Lüğətlərdə axtarış.

Salyana — Qarabağ xanlığında vergi növü. Hərfi mənası farsca «illik» deməkdir. Bəzi müəlliflər qeyd edir ki, xanlıqlar dövründə xəzinənin xeyrinə toplanan malcəhət vergisi «salyana» adlanırdı. Verginin adına istinad etsək, bu verginin arpa və buğda şəklində illik yığılan vergi olduğunu aydınlaşdırmış olarıq.

Adam Devid Lallana (ing. Adam David Lallana; 10 may 1988, Sant Albans, Hartfordşir) — hücuma meyilli yarımmüdafiəçi mövqeyində oynayan İngiltərə futbolçusu. Hazırda İngiltərə Premyer Liqasında çıxış edən "Brayton" klubunun ve İngiltərə milli komandasının oyunçususur. Lallana həvəskar karyerasına "Bornmut" klubunda başlamışdır, 2000-ci ildə isə "Sauthempton" klubuna transfer olundu və oranın akademiyasını bitirərək 2006-cı ildə peşəkar karyerasına başladı. "Bormut"da qısamüddətlik icarə müqaviləsi bitəndən sonra "Sauthempton"a geri döndü və klubla iki uğurlu il ardınca Birinci Liqadan Premyer Liqaya yüksəldi və 2012-ci ildə kapitan sarğısını daşımağa başladı. 2 mövsüm ərzində yüksək liqada göstərdiyi oyuna görə o, milli komandadan da dəvət aldı. 2014-cü ilin iyul ayında onun "Liverpul" klubuna 25 milyon funt dəyərində transfer baş tutdu. O, 2018 UEFA Çempionlar Liqası finalında oyuna çıxmış və növbəti mövsüm kuboku başı üzərinə qaldıran heyyətin bir hissəsi olmuşdur. O, klubla həmçinin 2019-20 İngiltərə Premyer Liqasının çempionluğu qazanmışdır. Milli karyerası 2013-cü ildə başlayan Lallana İngiltərə yığmasında 34 oyuna 3 qol vura bilmişdir və ölkəsinin 2014 FİFA Dünya Kuboku və UEFA Avro 2016 yarışlarında təmsil etmişdir.

Zoe Saldana (ing. Zoe Yadira Zaldana Nazario, 19 iyun 1978) — ABŞ aktrisası. == Həyatı == Zoe Saldana Amerika Birləşmiş Ştatlarının Nyu-Cersi ştatında anadan olmuşdur.Anası Puerto-Riko, atası Dominikan Respublikasındandır. Uşaq vaxtı ingilis və ispanca öyrənmişdir. O, 9 yaşında atasını avtomobil qəzasında itirmişdir. Atası vəfat etdikdən sonra, anası hər iki qızı ilə birlikdə Dominikan Respublikasına geri dönmüşdür. Dominikan Respublikasında ən yaxşı rəqs məktəblərinə gedərək, balet dərsləri almışdır. ABŞa geri qayıdaraq liseydə teatr kurslarına yazılır və aktyorluq kursuna gedir. Dərsləri ilə yanaşı 1990-cı ilin ortalarında Burger Kingdə kassir kimi işləyir. == Kariyerası == İlk dəfə 1999-cu ildə "Law & Order" serialına çəkilir.

Ballada — italyan dilində "ballare" sözündən olub, "rəqs etmək" deməkdir. XX əsrin əvvəllərinə aid Azərbaycandilli mənbələrdə hekayəti-mənzumə (حکایهی-منزومه) adlandırılmışdır. == Tarixi == Ballada bir janr kimi çox uzun və mürəkkəb inkişaf yolu keçmişdir. Əvvəllər ballada rəqsvari mahnılara deyilirdi. Orta əsrlərdə bir sıra Qərbi Avropa xalqlarında ballada hekayət xasiyyətli mahnılara çevrilir. Bu mahnılar, adətən, hər hansı bir musiqi alətinin müşayiəti ilə ifa edilərək lirik, dramatik məzmunda olurdu. Balladalar xalq şair-müğənniləri olan trubadur və truvyorlar tərəfindən yaradılır, jonqlyor, menestrel və bardlar tərəfindən ifa edilirdi. XVIII əsrin ortalarında Şotland xalq balladalarından ibarət şer məcmuələri meydana çıxır. XIX əsrdə ballada ədəbi-poetik janr kimi genişlənir. Müxtəlif ölkələrin romantik — şairləri — N. V. Höte, V. Hüqo, H. Heyne, A. Mitskeviç; eləcə də rus şairləri — V. Jukovski, A. S. Puşkin, M. Lermontov və b.

