Bədr Təşkilatı
Bədr Təşkilatı (ərəb. منظمة بدر) — qeyri-rəsmi olaraq Bədr Briqadası və ya Bədr Korpusu da adlandırılan, İraqda Ayətullah Seyid Məhəmməd Baqir əl-Həkim tərəfindən qurulmuş bir siyasi partiyadır. Bədr Təşkilatı İran mərkəzli fəaliyyət göstərən Şiə İslam Partiyası tərəfindən idarə olunan İraq İslam Ali Şurasının hərbi qanadı idi. 2003-cü ildə ABŞ və müttəfiqlərinin İraqa müdaxilə etməsindən sonra Bədr döyüşçülərinin əksəriyyəti yenidən qurulan İraq ordusuna və polis qüvvələrinə qatıldılar. Siyasi cəhətdən, Bədr Briqadası və İraq İslam Ali Şurası 2003-cü ildən bəri bir tərəfdə sayılırdı, lakin hal-hazırda hər iki partiya qeyri-rəsmi olaraq ayrılmışdır. Bədr Briqadası qüvvələri və onların İranlı komandirləri 2014-cü ildən etibarən İraqda İraq Şam İslam Dövləti - İŞİD-ə qarşı vuruşmağa başladılar. Hal-hazırda Xalq Səfərbərlik Qüvvələrinin bir hissəsi olan partiyanın lideri İraqın keçmiş nəqliyyat naziri olmuş Hadi əl-Əmiridir.
== Tarixi ==
=== İraq İslam Ali Şurası ===
Təşkilat 1982-ci ildə İraqdakı İslam İnqilabı Ali Şurasının hərbi qanadı olaraq İranda yaradılıb. Səddam Hüseynnin hakimiyyəti dövründə 20 il ərzində İraq ərazisində fəaliyyət göstərdi və İran zabitləri tərəfindən idarə edildi. Əsası İran-İraq müharibəsində İran qoşunları ilə birlikdə vuruşan bir neçə min iraqlı sürgün və qaçqınlardan ibarət idi.
Bədr döyüşü
Bədr döyüşü — Müsəlmanların, Məkkəli Müşriklərlə ilk döyüşü.
== Səbəbləri ==
Müsəlmanlar baxımından döyüşün ən əhəmiyyətli səbəbi, Qureyşlilərin özlərini hicrət ə məcbur etmələr və hicrətdən sonra geridə buraxdıqları mallarını yağmalamalarıydı.
Məkkəli Qureyşlilər baxımından baxıldığında, müsəlmanların, Məkkəli Qureyşlilərin karvanlarını yağmalamalarıydı, çünki Məkkədəki hər ailənin karvanlarda bir payı var idi. Bu da Məkkəli Qureyşlilər arasında döyüş üçün səbəb meydana gətirməyə kifayət idi.
== Müharibə ==
Hicrətdən sonra Müsəlmanlar, geridə buraxdıqları mallarının yağma edilməsinə cavab olaraq Qureyş karvanlarına hücumlar təşkil etdilər. Bu hücumların birində müsəlmanlar, içində min dəvə və beş yüz min dirhəm dəyərində mal olan bir karvanı hədəf almaq istədilər. İslam Peyğəmbəri Məhəmməd, bu səfər üçün ordunu topladı. Bədrə gedərkən Ravhâ qəsəbəsində bir quyu yanında namaz qıldı, bu məkanda Məscidi-i B'iri Ravhâ inşa edilmişdir. Toplanan 313 nəfər Peyğəmbər əmrində Bədr yaxınlarına gələrək karvanı gözləməyə başladı. Ancaq karvanın başçısı Əbu Süfyan, Müsəlmanların karvanı gözlədiyini öyrəndi və Məkkəyə xəbər göndərdi.
Bədr Şirvani
Bədr Şirvani (1387, Şamaxı – 26 noyabr 1450) — Azərbaycan şairi.
