I. i. 1. pupil; 2. (usta yanında) apprentice, learner; 3. (davamçı) disciple
II. s. pupil’s; ~ qələmi pupil’s pen; ~ forması pupil’s uniform; ~ çantası pupil’s bag, satchel
Usta-şagird
Usta şagird - Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir.
Bu oyunda on-on beş nəfər uşaq iştirak edir. Onlardan birini sanama üsulu ilə usta(başçı) seçirlər. Sonra oyun aşağıdakı kimi davam edir.
Usta uşaqlardan birini(yəni şagirdi) çağırıb sağ əlini sağ qulağının üstünə , sol biləyini sağ qoltuğunun altına qoymaqla ovucun iç tərəfini bayır tərəfə açıq saxlamağı əmr edər. Şagird ustanın əmrini yerinə yetirir və gözlərini yumur. Sonra qalan uşaqlar onun arxa tərəfində cəm olar. Uşaqlar növbə ilə şagirdə yaxınlaşıb onun ovcunun içinə vururlar.
Uşaq yaxınlaşıb vurduqdan sonra astaca geriyə - öz yerinə çəkilir. Sonra usta soruşar:
-Ay canım şagird, ay gözüm şagird, səni kim vurdu, kim gördü?
Usta şagird
Usta şagird - Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir.
Bu oyunda on-on beş nəfər uşaq iştirak edir. Onlardan birini sanama üsulu ilə usta(başçı) seçirlər. Sonra oyun aşağıdakı kimi davam edir.
Usta uşaqlardan birini(yəni şagirdi) çağırıb sağ əlini sağ qulağının üstünə , sol biləyini sağ qoltuğunun altına qoymaqla ovucun iç tərəfini bayır tərəfə açıq saxlamağı əmr edər. Şagird ustanın əmrini yerinə yetirir və gözlərini yumur. Sonra qalan uşaqlar onun arxa tərəfində cəm olar. Uşaqlar növbə ilə şagirdə yaxınlaşıb onun ovcunun içinə vururlar.
Uşaq yaxınlaşıb vurduqdan sonra astaca geriyə - öz yerinə çəkilir. Sonra usta soruşar:
-Ay canım şagird, ay gözüm şagird, səni kim vurdu, kim gördü?
Nümunəvi şagird (film, 2006)
"Məzməzə" — Asif Abramovun rejissoru olduğu 2006-cı ildə çəkilən 10 qısametrajlı bədii süjetdən ibarət olan Azərbaycan uşaq satirik kinojurnalıdır.
Bütün süjetlərin bəstəkarı Vüqar Camalzadə, "Atama deyərəm" süjetindən başqa, digər bütün süjetlərin ssenaristi Müşfiq Hətəmov, operatoru isə Samir Həsənovdur. Hər bir süjet 3–8, ümumilikdə isə 38 dəqiqədən ibarətdir.
Film dərsə qulaq asmayan dəcəl şagirdlərdən bəhs edir.
Ssenari müəllifi: Arzu Soltan
Rejissor: Asif Abramov
Operator: Yusif Şəfiyev
Bəstəkar: Vüqar Camalzadə
Prodüser: Tural Məmmədov
Aynur Məmmədova — müəllimə
Taleh Səmədov — dəcəl
Vimeo-da izlə
Myvideo.az-da izlə Arxivləşdirilib 2017-06-14 at the Wayback Machine
Ssenari müəllifi: Elşən Həsənzadə
Rejissor: Asif Abramov
Operator: Samir Həsənov
Qrim edən: Maqsud Məmmədov
Montaj edən: Aqil Əliyev
Bəstəkar: Vüqar Camalzadə
Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov
Redaktor: Nazpəri Məmmədova
Filmin direktoru: Saleh Məmmədov
Prodüser: Müşfiq Hətəmov
Ruhəngiz Qasımova — nənə
Mübariz Tağıyev — baba
Murad Dadaşov — ata
İranə İlkin — ana
Cahid Məmmədov — uşaq
YouTubeda izlə
Filmdə anasını bulvarda itirən uşağın başına gələn əhvalat əks etdirilir. Kinosüjetdə uşaqlarına biganə yanaşan analar və televiziya kanallarındakı açıq-saçıqlığın uşaqların tərbiyəsini pozması tənqid edilir.
Ssenari müəllifi: Arzu Soltan
Rejissor: Asif Abramov
Operator: Samir Həsənov
Qrim edən: Maqsud Məmmədov
Montaj edən: Aqil Əliyev
Bəstəkar: Vüqar Camalzadə
Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov
Redaktor: Nazpəri Məmmədova
Filmin direktoru: Saleh Məmmədov
Prodüser: Müşfiq Hətəmov
Könül Mehrəliyeva — ana
Rəşid Əbdül Vahid — uşaq
Günay İsmayılova — uşaq
YouTubeda izlə
Əzəli düşmən olan iki aktyor rol xatirinə bir-birilərinə əziz dost deyirlər. Hətta belə vəziyyətdə belə çəkiliş arası yapışırlar bir-birilərinin yaxasından. Bəzən böyüklərdə də belə olur.
