tayfaları tərəfindən Ağrı dağı yaxınlıqlarında qaldırılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır. Növbəti ilin sentyabr ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri əraziyə yenidən hücum etmiş, yerli əşirətlərin qaldırdıqları ikinci üsyanı basdırmışdır. Bundan sonra Ağrıda yaranan böhran daha da dərinləşmişdir. 1927-ci ilin sentyabr ayında Birləşmiş Krallığın dəstəyi ilə İhsan Nuri tərəfindən Ağrı Respublikası qurulmuşdur. 1928-ci ildə Ağrı Respublikasının dövlət xadimlərinin təşəbbüsü ilə tərtib edilmiş Kürdüstan bayrağı ilk dəfə istifadəyə verilmişdir.
Ağrı üsyanı
Ağrı üsyanları (türk. Ağrı ayaklanmaları) — 1930-cu ildə Türkiyənin şərqində Ağrı vilayətində kürdlərin Türkiyə hökumətinə qarşı üsyanları. Üsyan zamanı partizan qüvvələrinin başçısı Cıbran qəbiləsindən Ehsan Nuri idi.
== Üsyanlar ==
1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər Türkiyənin Ağrı ilində müxtəlif üsyanlar qaldırılmışdır. Birinci üsyan 16 may 1926-cı il tarixində Cəlali Barho öndərliyindəki kürd tayfaları tərəfindən Ağrı dağı yaxınlıqlarında qaldırılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır. Növbəti ilin sentyabr ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri əraziyə yenidən hücum etmiş, yerli əşirətlərin qaldırdıqları ikinci üsyanı basdırmışdır. Bundan sonra Ağrıda yaranan böhran daha da dərinləşmişdir. 1927-ci ilin sentyabr ayında Birləşmiş Krallığın dəstəyi ilə İhsan Nuri tərəfindən Ağrı Respublikası qurulmuşdur. 1928-ci ildə Ağrı Respublikasının dövlət xadimlərinin təşəbbüsü ilə tərtib edilmiş Kürdüstan bayrağı ilk dəfə istifadəyə verilmişdir.
Ağrı (film, 1989)
Ağrı qısametrajlı sənədli filmi rejissor Teymur Bəkirzadə tərəfindən 1989-cu ildə çəkilmişdir. Film "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. Film müasir dövrümüzün ən aktual problemlərindən birinə-Xəzərin çirklənməsinin qarşısının alınmasına və onun təcili olaraq təmizlənməsinə həsr edilmişdir.
== Məzmun ==
Film müasir dövrümüzün ən aktual problemlərindən birinə-Xəzərin çirklənməsinin qarşısının alınmasına və onun təcili olaraq təmizlənməsinə həsr edilmişdir.
== Filmin üzərində işləyənlər ==
Ssenari müəllifi: Sirus Zindadel, Teymur Bəkirzadə
Rejissor: Teymur Bəkirzadə
Operator: Şərif Şərifov
Bəstəkar: Aqşin Əlizadə
== Mənbə ==
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh.
Birinci Ağrı üsyanı
Birinci Ağrı üsyanı — 1924-cü ilin sentyabrında Cəlali Bərhonun başçılığı altında Cəlali, Həsənan, Cıbran və Heydəran tayfalarının Ağrı dağı və ətrafında hazırladıqları üsyanı. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır.
Üçüncü Ağrı üsyanı
Üçüncü Ağrı üsyanı — 1930-cu ildə Ağrı dağında kürd tayfalarının qaldırdığı üsyan. 11 iyun 1930-cu ildə Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı yatırmaq üçün əməliyyata kurmanc kürdlərinin əksəriyyəti rəhbərlik edirdi. Kurmanc kürdləri dərsimlilərdən çox idi. Üsyan nəticədə yatırılmışdır.