Ballata (it. ballata,ballere sözündən əmələ gəlir,tərcümədə "rəqs etmək" deməkdi)- XIII-XV əsirlərdə yaranan İtaliyadapoeziya və musiqi forması,Ars Nova dövrünə aid olan lirik məzmunlu səciyyəvi janrlarından biri. XIII əsrdə və XIV əsrin birinci yarısında təksəsli,amma XIV əsrin ikinci yarısında isə (italyan Ars Nova dövründə) çoxsəsli rəqsli mahnıya çönür.Ən mühüm ballata musiqi nümunələrini italiyalı bəstəkar Françesko Landini yaradıb.Digər müəlliflər isə Landininin davamçıları sayılır:Nikkolo Perudjiyskiy,Bartolino Paduanskiy,Andrea Florentinskiy. Poeziya forması:ripresa (nəqərat)+stanza (oxumağın başlığı)+ripresanın təkrarı.Stanza isə öz növbəsində iki piedaya (duru) və volta (dönüş) bölünür.Ripresanın və voltun qurum uzunluğu eynidi,piedin qurumu isə ayrıdı.Ripresada və voltda şeir sayı birdən dördə qədər ola bilər (çox vaxt 3 dənə olur),piedalarda yalnız 2 dənə ola bilər.Bir sətirli ripresiya müasir mənbələrdə ballata minima adlanır,iki sətirli-ballata minore,üç sətirli-ballata mezzana,dörd sətirli isə ballata grande.Həmdə bir neçə stanzalı ballatalarda olur,onların çox vaxt sxemi bundan ibarətdir:ripresa+birinci stanza+ripresa+ikinci stanza+ripresa. Musiqi forması:iki hissədən ibarətdir,və bir qayda kimi olaraq,ikinci hissədə musiqi sonluğlar birləşir (birləşməssiz çox az vaxt olur),və açığ və bağlı kandensiyalar itifadə olunur bu formada. Məsələn,3 səsli Non avrà ma' pietà adlı olan ballatanın musiqili və mətinli forması belədi: Cədvəllə aid qeydlər:Kiçik latın həriflər qafiyəni göstərir,onların yanında olan eynən rəqəmlər isə şeirdə heca miqdarını göstərir.Latın baş hərfləri isə musiqi bölmələrini qeyd edir.B1 və B2 başında olan sətirüstü rəqəmlər musqi "polustorofların" ayrı sonluğuna işarə edir. Əgər ballatada bir neçe «metastrof» (stanza+ripresa),o zaman bütün musiqinin və mətnin qurumunun bütün ardıcılığı (uzunluğu və qafiyələnməsi) növbəti «metastroflarda» təkrarlarnır. XV əsrdə ballata musiqidə istifadədən çıxır,amma hələdə şairanəlikdə geniş yayılır.Uzun müddətdən sonra yaddan çıxan bədii ballata,yalnız XIX əsirdə D`Annuntsio və Cozue Karduççi əsərlərində canlanır. == Ədəbiyyatda == Suchla B.R. Studien zur Provenienz der Trecento-Ballata. Göttingen, 1976 Baumann D. Die dreistimmige italienische Lied-Satztechnik im Trecento.

Galeana (lat. Galeana) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Galeana hastata La Llave Galeana pratensis (Kunth) Rydb.

Msallata (bəzən Əl Qəsəbat, Kassabat) Liviyanın şimal-qərb hissəsində, Murqub rayonundakı bir şəhərdir. Təxminən 80000 əhalisi var. Tarixən İslamşünaslıq mərkəzi idi. Zeytun ağacı əkinçiliyi və zeytun yağı istehsalı ilə də tanınır. Ərəb dünyasında ilk respublika olan 16 noyabr 1918-ci ildə Msallatada Trablusgarb Cumhuriyyəti elan edildi. Tarhuna şəhəri qonçu şəhər olduğu üçün, keçmiş Liviya bölgə baçşısı bura Tarhuna wa Msalata adını verdi.

Sadhana Şivdasani (2 sentyabr 1941, Kəraçi, Britaniya Hindistanı – 25 dekabr 2015, Mumbay) — Sadhana kimi də tanınan, hind aktrisası. 1960–1981-ci illərdə kino sənayesində fəal iştirak etmişdir. Rac Xoslanın rejissoru olduğu filmlərdə sirli qadınları canlandırdığı üçün xalq arasında "Sirli Qız" kimi tanınan Şivdasani 1960-cı illərin ortalarından 1970-ci illərin əvvəllərinə qədər ölkədə ən çox qazanan aktrisalar arasında olmuşdur. Kəraçidə anadan olan Şivdasani və ailəsi Hindistanın parçalanmasından sonra üsyanlar zamanı 7 yaşında ikən Mumbaya köçmüşdür. O, uşaqlığından aktrisa olmağa can atmışdır və təhsilini Jai Hind Kollecində başa vurmuşdur. Shree 420 (1955) filmində diqqətdən kənarda qaldıqdan sonra Şivdasani rejissor Sashadhar Mukherjee tərəfindən kəşf edilmişdir və onu aktyorluq məktəbinə yazdırmış və sonradan ona "Simlada Sevgi" (1960) romantik komediyasında ilk baş rolunu vermişdir. Simlada Sevgi filminin müvəffəqiyyət qazanmasından sonra Şivdasini bir neçə filmdə, o cümlədən Parax (1960) və Əsli-Nəqli (1962), döyüş filmi Hum Dono (1961) və macəra filmi Ek Musafir Ek Haseena (1962) filmlərində özünü sübut etmişdir.

