Надаревич, Мустафа
Mustafa Nadareviç (serb. Мустафа Надаревић; 2 may 1943, Banya Luka – 22 noyabr 2020, Zaqreb) — Xorvatiyalı aktyor.
Banja Lukada (hazırkı adı Bosniya və Herseqovina) anadan olub. Aktyorluq karyerası boyunca Balkanlarda ən diqqət çəkən xarakter aktyorlarından biri kimiməşhurluq əldə etmişdir. Keçmiş Yuqoslaviya kinosunda əsasən partizanlar rolları ifa etmişdir. Ən məşhur rollarına "Ata ezamiyyətdə " (1985), "Deja vu" (1987), "Qlembey ailəsi" (1988), " İdeal Dairə " (1997) filmlərini göstərmək olar.
1991-ci ildə Nadareviç "Səssiz barıt" (1990) filminə görə XVII Moskva Beynəlxalq Film Festivalında Ən yaxşı aktyor mükafatına layiq görülmüşdür .
Televiziyada Nadareviç, İzet Fazlinoviçin "Lud, Zbujen, Normalan" sitcomundakı komediya rolu ilə tanınır.
1985 — Alt mətnlə eşq məktubları — Dr. Bosniak "Papageno";
1985 — Ata ezamiyyətdə — Zijah;
1987 — Dejə-vü — Mixail;
1993 — Qrafinya Dora ;
2001 — Yiyəsiz torpaq — Bosniya əsgəri
2004 — Balkanlı oğlan — ədəbiyyat müəllimi.
Mu
Mu qitəsi və ya Pasifida — Məhv olmuş sivilizasiya; Sakit okeanda sulara qərq olmuş hipotetik qitə. Müxtəlif xalqların mifologiyasında tez-tez Sakit okeanın yerində ada və ya torpaq olması ilə bağlı rəvayətlərə rast gəlmək mümkündür. Amma bununla əlaqədar olan məlumatlar bir-birindən fərqlənir.
Okkult və paraelmi ədəbiyyatlarda Mu qitəsinin mövcudluğu ilə bağlı müxtəlif xalqların miflərinə və müəlliflərin fantaziyalarına əsaslanan çox sayda bir-birindən fərqli versiyalar var (Atlantik okeanındakı Atlantida, Hind okeanındakı Lemuriya, Şimal Buzlu okeanındakıdakı Arktida kimi).
"Mu" termini ilk dəfə mayya əlyazmasının səhv interpretasiyası kimi abbat Şarl-Etyen Brassyor de Burbur tərəfindən işlədilmişdir. Onun fikrincə bu, Qərbdəki - Atlantik okeanındakı torpağı bildirmək üçün istifadə olunan addır. Okkult yazıçılar Oqyust Le-Plonjon və Ceyms Çyorvard da abbatın bu terminindən geniş istifadə etmişlər. Onların əsərlərində Mu Sakit okeandakı bütün dünya mədəniyyətlərinin beşiyi olan nəhəng materikin adıdır. Bu terminə tez-tez mistiklərin və pataelmi nəzəriyyə tərəfdarlarının da əsərlərində rast gəlmək olar.
Məhv olmuş Mu imperiyasının var olduğunu təsdiqləyən mənbələr az deyil.
Mu-Us
Mu-Us (çin. 毛乌素沙漠) — Çinin Şensi vilayətinin Yoylin dairəsi və Daxili Monqolustan muxtar rayonunun Ordos şəhər ətrafı dairəsi ərazisində yerləşir. Sahəsi 42 200 km² təşkil edir. Cənubundan Böyük Çin səddi keçir. Ərazisində dyunlarla örtülüdür. Ərazisindən Xuanxe çayının qolları axır.
