Lüğətlərdə axtarış.

Ad hoc hipotezi (ad hok kimi tələffüz olunur; lat. ad hoc — "məqsədəmüvafiq") — elm və fəlsəfədə nəzəriyyəni yanlışlanmadan xilas etmək üçün ona əlavə edilən hipotez. Çox vaxt ad hoc hipotez nəzəriyyədə gözlənilməyən anomaliyaları dəyişdirilməmiş formada kompensasiya etmək üçün istifadə olunur. == Elmi ictimaiyyətdə == Elm adamları tez-tez onları dəstəkləmək üçün tez-tez, dəstəklənməyən düzəlişlərə arxalanan nəzəriyyələrə şübhə ilə yanaşırlar. Bunun səbəbi, əgər nəzəriyyəçi bunu seçirsə, onların əlavə edə biləcəyi ad hoc fərziyyələrin sayında heç bir məhdudiyyət yoxdur. Beləliklə, nəzəriyyə getdikcə mürəkkəbləşir, lakin heç vaxt saxtalaşdırılmır. Bununla belə, bu, çox vaxt nəzəriyyənin proqnozlaşdırıcı gücünə baha başa gəlir. Ad hoc fərziyyələr çox vaxt psevdoelmi subyektlər üçün xarakterikdir. Ad hoc fərziyyə mütləq yanlış deyildir; bəzi hallarda nəzəriyyəyə cüzi dəyişiklik etmək ehtiyacı yaranır. Məsələn, Albert Eynşteynin statik bir kainata icazə vermək üçün ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə kosmoloji sabiti əlavə etməsi ad hoc idi.

Berç və Svinnerton-dayer hipotezi — elliptik əyrilərin xüsusiyyətlərinə dair riyazi hipotez, minilliyin həll olunmamış məsələlərindən biri (onun həlli üçün Kleya İnstitutu tərəfindən 1 milyon dollar mükafat təklif edilmişdir). Bu hipotez elliptik əyrilərin ranqını hesablamaq üçün nisbətən sadə bir ümumi üsuldur.

Erməni hipotezi — proto-hind-avropa xalqının birinci vətəninin "Şərqi Anadolu, Şimali Mesopotamiya və Qafqazın cənub hissələri" olduğunu və proto-Hind-Avropa dilinin (PHA) təxminən eramızdan əvvəl V-IV minillikdə bu regionlarda danışıldığını göstərən bir hipotez. Bu hipotez 1985-ci ildə gürcü Tamaz Qamkrelidze və rus filoloqu Vyaçeslav İvanov tərəfindən irəli sürülmüşdür. Termindəki "erməni" adı bir toponimə, yəni Ermənistan yaylasına aiddir. Kurqan fərziyyəsi proto-hind-avropalıların mənşəyini və vətənlərini izah etmək üçün ümumi qəbul edilmiş fərziyyə olsa da, yeni DNT tədqiqatları bu xalqların mənşəyini Qafqaz regionuna bağlayan fərziyyələrə marağı artırmışdır. Fərziyyəyə görə, proto-Anadolu dilləri eramızdan əvvəl 4000-ci ildə PHA-nı tərk edərək Anadoluya köç etmiş və sonrakı mərhələlərdə yunan-erməni-hind-iranlılar, kelt-italik-toharlar və balt-slav-germanlar adlı üç fərqli Hind-Avropa dillərinin Avrasiyada yayılmasına şərait yaratmışdırlar.

Hipodinamiya — hərəki aktivliyin məhdudlaşdırılması zamanı əzələ yığılmasının gücünün azalması ilə orqanizmin funksiyalarının pozulması. Əməyin mexanikləşməsi, avtomatlaşması, kommunikasiya vasitələrinin rolunun yüksəlməsi və urbanizasiya ilə əlaqədar olaraq cəmiyyətdə hipodinamiyanın xüsusi çəkisi artır. == Hipodinamiyanın yaratdığı fəsadlar == İnsan çox vaxtını oturaq və yataq vəziyyətdə keçirir. ETT-nın artması ilə bağlı fiziki yükə ehtiyac olmadığına görə əzələ işləmədiyindən zəifləyir və tədricən atrofiyaya uğrayır. Güc və dözümlülük azalır, sinir-reflektor əlaqələr pozulur, bu da sinir sisteminin fəaliyyətində pozğunluğa gətirib çıxarır (vegetativ damar distoniyası, depressiya, miofasial sindrom inkişaf edir), maddələr mübadiləsi pozulur. Zamanla hipodinamiya nəticəsində dayaq-hərəkət aparatı tərəfindən dəyişikliklər artır: sümük kütləsi proqresiv olaraq azalır (osteoparoz inkişaf edir), periferik oynaqların (osteoartroz) və onurğanın(osteoxondroz) funksiyası əziyyət çəkir. Uzunmüddətli hipodinamiya ürək-damar xəstəliyinə (ürəyin işemik xəstəliyi, arterial hipertoniya), tənəffüsün (ağ ciyərlərin xroniki obstruktiv xəstəliyi) və həzmetmənin pozulmasına gətirib çıxarır. Hipodinamiya nəticəsində zəncirvari endokrin pozğunluqlar metabolik sindrom (piylənmə, insulinrezistentlik və ateroskleroz riskin artması) şəklində özünü göstərir. Son nəticədə bütün bu dəyişikliklər ömrün qısalmasına gətirib çıxarır. Hipodinamiya ilə şərtlənən xəstəlikləri erkən mərhələdə aşkar etmək üçün laborator və instrumental müayinələrdən keçmək lazımdır.

Hipofiz və ya beyin artımı (lat. hypophizus s. glandula pituitaria) — lobya böyüklükdə girdə ya oval formada tək üzvdür. Əsas sümüyün türk yəhəri çuxurunda (lat. fossa hypophyseos) yerləşmişdir və nazik qıf – lat. infundibulum vasitəsilə beyinin aşağı səthində olan boz qabar – lat. tuber cinereum ilə rabitədədir. Sağital ölçüsü 5–10 mm, kındələn öılçüsü 12–15 mm, şaquli ölçüsü 6–7 mm və çəkisi 0,35–0,65 q-dır. Hipofizin çəkisi orqanizmin böyümə dövrü ərzində xeyli dəyişir; yenidoğulmuşda çəkisi 0,1–0,15 qolur, 10 yaşında iki dəfə artır, 0,3 q-a çatır və həddi-büluğ dövründə sürətlə inkişaf edərək böyüklərdə olan ölçüyə çatır. == Quruluşu == Hipofiz kiçik yarıq vasitəsilə bir -birindən ayrılmış iki paydan ibarətdir; ön pay ya da adenohipofiz (vəzili hipofiz) lat.

Hipogen minerallar — yer qabığıdərinliklərində əmələ gələn minerallardır. == Ümumi məlumat == Hipogen minerallara slikatlı və sulfitli-oksidli maqmatik ərintilərin soyuması zamanı kristallaşan bütün minerallar (çöl şpatları, pirokesenlər, olivin, xromit və s.), qazabənzər birləşmələrlə zəngin qalıq (parmatili) ərintilərin mineralları (mikalar, topaz, berill və s.) kontakt-metasomatik proseslərin mineralları (qranatlar, vezuvian, maqnetit, piroksenlər, şeyelit və s.) hidrotermaln filiz damarlarının mineralları (flüorit, volframit, dəmir, sink, qurğuşun, mis və s.) və s.daxildir. Yer səthində Hipogen minerallaın çoxu davamsızdır, aşınma prosesinin təsiri ilə parçalanaaq Hiporgen minerallara çevrilir.

