lad

Frantişek Ladislav Çelakovski (1793–1852) — Çex şairi. == Həyatı == Frantişek Ladislav Çelakovskinin yaradıcılığı özünəməxsusluğu ilə seçilir. XIX əsrin I yarısında yaşamış F. L. Çelakovskinin yaradıcılığına, şübhəsiz, bu dövrdə çex ədəbiyyatında tatar mövzusunun təşəkkül tapması və bununla bağlı çex xalqının milli-azadlıq hərəkatının vüsət alması öz müsbət təsirini göstərmişdir. F. L. Çelakovskinin "Qaraçı" mövzusunda yazdığı ən mühüm şeir "Qaraçı tütəyi" adlanır. Özündə yüksək vətənpərvərlik ideyası əxz edən bu məzəli nəğmə 1848-ci il inqilabı zamanı siyasi vərəqə kimi xalq arasında geniş yayılmışdı. Buna səbəb həmin şeirdə əcnəbilərin Çexiyadan çıxarılmasına çağırış idi.

LADA ("Lada") — "AvtoVAZ" ASC tərəfindən istehsal edilən avtomobil markaları.

VAZ-2106 (rus. Жигули 2106, ing. Lada 1600) — sedan tipli banı olan, arxa aparıcı təkərlərə malik SSRİ/Rusiya istehsalı olan avtomobil. VAZ-2103 modelinin bazasında yaradılıb və 1975-cı ildən istehsal olunur. 2000-cı ildən avtomobil İjevskdə yerləşən "İjavto" zavodunda istehsal olunur. == Tarixi == İnkişaf VAZ-2106 Voljsk avtomobil zavodu mütəxəssislərin hazırlanması bir "layihəsi 21031" kimi 1974-cü ildə başladı.

Niva (VAZ-2121 və LADA 4x4 adları ilə də məşhur) — Sovet və Rus avtomobil istehsalçı firması AvtoVAZ tərəfindən istehsal olunan kələ-kötür ərazi üçün nəzərdə tutulmuş nəqliyyat vasitəsi. Xüsusilə keçmiş SSRİ ölkələrində hal-hazırda xüsusi modifikasiyalar altında məşhurlaşmışdır. Kanadada (1998-ci ildən sonra satışı ləğv edildi), Cənubi Amerikada, İslandiyada da məşhurlaşmış və torpaq şərtlərinin çətin olduğu yerdə istifadəsi əlverişli olmuş, geniş istifadə olunmuşdur. Avstraliya kimi bölgələrdə isə isti iqlim şəraiti üçün kondisionerinin uyğun olmaması səbəbindən populyarlığı məhdud olaraq qaldı. Avtomobil modeli İslandiyada Lada Sport və Avstriyada Lada Taiga adı ilə tanınmışdır. Dünyada off-road nəqliyyat vasitələrinin kütləvi istehsal olunduğu model olan Niva, monokok quruluşu və müstəqil ön asma və qıvrım asma bacarıqlarına görə bugünkü yolsuzluq avtomobillərinin pioneridir. == Tarixçə == Bütün Avropada 2121 kod adı ilə tanınan Niva, 1976-cı ildə dövrünün yenilikçi texniki imkanları ilə istehsal xəttindən çıxdı. Lada Niva dizaynerləri tərəfindən Land Rover şassisinə yerləşdirilmiş Renault 5 kimi təsvir edilmişdir. "Daimi 4 təkərli sürücü sistemi və monokok korpusu yalnız Range Rover-də və 1970-ci illərdə bir neçə markada mövcud idi. Sahədəki üstün imkanlarına paralel olaraq prospektdə istifadəsi rahatlığı səbəbindən ilk SUV nümunəsidir.

Ladan burxurkolu (lat. Cistus ladanifer) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin buxurkolukimilər fəsiləsinin buxurkolu cinsinə aid bitki növü.

Rododendron (lat. Rhododendron) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Maraqlı faktlar == Bu bitki Nepalda ölkənin milli bitkisi hesab olunur.

