Azərbaycanda növbəti parlament seçkiləri: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
5 mənbə arxivləşdirildi və 0 keçid ölü olaraq işarələndi.) #IABot (v2.0.9.5
Sətir 112: Sətir 112:


2 may 2024-cü il tarixində Mərkəzi Seçki Komissiyasının iclası keçirilmiş və ardınca sədr [[Məzahir Pənahov]] seçkilərin tarixi ilə bağlı müzakirələrə aydınlıq gətirmişdir. O, qanunvericiliyə əsasən parlament seçkilərinin 2024-cü ilin noyabrında keçirilməli olduğunu qeyd etmiş, lakin həmin ərəfədə ölkədə [[COP29]] tədbirinin keçiriləcəyi üçün seçkilərin önə çəkilməsi ilə bağlı qərarın verilə biləcəyini qeyd etmişdir.<ref>{{Cite web |title=Məzahir Pənahov: Noyabrda parlament seçkiləri olmalıdır, müddət önə də çəkilə bilər {{!}} Report.az |url=https://report.az/amp/daxili-siyaset/msk-sedri-qanunvericiliye-esasen-bu-il-noyabrinda-parlament-seckileri-olmalidir/ |access-date=2024-05-03 |website=report.az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503112216/https://report.az/amp/daxili-siyaset/msk-sedri-qanunvericiliye-esasen-bu-il-noyabrinda-parlament-seckileri-olmalidir/ |url-status=live }}</ref>
2 may 2024-cü il tarixində Mərkəzi Seçki Komissiyasının iclası keçirilmiş və ardınca sədr [[Məzahir Pənahov]] seçkilərin tarixi ilə bağlı müzakirələrə aydınlıq gətirmişdir. O, qanunvericiliyə əsasən parlament seçkilərinin 2024-cü ilin noyabrında keçirilməli olduğunu qeyd etmiş, lakin həmin ərəfədə ölkədə [[COP29]] tədbirinin keçiriləcəyi üçün seçkilərin önə çəkilməsi ilə bağlı qərarın verilə biləcəyini qeyd etmişdir.<ref>{{Cite web |title=Məzahir Pənahov: Noyabrda parlament seçkiləri olmalıdır, müddət önə də çəkilə bilər {{!}} Report.az |url=https://report.az/amp/daxili-siyaset/msk-sedri-qanunvericiliye-esasen-bu-il-noyabrinda-parlament-seckileri-olmalidir/ |access-date=2024-05-03 |website=report.az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503112216/https://report.az/amp/daxili-siyaset/msk-sedri-qanunvericiliye-esasen-bu-il-noyabrinda-parlament-seckileri-olmalidir/ |url-status=live }}</ref>

Sabiq baş nazir, Azərbaycan Xalq Partiyasının sədri [[Pənah Hüseyn]] konstitusiya islahatları gözləntilərinin gerçəkləşmədiyini, beləliklə yarış mühitinin olmayacağını, hakimiyyətin bəzi dairələri boş buraxaraq müxalifətə şans tanıyacağını və belə seçkinin isə süni göründüyünü söyləmişdir.<ref>{{Cite web |title=“BELƏ SEÇKİ OLMUR, ÇOX SÜNİ GÖRÜNÜR...” |url=https://www.dia-az.info/6/413091-bele-sechk-olmur-chox-sun-gorunur.html |access-date=2024-05-16 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU}}</ref>


== Partiyalardakı vəziyyət ==
== Partiyalardakı vəziyyət ==
Son parlament və prezident seçkilərində Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası adı ilə iştirak etmiş partiya 16 mart 2024-cü il tarixində qurultay keçirərək adını [[Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası]] olaraq dəyişdirmişdir.<ref name=":10">{{Cite web |last=moderator.az |title=BAXCP-nin adı dəyişdirldi – ƏHD Partiyası adlanacaq |url=https://moderator.az/az/cemiyyet/748831/baxcp-nin-adi-deyisdirldi-ehd-partiyasi-adlanacaq/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240318125238/https://moderator.az/az/cemiyyet/748831/baxcp-nin-adi-deyisdirldi-ehd-partiyasi-adlanacaq/ |archive-date=2024-03-18 |access-date=2024-03-18 |website=moderator.az |language=az}}</ref>
Son parlament və prezident seçkilərində Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası adı ilə iştirak etmiş partiya 16 mart 2024-cü il tarixində qurultay keçirərək adını [[Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası]] olaraq dəyişdirmişdir.<ref name=":10">{{Cite web |last=moderator.az |title=BAXCP-nin adı dəyişdirldi – ƏHD Partiyası adlanacaq |url=https://moderator.az/az/cemiyyet/748831/baxcp-nin-adi-deyisdirldi-ehd-partiyasi-adlanacaq/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240318125238/https://moderator.az/az/cemiyyet/748831/baxcp-nin-adi-deyisdirldi-ehd-partiyasi-adlanacaq/ |archive-date=2024-03-18 |access-date=2024-03-18 |website=moderator.az |language=az}}</ref>