Hipokampus (yunanca ἱππόκαμπος, "dəniz atı") insanların və digər onurğalıların beyninin əsas komponentidir. İnsanlarda və digər məməlilərdə beynin hər tərəfində bir olan iki hipokampus var. Hipokampus limbik sistemin bir hissəsidir və qısamüddətli yaddaşdan uzunmüddətli yaddaşa məlumatın konsolidasiyası və ötürülməsinə imkan verən məkan yaddaşında mühüm rol oynayır. Hipokampus insanlarda və primatlarda neokorteksdəki neyron proyeksiyaları ilə birlikdə allokorteksdə yerləşir. Hipokampus çəpgən kimi, bütün onurğalılarda rast gəlinən bir quruluşdur. İnsanlarda o, bir-birinə bağlı olan iki əsas hissədən ibarətdir: müvafiq hipokampus (Ammon buynuzu da deyilir) və dişli girus . Alzheimer xəstəliyində (demansiya və digər formalarında) hipokampus beynin ilk zədələnən bölgələrindən biridir; qısamüddətli yaddaş itkisi və oriyentasiya pozğunluğu ilkin simptomlar sırasına daxildir. Hipokampusun zədələnməsi həm də oksigen çatışmazlığı (hipoksiya), ensefalit və ya gicgah epilepsiyasının nəticəsi ola bilər. Geniş, ikitərəfli hipokampal zədəsi olan insanlar anteroqrad amneziya ilə qarşılaşa bilər: bu zaman yeni xatirələr yaratmaq və saxlamaq mümkün deyil. Hipokampusda müxtəlif neyron hüceyrə tipləri səliqəli şəkildə təbəqələrə təşkil olunduğundan, tez-tez neyrofiziologiyanı öyrənmək üçün model sistem kimi istifadə olunur.

Hipokineziya və ya Bradikineziya — hərəkətlərin həcminin azalması olub, iki kateqoriyada olan hərəkət pozulmalarından biridir.

Hippokrat (yun. Ἱπποκράτης, lat. Hippocrates; təxminən e.ə. 460 – e.ə. 370) — ən tanınmış qədim yunan həkimi olmuşdur. Onu "təbabətin atası" adlandırmışdılar. O, həm də təbabətdə əxlaq məsələlərinə toxunaraq həkimin davranış qaydalarına dair fikirlərini açıqlamışdır. "Hippokrat andı"nda hər bir həkimin riayət edəcəyi əxlaqi məsələlər öz əksini tapmışdır. == Həyatı == Hippokrat, atası tərəfindən yetişdirilib, Taşoz, Abdera, Larissa və Kyzikosda həkimlik etdi. Anadolunun şimal ellərini gəzdikdən sonra, İstanköy adasına dönərək həkimliyini davam etdirdi.

Hipoksiya - orqanizmin toxumalarında oksigenlə təchizatın və ya onun mənimsənilməsinin pozulması ilə müşahidə olunan haldır. Hipoksiya bir çox xəstəliklər zamanı müşahidə oluna bilər. Kəskin və xronik formaları var. Hipoksiya termini yunanca "hypo" - az, latinca "oxygenium" - oksigen sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Hipoksiyanın sinonimləri olaraq "oksigen aclığı” və “oksigen çatışmazlığı” terminlərindən də istifadə olunur.

Hipopiqmentasiya — xüsusən dəri cildinin orijinal rəngindən daha yüngülləşən, lakin piqmentdən tamamilə məhrum olmayan bir sahə kimi xarakterizə olunur. Bu, bütün piqmentin olmaması ilə xarakterizə olunan depiqmentasiya ilə qarışdırılmamalıdır. Melanositlərin və ya melaninin tükənməsi və ya melanin istehsal etmək üçün melanositlər tərəfindən istifadə olunan tirosin amin turşusu səviyyəsində azalma səbəb olur. Bəzi yayılmış genetik səbəblər arasında tirozinaz genindəki və ya OCA2 genindəki mutasiyalar yer alır. Melanin piqmentləri tipik olaraq dəri, göz və saçlarda olduğu üçün hipopiqmentasiyalı insanlarda ən çox təsirlənən bölgələr bunlardır. Hipopiqmentasiya çox yaygındır və iyirminin üçdə birində ən azı bir hipopiqmentli ləkə var. Hipopiqmentasiya bəziləri, xüsusilə də qara dəri olan, daha çox görünən hipopiqmentasiya əlamətləri olan insanlar üçün daha aqressiv ola bilər. Hipopiqmentasiyanın səbəblərinin əksəriyyəti yüngüldür və müalicəsi asandır. == Təqdimat == Əlaqəli xəstəliklər Buna aşağıdakılardan baxmaq olar: Albinizm İdiopatik göz yaşı hipomelanozu Cüzam Leukism Fenilketonuriya Liken Vitiliqo Angelman sindromu İmatinib terapiyasının qeyri-adi yan təsiri Yüksək konsentrasiyalı kortikosteroid inyeksiyaları. == Diaqnostika == Daha yüngül piqmentasiya sahələri hipopiqmentasiyanı göstərə bilər.

Hipoqlikemiya — qanda şəkərin normadan az olmasıdır (normal həddən az). Normada qanda (plazmada) şəkərin miqdarı acqarına 3,9 mmol/l (70 mq/dl) — 6,1 mmol/l (110 mq/dl) olmalıdır. Bəzi səbəblərdən qanda şəkərin miqdarının qəfil aşağı düşməsi (3,9 mmol/l-dən və ya 70 mq/dl-dən aşağı) müşahidə olunur, bu da hipoqlikemiya adlanır.

Hiposentr — Yer daxilində zəlzələyə səbəb olmuş ilk hərəkətin baş verdiyi yer. Hiposentr, adətən, bir nöqtədən ibarət olmayıb, bir xətt və ya bütöv bir sahə təşkil edir. Zəlzələnin dərinliyi müxtəlif ola bilər. Bunların divarlarında əmələ gəlmiş çatları ölçməklə bu dərinliyi qaba üsul ilə təyin etmək olur. Burada çatların Yer səthinə olan meylini təyin edir və çat müstəvilərindən perpendi kulyar qaldırırlar. Həmin perpendikulyarın bir-biri ilə kəsişdiyi nöqtə hiposentrin yerini müəyyən edir. Hiposentrin dərinliyini isə şaqul üzrə ölçməklə təyin edirlər. Zəlzələnin başlandığı yerin dərinliyini seysmoqrafların yazıları əsasında daha dəqiq hesablayırlar. Müşahidələrin göstərdiyi kimi, zəlzələ hiposentri adətən nisbətən az dərinlikdə, 50–100 km-dən artıq olmayan dərinlikdə yerləşir. Lakin son zamanlar bu dərinliyin 300–700 km-ə bərabər olduğu müəyyən edilmişdir.