Ssenari müəllifi: Elşən Həsənzadə
Rejissor: Asif Abramov
Operator: Samir Həsənov
Qrim edən: Maqsud Məmmədov
Montaj edən: Zumrad Muradov
Bəstəkar: Vüqar Camalzadə
Musiqi tərtibatı: Mahir İbrahimov
Redaktor: Nazpəri Məmmədova
Filmin direktoru: Saleh Məmmədov
Prodüser: Müşfiq Hətəmov
İntiqam Soltan — rejissor
Kərəm Sərxanoğlun — aktyor
Kənan Sərxanoğlu (Kənan Quliyev kimi) — aktyor
Vimeo-da izlə
Film marşrut avtobuslarda pulyığan uşaqlardan bəhs edir.
Şagird və kursant taboru
Şagird və kursant taboru - Silahlı qüvvələrin tabeçiliyində olan,zabit,gizir,müddətdən artıq və ya müddətli hərbi qulluqçuların təhsil aldığı məktəblərdir.Digər orqanların (DİN,DQ,DTX,MN,FHN vəs.) akademiyalarının şəxsi heyətidə kursant,şagird və ya müdavim adlandırılırlar.
Şagird abidəsi (Rostov-na-Donu)
Şagird abidəsi — bürüncdən ibarət olan abidə Rostov-na-Donu şəhərində Krasnoarmeysk küçəsində 78 nömrəli məktəbinin qarşı tərəfində ucaldılmışdır. Açılışı 1 sentyabr 2012-ci ildə baş tutmuşdur. Halihənin rəhbəri və heykəltaraş Sergey Oleşnya idi.
1 sentyabr 2012-ci ildə bilik günündə 78 saylı məktəbin yaxınlığında, Rostov-na-Donu şəhərində, Krasnoameysk küçəsind birinci sinif şagirdlərinin şərəfinə bürüncdən abidə ucaldılmışdır. Şagird abidəsində bir nəfər deyil bir necə birinci sinif şagirdi təsvir edilmişdir. Oğlanlar və qızlar birinci zəngin vurulması ilə ilk dərsə tələsərkən təsvir edilirlər.
Onların üzərində bir arka təsvir edilir. Bu isə dərin mənamı ifadə edir. Belə ki, pedaqoqlar uşaqları burada qarşılayırlar. Onların çiyinlərinə böyük bir yük düşür.
Bakı Şəhər və Xalq Məktəblərinin Şagirdlərinə Yardım Cəmiyyəti
Bakı şəhər və xalq məktəblərinin şagirdlərinə yardım cəmiyyəti — 1907-ci ilin aprel ayında yaradılmış qeyri hökumət xeyriyyə təşkilatı.
== Yaradılması və fəaliyyəti ==
1907-ci ilin aprel ayında yaradılmışdır. Cəmiyyətin məqsədi Bakı şəhər və xalq məktəblərinin ehtiyacı olan şagirdlərini geyim, yemək və mənzillə təmin etmək, onlara tibbi yardım göstərmək, valideynləri işdə olan şagirdləri gündüzlər sığınacaqla təmin etmək idi. 1919-cu ilin yayında cəmiyyət uşaq evlərinin yaradılması ilə məşğul olmuşdur. 7–8 türk və 5 rus məktəbi nəzdində uşaq evləri təşkil edilmişdi. Onların böyük həyətləri, geniş mətbəxləri var idi. Tədris ili başlanarkən cəmiyyət məktəblərdə isti səhər yeməkləri təşkil etmiş, həmçinin imkansız şagirdlərə dövlət hesabına dəftərxana ləvazimatının verilməsi, xalq məktəblərində xeyriyyəçilik tədbirlərinin həyata keçirilməsi, dərman alınması ilə məşğul olmuşdur. Cümhuriyyəti Hökuməti cəmiyyətin səmərəli fəaliyyət göstərə bilməsi üçün ona yaxından kömək göstərmişdir. Cəmiyyət azərbaycanlı məktəblilərin səmərəli istirahətində, savadlanmasında, sağlamlıqlarının qorunmasında, onlara milli-mənəvi dəyərlərin aşılanmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır. 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra cəmiyyət öz fəaliyyətini dayandırmışdır.
Münəccimin Şagirdi (1983)
Münəccimin şagirdi (rus. Ученик звездочета) — Azərbaycan cizgi filmi.
