Nam ulusu

Nam ulusu (saxa Нам улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Nam kəndidir. Kənd respublikanın paytaxtı Yakutskdan quru ilə 84 km, su yolu ilə 96 km məsafədə yerləşir.

Nam ulusu
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

58°40′ şm. e. 125°21′ ş. u.HGYO


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1930
Sahəsi
  • 11.900 km²
Saat qurşağı
  • Yakutsk vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 24.860 nəf. (2023)[2]
Rəsmi sayt
Nam ulusu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mərkəzi Yakutiyada yerləşdi. Sahəsi - 11,9 min km²-dir. Relyef düzdür, ulus Mərkəzi Yakut düzənliyində yerləşir. Yanvar ayının orta temperaturu -42 °C, iyul + 17 ... + 18 °C arasında dəyişir. Yağıntının illik miqdarı 200–250 mm-dir. Ulusun ərazisindən axan ən böyük çay çoxsaylı Lenadır. Ulusda kvars qumu, tikinti materialları (loam, qum) yataqları vardır.

Milli tərkib

Əhalinin əsas hissəsi saxalılar təşkil edir. Üstəlik burada ruslar, evenlər və digər millətlərin nümayənələri yaşayır.

2002-ci il siyahıyaalmasına görə ulusun etnik tərkibi: saxalar - 96,7 %, ruslar — 2 %, digər millətlər - 1,3.

Yerli özünü idarəetmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nam ulusu ərazisinə 19 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 24 yaşayış məntəqəsi daxildir[3][4].

Ulus iqtisadiyyatında aparıcı yeri kənd təsərrüfatı tutur. Əsas sənaye heyvandarlıqdır (ətlik və südlük maldarlıq, ətlik atçılıq), dənli bitkilər, kartof, tərəvəz və yem bitkiləri də becərilir. Kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlar 109,6 min ha, bunlardan 9300 ha əkin sahələridir. Ulusda sovxozlar, kolxoz müəssisələri, təlim-istehsalat ferması, Su Təsərrüfatı Nazirliyinin köməkçi təsərrüfatı və kəndli təsərrüfatları mövcuddur.

Sənaye müəssisələrindən kənd təsərrüfatı xammalının emalı ilə məşğul olanlar və yerli sənayenin müəssisələri ən böyük əhəmiyyətə malikdirlər. Ulus sənayesində aparıcı yeri almazyonma və ağac emalı tutur.

Yaxın gələcəkdə mineral yataqlarının olmaması səbəbindən turizmin ulus iqtisadiyyatı üçün prioritet istiqamət kimi inkişaf etdirilməsi planlaşdırılır.

Təhsil və mədəniyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ulusda 1270 yerlik 31 məktəbəqədər müəssisə, 25 ümumtəhsil məktəbi, 11 xəstəxana, pedaqoji texnologiya və dizayn kolleci, peşə liseyi fəaliyyət göstərir.

Ulusun mədəni həyatı zəngin və müxtəlifdir. Mədəni istirahət və həvəskar sənətin inkişafı üçün 22 klub, 20 kitabxana, 4 muzey, 5 filialı olan 4 musiqi məktəbi, «Xatınçaana» və «Ensieli records» səsyazma studiyası və Sardana kinoteatrı fəaliyyət göstərir.

Tanınmış şəxslər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maksim Ammosov - Sovet dövlət və partiya lideri.

İlya Vinokurov - regional partiya komitəsinin birinci katibi.

  1. 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. Оценка численности населения на 1 января 2023 года по муниципальным районам.
  3. "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-28.
  4. "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.