== Zəmin ==
1926-cı ildən 1930-cu ilə qədər Türkiyənin Ağrı ilində müxtəlif üsyanlar qaldırılmışdır. Birinci üsyan 16 may 1926-cı il tarixində Cəlali Barho öndərliyindəki kürd tayfaları tərəfindən Ağrı dağı yaxınlıqlarında qaldırılmışdır. Türkiyə Silahlı Qüvvələri üsyanı bir ay sonra basdırmışdır. Növbəti ilin sentyabr ayında Türkiyə Silahlı Qüvvələri əraziyə yenidən hücum etmiş, yerli əşirətlərin qaldırdıqları ikinci üsyanı basdırmışdır. Bundan sonra Ağrıda yaranan böhran daha da dərinləşmişdir. 1927-ci ilin sentyabr ayında Birləşmiş Krallığın dəstəyi ilə İhsan Nuri tərəfindən Ağrı Respublikası qurulmuşdur.
İkinci Ağrı üsyanı
İkinci Ağrı üsyanı — 1927-ci ilin sentyabrında Ağrı dağında kürd tayfalarının qaldırdığı üsyan. Ordu Müfəttişliyinin tələbi və Baş Qərargahın icazəsi ilə hazırlanan və 13–20 sentyabr 1927-ci il tarixləri arasında həyata keçirilən hərbi əməliyyat nəticəsində Türkiyə Silahlı Qüvvələrinə bağlı 3-cü Ordu tərəfindən yatırılmışdır.
Ağrı Dağı Milli Parkı
Ağrı Dağı Milli Parkı — Türkiyənin Ağrı və İğdır vilayətlərində yerləşən milli park. 2004-cü ildə Ağrı dağının ərazisində açılan milli parkın sahəsi 88.014 hektardır. Nuh tufanı, meteor krataeri, Türkiyənin ən yüksək dağı və buzlağı, vəhşi həyatın müxtəlifliyi ilə diqqət çəkir.
== Haqqında ==
Milli park müxtəlif heyvan və bitki növlərinə, gözəl peyzaja, vulkanizm ilə bağlı maraqlı relyefə, geoloji xüsusiyyətlərə, sulaq ərazilərə, turizm imkanlarına malikdir. Milli park Türkiyə, İran, Azərbaycan, Ermənistan sərhədlərinin kəsişməsində yerləşir. Ağrının Doğubəyazid, İğdırın Aralıq və Qaraqoyunlu rayonlarında yerləşir. Ağrıdan 100 km uzaqlıqdadır. Türkiyənin ən yüksək dağı olan 5137 metrlik Ağrı dağı və 3898 metrlik Kiçik Ağrı dağı bu parkdadır.
Görməli yerlərdən birisi də Buz mağarasıdır. Mağara Kiçik Ağrı dağının ətəklərində, Doğubəyazidin Hallaç kəndindən 3 km uzaqlıqda yerləşir.
Diyadin (Ağrı)
Diyadin (türk. Diyadin) — Ağrı ilinin ilçəsi. Kürt əhali üstünlük təşkil edir.
== Tarixçə ==
Diyadinin adını dövrün sultanı Ziyaəddindən alması barədə şayiələr Fəxri adından bəri bir çox mənbələrdə xatırlanır. Ancaq tarixi mənbələrdə bu adın sultanı yoxdur. Yerli insanlar kürd dilində danışır və Diyadin yox, "Gihadin" deyirlər. İlçədə həddindən artıq adət və aşirətçilik mövcuddur. Həmçinin, şərqdə aşirət siyasətinin ən çox qızışdığı yerdir.
Diyadin köhnə bir şəhərdir. Tarixdəki adı Daudyana olmuşdur.