Hipospadias, hipospadiya — anadangəlmə olaraq uretral boşluğun lazım olan yerdə olmamasını təsvir edir. Oğlanlarda hər 250 doğuşdan 1-i olmaqla, ikinci ən çox rast gəlinən anadangəlmə anomaliyadır. Uşağın sidik ifraz etdiyi dəliyin penisin ucunda deyil, altında olması halı hipospadiyadır. and 50% of proximal hypospadias Bu dəliklə cinsiyyət orqanının ucu arasındakı nahiyədə sidik kanalı tam formalaşmamışdır. Hipospadiyalar sidik ifrazat dəliyinin yerinə görə fərqli-fərqli formada təsnif edilə bilər. Penisin başında yerləşən və normal sidik ifrazının olması lazım olan yerə çox yaxın olan hipospadias hallarına glandular hipospadiya deyilir. Əgər cinsiyyət orqanının başı ilə cinsiyyət orqanının gövdəsinin qovşağında yerləşirsə, buna koronal hipospadias (tac hipospadiası) deyilir. Hər iki vəziyyət ümumiyyətlə “distal hipospadias” anlayışına daxil edilir, bu qrup uşaqlarda ən çox yayılmışdır və ən yüksək cərrahi müvəffəqiyyət nisbətinə malikdir. Daha aşağı nahiyələrdə yerləşmiş hipospadiaslar da mövcuddur, idrar dəliyinin yeri penisin gövdəsinin istənilən yerində, penis və xayaların qovuşduğu yerdə və ya hətta perineum adlanan anusun yaxınlığında yerləşən nahiyədə belə ola bilər. Daha aşağı nahiyələrdə yerləşmiş hipospadiasların cərrahi müalicəsi daha çətindir.

Hipostil, Hipostil zalı (yun. ὑπόστυλο) — çoxsaylı neflərə sahib çox sütunlu bir salondur. Qədim Şərq memarlığında (Misir, İran) çoxsaylı və müntəzəm olaraq yerləşdirilmiş sütunların olduğu böyük bir məbəd və ya saray salonu vardır. Sütun və tağların birgə istifadəsi, ibadətxananın hipostil salonu olduğu məscidlərin iki əsas memarlıq forması növündən biri olmuşdur (məsələn, Tunisdəki Ukba məscidi). İlk binalarda məscidin ictimai salon kimi ictimai-siyasi cəhəti üstünlük təşkil edirdi, bunun üçün hipostil ideal şəkildə uyğun gəlirdi və istiqamətləndirmə kölgə zonalarının mövqeyi və ölçüsü ilə müəyyənləşdirilirdi.

Hipotalamus bütün onurğalılarda mövcudur. İnsanda, bu orqan bir badam şəklindədir. Məməlilərdə beyin mərkəzləri arasında rabitə yaradır. Bədən tempraturunu,periferik sinir sistemini və hipofizin işləməsini idarə edər. Susuzluq, acma hislərinin mərkəzi olub bədən istiliyini və qan təzyiqini tənzimləyər. Həm də ifraz etdiyi RF maddəsi ilə hipofizə xəbərdarlıq edir. Daxili tarazılıq hipotalamus ilə qorunur. Karbonhidrat-yağ-protein maddələr mübadiləsini tənzimləyir.. Duyğuların fiziki təməli də hipotalamus tərəfindən dəstəklənir. == Hipotalamusun quruluşu == Ara beyin (diencephalon) orta beyinin oral hüdudları daxilində yerləşir: Hüdudi səhfədən (lamina terminalis) başlayaraq III mədəcikdən hər iki tərəfə doğru yayılır və əzgiləbənzər vəziyə qədər davam edir .

Hipotenuz (yun. ὑποτείνουσα – dartılmış) — düzbucaqlı üçbucağın düz bucaq qarşısında olan tərəfi adlanır. Hipotenuz üçün aşağıdakı xassə doğrudur (düzbucaqlı üçbucaq üçün Pifaqor teoremi): Hipotenuzun kvadratı katetlərin kvadratları cəminə bərabərdir.

Hipotermiya — insan bədənində temperaturun aşağı düşməsi nəticəsində yaranan simptom. Hipotermiya insanın uzun müddət soyuq şəraitdə qalması nəticəsində yaranır. Leysan, külək və qar kimi faktorlar hipotermiyanın yaranmasının əsas səbəblərindən hesab olunur. Gəmi qəzalarının bir çoxunda insanlar ehtimal olunduğu kimi boğulmadan deyil, hipotermiyadan vəfat etmişdir. Məsələn Titanik gəmisində olan 1.800 sərnişin -40 dərəcə havada, 10 dəqiqə ərzində hipotermiya səbəbindən həlak olmuşdur.

Hipotez (q.yun. ὑπόθεσις — "əsas", "təxmini fikir") — təxmin edilmə, fikrə gəlmə, təsdiq edilməmiş iddia. Elmdə hipotez anlayışı çox vaxt təbiətin, yaxud ictimai həyat hadisələrinin hər hansı bir sahəsini izah edən fərziyə kimi başa düşülür. Hadisəni izah etmək, onun səbəbini, başqa hadisə və proseslərlə qanunauyğunluq əlaqəsini aşkara çıxarmaqdır. Buna görə də, hipotez əksər hallarda elmin həqiqi müddəalarına zidd gəlməyən, lakin müəyyən hadisələr və prosesləri doğuran səbəb haqqında irəli sürülən, sübut olunmasına ehtiyac duyulan fərziyyə hesab olunur. Bir qayda olaraq hipotezlər bir sıra müşahidə və nümunələrə söykənməli və həqiqətə oxşamalıdırlar. Hipotezlər ya təsdiq edilməli və fakta çevrilməli və ya da rədd edilərək əsassız iddia cərgəsinə keçməlidirlər. Elmi tədqiqatlarda hipotezlər müəyyən sayda müşahidələr, təcrübədən alınan nəticələrə əsaslanan mülahizələrin müəyyən edilməsi deməkdir. İrəli sürülən hipoteziərin yoxlanılması xüsusi eksperimentlərin gedişində həyata keçirilə bilər. Təsdiq edilməmiş və rədd ediməmiş hipotez açıq problem adlanırlar.

Hipotireoz — davamlı olaraq qalxanabənzər vəzi hormonu - triyodtironin çatmazlığından meydana çıxan potoloji hal. Bu halın kritik forması böyüklərdə miksödemə (dərialtı selikli qişaların ödemi), uşaqlarda isə kretinizmə səbəb olur.

Nebulyar hipotez (lat. nebula – dumanlıq) — kosmoqonik hipotez. Bu hipotezə görə Günəş sistemi və ya ümumiyyətlə səma cisimləri seyrək dumanlıqdan əmələ gəlmişdir. Bu termin planetlərin közərmiş qaz dumanlığından əmələ gəlməsini fərz edən Laplas hipotezi, müəyyən qədər planetlərin toz dumanlığından əmələ gəldiyini ehtimal edən Kant hipotezi ilə əlaqədar olaraq yaranmışdır. Bu hipotez 1734-cü ildə Emmanuil Svedenborq tərəfindən irəli sürülmüşdür. 1755-ci ildə Svedenborqun işi ilə yaxından tanış olan İmmanuil Kant bu hipotezi inkişaf etdirdi. O, hesab edirdi ki, dumanlıq yavaş-yavaş fırlanaraq sıxılır və cazibə qüvvəsi sayəsində yastılaşır. Zaman keçdikcə isə ondan planetlər və ulduzlar yaranır. Bənzər model 1796-cı ildə Pyer-Simon Laplas tərəfindən təklif olunmuşdur. Əvvəlcə hipotez yalnız Günəş sisteminə aid edilsə də, nəticədə bütün kainata şamil edilməyə başlandı.

Sıfır hipotezi- statistikada seçilmiş təsadüfi verilənlərin paylanma ehtimalının yoxlanmasıdır. Çox vaxt sıfır hipotezi kimi araşdırılan parametrlər arasında asılılığının və ya korrelyasiyanın olmaması, iki və daha artıq seçimlərdəki qiymətlərin fərqli olmaması götürülür. Elmi araşdırmalarda hipotezin yoxlanması onun mövcud olmamasını, daha doğrusu onun mövcud parametrlərlə əlaqədə olmamasını sübur etməyə gətirilir. Bu halda başqa hipotez- sıfır hipotezini inkar edən konkurent hipotezdən istifadə edilir. == Mənbə == Əliyev, R. Maşınqayırma leksikonu. Bakı: Apostroff, I hissə, 2012.427 s. Şahbazov, Ə. Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika: ali məktəblər üçün dərslik / red. M. Bunyatov. Bakı: Maarif, 1973. 577s.

