Kobyay ulusu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çap versiyası artıq dəstəklənmir və render xətaları ola bilər. Zəhmət olmasa brauzerinizi yeniləyin və əvəzinə standart brauzer çap funksiyasından istifadə edin.
Kobyay ulusu
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

63°55′27″ şm. e. 127°28′26″ ş. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 20 aprel 1937
Sahəsi
  • 107.800 km²
Saat qurşağı
  • Yakutsk vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 12.429 nəf. (1 yanvar 2018)[1]
Rəsmi sayt
Kobyay ulusu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kobyay ulusu (saxa Кэбээйи улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli Sanqar qəsəbəsidir.

Coğrafiyası

Sahəsi — 107,8 min km²-dir. Mərkəzi Saxanın şimal hissəsində yerləşir. Şimaldan Even-Bıtantay ulusu, şimal-şərqdən Verxoyansk, şərqdən Tompon ulusu, cənubdan Ust-Aldan, Nam və Qornı ulusları ilə, qərbdən Vilyoy ilə və şimal-qərbdən Jigan ulusu ilə həmsərhəddir.

Təbii şərait

Ulusun relyefi dağlıq və düzəndir: şimalda və şimal-şərqdə Verxoyansk silsiləsi, ulusun qalan hissəsi Mərkəzi Yakut ovalığı.

Yanvar ayının orta temperaturu dağlarda −36 ° C-dən, vadidə −40 ° C-yə, iyul ayı dağlarda +10 ° C-dən, vadidə +18 ° C-ə qədərdir. Yağıntının miqdarı illik olaraq düzənliklərdə 200–250 mm, dağlarda isə 500–600 mm-ə düşür.

Əsas çayları: Lena (Aldan və Linda çayları) və Vilyoy. Digər çayları: Lampu.ka (uzunluğu 299 km), Lunkubey (uzunluğu 114 km), Mundalıq (103 km uzun), Balamakan (65 km).

Düzənlikdə çoxlu göl var, ən böyüyü Niqilidir (Nidili) (sahəsi 119 km², uzunluğu 33,5 km-dir).

Ulusun ərazisində Ust-Vilyoy Milli Təbiət Parkı yerləşir.

Tarixi

Ulusun ərazisi uzun zamanlar öncəsi evenlər, evenklər və saxalar tərəfindən məskunlaşılmışdır.

Kobyay rayonu 20 aprel 1937-ci ildə mərkəzi Kobyay kəndində olmaqla qurulmuşdur. 1959-cu ildə inzibati mərkəzi Sanqara köçürülür. 1962-ci ildə ləğv edilmiş Sakkırır rayonunun Sebyan-Kyuyolski, Seqen-Kyuyolski kənd sovetlikləri ulusa birləşdirilir.

Əhalisi

Milli tərkib

Əhalinin əsas hissəsi saxalılar təşkil edir. Üstəlik burada ruslar, evenlər və digər millətlərin nümayənələri yaşayır.

2002-ci il siyahıyaalmasına görə ulusun etnik tərkibi: saxalar — 9209 nəfər (64,95%), ruslar — 3425 nəfər (24.16%), evenlər — 809 nəfər (5.71%), ukraynalılar — 235 nəfər (1.66%), evenklər — 64 nəfər (0.45%) və digər millətlər — 436 nəfər (3,07%).

Sebyan-Koyol kəndi evenlərin yığcam yaşayış yeridir.

Urbanizasiya

Şəhər şəraitində (Sanqar) bölgə əhalisinin 43,67% -i yaşayır.

Yaş tərkibi

Əhalinin orta yaşı 30-dir.

Yerli özünü idarəetmə

Kobyay ulusu ərazisinə 1 şəhər və 11 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 23 yaşayış məntəqəsi daxildir[2][3].

İstinadlar

  1. 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
  2. "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.
  3. "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.