FEMİNİST

Feminizm (lat. femina – "qadın") — qadınların hüquqları uğrunda ictimai-siyasi hərəkat. Feminizm qadınların azadlıq uğrunda hərəkatının əsasında duran cinslərin bərabərliyi nəzəriyyəsi kimi anlaşılır, lakin daha çox onu geniş şəkildə cinslərin hüquq bərabərliyi təsəvvürlərinə əsaslanan qadın hüquqlarının müdafiəsi üzrə müxtəlif hərəkatlar kimi izah edirlər (bu halda termin qadın hərəkatının sinonimi kimi işlədilə bilər). == Haqqında == Feminizm qadınlara verilən ictimai qiymətləndirmədə ədalətsizliyin olmasının qəbul edilməsindən meydana çıxmışdır. Bu hərəkat qadınların sıxışdırılmasının əsaslarını və səviyyələrini təhlil edərək, onların azadlığına nail olmağa çalışır. Feminizmin ilk dalğası XIX əsrin sonu XX əsrin birinci yarısına təsadüf edir. Onun əsas məzmunu cinslərin hüquq bərabərliyinə nail olmaq uğrunda mübarizədən ibarətdir. XX əsrin ortalarından etibarən feminizmin ikinci dalğası başladı. Onun əsasında qadınların kişilərlə faktiki bərabərliyi uğrunda mübarizə dururdu. 70-ci illərin ortalarında və sonunda Qərbdə, xüsusilə ABŞ-də hərəkat daha kütləvi xarakter aldı.

Feminist fəlsəfə — feminist nəzəriyyəni nəzərə alan və eyni zamanda feminizmin məsələləri və problemləri nəzərdən keçirilərkən fəlsəfi metodları tətbiq edən fəlsəfi bir yanaşma. Feminist fəlsəfə, feminist hərəkatı inkişaf etdirmək üçün fəlsəfi mətnləri və metodları yenidən nəzərdən keçirməklə yanaşı ənənəvi fəlsəfi anlayışları tənqid etmək və ya yenidən qiymətləndirməklə məşğuldur. Feminist fəlsəfə aşağıdakı mövzu sahələrini əhatə edir: Feminist epistemologiya, elmi biliklərin quruluşunu və funksiyalarını şərh edir. Feminist epistemologiya ənənəvi fəlsəfi "bilik" və "rasionallıq" anlayışlarını obyektiv, ümumbəşəri və dəyərdən kənar kateqoriyalar kimi sınayır. Feminist etik, əxlaqı və etikanı araşdıran. Feminist etikaya görə ənənəvi fəlsəfədə obyektivliyə, rasionallığa və ümumbəşəriliyə vurğu etmək qadınların etik həqiqətlərini nəzərə almır . İdrak qabiliyyətinin, təfəkkürün, təfsirin, əzbərləmənin, biliyin və normativliyin insan həqiqətini necə formalaşdırmaq üçün sosial sifarişlər daxilində birləşdiyini araşdıran feminist fenomenologiya. Yaradanın mövzusu, qadın sənəti, normativ estetika kanonları və s. kimi estetik düşüncə suallarını araşdıran feminist estetika. Cinsiyyət, cinsiyyət və sosial quruluşların təbiətinin öyrənilməsinə yönəlmiş feminist metafizika.

Feminist hərəkatı (qadın hərəkatı və ya sadəcə feminizm olaraq da bilinir) reproduktiv hüquqlar, məişət zorakılığı, analıq məzuniyyəti, bərabər maaş [en], qadınların seçki hüququ, cinsi təcavüz kimi məsələlərdə aparılan islahatlar üçün bir sıra siyasi kampaniyalardan bəhs edir və cinsi təcavüz - bunların hamısı feminizm və feminist hərəkatın damğası altındadır. Hərəkatın prioritetləri ölkədən ölkəyə və cəmiyyətdən cəmiyyətə dəyişir və bəzi ölkələrdə qadın cinsiyyət orqanlarının kəsilməsinə qarşı mübarizə, digər ölkələrdə şüşə tavana qarşı. Qərb dünyasının bəzi ölkələrində feminizm üç dalğadan keçib. Birinci dalğa feminizmi orta və yuxarı sinif ağ qadınlara yönəlmiş, seçki hüququ və siyasi bərabərliyi əhatə etmişdir. İkinci dalğa feminizmi sosial və mədəni bərabərsizliklə mübarizə aparmağa çalışdı. Birinci feminizm dalğası, əsasən, ağ rəngli orta sinif qadınlarını təsir edərkən, ikinci dalğa rəngli qadınları və inkişaf etməkdə olan ölkələrin qadınlarını cəlb etdi . Üçüncü Dalğa feminizmi maddi, sosial və mədəni bərabərsizliklərlə mübarizə aparmağa davam edir və qadınlar üçün siyasətdə və mediada daha çox təsir göstərmək üçün bir kampaniya daxildir. Feminizmin dördüncü dalğası, ənənəvi olaraq marjinal qrupların sosial təbəqələşməsinə kömək edən bir-birinə bağlı güc sistemlərini araşdırır. Çində feminizm XX əsrdə 1911-ci ildə Sinxay inqilabı ilə başladı. Çində feminizm sosializm və siniflər problemləri ilə sıx əlaqəlidir.