Ağrıdağ
Ağrıdağ — Ordubad rayonu ərazisində dağ (hünd. 1851,5 m). Zəngəzur silsiləsinin cənub-şərq qurtaracağında yerləşən Azərməsçid aşırımından (3474,7 m) cənub-qərbə ayrılan Sərkidağ qolunun suayırıcısında zirvə. Nüsnüs kəndindən 2 km şimal-qərbdədir. Şərqi Ordubad dərinlik qırılmasının nəzarət etdiyi Alt Eosen yaşlı diorit və dioritli porfirit tərkibə malik eyniadlı intruziv kütlənin hüdudlarında günbəzvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Zəngəzur qalxım zonasının cənub-qərb kənarında, Kilit-Kotam qalxımının mərkəzi strukturu olan Kilit-Ağrıdağ antiklinalının tağ hissəsində yerləşir.
Gərginlik baş ağrısı
Gərginlik baş ağrısı(GBA) — geniş yayılmış birincili baş ağrısı formasıdır. Kişilərdə – 42%, qadınlarda isə 49% hallarda müşahidə olunur. GBA miqrenlə müqayisədə mülayimdir.
== Ümumi məlumat ==
Adi hallarda GBA zamanı BA aşağıdakı xüsusiyyətlərə malikdir:
ikitərəfli lokalizasiya
sıxıcı və ya təzyiqedici xarakter
ağrılar yüngüldən orta ağırlıq dərəcəsinə qədər
ürəkbulanma və ya qusma yoxdur
adi fiziki gərginlik zamanı artmır
perikranial əzələlərin ağrıları, işığa və ya səs-küyə qarşı artmış həssaslıqla müşahidə oluna bilər
GBA-nın səbəbləri tam aydın deyil, lakin onun əmələ gəlməsinə gətirən amillər müəyyən edilmişdir. Onların sırasına aşağıdakılar aiddir:
emosional (həyəcan, depressiya, ailədə və həyatda stress və münaqişə vəziyyətləri)
əmək və asudə vaxt rejiminin pozulması (işdə və ya təhsildə monoton əmək və ya artıq iş yükü, dincəlmə müddətinin yetərliolmaması)
cinsi problemlər
yuxunun pozulması
havanın dəyişməsi
gicgah-çənə oynağının disfunksiyası
ənsə-alın və ənsəaltı əzələlərin spastik yığılması, əzələ gərginliyinə anadangəlmə meyililik
Gərginlik baş ağrısı diaqnozu nevroloji müayinələrin nəticələrinin normal olması ilə yanaşı əmək qabiliyyətinin itirilməsinə gətirməyən ikitərəfli baş ağrısı olan xəstələrə
qoyulmalıdır.
=== Əsas məqamlar ===
Gərginlik tipli baş ağrısı baş ağrılarının ən çox rast gəlinən səbəbidir. Lakin, bu patologiyanın əsasında duran mexanizm hələ də dəqiq məlum deyil.
Gərginlik tipli baş ağrısına həm əzələ gərginliyi, həm də emosional stress səbəbindən baş verən baş ağrıları daxildir.
Əzələlərin palpasiyasında qeyd edilən tapıntılar baş ağrısının yaranması ilə uzlaşmır.
Mürəkkəb hallarda gərginlik tipli baş ağrısı miqrenlə yanaşı gedə bilər.
Klaster baş ağrısı
Klaster baş ağrısı — birincili baş ağrı forması olub ,xüsusiyyətlərinə orbital, supraorbital, gicgah nahiyələrində və ya onların bir neçəsində cəmləşən intensiv, yalnız
birtərəfli baş ağrıları aiddir. KBA-nın ən səciyyəvi əlamətlərinə aşağıdakılar aiddir:
həddindən artıq dözülməz olması
gündüz və gecə ərzində dəfələrlə təkrarlanması
üz nahiyəsində aydın vegetativ əlamətlərlə təzahür etməsi
xəstəliyin özünəməxsus formada getməsi
ağrı tutmalarının dalbadal və ya “dəstə” şəklində baş verməsi.
