числ. устар. сто; употребляется в сочетаниях: səd afərin! səd mərhəba! браво! молодец во сто крат; səd heyf жаль во сто крат (очень жаль)
Полностью »SƏD f. yüz. SƏ’D ə. 1) xoşbəxtlik, bəxtiyarlıq; 2) uğur gətirən şey; 3) astrologiyada: uğurlu ulduz. Sə’di-əkbər «böyük uğurlu ulduz» Müştəri; sə’di-ə
Полностью »шиир, сущ.; гуж, мусибат манадин чӀуру хабар Секне хала! - гурарай хкаж хьана почтальон. - Ма, им квез я. - Вуч я им? - Извещение я им. - Вув, мусиба
Полностью »müsibət, bəla, fəlakət, bədbəxtlik, faciə; qətli-am; сед авун 1. bəla çəkdirmək, zülm etmək, əziyyət vermək, müsibətə məruz qoymaq, bədbəxt etmək; qət
Полностью »müsibət, bəla, fəlakət, bədbəxtlik, faciə; qətli-am; сед авун 1. bəla çəkdirmək, zülm etmək, əziyyət vermək, müsibətə məruz qoymaq, bədbəxt etmək; qət
Полностью »...qalmaq, bədbəxtlik (fəlakət) üz vermək, başına faciə gəlmək; 2. məc. beli sınmaq (qırılmaq), yazıq olmaq; yasa batmaq, dünya başına daralmaq.
Полностью »...qalmaq, bədbəxtlik (fəlakət) üz vermək, başına faciə gəlmək; 2. məc. beli sınmaq (qırılmaq), yazıq olmaq; yasa batmaq, dünya başına daralmaq.
Полностью »bax səs 1-ci mənada. …[Gecə yarısı] səs-səda kəsilir. M.S.Ordubadi. Közün üstünə düzülmüş göbələklərin cızıltısından özgə səs-səda eşidilmədi. B.Bayra
Полностью »i. 1. bax səs-küy; 2. news; Ondan səs-səda yoxdur There is no news about him, Not a sound to be heard of him
Полностью »...yoxdur нет никаких вестей о к ом-л., о чём-л.; heç bir səs-səda yoxdur kimdən ни слуху, ни духу о к ом; onun səs-sədası bizə də çatıb известие о нем
Полностью »нареч. весело. Şən-şən gülmək весело смеяться; şən-şən zümzümə etmək весело петь вполголоса
Полностью »sif. və zərf Sevinə-sevinə, fərəhlə, şən halda, sevinclə. Bu gördüyün şənşən ellər bizimdir; Qarlı dağlar, coşqun sellər bizimdir. A.Şaiq. Yaşıl çəmən
Полностью »...içərisində, fərəhli, məmnun halda. Məktub alanlar şad-şad çəkildi, almayanlar sakit-sakit addımladı. S.Rəhimov.
Полностью »нареч. шад-шад, шад яз, шаддаказ, хвешидаказ, хвешиз-хвешиз, хвешила, къумбардаказ.
Полностью »is. [ər.] Səs, avaz. Orkestrin sədası yayıldı. Uşaqların sədası gəlirdi. – Quşlar … cəh-cəh ilə min cürə nəğmələr oxuyub, meşəni sədaları ilə doldurmu
Полностью »...– suyun qarşısını almaq üçün betondan, sementdən və s.-dən bənd tikmək. Hər gölməçənin dörd yanına torpaqdan sədd çəkmişdilər. M.Hüseyn. Ənvər camaat
Полностью »...[Lövhədə] …hər sexin gündəlik işləri haqqında məlumat yazılıb asılırdı. Ə.Sadıq. Neçə gün idi ki, onların zavodu yeni bir sexi işə salmağa hazırlaşır
Полностью »is. [ər.] 1. Çalışma, çalışıb-çapalama, cəhd. Səyi bir nəticə vermədi. – Öhdəmizə götürdüyümüz vəzifəni əda etməkdə bacarığımızı və səyimizi əsirgəməy
Полностью »...danışmaq, qışqırmaq. Uşaqlar sözlərini qurtarmamış üçü də səs-səsə verib ağlaşdılar. Çəmənzəminli. …Körpə uşaqlar quş kimi səs-səsə vermişdilər. Mir
Полностью »...bir matah məndə. “Qurbani”. Ələsgərin ağlın aldın sərindən; Saf gövhərsən, sərraf seçib dərindən. Aşıq Ələsgər. 2. sif. Ən yaxşı, əla, baş. [Nəbi:] B
Полностью »is. [ər.] Sıra, cərgə, düzgü. Elə ki səflər düzəldi, dəstələr hərə öz yerini tutdu, Koroğlu Tanrıtanımazı çağırdı. “Koroğlu”. // Qatar. Saqın gəzin, l
Полностью »is. [ər.] 1. İclasa, yığıncağa başçılıq edən şəxs. Sədr iclası açdı. İclasa sədr seçmək. 2. Dövlət, hökumət və ya ali dövlət orqanları rəhbərlərinin r
Полностью »is. [ing.] ABŞ-da və İngiltərədə möminlərin keşişlərə, şagirdlərin müəllimlərə müraciət edərkən işlətdikləri söz; cənab.