[[Respublikaçı Alternativ Partiyası]] parlament seçkiləri ilə əlaqədar Seçki Qərargahı yaratmış və partiyanın Siyasi Komitəsinin üzvü [[Rəsul Cəfərov]] qərargahın sədri təyin edilmişdir. Qərargah partiya daxili ilkin seçki ilə (praymeriz) namizədlərin müəyyən olunması ilə bağlı işlər yürüdür. 1 aprel tarixində verilən məlumata görə partiya 16 nəfərin namizədliyini ilkin mərhələdə təsdiq etmişdir.<ref>{{Cite web |last=BestApp.az |date=2024-04-01 |title=REAL deputatlığa namizədlərini müəyyənləşdirir |url=https://yenisabah.az/real-deputatliga-namizedlerini-mueyyenlesdirir |access-date=2024-04-11 |website=-Yeni Sabah- |language=az}}</ref>
[[Respublikaçı Alternativ Partiyası]] parlament seçkiləri ilə əlaqədar Seçki Qərargahı yaratmış və partiyanın Siyasi Komitəsinin üzvü [[Rəsul Cəfərov]] qərargahın sədri təyin edilmişdir. Qərargah partiya daxili ilkin seçki ilə (praymeriz) namizədlərin müəyyən olunması ilə bağlı işlər yürüdür.<ref name=":2">{{Cite web |last=BestApp.az |date=2024-04-01 |title=REAL deputatlığa namizədlərini müəyyənləşdirir |url=https://yenisabah.az/real-deputatliga-namizedlerini-mueyyenlesdirir |access-date=2024-04-11 |website=-Yeni Sabah- |language=az}}</ref>


[[Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası]] 50 seçki dairəsi üzrə namizəd olacaq şəxslərin siyahısını təsdiqləmişdir.<ref>{{Cite web |last=Qocayev |first=İsmayıl |title=Partiyalar erkən parlament seçkilərinə hazırlaşır |url=https://sherg.az/siyaset/258071 |access-date=2024-04-11 |website=sherg.az |language=az |archive-date=2024-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240406070955/https://sherg.az/siyaset/258071 |url-status=live }}</ref>
[[ Partiya]], [[Azad Vətən Partiyası (Azərbaycan)|Azad Vətən Partiyası]], [[Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası]], [[Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası]], [[Böyük Quruluş Partiyası]], [[Gələcək Azərbaycan Partiyası]] və Yeni Zaman Partiyası da seçkilərdə iştirak edəcəyini açıqlamışdır.<ref name=":3">{{Cite web |last=bizim.media |title=Partiyalar parlament seçkilərinə necə HAZIRLAŞIR? – SORĞU |url=https://bizim.media/az/siyaset/185457/ |access-date=2024-04-11 |website=bizim.media |language=az |archive-date=2024-04-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240405084513/https://bizim.media/az/siyaset/185457/ |url-status=live }}</ref><ref name=":4">{{Cite web |last=Bakupost.az |title=Müxalifət seçkiyə hazırlaşır: &quot;Hətta seçki qərargahı da yaratmışıq&quot; - Sorğu |url=https://www.bakupost.az/muxalifet-seckiye-hazirlasir-hetta-secki-qerargahi-da-yaratmisiq-sorgu |access-date=2024-04-17 |website=www.bakupost.az |language=az}}</ref>