Feminist iqtisadiyyat- iqtisadiyyat elminin və ölkə iqtisadiyyatlarının gender-fərqindəlik məsələsinə, inklüziv iqtisadi araşdırmaya və siyasi təhlilinə yönəlmiş tənqidi tədqiqatıdır. Feminist iqtisadi tədqiqatçılar sırasına alimlər, fəallar, siyasi nəzəriyyəçiləri və həkimlər daxildir. Bir çox feminist iqtisadi tədqiqat bu sahədə diqqətsiz qalan mövzulara, məsələn, qulluqçuluq, yaxın tərəfdaş zorakılığı və ya iqtisadiyyatın ödənilmiş və ödənilməmiş sektorları arasında cinsiyyət effektləri və qarşılıqlı əlaqələrin daha yaxşı qurulması ilə yaxşılaşdırıla bilən iqtisadi nəzəriyyələrə yönəldilmişdir. Digər feminist alimlər Gender Gücləndirmə Ölçüsü (GGM) kimi yeni məlumat toplama və ölçmə formaları və imkanlar yanaşması kimi daha çox cinsi-fərqindəlik nəzəriyyələrlə məşğul olmuşlar.. Feminist iqtisadiyyat "yerli, milli və transmilli icmalarda uşaqların, qadınların və kişilərin rifah halının yaxşılaşdırılması" məqsədinə yönəlmişdir. Feminist iqtisadçılar ənənəvi iqtisadiyyatın nə qədər pozitiv və obyektiv olduğunu sorğulayaraq və və kişilərlə əlaqəli mövzulara və kişilərə birtərəfli üstünlük verməklə modelləri və metodlarının necə qərəzli olduğunu göstərərək, onun sosial quruluşuna diqqət çəkirlər.

Feminizm (lat. femina – "qadın") — qadınların hüquqları uğrunda ictimai-siyasi hərəkat. Feminizm qadınların azadlıq uğrunda hərəkatının əsasında duran cinslərin bərabərliyi nəzəriyyəsi kimi anlaşılır, lakin daha çox onu geniş şəkildə cinslərin hüquq bərabərliyi təsəvvürlərinə əsaslanan qadın hüquqlarının müdafiəsi üzrə müxtəlif hərəkatlar kimi izah edirlər (bu halda termin qadın hərəkatının sinonimi kimi işlədilə bilər). == Haqqında == Feminizm qadınlara verilən ictimai qiymətləndirmədə ədalətsizliyin olmasının qəbul edilməsindən meydana çıxmışdır. Bu hərəkat qadınların sıxışdırılmasının əsaslarını və səviyyələrini təhlil edərək, onların azadlığına nail olmağa çalışır. Feminizmin ilk dalğası XIX əsrin sonu XX əsrin birinci yarısına təsadüf edir. Onun əsas məzmunu cinslərin hüquq bərabərliyinə nail olmaq uğrunda mübarizədən ibarətdir. XX əsrin ortalarından etibarən feminizmin ikinci dalğası başladı. Onun əsasında qadınların kişilərlə faktiki bərabərliyi uğrunda mübarizə dururdu. 70-ci illərin ortalarında və sonunda Qərbdə, xüsusilə ABŞ-də hərəkat daha kütləvi xarakter aldı.

Feminizm (lat. femina – "qadın") — qadınların hüquqları uğrunda ictimai-siyasi hərəkat. Feminizm qadınların azadlıq uğrunda hərəkatının əsasında duran cinslərin bərabərliyi nəzəriyyəsi kimi anlaşılır, lakin daha çox onu geniş şəkildə cinslərin hüquq bərabərliyi təsəvvürlərinə əsaslanan qadın hüquqlarının müdafiəsi üzrə müxtəlif hərəkatlar kimi izah edirlər (bu halda termin qadın hərəkatının sinonimi kimi işlədilə bilər). == Haqqında == Feminizm qadınlara verilən ictimai qiymətləndirmədə ədalətsizliyin olmasının qəbul edilməsindən meydana çıxmışdır. Bu hərəkat qadınların sıxışdırılmasının əsaslarını və səviyyələrini təhlil edərək, onların azadlığına nail olmağa çalışır. Feminizmin ilk dalğası XIX əsrin sonu XX əsrin birinci yarısına təsadüf edir. Onun əsas məzmunu cinslərin hüquq bərabərliyinə nail olmaq uğrunda mübarizədən ibarətdir. XX əsrin ortalarından etibarən feminizmin ikinci dalğası başladı. Onun əsasında qadınların kişilərlə faktiki bərabərliyi uğrunda mübarizə dururdu. 70-ci illərin ortalarında və sonunda Qərbdə, xüsusilə ABŞ-də hərəkat daha kütləvi xarakter aldı.