Ağrı olan tərəfdə tutmalar bir və ya bir neçə əlamətlərlə müşayiət olunur: konyuktivanın qızarması, göz yaşının axması, burunun tutulması, burunun axması, alın və üz nahiyəsində intensiv tərləmə, mioz, ptoz, göz qapaqlarının şişkinliyi. Hər bir tutma gözlənilmədən başlayır və tamamlanır, 15 dəqiqədən 3 saata qədər çəkir, günaşırı bir dəfədən gün ərzində səkkiz dəfəyə qədər təkrarlana bilər. Xəstə tutmalar zamanı həyəcanlı olur.
Xəstələrin 80-90%-də KBA-nın epizodik formaları müşahidə olunur və bu zaman bir neçə həftədən bir neçə aya (adətən 6 ay) qədər davam edən xəstəliyin kəskinləşməsi dövrləri uzun müddətli remissiyalarla müşahidə olunur, xəstələrin 10-20%-də isə daha nadir hallarda baş verən Xronik forma müşahidə olunur. Bu zaman il ərzində remissiya müşahidə olunmur və ya remissiyanın müddəti 1 aydan az olur.
Süd dişinin ağrısı (film, 1987)
Balaca Kərimin (Pərviz Hüseynov) anası (Xalidə Quliyeva) doğuş zamanı vəfat etmişdir. Kərimə həyat verən anasının fotoşəkli onun üçün səcdəgaha çevrilir. Oğlan evdə anasının adı ilə bağlı hər şeyi əzizləyir. Ona görə də böyük qardaşı Səlimin (Fuad Dadaşov) anasından qalma boyunbağını sevgilisinə (Rəna Tanrıverdiyeva) bağışlamasını, atasının (Əlican Əzizov) gənc müəllimə (Larisa Xələfova) ilə yaxınlıq etməsini heç cür qəbul edə bilmir. Anasına məxsus köhnə şkafın atası tərəfindən yandırılması Kərimi bərk sarsıdır.
Filmdə ana həsrəti ilə qovrulan, valideyn qayğısından ayrı düşmüş iki qardaşın — 7 yaşlı Kərimlə 15 yaşlı Səlimin taleyi fonunda uşaqlarla böyüklərin qarşılıqlı əlaqəsindən bəhs edilir.
Filmdə kütləvi səhnələrdə Xaçmaz rayonundakı 6 saylı orta məktəbin şagirdləri iştirak etmişlər.
Ssenari müəllifi: Ramiz Rövşən
Quruluşçu rejissor: Hüseyn Mehdiyev
Quruluşçu operator: Amin Novruzov
Quruluşçu rəssam: Arif Əbdürrəhmanov
Bəstəkar: Cavanşir Quliyev
Səs operatoru: Əsəd Əsədov
Rejissor: Rövşən Həsənov
Operator: Rafiq Quliyev, Sərvər Rəşidoğlu (Sərvər Quliyev kimi)
Geyim rəssamı: Tatyana Əmirova
Qrim rəssamı: Firuzə İsmayılova
Dekor rəssamı: T.Mirzəyev
Montaj edən: Rahidə Quliyeva (R.Quliyeva kimi)
Montaj üzrə assistent: Ş.Əliyeva
Quraşdırılmış səhnələrin operatoru: Vaqif Bağırov
Rejissor assistenti: Y.Əhmədov, Ə.Əhmədov
Rəssam assistenti: X.Əminağayeva
İnzibatçı: M.İsmayılov, İ.İsgəndərov, R.Hüseynov
Redaktor : Eldəniz Quliyev, Dinarə Gərəkməzli (Dinarə Kərəkməzli kimi)
Filmin direktoru: Azər Quliyev
Bədii rəhbər: Rasim Ocaqov
Pərviz Hüseynov — Kərim
Fuad Dadaşov — Səlim
Əlican Əzizov — Kərimin atası
Larisa Xələfova — Çimnaz müəllimə
Rəna Tanrıverdiyeva — Sona
Ədalət Əbubəkirov — Səttar
Xalidə Quliyeva — Kərimin anası
Nuriyyə Əhmədova — tibb bacısı
Adil İsmayılov — rentgenoloq
Əhməd Əhmədov — müəllim
Əminə Yusifqızı — Çimnaz (Larisa Xələfova) (titrlərdə yoxdur)
Pərviz Bağırov — Səlim (Fuad Dadaşov) (titrlərdə yoxdur)
Hamlet Xanızadə — Kərimin atası (Əlican Əzizov) (titrlərdə yoxdur)
Nəcibə Hüseynova — Kərimin anası (Xalidə Quliyeva) (titrlərdə yoxdur)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə.
