I
прил.
1. зелёный. Yaşıl boya зелёная краска, yaşıl rəng зелёный цвет, yaşıl ağaclar зелёные деревья, yaşıl yarpaqlar зелёные листья, yaşıl meşələr зелёные леса, yaşıl çəmənlər зелёные луга, yaşıl çay зелёный чай; бот. , лес. yaşıl zolaq зелёный пояс, yaşıl mamırlar зелёные мхи, зоол. yaşıl quru qurbağası зелёная жаба, yaşıl şala (uzunquyruq şala) зелёный кузнечик, yaşıl ağacdələn зелёный дятел; yaşıl şüa зелёный луч, yaşıl yem (kütlə) животн. зелёный корм (зелёная масса), почв. yaşıl gübrə зелёное удобрение, yaşıl herik зелёный пар
2. изумрудный, малахитовый. Dalğanın yaşıl rəngi изумрудный цвет волны
II
сущ. зелень (зелёная краска). Malaxit yaşılı малахитовая зелень; açıq yaşıl светло-зелёный, tünd- yaşıl тёмнозелёный
◊ yaşıl ayın başında когда рак на горе свистнет; yaşıl küçə açmaq kimə, nəyə открывать, открыть зелёную улицу к ому, чему
Yaşıl qübbə
Yaşıl qübbə və ya Peyğəmbər qübbəsi (ərəb. القبة الخضراء) — Məhəmməd peyğəmbərin və ilk iki raşidi xəlifəsi Əbu Bəkr və Ömər ibn Xəttabın qəbri. Səudiyyə Ərəbistanının Mədinə şəhərində Məscidül-Nəbi məscidinin içərisində yerləşir.
Günbəzin tikildiyi dəqiq tarix məlum deyil, lakin onun təsvirinə 12-ci əsrin əvvəllərinə aid əlyazmalarda rast gəlmək olar. 1279-cu ilə qədər qəbrin üzərində boyasız taxta günbəz tikilmişdir. Daha sonra 15-ci əsrin sonunda və 1817-ci ildə günbəz yenidən qurulur. 1837-ci ildə günbəz ilk dəfə yaşıl rəngə boyanır və bundan sonra Yaşıl qübbə kimi tanınır.
Yaşıl parıltılar
Yaşıl parıltılar — Uralda çıxarılan qiymətli daşlar içərisində demantoid-"almazın oxşarı" (almanca "diamant- almaz sözündən götürülmüşdür) xüsusi yer tutur. Bu almandin, qrossulyar, pirop, spessartin, andradit, uvarovit və başqa mineralların daxil olduğu qranat qrupunun çoxsaylı minerallarından biridir. Demantoi kristala ot rəngli parlaq yaşıl və bəzən sarımtıl-yaşıl rənglər verən dəmir və xrom saxlayırlar. Təknədə yuyularkən demantoidlər tünd-boz dlərşlixin fonunda yaşıl parıltı ilə işıldayır. Günəşli gündə onların parıltısı artır. Demantoidi başqa qranatlardan fərqləndirən əsas əlamət onun almaz parıltısına malik olmasıdır. Yaşıl daşın sərtliyi nisbətən azdır. Moos şkalasına görə, 7-dən çox deyil, sıxlığı isə 3,9 q/sm³-dir. Zərgərlik işlərində cilalamaq üçün 3mm-dən böyük kristallardan istifadə olunur. Onlar şəffafdır, mikroçatlar yoxdur və buna görə də əla növ qiymətli daşlar sayılır.
Yaşıl strongilosentrotus
Yaşıl strongilosentrotus (lat. Strongylocentrotus droebachiensis) — heyvanlar aləminin dərisitikanlılar tipinin dəniz kirpiləri sinfinin dəniz kirpiləri dəstəsinin strongilosentrotuslar fəsiləsinin strongilosentrotus cinsinə aid heyvan növü.
Yaşıl liberalizm
Yaşıl liberalizm, yaxud liberal mühitçilik — özündə yaşıl siyasət ünsürləri ehtiva edən liberalizm. Yaşıl liberallar, adətən, sosial mövzularda liberal, iqtisadi mövzularda “yaşıl” davranırlar. ”Yaşıl liberalizm” terminini ilk dəfə Marsel Vissenburq özünün 1998-ci il tarixli Yaşıl Liberalizm: Azad və Yaşıl Cəmiyyət kitabında işlətmişdir. Onun fikrincə, liberalizm mülkiyyət hüquqlarının mütləqiyyətindən əl çəkməli və təbiətin və təbii ehtiyatların qorunması uğrunda azadlıqlardan güzəştə getməlidir.Vəhalonki Vissenburq əhali artışına və resursların paylanmasına hər hansı formada nəzarət edilməsinə fərdi azadlığa uyğun olmadığı üçün qarşı çıxır.