Seçkilərdən öncə, yəni 4 may tarixində [[Müsavat Partiyası]] XI Qurultayını keçirmək qərarı almışdır.<ref>{{Cite web |last=Gudratli |first=Rufat |title=Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır? |url=https://cebheinfo.az/siyaset/musavat-qurultay-cagirdi-isa-qember-basqanliga-qayidir |access-date=2024-04-22 |website=Cebhe Info |language=az}}</ref> Qurultaydan öncəki Məclis toplantısında sədr Nüşabə Sadıqlı sabiq başqan [[İsa Qəmbər|İsa Qəmbərin]] başqan namizədi olması təklifini irəli sürmüşdür.<ref>{{Cite web |title=Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır? |url=https://www.dia-az.info/6/408659-musavat-qurultay-chagirdi-sa-qember-bashqanliga-qayidir.html |access-date=2024-05-03 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085345/https://www.dia-az.info/6/408659-musavat-qurultay-chagirdi-sa-qember-bashqanliga-qayidir.html |url-status=live }}</ref> O zamanadək isə sədr müavini Osman Kazımov və Natiq Ulubəy başqanlığa namizəd olmuşdur. İsa Qəmbər 29 aprel tarixində başqanlığa namizədliyini irəli sürmüşdür,<ref>{{Cite web |date=2024-04-29 |title=İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu — Foto |url=https://qafqazinfo.az/news/detail/isa-qember-resmen-namized-oldu-foto-434421 |access-date=2024-05-03 |website=Qafqazinfo |language=az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085344/https://qafqazinfo.az/news/detail/isa-qember-resmen-namized-oldu-foto-434421 |url-status=live }}</ref> digər namizədlər isə ardınca namizədliklərini geri çəkmişdir.<ref>{{Cite web |date=2024-04-30 |title=Osman Kazımov geri çəkildi - "İsa Qəmbərin qərarı ilə..." |url=https://teleqraf.com/news/siyaset/416363.html |access-date=2024-05-03 |website=Teleqraf.com |language=az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085344/https://teleqraf.com/news/siyaset/416363.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=modern.az |title=İsa Qəmbər Müsavat başqanlığına yeganə namizəd olacaq |url=https://modern.az/aktual/467877/isa-qember-musavat-bashqanlighina-yegane-namized-olacaq/ |access-date=2024-05-03 |website=modern.az |language=az-AZ}}</ref> 4 may 2024-cü il tarixində keçirilən qurultayda [[İsa Qəmbər]] [[Müsavat Partiyası|Müsavat Partiyasının]] yenidən partiyanın başqanı seçilmişdir.<ref>{{Cite web |date=2024-05-04 |title=İsa Qəmbər yenidən Müsavat Partiyasının başqanı seçilib - YENİLƏNİB |url=https://apa.az/daxili-siyaset/isa-qember-yeniden-musavat-partiyasinin-basqani-secilib-yenilenib-839943 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240504180249/https://apa.az/daxili-siyaset/isa-qember-yeniden-musavat-partiyasinin-basqani-secilib-yenilenib-839943 |archive-date=2024-05-04 |access-date=4 may 2024 |website=apa.az}}</ref>
[[Ağ Partiya]], [[Azad Vətən Partiyası (Azərbaycan)|Azad Vətən Partiyası]], [[Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası]], [[Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası]], [[Böyük Quruluş Partiyası]], [[Gələcək Azərbaycan Partiyası]] və Yeni Zaman Partiyası da seçkilərdə iştirak edəcəyini açıqlamışdır.<ref>{{Cite web |last=bizim.media |title=Partiyalar parlament seçkilərinə necə HAZIRLAŞIR? – SORĞU |url=https://bizim.media/az/siyaset/185457/ |access-date=2024-04-11 |website=bizim.media |language=az |archive-date=2024-04-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240405084513/https://bizim.media/az/siyaset/185457/ |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=Bakupost.az |title=Müxalifət seçkiyə hazırlaşır: &quot;Hətta seçki qərargahı da yaratmışıq&quot; - Sorğu |url=https://www.bakupost.az/muxalifet-seckiye-hazirlasir-hetta-secki-qerargahi-da-yaratmisiq-sorgu |access-date=2024-04-17 |website=www.bakupost.az |language=az}}</ref>