== Həyatı ==
Bədr Şirvaninin həyatı və tərcümeyi-halını işıqlandıran ən mötəbər mənbə onun öz "Divan"ıdır. Şairin "Divan"ına daxil olan əsərlərdən belə məlum olur ki, o, XIV əsrin sonlarında, yəni, 1387-ci ildə Şirvanda, Şamaxı şəhərində yoxsul ailədə anadan olub. Yaradıcılığı az öyrənilmiş Bədrin dövrümüzədək gəlib çatan divanı qəzəl, qəsidə, rübai, mərasi, müqəttiat, mütəyyibat, məsnəvi, həzliyyat, təvarix, müsəmmət, mütəfərriqat, müəmma kimi janrları əhatə edir. Divan hazırda Özbəkistan EA-nın Əbu Reyhan Birunu adına Şərqşünaslıq institutunda qorunmaqdadır. Onu Bədr Şirvani irsinin öyrənilməsində böyük əməyi olan şərqşünas alim Əbülfəz Rəhimov 1975-ci ildə Moskvada nəşr etdirmişdir.
Bədr Şirvaninin ömür yolu 1387–1450-ci illərə təsadüf etdiyindən onun yaradıcılığında əsasən, XV əsrin əvvəllərindən ortalarınadək baş verən tarixi hadisələr əks olunub. Ümumiyyətlə, onun 122 beytdən çox şeiri tarixi hadisələrə həsr edilib.
"Divan"da şair tərəfindən verilən maddeyi-tarixlər xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
XV əsr Şirvan tarixini və memarlığını araşdıran bir çox alimlər bu mürəkkəb dövrü öyrənərkən Bədr Şirvani yaradıcılığını tutarlı mənbə hesab etmişlər.
Bədr xan Ustaclı
Bədr xan Şərəfli-Ustaclı (?-1558) — Qızılbaş əmiri, I Şah Təhmasib Səfəvinin dövründə sərkərdə.
Onun barəsində anonim müəllif tərəfindən yazılan “Tarix-i Qızılbaşan” əsərində qısa məlumat verilir:
"Başqa biri Bədr xandır ki, Şah Təhmasibin divanbəyi idi, Şahqulu Xəlifədən sonra qoşunun sərdarı oldu və Astrabad yaxınlığında özbək Əli Sultanla vuruşub əsir düşdü. Axırda o bəladan (əsirlikdən) xilas oldu və Qəzvin şəhərinə gəldi. Amma (şahın) kimiya təsirli nəzərini cəlb etmədi, ona görə çox məyus oldu və elə o dövrdə vəfat etdi."
== Həyatı ==
Bədr xan Ustaclı Ustaclı boyunun məşhur sərkərdələrindən biri, Şah Təhmasibin divanbəyisi idi. Bədr xan Ustaclının adı mənbələrdə Div sultan Rumlu ilə Köpək sultan Ustaclı arasında baş vermiş münaqişə zamanı çəkilir. Rumlu yazır:
“Köpək sultan rəcəb ayının (13.04.-12.05.1526) əvvəlində Xalxal yolundan Sultaniyyəyə gəldi. Məntəşa sultan, Qılıc xan, Qurd bəy və Bədr bəy ona qoşuldular və savaş meydanına üz qoydular.”
Bədr xan Ustaclı bu zaman Köpək sultanın ordusunda iştirak edirdi. 1527-ci ilin may ayında Naxçıvan ətrafında baş verən döyüşdə Köpək sultan öldürüldü. Digər ustaclı əmirləri isə Gilana qaçdı. Gilanda Müzəffər sultana sığınan əmirlərdən biri də Bədr xan Ustaclı idi.
Bədr xan Şahsevən
Bədr xan Allahqulu paşa oğlu Sarıxanbəyli Şahsevən — Ərdəbil xanı (1747–1757).