Mu (qitə)
Mu qitəsi və ya Pasifida — Məhv olmuş sivilizasiya; Sakit okeanda sulara qərq olmuş hipotetik qitə. Müxtəlif xalqların mifologiyasında tez-tez Sakit okeanın yerində ada və ya torpaq olması ilə bağlı rəvayətlərə rast gəlmək mümkündür. Amma bununla əlaqədar olan məlumatlar bir-birindən fərqlənir.
Okkult və paraelmi ədəbiyyatlarda Mu qitəsinin mövcudluğu ilə bağlı müxtəlif xalqların miflərinə və müəlliflərin fantaziyalarına əsaslanan çox sayda bir-birindən fərqli versiyalar var (Atlantik okeanındakı Atlantida, Hind okeanındakı Lemuriya, Şimal Buzlu okeanındakıdakı Arktida kimi).
"Mu" termini ilk dəfə mayya əlyazmasının səhv interpretasiyası kimi abbat Şarl-Etyen Brassyor de Burbur tərəfindən işlədilmişdir. Onun fikrincə bu, Qərbdəki - Atlantik okeanındakı torpağı bildirmək üçün istifadə olunan addır. Okkult yazıçılar Oqyust Le-Plonjon və Ceyms Çyorvard da abbatın bu terminindən geniş istifadə etmişlər. Onların əsərlərində Mu Sakit okeandakı bütün dünya mədəniyyətlərinin beşiyi olan nəhəng materikin adıdır. Bu terminə tez-tez mistiklərin və pataelmi nəzəriyyə tərəfdarlarının da əsərlərində rast gəlmək olar.
Məhv olmuş Mu imperiyasının var olduğunu təsdiqləyən mənbələr az deyil.
Mu Kanazaki
Mu Kanazaki (d. 16 fevral 1989) — Yaponiya futbolçusu.
Yaponiya milli komandasının heyətində 6 oyun keçirib, 1 qol vurub.
No Mu Hyon
No Mu Hyon (1 sentyabr 1946 – 23 may 2009[…]) — Cənubi Koreyanın 16-cı prezidenti.
2003–2008-ci illərdə Cənubi Koreyanın prezidenti olmuş No Mu Hyon korrupsiyada — bir iş adamından 6 milyon dollardan çox rüşvət almaqda ittiham olunurdu. No Mu Hyon intihar edib.
Keşmiş prezident ölümündən əvvəl məktub yazaraq özünə qəsdin səbəbini açıqlayıb. Məktubda deyilir ki, çox insana əziyyət verdiyinə görə bu addımı atır. No Mu Hyon evinin ətrafında gəzinti vaxtı uçurumdan düşüb. Onun başından aldığı zədədən öldüyü bildirilirdi.
Miu-Miu
Miu-Miu (fr. Miou-Miou əsl adı Silvet Erri - Sylvette Herry Silğvet Arri) (22 fevral 1950[…], XI arondisman, Fransa) — tanınmış Fransa aktrisası.
Miu-Miu 22 fevral 1950-ci ildə anadan olub.
Mektubumu Buldun mu? (Göksel albomu)
Mektubumu Buldun mu? – Göksel-in 2009-cu ildə çıxardığı 6-cı albomudur.
Emu
Emu (lat. Dromaius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin kazuarkimilər dəstəsinin kazuarlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Bu fəsiləyə yeganə Adi emu (Dromaius novaehollandiae) (Latham, 1790) növü daxildir. 1980-ci ilə qədər dəvəquşukimilər dəstəsinin nümayəndələri də bu fəsiləyə aid edilirdi. Emu dəvəquşuna oxşayır, uça bilmir, bir neçə növü məlumdur. Hamısı Avstraliyada yayılmışdır. Üç barmağı var. Bu dəstəyə daxil olan emu Avstraliyanın kollu səhralarında və bozqızlarda məskən salır. Onlar bitkilərin yaşıl hissəsini yeyir, bəzi yerdə əkinə zərər vurur. Dişi emu bir neçə yumurta qoyur, erkək emu kürt yatıb bala çıxarır və onları gəzdirib qayğısına qalır.