Yaşıl paradoks
Yaşıl paradoks (alm. Das grüne Paradoxon) — alman iqtisadçısı Hans-Verner Zinnin mübahisəli kitabı, zaman keçdikcə yaşıllaşan, lakin qalıq yanacaq sahibləri üçün milliləşdirmə rolunu oynayan, onları resurs hasilatını sürətləndirməyə və buna görə də qlobal istiləşməni sürətləndirməyə təşviq edən ekoloji siyasətlər haqqında müşahidəni təsvir edir.
Yaşıl Paradoks arqumenti fundamental, qaçılmaz faktın tanınması ilə başlayır: yanan qaz, kömür və ya neftdəki hər bir karbon atomu atmosferə buraxılır (əgər yanma his əmələ gətirməyəcək qədər səmərəli olarsa). Atılan karbonun təxminən dörddə biri atmosferdə demək olar ki, əbədi olaraq qalacaq və qlobal istiləşməyə səbəb olan istixana effektinə töhfə verəcək.
Meşələrin salınmasından başqa, yalnız iki şey atmosferdə karbonun yığılmasını azalda bilər: ya yerdən daha az karbon çıxarmaq, ya da enerjini yığdıqdan sonra onu yeraltına qaytarmaq.
Ekoloji siyasət səyləri, xüsusən də Avropada, alternativ, CO2-siz enerji mənbələrini və daha səmərəli enerji istifadəsini təşviq etmək məqsədi daşıyan birinci istiqamətdə irəliləyir. Hər iki yanaşma karbohidrogenlərə tələbatı azaltmalıdır. Müəllif, xüsusən də Hans-Verner Zinn, bərpa olunan enerjiyə dəstək sxemlərinin az təsir göstərdiyini iddia etsə də, o, yanacaq istehlakı və istehsalı üçün hökumət dəstəyini nəzərdən qaçırır. OECD hesabatına görə, bu cür dəstək OECD ölkələrində və əsas inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlarda yüksəkdir və ildə 160-200 milyard ABŞ dolları təşkil edir. Bu dəstəyin emissiyaların azaldılması və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üzrə qlobal səylərə mane olduğu bildirilir.
Yaşıl
Yaşıl – rənglərdən biri. Sakitləşdirici, təravətli, incə, canlı, dolğun rəngdir. O sülhü, sakitliyi, sevgini bildirir. Venera planetinin rəngidir. Yaşılı Meksika, Avstraliya, İrlandiya və Misirdə daha çox sevirlər. Çində bu rəng gözəl həyatı və cavanlığı tərənnüm edir.
Yaşıl bölüşməyin, əməkdaşlığın, cömərtliyin rəngidir. Ümidverici təsirə malikdir. Diqqəti açıq saxlayır, özünü ifadə etməyə kömək edir. Məkanları daha geniş göstərməyə yardım edir.
Yaşıl (Talin)
Yaşıl — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Talın rayonunda kənd.
Rayon mərkəzindən 22 km məsafədə, Alagöz dağının qərbində yerləşir. Kəndin digər adı Yeşil olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Toponim «göy rəng» mənasında işlənən yaşıl sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında
yaranan sadə toponimdir.
Erm. SSR AS RH-nin 12.XI.1946-cı ü fərmanı ilə adı dəyişdirilib Kakavadzor qoyulmuşdur.
Kənddə 1831-ci ildə 18 nəfər, 1873 - cü ildə 235 nəfər, 1886-cı ildə 227 nəfər, 1897-ci ildə 410
nəfər, 1908-ci ildə 255 nəfər, 1914 - cü ildə 273 nəfər, 1916-cı ildə 377 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır.
1919 - cu ildə kənd ermənilərin təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri azərbaycanlılar tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunmuş və Türkiyədən köçürülən ermənilər və kürdlər kənddə yerləşdirilmişdir.
Yaşıl (Talın)
Yaşıl — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Talın rayonunda kənd.
Rayon mərkəzindən 22 km məsafədə, Alagöz dağının qərbində yerləşir. Kəndin digər adı Yeşil olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Toponim «göy rəng» mənasında işlənən yaşıl sözü əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında
yaranan sadə toponimdir.
Erm. SSR AS RH-nin 12.XI.1946-cı ü fərmanı ilə adı dəyişdirilib Kakavadzor qoyulmuşdur.
Kənddə 1831-ci ildə 18 nəfər, 1873 - cü ildə 235 nəfər, 1886-cı ildə 227 nəfər, 1897-ci ildə 410
nəfər, 1908-ci ildə 255 nəfər, 1914 - cü ildə 273 nəfər, 1916-cı ildə 377 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır.
1919 - cu ildə kənd ermənilərin təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri azərbaycanlılar tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunmuş və Türkiyədən köçürülən ermənilər və kürdlər kənddə yerləşdirilmişdir.
Yaşıl (Vərziqan)
Yaşıl (fars. ياشيل) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 218 nəfər yaşayır (53 ailə).