Adi işırqan (lat. Galeopsis tetrahit) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin i̇şırqan cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Galeopsis nodosa (Moench) Gray Galeopsis tetrahit subsp. parviflora Ehrh.

Ladi (rus. лади, ing.

Ladino və ya Sefard dili — Roman dillərindən biridir. Bu dilin daşıyıcıları 1492-ci ildə İspaniyadan qovulmuş və Avropanın cənubunda, Niderlandda, İngiltərədə, Almaniyada və Türkiyədə məskunlaşmış yəhudilərin törəmələridir. 100 minə qədər daşıyıcısı məlumdur. Ədəbi ladino dili XVI əsrdə koyne əsasında yaranmışdır.

Ladislaus Bortkeviç (pol. Władysław Bortkiewicz; 7 avqust 1868[…], Sankt-Peterburq – 15 iyul 1931[…], Berlin) — rus iqtisadçısı və Polşa mənşəli statistikaçı. == Bioqrafiyası == Vladislav 1868-ci il iyulun 26-da (7 avqust) Sankt-Peterburqda Pavlovsk məktəbində və 2-ci Peterburq hərbi gimnaziyasında topçu və riyaziyyat müəllimliyi edən Həyat Mühafizələri At Topçusu İosif İvanoviç Bortkeviçin (1838-1908) ailəsində anadan olub ( ikinci kadet korpusu II Aleksandrın dövründə belə adlandırılmışdır), riyaziyyat dərsliklərinin müəllifi, 1895-1897-ci illərdəki pul islahatı və rus borclarının konvertasiyası ilə bağlı iqtisadiyyat işləri. Cozef İvanoviç 2-ci Kadet Korpusunu və Mixaylovskaya Topçu Akademiyasını bitirib. Müəllimlik etdikdən sonra notarius vəzifəsini icra etdi. Ana - Yelena von Rokitskaya, iki bacı: Mariya (1866-1917) və Elena (03.08.1870-29.10.1939). 1886-1890-cı illərdə Sankt-Peterburq Universitetinin hüquq fakültəsində oxudu, onun dekanı 1872-ci ildə hüquq fakültəsində bir statistika bürosu və 1881-ci ildə Bortkeviçin 1889-cu ildə olduğu Sankt-Peterburq şəhər rəhbərliyində bir statistika şöbəsi yaradan Yu. E. Yanson oldu. "1888 Sankt-Peterburqun Statistik Yıllığı" nın tərtibində kömək etdi. 1890-cı ildə Bortkeviç, İmperator Elmlər Akademiyasının Fizika-Riyaziyyat bölməsinin iclasında "Avropa Rusiyasının kişi pravoslav əhalisinin ölümü və uzun ömürlülüyü" əsəri ilə çıxış etdi, eyni il "Avropa Rusiyasının qadın pravoslav əhalisinin ölümü və uzun ömürlülüyü" əsəri davam etdi.

Ladislav Kubala (slovak. Ladislav Kubala; 10 iyun 1927, Budapeşt – 17 may 2002, Barselona, İspaniya) ― Macarıstan, Çexoslovakiya və İspaniya futbolçusu və futbol məşqçisi. “Ferentsvaroş”, “Bratislava”, “Vaşaş”, “Barselona” (məhz burada böyük uğurlar və şöhrət qazanmışdır) və “Espanyol” kimi klublardakı çıxışları ilə məşhurdur. Futbol tarixinin ən yaxşı oyunçularından biri sayılır (Beynəlxalq Futbol Tarixi və Statistikaları Federasiyasına görə 20-ci əsrdə dünyanın ən yaxşı futbolçuları siyahısında 32-ci yeri aldı və Avropada yüzilliyin ən yaxşı oyunçuları siyahısında 24-26 yerləri paylaşdı) . Kubala dəqiq ötürmə vermək, əla driblinq və cərimə zərbələrini məharətlə yerinə yetirmək kimi oyun keyfiyyətlərinə sahib idi. 1999-cu ildə “Barselona” klubunun 100 illiyi qeyd olunarkən azarkeşlər arasında keçirilmiş sorğuya əsasən, Kubala “mavi-tünd qırmızı”lıların şərəfini qorumuş ən yaxşı oyunçu seçildi. Futbolçu karyerasını başa vurduqdan sonra məşqçiliyə başladı. İki dəfə "Barselona"nın məşqçisi təyin edildi, İspaniya milli komandasını çalışdırdı, 1992 oyunlarında İspaniya Olimpiya komandasının məşqçilər heyətinin bir hissəsi oldu.