M4
M4 — ABŞ istehsalı olan avtomat. M16A2 avtomatı bazasında Colt’s Manufacturing Company şirkəti tərəfindən konstruksiya edilib. Döyüş maşınları və hərbi texinka ekipajları üçün nəzərdə tutulub. Hərbi maşınlar və texnika üçün nəzərdə tutulmasına baxmayaraq ABŞ xüsusi əməliyyat komandanlığı (SOCOM) avtomatı xüsusi əməliyyatlar üçün seçib.
== 5.56 mm-lik M4A1 avtomatı ==
İstehsalçı ölkə: ABŞ
İstehsalçı firma: Colt’s Manufacturing Company
Növü: avtomat
İstehsal tarixi: 1994 – davam edir
İstismar tarixi: 1994 – davam edir
Ağırlığı: 2.91 kq (Boş olarkən); 3.4 kq (Dolu olarkən)
Uzunluğu: 840 mm
Lülənin uzunluğu: 370 mm
Lülənin kalibri — 5.56 mm
Giliz: 5,56×45 mm NATO
Atış tipi: Qaz dövriyyəsi
Nişangah məsafəsi – 600 metr
Təsirli atəş məsafəsi – 360 metr
Güllənin zədələyici təsir məsafəsi – 600 metr
Güllənin maksimal uçuş məsafəsi – 800 metr
Güllənin başlanğıc sürəti – 880 metr/saniyə
Atəş tezliyi – 700–950 atəş/dəqiqədə
Atəş rejimi – üçlü atəş, avtomatik və tək-tək
Daraqın tutumu – 30 ədəd
Nişangah – Dioptrik
Üzərinə qoşula bilən qumbaraatan – M203
M4A1 və AK-74M əslində bu iki silah bir-birinə zidd döyüş sistemləri üzərinə hazırlanmışlar. M4A1 avtomatı AK-74M kimi dayanıqlı bir silahdır, lakin AK-74M-dən daha çox baxım tələb edir və bahalıdır. Bununla yanaşı 5.56 mm-lik mərmilər işlədir. Bu mərmilərdə hədəfi öldürmək yerinə ağır və yüngül yaralayır. AK-74M isə 5.45 mm-lik mərmilər istifadə edir ki, bu atrıq ölüm deməkdir. AK seriyası silahların M seriyası silahlar üzərində daha bir üstünlüyü xərc tələb etməməsi, ucuz olması və quma, palçığa, suya girdikdən sonra belə işləməsidir.
MAU
Mərkəzi Avropa Universiteti (ing. Central European University (CEU), mac. Közép-európai Egyetem) Macarıstanın paytaxtı Budapeşt şəhərində yerləşən və dünyanın ən nüfuzlu universitetlərindən biridir. Universitet 1991-ci ildə Corc Sorosun maliyyə dəstəyi ilə bir qrup ziyalı tərəfindən Mərkəzi və Şərqi Avropa, eləcə də keçmiş SSRİ ölkələrində açıq cəmiyyət və demokratiyanın inkişafına töfhə məqsədilə yaradılmışdır. Universitetin kampusları Varşava və Budapeştdə yerləşir.
Bu gün MAU – 110-dan çox ölkədən olan 1600 nəfər tələbənin oxuduğu beynəlxalq universitetdir. Universitetin təsisçisi Corc Soros tərəfindən maliyyələşdirilən və 400 milyon avroya qədər büdcəsi olan MAU fondu sayəsində bir çox istedadlı və fərqlənən tələbələr bütün kurs boyu maliyyə dəstəyi alır. Mərkəzi Avropa Universiteti daimi ianə fondunun eksklüziv benefisiarıdır. MAU İanə Fondu Avropada ən böyük akademik ianə fondlarından biridir və universitetin uzunmüddətli maliyyə səmərəliliyini təmin etmək üçün yaradılmışdır. Bu, Budapeştdə yerləşən universitetin əsas əməliyyat xərcləri üçün illik maliyyəni təmin edir.
