Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ИГРЕК

    м 1. iqrek (latın əlifbasının 25-ci hərfi.); 2. riyaz. iqrek (“y” hərfi - iqrek ilə işarə olunan məchul kəmiyyət).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ИГРЕК

    iqrek (1. latın əlifbasının 25-ci hərfi; 2. riyaz. «y» -iqrek hərfi ilə işarə olunan məchul kəmiyyət).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИГРЕК

    1. игрек (1. грек чIалан ва французрин алфавитдин гьарф у. 2. мат. гьа и гьарфуналди къалурзавай малум тушир жугъурна кIанзавай цифра). 2. пер. флан

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • игрек

    ...переменной величины. Алгебраическая задача решается с иксом и игреком. б) отт. Условное обозначение неизвестного или умышленно не называемого числа и

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • iqrek

    iqrek

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • İQREK

    сущ. игрек: 1. название предпоследней буквы латинского алфавита 2. мат. неизвестная величина, обозначаемая буквой у 3. условное обозначение неизвестно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İQREK

    игрек (1. латин хафалагдин эхиримжидалай вилик квай хаф (у); 2. мат. гьа хафуналди ишара авунвай малум тушир число; 3. пер. малум тушир кас, флан кас)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İQREK

    1. Latın əlifbasının axırıncıdan əvvəlki hərfi (). 2. riyaz. X, Z hərfləri ilə yanaşı olaraq, həmin hərflə işarə olunan məchul kəmiyyət

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ИГЬРЕМ

    din. ehram (ərəblərin büründükləri böyük ağ parça).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • игрок

    -а; м. 1) а) Участник какой-л. игры. Следить за игроками в лото. Команде нужны два новых игрока. б) отт. Любитель играть в какую-л. игру, знаток какой

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • игрец

    -а; м.; устар. Музыкант.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ИГЬРЕМ

    din. ehram (ərəblərin büründükləri böyük ağ parça).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИГРОК

    1. къугъвадайди, къугъунин иштиракчи. 2. къугъунал рикI алайди (мес. къумарбаз)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИГРОК

    м 1. oyunçu, oynayan; 2. çalğıçı; 3. qumarbaz

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ИГРЕЦ

    ...oyunbaz, çalğıçı; 2. dan. oyunçu; ◊ (и) швец, и жнец, и в дуду игрец hər şey əlindən gəlir, hər işi bacarır, əlindən hər iş gəlir.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İDRAK

    ...idrakınız varırmı sizin? Sizcə məchul qədri şeyxinizin. H.Cavid. İdrak ilə vurduğum çəkicimin səsindən; Çatlayır divarları qaranlıq zindanların. Ə.Ca

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İQRAR

    1. признание, сознание; 2. утверждение, подтверждение; 3. показание;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İDRAK

    познание, сознание, понимание, восприятие, интеллект

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ИГРАТЬ

    1. Oynamaq; 2. Çalmaq; 3. Bərq vurmaq, parıldamaq; 4. Köpüklənmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • İCRƏT

    1. возмездие; 2. вознаграждение;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İBRƏT

    урок (в назидание), поучительный пример

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İÇMƏK

    1. пить, выпивать; 2. хлебать;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İÇMƏK

    f. 1. Maye bir şeyi udmaq. Su içmək. Dərman içmək. Şərbət içmək. – Yarım saata kimi ağalar və xanımlar çay içməyə və söhbətə məşğul oldular. C.Məmmədq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İBRƏT

    ...hadisədən, işdən alınan dərs. Olmuş bizə qismət bu yəqin, ruzi-əzəldən; İbrət bizə yox, halətidünyanı görəndə. Aşıq Aslan. □ İbrət almaq (eləmək, göt

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İCRƏT

    ...məlum elə! M.F.Axundzadə. Vəliquluya və Zibaya Xudayar bəy o qədər icrət təyin elədi ki, Zeynəb acından ölməsin… C.Məmmədquluzadə. 2. İcrətlə şəklind

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • грек

    см. греки; -а; м.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ГРЕК

    (-ди, -да, -ар) yunan; грек чӀал yunan dili.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • грек

    1. грек. 2. греческий : грек чӀал - греческий язык.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГРЕК

    м (мн. греки) yunan.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ilmək-ilmək

    ilmək-ilmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • çərək-çərək

    çərək-çərək

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • играть большую игру

    Играть (вести) большую игру Предпринимать действия, которые могут повлечь за собой серьёзные последствия.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • OYUNÇU

    сущ. 1. спорт. игрок, участник игры. Ehtiyat oyunçular запасные игроки, təcrübəli oyunçu опытный игрок, əsas oyunçu основной игрок, oyunçunun meydanda

