Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ üzrə Komissiyası

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ üzrə Komissiyası, YUNİSTRAL (ing. United Nations Commission on International Trade Law, UNCITRAL) — 1966-cı ildə beynəlxalq ticarət hüququnun inkişafına kömək etmək üçün yaradılan BMT Baş Məclisinin köməkçi orqanı.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ üzrə Komissiyası
UNCITRAL, CNUDCI
Yaranma tarixi 1966
Rəsmi dili
uncitral.org

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

UNCITRAL Komissiyası 1966-cı ildə BM Baş Məclisi tərəfindən qurulmuşdur (17 dekabr 1966-cı il tarixli qətnamə 2205 (XXI)). 1 yanvar 1968-ci ildən fəaliyyət göstərir[1]. Komissiya qurarkən Baş Assambleya, beynəlxalq ticarət məsələlərində fərqli dövlətlərin qanunlarının tətbiq edilməsindən irəli gələn uyğunsuzluqların ticarət axınının qarşısını alan əngəllərdən biri olduğunu qəbul etdi. Bu baxımdan, Komissiya, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının beynəlxalq ticarətdəki maneələrin azaldılması və ya aradan qaldırılmasında daha aktiv bir rol oynaya biləcəyi bir vasitə olaraq görülürdü[2].

Baş Assambleya Komissiyaya beynəlxalq ticarət hüququnun mütərəqqi uyğunlaşmasını və birləşdirilməsini təşviq etmək üçün ümumi bir vəzifə verdi. O vaxtdan bəri, Komissiya Birləşmiş Millətlər Təşkilatının beynəlxalq ticarət hüququ sahəsində əsas hüquq orqanı olmuşdur.

Komissiya aşağıdakı sənədləri hazırladı və qəbul etdi:

  • 1974-cü ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən qəbul edilmiş Beynəlxalq Malların Satışında Məhdudlaşdırma Müddətinə dair Konvensiya
  • UNCITRAL Arbitraj Qaydaları - BMT tərəfindən 1976-cı ildə təsdiq edilmişdir
  • Malların dəniz yolu ilə daşınmasına dair Konvensiya - 1978-ci ilin martında Hamburqdakı BMT Konfransında təsdiq edilmişdir
  • BMT-nin Beynəlxalq Mal Satışına dair Müqavilələrə dair Konvensiyası - BMT tərəfindən 1980-ci ilin aprelində Vyanada qəbul edilmişdir
  • Beynəlxalq Multimodal Malların Daşınması Konvensiyası
  • Beynəlxalq Ticarət Arbitrajına dair UNCITRAL Model Qanunu (1985)
  • UNCITRAL Sənaye Obyektlərinin İnşası üçün Beynəlxalq Müqavilələrin hazırlanmasına dair Hüquq Bələdçisi (1987) və s.
  • 9 dekabr 1988-ci il tarixində Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən qəbul edilmiş Beynəlxalq Vəsaitlər və Beynəlxalq Vekseler haqqında Konvensiya
  • Beynəlxalq Kredit Köçürmələri haqqında UNCITRAL Model Qanunu (1992)
  • Malların (işlərin) və xidmətlərin satın alınmasına dair UNCITRAL Model Qanunu və qüvvəyə minməsi üçün Təlimatlar (1994)
  • Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Müstəqil Zəmanətlər və Gözləmə Akkreditivləri haqqında Konvensiyası (New York, 1995)
  • UNCITRAL Elektron Ticarət haqqında Model Qanun (1996)
  • Sərhədlərarası Müflisləşmə haqqında UNCITRAL Model Qanunu (1997)
  • UNCITRAL Elektron İmza Qanunu (2001)
  • Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Müqavilələrdə Elektron Rabitə İstifadə Konvensiyası (New York, 2005)
  • Mavriki şəffaflıq haqqında Konvensiya (2014)[3].

Əsas fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

UNCITRAL ticarət əməliyyatları üçün qaydalar hazırlayır. Bunlara aşağıdakılar daxildir:

  • qlobal səviyyədə tanınmış konvensiyalar, model qanunlar və qaydalar;
  • böyük praktik əhəmiyyətə malik hüquqi və qanunvericilik qaydaları və tövsiyələri;
  • məhkəmə hüququ və ticarət hüququnun vahid qaydalarını tətbiq edən qanunvericilik haqqında yenilənmiş məlumat;
  • hüquqi islahat layihələrinin həyata keçirilməsində texniki yardım;
  • vahid ticarət hüququ üzrə regional və milli seminarlar.

Komissiya öz işini hər il növbə ilə Nyu-Yorkdakı Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qərargahında və Vyanadakı Vyana Beynəlxalq Mərkəzində keçirilən illik sessiyalarda həyata keçirir.

Komissiya hüquqi mətnlərin qəbul edilməsini nəzərdən keçirən ölkələrə yardım göstərir.

UNCITRAL katibliyi, Komissiya tərəfindən hazırlanmış hüquqi mətnlərdən birini qəbul etməyi düşünə bilən dövlətlərə texniki və məsləhətçi yardım göstərir. Belə yardım tez-tez təklif olunan qanunvericiliyin nəzərdən keçirilməsini əhatə edir.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Frequently Asked Questions - Mandate and History | United Nations Commission On International Trade Law". uncitral.un.org. 2019-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-21.
  2. ↑ "About UNCITRAL | United Nations Commission On International Trade Law". uncitral.un.org. 2019-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-21.
  3. ↑ For an analysis of the travaux preparatory which lead to this legislative guide see Andrea Tosato, The UNCITRAL Annex on security rights in IP: a work in progress (2009) Journal of intellectual property law and Practice 743 [1] Arxivləşdirilib 2013-12-02 at the Wayback Machine

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Шмитгофф К. В. Экспорт: право и практика международной торговли. Пер. с англ. — М: Юридическая литература, 1993. — ISBN 5-7260-0684-4.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]