Salaxana — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonu ərazisində təbiət abidəsi. Salaxana ilə bağlı toponimlər xalq arasında "salaxan" adlandırılır. Salaxana dərəsi və ətraflı mürəkkəb tektonik quruluşa və relyefə malikdir. 4 km-ə qədər uzanan kanvoyları, çətin keçilən struktur terraslı S. dərəsi və onu əhatə edən bölgə, əsasən, sahəvi, pelitomorf, nazik təbəqəli və gilli-qumlu əhəngdaşılarından, gildən və konqlomeratlardan ibarətdir. Ərazisi zəngin subalp bitkiləri ilə örtülmüşdür. Yemişan, itburnu, qaraca (gərməşov), alça, armud, ardıc və s. bitir. dərənin sol sahili uca, sıldırımlı, sanki saldaşlarla hörül müş divarı xatırladan 25–30 metr hündürlükdə dik qayalıqdır. Vahimə doğu ran dərənin sonunda, sağ tərəfdə, qayaların arasında iki mağara var. Dərənin dibindən bir neçə metr hündürlükdəki böyük mağara min başdan artıq davar tutar.

Cryptocarya (lat. Cryptocarya) – dəfnəkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Karlos Auqusto Alves Santana (isp. Carlos Augusto Alves Santana; d.20 iyul 1947) — Meksika əsilli məşhur ABŞ rok-gitaraçısı. 10 Qremmi mükafatına və 3 Latın Qremmi mükafatına layiq görülmüşdür. 1960-70-ci illərdə artıq klassikaya çevrilmiş "Black Magic Woman" və "Oye Como Va" kimi mahnıların ifası ilə məşhurluq qazanmışdır. 1999-cu ildə "Smooth" və "Maria Maria" mahnılarının yer aldığı "Supernatural" albomu ilə yenidən pop-çartların zirvəsinə qalxdı. Bu albom "İlin ən yaxşı albomu" nominasiyasında Qremmi mükafatı ilə təltif edilmişdir.o dünyada məşhurlar sırasında olub. Dünyanın 100 ən böyük gitar ustadlarından biri.

Sardana və yaxud sardans (kat.sardanes)-kataloniyalıların milli rəqsi olub. Rəqs yallı xarakteri daşıyır. Rəqs edənlər cərgəyə düzülüb əl-ələ tutaraq musiqi sədaları altında müəyyən rəqs hərəkətləri ifa edirlər. Sardananın harda və nə zaman yaranması tarixi dəqiq məlum deyil. Məlumdur ki, bu rəqs XVII –ci əsrdən məşhurdur. Sardana kataloniyalıların milli ruhunu əks etdirir. Bu rəqs həm də “etiraz rəqsi” adlanır. Cünki bu rəqsi peşəkar rəqqaslar səhnədə, sadə insanlar isə meydanda ifa edir. Frankonun diktaturası zamanı sardana rəqsi rəsmi olaraq qadağan edilmişdi. Müasir zamanda bu rəqsin iki növü yayılmışdır.

Silvana (fars. سیلوانه‎)— İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanının Silvana bəxşində yerləşən bir şəhərdir. 2006-cı ilin siyahıya alınması əsasında bu şəhər 1,350 nəfər və 243 ailədən ibarət idi.

Xallava, Xəliloba — Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun Aşağı Cibikli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Kənd 2020-ci ildə işğaldan azad olunub. == Tarixi == 1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Bəzi tədqiqatçılara görə xəliloba toponimi təhrifə uğramışdır. Əslində yaşayış məntəqəsinin adı 1979-cu ilədək rəsmi sənədlərdə qeydə alındığı kimi Xallava, ya da Xanlava olmalıdır. Onların fikrincə, Xallava kürd dilindəki xal (yer, torpaq) və lava/lau/ləm (sahil) sözlərinin, xanlava isə xan (ev, məskən) və lava komponentlərinin birləşməsindən ibarət olub, birinci formada "sahil yeri", ikinci formada isə "sahildə ev, məskən" mənasındadır. == Toponimikası == Xallava kəndi dağətəyi ərazidədir. Oykonim "hündür yer" kimi izah olunur. Oğuz r-nunda bu oykonimin Hallavar variantı qeydə alınmışdır. == Əhalisi == "1886-cı il ailə siyahılarından çıxarılmış Zaqafqaziya diyarının əhalisi haqqında statistik məlumatlar toplusu"na görə, kənddə 14 evdə 63 şiə kürd yaşayırdı.