== Həyatı ==
Bədr xan atasından sonra el başçısı oldu. O, yalançı şahzadə İsmayıl mirzənin qiyamında onun tərəfini tutmuşdu. Nadir xan Əfşarın hakimiyyəti illərində dövlətin siyasi yaşamında önəmli rol oynamışdı.
Bədr xan 1763-cü ildə vəfat etdi.
== Ailəsi ==
Bədr xanın Nəzərəli xan, Kiçik xan, Nəsir xan adlı oğulları, Şahnisə xanım adlı qızı vardı.
== Mənbə ==
Ənvər Çingizoğlu, Şahsevən eli, "Soy" dərgisi, Ⅶ 4 (12), Bakı, 2008.
Ənvər Çingizoğlu, Nəzərəli xan Sarıxanbəyli-Şahsevən, Bakı, "Mütərcim", 2012, 56 səh.
Bədrabad (Piranşəhr)
Bədrabad (fars. ) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Piranşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə 71 nəfər yaşayır (10 ailə).
Bədri Baykam
Bədri Baykam (türk. Bedri Baykam; 26 aprel 1957, Ankara)- türk rəssam.
== Həyatı ==
1957-ci ildə Ankara da CHP millətvəkili Dr. Suphi Baykam və Memar Mutahhar Baykamın ikinci uşağı olaraq dünyaya gəldi. İki yaşında rəsim çəkməyə başladı. Altı yaşında Ankara, Bern və Cenevrə də ilk əsərlərini sərgilədi. 1960-cı illərdə Avropa və Amerikanın bir çox mədəniyyət mərkəzlərində sərgilər açdı, sərgiləri böyük maraq gördü. İstanbul Fransız Məktəbində oxuyan Bədri Baykam 1975-ci ildə Parisə köçdü. Sorbonne Universitetində iqtisadiyyat təhsili alan Bədri Baykam, bu fakültədən masterdə aldı. Parisdə eyni vaxtda L'Actorat adlı özəl məktəbdə aktyorluq təhsilidə aldı.
Bədri Seyidzadə
Bədri Seyidzadə (tam adı: Bədrəddin Kərbəlayı Mir Cavad oğlu Seyidzadə; 20 yanvar 1882, Keşlə, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası – noyabr 1945, Bakı) — Azərbaycan şairi.
== Həyatı ==
İlk təhsilini kənd məktəbində, sonra mədrəsədə almışdır. "Seyid" təxəllüsü ilə şeirlər yazan dayısı onu da yazmağa həvəsləndirmiş, klassik poeziya ilə tanış etmişdir. Bədri Seyidzadə 1909 ildə "Nəşri-maarif‖in darülmüəllimində təhsilini davam etdirmişdir. 1910-cu illərdən başlayaraq, "Tuti", "Övraqi-nəfisə", "Məzəli", "Babayi-Əmir" məcmuələrində "Bərqi-əyyar", "İgnə", "Sancaq", "Bayquş" imzaları ilə şeirlər çap etdirmişdir. Şeirlərində ("Bizə nə!..", "Şükür, xudaya" və s.) Sabir satiralarının ideya və bədii xüsusiyyətlərindən bacarıqla bəhrələnmişdir. Bədri Seyidzadə əruzun müxtəlif bəhrlərində qəzəl, müxəmməs, tərkibbənd və s. yazmış, Nizami, Sədi və Füzulidən təxmislər etmişdir. 1918 ildə Azərbaycanda milli istiqlal hərəkatının qələbəsindən sonra Bədri Seyidzadənin yaradıcılığında sosial-demokratiya ideallarını tərənnüm edən poetik nümunələrə rast gəlinir. Dövrün poeziyasında olduğu kimi, şairin yaradıcılığında da azad Vətən, müstəqillik rəmzi olan üçrəngli milli bayrağın tərənnümü mühüm yer tutur.
Bədri Teymurtaş
Bədri xanım Kərimdad xan qızı Teymurtaş (1908–1995)—İranın Avropa təhsilli ilk stomotoloq qadını, İran stomotologiyasının anası.