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İBRƏT

    nümunə; nəsihət, öyüd

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ИЗРЕЧЬ

    уст. лугьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İRMƏK

    мелкие отруби

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ИГРАТЬ

    несов. 1. къугъун. 2. муз. ягъун; играть на скрипке скрипка ягъун. 3. пер. къугъун; къугъурун; играть людьми инсанар къугъурун (яни абрун менфятриз, к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İTMƏK

    теряться, пропадать, исчезать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞLƏK

    1. дельный, работящий, работоспособный, трудолюбивый; 2. рабочий; 3. оживленный (о дороге, об улице); 4

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İSTƏK

    1. желание, пожелание; 2. любовь, привязанность;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ИГРУН

    разг. къугъвадайди, къугъунал рикI алайди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • İLMƏK

    узел

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • İŞDƏK

    is. dan. İş, əməl, gizli iş, kələk. [Namaz:] Mənim əlimin altında çox adamların işdəkləri var. Ə.Haqverdiyev

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İLGƏK

    is. 1. Paltarın yaxasında, qolunda, cibinin ağzında və b. yerində düyməni və ya qarmağı keçirmək üçün sapdan, qaytandan düzəldilən balaca yarıq və ya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İLMƏK

    ...Asanlıqla açılan düyün. Mustafa bəy örtüyü götürdükdə bir dənə ilmək hörülmüş kəndir görür. Ə.Haqverdiyev. …Belindən qayışını açıb bir ucunu onun buy

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İMRİK

    is. məh. Əzilmiş, döyülmüş şeyin içində qalan iri dənəsi. İmrik duz.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İRMƏK₂

    is. Adətən mal-qaraya verilən iri və yaxşı əzilməyən buğda, arpa unu. // Narın kəpək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İSTƏK

    ...murad; yerinə yetirilməsi (başqası tərəfindən) arzu edilən şey. İstək gözdə olar. (Məsəl). [Şeyx Sənan:] İstəyim yalnız iştə bir şəfqət; Bir təbəssüm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İRMƏK₁

    f. Çatmaq, yetişmək, irişmək. Mən Cüməyəm, bir murada irmədim; Ha ki cəfa çəkdim, səfa sürmədim. Molla Cümə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İŞLƏK₁

    ...işləyən, daim işləyən, vaxtını işdə keçirən; fəal, çalışqan. İşlək adam. Bu yerlərin camaatı işləkdir. – İşlək keçəl ərə gedər, pinti gözəl gora. (At

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İŞLƏK₂

    is. dan. bax işdək. [Leylək Ələmdar] yırğalana-yırğalana Müqim bəy Cavanşirin həyətinə girəndə birdən-birə çar pristavını görüb, özünün bütün işləklər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İŞMƏK

    bax eşmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İŞRƏT

    is. Kef, eyş-işrət; içki içmə. Əyyami-zimistan keçdi, sevdiyim; Dur, seyr eylə, işrət baharıdır bu!… Q.Zakir. Biz bir neçə kamança, tar tapmışıq; Burd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İTMƏK

    ...bərk-bərk bir-birinin əlindən tutur(lar). M.İbrahimov. □ Gözdən itmək – görünməmək, görünməz olmaq, çəkilmək, yox olmaq. Bağır həmişə gülümsəyəndə gö

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • İLGƏK

    петля

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • АБРЕК

    abrek, qaçaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • GÖRƏK

    ...yaxud təkidlik çaları verir. Sən bir dayan görək. Qoy görək. De görək, nə deyirsən?

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GİRMƏK

    1. входить, заходить, вступать, въезжать; 2. поступить; 3. врезаться, 4. лезть, входить; 5. садиться, стягиваться, оседать (о ткани) 6

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİREH

    вершок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİLƏK

    гиляк (народность в иране)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GƏRƏK

    нужно, должно, необходимо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏQRƏB

    1. скорпион; 2. стрелка (часов, измерительных приборов);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DİRƏK

    1. столб, бревно, балка; 2. опора, подпорка;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇÖRƏK

    хлеб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇƏRƏK

    1. четверть, четвертая часть; 2. пядь;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DƏRƏK

    is. [ər.] 1. köhn. Uçurumun dibi. 2. Aşağı dərəcə, aşağı pillə. 3. Cəhənnəm, cəhənnəmin dibi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GİRMƏK

    ...Daxil olmaq, içəriyə keçmək (çıxmaq əksi). Evə girmək. Otağa girmək. Qapıdan girmək. – Mirbağır ağa girir, başmaqlarını çıxardır, salam verir. C.Məmm

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GƏRƏK

    ...olam? S.Hüseyn. [Nəbi:] Düşünüb bayaqdan tökmüşəm tədbir; Gərək sinə gərək düşmənə əlbir. S.Rüstəm. [Qara kişi:] Gərək hamıya yaxşılıq eləyəsən ki, ö