== İştirak ==
[[Respublikaçı Alternativ Partiyası]] Siyasi Komitəsinin sədri [[İlqar Məmmədov]] seçkilərdə namizədliyini 22 saylı Nəsimi-Yasamal seçki dairəsi üzrə irəli sürəcəyini açıqlamış, partiyanı uğura gətirməyəcəyi və ya qələbə üçün yetərli səs qazanmayacağı təqdirdə siyasətdən gedəcəyini elan etmişdir.<ref>{{Cite web |title="Deputat olmasam siyasətdən gedəcəm" - » Gundeminfo.az |url=https://gundeminfo.az/siyaset/111629-deputat-olmasam-siyasetden-gedecem-.html |access-date=2024-04-11 |website=Gundeminfo.az}}</ref>
[[Respublikaçı Alternativ Partiyası]] Seçki Qərargahı partiya daxili ilkin seçki ilə (praymeriz) namizədlərin müəyyən olunması ilə bağlı işlər yürütmüşdür. 1 aprel tarixində verilən məlumata görə partiya 16 nəfərin namizədliyini ilkin mərhələdə təsdiq etmişdir.<ref name=":2" />


[[Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası]] 50 seçki dairəsi üzrə namizəd olacaq şəxslərin siyahısını təsdiqləmişdir.<ref>{{Cite web |last=Qocayev |first=İsmayıl |title=Partiyalar erkən parlament seçkilərinə hazırlaşır |url=https://sherg.az/siyaset/258071 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240406070955/https://sherg.az/siyaset/258071 |archive-date=2024-04-06 |access-date=2024-04-11 |website=sherg.az |language=az}}</ref>
Seçkilərdən öncə, yəni 4 may tarixində [[Müsavat Partiyası]] XI Qurultayını keçirmək qərarı almışdır.<ref>{{Cite web |last=Gudratli |first=Rufat |title=Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır? |url=https://cebheinfo.az/siyaset/musavat-qurultay-cagirdi-isa-qember-basqanliga-qayidir |access-date=2024-04-22 |website=Cebhe Info |language=az}}</ref> Qurultaydan öncəki Məclis toplantısında sədr Nüşabə Sadıqlı sabiq başqan [[İsa Qəmbər|İsa Qəmbərin]] başqan namizədi olması təklifini irəli sürmüşdür.<ref>{{Cite web |title=Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır? |url=https://www.dia-az.info/6/408659-musavat-qurultay-chagirdi-sa-qember-bashqanliga-qayidir.html |access-date=2024-05-03 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085345/https://www.dia-az.info/6/408659-musavat-qurultay-chagirdi-sa-qember-bashqanliga-qayidir.html |url-status=live }}</ref> O zamanadək isə sədr müavini Osman Kazımov və Natiq Ulubəy başqanlığa namizəd olmuşdur. İsa Qəmbər 29 aprel tarixində başqanlığa namizədliyini irəli sürmüşdür,<ref>{{Cite web |date=2024-04-29 |title=İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu — Foto |url=https://qafqazinfo.az/news/detail/isa-qember-resmen-namized-oldu-foto-434421 |access-date=2024-05-03 |website=Qafqazinfo |language=az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085344/https://qafqazinfo.az/news/detail/isa-qember-resmen-namized-oldu-foto-434421 |url-status=live }}</ref> digər namizədlər isə ardınca namizədliklərini geri çəkmişdir.<ref>{{Cite web |date=2024-04-30 |title=Osman Kazımov geri çəkildi - "İsa Qəmbərin qərarı ilə..." |url=https://teleqraf.com/news/siyaset/416363.html |access-date=2024-05-03 |website=Teleqraf.com |language=az |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085344/https://teleqraf.com/news/siyaset/416363.html |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |last=modern.az |title=İsa Qəmbər Müsavat başqanlığına yeganə namizəd olacaq |url=https://modern.az/aktual/467877/isa-qember-musavat-bashqanlighina-yegane-namized-olacaq/ |access-date=2024-05-03 |website=modern.az |language=az-AZ}}</ref>

[[Ağ Partiya]], [[Azad Vətən Partiyası (Azərbaycan)|Azad Vətən Partiyası]], [[Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası]], [[Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası]], [[Böyük Quruluş Partiyası]], [[Gələcək Azərbaycan Partiyası]] və Yeni Zaman Partiyası da seçkilərdə iştirak edəcəyini açıqlamışdır.<ref name=":3" /><ref name=":4" />

[[Respublikaçı Alternativ Partiyası]] Siyasi Komitəsinin sədri [[İlqar Məmmədov]] seçkilərdə namizədliyini 22 saylı Nəsimi-Yasamal seçki dairəsi üzrə irəli sürəcəyini açıqlamış, partiyanı uğura gətirməyəcəyi və ya qələbə üçün yetərli səs qazanmayacağı təqdirdə siyasətdən gedəcəyini elan etmişdir.<ref>{{Cite web |title="Deputat olmasam siyasətdən gedəcəm" - » Gundeminfo.az |url=https://gundeminfo.az/siyaset/111629-deputat-olmasam-siyasetden-gedecem-.html |access-date=2024-04-11 |website=Gundeminfo.az}}</ref>