== Həyatı ==
Bədri xanım Kərimdad xan qızı Teymurtaş 1908-ci ildə Məşhəd şəhərində anadan olmuşdu. Orta məktəbi bitirəndən sonra, 1920-ci ildə Avropaya, Belçikaya yollanmışdı. Orda Stomotoloji məktəbə daxil olmuşdu. Məktəbi bitirəndən sonra Avropada qalmış, bir müddət iş prosesini öyrənmişdi.
Qardaşı Əbdülhüseyn xan Teymurtaş 1933-cü ildə Rza şah Pəhləvi tərəfindən öldürüləndən sonra 8 il ev dustağı olmuşdu. 1941-ci ildə Rza şah İrandan sürgün olunandan sonra Məşhəddə yaşamalı olmuşdu.
Bədri Teymurtaş 1960-cı ildə Məşhəd universitetinin professoru Əmir İsmayıl Sondozi ilə bərabər Xorasanın mərkəzində Stomotoloji məktəb yaratmışdı. Özü də həmin məktəbdə dərs demişdi.
Bədri Teymurtaş 1966-cı ildən 1967-ci ilədək məktəbdə dekanın maliyə üzrə müavini olmuşdu.
Bədrifələk Qadınəfəndi
Bədrifələk Qadınəfəndi (4 yanvar 1851, Poti, Kutaisi quberniyası – 6 fevral 1930, Konstantinopol) — 34. Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin üçüncü xanımı.
== Həyatı ==
Bədrifələk xanım 4 yanvar 1851-ci ildə Osmanlı hakimiyyətindəki Poti şəhərində dünyaya gəlmişdir. Atası əslən çərkəz olan Mehmed bəy Karzeg, anası isə abxaz əsilli Fərrux xanım İnalpa idi. Əsl adı bilinmir. Sultan Əbdülməcidin xanımlarından Şayəstə Qadınəfəndinin qohumu idi. Bəzmigül Dilbər, Şazıdil, Nevrəstə və Mələki adlı 4 bacısı, orduda xidmət göstərən Kazım Paşa adlı bir qardaşı vardı.
1864-cü ildə baş verən etnik təmizləmə zamanı ailəsi Osmanlı torpaqlarına köç etmiş, qızlarını Osmanlı sarayına təslim etmişdir. Qısa müddət sonra 15 noyabr 1868-ci ildə Dolmabağça sarayında Şahzadə Əbdülhəmidlə evləndi. Şahzadə Əbdülhəmid taxta çıxdıqda isə üçüncü qadınəfəndi olaraq Ulduz sarayına köçdü.
Bədriyə Tahir Gökmən
Bədriyə Tahir Gökmən — ilk Türk qadın pilotdur."Gökmən Bacı" adı ilə tanınır.
== Həyatı ==
1932-ci ildə Vecihi Uçuş Məktəbində aviasiya təliminə başladı. Dövlət qulluqçusu olduğu müddətdə uçuş təliminə davam etdi. 1933-cü ildə nişan aldı. Abdurrahman Türkkuşu ona Gökmən ləqəbini verdi. Gökmən Bacı kimi tanınan Bədriye Tahir 1934-cü ildə Soyad Qanunu qəbul edilərkən Gökmən soyadını götürdü.Bədriye Tahir, aviasiya səyləri səbəbindən bir çox reaksiya və maneə gördü. Aviasiya ilə maraqlandığı üçün maaşından kəsildi və nəticədə işindən qovuldu.
1934-cü ildə Vecihi Məktəbi, şagirdlərin döş nişanlarını təsdiqləmək üçün onların Hava Qüvvələri Müsteşarlığı tərəfindən test edilməsini istədi. Ancaq imtahan komitəsi gələndə imtahan keçirilə bilmədi, çünki məktəbin yeganə aktiv təyyarəsi məhv edilmişdi, nümayəndə heyəti yenidən gəlməkdən imtina etdikdə məktəb bağlandı və Gökmən Bacı-nın pilotluğu təsdiqlənmədi. O dövrdə işdən qovulan Bədriye Tahir Gökmənin sonrakı həyatı məlum deyil.