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ƏQRƏB₂

    ...yaxındır. Qucaqlaşaq, ayrılaq. Yaxın dur! R.Rza. ◊ Əqrəb əqrəb üstündə – saatın tam 12 olduğunu göstərən ifadə; // bəzən tam vaxtında mənasında. Nazi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ƏQRƏB₁

    ...həşərat. Əqrəb sancması. Hər daşı qaldırırsan, altından əqrəb çıxır. Əqrəb zəhərli olur. – Hər kəs məndən sənə yaman qandırsa; Ya əqrəb dişləsin, ya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜRƏK

    sif. [fars.] Müxtəlif cinslərdən əmələ gəlmiş; mələz, qarışıq. Dürək toyuq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DİRƏK

    ...üçün altına vurulan tir, sütun, dayaq. Ağac dirək. Daş dirək. – Şirəli daxmanın dirəyinə qısıldı. M.Hüseyn. Eyvanın dirəyindən asılmış kiçik bir kisə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇƏRƏK

    ...bilər. “İbtidai musiqi nəzəriyyəsi”. 4. “Bir” sayı ilə: bir çərək – bir az, bir tikə, azacıq. Yox, gərək bir çərək; Qalmasın boş yerin! M.Müşfiq. Qız

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • AĞÜRƏK

    bax ağciyər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • АБРЕК

    абрек (1. Кавказда дяве авай чIавуз пачагьдин кьушунрихъ галаз партизанвилелди женг тухвай кавказдин дагълу. 2. виликдай катна, къачагъ хьана яшами

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • Y

    ...Y’s, y’s) ingilis əlifbasının 25-ci hərfi Y2 n 1. riyaz. iqrek, naməlum ədəd / kəmiyyət; x=y+4

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • минус

    ...минус. Поставить минус. Минус плохо виден. К минус икс прибавить минус два игрек. б) отт. Сама отрицательная величина. Минус умножить на минус будет