Lado Asatiani (gürc. ლადო ასათიანი) - Gürcü yazıçı və şair. Cəmi yeddi il davam etmiş yaradıcılıq fəaliyyətindən sonra 26 yaşında vəfat etmişdir. Lado Asatiani XX əsr Gürcü ədəbiyyatının ən görkəmli simalarından biri kimi qəbul olunur. Asatiani Stalinist ideologiyanın təsirlərindən və məhdudiyyətlərindən qorunmağı bacaran az saylı gürcü yazıçılardandır. == Həyatı == Lado Asatiani 1917-ci ildə həmin dövrdə Gürcüstan Demokratik Respublikasının sərhədləri daxilində yerləşən Kutaisi şəhərində anadan olmuşdur. Gənclik illərini bu şəhərdə keçirən Lado 1938-ci ildə Kutaisidə pedoqoji təhsilini tamamlayır. 1939-cu ildə Qızıl ordu tərəfindən hərbi xidmətə çağırılır, ancaq tuberkulyoz xəstəsi olduğundan ordu sıralarından tərxis edilir. Asatianinin gürcü mətbuatında ilk debütü 1936-cı ildə baş tutur. 1941-ci ildə isə şeirlərindən ibarət kolleksiya nəşr olunur.

Avaliani, Lado Şalvoviç (gür. ვლადიმერ (ლადო) შალვას ძე ავალიანი, 2 [15] may 1913 Zestafoni, Kutaisi quberniyası, Rusiya imperiyası - 1998) — Gürcüstanın sovet dövrü yazıçısı. == Həyatı == 2 (15) may 1913-cü il tarixində Rusiya imperiyasının Kutaisi quberniyasının Kutaisi qəzasının Zestafoni şəhərində anadan olub. 1940-cı ildə Tbilisi İncəsənət Akademiyasının Qrafik fakültəsini başa vurub. 1945-ci ildə Ümumkommunist bolşevik partiyasına daxil olmuşdur. 1959-cu ildə "Sonuncu gün, ilk gün" kinodramında rəssam rolunu oynamışdır. 1977-ci ildən 1981-ci ilə qədər Gürcüstan Yazıçılar İttifaqının nəsr şöbəsinin müdiri olmuşdur. 1998-ci ildə vəfat edib. == Yaradıcılığı == Əsərlərinin nəşrinə 1935-ci ildə başlamışdır. Yazıçının hekayə və novellalar mövzusu Svanetiyanın qədim və yeni həyatına, Böyük Vətən müharibəsinə, Gürcü ədəbiyyatı və incəsənətinə həsr olunub.

Lado Zaxaryeviç Ketsxoveli (gürc. ლადო კეცხოველი, əsl adı Vladimir Zaxaryeviç Ketsxoveli, gürc. ვლადიმერ ზაქარიას ძე კეცხოველი; 2 (14) yanvar 1876 – 17 (30) avqust 1903, Tiflis)—Gürcü inqilabçısı. == Həyatı == == Fəaliyyəti == 1890-cı ilin yanvarında Lado Ketsxovelinin Bakıya gəlməsi və siyasi təşviqat fəaliyyəti yeni mərhələyə qədəm qoydu. "Lado neft şəhərində inqilabi işi canlandırdı, dərnəklərə həyat verdi. Bakıda təbliğat və təşviqat xarakterli gizli sosial-demokrat ədəbiyyatı görünməyə başladı. Çox tez-tez vərəqə və intibahnamələr yayılırdı" (92). Gizli ədəbiyyatın içərisində "İskra" qəzeti mühüm yer tuturdu. İlk nömrəsindən başlayaraq bu qəzet neft şəhəri fəhlələrinin dərin rəğbətini qazanmışdı. 1901-ci ilin baharında Bakıda RSDFP-nin leninçi-iskraçı məsləkli Bakı Komitəsi təşkil olundu.