Bədrə
Bədrə — İranın İlam ostanının Dərəşəhr şəhristanının Bədrə bəxşində şəhər və onun mərkəzi. 2006-cı ilin siyahıya alınması əsasında bu şəhər 3,775 nəfər və 868 ailədən ibarət idi.
Bədrə qəzası
Bədrə qəzası (ərəbcə: قضاء بدرة) — İraq Respublikasının Vasit mühafazasında inzibati ərazi vahidi. Qəzanın inzibati mərkəzi Bədrə şəhəridir.
== Ərazisi ==
2009-cu ilə olan rəsmi məlumata əsasən qəza 3.650 km² ərazini əhatə edir.
== İnzibati-ərazi bölgüsü ==
İnzibati cəhətdən üç nahiyyəyə (ərəbcə: ناحية) bölünür: Bədrənahiyyəsi (ərəbcə: ناحية بدرة), Сasuən nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية جصان) və Zəhəb nahiyyəsi (ərəbcə: ناحية الذهب).
== Əhalisi ==
2003-cü ilə olan rəsmi təxminə əsasən qəza əhalisi 20.601 nəfər idi. Eyni təxminlərə görə bütün Vasit mühafazasında 913.386 nəfər əhali yaşamışdır. Və bu rəqəmlər nəzərə alındıqda məlum olur ki, Bədrə qəzasında yaşayan əhali bütün mühafazada yaşayan əhalinin 2,26%-ni təşkil edirdi.
=== Etnik tərkibi ===
Qəza əhalisi əsasən türkmanlar olsa da burada həm də az sayda ərəblər və kürdlər da məskunlaşıblar. Türkmanlar qəzanın inzibati mərkəzi Bədrə şəhərində yaşayırlar və şəhərdə əhalinin əksəriyyətini təşkil edirlər. Qəzadakı türkmanların əksəriyyəti Karakol tayfasına (ərəbcə: عشيرة ألبو كراغول) mənsubdur.
Bədrəddin Hilali
Bədrəddin Hilali (fars. بدرالدین هلالی; 1470, Qorqan – 1529, Herat) — türk əsilli farsdilli şair. O, Herat şəhərində Sultan Hüseyn Bayqaranın ədəbi dairəsinin üzvü olmuşdur və Əlişir Nəvai ilə yaxın idi.
== Həyatı ==
Bədrəddin Hilali 1470-ci ildə Astarabad şəhərində (indiki İranın Gürgan şəhəri) anadan olmuşdur. O, mənşəcə çağataylar türklərindəndir. Hilali gəncliyini Astarabadda keçirmiş, 1491-ci ildə Herata gedərək Sultan Hüseyn Baykaranın ədəbi dairəsinin üzvü olmuşdur. İstedadı və erudisiyası sayəsində ona "kiçik Cami" ləqəbi verilmişdir. Hilali müxtəlif yerlərdə hakimlik etmiş, sonra Herata qayıtmış, burada 1529-cu ildə Şeybani Übeydullah xan tərəfindən kafirlik şübhəsi ilə edam edilmişdir. Müasir alimlərə görə, edamının arxasında dayanan əsas şiəlik ittihamı olmuşdu, baxmayaraq ki, Hilali sünni idi. Ehtimal olunur ki, onun ilk növbədə Səfəvi şahı Təhmasibə yönəlmiş olduğu güman edilən, lakin sonradan Übeydullah xana yönəldiyi aşkara çıxan şeirləri ola bilər.
Bədrəddin Təbrizi
Bədrəddin Təbrizi — Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan, memar
Təbrizli Bədrəddin 1273–1274-cü illərdə Konyada Cəlaləddin Rumi türbəsini tikdirmişdir.