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Emir Can İğrek
Emir Can İğrek (2 aprel 1993, Çerkezköy[d], Təkirdağ ili[d]) — Türk musiqiçi, musiqi yazarı. == Həyatı == Emir Can İğrek 2 aprel 1993-cü ildə Tekirdağın Çerkezköy rayonunda anadan olub. Çerkezköy Hacı Fahri Zümbül Anadolu Liseyini bitirib. Musiqi karyerasına doğulduğu şəhərdə kiçik səhnə qrupları yaratmaqla başlayıb. Yıldız TexnikiUniversitetində son kursu tərk edərək Nazım Hikmət Akademiyasındasəs və solfecio təhsilinə başlamış və 4 il Nazım Hikmət Akademiyası Xorunda tenor kimi çıxış etmişdir. 2018-ci ildə "Ağır Roman" adlı ilk tammetrajlı albomu işıq üzü gördü. O, 2019-cu ildə "Nalan" mahnısı ilə debüt edib. O, 2020 PowerTürk Musiqi Mükafatlarında "İlin ən yaxşı çıxış edən müğənnisi" mükafatına layiq görülüb. Emir Can İğrek, bir çox müğənnilər üçün musiqi bəstələyib verib. O, hal hazırda Kadıköydəki studiyasında yeni əsərlərinin hazırlıqlarını davam etdirir.
İhrək Rəcəb
İhrək Rəcəb (1680, İxrək[d], Dağıstan MSSR – 1760) — XVIII əsr rutul əsilli Azərbaycan şairi. Şair Səfəvilər Dövlətinin Şirvan bəylərbəyliyinə aid İhrək kəndində anadan olub. O, İhrək təxəlüssü ilə əsasən sevgi şeirləri yazıbdır. == Həyatı == İhrək Rəcəbin şəxsi həyatı barədə mənbələrdə demək olar ki, məlumat yoxdur. Onun adının Rəcəb olduğu və Səfəvilər Dövlətinin Şirvan bəylərbəyliyinə aid İhrək kəndində anadan olduğu məlumdur. Buna görə İhrək sözünü özünə təxəssül götürübdür. Onun XVIII əsrdə Səfəvilər Dövləti, Əfşar imperiyası və Quba xanlığı dövründə yazıb yaratdığı məlumdur. == Yaradıcılığı == İhrək Rəcəbin yaradıcılığında aparıcı yeri məhəbbət lirikası tutur. Bu lirikanın fərqləndirici xüsusiyyəti onun Huri adlı qıza həsr olunmasıdır. Xalq rəvayətlərinə görə, şair Şinaz kəndindən olan Huri adlı qızı sevirmiş.
İqren yarımadası
İqren yarımadası (ukr. Ігренський острів)— Dnepr şəhərində, Dnepr çayının sahilində. Yarımada ərazisində paleolit dövrünə aid abidələr nüəyyən edilmişdir. 1928-ci ildə Dnepr şəhərin hazırkı ərazisində ilk qədim rus şəhəri aşkarlanmışdır. Bu şəhər XIII əsrdə monqol yürüşləri zamanı darmadağın edilmişdir. Belə ehtimal edilir ki, məhz burada 1660-cı ildə İvan Sirko Qızıl Orda dövlətinin qoşunlarını məğlub etmişdir.
Feofan Qrek
== Həyatı == Feofan Qrek (təq. 1340, Konstantinopol – təq. 1410) – Bizansda və qədim Rus dövlətində işləmiş ikonaçı rəssam. Konstantinopol, Qalata, Xalkedon və Kafada (indiki Feodosiya, Krım) bir sıra kilsənin divar rəsmləri ona məxsusdur. Rusiyadakı işləri Novqoroddakı Spas-Preobrajeniye kilsəsi (1378), Moskva Kremlindəki Arxangel (1399, Semyon Çyornı ilə birgə), Blaqoveşşenie (1405, Andrey Rublyov və Qorodetsli Ptoxor ilə birgə) baş kilsənin divar rəsmləri və s. Blaqoveşşenie baş kilsəsindəki Spas, Müqəddəs Məryəm, Arxangel Qavriil, Apostol Pavel, İoann Zlatoust və s. ikonalar Feofan Qrekə aid edilir.
Maksim Qrek
Maksim Qrek (tam adı: Μάξιμος ο Γραικός; d. 1470. ö. 21 yanvar 1556) — dini yazıçı, publilist, tərcüməçi, aristokrat. == Həyatı == Yunanıstanın Arta kəndində, 1470-ci ildə Maksim Qrek adlı aristokrat dünyaya gəldi. Zəngin valideynləri ona gözəl təhsil verdi. Corfu adasında məktəbi bitirdi. Maksim Qrek İtaliyaya gedib, əsasən qədim yunanların dilini və fəlsəfəsini öyrənib. Milanda Padua şəhərində yaşayıb. Venesiyada görkəmli humanist Aldom Manutius ilə yaxından tanış olmuş və 1503-cü ildən bəri yunan dilinə tərcüməçi olmuşdur.
İrek Zaripov