Lado Mesxişvili adına Kutaisi Gürcü Teatrı — Gürcüstanın Kutaisi şəhərində yerləşən gürcü dram teatrıdır. Teatr Rioni çayının sol sahilində, Qurucu David Meydanında, Gelati Manastırına aparan Gelati küçəsinin başında yerləşir. Yaxınlıqda Kolxida əfsanələrindən ibarət heykəllər olan gözəl Kolxida fəvarəsi var. == Teatrın tarixi == Kutaisi şəhərində ilk teatr 1861-ci ildə qurulub. Teatr qurulmasından bir il əvvəl isə teatr binası tikilmışdır. Teatr binası Renessans üslubunda boz daşdan inşa edilmişdir. Bina 700 oturacaqlı oval zala malik idi. Fasadın qarşısında sütunların, heykəltəraşlıq nümunələrinin və tağlı pəncərələrin olması binanı memarlıq abidəsi halına gətirdi. Teatr binası nəinki o, dövrdə, hətta indi də Cənubi Qafqazın ən gözəl teatr binalarından sayılır. 1880-ci ildə A. Lordkipanidzenin rəhbərlik etdiyi Kutaisi teatrında ilk peşəkar truppa yarandı.

Lado (Vladimir) Davidoviç Qudiaşvili (gürc. ლადო (ვლადიმერ) დავითის ძე გუდიაშვილი;18 (30) mart 1896[…], Tiflis – 20 iyul 1980[…], Tbilisi) — Gürcüstan və Sovet rəssamı, qrafik rəssam, monumalist, müəllim. SSRİ xalq rəssamı (1972), Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1976), Şota Rustaveli adına Gürcüstan SSR Dövlət Mükafatı laureatı (1965, birinci mükafat). == Həyatı == Lado Qudiaşvili 18 mart 1896-cı ildə Tiflisdə dəmir yolu işçisinin ailəsində anadan olub. 1910-cu ildə Qafqaz Təsviri Sənəti Həvəsləndirmə Cəmiyyətinin Tiflis Rəsm və Heykəltəraşlıq Məktəbinə daxil olub. 1914-cü ildə oranı bitirmiş və məktəbdə rəsm müəllimi işləmişdir. 1915-ci ildə ilk şəxsi sərgisi Tiflisdə baş tutdu və bu da Gürcüstanın bədii dairələrində onun şöhrətini artırdı. Paolo Yaşvilinin təşkil etdiyi "Mavi buynuzlar" simvolik şairlər qrupuna yaxın olan gürcü ziyalılar dairəsinə girdi. Gürcü memarlığının abidələrini öyrənən, bir çox qədim freskaların sürətini çıxaran arxeoloji ekspedisiyada iştirak etdi. Qudiaşvili rəssam və qrafik ustası olaraq məşhurlaşmışdı.

Ladoqa gölü — Rusiyanın Avropa hissəsində göl, Avropada ən böyük. Sah. 18135 km², uzunluğu 219 km, orta eni 83 km, maksimal dərinliyi 230 km-dir. Dekabrdan mayadək donmuş olur. Üzərində təqribən 660 ada var. Gölə tökülən ən böyük çaylar Volxov, Svir, Vuoksa. Gölündən Neva çayı axır. Suyu şirin, hidrokarbonatlı-kalsiumludur. Mühüm gəmi dayanacaqları: Petrokrepost, Priozyorsk, Sortavala, Sviritsa. Leninqradın blokadası illərində təchizat və müdafiədə mühüm rol oynamış donmuş göldən avtomobil yolu kimi istifadə olunurdu.