Bədrənc
Ballınanə (lat. Melissa) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Gövdəsi dördkünc, budaqlı, yarpaqları ilə birlikdə yumşaq tüklüdür. Yarpaqları qarşılıqlı düzülmüş, saplaqlı, yumurtavarı formalı, kənarları mişarvarı, demək olar ki, çılpaqdır. Çiçəkləri ağ rəngdə xırda,ətirlidir. Meyvəsi dörd kiçik qozcuqdan ibarətdir. Bütövlükdə bitki limon iyinə,qurudulmuş yarpaqları isə acı ədviyyəli, bir qədər büzüşdürücü dada malikdir. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir və iyul-sentyabr aylarında meyvə verir.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 30-100 sm olan çoxillik yumşaq tüklü ot bitkisidir. Gövdəsi kəsikdə dördkünc, budaqlıdır.
Deborım(İlin ilk bədrlənmiş ay günü)
Conqvol Deborım və yaxud Deborım ay təqvimi ilə yanvarın 15-i keçirilir, bəzən "Ogiil", "Sanqvon" da deyirlər. Ay təqvimi ilə yeni il keçdikdən sonra ayın ilk bədrləndiyi gündür. Deborımdan 1 gün əvvəl ay təqvimi ilə yanvarın 14-ü yeni illə bağlı müxtəlif adət-ənənələr həyata keçirilirdi.
Conqvol yeni ilin ilk başladığı ay olduğu üçün onu həm də həmin ili quran bir ay kimi qəbul edirdilər. Yanvarın 15-i Deborım günü fala baxılırdı. Bəzi mənbələrdə " Conqvol səma, torpaq və insanın birləşdiyi bir ay" kimi qeyd olunur və eyni zamanda Conqvol bütün qəbilələrin göyün iradəsinə uyğun olaraq birləşdiyi bir ay hesab olunurdu.
Koreyada Deborım ay təqvimi ilə keçirilən yeni il kimi vacib bayram hesab olunurdu. Hər bölgə özünəməxsus fərqliliklər daşısa da, əsasən Deborımdan bir gün əvvəl və bir gün sonra kəndin əmin amanlığı üçün müxtəlif ayinlər keçirilirdi.
Deborımda Ogokbap bişirib yeyirlər. Səhər tezdən burom(qoz-fındıq və s.
Dərman bədrənci
Dərman ballınanəsi (lat. Melissa officinalis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin ballınanə cinsinə aid bitki növü.
Sakitləşdirici, hipotenziv, spazmolitik, qusma əleyhinə effekt göstərir. Eləcə də mikrob əleyhinə, virus əleyhinə və iltihab əleyhinə təsirə malikdir. Ağrıkəsici kimi ürək xəstəliklərində tətbiq olunur. Nevrozlarda, yuxusuzluqda, hipertoniyanm yüngül formalarmda, iştahasızlıqda, diskineziyada, meteorizmdə, menstrual sikl pozğunluqlarında təyin edilir.
Bədrəncə qarşı yüksək həssaslıq.
Bir xörək qaşığı xammalın üzərinə 200 ml (1 stəkan) qaynar su tökülür, 15 dəqiqə qaynayan su hamamında dəmlənir, otaq temperaturunda soyudulur, süzülür. Gündə 3–4 dəfə, hər dəfə 1/4 stəkan yeməkdən sonra daxilə qəbul edilir. Həzm prosesini yaxşılaşdırmaq üçün isə hər yeməkdən 15 dəqiqə əvvəl qəbul edilir.
Qaramanoğlu Bədrəddin İbrahim bəy
Qaramanoğlu Bədrəddin İbrahim bəy (d. 1297 - ö. 1344) — Qaramanoğulları bəyliyinin bəyi.