Səmərəli bazar hipotezi (ing. efficient market hypothesis, EMH) — bütün əhəmiyyətli məlumatların qiymətli kağızların bazar qiymətində dərhal və tam əks olunduğu fərziyyə. Effektiv bazar fərziyyəsinin zəif, orta və güclü formaları var. Bu fərziyyə amerikalı iqtisadçı Yucin Fama tərəfindən tərtib edilmişdir. Səmərəli bazar fərziyyəsi aşağıdakı kimi formalaşdırıla bilər: bazar hər hansı bir məlumatla bağlı o zaman səmərəli olur ki, o, aktivin qiymətində dərhal və tam əks olunsun. == Bazar səmərəliliyinin üç forması == Bazar səmərəliliyinin üç formasını ayırmaq adətdir: səmərəliliyin zəif forması, əgər bazar aktivinin dəyəri bu aktivlə bağlı keçmiş məlumatları tam əks etdirirsə (hazırda bazarın keçmiş vəziyyəti, ilk növbədə valyuta məzənnəsinin dinamikası və ticarətin həcmi haqqında ictimai məlumat, maliyyə aktivi); səmərəliliyin orta forması, əgər bazar aktivinin dəyəri təkcə keçmişdə deyil, həm də ictimai məlumatları (hazırda ictimailəşən, cari mətbuatda verilən cari məlumatlar, şirkətlərin hesabatları, dövlət rəsmilərinin çıxışları, analitik proqnozlar) tam əks etdirirsə. və s.); səmərəliliyin güclü forması, əgər bazar aktivinin dəyəri bütün məlumatları - keçmiş, ictimai və daxili məlumatları (rəsmi mövqeyə və ya digər hallara görə dar bir dairəyə məlum olan insayder məlumatları) tam əks etdirirsə. === Bazar köpüyü === Maliyyə bazarlarının real davranışı ilə səmərəli bazar fərziyyəsi arasında empirik uyğunsuzluq. Effektiv bazar nəzəriyyəsi bazar baloncuklarının mövcudluğunu inkar edir. Yəni, fərziyyəyə görə, bazarda bütün qiymətlər mövcud məlumat və ondan əldə edilə bilən fərziyyələrlə bağlıdır.

Hipofiz sapı (həmçinin infundibulyar sap, Fenderson hunisi və ya sadəcə olaraq infundibulum kimi tanınır) — hipotalamus və hipofiz arxası arasındakı əlaqə. Üçüncü mədəciyin dibi hipofiz zirvəsinin birləşdiyi quyuya doğru hunişəkilli girinti kimi aşağıya doğru — infundibulyar girintiyə doğrudur. Diafraqma sellalarının bərk beyin qabığından keçir, çünki o, hipotalamusun maqnosellüler neyrosekretor hüceyrələrindən neyrohipofiz hormonlarını, oksitosin və vazopressini qana buraxaraq arxa hipofiza qədər aksonları daşıyır. Bu əlaqə hipotalamo-hipofiz traktı və ya hipotalamo-neyrohipofiz traktı adlanır. == Zədələnməsi == Hipofiz sapının zədələnməsi antidiuretik hormonun ifrazını bloklayır, nəticədə polidipsiya (həddindən artıq su qəbulu) və poliuriya (həddindən artıq sidik ifrazı) baş verir. == Ölçüsü == Optik xiazma səviyyəsində hipofiz sapının diametri 3,3 mm, hipofiz vəzinin bağlanma yerində isə 1,9 mm-dir.

Pikok—Vayzmen hipotezi (Pikok—Vaysmen hipotezi, Pikok—Vaysmen modeli, Pikok—Vayzmen nəzəriyyə, ing. Peacock-Wiseman Hypothesis) — özəl sektorun dövlət sektoru ilə əvəzlənməsinin təsiri ilk dəfə ingilis iqtisadçıları Alan Pikok və Cek Vayzmen tərəfindən 1961-ci ildə öz işlərində təqdim edilmişdir. Müəlliflər qeyd ediblər ki, böhran dövründə (müharibə illəri, aclıq, sosial kataklizmlər) ölkələr dövlət xərclərini artırır, dövlət xərcləri əhəmiyyətli həddə qədər artır, vergi dərəcələri artırmağa məcbur olur və müvafiq olaraq özəl xərclər azalır. Özəl xərclərin dövlət xərcləri ilə əvəzlənməsi effekti var. == Tarixi == Bu fərziyyə ilk dəfə ingilis iqtisadçıları Alan Peacock və Jack Wiseman tərəfindən 1961-ci ildə “Birləşmiş Krallıqda dövlət xərclərinin yüksəlişi” adlı əsərində irəli sürülmüşdür. == Hipotezin mahiyyəti == Müəlliflər böhran dövründə (müharibə illəri, aclıq, sosial kataklizmlər) ölkələrin dövlət xərclərini artırdığını, dövlət xərclərinin əhəmiyyətli səviyyəyə yüksəldiyini, vergi dərəcələrinin artmağa məcbur edildiyini və müvafiq olaraq özəl xərclərin azaldığını qeyd etmişlər. Özəl xərclərin dövlət xərcləri ilə əvəzlənməsi effekti var == Əvəz edilmə səbəbləri == A. Pikok və C. Vayzmenin işinə görə, böhran dövründən sonra daha yüksək dövlət xərclərinin dəstəklənməsinin səbəbləri: əvvəllər mövcud olmayan əhəmiyyətli iri layihələri maliyyələşdirmək imkanı; artıq başlanmış layihələrin dəstəklənməsi zərurəti, dövlətin üzərinə götürdüyü yeni öhdəliklər.

Seylor Mars (セーラーマーズ, Sērā Māzu) — Naoko Takeuçi tərəfindən yaradılmış "Seylor Mun" manqasından personaj. Əsl adı Rey Hino (火野 レイ, Hino Rei) olan Seylor Mars Günəş sistemini qorumaq üçün yaradılmış Seylor döyüşçüləri komandasının üzvüdür. Seylor Mars Usaqi tərəfindən tapılmış 2-ci Seylor döyüşçüsüdür. Seylor döyüşçüləri komandasının Seylor Veneradan sonra ikinci lideridir. Rey atəşi idarə etməklə yanaşı, zehni bacarıqlara da sahibdir. "Seylor Mun" manqasından başqa Seylor Mars iki qısa manqada da yer almışdır. İlk belə manqası keçmişindən bəhs edən "Kasablanka xatirələri" manqasıdır. "Rey və Minakonun qız məktəbi döyüşü" manqasında isə hekayə Seylor Mars və Seylor Venera üzərində qurulmuşdur. == Profil == Rey ilk dəfə Hikava məbədində (火川神社, Hikawa Jinja, "Alov Çayı məbədi", ingilis versiyasında Albalı Təpəsi məbədi) miko kimi peyda olmuşdur və orada iki qarğası olduğu göstərilmişdir. Manqada bu iki qarğanın adının Fobos və Deymos (Mars planetinin iki peyki) olduğu bildirilmişdi.