Ladoqa nerpası (lat. Pusa hispida ladogensis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin əsl suitilər fəsiləsinin nerpa cinsinin halqaşəkilli suiti növünə aid heyvan yarımnövü. Ladoqa gölündə yaşayır. Baltik halqaşəkilli suiti 10750 əvvəl Ladoqa gölünə keçmiş və 10200–10000 əvvəl yarımnöv yaranmağa başlamışdır. Genetik baxımından Sayma nerpası ilə qohumluq əlaqəsi vardır. Bunun səbəbi Sayma gölü ilə Ladoqa gölü arasında olan Vuoksa çayı ilə birləşməsidir. Kiçik dəstələr əmələ gətirirki oradada 7–15 baş arası fərd olur. Yayda onlar gölün az məskunlaşmış şimal sahillərinə, kiçik adalarına, qayalıqları və burunlar üzərində dinçəlməyi xoşlayırlar. Qışda isə cənub və cənub şərq sahillərini üstün bilirlər. Əsasən göldə olan balıqlarla qidalanırlar.

Laduşkin (rus. Ладушкин) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Kalininqrad vilayətinə daxildir.

Stefani Coann Ancelina Cermanotta (ing. Stefani Joanne Angelina Germanotta; 28 mart 1986[…], Manhetten, Nyu-York ştatı) — əsasən Ledi Qaqa (ing. Lady Gaga) adı ilə tanınan ABŞ müğənni, bəstəkar və aktrisası. == Həyatı == Hələ də yaşadığı Nyu Yorkda doğulub böyüdü və musiqi həyatına addım atmazdan əvvəl Katolik bir qız məktəbini bitirdi, sonra Nyu York Universitetində təhsil aldı. Mahnı oxumağa Manhettenda bir rok musiqi səhnəsində başladı. 2007-ci ildə "Streamline Records" şirkəti ilə müqavilə imzaladı. Buradakı ilk dövründə digər sənətçilər üçün mahnı yazan Qaqa , bir müddət sonra Akonın marağını çəkdi. Qaqanın musiqi və vokal qabiliyyətini bəyənən Akon, onu yeni qurduğu "Kon Live Distribution" adlı musiqi şirkətinin heyətinə qatdı. Sənətçinin avqust 2008-ci ildə çıxan ilk studiya albomu "The Fame" tənqidçilərdən müsbət rəylər aldı və dünya ümumisindəki siyahılarda birinci oldu. Albomdan çıxan "Just Dance" və "Poker Face" sinqlları beynəlxalq nailiyyətlər əldə edərək başda Billboard Hot 100 olmaq üzrə bir çox ölkədə bir nömrəyə yüksəldi.

Ledi Qrey çayı(ing. Lady Grey tea)- daha məşhur Erl Qrey qarışığının bir incə, ətirli variasiyası. Berqamot yağı, limon və portağal qabıqları ilə ətirlənən qara çaydır.

Lady Marmalade (azərb. Ledi Marmelad‎) — 1974-cü ildə ABŞ qrupu "Labelle" tərəfindən ifa edilən sinqldır. == Kompozisiyaların siyahısı == Labelle 7" sinql #1 "Lady Marmalade" — 3:14 "It Took a Long Time" — 4:04 Labelle 7" sinql #2 "Lady Marmalade" — 3:14 "Space Children" — 3:04 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == Sabrina Salerno versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının kaver versiyası Sabrina Salerno tərəfindən 1987-ci ildə ifa edilmişdir. === Kompozisiyaların siyahısı === 7" maksi "Lady Marmalade" — 3:55 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (7" megamix) — 4:10 12" maksi "Lady Marmalade" (12" remix) — 5:57 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (12" megamix) — 6:04 CD maksi "Lady Marmalade" (12" remix) — 6:08 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (megamix) — 6:04 "Lady Marmalade" — 3:55 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == All Saints versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının kaver versiyası "All Saints" qrupu tərəfindən 1998-ci ildə ifa edilmişdir. === Kompozisiyaların siyahısı === All Saints CD maksi sinql "Lady Marmalade" (98 mix) — 4:02 "Lady Marmalade" (Mark’s Miami Madness mix) — 7:55 "Lady Marmalade" (Sharp South Park vocal remix) — 8:09 "Lady Marmalade" (Henry & Hayne’s La Jam mix) — 6:47 All Saints CD 1 "Under the Bridge"5.03 "Lady Marmalade" 4.04 "No More Lies" 4.08 "Lady Marmalade" (Henry & Haynes La Jam mix) — 9:23 "Under the Bridge" (promo video) 5.00 All Saints CD 2 "Lady Marmalade" (Mark!'s Miami Madness mix) — 7:56 "Lady Marmalade" (Sharp South Park vocal remix) — 8:10 "Under the Bridge" (Ignorance remix featuring Jean Paul e.s.q) — 4:55 "Get Bizzy" — 3:45 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == Mulen Ruj! versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının Mulen Ruj! filmi üçün kaver-versiyası 2001-ci ildə yazılmışdır.

