yun. anthropos – insan
yun. anthropos – insan + yun. logos – elm, təlim
yun. anthropos – insan + yun. sphaira – kürə
Almaq və barmaq (getmək) sözlərindən əmələ gəlib. Sonra kontaminasiya (latınca “qarışmaq” deməkdir) yolu ilə albar kəlməsi apar formasına düşüb
afr. apartheid – ayrı yaşamaq
yun. apate – yanlışlıq; ilk vaxtlar başqa minerallardan fərqləndirmək çətin olduğu üçün belə adlandırılmışdır
yun. a – inkar şəkilçisi + lat. patris – vətən
Holland sözüdür, “Çin alması” deməkdir. Bizdə narınc, turunc,portağal və s. kimi də işlədilir. Portağal adı Portuqaliya ölkəsinin adı ilə bağlıdır (on
yun. haploos – bəsit
yun. apo – uzaq + yun. geo – Yer
fr. approche – yaxınlaşma
Latın sözüdür, “anbar”mənasını əks etdirir.
ing. up – yuxarı + ing. well – cummaq
Ərəbcədir, “utanma” deməkdir. Arsız sözü də bununla qohumdur.
Əsli ara-be-ara (müq. et: ala-be-ala, yəni alabula) kimi olub. Arada-bərədə kimi də işlədilir. (Bəşir Əhmədov
Qaynaqlarda arası-ara kimi də qeyd olunub. Görünür, “məsafə (ara) vermək” mənası ilə bağlıdır. Seyrək (qədim mənası “az” deməkdir) kəlməsi də sıra söz
İkinci hissə burmaq feilinin təhrifindən ibarətdir.
Arabanı ilk dəfə türklər kəşf edib və adını da qanqılı qoyublar (tayfa adı ilə bağlıdır). Bu, ilk dəfə ikitəkərli olub
Təkallahlılığı qəbul etmiş qədim yəhudilər bütpərəstliyin istənilən təzahürünə qarşı idilər. Ona görə də bütlərə sitayişin qadağan olunması yəhudi d
Maks Fasmerə görə, arağı ilk dəfə qıpçaqlar hazırlamış və ona araka adını vermişlər. Mütəxəssislər araq sözünü, bir qayda olaraq, ərəb mənşəli hesab e
Ərəq (araq) ərəbcə “tər” deməkdir, çin isə farsca “yığmaq”la bağlıdır: “tər yığan” (təri canına çəkən) anlamını əks etdirir
Kökü ar (отделять) feilidir. Ar feili indi müstəqil işlədilmir. Səpələ, çapala qəlibi üzrə arala kəlməsi yaranıb
Türklərdə ay adları belədir: ocaq, şubat, mart, nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım, aralıq
Farsca aramidən (sakitləşmək) feili ilə qohumdur. “Sakit” deməkdir.
Toxum səpilməmişdən şumun sulanmasına “arat eləmək” deyirik. Arat və araq sözlərinin kökü eynidir, “su” (süzmək, hopmaq) anlamı ilə bağlıdır
Çox adam fars mənşəli hesab edir, Radlova görə, ərəbcədir və “hirsli” deməkdir. Kür isə “dəli”dir. Çay adları üçün yarayan sözlərdir
Radlov yazır ki, ar sözü “əks tərəf” deməkdir. Belədirsə, onda arğac (ərişin əksinə olan), arxac (dağın zirvəsinin əksi), arxa (ön tərəfin əksi) sözlə
Dəyirmanda daşın ətrafına yığılmış un tozuna ard unu deyilir. Ard, farsca “un” deməkdir. Deməli, ard unu birləşməsi iki sinonimin yanaşı işlədilməsi s
“Təmizləmək” mənasında ar feili olub. “Aydan arı, sudan duru” deyimindəki arı (təmiz) sözü həmin feildən düzəlib
lat. arealis – ərazi, meydan
yun. arena – qum
lat. argentum – gümüş
yun. argillos – gil + yun. lithos – daş
Kilim, gəbə və s. toxunanda hündür qalxan iplər əriş, eninə gedən isə arğac adlanır. Mənbələrdə arğa feili var və rus dilinə “ткать, плести поперек” k
Dilimizdə ar feili olub və “yorulmaq” mənasında işlədilib (Əbu Həyyanda (1256-1344) armaq feili var və “yorulmaq” mənasını verir
Əvvəllər ayrıq kimi olub. Ayırmaq feilindən əmələ gəlib. Arx, “böyük çaydan ayrılmış qol” deməkdir. Arxdan ayrılan daha kiçik qol isə qac adlanır
“Arxalı köpək qurd basar deyimi” var. Qaynaqlarda arxa sözünün bir mənası “защитник” kimi açıqlanıb. Arxayın kəlməsi də həmin sözdən törəyib
Radlov bu sözü “ər qardaş” kimi açıqlayıb. Əslində, məna “bir-birinə arxa olan” kimi başa düşülə bilər
Paltar növüdür və arxa (dal) sözündən əmələ gəlib. “Arxaya geyilən” (çiyinə salınan) mənasını verir. Sözün başqa mənasıda var və rus dilindəki “чересс
Sözün kökü arxa kəlməsidir (“müdafiəçi” deməkdir), arxayın “müdafiəçisi olan” mənasını əks etdirir. Arxaç sözü də bununla bağlıdır: “gündən müdafiə ol
yun. archaios – başlanğıc
yun. archi – əsas, baş + yun. pelagos – dəniz
Ərəbcədir, “bal” deməkdir. Bizdə bu həşaratın adına “balqurdu” deyiblər.
“Sancaq” anlamında qeydə alınıb. Tikmək məhz “sancmaq” demək olub.
Salyanda kənd adıdır. Belə bir yozumu var: köç yol gedərkən gecə ay batır, ətraf qaranlığa qərq olur
Arımaq feilindən əmələ gəlib. “Təmiz” mənasında işlədilən arı sözü də buradandır (ad-feil omonimdir)
Bu quş “göy ağacdələn” də adlanır. Arıları məhv etdiyi üçün “arıquşu” adlanıb. Bəzi dialektlərdə arıqıran kimi də işlədilir
Qədim dövrlərdə Qərbi Asiya dövlətlərinin ərazilərində qohum dillərdə danışan insanlar yaşayırdı. Bunlar babillilər, assuriyalılar, arameylər, yəhudil
Arkı (en) və tərki (uzun) sözlərindən əmələ gəlib, “xaç” (крестовина) deməkdir. İndi işlədilmir. (Bəşir Əhmədov
fr. arcose