MP
MP 18 — Avtomat silah.
MP 34 — Avstriya istehsalı avtomatik silah.
MP 40 — almanların avtomat silahı.
MPT-76 — tüfəng.
.mp — Şimali Marian adalarının internet kodu.
Mud
Mud — İranın Cənubi Xorasan ostanının Sərbişə şəhristanının Mud bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 2,451 nəfər və 695 ailədən ibarət idi.
Mum
Mum — ali turşuların və yüksək molekulyar spirtlərin bitki və heyvanlar aləmində mürəkkəb efirləri. Bitki və heyvan mənşəli mumları fərqləndirmək olar.
Heyvan mumları:
Arıların istehsal etdiyi mum arı şanın qurulmasında istifadə olunur.
Qoyunun yunun qaynadaraq Lanolin adlı mumu əldə etmək olar.
Mus
Ev sıçanı (lat. Mus musculus) — gəmiricilər dəstəsinin sıçanlar fəsiləsinə aid məməli heyvan cinsi.
Qu
Qu (lat. Cygnus) – ördəklər fəsiləsinə aid quş cinsi.
Qu quşular ya tamam ağ, ya boz, yaxud da qara rəngdə olur. Erkək və dişiləri xarici görüşünə görə ayırd etmək o qədər də asan deyil. Qu quşu qazlardan daha uzun boynunun olması, eləcə də daha böyük bədənə malik olması ilə fərqlənir.
Qara qu quşu (Cygnus atratus)
Qaraboyun qu quşu (Cygnus melanocoryphus)
Fısıldayan qu quşu (Cygnus olor)
Cygnus buccinator
Amerika qu quşu (Cygnus columbianus)
Kiçik qu quşu (Cygnus bewickii)
Harayçı qu quşu (Cygnus cygnus)
Louchart, Antoine; Mourer-Chauviré, Cécile; Guleç, Erksin; Howell, Francis Clark & White, Tim D. (1998): L'avifaune de Dursunlu, Turquie, Pléistocène inférieur: climat, environnement et biogéographie. C. R. Acad. Sci. Paris IIA 327(5): 341–346.
E.ə. 25
== Hadisələr ==
== Doğumlar ==
Filon İsgəndəıriyyəli Filon (lat. Philos Alexandros) ya Yəhudi Filon e.ə. 25-e.50 ci illərində İsgəndəriyyə şəhərində doğulub yaşamış "ellinizmin" görkəmli nümayəndəsi, dini mütəfəkkir, ilahiyyatçi.
E.ə. 27
== Hadisələr ==
13 yanvar — Oktavian senatda özünə fövqal səlahiyyətlər verir.
16 yanvar — Oktaviana Avqust titulunun verilməsi.
Oktavianın və Aqrippanın konsulluğu.
Peritorian qvardiyasının (500 nəfərlik 9 koqort) yaranması.
Şimal-qərbi İspaniya tayfalarının, Asturiya və Kantrabrinin Avqustun tabeçiliyinə keçməsi.
E.ə. 30
== Hadisələr ==
== Doğumlar ==
== Vəfatlar ==
Siciliyalı Diodor
30 noyabr — Kleopatra – Misir şahzadəsi.
E.ə. 36
== Hadisələr ==
Roma sərkərdəsi Antoninin Şərqə yürüşü. O, Parfiyanın təzyiqi ilə geri çəkildi və Misirə getdi. Bu yürüşdən sonra İberiya və Albaniya romalılardan asılı olduqlarını qəbul etdilər.
Fraaspa döyüşü (Roma - Atropatena) Atropatena qələbəsi ilə başa çatdı.