İrek Ayratoviç Zaripov (başq. Ирек Айрат улы Зарипов, rus. Ирек Айратович Зарипов; 27 mart 1983, Sterlitamak, Başqırd MSSR) — Rusiya xizəkçi və biatlonçusi. Rusiya Əməkdar İdman Ustası, 2010-cu ildə Vankuverdə keçirilən Paralimpiya Qış Oyunlarının dördqat çempionu. == Həyatı == İrek Zaripov 27 mart 1983-cü ildə Sterlitamak şəhərində anadan olmuşdur. Valideynlərinin adları Ayrat Qabdulhamatoviç və Vəsilə Mustafinovna Zaripovlar idi, onlar kərpic zavodunda işləyirdilər.Məktəbdə İrek xizək və basketbola həvəs göstərirdi, futbol oynayır, boks və güləşlə məşğul olurdu.2000-ci ildə 17 yaşında ağır qəzaya düşdü: motosiklet sürərkən 9 tonluq "MAZ" avtomobilinə çırpıldı; xəstəxanaya çatdırıldıqdan sonra ayağlarını də amputasiya etdilər. Bundan sonra praktiki olaraq iki il hərəkət etmədi, amma sonra fiziki formasını bərpa etməyə başladı. Əlil olmasına baxmayaraq, peşə liseyi və Başqırdıstan İqtisadiyyat və Hüquq Kollecini bitirdi. Məşqlərini "İdel" idman kompleksində başladı, ilk məşqçisi F. N. Qabdullin idi.İrek özünü atletika və ağır atletika, üzgüçülük, stolüstü tennis kimi müxtəlif idman növlərində sınadı. 2004-cü ildə o, Başqırdıstan Respublikasının Atletika üzrə Milli Komandasının üzvü oldu; Rusiya çempionatında xizək sürmə və biatlon üzrə baş məşqçi İrina Qromova ilə tanış oldu, hansı ki İrekə Başqırdıstanın məşhur məşqçisi Salavat Qumerova müraciət etməyə məsləhət gördü.
İrek Zinnurov
İrek Haydaroviç Zinnurov (11 yanvar 1969, Yakutsk) — Rusiya idmançısı və siyasətçisi. Su polosu üzrə ikiqat Olimpiya medalçısı (2000, 2004). Dünya və Avropa çempionatlarının mükafatçısı. Rusiyanın əməkdar idman ustası. VII çağırış Rusiya Federasiyası Dövlət Dumasının deputatı. MDB üzrə komitənin üzvü. «Vahid Rusiya» fraksiyasının üzvü . == Bioqrafiyası == 8 nömrəli Kazan Uşaq-gənclər idman məktəbinin yetirməsidir. İrekin ilk məşqiçisi V. Qoryunov olmuşdur. Simferapol dövlət universitetini bitirmişdir (1992).
Atrek
Atrek və ya Ətrak (ərəb اترک -türklər‎; farsça -Seləha, Suləha) — İranda və Türkmənistanda çay. == Adının etimoloqiyası == Ərəb saitsiz əlifbasına görə türkləri bildirən söz bəzən t[ə]rak bəzən isə [ə]trak kimi tələffüz olunurdu. Misal üçün Terek çayını və tərəkəmələri göstərmək olar. Ətrak çayı Ərəb Xilafəti dövründə bir müddət şərqdə türklərin ölkəsi ilə sərhəd hesab olunurdu. == Coğrafiyası == Uzunluğu — 669 km, hövzəsinin dağ hissəsinin sahəsi — 27 300 km², orta su məsrəfi Qızıl-Ətrakda — 9,2 m³/s. 19 əsrin sonundan suyu Xəzər dənizinə ancaq daşqın vaxtı çatır, başqa vaxt münbit oazislərin suvarılmasına sərf olunur. Vaxtı ilə əsas qolu, sağda, Sumbar çayı idi, o da suvarma üçün istifadə olunur və ancaq daşqın vaxtı Ətraka çatır. Güclü dayazlaşmasına görə, nərə balıqlarının kürütökməsi 20 əsrin ortalarından tamamilə kəsilmişdir. Beləliklə Ətrak Xəzər dənizinə tökülən yeganə çaydır ki nərəkimilərin reproduksiyası tamamilə kəsilmişdir. == Gidroqrafiyası == İran ərazisində Ətrak çayı, Nişapur dağları ilə Kopetdağı ayıraraq dar dağ vadisindən axır.
Dirək
Dirək — şüa binalardakı döşəmə və istifadə sahəsi yüklərini şaquli daşıyıcılara (sütunlara) köçürən və mexaniki olaraq çubuq kimi qəbul edilən bir tikinti elementi. Dəmir-beton konstruksiyalarda döşəmə yüklərinin əvvəlcə dirəklərə köçürülməsi və kəsmə qüvvəsi ilə moment effektləri daşıyan dirəklərin bu qüvvələri sütunlara ötürməsi qəbul edilir. Sütundan sütuna dirəklərin uzunluqlarına dirək aralığı deyilir. Dirək aralığı artdıqca dirək hissəsinin hündürlüyü artırılmalıdır. Dirəyin şaquli deformasiyaları (əyilməsi) nəzarət altında saxlanılmalıdır. Əks təqdirdə, binanın rahatlığı azalacaqdır. == Dirək növləri == === Dəmir-beton dirək === Döşəmələrdən və digər dirəklərdən aldığı yükləri dirəyə və ya daşıyıcı sistemə ötürən elementlərə dəmir-beton dirəklər deyilir. ==== Dəmir-beton dirək növləri ==== Sadə dirəklər: Bunlar hörgü konstruksiyalarındakı dayaqlara iki ucu sərbəst şəkildə daxil olan dirəklərdir. Bu cür dirəklər dayaqlarda ən az 20 sm oturmalıdır. Konsol dirəklər: Bunlar bir ucu basdırılmış (yerləşdirilmiş), digər ucu dayaqlanmış (asılmış) olan dəmir-beton dirəklərdir.
Gilək