Filmdə asan yolla varlanmaq istəyən, acgözlük nəticəsində gülünc vəziyyətlərə düşən bir yeniyetmədən danışılır.
Yarı qabarıq kukla filmidir.
Film xalq nağılları əsasında yaradılmışdır.
Yarı qabarıq kukladan ilk dəfə bu filmdə istifadə olunmuşdur.
Ssenari müəllifi: Mailə Muradxanova
Rejissor: Arif Məhərrəmov
Quruluşçu rəssam: Arif Məhərrəmov, Yelena Qolubeva
Operator: Ramiz Ağayev
Bəstəkar: Nazim Əliverdibəyov
Səs operatoru: Akif Nuriyev
Cizgi rəssamı: Vaqif Məmmədov, Anatoli Abarenov, Sergey Dyojkin, Vahid Talıbov, Firəngiz Quliyeva
Rəssam: E.Məmmədov, Aydın Lazımov
Redaktor: D.Tahirova
Filmin direktoru: İ.Hüseynov
Mətni oxuyan: Şahmar Ələkbərov (azərbaycanca versiyası), Zinovi Gerdt (rusca versiyası)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".
Münəccimin şagirdi (film, 1983)
Münəccimin şagirdi (rus. Ученик звездочета) — Azərbaycan cizgi filmi.
Filmdə asan yolla varlanmaq istəyən, acgözlük nəticəsində gülünc vəziyyətlərə düşən bir yeniyetmədən danışılır.
Yarı qabarıq kukla filmidir.
Film xalq nağılları əsasında yaradılmışdır.
Yarı qabarıq kukladan ilk dəfə bu filmdə istifadə olunmuşdur.
Ssenari müəllifi: Mailə Muradxanova
Rejissor: Arif Məhərrəmov
Quruluşçu rəssam: Arif Məhərrəmov, Yelena Qolubeva
Operator: Ramiz Ağayev
Bəstəkar: Nazim Əliverdibəyov
Səs operatoru: Akif Nuriyev
Cizgi rəssamı: Vaqif Məmmədov, Anatoli Abarenov, Sergey Dyojkin, Vahid Talıbov, Firəngiz Quliyeva
Rəssam: E.Məmmədov, Aydın Lazımov
Redaktor: D.Tahirova
Filmin direktoru: İ.Hüseynov
Mətni oxuyan: Şahmar Ələkbərov (azərbaycanca versiyası), Zinovi Gerdt (rusca versiyası)
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".
Peşə-Texniki Təhsil Sistemi Şagirdlərinin Texniki Yaradıcılıq Sərgisi (film, 1974)
Filmdə Bakıdakı 68 saylı peşə-texniki təhsil məktəbində sərginin açılması, Azərbaycan KP MK-nın I katibi Heydər Əliyevin həmin sərgidə iştirak etməsi, peşə-texniki təhsil komitəsinin sədri T. Allahverdiyevin qonaqları Bakı şəhəri peşə-texniki məktəb şagirdlərinin texniki yaradıcılıq sərgisinin ekspozisiyası ilə tanış etməsi öz əksini tapmışdır.
Şagirdlərin məktəblərə hücumu
Təhsil müəssisələrində silahlı hücumlar, və ya skulşutinq (ing. school shooting — "məktəbdə atışma") — təhsil müəssisələrinin ərazisində silahlı zorakılığın tətbiqi (əsasən tələbələrə qarşı), çox vaxt kütləvi qətlə çevrilir.
Silah sahibliyinin qanunla daha az məhdudlaşdırıldığı ölkələrdə, məsələn, ABŞ kimi hücumlarda odlu silahlardan daha çox istifadə olunur (Kolumbayn məktəbi, 1999). Yaponiya (İkeda məktəbi, 2001) kimi odlu silahların saxlanmasına daha sərt qanuni məhdudiyyətlər olan ölkələrdə hücumlar üçün bıçaqlı silahlar ən çox istifadə olunur, lakin heç də az adam ölmür, çünki qəfil hücum nəticəsində insanlar iflic olurlar. qorxu ilə. Eyni məqsədlər üçün əldəqayırma bombası (Bat məktəbi 1927, 20 saylı məktəb Qıska, Moldova SSR), alov qurğusu və digər silah növləri də istifadə edilə bilər.
Daha çox və ya daha az qapalı qruplardakı oxşar hücumlardan fərqli olaraq (məsələn, həmkarlarının güllələnməsi hallarında), təhsil müəssisələrinə hücumlarda hücum edənlərin məqsədləri çox vaxt dəqiqləşdirilmir, nəticədə atışma qeyri-bərabər olur. Sözügedən fenomeni müxtəlif növ silahlardan istifadə edilən terror hücumlarından (məsələn, Beslanda məktəbin ələ keçirilməsi) fərqləndirmək lazımdır.