Полностью »is. [ər.] 1. Güclü yağmurlardan və ya əriyən qarlardan əmələ gəlib, qarşısına gələn nə varsa alıb aparan su daşqını; daşqın. Yağışdan sonra güclü sel
Полностью »sif. [fars.] 1. Pis, xarab, yaman. Bəd xasiyyət. Bəd iş. – Oğul bəd övlad olsa; Öldürər dərd atanı. (Bayatı). Şairəm, çünki vəzifəm budur əşar yazım;
Полностью »...bu gəlməginlə məni. M.Ə.Sabir. Məni unutmayın, tez-tez yad edin; Bu küskün könlümü sizsə şad edin. M.Rahim. Şad olmaq – sevinmək, şadlanmaq, fərəhlən
Полностью »...hirsləndirməmək üçün ehtiyatla dedi. S.Rəhman. 2. Bir şəxsə və ya şeyə hamilik etməyi öhdəsinə götürmüş adam və ya təşkilat. Yaralılardan bir neçəsi
Полностью »...Rütubətli havada gecələr torpaq, bitki və s.-nin üzərinə qonan incə su damcıları; qırov, şəbnəm. Yumşaq göy çəmənin üstə düşüb şeh gecədən; İsti yoxd
Полностью »[ər.] суш. чӀехи бала, мусибат, сед, бедбахтвал, афат; // авария, къаза, бедбахт вакъиа.
Полностью »сущ. дерт, бала, сед, мусибат, къада-бала; ** qadan(ı) alım (ви) рикӀиз (сивиз) кьий, ччан манада (садав рахадамаз тавазивилелди минетун, хагьишун мак
Полностью »...галукьун; 2. пер. хабарни авачиз кьилел атай бала, мусибат, сед; инсан къарсурдай кар; sədəmə toxunmaq кьилел бала атун, кьил баладик акатун, сед хьу
Полностью »...müsibət və fars. ...zədə] прил. кьилел мусибатар атай, мусибатар чӀугур, сед хьайи, гуч хьайи.
Полностью »“səd” (ağgünlülük, xoşbəxtlik, bəxtiyarlıq) və “ayə” (əlamət, nişan, “Quran” surələrindəki cümlələrin hər biri) sözlərindən yaranmışdır.
Полностью »SÜUD1 ə. yuxarıya qalxma; yüksəlmə. SÜUD2 ə. «sə’d» c. t. 1) mübarək ulduz; 2) m. xoşbəxtlik, ağgünlük.
Полностью »...гар галай жив, марф); // тӀурфан авай гьава; 2. пер. мусибат, бала, сед манада.
Полностью »...рак; ** darvazasını (darvazamı) fələk vurmaq кьилел бедбахтвал атун, сед хьун, бедбахт хьун.