Əhməde Həpo (22 may 1933, Qəmərli rayonu) — Azərbaycan yazıçısı və publisisti, "Ronahi" Kürd Mədəniyyət Mərkəzinin qurucusu. == Həyatı == Əhməde Həpo 22 may 1933-cü ildə Ermənistan SSR-nin Qəmərli rayonunun Şırran kəndində anadan olmuşdur. Mənşəcə kürddür. Onun ailəsi İosif Stalinin dövründə həyata keçirilən repressiyalar səbəbilə 10 il sürgündə olmuşdur. Azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiya edilməsi ilə Əhməde Həpo evindən didərgin olmuş, Azərbaycanın Yevlax rayonunda məskunlaşmışdır. Ali təhsil almaq üçün Bakıya gələn Əhməde Həpo dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etmiş, sonradan Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Mətbuatda Dövlət Sirlərini Mühafizə edən Baş İdarədə çalışmışdır. O, kürd folklorunun toplanması və nəşr edilməsində böyük xidmətlər göstərmişdir. Əhməde Həpo "Yara", "Qanlı göz yaşları", "Evsiz yolçu", "Ömür çiçəkləri" kimi 10 kitab müəllifidir. Onun əsərləri kürd dilində də nəşr olunmuşdur. Azərbaycanda müstəqillik elan olunduqdan sonra Əhməde Həpo "Ronahi" Kürd Mədəniyyət Mərkəzini yaratmış və ona rəhbərlik etmişdir.

Hiko məbədi (飛行神社, Hiko-cinca, hərf. Uçuş məbədi) – Yaponiyanın Kioto prefekturasının Yavata şəhərində yerləşən şintoist məbədi. Bəşəriyyətin aviasiya nailiyyətlərinə və aviasiya qəzası qurbanlarına həsr olunmuşdur. == Tarixi == Məbədin tarixi Yaponiyada aviasiyanın qabaqcılı olmuş Çuhaçi Ninomiya ilə bağlıdır. O, aviasiya tədqiqatları zamanı baş vermiş qəzaların qurbanlarını yad etmək məqsədilə 1915-ci ildə bu məbədi qurmuş, məbədi Yaponiya mifologiyasında uçan gəmi ilə Yerə enən günəş ilahı Niqihayahi-no-mikotoya həsr etmişdir. Çuhaçinin 1936-cı ildəki ölümündən sonra məbəd növbəti 20 il ərzində tərk edilmiş vəziyyətdə qalmışdır. Daha sonra onun oğlu məbədi bərpa etdirmiş və 1989-cu ildə Çuhaçinin aviasiya prinsiplərini kəşf etməsinin 100 illiyi münasibətilə məbəd ərazisini genişləndirmiş, yunan memarlığı üslubunda məbəd tikdirmiş və məbədə bitişik kiçik aviasiya muzeyi yaratmışdır. == Xüsusiyyətlər == Məbədin əsas ibadətgahı üç səcdəgahdan ibarətdir. Mərkəzi səcdəgah Niqihayahi-no-mikotoya, sağ səcdəgah aviasiya qəzasında ölən şəxslərə və aviasiyanın qabaqcıllarına, sol səcdəgah isə yapon farmakologiya sənayesinin tanınmış simalarına həsr olunmuşdur. Məbədin dua zallarından biri Qərb memarlığı üslubundadır. Bu zal Çuhaçinin modelləri üçün ilham mənbəyi olan heyvanlarla bəzədilmiş sütunlara və şüşə dekorasiyalarına malikdir.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

İmocen Cennifer Ceyn Hip (ing. Imogen Jennifer Jane Heap; 9 dekabr 1977) — Britaniyalı musiqiçi, müğənni, mahnı-yazarı, musiqi prodüseri. İmocen pop və elektropop musiqisinin səmasına yeni şəfəq gətirib, onun əsərləri çoxlarına ilham mənbəyi olub. O, iki "Qremmi", bir "Ayvor Novello" və bir "Dram Desk" mükafatı laureatıdır. İmocen kiçik yaşlarında klassik musiqi üzrə təhsil alıb, fortepiano, violonçel və klarnetdə ifa etmə bacarığına yiyələnib. Mahnı yazmağa olan sevgisini hələ 13 yaşında kəşf edib. İnternat məktəbində olduğu dönəmlərdə təkbaşına musiqi prodüserliyi sənətini öyrənib. Karyerasına uğurlu yol “BRIT School”da təhsil alarkən açılıb. Onun istedadı menecer Mickey Modern tərəfindən kəşf edilib. İmocen 18 yaşında “Almo Sounds” ilə müqavilə bağlayıb.

Almaniya hip-hopu (alm. Deutscher Hip-Hop‎) — hip-hop musiqi janrının növü.

Alternativ hip-hop — alternativ rep kimi də tanınır, ümumiyyətlə hip hop musiqisinin alt hissəsidir. AllMusic bunu aşağıdakı kimi müəyyənləşdirir: "Alternativ rep, gangsta, bas, hardcore, pop və party rep kimi ənənəvi stereotiplərdən hər hansı birinə uyğunlaşmayan hip hop qruplarına aiddir. Alternativ hip hop 1980-ci illərin sonlarında inkişaf etmiş və 1990-cı illərin əvvəllərindən ortalarına qədər tanınmışdır.Həbs edilmiş Arrested Development və The Fugees kimi bəzi qruplar dağılmadan kommersiya uğurları qazana bilsələr də, alternativ rep hip-hop və ya pop tamaşaçılardan daha çox alternativ rok dinləyiciləri tərəfindən qəbul edildi. == Mənşə tarixi == Alternativ repin mənşəyini Beastie Boys və Run-DMC musiqi fəaliyyətlərinə başladığı 1980-ci illərə təsadüf etmək olar və janr nəhayət 1980-ci illərin sonlarında, De La Soul, Tribe Called Quest zirvəsində olduqda meydana gəlmişdir. Jungle qardaşları. ABŞ-nin Şərq Sahili haqlı olaraq alternativ hip-hopun doğma yeri hesab olunur, baxmayaraq ki, Qərbdə alternativ rap qrupları var - yalnız Del Tha Funkee Homosapien, The Pharcyde, Freestyle, Digital Underground. Cənub əyalətlərinin nümayəndələri Həbs olunan İnkişaf və Goodie Mob daxildir. == Populyarlıq düşüşü == 90-cı illərdə 80-ci illərdə bu qədər sürətlə inkişaf edən alternativ rapun populyarlığı aşağı düşdü. Bu, digər janrların - gangsta rap, hardcore rap və gi-funkın çiçəklənməsi ilə əlaqədar idi. Rep səhnəsində yeni ifaçılar meydana çıxır, küçə sözləri ilə və sözlərindəki nihilist meylləri ilə alternativ rap sənətçilərini toplayır.

Azərbaycan hip-hopu və ya Azərbaycan repi — hip-hop musiqi janrının növü. 1983-cü ildə ildə Çingiz Mustafayev dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilində "Dünənki keçdi" rep janrında mahnı səsləndirib. 1990-cı illərin ortasında Azərbaycan hip-hopu ölkədə məşhurluq qazanmışdır. == Tarixi == 1983-cü ildə ildə Çingiz Mustafayev dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilində "Dünənki keçdi" rep janrlı mahnını səsləndirib. 1993-cü ildə Anar Nağılbazın "Kasıbların mahnısı" adlı mahnısı və kütləyə təqdim olunan albomu Azərbaycanda hip-hopa marağı artırmışdı. Daha sonra 1990-cı illərdə vətənpərvər musiqi yarışmasında qalib gələn "Dəyirman", "Ya Qarabağ, Ya Ölüm" adlı mahnısı ilə populyarlıq qazandı. 2000-ci illərdə "Mən də varam" kimi televiziya verilişləri və kütləvi repçilərin ortaya çıxmasına baxmayaraq, yalnız Elşad Xose, Uran və Hüseyn Dərya kimi repçilər böyük uğur əldə etmişdi. Ölkədə janrın populyarlığına baxmayaraq, Azərbaycanda rep kommersiya şəklini almayıb. 2000-ci illərin sonunda H.O.S.T. qrupu Azərbaycan musiqi səhnəsində populyarlıq qazandı. 2010-cu illərdə repçi Miri Yusifin reqqi və soul-pop janrlarından ibarət olan "Karma" albomu Azərbaycanın musiqi çartlarıda birinci yeri tutmuşdur.