Ablana — Azərbaycan ərazisində mövcud olmuş qədim şəhər. Yunan coğrafiyaşünası Ptolemeyin "Coğrafi təlimnamə" əsərində Kürün şimal qollarından biri ilə Alban çayı arasında yerləşdiyi qeyd edilmişdir. Yeri müəyyən olunmamışdır.

Albana — Azərbaycanda, qədim dövrlərdə mövcud olmuş şəhər. Yunan coğrafiyaşünası Ptolemey "Coğrafi təlimnamə" əsərində Albananın Kas çayı mənsəbində olduğunu göstərmişdir. Bir sıra alimlər buranı Qax rayonundakı Torpaqqala, Rusiyadakı Dərbənd və Zərdab rayonundakı Əlvənd kəndi ilə eyniləşdirirlər. Albananın Bakı yaxınlığında olması da güman ediliir. Lakin Quba rayonundakı indiki Alpan kəndinin Albana olması ehtimalı alimlər arasında daha inandırıcı qəbul edilmişdir.

Saləng Əfqanıstan İslam Respublikasının Pərvan vilayətinin rayonlarından biri və Salang vulusvalisinin mərkəzidir. Bu müğənni Əhməd Zahir öldü Saləngdə.

Solban — Azərbaycan Respublikasının Balakən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Ageratina jalpana (lat. Ageratina jalpana) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ageratina cinsinə aid bitki növü.

Aleks Paulo Menesez Santana (br-port. Alex Paulo Menezes Santana) — Braziliya futbolçusu, Bolqarıstan Birinci Peşəkar Futbol Liqasında çıxış edən "Ludoqorets"in yarımmüdafiəçisi.Santana peşəkar karyerasına 2013-cü ildə "Internasional"da başlamış, köçməzdən əvvəl "Krikiuma", "Quarani" və "Parana"da icarə əsasında oyun keçirmişdir. O, altı il sonra "Botafoqo"ya transfer olunmuşdur. Santana 2020-ci ilin iyulunda "Ludoqorets"ə keçmişdir.

Bidens balsana (lat. Bidens balsana) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin üçbarmaq cinsinə aid biki növü.

Crataegus saligna (lat. Crataegus saligna) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.

Eucalyptus saligna (lat. Eucalyptus saligna) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.

Jordan Qalland (2 yanvar 1980, Farminqton[d]) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının pop müğənisidir (estrada artistidir). == Həyatı == Jordan Qalland 2 yanvar 1980-ci ildə Nyu-Yorkda anadan olub.

Salyan — Azərbaycan Respublikasında şəhər, Salyan rayonunun inzibati mərkəzi. 1915-ci ildə şəhər statusu almışdır. == Tarixi == Salyan şəhəri əsrlərlə Şirvanşahlar dövlətinin tərkibində olmuşdur. Bakı hakimliyinə aid olan bu şəhər dövrünün əsas şəhərlərindən idi. Burada gəmiqayırma emalatxansı vardı. Şəhərə gəmi ilə gəlinir və burada balıq yetişdirilirdi. Salyan Quba xanlığından asılı idi və Nadir şah tərəfindən geri alınmışdı. XVIII əsrin ortalarında Salyan İbrahim Rüdbəri tərəfindən ələ keçirildi. Onun hökmranlığından narazı qalan salyanlılar kömək üçün Quba xanlığına üz tutdular və 1757-ci ildə Fətəli xanın komandanlığı altında olan qoşunlar Salyanı tutdular, İbrahim Rüdbərini qovdular və şəhəri Quba xanlığına birləşdirdilər.. 1729–1782-ci illərdə Salyan Sultanlığının paytaxtı olub.

Karlos Auqusto Alves Santana (isp. Carlos Augusto Alves Santana; d.20 iyul 1947) — Meksika əsilli məşhur ABŞ rok-gitaraçısı. 10 Qremmi mükafatına və 3 Latın Qremmi mükafatına layiq görülmüşdür. 1960-70-ci illərdə artıq klassikaya çevrilmiş "Black Magic Woman" və "Oye Como Va" kimi mahnıların ifası ilə məşhurluq qazanmışdır. 1999-cu ildə "Smooth" və "Maria Maria" mahnılarının yer aldığı "Supernatural" albomu ilə yenidən pop-çartların zirvəsinə qalxdı. Bu albom "İlin ən yaxşı albomu" nominasiyasında Qremmi mükafatı ilə təltif edilmişdir.o dünyada məşhurlar sırasında olub. Dünyanın 100 ən böyük gitar ustadlarından biri.