Полностью »is. [ər.] köhn. Ölmüş bir adamın vəsiyyətini yerinə yetirən. Çün Səd istədi ki, məsailini soruşsun, həzrət buyurdu ki, … mənim fərzəndimdən soruş ki,
Полностью »is. [ər.] köhn. Ölmüş bir adamın vəsiyyətini yerinə yetirən. Çün Səd istədi ki, məsailini soruşsun, həzrət buyurdu ki, … mənim fərzəndimdən soruş ki,
Полностью »...mərhəba, sağ ol, çox yaxşı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Barakallah, səd mərhəba!.. Tez gələn beləmi əyləni? Yaxşı yaradız qulluğa, Tez gələn beləmi
Полностью »bax maarifçilik 1-ci mənada. Heyf, səd heyf ki, ittifaqı pozan və ittihadın bünövrəsinə rəxnə yetirən əvvəlcə o kəslər oldu ki, maarifpərvərlik ismini
Полностью »...1); ** afat vurmaq афатди ягъун, афатдал акьалтун, афатдал фин, сед хьун, гуч хьун, завал акьалтун, аллагьди (тӀебиатди) бала гун, хару ягъун (гатун)
Полностью »-ая, -ое; -сед, -седа, -седо. см. тж. седость 1) Серовато-белый, белёсый. С-ая борода. С-ые брови. С-ые волосы. С-ая голова. С-ые виски. Доктор уже се
Полностью »...çəkmək мусибатар чӀугун, кьилел гзаф балаяр атун, мишекъатвилер акун; 2. сед, гуч, яс, кьиникь, бедбахтвал; 3. müsibətlə нареч. мусибатдалди, гзаф че
Полностью »BİTMƏK I f. Tamam olmaq, başa çatmaq. Səd şükür ki, qış tükəndi, bitdi; Novruz gəlib, bahar yetdi (A.Səhhət). BİTMƏK II f. Yetişmək, çıxmaq, cücərmək.
Полностью »Cuş (coşma, həyəcan). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səd afərin qaynağına, coşuna, Yağı düşmən gələ bilməz tuşuna, Koroğluyam, oğul, dönüm başına, Koro
Полностью »...heyf, pir oldum. S.Ə.Şirvani. Əfsus qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyf, cavanlıq! M.Ə.Sabir. 2. məc. Köhnəlmək, gücdən düşmək, yıpranmaq. Köhnə
Полностью »...шехьдай къа гьатун, сагьибсуз амукьун, харапӀа хьун, бедбахт хьун, сед хьун, мусибат хьун; ağlar (günə) qoymaq шехьдай къа ттун, бедбахт авун, дерт г
Полностью »Ovçu. Ay gözəl qız, səd afərin əslinə, Alagözlüm, tərlanımı gətir ver! Mənəm bu tərlanın ovçu səyyadı, Alagözlüm, tərlanımı gətir ver!
Полностью »...жемятар турунай акъудун; гзаф инсанар санал яна кьин, къирмишун; сед; qətlinə fərman (vermək) кьиникьиз фарман гун, сад яна кьин гьакъинда гьукум гун
Полностью »əd. [ər.] bax təəssüf. Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyif cavanlıq! M.Ə.Sabir. Heyif, çiçəklərin ömrü az olur; Sənə çatanacan bəlkə sola
Полностью »...eləmirsiniz, ancaq biz də kişiyik, biz julik deyilik. S.Rəhimov. Çıxdı səd heyf, əlimizdən ol ədalət kani; O juliklər yatağı, köhnə Quba meydani. Ə.V
Полностью »...хьун; б) кил. beli sınmaq; beli sınmaq (qırılmaq) пер. юкь хун, сед хьун, гуч хьун, бедбахт хьун; belini bükmək пер. юкь какурун (алгъурун), кьилел м
Полностью »...gənclik dövrü, gənclik (qocalıq ziddi). Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyf cavanlıq! M.Ə.Sabir. Bir az sükutdan sonra Yusif dedi: – Cava
Полностью »...ki arsızsan, əfsus! Füzuli. Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyif cavanlıq! M.Ə.Sabir. [2-ci cariyə:] Nazlı məlikəmiz Südabə, əfsus! Hər s
Полностью »...капитализмдин); 2. кьиникьин жаза; 3. пер. терг хьунин хаталувал, сед; ** ölüm yuxusu кьейиди хьиз ксун, гзаф кӀеви ахвар; ölüm rəngi кил. ölü (ölü r
Полностью »...ümidini itirərək bikef olmaq, ruhdan düşmək, pərt olmaq. Ah, səd ah ki, dildardən oldum məyus; Soldu gül, gülşənü gülzardən oldum məyus. S.Ə.Şirvani.