EM-14
EM-14 — Azərbaycan istehsalı ilk NATO kalibrlı avtomat. Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin mühəndisləri tərəfindən hazırlanmış EM-14 indeksli avtomat Abu Dabidə keçirilən İDEX-2015 sərgisində nümayişə çıxarılıb.
== Texniki xüsusiyyətləri ==
NATO 5.56×45 mm çaplı avtomat 6 pilləli tənzimlənən qundağa,kollimatora, lülə üzərində pikatinni relsinə və şəffaf darağa malikdir. MSN mütəxəssislərinin sözlərinə görə, avtomatın atış tempi dəqiqədə 660 atəş, güllənin lülədən çıxış sürəti 860 m/saniyə, nişanalma məsafəsi 1000 metr, çəkisi 3.8 kq-dır. Avtomatın iş prinsipi qaz təpməsi və çaxmağın fırlanmasına əsaslanır.
== İstehsalı ==
Nazirin sözlərinə görə, yerli mühəndislər tərəfindən hazırlanmış EM-14 avtomat tüfənginin seriyalı istehsalına başlanacaq.
Müsahibəsində Müdafiə Sənayesi naziri Yavər Camalov deyib: “Biz NATO kalibrli avtomat tüfəngin ilk nümunəsini yaratmışıq. İndi sınaqları gedir. Yəqin ki, növbəti ildən bu silahın seriyalı istehsalına başlayacağıq. Hazırkı dövrdə EM-14 ixracat üçün nəzərdə tutulur.
Ermənistanda COVID-19 pandemiyası
Ermənistanda COVID-19 pandemiyası — 1 mart 2020-ci il tarixdə Ermənistanda ilk yoluxma halının rəsmi elan edilməsi ilə ölkədə 2019–20 koronavirus pandemiyasının yayılması təsdiq olundu.
== Hadisələrin ardıcıllığı ==
=== Mart ===
1 mart 2020-ci ildə, 2019–20-ci il koronavirus pandemiyasının ilk hadisəsi Ermənistanda öz təsdiqini tapdı. Baş nazir Nikol Paşinyan öz Facebook səhifəsində xəbəri təsdiqlədi.
Martın 16-da hökumət koronavirusun yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə aprelin 14-dək davam edən fövqəladə vəziyyət elan etdi. Fövqəladə tədbirlərə bütün təhsil müəssisələrinin, eləcə də, Gürcüstan və İranla sərhədlərin bağlanması, 20-dən çox insanın toplaşmasına qadağa qoyulması və 2020-ci il Ermənistanın Konstitusiya referendumunun təxirə salınması daxildir.
18 mart tarixinə qədər, özünütəcrid vəziyyətində olan 799 nəfərdən əlavə, Zaxqadzorun Qızıl Saray Otelində və Dilican şəhərinin Monte Melkonyan Hərbi Kollecində karantində qalan 444 nəfər vardı.
Martın 20-də Koronavirus infeksiyasının (COVİD-19) yayılmasının qarşısını almaq və aradan qaldırmaq üçün fiziki şəxslər və təşkilatlardan dövlətə maliyyə yardımı fonduna 398 milyon 401 min 619.8 Dram pul köçürülüb. Pul köçürmələrinin ümumi sayı 2210 olub. Həmin gün Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidməti Azərbaycandan olan hakerlərin internetdə erməni istifadəçilərin səhifələrini qırması və onların adından pandemiya haqqında yalan məlumatlar yaymasının qarşısını aldığını bəyan edib.
Martın 21-də Ermənistanın Səhiyyə naziri Arsen Torosyan Ermənistanın müxtəlif bölgələrində 600-dən çox şəxsin karantində olduğunu söylədi.
Xəmsə əlyazması (М—156)
Xəmsə əlyazması М-156 — farsdilli epik ədəbiyyatın klassiklərindən biri olan Nizami Gəncəvinin poemalarının toplandığı tarixi əlyazma. Əlyazma Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır.
