Aşağı Şabalıd

Aşağı ŞabalıdAzərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun ərazisində kənd.[1] Aşağı Şabalıd kəndi şimaldan Dağıstanla sərhəddir.

Aşağı Şabalıd
41°17′04″ şm. e. 47°05′02″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon Şəki rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 547 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 678 nəfər
Xəritəni göstər/gizlə
Aşağı Şabalıd xəritədə
Aşağı Şabalıd
Aşağı Şabalıd

Aşağı Şabalıd Şəki rayonunun ərazisində kənd. Murdarçayın sahilindədir. Oykonimin birinci komponenti kəndin yerləşdiyi coğrafi movqeyi bildirir, ikinci komponent isə ərazidə yetişdirilən Şabalıd bitkisinin adındandır[2].

Kəndin tarixi qədimdir. Kənddə olan toponimlərə görə kənd e.ə. IV-V əsrdə salınıb. Kəndin yuxarı başında Kilsə Burnu adlanan ərazi var ki, bu da burada yaşayan insanların zərdüşlükdən sonra xiristian dininə sitayiş etməsini bildirir. VII-X əsirlərdə ərəblər Azərbaycana gəldikdən sonra əhali islam dinini qəbul etmişdir. Hal-hazırda bu misionerlərin nəslindən olan övliyaların qəbirləri qalmaqdadır. XX əsrin əvvələrində kənddə 4 böyük məscid və 5 su dəyirmanı olmuşdur. Bu dövürlərdə kənddə 30-a qədər Həcc ziyarətinə gedib-gəlmiş insanlar olmuşdur.

Kənd əhali sayına görə kiçik olsa da mədəniyyətin müxtəlif sahələri inkişaf etmişdir. Bunlardan biridə qədim musiqi aləti olan qara zurnada ifanın geniş yayılmasıdır.

Kənddən olan zurnaçı ifaçilarindan İlham və Xurşud Xəlilovlar, Süleyman Salahov, Camaləddin İsmayılov, Qismət Kərimov və başqaları bu ifanın ustalarıdır. Kəndin mədəniyyət evi, kitabxanası, feldşer-mama məntəqəsi fəaliyyət göstərir.Həmçinin nağaranın mahir ifaçıları Yusibov Qabil və İsmayılov Məmməd olmuşdur.

Coğrafiyası və iqlimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Asağı Şabalıd Şəki rayonunun şimali qərbi Böyük Qafqaz dağlarının cənubunda yerləşir. Aşağı Şabalıd toponimi Şabalıd adından götürülüb. Üç tərəfdən dağlarla əhatə olunub.Qabaq hissəsindən Şin çayı axır. Kənd XX əsrin birinci yarısında Şin çayı tərəfindən tamamən dağıdılmışdır. Dağların qoynunda yerləşən kəndin hündürlüyü okean səviyyəsindən 650 m-dir. Ən hündür yeri Güllü təpədir – 1820 m. Kənd iki dağ dərəsi arasında yerləşir. Aşağı Şabalıd kəndi mülayim iqlim qurşağında yerləşir. İqlim tipi- yağıntıları ilboyu bərabərpaylanan mülayim isti tipdir. Kəndin iqlimi və təbiəti turizm üçün çox gözəl şərait yaradıb.

Aşağı Şabalıdın əhalisi 678 nəfərdir. Kəndin əhalisi azərbaycanlılardan ibarətdir.

İqtisadiyyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aşağı Şabalıd kəndində SSRİ dağılana qədər iqtisadiyyatının əsasını tütünçülük təşkil edir, ümumi gəlirinin 87.6 faizi onun payına düşürdü. İkinci gəlir sahəsi heyvandarlıq olmuşdur. Hal-hazırda kəndin əsas gəlir mənbəyi yenə də heyvandarlıq və tərəvəzçilikdir.

  1. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-09-29.
  2. "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.