nəyin I сущ. поверхность. Suyun üzəri поверхность воды II послел. üzərilə по (указывает на поверхность, где что-л. совершается). Suyun üzərilə по воде
Tam oxu »Cığataylarda ilə sözü rus dilindəki “связанный” kəlməsinə uyğun mənada işlədilib. Yəqin ki, bu söz ilmək (ilişdirmək, bağlamaq) sözünün kökündəki il
Tam oxu »(ixtisarı …la, …lə) qoş. Qoşulduğu sözlə bəzən (samitlə qurtaranda) bitişik, bəzən də (saitlə qurtaranda) ayrı yazılıb aşağıdakı mənalarda işlənir: a)
Tam oxu »(-la, -lə) qoş. avec ; maraqla avec intérêt, de ; par ; en ; avtobusla getmək aller vi (ê) en autobus
Tam oxu »(ixtisarı ...la, ...lə) къушм. 1. -ал(ди), -уналди, -далди, -унив, -ув(ди), -ив(ди), -униз, -див; -дихъ; barmağı ilə göstərmək тупӀув(ди) къалурун; əl
Tam oxu »послел. (слитное написание -la, -lə): 1. с (со), вместе с (указывает на совместность). Kimlə yanaşı getmək идти рядом с кем, Eyvazla Gülşən Эйваз с Гю
Tam oxu »нареч. из года в год, с каждым годом. Elmi-texniki əlaqələr ildən-ilə genişlənir из года в год расширяются научно-технические связи, suyun səviyyəsi i
Tam oxu »borc və s. verdiyi şəxsi axtarıb tapmaq üçün əziyyət çəkmək, həmin şəxsi axtarmaq, ardınca gəzmək; ~ əli ilə verib ayağı ilə ala bilməmək
Tam oxu »əbəs yerə vaxt və enerji sərf etmək, mənasız, boş bir işlə məşğul olmaq.
Tam oxu »riskli işə girişmək; həyatı, taleyi ilə bağlı riskli qərar vermək; ~ taleyi tərəzinin gözünə qoyulmaq
Tam oxu »hirsləndirmək, əsəbiləşdirmək, əsəbiləşməsinə səbəb olmaq; ~ əsəblərinə toxunmaq.
Tam oxu »“ömrü uzun olsun” mənasında işlədilərək alqış bildirən ifadə, nitq etiketi.
Tam oxu »hərisliklə baxmaq, baxışlarının ifadəsi ilə istədiyini bildirmək; ~ gözünü çəkə bilməmək.
Tam oxu »ağır xəstə olmaq, ağır xəstəlikdən şiddətli əzab çəkmək; ~ ölüdən can istəmək.
Tam oxu »1. Bir şeyi tədbirlə, hiylə və siyasətlə əldə etməyi bacarmaq. 2. Çox ləng işləmək, bir işi çox ağır, yavaş görmək
Tam oxu »çox böyük zəhmət və əziyyət tələb edən səmərəsiz və mənasız işlə məşğul olmaq; ~ iynə ilə gor qazmaq
Tam oxu »bir şeyi üsulluca, səbirlə, ustalıqla əldə etməyə çalışmaq, çox ciddi siyasət işlətmək, hiylə ilə məqsədinə çatmaq
Tam oxu »bir şeyi qiymətləndirərkən, təhlil edərkən həddən artıq tələbkar olmaq.
Tam oxu »adət-ənənələrə uyğun hərəkət etmək, qəbul olunmuş adət-ənənələrdən kənara çıxmamaq.
Tam oxu »çox böyük zəhmət və əziyyət tələb edən çətin, ağır işlə məşğul olmaq; ~ dənizi çömçə ilə boşaltmaq, Sizif əməyi
Tam oxu »birinin yolunu gözləmək; ~ gözü yolda qalmaq, gözünün kökü saralmaq.
Tam oxu »başqasının sözü ilə hərəkət etmək, öz müstəqil fikri olmamaq; ~ cilovu başqasının əlində olmaq.
Tam oxu »ölümə öldürməklə cavab vermək; ~ əvəzini çıxmaq, intiqam almaq, qisas almaq.
Tam oxu »əziyyətlərə qatlaşmaq, əzablı illər yaşamaq, ağır, məşəqqətli günlər keçirmək.