Azərbaycan hip-hopu və ya Azərbaycan repi — hip-hop musiqi janrının növü. 1983-cü ildə ildə Çingiz Mustafayev dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilində "Dünənki keçdi" rep janrında mahnı səsləndirib. 1990-cı illərin ortasında Azərbaycan hip-hopu ölkədə məşhurluq qazanmışdır. == Tarixi == 1983-cü ildə ildə Çingiz Mustafayev dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycan dilində "Dünənki keçdi" rep janrlı mahnını səsləndirib. 1993-cü ildə Anar Nağılbazın "Kasıbların mahnısı" adlı mahnısı və kütləyə təqdim olunan albomu Azərbaycanda hip-hopa marağı artırmışdı. Daha sonra 1990-cı illərdə vətənpərvər musiqi yarışmasında qalib gələn "Dəyirman", "Ya Qarabağ, Ya Ölüm" adlı mahnısı ilə populyarlıq qazandı. 2000-ci illərdə "Mən də varam" kimi televiziya verilişləri və kütləvi repçilərin ortaya çıxmasına baxmayaraq, yalnız Elşad Xose, Uran və Hüseyn Dərya kimi repçilər böyük uğur əldə etmişdi. Ölkədə janrın populyarlığına baxmayaraq, Azərbaycanda rep kommersiya şəklini almayıb. 2000-ci illərin sonunda H.O.S.T. qrupu Azərbaycan musiqi səhnəsində populyarlıq qazandı. 2010-cu illərdə repçi Miri Yusifin reqqi və soul-pop janrlarından ibarət olan "Karma" albomu Azərbaycanın musiqi çartlarıda birinci yeri tutmuşdur.

Britaniya hip-hopu (ing. British hip hop) — hip-hop musiqi janrının növü.

Fransa hip-hopu (fr. Hip-hop français) — hip-hop musiqi janrının növü.

Rusiya hip-hopu (rus. Русский хип-хоп) — hip-hop musiqi janrının növü.

Türkiyə hip-hopu (türk. Türkçe rap) — hip-hop musiqi janrının növü.

Yaponiya hip-hopu (yap. 日本のヒップホップ) — hip-hop musiqi janrının növü.

İtaliya hip-hopu (it. Hip hop italiano) — hip-hop musiqi janrının növü. İtalyan hip-hopu, 1980-ci illərin əvvəllərində İtaliyada inkişaf edən, ingilis dilindən italyan sözlərinə keçən hip hop musiqisinin alt janrıdır. İlk təcrübələrdən biri 1986-cı ildə Ohm Guru və Gaudi tərəfindən qurulan Bolonyalı "Raptus" qrupu tərəfindən Attack Punk Records ilə edildi, lakin hip hop səhnəsinə aid qruplar ilk əhəmiyyətli əsərlərini məhz 90-cı illərdə qeyd etdilər. 2000-ci illərin əvvəllərindəki böhran dövründən sonra, sonrakı illərdə İtalyan hip-hopu çoxsaylı reperlərin mediada işə salınması, müxtəlif sərbəst yarışların yaranması və internet vasitəsilə yayılması ilə nəzərəçarpacaq kommersiya artımı yaşadı. Dialekt və ya azlıq dilinin istifadəsi italyan hip-hopunun fərqli elementidir. Bundan əlavə, italyan hip-hopu təkcə musiqi ilə məhdudlaşmır, həm də qrafiti yazısı və breykdans kimi digər fənlərə də şamil edilir.

Şotlandiya hip-hopu (ing. Scottish hip hop) — hip-hop musiqi janrının növü.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

Hip hop və ya hip-hop — Bronks, Nyu-Yorkda Afroamerikalılar, Latın Amerikalıları və Karib Amerikalıları tərəfindən yaradılmış mədəniyyət və sənət hərəkatıdır. Adın mənşəyi tez-tez mübahisələrə səbəb olur. Hip-hopun Cənubi və ya Qərbi Bronksda başlaması da mübahisəlidir. Bronx hip-hop səhnəsi 1970-ci illərin ortalarında bir banda, klub və musiqi qrupu kimi təsvir edilən afro-amerikan bir qrup olan Black Spades tərəfindən atılan məhəllə məclislərindən yaranmışdır. Qardaş-bacı dueti DJ Kool Herc və Cindy Campbell əlavə olaraq Bronksda DJ partilərinə ev sahibliyi etdilər və janrın yüksəlişinə səbəb olunduğları hesab olunurlar. == Mədəniyyəti == === DJ === DJinq və turntablizm iki və ya daha çox fonoqraf dönər masasından və ya lentlər, CD-lər və ya rəqəmsal audio faylları və PA sisteminə qoşulmuş DJ mikser kimi digər səs mənbələrindən istifadə edərək səsləri idarə etmək və musiqi və ritmlər yaratmaq üsullarıdır. === MC === Rep "güclü ritmik müşayiət ilə danışılan və ya oxunan qafiyəli sözlərə" aiddir. Rep adətən mürəkkəb söz oyunu, sürətli çatdırılma və bəziləri hip hop subkulturasına xas olan bir sıra "küçə jarqonları" ilə xarakterizə olunur. O, “məzmun”, “axın” (ritm və qafiyə) və “çatdırılma” kimi müxtəlif komponentlərə bölünə bilər. === Qraffiti === Qraffiti hip hop elementlərinin ən mübahisəli elementidir, çünki bir sıra ən görkəmli qraffiti qabaqcılları Lady Pink, Seen, Blade, Fargo, Cholly Rock, Fuzz One, və Coco 144.

Türkiyə hip-hopu (türk. Türkçe rap) — hip-hop musiqi janrının növü.

Alternativ hip-hop — alternativ rep kimi də tanınır, ümumiyyətlə hip hop musiqisinin alt hissəsidir. AllMusic bunu aşağıdakı kimi müəyyənləşdirir: "Alternativ rep, gangsta, bas, hardcore, pop və party rep kimi ənənəvi stereotiplərdən hər hansı birinə uyğunlaşmayan hip hop qruplarına aiddir. Alternativ hip hop 1980-ci illərin sonlarında inkişaf etmiş və 1990-cı illərin əvvəllərindən ortalarına qədər tanınmışdır.Həbs edilmiş Arrested Development və The Fugees kimi bəzi qruplar dağılmadan kommersiya uğurları qazana bilsələr də, alternativ rep hip-hop və ya pop tamaşaçılardan daha çox alternativ rok dinləyiciləri tərəfindən qəbul edildi. == Mənşə tarixi == Alternativ repin mənşəyini Beastie Boys və Run-DMC musiqi fəaliyyətlərinə başladığı 1980-ci illərə təsadüf etmək olar və janr nəhayət 1980-ci illərin sonlarında, De La Soul, Tribe Called Quest zirvəsində olduqda meydana gəlmişdir. Jungle qardaşları. ABŞ-nin Şərq Sahili haqlı olaraq alternativ hip-hopun doğma yeri hesab olunur, baxmayaraq ki, Qərbdə alternativ rap qrupları var - yalnız Del Tha Funkee Homosapien, The Pharcyde, Freestyle, Digital Underground. Cənub əyalətlərinin nümayəndələri Həbs olunan İnkişaf və Goodie Mob daxildir. == Populyarlıq düşüşü == 90-cı illərdə 80-ci illərdə bu qədər sürətlə inkişaf edən alternativ rapun populyarlığı aşağı düşdü. Bu, digər janrların - gangsta rap, hardcore rap və gi-funkın çiçəklənməsi ilə əlaqədar idi. Rep səhnəsində yeni ifaçılar meydana çıxır, küçə sözləri ilə və sözlərindəki nihilist meylləri ilə alternativ rap sənətçilərini toplayır.