[[Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası]] sədri [[Arzuxan Əlizadə]] 26 saylı Sabunçu birinci seçki dairəsi üzrə,<ref>{{Cite web |title=AMİP sədri deputatlığa namizəd olacaq? |url=https://www.dia-az.info/6/411722-amp-sedri-deputatliga-namized-olacaq.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085346/https://www.dia-az.info/6/411722-amp-sedri-deputatliga-namized-olacaq.html |archive-date=2024-05-03 |access-date=2024-05-03 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU}}</ref> [[Ağ Partiya]] sədri [[Tural Abbaslı]] isə 21 saylı Nəsimi-Yasamal seçki dairəsi üzrə deputatlığa namizəd olmağı planladığını açıqlamışdır.<ref>{{Cite web |title=“Deputat olmaq şansım var” |url=https://www.dia-az.info/6/412928-deputat-olmaq-shansim-var.html |access-date=2024-05-16 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU}}</ref>
4 may 2024-cü il tarixində [[İsa Qəmbər]] [[Müsavat Partiyası|Müsavat Partiyasının]] XI Qurultayında yenidən partiyanın başqanı seçilib.<ref>{{Cite web |date=2024-05-04 |title=İsa Qəmbər yenidən Müsavat Partiyasının başqanı seçilib - YENİLƏNİB |url=https://apa.az/daxili-siyaset/isa-qember-yeniden-musavat-partiyasinin-basqani-secilib-yenilenib-839943 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240504180249/https://apa.az/daxili-siyaset/isa-qember-yeniden-musavat-partiyasinin-basqani-secilib-yenilenib-839943 |archive-date=2024-05-04 |access-date=4 may 2024 |website=apa.az}}</ref>


[[Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası]] sədri [[Arzuxan Əlizadə]] 26 saylı Sabunçu birinci seçki dairəsi üzrə deputatlığa namizəd olacağını açıqlamışdır.<ref>{{Cite web |title=AMİP sədri deputatlığa namizəd olacaq? |url=https://www.dia-az.info/6/411722-amp-sedri-deputatliga-namized-olacaq.html |access-date=2024-05-03 |website=Məhəmməd Ərsoyun BLOQU |archive-date=2024-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240503085346/https://www.dia-az.info/6/411722-amp-sedri-deputatliga-namized-olacaq.html |url-status=live }}</ref>
[[Azərbaycan Milli Məclisinin VI çağırış deputatları|Azərbaycan Milli Məclisinin VI çağırış deputatlarından]] [[Ana Vətən Partiyası (Azərbaycan)|Ana Vətən Partiyası]] sədri [[Fəzail Ağamalı]] seçkilərdə iştirak niyyətinin olduğunu açıqlamışdır.<ref>{{Cite web |title=Yaşı 70-i ötmüş deputatlardan kimlər seçkiyə gedir? |url=https://musavat.com/news/yasi-70-i-otmus-deputatlardan-kimler-seckiye-gedir_1069642.html |access-date=2024-05-16 |website=musavat.com |language=az-AZ}}</ref>


== Seçki sistemi ==
== Seçki sistemi ==

07:45, 16 may 2024 tarixindəki versiya

← 2020  Azərbaycan
Azərbaycanda növbəti parlament seçkiləri
ən gec 3 noyabr 2024
Rəhbər İlham Əliyev Sabir Rüstəmxanlı Fəzail Ağamalı
Partiya Yeni Azərbaycan Partiyası Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası Ana Vətən Partiyası
Rəhbər Elşən Musayev Fazil Mustafa Asim Mollazadə
Partiya Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası Böyük Quruluş Partiyası Demokratik İslahatlar Partiyası
Rəhbər Qüdrət Həsənquliyev Tahir Kərimli
Partiya Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası Vəhdət Partiyası

Azərbaycanda növbəti parlament seçkiləri — Azərbaycanda 2024-cü ilin noyabr ayında və ya 2025-ci ilin fevral ayında Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin VII çağırış üzvlərinin seçilməsi üçün keçirilməsi gözlənən seçkilər.