Tam oxu »...уьтери ван чал къвезвай. А. Ф. Бубадин веси. Са гаф лагь, яр, уьтери заз, - Куьз на зи чан акъудзава? С. Султанов. Са гаф лагь, яр. * са уьтери.
Tam oxu »...Piramidanın üzərindən düşüb əzilənlərin, ishaldan ölənlərin sayı yox idi. Çəmənzəminli. Hələ tamam qurumamış yağış gölləri; Üzərində bulud-bulud uçur
Tam oxu »(üzərinə, üzərində, üzərindən) кил. üst; kitablar stolun üzərindədir ктабар столдал (столдин винел) ала.
Tam oxu »I сущ. азербайджанец; azərilər азербайджанцы II прил. азербайджанский. Azəri türkləri азербайджанские турки, azəri xalqı азербайджанский народ
Tam oxu »сущ. азери, азербайжанви; // прил. Азербайжандиз, азербайжанвийриз ва я азербайжан чӀалаз талукь тир.
Tam oxu »f. 1) oda sitayiş edən, atəşpərəst; 2) oda aid olan; 3) azər ayına məxsus olan, azər ayında olan.
Tam oxu »...sif. Azərbaycana, azərbaycanlılara, yaxud Azərbaycan dilinə aid. Azəri mülkünü bütün gəz, dolan; Qalmasın görməmiş bir adam səni. H.K.Sanılı.
Tam oxu »«az» (uz, oğuz) və «ər» (igid, qəhrəman) sözlərindən düzəlmiş, «igid azlar (oğuzlar)»; «oda qulluq edən», «oda sitayiş edən» deməkdir.
Tam oxu »случайно быть где-нибудь; случайно посетить какое-нибудь место, пройти по какому-нибудь месту
Tam oxu »«az» (uz, oğuz) və «ər» (igid, qəhrəman) sözlərindən düzəlmiş, «igid azlar (oğuzlar)»; «oda qulluq edən», «oda sitayiş edən» deməkdir.
Tam oxu »вир (вири патарихъай кIеви, акъвазай яд авай зурба чка; гагь-гагь ам гъвечIи гьуьл кьван екеди жеда)
Tam oxu »sif. Təzə, qədtəzə, heç geyilməmiş, işlənməmiş. Əcəri don. Əcəri yorğanüzü. – Zeynəbin bu saat dörd-beş dəst əcəri paltarı boxçadadı. C.Məmmədquluzadə
Tam oxu »dan. bax ötrü. Bir söyüşdən ötəri etmə əziyyət balama. M.Ə.Sabir. [Mehdi:] Xalqı incidirlər bizdən ötəri; Hünər meydanıdır igidin yeri. S.Rüstəm.
Tam oxu »sif. və zərf 1. Gözucu, tez, ani. Ötəri baxmaq. – Sərnişin qızın gizləndiyi kabinəyə ötəri nəzər salıb, aşağı endi. Q.İlkin. 2. məc. Səthi, dilucu, sö
Tam oxu »sif. [ər.] 1. Nəzəriyyəyə əsaslanan, nəzəriyyə olan, nəzəriyyə ilə əlaqədar, nəzəriyyə əsasında qurulmuş. Nəzəri əsər. Nəzəri məqalə. Nəzəri nəticə. –
Tam oxu »...kuzəçiyəm, memarlıq da edirəm. M.Hüseyn. // Kuzə qayrılıb satılan yer. Kuzəçi dükanı.
Tam oxu »bax irəli. [Balaqardaş:] Kababdan iləri bir az çörək-pendir … gətir, qoçaq! N.Vəzirov. Mən də evdən apardığım saxsı çanağı iləri sürdüm. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »is. [ər.] 1. Keçmişdə palto kimi üstdən geyilən içi xəzli paltar. 2. Müsəlman dini təriqətlərindən birinin adı.
Tam oxu »...qüvvətli cəhətlərindən – onun demokratlığından, həyat həqiqətlərinə əzəmi dərəcədə sadiq qalmağından … öyrənirlər. M.Hüseyn. Əhmədov fəhlə qüvvəsində
Tam oxu »...ibtidası olmayan (əbədi müqabili). Kəhkəşan südlü nəhri andıraraq; Əzəli bir kitab oxurdu mana. H.Cavid. Bu doğrudur, sevda olur əzəli; Mən şairəm hə
Tam oxu »1. zərf Daxilə, daxildə. İçəri itələmək. İçəri gəl. İçəri buraxmaq. – Şah rüsxət verdi, münəccimbaşı çıxmamış Xacə Mübarək içəri girib ərz elədi… M.F.
