Neft terminlərinin izahlı lüğəti

  • Turbin qazması

    turboburdan istifadə etməklə qazma üsulu; fırlanma qazmasının bir növü. Bu üsula süxuru qazmaq üçün lazımi enerji baltaya bilavasitə, yəni qazma kəmər

    Tam oxu »
  • Turbin yağları

    sürtkü yağları, buxar, su turbini, turbanasos, turbakompresorlu maşınlardakı val və köməkçi mexanizmləri yağlamaq və ya soyutmaq üçün, dövri sistemlə

    Tam oxu »
  • Turbobur, turbin qazıyıcısı

    hidravlik turbinlər vasitəsilə qazma baltasına bilavasitə quyudibinə fırlanma hərəkəti verən mühərik

    Tam oxu »
  • Turbokompresor

    qazı sıxmaq və ötürmək üçün kürəkli kompresor; turbokompresor mühərikinin əsas aqreqatı.

    Tam oxu »
  • Turş qudron

    neft məhsularını qatı sulfat turşusu ilə təmizləyərkən alınan tulantı; qara, qatranvari kütlə. Üzvi hisədən və sərbəst sulfat turşusundan (15-70%) iba

    Tam oxu »
  • Tutucu kalibr

    bax: Tutucu alət.

    Tam oxu »
  • Universal preventor

    qazma zamanı neft və qaz quyularının ağzını kipləşdirmək üçün işlədilən avadanlıq. U.p.-dən sualtı quyuların qazılmasında da istifadə olunur

    Tam oxu »
  • Üzən əsaslar

    dəniz və okeanların mineral sərvətlərinin faydalı qazıntı ehtiyatlarının mənimsənilməsində işlədilən səyar qurğular

    Tam oxu »
  • Üzən qazma qurğuları

    dəniz akvatoriyalarında axtarış, struktur-axtarış və kəşfiyat quyuları qazmaq məqsədi ilə işlədilən səyar dəniz qurğuları

    Tam oxu »
  • Üzvi həledicilər

    müxtəlif madələri həl etmək üçün işlədilən uçucu üzvi madələr və ya onların qarışığı. Benzin, benzol, tolyol və s

    Tam oxu »
  • Vakum distiləsi

    təmizləmə prosesi nəticəsində xamalın tərkibində qalan ağır fraksiyaları çıxartmaq və prosesi başa çatdırmaq üçün fraksiyaların vakum şəraitində qayna

    Tam oxu »
  • Vazelin

    neft emalı məhsulu; Bəzi bərk karbohidrogenlərin və ya onların qarışığının sürtkü yağlarında həl edib sulfat turşusu və ağardıcı gilə təmizləməklə alı

    Tam oxu »
  • Ventil

    boru kəmərinin müəyən bir hisəsinə maye, buxar və ya qazın daxil olmasına imkan verən axının qarşısını alan, yaxud tənzimləyən qurğu

    Tam oxu »
  • Vertlyuq

    Qazma borusunun daxilinə təzyiqlə vurulan qazma məhlulunun və qazın təsiri ilə hərəkət edən borunun tarazlığını saxlamaq üçün ondan asılan qurğu

    Tam oxu »
  • Vibrasiya qazması

    qazma alətini titrədən (rəqs etdirən) vibrator tətbiqi ilə qazma üsulu. 20-30 metr dərinlikdəki yumşaq suxurlar bu üsula qazılarkən alət fırladılmır (

    Tam oxu »
  • Vurucu quyu

    bax: İnjeksiya quyusu.

    Tam oxu »
  • Yanacaq

    yandıqda istilik verən madələr. Y. kimi əsas tərkib hisəsi karbon olan boz kömür, yanar qazlar, yanar şistlər, daş kömür, neft, torf kimi üzvi mənşəli

    Tam oxu »
  • Yanacaq kalonkası, benzin kalonkası

    nəqliyat maşınları və başqa motorlu maşınların bakına, həmçinin istehsalçının qabına ölçməklə duru yanacaq tökən mexanikləşdirilmiş qurğu

    Tam oxu »
  • Yanacaq sənayesi

    müxtəlif yanacaq növlərinin çıxarılması və emalı ilə məşğul olan sənaye sahələrinin məcmusu. Y.s.-nə neft çıxarmaq, neftayırma, qaz, kömür, torf və şi

    Tam oxu »
  • Yanar qazlar

    yanma qabiliyəti olan qaz halındakı madələr. Sənaye üçün daha böyük əhəmiyəti olan Y.q., yerdən çıxan və çox vaxt tərkibində 99%-ə qədər müxtəlif karb

    Tam oxu »
  • Yanar şistlər

    sülh kaustoibiolitlər qrupundan faydalı qazıntı; gili, əhəngdaşlı, silisiumlu çökmə süxur. Tərkibində 10-15%-dən 60-80%-dək üzvi madələr (kerogen) olu

    Tam oxu »
  • Yatağın ehtiyatı

    lay süxurunun tərkibində olan neftin və qazın həcmi.

    Tam oxu »
  • Yatağın parametrləri

    yataqdakı karbohidratların və süxurların bütün spesifik xüsusiyətlərini (özlülük, sıxlıq, məsaməlik və s

    Tam oxu »
  • Yataq, faydalı qazıntı yatağı

    geoloji proseslər nəticəsində yer qabığında əmələ gəlmiş sənaye əhəmiyətli təbi mineral xamal yığımı

    Tam oxu »
  • Yeraltı təmir, quyuların yeraltı təmiri

    quyularda iş rejiminin bərpa edilməsi və yeni texnoloji rejim yaradılması məqsədi ilə aparılan işlər

    Tam oxu »
  • Yuyucu məhlul

    bax: Gili məhlul.

    Tam oxu »
  • Yüksəkoktanlı yanacaq

    karbüratorlu daxiliyanma mühərikləri üçün hazırlanan avtomobil və aviasiya benzinləri. Y.y. detonasiyaya qarşı davamlıdır və mühərikin böyük faydalı i

    Tam oxu »