Majoritar seçki sistemi ilə keçirilən seçkilərdə Azərbaycan Respublkasının Milli Məclisinin 125 deputatının seçilməsi nəzərdə tutulur.

Zəmin

COVID-19 pandemiyası

II Qarabağ müharibəsi

Boş qalan mandatlar

Növbədənkənar prezident seçkiləri

Müzakirələr

Son parlament seçkiləri növbədənkənar olaraq 9 fevral tarixində keçirildiyi üçün növbəti seçkilərin tarixi ilə bağlı daim müzakirələr olmuşdur. 2024-cü ilin ilk yarısında isə növbədənkənar seçkilər keçiriləcəyi iddia edilmişdir. Belə ki, Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası sədri deputat Qüdrət Həsənquliyev,[1] Respublikaçı Alternativ Partiyası üzvü deputat Erkin Qədirli,[1] partiyanın icraçı katibi Natiq Cəfərli,[2] sabiq baş nazir, Azərbaycan Xalq Partiyasının sədri Pənah Hüseyn,[1] sabiq deputat Abutalıb Səmədov,[2] Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası sədri Arzuxan Əlizadə[1] də anoloji fikirləri səsləndirmişdir.

2 may 2024-cü il tarixində Mərkəzi Seçki Komissiyasının iclası keçirilmiş və ardınca sədr Məzahir Pənahov seçkilərin tarixi ilə bağlı müzakirələrə aydınlıq gətirmişdir. O, qanunvericiliyə əsasən parlament seçkilərinin 2024-cü ilin noyabrında keçirilməli olduğunu qeyd etmiş, lakin həmin ərəfədə ölkədə COP29 tədbirinin keçiriləcəyi üçün seçkilərin önə çəkilməsi ilə bağlı qərarın verilə biləcəyini qeyd etmişdir.[3]

Sabiq baş nazir, Azərbaycan Xalq Partiyasının sədri Pənah Hüseyn konstitusiya islahatları gözləntilərinin gerçəkləşmədiyini, beləliklə yarış mühitinin olmayacağını, hakimiyyətin bəzi dairələri boş buraxaraq müxalifətə şans tanıyacağını və belə seçkinin isə süni göründüyünü söyləmişdir.[4]

Partiyalardakı vəziyyət

Son parlament və prezident seçkilərində Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası adı ilə iştirak etmiş partiya 16 mart 2024-cü il tarixində qurultay keçirərək adını Ədalət, Hüquq, Demokratiya Partiyası olaraq dəyişdirmişdir.[5]

Respublikaçı Alternativ Partiyası parlament seçkiləri ilə əlaqədar Seçki Qərargahı yaratmış və partiyanın Siyasi Komitəsinin üzvü Rəsul Cəfərov qərargahın sədri təyin edilmişdir. Qərargah partiya daxili ilkin seçki ilə (praymeriz) namizədlərin müəyyən olunması ilə bağlı işlər yürüdür.[6]

Ağ Partiya, Azad Vətən Partiyası, Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası, Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Gələcək Azərbaycan Partiyası və Yeni Zaman Partiyası da seçkilərdə iştirak edəcəyini açıqlamışdır.[7][8]

Seçkilərdən öncə, yəni 4 may tarixində Müsavat Partiyası XI Qurultayını keçirmək qərarı almışdır.[9] Qurultaydan öncəki Məclis toplantısında sədr Nüşabə Sadıqlı sabiq başqan İsa Qəmbərin başqan namizədi olması təklifini irəli sürmüşdür.[10] O zamanadək isə sədr müavini Osman Kazımov və Natiq Ulubəy başqanlığa namizəd olmuşdur. İsa Qəmbər 29 aprel tarixində başqanlığa namizədliyini irəli sürmüşdür,[11] digər namizədlər isə ardınca namizədliklərini geri çəkmişdir.[12][13] 4 may 2024-cü il tarixində keçirilən qurultayda İsa Qəmbər Müsavat Partiyasının yenidən partiyanın başqanı seçilmişdir.[14]

İştirak

Respublikaçı Alternativ Partiyası Seçki Qərargahı partiya daxili ilkin seçki ilə (praymeriz) namizədlərin müəyyən olunması ilə bağlı işlər yürütmüşdür. 1 aprel tarixində verilən məlumata görə partiya 16 nəfərin namizədliyini ilkin mərhələdə təsdiq etmişdir.[6]

Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası 50 seçki dairəsi üzrə namizəd olacaq şəxslərin siyahısını təsdiqləmişdir.[15]