Atası Qaramanoğlu Mahmud bəydir. Atasının 1312-ci ildə vəfatının ardından qardaşı Musa bəy taxta çıxdı. Ancaq çox keçmədən İbrahim bəy qardaşına qarşı ayaqlandı və 1318-ci ildə Məmlüklərin dəstəyiylə bəyliyi ələ keçirdi. Qardaşıyla uzun müddət taxt mübarizəsi aparsa da, 1332-ci ildə mülayim təbiətli digər qardaşı Xəlil bəyin lehinə taxtdan çəkildi. Ancaq Xəlil bəy 8 illik qısa səltənətinin ardından vəfat etmiş, nəticədə İbrahim bəy yenidən bəyliyi ələ almışdır. Ölüm tarixi dəqiq bilinməsə də, 1343-cü ildə Kilikya-Erməni çarlığına hücum etdiyi, bu səfərin ardından vəfat etdiyi ehtimal olunur.
Prof.
Ömər Bədrəddin Uşaqlı
Ömər Bədrəddin Uşaqlı (1904–1946)—Türkiyə şairi.
Bütün şeir kitablarını bu dövrdə nəşr etdirdi: "Dəniz sərxoşları" (1926), "Yayla dumanı" (1934), "Sarıqız mərmərləri" (1940). Gənclik şeirlərində ümumiyyətlə "Ədəbiyyati-cədidə" və "Fəcri-ati" təsiri görünür. Məmləkət ədəbiyyatı içində isə Şərq və Qərb ədəbiyyatlarının təqlidi əvəzinə yerli, milli bir ədəbiyyat yaradılması gərəyinə inanmış, Yəhya Kamalın düşüncələrindən hərəkətlə məmləkətin içindən, türkün ruhundan doğan bir ədəbiyyatı mənimsəmişdir. Şeirlərində Anadoluya aid müxtəlif görüntüləri sanki birər tablo halında rəsm etmişdir. Məmləkətin gözəlliklərini, insanını gerçək özəlliklərilə deyil, öz duyğu dünyasına və xəyalında qurğuladığı şəklə görə təsvir edir. Məmləkət sevgisi və həsrəti üstün olan motivdir. Məmləkətin çalışdığı, müxtəlif vəsilələrlə getdiyi yörələrini, təbii gözəlliklərini sevgi ilə vəsf edir. Bu arada Türkiyənin fərqli yerlərinin folklor özəlliklərini, özünəxas mədəni zənginliklərini də poeziyasında əks etdirmişdir. Dəniz sevgisini və həsrətini qüvvətli bir şəkildə işləyən şair türk ədəbiyyatında qabaqcıl dəniz şairlərindən biridir.
Saleh Bədri
Seyid Saleh Mehdi Bədri (1893, Səmərra, Səlahəddin mühafəzəsi – 1943, Bağdad) — İraq şairi və tərcüməçisi.
Saleh Mehdi Bədri həmin dövrdə Osmanlı imperiyasının bir hissəsi olan Samərra şəhərində anadan olmuşdur. O, burada təhsil almış, sonra Bağdadda yerləşən Əl-Rəşdiyə məktəbində təhsilini davam etdirmişdir. İraqın bir sıra şəhərlərində daşınmaz əmlak departamentlərində işçi kimi çalışmışdır. Türk dilini mükəmməl bilirdi deyə ərəb dilinə tərcümələr etmişdir. O, bununla yanaşı fransız və fars dillərini də bilirdi. İraqda ölkə miqyasında şeir müsabiqələrində mükafatlar qazanmışdır. Onun tam şeirlər toplusu oğlu tərəfindən toplanmışdır və "Arzular" adı ilə çap edilmişdir. Bədri Bağdadda vəfat etmişdir.
Məlik Bədri
Malik Babikr Badri Mohammed (ərəb. مالك بابكر بدري محمد; 16 fevral 1932 – 8 fevral 2021) — Sudanlı yazıçı və psixologiya professoru. O, müasir İslam Psixologiyasının banisi olub və "Müsəlman Psixoloqlarının Dilemması" və bir çox başqaları kimi nüfuzlu kitablar nəşr etdirib. Onu bəzən mehribanlıqla Baba Məlik adlandırırdılar. O, 8 fevral 2021-ci ildə Malayziyanın Kuala Lumpur şəhərində vəfat edib. O , Əhfəd Universitetini quran Babikr Bedrinin oğlu idi. Evli olub, 7 övladı var.