Kipo və möcüzəli bədheybətlər dövrü (ing. Kipo and the Age of Wonderbeasts) — Rad Seçrist və Bill Volkoff tərəfindən yaradılmış cizgi serial. Bu Radın 2015-ci ildə təqdim etdiyi "Kipo" adlı veb-komiks əsasında çəkilib. Serialın ssenarisi, personajları və süjet xətti DreamWorks tərəfindən, animasiyası isə Cənubi Koreya studiyası Mir tərəfindən həyata keçirilir. == Məzmun == Serial Kipo Oar adlı gənc qızın atasını tapmaq üçün axtarışa çıxdığı macəradan bəhs edir. Yeraltı dünyadakı Evini tərk etmək məcburiyyətində qalan Kipo, uzun müddətdir itkin düşmüş atasını tapmaq üçün mutasiyaya uğramış heyvanların məskunlaşdığı yerüstü dünyaya yollanır.

Şərq-Qərb hip hop qarşıdurması — xüsusilə 1990-cı illərin ortalarından etibarən ABŞ-də Şərq hip hopu və Qərb hip hopu səhnələrinin sənətkarları ilə pərəstişkarları arasında qan davası idi. Qan davasının diqqət nöqtəsi Şərqli repçi The Notorious B. I. G (və Nyu-York mərkəzli Bad Boy Records) ilə Qərbli repçi Tupac Şakur (və Los-Anceles mərkzəli şirkəti Death Row Records) idi. Hər ikisi də avtomobildən açılan atəş nəticəsində öldürüldü. Orlando Anderson (aka Baby Lane) Şakur qətlində günahlandırıldı, lakin 1998-ci ilin yazında vurularaq öldürüldü. The Notorious B. I. G qətlindən məsul olan şəxs hələ bilinmir.

HIP 14810, Qoç bürcünün şimal bürcündə üç ekzoplanetar yoldaşı olan ulduzdur. O, Delta Arietisdən təxminən 1,3° şimalda yerləşir,, lakin 8,6 görünən vizual böyüklüklə çılpaq gözlə görünmək üçün çox zəifdir. Sistem paralaks ölçmələrinə əsasən Günəşdən 165 işıq ili məsafədə yerləşir, lakin −5 km/s radial sürətlə yaxınlaşır. Bu, G6V ulduz təsnifatına malik adi G tipli əsas ardıcıl ulduzdur. O, nisbətən aşağı fəaliyyət səviyyəsinə və 0,5 km/s aşağı proqnozlaşdırılan fırlanma sürətinə malikdir ki, bu da onun təxminən səkkiz milyard il yaşı olan köhnə ulduz olduğunu göstərir. Ulduzun kütləsi və parlaqlığı Günəşlə eyni olan yüksək metallığa malikdir. == Planet sistemi == Ulduzun orbitində üç təsdiqlənmiş planet var. HIP 14810 b və HIP 14810 c üçün kəşf sənədi 2007-ci ildə, HIP 14810 d üçün isə 2009-cu ildə c planeti üçün orbital parametrlərin təftişi ilə birlikdə nəşr edilmişdir. Simulyasiyalar göstərir ki, bu planetlərin orbitləri yaşayış zonasında hipotetik super-yer üçün sabit orbitə imkan vermir.

HIP 57274 üç planetdən ibarət sistemə malik Böyük Ursanın şimal dairəvi qütb bürcündəki ulduzdur. O, çılpaq gözlə görünməzdir, görünən vizual böyüklüyü 8,96-dır. Bu sistemə olan məsafə ulduz paralaksına əsaslanaraq 84,4 işıq ilidir və o, +30 km/s radial sürətlə daha da uzaqlaşır. Ulduz 0,382 qövs saniyə/il sürətlə göy sferasını keçərək nisbətən yüksək düzgün hərəkət sürətinə malikdir. Bu, K5V ulduz təsnifatına malik adi K tipli əsas ardıcıl ulduzdur. Təxminən səkkiz milyard il yaşı olan Günəşdən daha yaşlı görünür və 1 km/s-dən az proqnozlaşdırılan fırlanma sürəti ilə yavaş-yavaş fırlanır. Ulduz Günəşin kütləsinin 73%-ni və Günəşin radiusunun 68%-ni təşkil edir. Heliumdan daha ağır olan elementlərin bolluğu Günəşdəkindən təxminən eyni və ya bir qədər yüksəkdir. Ulduz 4640 K effektiv temperaturda fotosferdən Günəşin parlaqlığının cəmi 19%-ni yayır. == Planet sistemi == HIP 57274 orbitində fırlanan üç ekzoplanet 2011-ci ildə radial sürət metodu ilə kəşf edilib və onların hamısının kütləsi Yerdən əhəmiyyətli dərəcədə böyükdür.

HIP 78664 — Südyolu qalaktikasında Əqrəb bürcü istiqamətində yerləşən nəhəng ulduz. Spektral növünə (G8III) əsasən, HIP 78664-ün rəngi sarıdır. HIP 78664 Əqrəb bürcünün sərhədləri daxilindədir. Ulduzu adi gözlə görmək mümkün deyil, onu görmək üçün teleskop lazımdır. Ulduzun ətrafında dövr edən heç bir ekzoplanet hələ ki aşkar edilməyib (2022-ci ilə qədər), lakin hər hansısa bir ekzoplanet HIP 78664-ün ətrafında olada bilər olmayada bilər. Əgər varsa, HIP 78664-ün ölçülərindən dolayı, digər kiçik ulduzlarla müqayisədə onları aşkar etmək hələ ki (2022-ci ilə qədər) çox çətindir. 2007-ci ildə Hipparcos məlumatlarının verdiyi ən son rəqəmlərə görə, HIP 78664-ün Yerdən məsafəsi 4291,62 işıq ilidir. HIP 78664 ilə bağlı başqa araşdırmalar hələ ki (2022-ci ilə qədər) mövcud deyil. == Yer == Nəhəng ulduzun gecə səmadakı yeri, Şərq Bucağı (R.A.) və Bucaq Yeri (Dec.) ilə müəyyən edilir, bunlar Yerdəki uzunluq və enliyə bərabərdir. Şərq bucağı (R.A.) (Uzunluq) zamanla ifadə edilir (ss:dd:ss) və ulduzun göy ekvatoru boyunca nə qədər uzaq olduğunu göstərir.