Полностью »...anasmını ağlar (mələr) qoymaq диде шуьрун, рекьин, бедбахт авун, сед авун, бенд кьун; anasını ağlatmaq диде шуьрун, зулум авун, бенд кьун, жаза гун,
Полностью »[ər.] сущ. бала, бэла (1. татугайвал, бедбахтвал, мусибат, сед; 2. гъам, гъусса, дерт, азаб, азият); bəla çəkdirmək бала чӀугваз тун (гун), зулум авун
Полностью »...sağlam təməlinə zərrə qədər rəxnə vura bilməmişdi. A.Şaiq. Heyf, səd heyf ki, ittifaqı pozan və [birliyin] bünövrəsinə rəxnə yetirən əvvəlcə o kəslər
Полностью »...fərəhli yaşaram (M.Dilbazi); XAK Ani-vahiddə xütteyi-Şirvan; Oldu, səd heyf, xak ilə yeksan (M.Ə.Sabir); QUBAR (kl.əd.) Bir gün düşərəm soyuq məzarə;
Полностью »...ehtiyatı. 3. Ələ götürülən əsa. Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyf cavanlıq. M.Ə.Sabir. …Ay-vay eləyə-eləyə və öskürəöskürə rəngi qaçmış
Полностью »...hissəsi də seyrək kəlməsi ilə qohumdur. Başqa variant da söyləmək olar: sed (seyrək) və sıx sözləri haçansa qohum olub, sonra bir-birinin antoniminə
Полностью »...Ə.Nəzmi. 2. Təsir. Zəxmi-sitəmin olmadı bu Seyyidə kari; Səd heyf, səd əfsus, günahkar ölürəm mən. S.Ə.Şirvani. ◊ Kar aşmamaq – nəticə hasil olmamaq,
Полностью »...Ə.Vəliyev. Ciyər eləmək – ürək eləmək, ürəklənmək, cəsarət etmək. Səd parə könül, xövf eləmə tiri-bəladən; Mərdanə bu meydanə qədəm qoy, ciyər eylə.
Полностью »...olmaq кӀвал чӀур хьун, кӀвалин юкь аватун, кьилел са бала атун, сед хьун, гуч хьун, бедбахт хьун; evin tikilsin! кӀвал къени хьайиди! ви кӀвал къени
Полностью »is. [ər.] Bəzi balıqqulağıların iç qatını təşkil edən və müxtəlif bəzək şeyləri hazırlamaq üçün istifadə edilən, müxtəlif rənglərə çalan parlaq bərk m
Полностью »is. [ər.] Başçılıq, sədrlik, rəislik. Sədarət sandalyasında Koroğlu əyləşir, qalanları da iki tərəfdən əyləşirlər
Полностью »sif. Dostluğunda, məhəbbətində sadiq olmayan; etibarsız, vəfasız. Sədaqətsiz yoldaş
Полностью »is. [ər.] Dostluqda, məhəbbətdə dəyanət, səbat, vəfa; sadiqlik, etibarlılıq. Ürək özünündür, özün bilərsən; Mənimsə əhdimə sədaqətim var
Полностью »is. [ər.] 1. Qayalara, bina tağlarına və s.-yə toxunandan sonra təkrar qayıdan və eşidilən səs. Musiqinin əkssədası
Полностью »...olmaq) (генг) дуьнья дар (сал) хьун, кьилел чӀехи мусибатар атун, сед хьун, гзаф перишан хьун, гъамлу хьун, фир-тефир (чка) сал хьун, кӀеве гьатун; d
Полностью »...heyf ki, … жаль, что; heyflər olsun ki, … жаль, очень жаль, что …; səd heyf! во сто крат жаль!; heyfi gəlmək: 1. безл. становиться, стать жалко, жаль
Полностью »...eləmək (etmək) а) итим кьин; б) пер. гзаф зарар гун, телеф хьуниз, сед хьуниз, бедбахтвилиз себеб хьун; qan görmək иви акун, вацран кьилер хьун (агак
Полностью »...gəlmək; başına qiyamət qopmaq кьилел къиямат атун, мусибат хьун, сед хьун, гуч хьун; başına mindirmək кил. başa çıxarmaq; başına oyun açmaq кил. başı
Полностью »