Orta Kolıma ulusu

Orta Kolıma ulusu (saxa Орто Халыма улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Srednekolımsk şəhəridir. Ulus mərkəzi respublikanın paytaxtı Yakutskdan quru yolu ilə 2664 km, su yolu ilə 3940 km, hava yolu ilə 1485 km məsafədə yerləşir:

Orta Kolıma ulusu
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

67°27′ şm. e. 153°42′ ş. u.HGYO

Ölkə
İnzibati mərkəz Srednekolımsk[d]
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 25 may 1930
Sahəsi
  • 125.200 km²
Saat qurşağı
  • Maqadan vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 6.741 nəf. (2023)[1]
Rəsmi sayt
Orta Kolıma ulusu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ulusun sahəsi 125,2 min km²-dir. Cənubdan Yuxarı Kolıma ulusu, qərbdən Abıy ulusu, şimal-qərbdən Allayıaxa ulusu, şimaldan Aşağı Kolıma ulusu, şərqdən Çukotka Muxtar Dairəsi ilə və cənub-şərqdən Maqadan vilayəti ilə həmsərhəddir.

Təbii şərait

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ulus ərazisində düz relyef üstünlük təşkil edir. Ulusun əhəmiyyətli bir hissəsi Kolıma ovalığını əhatə edir. Qərbdə Alazey yaylası, şərqdə Yukaqir yaylası geniş ərazini tutur. Kolıma və Alazey çayları ulus ərazisindən axır. Çoxlu gölləri vardır.

Yanvar ayının orta temperaturu −38 ° C, iyul +12 ° C-dir. İllik yağıntının miqdarı 150 mm-dən 300 mm-ə (Yukagir yaylasında) dəyişir.

Ulusun şimal-şərq hissəsində "Kolıma" təbii parkı yerləşir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ulus 25 may 1930-cu ildə qurulmuşdur. Ulusun mərkəzi olan Srednekolımsk şəhəri 1643-cü ildə rus tədqiqatçıları tərəfindən qurulmuşdur.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1 yanvar 2012-ci il tarixinə təxminən 20 milləti təmsil edən Orta Kolıma ulusunun əhalisi 7793 nəfərdir, onlardan 3505-i şəhərdə, 4288-i kənd yerlərində yaşayır.

Milli tərkib Ulusun şərqindəki Beryozovka kəndi evenlərin daimi kompakt yaşayış yeridir.
Urbanizasiya Ulus əhalisinin 46,53 % -i şəhər şəraitində (Srednekolımsk ş.) yaşayır.

Yerli özünü idarəetmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orta Kolıma ulusu ərazisinə 1 şəhər və 9 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 15 yaşayış məntəqəsi daxildir[2][3]. Ulus ərazisinə daxil olan yaşayış mənttəqələri: Aleko-Kyuyol k., Arqaxtax k., Beryozovka k., Lobuya q., Nalimsk k., Roman q., Svatay k., Soyanqi q., Suççino q., Srednekolımsk ş., Sılqı-Itar k., Urodan k., Xatınqınax k., Ebyax k.

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ulus iqtisadiyyatının əsasını əkinçilik (maldarlıq, atçılıq, şimal maralı və heyvandarlıq), balıqçılıq və xəz ticarəti təşkil edir.

Nəqliyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Srednekolımskda bir hava limanı və çay priçalı vardır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Оценка численности населения на 1 января 2023 года по муниципальным районам.
  2. ↑ "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-29.
  3. ↑ "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-29.