Farscadır, əsli tənir kimidir. Mənası “dəyirmi” deməkdir. Farslar boru (nov) yerinə tənure də deyirlər
Ərəbcədir, “danlaq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə nəfəs sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Nazik dəmir təbəqəsinə tənəkə (ustasına tənəkəçi) deyirik. Rusca “жесть” deməkdir. Bəzi türk dillərində pul sikkəsinə də təngə deyiblər (indi də ümumi
Ərəbcə nozul (aşağı enmək) sözü ilə qohumdur. Antonimi tərəqqi kəlməsidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Təng farscadır, mənası “dar” deməkdir, nəfəs ərəbcədir (tənəffüs sözü ilə qohumdur). Təngnəfəs “nəfəs yolunun daralması” deməkdir
Ehtimal olunur ki, əndihmək (əndikmək) sözünün təhrifindən ibarətdir, “çətin nəfəs almaq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Ərəb mənşəlidir, nizam sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Top sözü ilə qohumdur. Yumruluq əlaməti əsas götürülüb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Dədə Qorqud”da “Dəli bəg dilədi ki, Dədəyi dəpərə çala“ cümləsi var. Buradakı dəpərə sözü müasir anlamda “təpərlə” deməkdir
Bellə yer şumlayarkən ayaqla basılan xüsusi hissə təpgəc adlanır. Təpmək, təpik sözləri ilə kökdaşdır (süzgəc qəlibi əsasında yaranıb)
Təpinmək, təpgəc, təpmək kimi sözlərin arxetipi təp feilidir, “ayaqla zərbə vurmaq” deməkdir. Tuva dilində təp+i (görünür, yaz-ı qəlibi üzrə yaranıb)
“Özünü harasa (tünlüyə, camaat arasına) soxmaq” deməkdir. Məncə, təpik (zərbə mənasında) sözü ilə qohumdur: başqalarını təpikləmək, aralamaq yolu ilə
Qədim variantı kepiməkdir (bir sıra türk dillərində indi işlədilir). Qax sözü də həmin kepimək feili zəminində əmələ gəlib
Atı minənlər onu mahmızlayır, hərəkətə gətirirlər. Mahmız atın böyrünü yaralamasın deyə, ora xüsusi gön bərkidirlər
Sözün əsli kepimək (bərkimək, qurumaq) feili ilə bağlıdır. İlk iki səs (k, e) dəyişib və kepi kəlməsi təpi kimi formalaşıb
Ərəbcədən alınmış mahmız sözünün türk aləmindəki qarşılığıdır. Dəhmərləmə onun sinonimidir. (Bəşir Əhmədov
Alınma sözdür və çoxlu mənası var: təzə, yaş (nəm), çiy, təmiz, ayaqqabı, jilet, dəri, fırlanmaq, yan keçmək və s
Fars sözüdür (məsdər forması təraşidən sözüdür) və “yonmaq”,” yolmaq”, “qırxmaq”, “yox etmək” anlamlarında işlədilir
Ərəbcədir, bizdə bis (bəs) sözü işlədilib. Bəslə “tərbiyə et”, “qidalandır” demək olub. Farslarda pərvərdən sözü həm “yedirtmək”, həm də “tərbiyə etmə
Farscadır, “göyərti” (зелень) deməkdir. Torpaqdan çıxan bulağın (qara suyun) üstündə bitir və həmişə yaşıl olur, təzə, tər anlamı ilə bağlıdır
Ərəbcə rədd sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Türk sözü ilə bağlıdır. Ərəblər “türkmənlər” anlamını tərakimə kəlməsi ilə əks etdiriblər. Tərəkəmə həmin sözün dəyişmiş fomasıdır
Taraz sözü ilə qohumdur, fars mənşəlidir. Bizdə ölgü (ölçü) sözü işlədilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tərk etmək feilinin sadələşmiş formasıdır. Ala bilmərəm yerinə, alammaram dediyimiz kimi, tərk edərəm yerinə, də tərgidərəm işlədirik
Füzuli “Leyli və Məcnun”da yazır: “Bir cam ilə qıl dimağımı tər...” Burada tər sözü “şad” mənasındadır
Ərəb mənşəlidir, mürəxxəs, rüsxət (əsli: rüxsət) sözləri ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farsca “qanı təzələyən” deməkdir (tər sözü “təzə”, xun isə “qan” deməkdir). Farslar innaba təbərxun deyirlər, görünür, bu da qan anlamı ilə bağlıdır
Ərəbcədir, təriq (yol) sözü ilə qohumdur. Mənası sufilərdə “mənəvi kamilləşmə üsulu, yolu” (dinə daxili inam, “нравстенность”) deməkdir
Farscadır (əsli: tarek) və çoxlu mənaları var: tərk etmək (qoyub getmək); dib (quyunun təki və ya tərki); yəhərin dal tərəfi; üst tərəf (papağın tərki
Güman edirəm ki, əsli turalan kimi olub, yəni “tura (dağ keçisinə) hücum edən” mənası ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov
Tərpə-t, tərpə-n tipli sözlər göstərir ki, törəmə kök tərpə feilidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tovuz rayonunda (Alakol kəndində) qaratikan kolu basmış bir sahə vardı. Ona tərs yer deyirdilər. Buradakı tərs sözünün mənası “dönük” (превратный), “a
Tərsimi həndəsə fənni var, ərəb sözüdür, rəsm kəlməsi ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəb mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə sidq, sadiq, müsəddiq sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədədir, sərf, məsrəf, israf, sərfə, təsərrüf (sahib olma, qənaət etmə) sözləri ilə qohumdur. Hərfi mənası “qənaətlə sərf etmək” deməkdir
Ərəb sözüdür, saf kəlməsi ilə kökdaşdır. Saflaşdırma (təmizlik) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə səhih (doğru, düzgün) sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə sükunət, səkinə, məskən, sakin sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə sinif sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə sərf (dəyişmə) sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəb mənşəlidir, şəbeh (oxşatma) sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, “həvəsləndirmə”, “maraqlandırma” deməkdir, şövq sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə şövq sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tüfəngin çaxmağına tətik də deyirik. Tətik sözü çəkik kimi olub və çəkmək feili zəminində yaranıb. (Bəşir Əhmədov
Ərəbcədədir “dayandırma” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, vəkil, müvəkkil sözləri ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə övlad, valideyn, validə, mövlud sözləri ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə zidd sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)