Ağ Partiya, Azad Vətən Partiyası, Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyası, Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası, Böyük Quruluş Partiyası, Gələcək Azərbaycan Partiyası və Yeni Zaman Partiyası da seçkilərdə iştirak edəcəyini açıqlamışdır.[7][8]

Respublikaçı Alternativ Partiyası Siyasi Komitəsinin sədri İlqar Məmmədov seçkilərdə namizədliyini 22 saylı Nəsimi-Yasamal seçki dairəsi üzrə irəli sürəcəyini açıqlamış, partiyanı uğura gətirməyəcəyi və ya qələbə üçün yetərli səs qazanmayacağı təqdirdə siyasətdən gedəcəyini elan etmişdir.[16]

Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası sədri Arzuxan Əlizadə 26 saylı Sabunçu birinci seçki dairəsi üzrə,[17] Ağ Partiya sədri Tural Abbaslı isə 21 saylı Nəsimi-Yasamal seçki dairəsi üzrə deputatlığa namizəd olmağı planladığını açıqlamışdır.[18]

Azərbaycan Milli Məclisinin VI çağırış deputatlarından Ana Vətən Partiyası sədri Fəzail Ağamalı seçkilərdə iştirak niyyətinin olduğunu açıqlamışdır.[19]

Seçki sistemi

İstinadlar

  1. 1 2 3 4 "Növbədənkənar parlament seçkiləri..." Pravda.az. 2024-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-22.
  2. 1 2 "Parlament seçkiləri, yoxsa referendum?". Məhəmməd Ərsoyun BLOQU. 2024-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-22.
  3. "Məzahir Pənahov: Noyabrda parlament seçkiləri olmalıdır, müddət önə də çəkilə bilər | Report.az". report.az. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  4. ""BELƏ SEÇKİ OLMUR, ÇOX SÜNİ GÖRÜNÜR..."". Məhəmməd Ərsoyun BLOQU. İstifadə tarixi: 2024-05-16.
  5. moderator.az. "BAXCP-nin adı dəyişdirldi – ƏHD Partiyası adlanacaq". moderator.az (az.). 2024-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-18.
  6. 1 2 BestApp.az. "REAL deputatlığa namizədlərini müəyyənləşdirir". -Yeni Sabah- (az.). 2024-04-01. İstifadə tarixi: 2024-04-11.
  7. 1 2 bizim.media. "Partiyalar parlament seçkilərinə necə HAZIRLAŞIR? – SORĞU". bizim.media (az.). 2024-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-11.
  8. 1 2 Bakupost.az. "Müxalifət seçkiyə hazırlaşır: "Hətta seçki qərargahı da yaratmışıq" - Sorğu". www.bakupost.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-04-17.
  9. Gudratli, Rufat. "Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır?". Cebhe Info (az.). İstifadə tarixi: 2024-04-22.
  10. "Müsavat qurultay çağırdı: İsa Qəmbər başqanlığa qayıdır?". Məhəmməd Ərsoyun BLOQU. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  11. "İsa Qəmbər rəsmən namizəd oldu — Foto". Qafqazinfo (az.). 2024-04-29. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  12. "Osman Kazımov geri çəkildi - "İsa Qəmbərin qərarı ilə..."". Teleqraf.com (az.). 2024-04-30. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  13. modern.az. "İsa Qəmbər Müsavat başqanlığına yeganə namizəd olacaq". modern.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  14. "İsa Qəmbər yenidən Müsavat Partiyasının başqanı seçilib - YENİLƏNİB". apa.az. 2024-05-04. 2024-05-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 may 2024.
  15. Qocayev, İsmayıl. "Partiyalar erkən parlament seçkilərinə hazırlaşır". sherg.az (az.). 2024-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-11.
  16. ""Deputat olmasam siyasətdən gedəcəm" - » Gundeminfo.az". Gundeminfo.az. İstifadə tarixi: 2024-04-11.
  17. "AMİP sədri deputatlığa namizəd olacaq?". Məhəmməd Ərsoyun BLOQU. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03.
  18. ""Deputat olmaq şansım var"". Məhəmməd Ərsoyun BLOQU. İstifadə tarixi: 2024-05-16.
  19. "Yaşı 70-i ötmüş deputatlardan kimlər seçkiyə gedir?". musavat.com (az.). İstifadə tarixi: 2024-05-16.