Əlyazmasında "Xəmsə" poemalarından ikisinin ardıcıllığı pozulmuşdur. Belə ki, "Sirlər xəzinəsi"ndən (1b — 26b) sonra "Leyli və Məcnun" (128b — 77a), daha sonra isə "Xosrov və Şirin" (78b — 118a) gəlir.
Əlyazmasında dördüncü poema olan "Yeddi gözəl", digər poemalardan daha əvvəl — XVI əsrin I yarısında yazılmışdır. Həmin poemanın mətni incə əl işi olan və qızıl suyu, açıq mavi və qara boyalarla işlənmiş nəbati naxışlarla bəzədilmiş ünvan səhifəsi ilə başlayır. Poemanın mətni noxud rəngli yüksək keyfiyyətli şərq kağızı üzərində dörd sütun şəklində kalliqrafik nəstəliq ilə yazılmış, səhifənin kənarı isə qızılı və mavi rəngli xətlərlə çərçivələnmiş, qızılı və qara çərçivələrə alınmışdır. Sütunlar iki incə qızılı xəttlə bir-birindən ayrılmışdır. Çərçivələr arasındakı boşluqlar qızıl suyu ilə çəkilmiş nəbati naxışlarla doldurulmuşdur. Səhifələrin bəzədilməsində də eyni formada, qızıl suyu ilə çəkilmiş nəbati naxışlardan istifadə olunmuşdur.
Xəmsə əlyazması (М—439)
Xəmsə əlyazması М-439 — Nizami Gəncəvi "Xəmsə"sinin iki poemasından ibrarət olan əlyazması nüsxəsi. Hazırda AMEA Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır.
Əlyazmasında "Xəmsə"yə daxil olan "Leyli və Məcnun" və "Yeddi gözəl" poemaları vardır. Əlyazmanın bir çox yerlərində tikmə zamanı düzülüşün pozulması müşahidə edilir. Mətnlər kalliqrafik nəstəliq ilə dörd sütun şəklində yazılmış və müxtəlif rəngli xətlərdən çərçivəyə alınmışdır. Əlyazmasının kağızı Orta Asiya mənşəlidir.
Əlyazmasında Herat miniatür məktəbinə məxsus üç miniatür vardır. Əlyazma mətninin başlanğıcında rəngli divan vardır. Şərq mənşəli üzləməsi qəhvəyi rəngli dəridən hazırlanmış və romb formalı medalyonla bəzədilmişdir. Ölçüləri 14 × 24 sm olan 84 səhifəli əlyazması hicri 1110-cu ildə (1698/1699) hazırlanmışdır.
Xəmsə əlyazması (М—500)
Xəmsə əlyazması М-500 — Nizami Gəncəvinin bütün poemalarını özündə birləşdirən və XVII əsrdə yazılmış əlyazma. AMEA Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır.
Əlyazmanın siyahısı tam deyil və "İsgəndərnamə"nin "İqbalnamə" hissəsi yoxdur. Buna baxmayaraq, poemaların sıralanması ardıcıllığı ənənəvidir. Əlyazmasının səhifələrində dioqanal üzrə Əmir Xosrov Dəhləvinin "Xəmsə"si də yazılmışdır.
Əlyazmasının mətni yüksək keyfiyyətli və krem rəngli parlaq şərq kağızı üzərində yaxşı keyfiyyətli nəstəliq xətti ilə iki sütun şəklində yazılmış və qızıl suyu ilə çəkilmiş iki xətlə çərçivəyə alınmışdır. Həmçinin səhifələrdəki yazı sütunları da oxşar iki sütunla bir-birindən ayrılmışdır. Başlıqlar isə qızıl suyu ilə süls xətti ilə yazılmışdır.
Poemaların hər birinin başlanğıcında rəngarəng, çiçəkli bədii ünvan səhifəsi vardır. Ünvan səhifəsi qızıl suyu, lazur, kinovar və beyllərlə işlənmişdir.