Tam oxu »(Bakı) hər iki tərəfi iti mismar, mıx. – Çöregçilərçün iki dana teknə qayrəcegdüg, düşəriçün uşağ göndərdim, tapbadı
Tam oxu »I (Borçalı) çarıqda bağ keçirilən ilgək. – Üzəngi çarıxda yandolor, davandadolor II (Qazax) astana
Tam oxu »см. uzaqbaşı; самое позднее. Uzağı üç günə qayıdacağam самое позднее через три дня вернусь
Tam oxu »...млекопитающих; стремечко. Üzənginin əsası основание стремени, üzəngi siniri нерв стремени, üzəngi darağı гребешок стремени, üzəngi əzələsi мышца стре
Tam oxu »сущ. зоол. плавунчик (хорошо плавающая птица сем. ржанковых, обитающая в лесотундре)
Tam oxu »...парнолистниковых; гармала 2. сухой стебель, листья и семена этого растения; üzərlik yandırma adəti в народе: обычай сжигания могильника как средства,
Tam oxu »мн. нет. 1. зиян, зарар; причинить ущерб зиян гун. 2. гъвечIи хьун, кими хьун; луна на ущербе варз гъвечIи жезва, вацракай кими жезва. ♦ на ущербе аг
Tam oxu »ÜZƏNGİ I is. Yəhərdə ayaq qoyulan yer. Yəhərə çəkilən bu cüt üzəngi; Baxın, oxşamayır biri-birinə (Ə.Kürçaylı). ÜZƏNGİ II is. anat. Orta qulaqda ikinc
Tam oxu »ÜZƏNGİ, RİKAB Abbas əhd eləmişdi ki, Gülgəz Pəriyə çatıb onu kəcavəyə mindirəndə onun üzəngisini özü basıb ata mindirsin. Abbas sözünü qurtarıb Gülgəz
Tam oxu »ÜZDƏKİ – DİBDƏKİ Mən otağın dibdəki hər iki küncünü qazdım, heç nə yoxdur (C.Əmirov); Üzdəki otları kökündən çıxartmaq lazımdır.
Tam oxu »...lap ~ farthest; most distant; 2. not later than; not more than; Uzağı iki gündən sonra gələrəm I shall come not more than in two days; Biz ən uzağı d
Tam oxu »bax uzaqbaşı. [Zeynal:] …Allahqulu gör nə deyir? Deyir, uzağı sabah Veys anasını Sona üçün elçi göndərər. Ə.Əbülhəsən.
Tam oxu »is. [ər. “əmir” söz. cəmi] klas. Əmirlər, hakimlər. Sən dur ayaq üstə, demə bir söz ümərayə; Caiz deyil insanca danışmaq füqərayə. M.Ə.Sabir.
Tam oxu »is. Süvarinin ayağını dirəməsi üçün yəhərin iki tərəfindən asılı altı düz dəmir halqalardan hər biri. Rüstəm kişi boz atın üzəngisinə ayaq qoyanda May
Tam oxu »...Həzar dərdə davasan. (Bayatı). Qarı kərbəlayını … azarlayanda üzərlik tüstüsünə verərdi, ildə neçə dəfə arxasına həcəmət qoyardı. Çəmənzəminli. Üzərl
Tam oxu »тIимилрун, сергьят эцигун, кьадар эцигун; умерить свои желания жуван мурадар тIимилрун, мураддиз сергьят эцигун.
Tam oxu »без удержу акъваз тийиз, акъвазун тийижиз; он не знает удержу адаз акъвазун чидай затI туш, ам акъвазриз жезмайди туш, ам мад акъвазизмайди туш (
Tam oxu »(Cənubi Azərbaycan) üzəri qızıl və gümüşlə işlənmiş əsa. – Mənim bir ləzgioxim var
Tam oxu »bax pul 3-cü mənada. Balıqların əksəriyyətində bədənin üzəri pulcuqlarla örtülü olur. Y.Əbdürrəhmanov.
Tam oxu »(Meğri) üzəri naxışlı <çörək>. – Nizğalı fətirdən bişirip tollamısan ura, bir tə:lif də eləmeysan
Tam oxu »cəm zool. Adətən daxili skeleti olmayan, üzəri çanaqla örtülü onurğasız heyvanlar tipi. Dənizdə yaşayan yumşaqbədənlilər.