Gilanlılar və ya Giləklər (gil. گیلک, fars. گیلک‎, rus. Гилянцы) — İranda yaşayan irandilli xalq. Gilan dilinə ən yaxın dil mazandaran və talış dilidir. qalışların tərkibinə daxil olduğu gilək xalqı əsasən Gilan ostanında, az sayda Tehran ostanında və Mazandaran ostanında da yaşayırlar. == İqtisadiyyat == Gilaklar həm Alborz dağlarında, həm də bitişik düzənliklərdə yaşayırlar. Nəticə olaraq Alborz dağlarının şimal tərəfində yaşayanlar heyvandarlığa meylli olurlar, düzənlik təsərrüfatlarında yaşayanlar. Gilaklar vilayət və milli iqtisadiyyatda mühüm rol oynayaraq bölgənin əsas düyü, taxıl, tütün və çay kimi kənd təsərrüfatı məhsullarının əsas hissəsini təmin edir. Digər əsas sənaye sahələrinə balıqçılıq və kürü ixracatı və ipək istehsalı daxildir.
Girik
Girik — Azərbaycan Respublikasının Qusar rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimikası == Yerli əhalinin məlumatına görə, oykonim ləzgi dilindəki küyqü sözündən olub, "çaytikanı" deməkdir. Girik sözü Azərbaycan dilinin dialektlərində "çayın keçid yeri", türk dillərində isə "gərilmiş, dartılmış, uzanmış" mənalarında işlənir. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Samurçayın sahilində yerləşir. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1307 nəfər əhali yaşayır.
Kürək
Bel (lat. dorsum) — bədənin arxa hissəsi, boynun alt hissəsindən aşağı lumbara qədər uzanır. Bel onurğa, qabırğaların posterior parçaları, həmçinin onların üzərində yerləşən yumşaq toxumalar ilə formalaşır. Belin mərkəzində yuxarıdan aşağıya doğru nəzərə çarpan bir şırım olur və orada onurğa və fəqərə görünür. Hər iki tərəfdə bel boyunca işləyən əzələlərin laxtası ilə məhdudlaşır. Güclü bel əzələləri beş təbəqədən ibarətdir və onurğanı dəstəkləmək, uzatmaq və fırlatmaq, qabırğaları qaldırmaq və aşağı salmaq, çiyinləri və qolları hərəkət etdirməyə xidmət edir.
Miqren
Miqren (fr. migraine) — başın bir (nadir hallarda hər iki) hissəsini əhatə edən güclü və əzabverici epizodik və ya daimi ağrılarla müşayiət olunan nevroloji xəstəlikdir. Bu halda başda hər hansı travma, insult, beyin şişi olmur. Miqren zamanı baş ağrıları arterial təzyiqin artması və ya kəskin azalması, qlaukoma tutmaları və ya kəllədaxili təzyiqin artması ilə əlaqədar deyil. Miqren ağır formalı birincili baş ağrısının ən geniş yayılmışnövüdür. Yayılma dərəcəsinə görə 10% kişilərdə, 22% qadınlarda müşahidə olunur. "Miqren" sözü fransız mənşəli olub, öz növbəsində yunan dilində "başın yarısı" mənasını verən ἡμικρανία (hemikraniya) sözündən götürülmüşdür. == Təsnifatı == Miqren G 43.0 Aurasız miqren (sadə miqren) G 43.1 Aura ilə gedən miqren (klassik miqren) Miqren: Baş ağrısız aura Bazilyar Ekvivalentlər Ailəvi hemiplegik HemiplegikG 43.2 Miqrenoz status G 43.3 Ağırlaşmış miqren G 43.8 Digər miqren Oftalmoplegik miqren Retinal miqrenG 43.9 Dəqiqləşdirilməmiş miqren == Növləri == Miqren xəstəliyinin 2 növü vardır: Auralı miqren; Aurasız miqrenMiqren xəstəliyinin ən geniş yayılmış növü aurasız miqren tipidir. Aurasız miqren 4 saatdan 72 saata qədər davam edə bilər. Aurasız miqren zamanı ağrı fiziki və zehni aktivlik zamanı, işığa və səsə həssaslıq zamanı daha da artır.
Mirək
Mirək — Azərbaycan Respublikasının Cəbrayıl rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci il noyabrın 4-də Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Toponimikası == Miraq oyk., sadə. Cəbrayıl rayonunun Hacılı inzibati ərazi vahidində kənddir. Arazboyu düzənlikdədir. Yaşayış məntəqəsini vaxtilə Cənubi Azərbaycandan köçüb gəlmiş ailələr salmışlar. Yerli əhali arasında Miray şəklində tələffüz olunur. Ehtimal etmək olar ki, oykonim türk dillərindəki marakhnanq sözündən olub, “müşahidə məntəqəsi, pusqu” mənasındadır. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.
Nurek