Bədrədddin Sülemiş
Sülemiş ya da tam adıyla Məlikül-Adil Sultan Bədrəddin Sülemiş (d. 1272 - ö. 1291, Konstantinopolis) Misir və Suriyada 1279-cu ildə 7 yaşında ikən 100 gün hökm sürmüş altıncı Türk əsilli Bəhri xanədanından Məmluk sultanıdır.
== Həyatı ==
Bir Qıpçaq Türkü olan Məmlük sultanı I Baybarsın oğullarından biridir. Böyük qardaşı olan Bərkə xanın taxtdan endirilmesinden sonra 7 yaşında Kalavunun təklifinə görə sultan elan edildi. 27 noyabr 1279-cu ildə Kalavun 100 Məmlüklu əmirin qatıldığı bir toplantıya başçılıq etdi. Burada Sultanlıq vəzifəsini ancaq bir yetişkin, həddi-buluğa çatmış bir kişinin rdə biləcəyini iddia etdi. Bu toplantı sonucunda Sülemişin taxtdan imtina etməsi və yərinə Kalavunun Məmlük sultanı olması qəbul edildi. Beləcə 100 gün sürən sultanlığından sonra Sülemiş taxtdan endirildi.
Sülemiş öncə qardaşı Berkə xanin sürgündə olduğu qədim Xaçlı qalası "Kərək"ə göndərildi.
Bədrəddin Həsən
əl-Məlikün-Nasir Nasirəddin Əbül-Məali Həsən ibn əl-Məlikin-Nasir Məhəmməd bin Kalavun əs-Salihi (d. 1334 — ö. 1361) — Məmlük sultanı (1347–1351, 1354–1361).
== Həyatı ==
1334-cü ildə doğuldu. Öncələri Kumari adıyla tanınırdı; taxta keçəcəyi sırada naibinə əsl adının Həsən olduğunu söylədi və o tarixdən etibarən öz arzusu üzərinə bu adla anıldı. Qardaşı əl-Məlikül-Müzəffər I Hacı ibn Məhəmmədin öldürülməsindən sonra Misirdəki Abbasi xəlifəsi Hakim-Biəmrillah, Qazılquzat İzzəddin İbn Cəmaa əl-Məqdisi, Qazılquzat Əlaəddin ət-Türkmani, Qazılquzat Takıyyüddin b. İzzəddin Ömər, Kadı Şəhabəddin İbn Fəzlullah əl-Öməri kimi seçkin şəxslərin də qatıldığı cülus mərasimində əl-Məlikün-Nasır ləqəbiylə sultan elan edildi (18 dekabr 1347). Fəqət hələ uşaq yaşda olduğu üçün səltənətinin ilk illərində ölkə başda naib-i saltanat Bayboğa olmaqla, Şeyhun əl-Öməri, vəzir və üstadüddar Məncək əl-Yusifi, Elçiboğa əl-Muzaffəri, Taz ibn Tutgay ən-Nasıri və Arqun əl-İsmaili kimi əmirlər tərəfindən idarə olundu. Bu dönəmdə diqqəti çəkən bəlli başlı olaylar, əmirlər arasındaki nüfuz mücadələsiylə 1348-ci ildə Asiyadan gələrək Misir və Avropada çok təsirli olan vəba salğınıdır.
Sultan Həsən 1350-ci ildə kadılar tarafından rəşid ilan ədilincə Bayboğanın hacda, Şəyhunun da bir av partisində olmasından istifadəylə iktidarı kəndi əlinə alıp əmirləri kontrol altında tutmaya karar vərdi və bu maksatla ən nüfuzlularını tutuklattı.