Muoma ulusu

Muoma ulusu (saxa Муома улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Xonuu kəndidir. Ulus ərazisində Muoma milli parkı yerləşir.

Muoma ulusu
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

66°26′ şm. e. 143°10′ ş. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1931
Sahəsi
  • 104.600 km²
Saat qurşağı
  • Maqadan vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 3.783 nəf. (2023)[1]
Muoma ulusu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yakutiyanın şimal-şərqində yerləşir. Rayonun ərazisində Çerski silsiləsinin ən yüksək nöqtəsi Pobeda dağı yerləşir. Sahəsi 104,6 min km²-dir. Cənubdan Oymoyakon, cənub-qərbdən Tompo, şimaldan Abıy, şimal-şərqdən Yuxarı kolıma, şimal-qərbdən Ust Yanski, qərbdən Verxoyansk ulusu ilə həmsərhəddir. Muoma ulusunun inzibati mərkəzi Xonuu kəndidir. Kənd Muoma çayının sağ sahilində yerləşir. Muoma çayı İndigirka çayının bir qoludur. Ərazinin qışda temperaturu -60 dərəcədir. Yayda temperatur +30-a qədər qızır. Yakutsk şəhərindən 2000 km məsafədə yerləşir. 2010-cu il siyahıyaalınmasına görə əhalisi 2476 nəfərdir. Kənd 1931-ci ildə qurulub. Kənddə çay limanı, regional sənaye zavodu, Mədəniyyət evi, xalq teatrı, orta, ibtidai və musiqi məktəbləri, səhiyyə, ticarət və məişət xidməti vardır.

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon 20 may 1931-ci ildə quqrulmuşdur. Bundan əvvəl Verxoyansk vilayətinə daxil idi. Vilayət Muoma, Allaixov və Abıy naleqlərini əhatə edirdi.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Milli tərkib

Əhalinin əsas hissəsi saxalılar təşkil edir. Üstəlik burada ruslar, ukraynalılar, evenlər və digər millətlərin nümayənələri yaşayır.

2002-ci il siyahıyaalmasına görə ulusun etnik tərkibi: saxalar - 3290 nəfər (70.01%), Evens - 781 nəfər (16.62%), Ruslar - 429 nəfər (9.13%), evenklər - 42 nəfər (0.89%), ukraynalılar - 38 nəfər (0,81%), yukagirlər - 16 nəfər (0.34%) və digər millətlər - 103 nəfər (2.19%).

Yerli özünü idarəetmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Muoma ulusu ərazisinə 6 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 7 yaşayış məntəqəsi daxildir[2][3]. Ulusa daxil olan yaşayış məntəqələri:Buor-Sısı k., Kulun Elyut k., Sasır k., Sobolox k., Suon Tit q., Xonuu k., Çumçu kıtıl k.

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bölgə iqtisadiyyatının əsasını maralçılıq, ətlik və südlük maldarlıq, ətlik istiqamətli atçılıq, xəzp-dəri istehsalı ticarəti təşkil edir.

Kənd təsərrüfatı torpaqları 17,5 min ha təşkil edir. Ulusda kəndli təsərrüfatları, kənd təsərrüfatı xammalı emalı üçün sənaye müəssisələri vardır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Оценка численности населения на 1 января 2023 года по муниципальным районам.
  2. ↑ "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-28.
  3. ↑ "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.