Nurek (tac. Норак) — Tacikistanda şəhər, paytaxt Düşənbədən 70 km cənub-şərqdə, əhalisi 30.900 (2019). 16 dekabr 1960-cı ildə Nurek kəndini regional tabe şəhərə (Ordjonikidzeabad bölgəsi) çevirərək Nurek Su Elektrik Stansiyasının inşası zamanı yaradıldı. == Coğrafiyası == Nurek, Vaxş çayının üzərində, dəniz səviyyəsindən 885 m yüksəklikdə yerləşir. Şəhərə bir çox kənd və camaat daxildir (tərkibində bir neçə ailənin yaşadığı qəsəbələri belə adlandırırlar): Tutkavul, Kibil, Çaşma, Lanqar, Dukoni, Xocaabdulla, Navde, Daqana və Energetik. == Tarixi == 12 iyul 1961-ci ildə Nurek respublika tabeliyində bir şəhər statusu aldı. == Əhalisi == Əhalisi 1 yanvar 2019-cu il tarixinə 30.900 nəfərdir. == Sənaye == Nurek SES: 1972-ci ildə istismara verilmişdir, bənd hündürlüyü 300 m, elektrik stansiyasının gücü 3000 MW, su anbarının səthinin sahəsi 98 km² yığma beton zavodu geyim fabriki çörək istehsalıNurek şəhərində bina və şəhərləri lazım olan hər şeylə vaxtında və tam təmin edən yeni bir iqtisadi əməkdaşlıq forması — "İşçi estafeti" yarandı. Bunun sayəsində Nurek SES -in birinci bloku 15 noyabr 1972-ci ildə, 1978-ci ilin dekabrında isə ucuz elektrik enerjisi istehsal edən stansiyanın son bloku istismara verildi. Qeyd edək ki, Nurek SES istifadəyə verildikdən sonra 292,5 milyard kilovat-saat elektrik enerjisi istehsal etmişdir.
Qişek
Qişek, yaxud Qıçak (rus. Гайчак, qaz. Гижақ, гыджак) — qədim simli musiqi aləti .. == Yayğınlığı == Qişek İranın güneyində, Əfqanıstan, Türkmənistan, Özbəkistan, Tacikistan, Qazaxıstan, uyğur musiqisində yayılmışdır. Əfqanıstanda "sarında", Hindistanda isə "saragi" kimi tanınır. == Növləri == === İran qişeyi === İran qişeyi quruluşca skripkanı xatırladır. === Azərbaycan və Orta Asiya qişeyi === Əfrasiyab Bədəlbəyli qişeyi "çanağı girdə, üzərinə adətən ipəkdən eşilmiş iki sim qoşulmuş qədim simli musiqi aləti" kimi təsvir edib . Orta Asiya qişeyi quruluşca kamançaya bənzəyir. Piyaləşəkilli rezonatora malik olub, dəri membranla örtülmüşdür və taxtadan dairəvi boynu vardır. Kaman – kamonça isə qövsşəklində əyilmiş çubuğa bağlanmış bir dəstə at tükündən ibarətdir.
Qurək
Qurək (soqd Wγrk) — Ərəblərin Mavəraünnəhrə yürüşü zamanı Səmərqənd ixşidi. == Həyatı == Qurək 710-cu ildə Səmərqəndin ixşidi Tərxunun müsəlmanlarameylli olduğuna görə şəhər əhalisi tərəfindən devrilməsindən taxta çıxır. Əməvi valisi Quteybə bin Müslüm Səmərqəndə yürüş edir, ancaq axırda Qurəki Səmərqənd hakimi kimi tanıyır. Qurək müsəlmanlar və türgiş türkləri ilə müxtəlif ittifaqlar quraraq hakimiyyətdə qalmağa nail olmuşdur. O, 731-ci ildə baş vermiş Keçid döyüşündən bir müddət sonra Səmərqənd şəhərindəki nəzarətini gücləndirir və 737 və ya 738-ci ildə vəfat edənə qədər yarımmüstəqil şəkildə hakimiyyətdə olur. == Mənbə == Gibb, Hamilton Aleksandr Rosskin. The Arab Conquests in Central Asia (ingilis). London: The Royal Asiatic Society. 1923. OCLC 499987512.
Surək
Surək — İranın Mazandaran ostanının şəhərlərindəndir. Həm də Miyandürud şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 8,817 nəfər və 2,377ailədən ibarət idi.
Sərək
Sərək — Azərbaycan Respublikasının Astara rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Etimologiyası == Coğrafi ad fars dilindəki bərk ağac növü olan zərəng bitki (dəmir ağacı növü) adı və kənd topokomponentlərinin birləşməsindən yaranmışdır. == Əhalisi == Bu kənddə ləhcələri və adətləri ilə əsas əhalidən seçilən ayrıca bir tayfa yaşayır. Miller çorojlar barədə isə bunları qeyd edir: “Çorojların nümayəndələrindən biri ilə Astaranın Sərək kəndi yaxınlığında görüşdüm. Onlar da özlərini talış hesab edirlər. Çorojlar köçəri tayfa olub bu regiona əsasən İranın Talışdolab mahalından gəliblər. Onların hamısı sünni məzhəbinə malikdirlər. Bu tayfanın üzvləri türk (azərbaycanca) danışa bilmirlər. Onların qışlaqları Təngərud kəndi ətrafında, yaylaqları isə Toradi kəndi yaxınlığındadır. Onlar haqqında mənə digər talışlardan fərqli adət-ənənələrinin olduğu barədə məlumat verilmişdi, lakin özləri bunu inkar edir” (Miller, 1926:9).