Bico — Azərbaycan Respublikasının Ağsu rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Bico — 1824-cü il vergi sənədlərinə görə 35 ailə yaşayan Bico kəndi Şirvan əyalətinin Qoşun mahalına, sonralar isə Şamaxı qəzasının Qoşun dairəsinə daxil olmuşdur. Bico, Qəşəd, Keçdiməz və Ləngəbiz kəndlərinin Şıxəli bəyin övladlarının mülkiyyətində olduğu arxiv sənədlərindən məlumdur Bico Azərbaycanın ən qədim kəndlərindən biridir. Kəndin tarixi tam olaraq araşdırılmasa da, bəzi mənbələrdə aşkar olaraq görünən məlumatlar Biconun qədim və zəngin tarix və mədəniyyətindən xəbər verir. ==== "Bico" sözünün etimologiyası ==== Bəzi mənbələrdə "Bicoy", "Bica" kimi göstərilir. Çar Rusiyası və Sovet imperiyasının bəzi dönəmlərində kəndin adı "Bicov" kimi işlənmişdir. Kəndin adının etimologiyası ilə bağlı indiyə qədər irəli sürülən versiyalardan hər hansı birinin üzərində qəti dayanmaq düzgün olmasa da, aşağıdakılardan bir-biri ilə əlaqəli olan birinci iki versiya daha etibarlı mənbələrə və izah üsullarına əsaslanır: Kəndin adı ilə bağlı bir versiya onun peçoyların adından götürülməsidir. Bəzi tədqiqatçılar peçoyları türklərin oğuz qrupundan olan peçeneqlərə (əksər tarixi ədəbiyyatlarda "beçene" və ya "beçeneq" kimi işlədirilir) aid edir. Bir qism tədqiqatçılar isə peçoyları hun tayfalarının bir qolu hesab edir. Türkiyəli tarixçilər isə peçoyları nə hunlara, nə də peçeneqlərə aid etmədən Peç şəhərinin əhalisi ("peçoy" və "peçevi" sözlərinin ərəb əlifbası ilə eyni cür yazılmasını əsas gətirərək) kimi Anadoludan köçmüş osmanlı türklərindən sayır ki, bu daha əsaslandırılmış versiyadır.

Dico — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 162 nəfərdir. == Toponimiyası == Dico kəndi Peştəsər silsiləsinin ətəyindədir. Oykonim Talış dilindəki di (kənd) və colqo (yer) sözlərindən düzəlib, "kənd yeri" mənasındadır.

Diop — Qambiya və Seneqalda daha çox işlədilən soyad. Sofiyan Diop — Monako klubunda çıxış edən Fransa futbolçusu. Ayda Diop — Seneqal sprinteri. Xudiya Diop — Seneqal dəb modeli. DeSaqana Diop — Seneqal basketbolçusu. Pape Seydu Diop — Seneqal futbolçusu. Papakuli Diop — Seneqal futbolçusu. Vasis Diop — Seneqal musiqiçisi. Şeyx Anta Diop — Seneqal tarixçisi və siyasətçisi. Binta Zahra Diop — Seneqal üzgüçüsü.

Diqo — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun Pəlikəş kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Diqo Astara rayonunun Pəlikəş inzibati ərazi vahidində kənd. Dağətəyi ərazidədir. Oykonim Talış dilindəki di (kənd) və qo (yer) sözlərindən düzəlib, "kənd yeri" deməkdir. == Etimologiyası == Coğrafi ad talış dilində di "kənd" və qo "yer" mənasındadır. Diqo Diqoov adından təhrifdir. == İqtisadiyyatı == Kəndə ilk dəfə olaraq 2020-ci ilin may ayında elektrik enerjisi verilməyə başlanıb.

Eyso - Eyso sülaləsindən ilk Rükyu kralı. Gihonun baş naziri idi, o taxtdan əl çəkərkən yerinə gəlmişdi. Onun hakimiyyəti dövründə vergi sistemində və idarəetmədə inkişaflar başlamışdı. Kumecima, İheya kimi adalar krala vergi verməyə başlamışdı. Amami-Oşima adası da ələ keçirilmişdi. 1272-ci və 1276-cı illərdə Xubilay xanın elçilərini qəbul etmişdi.

Gips (material) — mükəmməl inşaat materialıdır. Gips (mineral) — mineral.

Giro vulusvalisi — Əfqanıstanın Qəzni vilayətində inzibati ərazi vahidi.

Hako — İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Talin rayonunda kənd Kənd əhalisi əsasən Yezidilərdən ibarətdir. Hako kəndində 1990-cı illərə qədər 100 ailə yaşayırdısa, indi burada cəmi 16 ailə qalıb.

Halo (mahnı)

FIPS 10-4 ölkələr, asılılıqlar, xüsusi suverenlik zonaları və onların əsas inzibati bölgüləri CIA World Factbook kimi bir çox nəşrlərdə coğrafi məlumatları emal etmək üçün ABŞ hökumətinin istifadə etdiyi iki hərfli ölkə kodlarının siyahısı idi. Bu standart, həmçinin DAFIF 0413 ed 7 Amdt kimi tanındı. № 3 (Noyabr 2003) və DIA 65-18 (Hərbi Kəşfiyyat İdarəsi, 1994, "Geosiyasi Məlumat Elementləri və əlaqəli elementlər"). FIPS 10-4 kodları ISO 3166-1 alfa-2 ölkə kodlarına bənzəyir (lakin bəzən uyğun deyil). Standart, eyni zamanda, lakin ümumiyyətlə ISO 3166-2 standartına uyğun olmayan ölkələrin ən yüksək səviyyəli bölmələri üçün kodları ehtiva edir. 2 sentyabr 2008-ci ildə FIPS 10-4 NIST (Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu) tərəfindən Federal İnformasiya Qenerasiya Standartı olaraq götürülmüş on standartdan biri idi. Milli Yer Kosmik-Kəşfiyyat Agentliyi 31 dekabr 2014-cü il tarixinə FIPS 10-4 texniki xidmətini dayandırdı. FIPS 10-4 kodları "Geosiyasi Şəxslər və Kodlar" adlı bir siyahı ilə əvəz edilmişdir.

Çipsi — kartofdan hazırlanan qızardılmış nazik delikates. İlk dəfə 24 avqust 1853-cü ildə bir müştərinin şikayətinə cavab olaraq zarafat kimi hazırlanıb. Müştəri qızardılan kartof hissələrinin çox qalın olduğunu bildirir. Sonra kartof zarafat məqsədi ilə çox nazik şəkildə doğranır Müştari kartof dilimlərinin çox dadlı olduğunu söyləyir illər keçir və Çipsinin Başqa Növləridə çıxır və Çipsi firma yeməyinə çevrilir.

FIFO (ing. first in, first out "birinci daxil, ilk çıxış") — zaman və prioritetlərlə bağlı məlumatların təşkili və manipulyasiya üsulu. Bu ifadə "birinci daxil, ilk çıxış" prinsipinə uyğun olaraq prosesi tənzimləməklə növbənin və ya ziddiyyətli tələblərə xidmətin texniki işlənməsi prinsipini təsvir edir. Birinci gələnə xidmət verilir, sonrakı birincinin xidməti başa çatana qədər gözləyir və s. Bu prinsip insanlar növbəyə daxil olduqları ardıcıllıqla xidmət alarkən növbəyə duran şəxslərin davranışına bənzəyir. Eyni şey, məsələn, tənzimlənməyən kəsişmədə, sürücülər sürməyə davam etmək üçün öz növbəsini gözlədikdə baş verir. Daha geniş mənada, LIFO (last-in, first-out son gələn, ilk çıxan) abstraksiya FIFO abstraksiyasının əksidir. Daha az istifadə olunan FILO sinonimini nəzərə alsaq, fərq daha aydın ola bilər ki, bu da birinci gələn, axırıncı çıxan ("ilk gələn, sonuncu çıxan") mənasını verir. Əslində, hər iki abstraksiya daha ümumi siyahı manipulyasiya anlayışının spesifik hallarıdır. Fərq siyahıda (məlumatlarda) deyil, məzmuna giriş qaydasındadır.