Con Uilyam Strett

Strett Reley (Lord Reyli) Con Ulyam (ing. John William Strutt, 3rd Baron Rayleigh (12 noyabr, 1842–30 iyun, 1919) — İngilis fiziki və mexaniki, Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı (1904)

Con Vilyam Strett
John William Strutt
Con Vilyam Strett (Lord Reley)
Doğum tarixi	12 noyabr 1842
Doğum yeri	Esseks, İngiltərə
Vəfat tarixi	30 iyun 1919 (76 yaşında)
Vəfat yeri	Terlinq pleys, England, Esseks
Elm sahəsi	Fizika
Elmi dərəcəsi	professor
İş yeri	Kembric Universiteti
Təhsili	Harrou Məktəbi[d] (1855–)[1], Triniti Kolleci (1861–)[2][1], İton kolleci[1], Kembric Universiteti[3]
Tanınmış yetirmələri	Cozef Con Tomson
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1873–), İsveç Kral Elmlər Akademiyası, Bavariya Elmlər Akademiyası[d], Peterburq Elmlər Akademiyası, Macarıstan Elmlər Akademiyası, Fransa Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Rusiya Elmlər Akademiyası, Prussiya Elmlər Akademiyası[d], Niderland Kral İncəsənət və Elmlər Akademiyası[d], ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (1898–)
Mükafatları	Nobel mükafatı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Strett Reley (Lord Reyli) Con Vilyam 1842-ci ildə Böyük Britaniyanın Esseks qraflığının Lendford Qrov şəhərində anadan olmuşdur. 1861-ci ildə Con Vilyam Strett Kembric Universitetinin Triniti kollecinə daxil olmuş və burada riyaziyyatı öyrənmişdir. Onun müəllimləri Edvard Con Raus və Corc Qabriel Stoks olmuşdur.

1879-cu ildə Cavendish professoru olaraq Maxwelli izlər; dörd il sonra da Kral İnstitutunda təbiət fəlsəfəsi professoru olub. 1905-ci ildə Kral Elm Akademiyası başçılığına, 1908 -də Cambridge Universiteti rektorluğuna seçilər. Geniş məlumatı və fizikanın dərhal hər bölməsindəki işləriylə tanınan Rayleighin elmə ən əhəmiyyətli qatqıları, akustik və optik sahələrində gözə dəyir. Reley, diqqətli və səbirli bir təcrübəçi idi. Onu uzun müddət məşğul edən problem, atmosferdən təmin edilən nitrojenin atom kütləsi ilə, kimyəvi təhlil etməklə əldə edilən nitrojenin atom kütləsi arasındakı fərqin səbəbi idi. Bu araşdırma çox az rast gəlinən arqon qazını tapmasına gətirib çıxardı.

Reley çox yayılmış qazların sıxlığının tədqiqi nəticəsində arqonun kəşfinə görə 1904-cü ildə fizika elmi üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

Böyük ingilis alimi Con Reley 1919-cu il 30 iyunda İngiltərənin Uitem şəhərinin yaxınlığındakı Tirlinq-Pleysdə vəfat etmiş və orada dəfn olunmuşdur.

• "О свете от неба, его поляризации и цвете" 1899 г.

• Боголюбов А. Н. Математики. Механики. Биографический справочник. — Киев: Наукова думка, 1983. — 639 с.

1. ↑ ^{1 2 3 4 5 6} Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
2. ↑ ^{1 2} Who's who (brit. ing.). (untranslated), 1849. ISSN 0083-937X
3. ↑ ^{1 2} Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.