Terek
Terek (çay)
Tərək
Tərək — yağda qovurulmuş şəkər və undan hazırlanan halva növü.
Çörək
Çörək ― xəmiri bişirilməsi ilə əldə olunan un məmulatı. Bu xəmirə çox vaxt duz, birləşdirici maddələr, qıcqırdıcı və bəzi çörək növlərinə isə günəbaxan, xaşxaş və başqa bitki tumları da əlavə edilir. Tumlar çörəyin üzərində bəzək kimi də istifadə edilə bilər. Çörək ayrıca da yeyilir. Çox vaxt onu yağla, mürəbbə, bal və ya pendirlə yeyirlər. Avropa arasında müxtəlif ət deli hazırlanmış yeməklər olan çörəyə tez-tez rast gəlinir. Bu buterbrod adlanır. Çörəkdən sendviç üçün də istifadə edilir. Çörəyi ayrıca yemək olar, kərə yağı, fıstıq və ya günəbaxan yağı, mürəbbə, marqarin, marmelad, mürəbbə, jele, bal ilə də istehlak edilir ki, bu da mahiyyətcə sendviç adlanan yeməkdir. Çörək sendviç bazası kimi də istifadə olunur.
Çərək
Çərək — riyaziyyatda əski çağlarda əsasən uzunluq və çəki ölçmək üçün istifadə edilən ölçü vahidi. == Ümumi məlumat == Çərəkdən həm uzunluq, həm də çəki vahidi kimi istifadə edilmişdir. Uzunluq ölçüsü vahidi kimi çərəkdən çox geniş istifadə olunduğu mənbələrdən də aydın gorunur. Çərək arşının dörddə birinə bərabərdir. Əgər arşın 0,71 m-dirsə, onda çərək təxminən 18 sm-ə bərabər olur. Çəki vahidi kimi 1 çərək girvənkənin dörddə birinə bərabərdir. Girvənkənin 400 qram olduğunu biliriksə, onda çərək 100 qram olmuşdur. Çərək qab mənasında da işlənmişdir. Həmin qabın adı onun olcusu, tutumu ilə bağlıdır. Bir çərək taxıl, un və s.
İdrak
İdrak — sözü "düşüncə, təcrübə və hisslər vasitəsilə zehni hərəkət və yaxud bilik və anlayış əldə etmək prosesi" mənasına gəlir. İdrak qavrayış, diqqət, düşüncə, kamal, biliklərin formalaşması, yaddaş və iş yaddaşı, mühakimə və qiymətləndirmə, əsaslandırıcı və hesablama, problemlərin həlli və qərarların qəbul edilməsi, dil anlayışı və inkişafı kimi ağıllı funksiyaları və proseslərin bütün aspektləri əhatə edir. Bilişsel idraki proseslər mövcud biliklərdən istifadə edir və yeni biliklər ortaya çıxarır. İdraki proseslər müxtəlif kontekstlərdə, xüsusilə olaraq dilçilik, musiqişünaslıq, anesteziya, neyronauki(neyroniki), psixiatriya, psixologiya, təhsil, fəlsəfə, antropologiya, biologiya, sistemik elmləri, məntiq və informatika sahələrində müxtəlif aspektlərdən təhlil edilir. İdrak təhlili bu və digər yanaşmalar (təcəssüm etdirilmiş idrak kimi) getdikcə muxtar bir akademik intizam olan idrak elmin inkişaf sahəsində sintez olunur. == Etimologiya == İdrak sözü XV əsrə aiddir və mənası " düşüncə və məlumatlandırma " deməkdir. Bu termin Latın isimi olan cognitio (“imtahan”, “təlim” və yaxud “bilik”) sözündən gəlib. Cognosco mürəkkəb feilindən yaranan con (ilə) və gnosco (bilin) deməkdir. Sözün ikinci yarısı olan gnōscō yunan feili olan gi(g)nόsko (γι(γ)νώσκω (bilmək) mənasına gəlir. == İlkin tədqiqatlar == "İdrak" sözünün özü XV əsrə təsadüf etməsinə baxmayaraq, idraki proseslərə diqqət Aristotelin dövründən (e.ə 384-322) və onun ağılın daxili işinə marağından və insan təcrübəsinə necə təsir etdiyindən XVIII əsrdən əvvəl yaranmışdı.
İqriq
İqriq — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Eyniadlı bələdiyyənin tərkibindədir. == Toponimikası == İqriq oyk., sadə. Quba r-nunun Alekseyevka i.ə.v.-də kənd. Düzənlikdədir. Oykonimi tədqiqatçıların bir qismi qədim türk dillərində "düşərgə, dayanacaq yeri" mənasında işlənən uqruq sözü ilə, başqa bir qismi isə qəd. türk tayfalarından biri olan iqrak/uqrak tayfasının adı ilə əlaqələndirir. == Əhalisi == Əhalisi 9567 min nəfərdir.Əsas təsərrüfat sahəsi əkinçilikdir. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 1598 nəfər əhali yaşayır. == Həmçinin bax == Quba rayonu == Xarici keçidlər == Azərbaycan Respublikası Quba Rayon İcra Hakimiyyəti == Mənbə == Azərbaycan coğrafiyası.