Ağrılı və qürurlu yaddaş, yaxud Azərbaycanın Ağ damı...
Ağrılı və qürurlu yaddaş, yaxud Azərbaycanın Ağ damı… qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Vüqar Sədioğlu tərəfindən 2014-cü ildə çəkilmişdir. Film Azərbaycan televiziyasında istehsal edilmişdir. Film erməni işğalı nəticəsində viranə qalan ağrılı və qürürlu yaddaşımız Ağdamdan bəhs edir. Filmdə ermənilər tərəfindən Ağdamın və ağdamlıların başına gətirilən bəlalar əks etdirilir.
== Məzmun ==
Film erməni işğalı nəticəsində viranə qalan ağrılı və qürürlu yaddaşımız Ağdamdan bəhs edir.
"Yaddaş bizi heç kəsin qova bilməyəcəyi yeganə cənnətdir". Nə yaxşı, Qarabağla – o müqəddəs torpaqla bağlı cənnətimiz – yaddaşımız var. Əgər bu gün övladlarımızın əlindən tutub Ağdama apara bilmiriksə, onun min bir gözəlliklərini göstərib öyünə bilmiriksə, o yaddaşa qalır əlacımız, o yaddaş gəlir karımıza. Hələlik, bəli, hələlik gözəl və vüqarlı şəhərimiz, dinc və məğrur insanların yurdu, havası, suyu, torpağı da muğam oxuyan, gül qoxuyan Ağdamla bağlı yaddaşımız ovudur bizi: Ağrılı və qürurlu yaddaşımız…
Ağdam sovet dövründə, nəinki Qarabağın, Azərbaycanın böyük elmi, iqtisadi potensiala malik iri şəhərlərindən biri idi. Ağdam, həm də Qarabağın mədəni mərkəzi, musiqi beşiyi idi..
Ağrılı yaddaş
Ağrılı yaddaş filmi rejissor Yalçın Əfəndiyev tərəfindən 1995-ci ildə çəkilmişdir. Film "Salnamə" sənədli filmlər studiyası və Müdafiə Nazirliyi sənədli filmlər kino-telestudiyasının istehsalıdır. Film erməni təcavüzü nəticəsində öz yurd-yuvasından didərgin düşmüş, Bərdə, İmişli və Tərtərdə çadır düşərgələrində, vaqonlarda məskunlaşmış məcburi köçkünlərin ağır yaşayış şəraitindən bəhs edir. Şahidlər ermənilərin törətdikləri vəhşiliklərdən danışır.
== Məzmun ==
Film erməni təcavüzü nəticəsində öz yurd-yuvasından didərgin düşmüş məcburi köçkünlərimizin çətin həyat şəraitindən bəhs edir.
Filmdə Bərdə, İmişli və Tərtərdə çadır düşərgələrində, vaqonlarda məskunlaşmış məcburi köçkünlərin ağır yaşayış şəraiti əks etdirilir. Şahidlər ermənilərin törətdikləri vəhşiliklərdən danışır.