Lady Marmalade (azərb. Ledi Marmelad‎) — 1974-cü ildə ABŞ qrupu "Labelle" tərəfindən ifa edilən sinqldır. == Kompozisiyaların siyahısı == Labelle 7" sinql #1 "Lady Marmalade" — 3:14 "It Took a Long Time" — 4:04 Labelle 7" sinql #2 "Lady Marmalade" — 3:14 "Space Children" — 3:04 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == Sabrina Salerno versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının kaver versiyası Sabrina Salerno tərəfindən 1987-ci ildə ifa edilmişdir. === Kompozisiyaların siyahısı === 7" maksi "Lady Marmalade" — 3:55 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (7" megamix) — 4:10 12" maksi "Lady Marmalade" (12" remix) — 5:57 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (12" megamix) — 6:04 CD maksi "Lady Marmalade" (12" remix) — 6:08 "Boys, Hot Girl, Sexy Girl" (megamix) — 6:04 "Lady Marmalade" — 3:55 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == All Saints versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının kaver versiyası "All Saints" qrupu tərəfindən 1998-ci ildə ifa edilmişdir. === Kompozisiyaların siyahısı === All Saints CD maksi sinql "Lady Marmalade" (98 mix) — 4:02 "Lady Marmalade" (Mark’s Miami Madness mix) — 7:55 "Lady Marmalade" (Sharp South Park vocal remix) — 8:09 "Lady Marmalade" (Henry & Hayne’s La Jam mix) — 6:47 All Saints CD 1 "Under the Bridge"5.03 "Lady Marmalade" 4.04 "No More Lies" 4.08 "Lady Marmalade" (Henry & Haynes La Jam mix) — 9:23 "Under the Bridge" (promo video) 5.00 All Saints CD 2 "Lady Marmalade" (Mark!'s Miami Madness mix) — 7:56 "Lady Marmalade" (Sharp South Park vocal remix) — 8:10 "Under the Bridge" (Ignorance remix featuring Jean Paul e.s.q) — 4:55 "Get Bizzy" — 3:45 === Hit-paradlarda tutduğu yerlər === == Mulen Ruj! versiyası == "Lady Marmalade" sinqlının Mulen Ruj! filmi üçün kaver-versiyası 2001-ci ildə yazılmışdır.

Ladı - xovsuz xalça növü. Bu texnika da palaz texnikasının bir növü hesab edilə bilər. Lakin bu texnika palaz toxunma texnologiyasında xeyli fərqlənir. Ladının toxunuşu zamanı hər dəfə arğac-ərişlərin arasından müəyyən say əsasında keçirilir. Ladını toxumaq üçün yer hanasından (sadə toxucu dəzgah) istifadə edirlər. Digər xalça növlərindən fərqli olaraq şəddə və xalça məmulatı olan örkən kimi ladı da əvvəllər evdə deyil həyətdə torpağın üstündə yer hanasını üfüqi vəziyyətdə uzatmaqla toxunurdu. Ladının ənənəvi mərkəzləri Qazax və Xızı hesab olunur. Bu gün ladının əsas istehsal mərkəzləri Yardımlının, Lerikin, Astaranın dağ kəndlərində yerləşir. Ladı rəngli arğac sapların müəyyən hesabla ərişdən keçirilməsi yolu ilə hazırlanır. Nəticədə məmulatın daralan və genişlənən naxışlar şəklində bədii xüsusiyyətləri üzə çıxır.