Yaşıl Beretlər
ABŞ Ordusunun Xüsusi təyinatlı qüvvələri (Yaşıl Beretlər) ABŞ ordusunun tərkibində olan xüsusi təyinatlı dəstələr. 1952-ci ildən fəaliyyət göstərir. Vəzifələri: qeyri-konvensional müharibə, antiterrorizm, narkotiklərlə mübarizə. Şüarı — "De oppresso liber" (latınca "Zülmdən azad etməli").
Yaşıl Dərə
Yaşıl Dərə və ya Yaşıldərə — Sumqayıt şəhəri periferiyasında yerləşən gecəqondu və bağlardan ibarət yaşayış massivi.
Yaşayış massivi cənubdan Ceyranbatan, şərqdən Saray qəsəbəsinə doğru uzanır. Şimaldan Sumqayıt şəhərinin məhəllə və mikrorayonları əhatələnən massivdə ilk məskunlaşmalar 90-cı illərdən başlasa da, tikinti bumu əsasən 2000-ci illərin ortalarından etibarən intensivləşib. Hal-hazırda massiv Sumqayıt şəhər əhalisinin mənzil tələbatını qarşılayan əsas ərazilərdən biridir.
2013-cü ildə hazırlanmış Sumqayıt şəhərinin Baş Planında Yaşıldərə ərazisi Sumqayıtın əsas genişlənmə istiqamətlərindən biri kimi nəzərdə tutulub.
Yaşıl Elm
Yaşıl Elm — Bakıda 12 mart 2014-cü ildə universitet tələbələri tərəfindən elmi bloq olaraq fəaliyyətə başlayan, hazırda elmi-kütləvi mövzuda kitablar nəşr edən, elektron materiallar hazırlayan bir qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Sosial media və internet ziyarətçiləri baxımından Azərbaycanda ən böyük kütləyə sahib elmi təşkilatdır. Baş redaktoru Taryel Abdullayevdir.
Portalın elektron qəzeti hər kəsə açıq elmi-kütləvi qəzetdir. Burada hər kəs məqalə yaza bilər, məqalələr redaktorlar tərəfindən redaktə edilərək yayımlanır. Hazırlanan elmi materiallar dünyanın böyük universitetlərində tədris edilən kitablara istinad edilərək hazırlanır. Heç bir şəxsi, siyasi görüş, inanc və inancsızlığı dəstəklənməsinı, reklamına və propoqandasına icazə verilmir.[mənbə göstərin]
Portal Azərbaycanda ilk dəfə olaraq təkamül nəzəriyyəsinə aid "Təkamülə Giriş" adlı kitab çıxarmışdır. Bununla yanaşı Nil Deqrass Taysonun "Tələsən insanlar üçün astrofizika", Ali Demirsoyun "Məktəblilər üçün təkamül" kitabları tərcümə edilərək çap edilmiş, plaforma üzvləri tərəfindən uşaqlar üçün "Kosmos" kitabı yazılmışdır.[mənbə göstərin]
Portalın üzvləri və Azərbaycanlı alimlər tərəfindən tez-tez elmi-kütləvi mövzuda görüşlər keçirilir. Görüşlərin əsas məqsədi oxuyucuların suallarını cavablandırmaqdır. Bununla yanaşı elmi seminarlar və elm adamlarının insanlarla görüşünü təşkil edir.[mənbə göstərin]
Portalın elmi seminarlar üçün fəaliyyət göstərən speaker.az saytı fəaliyyətə başlayıb.
Yaşıl Kitab
Yaşıl Kitab—Yaşıl Kitab Liviya lideri Müəmmər Qəddafinin siyasi fəlsəfəsini izah edən qısa bir kitabdır. Kitab ilk dəfə 1975-ci ildə işıq üzü gördü. "Bütün insanlar tərəfindən oxunması nəzərdə tutulurdu." Bunun qismən Kiçik Qırmızı Kitabdan ilham aldığı deyilir (Sədr Mao Tse-tungdan sitatlar) .Onlar həm ölkələrində, həm də xaricində geniş yayılmışdır və "bir çox yaddaqalan şüarları ilə sadə, başa düşülən bir tərzdə yazılmışdır. ". İngilis dilində tərcüməsi Liviya Xalq Komitəsi tərəfindən verildi və 1976-cı ildə Martin, Brian & O'Keeffe tərəfindən Londonda İngilis / Ərəb dilində bir nəşr nəşr edildi. Liviya Vətəndaş Müharibəsi zamanı kitabın nüsxələri anti- Qəddafi nümayişçiləri tərəfindən yandırıldı.
İngilis müəllifi və Böyük London Şurasının keçmiş üzvü Corc Tremlettin dediyinə görə, liviyalı uşaqlar həftədə iki saat dərs proqramı çərçivəsində kitabı oxuyurdular. Liviyada çıxışlar zamanı hər gün televiziya və radiolarda yayımlanırdı.
1993-cü ilə qədər Fransa, Şərqi Avropa, Kolumbiya və Venesueladakı universitet və kolleclərdə Yaşıl Kitab mövzusunda mühazirələr və seminarlar keçirildi.
Yaşıl Kitab üç hissədən və 110 səhifədən ibarətdir.
Yaşıl Ox
Yaşıl Ox (ing. Green Arrow) — DC Comics tərəfindən nəşr edilən komik kitablarında görünən uydurma personajdır. Mort Veyzinger və Corc Papp tərəfindən yaraılmış personaj ilk dəfə 1941-ci ilin noyabrında “More Fun Comics #73” nəşrində təqdim edilmişdir. Əsl adı Oliver Cona Kuin olan personaj zəngin iş adamı və “Queen Industries” adlı şirkətin rəhbəri, Star-sitinin tanınmış şəxslərindəndir. Bəzən Robin Hud kimi geyinən və mahir oxçu olan Yaşıl Ox, bacarıqlarını doğma şəhərləri Star-siti və Sietlda cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparmaq üçün istifadə edir, bu məqsədlə tez-tez Ədalət Liqası üzvü olan digər qəhrəmanlarla iş birliyində olur. Müasir hekayələrdə daha az istifadə olunmasına baxmayaraq, Yaşıl Ox adi oxlarla yanaşı yapışqanlı, partlayıcılı, qarmaqlı, gözyaşardıcı qazlı və hətta xüsusi hallar üçün kriptonit başlıqlı oxlardan da istifadə edir. Debüt etdiyi erkən dövrlərdə Betmenin ox mövzulu analoqu olan Yaşıl Ox, sonradan yazıçılar tərəfindən Betmen xarakterindən tamamilə fərqlənən sol qanad personajı kimi inkişaf etdirilmişdir.
İlk illərində məşhurluq qazanmış Yaşıl Ox dəfələrlə “More Fun” seriyasının üz qabığında yer almış, həmçinin digər seriyalarda da görünmüşdür. Buna baxmayaraq, nəşrinin ilk iyirmi beş ilində personaj heç vaxt böyük satış uğuru və məşhurluq qazanmamışdır. 1960-cı illərin sonlarında rəssam Nil Adamsın personajı yeni dramatik üslubda təsvir etməsindən ilhamlanan yazıçı Dennis O’Nil onun üçün yeni istiqamət müəyyənləşdirərək, gücsüzlər və kasıbları incidənlərə qarşı səlibçi kimi təqdim etməyə başlamışdır.
Yaşıl Teatr
Yaşıl Teatr — Bakıda açıq hava altında yerləşən, tamaşaçı tutumu 1800 nəfər olan teatr.
Yaşıl Teatr Bakıda yerləşən açıq hava teatrıdır. Teatr 1800 nəfər üçün nəzərdə tutulub.
Teatr 1960-cı illərin ortalarında Bakı şəhər xalq deputatları sovetinin icraiyyə komitəsinin sədri Əliş Ləmbəranski tərəfindən tikilib. Yaşıl Teatr vacib mədəni tədbirlərin təşkili məkanı kimi tikilmişdi.
1993-cü ildə teatrın fəaliyyəti dayandırıldı.
2005-ci ilin avqust ayında Azərbaycanın Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə teatrda təmir işləri başlandı.
25 iyul 2007-ci ildə Bakı şəhərinin icra başçısı Hacıbala Abutalıbov Bakı Yaşıl Teatr Konsert Kompleksinin yaradılmasına dair qərar imzaladı.
Yaşıl Xan
Ağ oğlanlar (və ya Ağ ərlər) — türk və altay mifologiyasında xeyir tanrıları. Ülgən Xanın oğullarıdırlar. Kıyatlar adı da verilir. Yeddi qardaşdırlar. Yeddi Altay boyunun qoruyucularıdır. Yeddi mərtəbə yeraltını simvollaşdırırlar. Kıyat sözü eyni adlı bir Monqol boyunu ağla gətirər. Monqollarda Kıyat və Kıyan adlı iki qohum boy vardır. Ağ Oğlanların adları bu şəkildədir:
Qaraquş Xan: Quşlar tanrısı
Qarşıt Xan: Təmizlik tanrısı
Pura Xan: At tanrısı.
Burça Xan: Rifah tanrısı
Yaşıl Xan: Təbiət tanrısı
Qanım Xan: İnam tanrısı
Baxdı Xan: Lütf tanrısı.
Yaşıl Xətt
Yaşıl xətt aşağıdakı mənalara uyğun gələ bilər:
Yaşıl xətt (Kipr) – Şimali Kipr və Cənubi Kipri ayıran bölgəni bildirmək üçün istifadə olunan termin.
Yaşıl xətt (Bakı metrosu) – Bakı metrosunun 2-ci xətti.
Yaşıl acılıqotu
Yaşıl acılıqotu (lat. Ephedra viridis) — bitkilər aləminin qnetokimilər şöbəsinin gnetopsida sinfinin acılıqotukimilər dəstəsinin acılıqotukimilər fəsiləsinin acılıqotu cinsinə aid bitki növü.
Ephedra nevadensis var. viridis (Coville) M.E.Jones
Ephedra nevadensis subvar.
Yaşıl adaçayı
Yaşıl adaçayı (lat. Salvia viridis) — dalamazkimilər fəsiləsinin adaçayı cinsinə aid bitki növü.
Yaşıl asırqal
Yaşıl asırqal (lat. Veratrum viride) — melantkimilər fəsiləsinin asırqal cinsinə aid bitki növü.
Yaşıl ağacdələn
Yaşıl ağacdələn (lat. Picus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin ağacdələnkimilər dəstəsinin ağacdələnlər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Yaşıl yuyulma
Greenwashing (" ağartmaq " üzərində modelləşdirilmiş mürəkkəb söz), həmçinin yaşıl parıltı adlanır, ictimaiyyəti təşkilatın məhsullarının, məqsədlərinin, məqsədləri və məqsədləri barədə inandırmaq üçün yaşıl PR və yaşıl marketinqdən aldadıcı şəkildə istifadə edən reklam və ya marketinqin bir formasıdır. və ya siyasətlər ətraf mühitə uyğundur . Qəsdən yaşıl yuyulma kommunikasiya strategiyalarını qəbul edən şirkətlər, çox vaxt özlərini ətraf mühitə və ya tədarükçülərinə qarşı olan itkilərdən uzaqlaşdırmaq üçün bunu edirlər.
Təşkilat ekoloji cəhətdən təmiz təcrübələrdən daha çox "yaşıl" olan reklamlara əhəmiyyətli dərəcədə daha çox resurs xərclədikdə yaşıl yuyulma nümunəsi baş verir. Yaşıl yuyulma təbii mühiti oyatmaq üçün məhsulun adının və ya etiketinin dəyişdirilməsindən tutmuş, məsələn, tərkibində zərərli kimyəvi maddələr olan məhsulda, yüksək dərəcədə çirkləndirən enerji şirkətlərini ekoloji cəhətdən təmiz kimi göstərən milyonlarla dollarlıq kampaniyalara qədər dəyişə bilər. Greenwashing davamlı olmayan korporativ gündəmləri və siyasətləri ört-basdır edir. Yaşıl yuyulma ilə bağlı yüksək ictimai ittihamlar bu terminin artan istifadəsinə kömək etdi.
Bir çox korporasiyalar, markalarının ictimai rəyini müsbət yöndə dəyişdirmək üçün yaşıl yuyulma taktikalarından istifadə edir. Bu yanaşma, istehlakçıların diqqətini məhsulun ətraf mühitə müsbət təsirlərinə yönəldərək, korporasiyanın daha geniş və bəlkə də mənfi fəaliyyətlərini gizlətməyə imkan tanıyır. Mürəkkəb korporativ strukturlar, bu cür aldatıcı yanaşmaların daha geniş mənzərədən yayındırılmasında mühüm rol oynaya bilər.
Göy-yaşıl yosunlar
Göy-yaşıl yosunlar (Cyanophyta) — Yosunlar şöbəsi; prokariotlara aiddirlər. Göy-yaşıl yosunlarda nüvə materialı hüceyrə qilafının daxili qatından ibarətdir. Göy-yaşıl yosunlar üçün göy-yaşıl rəng xarakterikdir, lakin çəhrayı və qara rəngliləri də olur. 2000, SSRİ-də 1000-dən çox, o cümlədən Azərbaycan SSR-in daxili sularında 200-dək, Xəzər dənizində isə 100-dən çox növü məlumdur. Göy-yaşıl yosunlar dəniz və şirin suların bentos və planktonuna daxildir. Torpağın səthində, 80 °C-dək isti su mənbələrində, qarlı dağlarda və qütb vilayətində yayılmışdır. Bəzi növlərindən Çində və Çad Respublikasında qida kimi istifadə olunur.
Kiçik yaşıl balıqçıl
Kiçik yaşıl balıqçıl (lat. Chloroceryle aenea) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin rakşikimilər dəstəsinin balıqçıllar fəsiləsinin yaşıl balıqçıl cinsinə aid heyvan növü.
Kişnəyən yaşılağacdələn
Adi yaşıl ağacdələn (lat. Picus viridis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin ağacdələnkimilər dəstəsinin ağacdələnlər fəsiləsinin yaşıl ağacdələn cinsinə aid heyvan növü.
== Yarımnövləri ==
P. v. viridis Linnaeus, 1758
P. v. karelini J. F. Brandt, 1841
P. v. sharpei (Saunders, 1872)
P. v.
Londonun yaşıl zolağı
Londonun yaşıl zolağı (ing. Metropolitan Green Belt) — Böyük London və ətraf qraflıqların ərazisində yerləşən yaşıl zolaq. Sahəsi — 554,7 min ha (2011-ci il üçün), Londonun özünün ərazisindən 3 dəfə genişdir. Şəhərin nizamsız böyüməsinin qarşısını almaq üçün İkinci Dünya müharibəsindən sonra Patrik Aberkrombinin layihəsi əsasında yaradılmışdır.
== Tarix ==
Londonun böyüməsinin qarşısının alınmasına ilk cəhd 1593-cü il parlament aktı ilə edilmişdir. Qanuna əsasən Londondan və Vestminsterdən 3 mil aralı məsafədə yeni tikililərin inşası qadağan olunmuşdu. XIX əsr ərzində Londonun əhalisi 6 dəfə artmış, dəmir və avtomobil yollarının meydana gəlməsi şəhərin böyüməsinə səbəb olmuşdur. Parlamentin 1938-ci il aktı "yaşıl zonanı" istirahət və kənd təsərrüfatı ilə məşğul olmaq üçün sahə kimi müəyyən etdi və yerli hakimiyyət orqanlarına tikililərin genişlənməsinin qarşısını almaq üçün Londonda torpaq almaq hüququ verdi. Bu qanun xüsusi mülkiyyətdə olan ərazilərin yaşıl zolağa keçirilməsi imkanını da nəzərdə tuturdu. 1947-ci ildə parlamentin şəhər və kənd layihələndirilməsi haqqında yeni aktı qəbul olundu.
Monqolustan Yaşıllar Partiyası
Monqolustan Yaşıllar Partiyası (monq. Монголын Ногоон Нам) - Monqolustanda siyasi partiya. Monqolustanda demokratiyanın bərqərar olmasından sonra - 1990-cı ildə yaradılmış bu təşkilat Asiyada ilk yaşıllar partiyasıdır. 1996-2000-ci illərdə o, Monqolustan Sosial-Demokrat Partiyası, Demokrat Partiyası və Monqolustan Demokratik Din Partiyası ilə birgə iqtidar koalisiyasında təmsil olunmuşdur.
Təxminən 6 min üzvə malik olan partiya Monqolustanda insan hüquqları və demokratiya, həmçinin ətraf mühitin mühafizəsi uğrunda çalışır.
Qərbi yaşıl kərtənkələ
Qərbi yaşıl kərtənkələ (lat. Lacerta bilineata) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin yaşıl kərtənkələ cinsinə aid heyvan növü.
Bədənin uzunluğu 13 sm, ümumi uzunluğu isə 40 sm təşkil edir. Ümumi çəkisi 35 qramdır. Rəngi yaşıl və ya qəhvəyi ola bilər. Erkələrdə boğaz nahiyəsi göy rəngdə olur.
Qidasının əsasını onurğasızlar təşkil edir. Bunula belə meyvələr və çöl quşlarının yumurtaları ilə qidalanırlar.
Yumurta qoymaqla çoxalır. Çütləşmə dövrü mayın sonuna təsadüf edilir.
Reymond Robinzon (Yaşıl adam)
Reymond "Rey" Robinzon (ing. Raymond "Ray" Robinson; 29 oktyabr 1910, Biver, Pensilvaniya – 11 iyun 1985, Brighton Township[d], Pensilvaniya) — Qərbi Pensilvaniya bölgəsində şəhər əfsanəsinə çevrilmiş, çox ciddi şəkildə eybəcər üz formasına malik şəxs. Uşaq olarkən elektrik xətlərinə toxunması nəticəsində, ağır zədələnməsilə o, artıq cəmiyyət arasına çıxa bilməmiş və daim insanların ondan qorxmasından ehtiyat etmişdir. Yerli vətəndaşların demək olar ki, hər biri qapalı həyat tərzinə uyğunlaşmış Robinzonla görüşmək istəmiş, ona "Yaşıl adam" və "Üzsüz Çarli" ləqəblərini qoşmuşdurlar.
Biver şəlaləsi yaxınlığındakı Morado körpüsü üzərindəki quş yuvasına baxmağa cəhd edərkən, 8 yaşlı Robinzonun başına bədbəxt hadisə gəlmişdir. Trolleybusun hərəkəti üçünü nərərdə tutulmuş körpü üzərindəki 1.200 və 22.000 voltluq elektrik naqillərinə toxunması nəticəsində, o, ölümcül şəkildə yaralanmışdır. Bu hadisədən bir müddət əvvəl həmin yerdə bu tip hadisə zamanı özündən 1 yaş kiçik uşaq vəfat etmişdir. Robinzonun sağ qalmasına ümid edilməsə də, gözlərini, burnunu, qulağını və bir əlini itirməsi şərtilə o yaşadı.
Robinzon sonrakı həyatında Pensilvaniya ştatının Koppel şəhərində öz qohumları ilə yaşamışdır. O, ayaqaltı, pulqabı və kəmərlər düzəldib satmaqla pul qazanırdı.
Sarımtıl-yaşıl şorəngə
' (lat. ) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin şorangə cinsinə aid bitki növü.
Qafqazda (Ermənistan) təbii arealı vardır.
Naxçıvan MR-də Babək və Culfa rayonları ətrafından (Darıdağ) təsvir edilmişdir.
Azərbaycanın nadir bitkisidir. EN A2c+3c; B2ab (ı,ıı,ııı,ıv).
Quru, daşlı, gilli yamaclarda təbii halda bitir.
Azərbaycanda kiçik bir arealda yayılmışdır.
Çılpaq və qaidə hissəsindən budaqlanmış, hündürlüyü 20-50 sm olan yarımkolcuqdur. Cavan zoğları sarımtıl- yaşıldır.
Sarımtıl-yaşıl şоrangə
' (lat. ) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin şorangə cinsinə aid bitki növü.
Qafqazda (Ermənistan) təbii arealı vardır.
Naxçıvan MR-də Babək və Culfa rayonları ətrafından (Darıdağ) təsvir edilmişdir.
Azərbaycanın nadir bitkisidir. EN A2c+3c; B2ab (ı,ıı,ııı,ıv).
Quru, daşlı, gilli yamaclarda təbii halda bitir.
Azərbaycanda kiçik bir arealda yayılmışdır.
Çılpaq və qaidə hissəsindən budaqlanmış, hündürlüyü 20-50 sm olan yarımkolcuqdur. Cavan zoğları sarımtıl- yaşıldır.
Yaşılmeyvə yemişan
Yaşılmeyvə yemişan (lat. Crataegus chlorocarpa) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
Qərbi Avropa və ABŞ-da 1880-ci ildən becərilir. Təbiətdə növün arealı Kamçatka, Primorye, Saxalın və Yaponiya əhatə edir.
Hündürlüyü 4 m, sıx, piramidal çətirli iri koldur. Gövdə və budaqların qabığı boz və sarımtıl-qonurdur; iynələri qısa, uzunluğu 1-1,5 sm-dir. Tumurcuqları qaradır. Yarpaqları yumurtavari və ya enli yumurtavari, ucu biz və pazşəkilli bünövrəli, dərin olmayan 9-11 hissəli və ya dişli, hər tərəfdən çılpaq və ya üstü seyrək tükcüklü, alt tərəfi tükcüklü, daha açıq, qısa zoğlarda uzunluğu 4,5 sm, eni 3,5 sm, uzun zoğlarda uzunluğu 13 sm-dək, eni 10 sm-dir. Saplağın uzunluğu 1-2,5 sm-dir. Yalançı zoğları enli, oraqvari əyilmiş, iri dişlidir.
Naxçıvan yaşılcası
Naxçıvan yaşılcası (lat. Callophrys danchenkoi) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin göycələr fəsiləsinin yaşılca cinsinə aid heyvan növü.
Bu növün ilk təsviri Qazaxıstan entomoloqu Aleksandr Borisoviç Jdanko tərəfindən verilmişdir. Onun 1998-ci ildə Qazaxıstan Dövlət Universitetinin xəbərlər jurnalının biologiya seriyasının 5 nömrəli sayında çıxan məqaləsində növün ilk toplanılma yeri Naxçıvan MR-in Buzqov kəndinin ərazisi göstərilmişdir. 26 iyun 1986-cı ildə Rusiya lepidopteroloqu A.V.Dançenko həmin ərazidən bu növə aid nümunələri ilk dəfə topladığı üçün Jdanko növü onun şərəfinə Callophrys danchenkoi adlandırmışdır. Callophrys danchenkoi növünə daşlı yamaclarda çaşır (lat. Ferula) bitkisinin çiçəkləri üzərində rast gəlinmişdir. May ayında inkişafda olan sarı rəngli tırtılları iyun ayında yetkin fərdə çevrilib uçurlar.
Azərbaycanda Naxçıvandan başqa Lerik rayonunun Talış və Peştəşər silsilələri arasında yerləşən Zuvand (Diabar) çökəkliyində də bu növə rast gəlinir.
Naxçıvan yaşılcasının yarımnövü Türkiyədə kəpənəklərin "Qırmızı kitab"ına daxil edilmişdir.
Yaşıl Sol Partiya
Xalqların Bərabərlik və Demokratiya Partiyası və ya qısaca DEM Partiya (ilkin versiyası ilə HEDEP), 2023-cü ilədək Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası — 25 noyabr 2012-ci ildə qurulan və Türkiyədə fəaliyyət göstərən siyasi partiya. Onun simvolu müdrik ağac, günəş və insan surətindən ibarətdir. Onun həmsədrləri Tuncər Bakırhan və Tülay Hatimoğulları Orucdur.
Xalqların Bərabərlik və Demokratiya Partiyası 25 noyabr 2012-ci ildə Bərabərlik və Demokratiya Partiyası ilə Yaşıllar Partiyasının Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası adı altında birləşməsi nəticəsində qurulan siyasi partiyadır. Partiya özünü yaşıl siyasətə əsaslanan və "sol libertarian" ideyaları qəbul edən siyasi partiya kimi təqdim edir.
Partiya 2014-cü ildə Türkiyə prezident seçkilərində Səlahəddin Dəmirtaşı, 2015-ci ilin iyununda keçirilən parıament seçkilərində isə Xalqların Demokratik Partiyasını dəstəkləmişdir.
Partiya Ankarada Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası adı ilə 25 noyabr 2012-ci ildə Bərabərlik və Demokratiya Partiyası ilə Yaşıllar Partiyasının birləşməsi ilə quruldu.
Partiya 2 aprel 2016-cı il tarixli II növbədənkənar qurultayında adının qısaltmasını Yaşıl Sol Partiya olaraq dəyişdirdi. Partiyanın loqosu 16 oktyabr 2022-ci il tarixli İkinci Fövqəladə Qurultayda dəyişdirildi. Səlahəddin Dəmirtaş iddia edib ki, Xalqların Demokratik Partiyası bağlanarsa, 2023-cü ildə keçiriləcək ümumi seçkilərdə HDP-nin millət vəkili namizədləri Yaşıl Sol Partiyasının vahid namizəd siyahılarına daxil olacaq.
Yaşıl Sol Partiyası
Xalqların Bərabərlik və Demokratiya Partiyası və ya qısaca DEM Partiya (ilkin versiyası ilə HEDEP), 2023-cü ilədək Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası — 25 noyabr 2012-ci ildə qurulan və Türkiyədə fəaliyyət göstərən siyasi partiya. Onun simvolu müdrik ağac, günəş və insan surətindən ibarətdir. Onun həmsədrləri Tuncər Bakırhan və Tülay Hatimoğulları Orucdur.
Xalqların Bərabərlik və Demokratiya Partiyası 25 noyabr 2012-ci ildə Bərabərlik və Demokratiya Partiyası ilə Yaşıllar Partiyasının Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası adı altında birləşməsi nəticəsində qurulan siyasi partiyadır. Partiya özünü yaşıl siyasətə əsaslanan və "sol libertarian" ideyaları qəbul edən siyasi partiya kimi təqdim edir.
Partiya 2014-cü ildə Türkiyə prezident seçkilərində Səlahəddin Dəmirtaşı, 2015-ci ilin iyununda keçirilən parıament seçkilərində isə Xalqların Demokratik Partiyasını dəstəkləmişdir.
Partiya Ankarada Yaşıllar və Sol Gələcək Partiyası adı ilə 25 noyabr 2012-ci ildə Bərabərlik və Demokratiya Partiyası ilə Yaşıllar Partiyasının birləşməsi ilə quruldu.
Partiya 2 aprel 2016-cı il tarixli II növbədənkənar qurultayında adının qısaltmasını Yaşıl Sol Partiya olaraq dəyişdirdi. Partiyanın loqosu 16 oktyabr 2022-ci il tarixli İkinci Fövqəladə Qurultayda dəyişdirildi. Səlahəddin Dəmirtaş iddia edib ki, Xalqların Demokratik Partiyası bağlanarsa, 2023-cü ildə keçiriləcək ümumi seçkilərdə HDP-nin millət vəkili namizədləri Yaşıl Sol Partiyasının vahid namizəd siyahılarına daxil olacaq.
Yaşıl xətt (Bakı metrosu)
Bakı metrosunun 2-ci xətti 22 fevral 1968-ci ildən fəaliyyətdədir. 2-ci xəttin ümumi uzunluğu 16,3 km və 10 stansiyadan ibarətdir.
Yaşılca
Yaşılca (lat. Callophrys) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin göycələr fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Yaşıl kitab (film)
Yaşıl kitab — filmi caz pianoçusu Don Şirlinin, sürücüsünün və mühafizəçisi Toni Lipanın 1962-ci ildə ABŞ-yə səyahətləri haqqındakı real yaşanmış hekayədən bəhs edir.
Filmin süjeti real hadisələrə əsaslanır. Toni mühafizəçi işləyən orta yaşlı kişidir. Hamı onu “Çərənçi” adlandırır. Çünki istənilən mövzuda boşboğazlıq etməkdə mahirdir. Elə ki, danışmağa başladı, “ağzını bağlamaq olmur”. Bundan başqa burnunu başqalarının işlərinə soxur, hamıya məsləhətlər verir. Günlərin bir günü köhnə tanışı ona zəng edərək, elmlər doktoru olan bir tanınmış musiqiçinin özünə qastrol səfəri üçün sürücü axtardığını xəbər verir. Tezliklə qaradərili musiqiçi Şerli ilə tanış olur. Onları qarşıda uzun və əyləncə dolu turne gözləyir.