Tam oxu »is. bot. Birillik ot bitki. Bələkün … üzəri sıx tüklərlə örtülü bozumtul yaşıl rəngli birillik bitkidir. Qədirov.
Tam oxu »ə. 1) üz, çöhrə; 2) üst, üz, üzəri; 3) alın; 4) üslub, qayda; 5) bax vəchə; 6) vasitə, yol; 7) ad, şöhrət; 8) üstünlük, imtiyaz. Vəchi-məaş dolanacaq
Tam oxu »...torunu dəstələyib əlinə yığır. Bülövlənmiş çaylaq daşların üzəri ilə … üzüaşağı burulğanlara tərəf yüyürdü. S.Rəhimov.
Tam oxu »...bir şeyin buruna oxşayan hissəsi, çıxıntısı. Xoruzgülü toxumçalarının üzəri qırışıqdır və onların yuxarısında düz və ya əyilmiş buruncuq vardır. Qədi
Tam oxu »...bot. Əkin yerlərində və çöllərdə bitən çiçəkli bitki. Alakülüng cinsi … üzəri sadə və ya vəzili tüklərlə örtülü birillik və ya çoxillik bitkilərdəndi
Tam oxu »is. Metalı yonmaq, təmizləmək üçün üzəri diş-diş olan polad alət; suvand, törpü. İnşaata gələndə yeyəni tutmağı bacarmayan … İbrahimə ustası mürəkkəb
Tam oxu »...Quba, Şəki, Şuşa, Zaqatala) 1. qısaqollu, üzəri qaytan və bafta ilə işlənilmiş qadın paltarı (Zaqatala, Şəki). – Hətəm öz nənəsinin labadasını puzdur
Tam oxu »is. dan. Qol-budaqlı və üzəri tüklərlə örtülü, təbabətdə işlədilən çoxillik ot bitkisi. [Damotunun] gövdəsinin üzərində qarşı-qarşıya durmuş və yumşaq
Tam oxu »Metalı yonmaq üçün üzəri diş-diş olan polad alət; suvand, törpü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Almasdan qılıncdır, poladdan yeyə, Çeynərəm dəmiri, üfl
Tam oxu »...… çirkli-sarı rəngli, geniş qıf şəklində və beşdişli çiçək taclarının üzəri tünd-bənövşəyi rəngli damarla örtülmüşdür. R.Əliyev.
Tam oxu »1. Budaq, qol. 2. Üzəri şirniyyat və meyvə ilə bəzədilmiş budaq (adətən, toyda bəy və ya gəlin üçün yaxınları tərəfindən hazırlanır). Nəzik şaxsan, Ka
Tam oxu »...tərəfə döndərərdilər. İ.Hüseynov. 2. Üzəri cığ və s. su bitkiləri ilə örtülmüş lehməli su qatı. [Konsul] çim altından baxan qurbağa kimi iri, domba g
Tam oxu »...(çılpaq əksi). Geyimli halda bayıra çıxdı. Geyimli uşaq. 2 məc. Üzəri bir şeylə örtülmüş, örtülü. Yaşıl geyimli təpələr. – Al-əlvan geyimli dağlar gö
Tam oxu »...tərəfindən hədiyyə olaraq gətirilən üzəri şirniyyat və meyvə ilə bəzədilmiş budaq. – Züleyxa İreyhanın sağdışıdı, öz şaxını gəlinin otağına gətirdi (
Tam oxu »...gözə dəyirdi. M.İbrahimov. Dəstə sürüşkən daş və qaya parçalarının üzəri ilə aşağıya enməli idi. S.Vəliyev. // Tullantı, qırıntı. Şüşə parçaları. 2.
Tam oxu »нареч. 1. gurultu ilə, uğultu ilə; 2. qəhqəhə ilə; раскатисто смеяться qəhqəhə ilə gülmək.
Tam oxu »...tərləyən bu gənc [Qasım ağa] naxışlı corabları ilə xalının üzəri ilə səssiz yüyürərək atasına yanaşdı. Çəmənzəminli. Bığının yeri yenicə tərləyən Kər
Tam oxu »однокр. gurultu ilə düşmək, gurultu ilə tökülmək, gumbultu ilə yıxılmaq (uçmaq, düşmək).
Tam oxu »