Böyümə ağrısı
Böyümə ağrısı – funksional xarakterlidir, 4–12 yaşda, cins fərq yoxdur, ağrılar budda və baldırda, gecə və axşamlar olur, heç vaxt səhərlər olmur, müayinədə obyektiv və laborator dəyişikliklər tapılmır
Uşaqlarda böyümə ağrısı
Böyümə ağrısı – funksional xarakterlidir, 4–12 yaşda, cins fərq yoxdur, ağrılar budda və baldırda, gecə və axşamlar olur, heç vaxt səhərlər olmur, müayinədə obyektiv və laborator dəyişikliklər tapılmır
Süd dişinin ağrısı
Balaca Kərimin (Pərviz Hüseynov) anası (Xalidə Quliyeva) doğuş zamanı vəfat etmişdir. Kərimə həyat verən anasının fotoşəkli onun üçün səcdəgaha çevrilir. Oğlan evdə anasının adı ilə bağlı hər şeyi əzizləyir. Ona görə də böyük qardaşı Səlimin (Fuad Dadaşov) anasından qalma boyunbağını sevgilisinə (Rəna Tanrıverdiyeva) bağışlamasını, atasının (Əlican Əzizov) gənc müəllimə (Larisa Xələfova) ilə yaxınlıq etməsini heç cür qəbul edə bilmir. Anasına məxsus köhnə şkafın atası tərəfindən yandırılması Kərimi bərk sarsıdır.
Filmdə ana həsrəti ilə qovrulan, valideyn qayğısından ayrı düşmüş iki qardaşın — 7 yaşlı Kərimlə 15 yaşlı Səlimin taleyi fonunda uşaqlarla böyüklərin qarşılıqlı əlaqəsindən bəhs edilir.
Filmdə kütləvi səhnələrdə Xaçmaz rayonundakı 6 saylı orta məktəbin şagirdləri iştirak etmişlər.
Ssenari müəllifi: Ramiz Rövşən
Quruluşçu rejissor: Hüseyn Mehdiyev
Quruluşçu operator: Amin Novruzov
Quruluşçu rəssam: Arif Əbdürrəhmanov
Bəstəkar: Cavanşir Quliyev
Səs operatoru: Əsəd Əsədov
Rejissor: Rövşən Həsənov
Operator: Rafiq Quliyev, Sərvər Rəşidoğlu (Sərvər Quliyev kimi)
Geyim rəssamı: Tatyana Əmirova
Qrim rəssamı: Firuzə İsmayılova
Dekor rəssamı: T.Mirzəyev
Montaj edən: Rahidə Quliyeva (R.Quliyeva kimi)
Montaj üzrə assistent: Ş.Əliyeva
Quraşdırılmış səhnələrin operatoru: Vaqif Bağırov
Rejissor assistenti: Y.Əhmədov, Ə.Əhmədov
Rəssam assistenti: X.Əminağayeva
İnzibatçı: M.İsmayılov, İ.İsgəndərov, R.Hüseynov
Redaktor : Eldəniz Quliyev, Dinarə Gərəkməzli (Dinarə Kərəkməzli kimi)
Filmin direktoru: Azər Quliyev
Bədii rəhbər: Rasim Ocaqov
Pərviz Hüseynov — Kərim
Fuad Dadaşov — Səlim
Əlican Əzizov — Kərimin atası
Larisa Xələfova — Çimnaz müəllimə
Rəna Tanrıverdiyeva — Sona
Ədalət Əbubəkirov — Səttar
Xalidə Quliyeva — Kərimin anası
Nuriyyə Əhmədova — tibb bacısı
Adil İsmayılov — rentgenoloq
Əhməd Əhmədov — müəllim
Əminə Yusifqızı — Çimnaz (Larisa Xələfova) (titrlərdə yoxdur)
Pərviz Bağırov — Səlim (Fuad Dadaşov) (titrlərdə yoxdur)
Hamlet Xanızadə — Kərimin atası (Əlican Əzizov) (titrlərdə yoxdur)
Nəcibə Hüseynova — Kərimin anası (Xalidə Quliyeva) (titrlərdə yoxdur)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə.