Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • уьлуьхун

    становиться апатичным.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УЬЛУЬХУН

    (-из, -на, уьлуьх) f. 1. hissizləşmək, hissiz hala gəlmək, hissetmə qabiliyyətini itirmək, keyləşmək, keyimək; 2. məc. donub qalmaq, quruyub qalmaq; k

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬХУН

    (-из, -на, уьлуьх) f. 1. hissizləşmək, hissiz hala gəlmək, hissetmə qabiliyyətini itirmək, keyləşmək, keyimək; 2. məc. donub qalmaq, quruyub qalmaq; k

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ULURUH

    böyük ruh, şöhrətli, adlı-sanlı ruh

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЮЗУРУН

    ...ийида кьуьл, Хкажна кьил юзуриз гъил. Ш-Э. М. Синоним: галтадун, юзурун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УСУНУН

    гл., ни; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир дараматдин цлан, чилин винел патаз це жими авунвай киреж, чеб ягъун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УМУДУН

    гл. ни нихъ-квехъ; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; умуд авун, умуд тавун, умуд тахвун, умуд хъийимир 1) са хъсанвал жеда, кьилиз акъатда

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • upuzun

    sif. trop long (f longue)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • UPUZUN

    s. very / too long, longest

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ULULUQ

    ULULUQ – MÜASİRLİK Bu saat əcdadının ululuğunu aparıb Nuha çıxaracaqdır (S.S.Axundov); B.Vahabzadənin başqa kamil cəhətlərindən biri də odur ki, şair

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti
  • UPUZUN

    upuzun bax uzun 1

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ULULUQ

    əcdadlıq — dədə-babalıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ULULUQ

    böyüklük

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ULULUQ

    сущ. 1. величие (наличие в комлибо выдающихся свойств, качеств, вызывающих преклонение) 2. древность, старинность

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UNUZUN

    прил. длиннущий, длиннющий, длинный-предлинный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ULUNUR

    böyük nur, şöhrətli, adlı-sanlı nur

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • UPUZUN

    длинный-предлинный

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UPUZUN

    sif. Çox uzun, lap uzun. Upuzun ağac.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ULULUQ

    is. Böyüklük, əzəmətlilik, yüksəklik. Ululuq istərkən qulluq eylə; Ayaq birbir basarlar nərdibanə. Xətayi. [Məsmə:] Keçmişdə deyərdilər: – Nə hal iləd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ULUXAN

    böyük xan, şöhrətli xan

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЭЛУЬХЪУН

    нугъ., гл.; -на, -да; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; элуьхъ тавун, элуьхъ тахвун, элуьхъ хъийимир экв, цӀай амукь тавун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭЛУЬХЪУН

    (-из, -на, элуьхъ) f. 1. sönmək, keçmək; шем элуьхъна şam söndü; экв элуьхъна işıq söndü; 2. məc. dan

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЭЛУЬХЪУН

    (-из, -на, -а) v. go out, die out; blow out.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • элуьхъун

    (-из, -на, -а) - тухнуть, гаснуть (об углях).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • upuzun

    upuzun

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ululuq

    ululuq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ULULUQ

    сущ. улувал, чӀехивал, гьайбатлувал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЮЗУРУН

    ...tərpətmək, qımıldatmaq; hərəkətə gətirmək, hərəkət etdirmək; кьил юзурун başını tərpətmək; 2. laxlatmaq, tərpətmək, yerindən oynatmaq; 3. əsdirmək, t

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) uçurmaq, dağıtmaq, yıxmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) uçurmaq, dağıtmaq, yıxmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) uçurmaq, dağıtmaq, yıxmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬГАН

    (-ди, -да, -ар) 1. hananın köndələn tirlərindən hər biri; 2. məc. heyvərə, yekə, nataraz, yöndəmsiz, uzundraz (adam)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬСУЬНУН

    dial. bax асунун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬХАРУН

    (-из, -на, -а) f. 1. hissizləşdirmək, keyləşdirmək; 2. məc. keyitmək, keyləşməsinə, süstləşməsinə, donub qalmasına səbəb olmaq

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬХАРУН

    (-из, -на, -а) f. 1. hissizləşdirmək, keyləşdirmək; 2. məc. keyitmək, keyləşməsinə, süstləşməsinə, donub qalmasına səbəb olmaq

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬКАН

    bax виликан.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬКАН

    bax виликан.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬСУЬНУН

    dial. bax асунун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛУЬГАН

    (-ди, -да, -ар) 1. hananın köndələn tirlərindən hər biri; 2. məc. heyvərə, yekə, nataraz, yöndəmsiz, uzundraz (adam)

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УСУНУН

    (-из, -на, -а) bax асунун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЮЗУРУН

    (-из, -на, -а) v. rock, sway.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) v. pull down, destroy; disorganize.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) v. pull down, destroy; disorganize.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • УЬЦӀУЬРУН

    (-из, -на, -а) v. pull down, destroy; disorganize.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • юзурун

    (-из, -на, -а) - шатать, колебать, двигать, колыхать, трясти, шевелить (кого-что-либо).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • уьцӀуьрун

    (-из, -на, -а) - разваливать, разрушать (что-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • уьлуьган

    (спец.) - горизонтальная перекладина ткацкого станка.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ужурун

    см. юзурун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ШАТАТЬ

    несов. галтадун, юзурун, инихъ-анихъ юэурун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЭЛУЬКЬУН

    сущ.; -и. -а; -ар, -ри. -ра кицӀи гьарай-эвер авун. Гъарданбир кӀекери гьараюпин, кицӀерин элуькьунин ван кьведай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЧУХУН

    кил. АЧУХАРУН

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКЬУН

    гл., вуж ; -да, -на, -из, -зава; -0 || -а, -мир, - ин, -рай; алукъ тавун, ахлукьун, алукь тахвун, алукь хъийимир 1) вуж , вуч кӀвач ЦӀуьдгъуьнна, га

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКЬУН

    ...шииррин тар. * алукьун-талукьун сущ. меслят. Абурун арада са алукьун-талукьунни амач. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭЛЧУЬХУН

    гл.; -да, -на; -из, -зава; -0, -ин, -рай, -мир; элчуьх тавун, элчуьх тахвун, элчуьх хъийимир чимивиликди набатат кьурадай гьалдиз атун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКЬУН

    гл., -да, -на, -из, -зава; -0 || -а, -мир, -ин, -рай; алукь тавун, ахлукьун, алукь тахвун, алукь хъийимир вуч вахт (кьуьд, май, зул) хьун, атун,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКӀУН

    гл., ни вуч; -да, -на, -из, -зава; -0 || -а, -мир, -ин, -рай; алукӀ тавун, ахлукӀун, алукӀ тахвун, алукӀ хъийимир партал, кӀвачин къапар вичин ва я

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУКӀУН

    масдар -и, -а; -ар, -ри, -ра винел патан партал. «Гила вун, Сулейман халу, Дагъустандин халкьдин шаир я, и тӀварцӀихъ галаз кьунвай гьалда алукӀунар

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БУЛЛУХУН

    гл., ни вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; буллух авун, буллух тавун, буллух тахвун, буллух хъийимир бул тир гьалдиз гъун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭЛУЬКЬУН

    гл.; -да, -на; -из, -зава; -0, -ин, -рай, -мир; элуькь тавун, элуькь тахвун, элуькь хъийимир 1) вуч нел кицӀи гьарай - эвер авун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗУЛУМУН

    гл., ни низ; -да, -на; -из, -зава; -а || -а я, -ин, -рай, -мир; зулум тавун, зулум тахвун, зулум хъийимир зулум авун, гзаф зарарлу, рикӀ тӀардай ка

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЛИХУН

    гл., -да, -на; -из, -зава; -0 || -а, -ин, -рай, -мир; илих тавун, илих тахвун, илих хъийимир юкь гьалдна агъуз хьун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУЛУХЪАН

    нугъ., сущ. хуларбан.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧЛАХЪУН

    нугъ., гл.; -да; -на гъил(ер) галачир гьалдиз гъун. Гьа вугана. Зукь атӀана, КӀвал-югъ такваз, алахъна

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЧУЬНУЬХУН

    ...лекь. 2) вичи ийизвай, авур кар, вичин ният(ар) масадбуруз лугьун тавун, масадбуруз къалур тавун. [НацӀамур]. Ша, чӀехид! ИкӀ ша! Куь секретарша гь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУГУН

    гл., вуж-вуч; -да, -на, -из, -зава: -0, -ин, -рай, -мир; алуг тавун, алуг тахвун, алуг хъийимир вуч цӀун ялаври кун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШУЛУГЪУН

    кил. ШУЛУГЪАРУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛУДУН

    гл., каузат., ни вуж-вуч; -да, -на, -из, -зава: -0 || -а, -ин, -рай, -мир; алуд тавун, ахлудун, алуд тахвун, алуд хъийимир 1) ни, куь вуч нелай, кв

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАХУН

    ...анжах кьел кутадай хьиз, гьакӀ дад патал, хъчарикай ийизвай хапӀадал алахун патал бес жезвай. Б. Гь. Хайи чилел. Шарвилиди алахна Вичин хирел к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАХЬУН

    гл., вуч -да, -на; - из, зава; -0 || -а, -ин, -рай, -мир; алахь тавун, алахь тахвун, алахь хъийимир 1) ргаз цӀал эцигнавай затӀ (нек, яд, шурва), з

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ALUSUN

    (Zəngilan) bax alısın. – Bə:ndə yaxşı alusun var, heyvannarı apar ora

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • АЛАХЬУН

    сущ.; -и, -а; -ар, -ри, -ра гьаваяр хъсан патахъ дегиш хьанвай гьал. Куьн алахьуниз килигмир, - ЦӀару рахаз-рахаз цавуз килигна

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • алахун

    (-из, -на, алах/-а) - посыпать (кого-что-л.) : кайи лекьерал кьел алахун (перен.) - бередить сердечные раны, напоминать о горе, вызывать неприятные во

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • АЛАХЪУН

    гл.; -да, -на; -из, -зава; -0 || -а, -ин, -рай -мир; алахь тавун, алахь тахвун, алахь хъийимир 1) вуж нел минетралди, хъуьтуьл гафаралди ва я кичӀер

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАХЪУН

    сущ.; -и, -а; ар, -ри, ра са гъихьтин ятӀани фикир кьилиз акъудун патал ийизвай гьерекатдин тӀвар. Амма чи алахъунар кьиле фидачир

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАХЬУН

    ...хъийимир марфар, цифер авачир гьава хьун, азгар хьун. Марфар къун, алахъун ва маса крар чир жедай. А. Ф. Лянет. Дурнад вил хьиз алахьнава вили цав.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SÜSTLƏŞMƏK

    гл. 1. суст хьун, гацум хьун, гьисс амукь тавун, уьлуьхун; 2. пагь атӀана амукьун, кьурана амуьун, къах хьана амукьун, уьлуьхун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УЯХУН

    also. уях 3) (уях авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • уяхун

    см. уях 3. (уях авун).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • УЛЮЛЮ

    межд. ovç. tut! (itə əmr)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ULĞUN

    I (İmişli) bax ilğım. – Ulğun yayda issidə olır II (Oğuz) hülqum. – Bə:zi kişilərin ulğunu yoxdu, söz saxlamır

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • УЯХУН

    bax уяхарун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • УЬЛКВЕ

    n. country, state, nation; region, clime. УЬЛУЬХУН adj. apathetic, lethargic, listless, torpid. УЬЛЧИ also. илчи.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • УЬЛКВЕ

    n. country, state, nation; region, clime. УЬЛУЬХУН adj. apathetic, lethargic, listless, torpid. УЬЛЧИ also. илчи.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • QICLAŞMAQ

    гл. таб акьалтун, агаж хьун, гацум хьун, къиж хьун, уьлуьхун, юзуриз (юзаз) тежез чӀагай хьиз хьун (мес. гъил, кӀвач, беден).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QIC:

    qıc olmaq таб акьалтун, агаж хьун, гацум хьун, къиж хьун, уьлуьхун, юзуриз (юзаз) тежез чӀагай хьиз хьун (мес. гъил, кӀвач, беден).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SÜST

    ...пер. гьиссуз, кей; süst olmaq суст хьун, кей хьун, гацум хьун, уьлуьхун; 3. нареч. пер. суст, рикӀ чуькьуьдай тегьерда, гзаф марагъсуз.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KEYİMƏK

    ...амукь тавун; къах хьун, къах хьана амукьун, кьурун; суст хьун, уьлуьхун, лепеш хьун (мес. беден); 3. пер. тӀимил хьун, зайиф хьун, яваш хьун (мес. тӀ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞAC

    ...кӀеви хьун, кьуру хьун; б) кӀарас хьиз хьун, кӀанчӀ хьиз хьун, уьлуьхун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
OBASTAN VİKİ
Uluqun
Uluqun və ya Uluqoyun - türk və altay mifologiyasında işıq ilahisi. O, Yer üzündə işığı təmin edər. Ulukun/Ulugun (Ulu Gün) eyni zamanda novruz bayramı deməkdir və işıq, atəş ilə də əlaqəlidir.
Suluqun
Suluqun Xan - türk və altay mifologiyasında yeraltı padşahı. Sülükün Xan olaraq da bilinər. İlk insanın oğlu kimi qəbul edilir. Ruhu yeraltına gedib oradakı dənizi idarə etməyə başlamışdır. Sular altındakı səltənətə hökm edər. Saysız sürüsü vardır. Yeniyılda (Novruzda) yer üzünə çıxar. Gələcək ildə nələr olacağını bilər. İnsana bənzər, qısa boylu və qaşsızdır. Özünə bağlı, Suluqunlar adı verilən ruhlar vardır.
Uludüz
Uludüz — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Hoçaz kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Uludüz kəndi dağətəyi ərazidədir. Keçmiş adı Yuxarı Mollalar olmuşdur. Yaşayış məntəqəsi Mollalar kəndindən köçüb gəlmiş ailələrin Uludüz adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Oykonim "böyük düz, böyük ərazi" mənasındadır.1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.
Uluru
Uluru və ya Ayers-rok — Avstraliyanın çöl bölgəsində qumdaşından ibarət qaya formalaşması. Qayanın yerləşdiyi ərazidə Uluru-Kata Tyuta Milli Parkı yaradılmışdır. == Coğrafiya == Uluru təxminən 2 km uzunluğunda və 1,7 km enindədir və ümumi sahəsi 9,4 kilometrdir. Zirvənin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 862,5 m, ətraf düzənlikdən nisbi hündürlüyü isə 348 m-dir. Uluru 1336 km² sahəsi olan Kata Tyuta milli parkı ilə əhatə olunmuşdur və UNESCO tərəfindənÜmumdünya İrsi siyahısına daxil edilib. == Geologiya == Uluru qonşusu Kata Tyuta ilə birlikdə təxminən 600 milyon il əvvəl meydana gəlmişdir. Bu yoğrultunun bir qismi zəlzələlərdən sonra təkrar səthə çıxmışdır. Uluru'nun arxa tərəfində, Avstraliya aborigenləri tərəfindən müqəddəs olaraq qəbul edilən su hövzələri var. Uluru o zamandan bəri davamlı bir şəkildə havanın təsirinə məruz qalan, paslı qırmızı rəngdə qum daşından (qırmızı bir mineral) meydana gəlmişdir. Rəngi tərkibində çoxlu dəmir olmasından irəli gəlir.
Buludun növləri
== Bulud == Havada həmişə müəyyən qədər su buxarı olur. Hava soyuduqda su buxarı birləşir, iriləşərək kondensasiyaya uğrayır. Su buxarının maye hala keçməsi prosesi su buxarının kondensasiyası adlanır. Su buxarı yer səthinə yaxın kondensasiya və sublimasiya etdikdə duman, sərbəst atmosferdə olduqda isə bulud yaranır. == Buludun növləri == Tərkibinə görə buludlar sulu, buzlu və qarışıq olur.Təsnifatına görə isə 3 qrupa, 10 formaya, yüzlərlə növə bölünür. === Laylı buludlar === Laylı buludlar-ilin soyuq dövründə 2000m hündürlükdə (2-3km-ə kimi) yaranır.Əsasən qışda üstün olur.Havanı tam təşkil edir.Mülayim havanın yuxarı qalxması ilə yaranır.3 forması var: laylı laylı-yağış yüksək laylı === Topa buludlar === Topa buludlar - 2-6km hündürlükdə yaranırlar.Topa buludlar yayda, yazın sonu və payızın əvvəlində daha çox olurlar.Yaranmasına səbəb qızmış isti havanın sürətlə yuxarı qalxmasıdır.4 forması vardır: topa topa-yağış topa-laylı yüksək topa === Lələkvari buludlar === Lələkvari buludlar - 6km-dən hündürdə (10-12km) yaranır. Qışda üstün olur.
Kiçik Ulukul
Kiçik Ulukul — Ufa şəhərinə daxil olan Kirov rayonu Ataevka kəndi, Ataevskaya küçəsinin şimalında yerləşir. == Ədəbiyyat == Синенко С. Г. Уфа старая и новая. — Уфа: Государственное республиканское издательство «Башкортостан», 2007. — 272 с. — 3000 экз.
Sülhün əzələləri
Fulton çıxışı — 1945-in sonu 1946-cı ilin əvvəllərində Vinston Çörçill bir neçə ay ABŞ-də səfərdə olduğu müddətdə prezident Harri Trumenlə, dövlət departamentinin rəhbərləri və digər siyasi xadimlərlə görüşlər keçirir. Çörçill bir neçə həftə Floridadakı kurorta qaldığı müddətdə "Sülhün əzələləri" adlı çıxışını hazırlayır. Çörçillin nitqi Ettli, Boven, Trumen və dövlət katibi Ceyms Birnsin razılığı ilə baş tutur. Çörçill nitqinin əvvəlində çıxışının ümumdünya əhəmiyyətini daşıdığını və okeanın o tayındakı qardaş ölkələrə səsləndiyini vurğulayır. Çörçillin 1946-cı ilin 5 mart tarixində Fultonun Vestminster kollecindəki "Sülhün əzələri" adlı nitqindən əsas hissələr: - İndi biz hansı strateji konsepsiyaya əməl etməliyik? Biz indi bütün ölkələrdə, hər bir evin, ailənin, azadlığını və təhlükəsizliyini təmin etməliyik. Buna nail olmaq üçün 2 dəhşətdən xilas olmaq lazımdır - müharibələr və tiranlar. Məqsədimiz yeni müharibələrin qarşısını alnması olmalıdır. İndi müharibələrin qarşısını almaq üçün beynəlxalq təşkilat yaranıb. Millətlər Cəmiyyətinin xələfi olan Birləşmiş Millətlər Təşkilatı yaradılmışdır.
Ölümün toxunuşu
Ölümün toxunuşu və ya Dim Mak (sadə çin heroqlifləri: 点脉 rəsmi çin heroqlifləri: 點脈, pinyin: diǎnmài, Yutping: dim2 mak6) — qədim çin döyüş sənətlərinin sistemidir. Bir sıra döyüş sənətlərində istifadə olunur. == Xarakteristika == "Ölümün toxunuşu" Şaolin rahiblərinin gizli döyüş sənətidir. Onun analoqları Vyetnam, Yaponiya, Tibet, Hindistan, Nepal, Laos, Seylonda mövcuddur. Adından bəlli olduğu kimi "Ölüm toxunuşu" ilə insanı istənilən hala gətirmək olar. Yəni, insan bu zaman ölə də bilər. Döyüş sənətinin əsasında tibb sənəti dayanır. Ölkələrdə daha çox Kyuşo Citsu istifadə edilir. Bu ad Yaponcadır. Əslində isə "Ölümün toxunuşu" sənətidir.
Abıy ulusu
Abıy ulusu (saxa Абый улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Belaya Qora şəhər tipli qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Arktikada (coğrafi koordinatları: 146 ° 25 'şərq uzunluğu və 68 ° 32' şimal enliyi), Kolıma ovalığında yerləşir. Allayıaxa, Orta Kolıma, Yuxarı Kolıma, Muoma və Ust-Yana ulusları ilə həmsərhəddir. Ərazi — 69,4 min km²-dir. Rusiyadakı on birinci ən uzun çay olan İndigirka və Uyandı çayları rayon ərazisindən axır. Aşağıdakı yaşayış məntəqələri rayonda yerləşir: Suturuoxa, Kuberqan, Abu, Sıagqannah, Kenq-Kuel. Çoxlu sayda kiçik və böyük göllərə sahibdir (təxminən 12000), bunlardan ən böyüyü Ojoqino gölüdür. Landşaft əsasən meşə-tundra ilə təmsil olunur. Bitki örtüyündə Qmelin şamı üstünlük təşkil edir.
Aldan ulusu
Aldan ulusu (saxa Алдан улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Aldan şəhəridir. == Tarixi == Rayon 5 may 1930-ci ildə qurulmuşdur. == Coğrafiyası == Rayon Saxa Respublikasının cənubunda, Aldan qalxanında yerləşir. Burad yaşı 3 milyard ildən çox olan ən qədim kristal qaya formasiyaları üzə çıxır. Rayonun ərazisi 156,8 min km²-dir. Bölgədəki ən yüksək nöqtə 2.264 m-dir (Qonam çayının yuxarı hissəsində olan bir dağ). Rayonun böyük çayları: Aldan, Unqra, Timpton, Qonam, Uçur, Amqa. Bütün çaylar sürətli axına malikdir. Bölgə çökəkliklər və qarışıqlarla zəngindir.
Allayıaxa ulusu
Allayıaxa ulusu (saxa Аллайыаха улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Çokurdax şəhər tipli qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Respublikanın şimal-şərqində, Şimal Qütb dairəsindən kənarda, İndigirka çayının aşağı axarında yerləşir. Şimalda Şərqi Sibir dənizi, şərqdə Aşağı Kolıma ilisi, cənub-şərqdə Orta Kolıma ulusu, cənubda Abıy ulusu, qərbdə Ust-Yana ulusu ilə həmsərhəddir. Ulusun çox hissəsi Yana-İndigirka və Kolıma ovalığında yerləşir. Cənubda - Polous silsiləsi, Ulaxan-Sis silsiləsi, şərqdə - Kondakov dağları tərəfindən əhatə olunur. Rayonun sahəsi 107,3 min km²-dir. Böyük çaylar çoxsaylı qollara sahibdir:İndigirka, Allayıaxa, Beryolyox, Böyük Erça, Xroma, Şandrin və başqaları. Rayon çoxlu göllərə sahibdir. Bunlardan ən böyüyü Moqotoevo, Ojoqino, Bakul, Soluntax və s.
Amma ulusu
Amma ulusu (saxa Амма улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Amma kəndidir. == Coğrafiyası == Mərkəzi Yakutiyanın cənub-şərqində yerləşir. Şimaldan Çurapçı ulusu, şərqdən və cənub-şərqdən Ust-Mayski ulusu ilə, cənubdan və qərbdən Aldan ulusu ilə, şimal-qərbdən Xanqalas və Meqino-Kanqalas ulusları ilə həmsərhəddir. Rayonun sahəsi 29,4 min km²-dir. === Təbii şərait === Amma çayının orta axarında, Prilenski yaylasında yerləşir. Yanvarda orta temperatur −38 … — 42 ° C, iyulda + 16 … + 18 ° C təşkil edir. Yağıntı ildə 200–250 mm-dir. == Tarixi == Ulusun mərkəzi 1652-ci ildə rus kəndli fermerləri tərəfindən Amqinskaya qəsəbəsi olaraq qurulan Ammadır. Saxalıların yerli sakinlərinin əkinçilik mədəniyyətinə qoşulduğu ilk rayonlardan biridir.
Anabar ulusu
Anabar ulusu (saxa Анаабыр улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Saskılax kəndidir. == Coğrafiyası == Anabar ulusu Saxa Respublikasının şimal-qərbində, şimal enliyinin 71° ilə 76° arasında yerləşir. Ulus 55.6 min km² geniş bir ərazini tutur və respublikanın Bulun və Olenok ulusları, həmçinin Krasnoyarsk diyarının Taymır Dolqan-Nenes rayonu ilə həmsərhəddir. Böyük çayları: Anabar, Uele. Böyük gölləri: Ulaxan-Kyuel, Baqanıtta-Kyuel, Sappiya. == Tarix == 10 dekabr 1930-cu ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin Rəyasət Heyəti Yakutiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibində şimaldakı kiçik etnik qrupların məskunlaşdığı ərazidə, Anabar milli (Evenk) bölgəsinin (regional mərkəz Uca) qurulması qərarı alır. Qərarı Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M. İ. Kalinin imzalayır. Anabar ulusu hələ də bir milli mahal statusunu qoruyub saxlayır. 1 yanvar 2003-cü ildən etibarən Anabar ulusunda inzibati islahat aparılır.
Bulun ulusu
Bulun ulusu (saxa Булуҥ улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikası tərkibindəki inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Tiksi şəhər tipli qəsəbəsidir. == Coğrafiya == Rayonun sahəsi 235.1 min km²-dir. Yakutiyanın şimalında Lena, Olenok və Omoloy çaylarının aşağı axınlarında yerləşir. Respublikanın Arktik qurşaqda yerləşən ulusları qrupuna aiddir. Ulusun ərazisinə Yeni Sibir adaları daxildir. Şərqdə Ust-Yana və Verxoyansk ulusları, cənubda Even-Bıtantay və Jiqan, qərbdə Olenok və şimal-qərbdə Anabar ulusları ilə sərhədlənir. Şimal və şimal-şərqdə Laptevlər dənizi, Yeni Sibir adalarının şərqindən isə Şərqi Sibir dənizinin suları ilə yuyulur. Ulus Saxa Respublikasının ən böyük uluslarından biridir. Təbii şəraitRelyefə görə ulusun ərazisi iki hissəyə bölünür.
Bülənd Ulusu
Bülənd Ulusu (7 may 1923, Üsküdar, İstanbul ili – 23 dekabr 2015, İstanbul) – Türkiyə Respublikasının Baş naziri (1980–1983-cü illər). == Həyatı == Saim Bülənd Ulusu 1923-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. 1 may 1940-cı ildə Hərbi Dəniz Məktəbinə daxil olmuş və 15 oktyabr 1941-ci ildə "asteğmen" (ən kiçik hərbi rütbə) rütbəsi alaraq buranı bitirmişdir. Bundan sonra müxtəlif qərargah vəzifələrində çalışmışdır. 1955-ci ildə Hərbi Dəniz Akademiyasını bitirmişdir. TCG Gaziantepe Komutanlığı və müxtəlif qərargah vəzifələrini icra etmiş və briqada generalı rütbəsinə (1964-cü il) qədər yüksəlmişdir. Bu rütbədə Dəniz Qüvvələri Komutanlığı Harekat Dairə Başqanlığında mina flotunda komandir köməkçisi vəzifəsində çalışmış, 1967-ci ildə general-mayor rütbəsi almışdır. Hərbi Flot Komandanlığı və Dəniz Qüvvələri Komandanlığı Hətəkatı Başqanlığında çalışmışdır. 1970-ci ildə general-leytenant rütbəsi almışdır. Şimal Dəniz Sahə Komandanı, , Dəniz Qüvvələri Komandanlığı qərargah rəisi və Dəniz qüvvələri Komandanı vəzifələrini yerinə yetirmiş və 1974-cü ildə general rütbəsini almışdır.
Bülənt Ulusu
Bülənd Ulusu (7 may 1923, Üsküdar, İstanbul ili – 23 dekabr 2015, İstanbul) – Türkiyə Respublikasının Baş naziri (1980–1983-cü illər). == Həyatı == Saim Bülənd Ulusu 1923-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. 1 may 1940-cı ildə Hərbi Dəniz Məktəbinə daxil olmuş və 15 oktyabr 1941-ci ildə "asteğmen" (ən kiçik hərbi rütbə) rütbəsi alaraq buranı bitirmişdir. Bundan sonra müxtəlif qərargah vəzifələrində çalışmışdır. 1955-ci ildə Hərbi Dəniz Akademiyasını bitirmişdir. TCG Gaziantepe Komutanlığı və müxtəlif qərargah vəzifələrini icra etmiş və briqada generalı rütbəsinə (1964-cü il) qədər yüksəlmişdir. Bu rütbədə Dəniz Qüvvələri Komutanlığı Harekat Dairə Başqanlığında mina flotunda komandir köməkçisi vəzifəsində çalışmış, 1967-ci ildə general-mayor rütbəsi almışdır. Hərbi Flot Komandanlığı və Dəniz Qüvvələri Komandanlığı Hətəkatı Başqanlığında çalışmışdır. 1970-ci ildə general-leytenant rütbəsi almışdır. Şimal Dəniz Sahə Komandanı, , Dəniz Qüvvələri Komandanlığı qərargah rəisi və Dəniz qüvvələri Komandanı vəzifələrini yerinə yetirmiş və 1974-cü ildə general rütbəsini almışdır.
Jıqan ulusu
Jıqan ulusu (saxa Эдьигээн улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Jıqansk kəndidir. == Coğrafiyası == Sahəsi - 140,2 min km²-dir. Saxanın şimalında yerləşir. Şimaldan Bulun ulusu ilə, şərqdən Even-Bıtantay, cənub-şərqdən Kobyay, cənub-qərbdən Vilyoy və qərbdən Olenok ulusları ilə həmsərhəddir. === Təbii şərait === Ulus Mərkəzi Yakut yaylasında, Verxoyansk silsiləsinin ətəklərində yerləşir. Ulus Lena çayını cənubdan şimala keçir. Lenanın çoxsaylı qolları ulus ərazisindən axır - Linde, Muna. Yanvar ayının orta temperaturu −36 ... −40 ° C, iyul + 14 ...
Kobyay ulusu
Kobyay ulusu (saxa Кэбээйи улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli Sanqar qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Sahəsi — 107,8 min km²-dir. Mərkəzi Saxanın şimal hissəsində yerləşir. Şimaldan Even-Bıtantay ulusu, şimal-şərqdən Verxoyansk, şərqdən Tompon ulusu, cənubdan Ust-Aldan, Nam və Qornı ulusları ilə, qərbdən Vilyoy ilə və şimal-qərbdən Jigan ulusu ilə həmsərhəddir. === Təbii şərait === Ulusun relyefi dağlıq və düzəndir: şimalda və şimal-şərqdə Verxoyansk silsiləsi, ulusun qalan hissəsi Mərkəzi Yakut ovalığı. Yanvar ayının orta temperaturu dağlarda −36 ° C-dən, vadidə −40 ° C-yə, iyul ayı dağlarda +10 ° C-dən, vadidə +18 ° C-ə qədərdir. Yağıntının miqdarı illik olaraq düzənliklərdə 200–250 mm, dağlarda isə 500–600 mm-ə düşür. Əsas çayları: Lena (Aldan və Linda çayları) və Vilyoy. Digər çayları: Lampu.ka (uzunluğu 299 km), Lunkubey (uzunluğu 114 km), Mundalıq (103 km uzun), Balamakan (65 km).
Lena ulusu
Lena ulusu (saxa Лиэнскэй улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Lensk şəhəridir. == Coğrafiyası == Respublikanın cənub-qərbində, Prilenski yaylasının daxilində yerləşir. Rayonun ərazisi 77,0 min km²-dir. Ulus şimaldan respublikanın Mirnin, şimal-şərqdən Suntar, şərqdən Olyokmin ulusları, qərbdən və cənubdan İrkutsk vilayəti ilə həmsərhəddir. Böyük çayı: Lena çayı. Digər çayları: Vitim, Nuya, Peleduy. == Tarixi == Rayon 30 yanvar 1930-cu ildə yaranmışdır. == Əhalisi == UrbanizasiyaŞəhər şəraitində (Lensk şəhəri, Vitim və Lepeduy qəsəbələri) ulus əhalisinin 87,15 % -i yaşayır. == Yerli özünü idarəetmə == Lena ulusu ərazisinə 3 şəhər və 8 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 19 yaşayış məntəqəsi daxildir.
Mirnı ulusu
Mirnı ulusu (saxa Мииринэй улууhа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Mirnı şəhəridir. == Coğrafiyası == Sahəsi 165,8 min km²-dir. Şimaldan və şimal-şərqdən Olenok ulusu, şərqdən Nyurba və Suntar ulusları, cənubdan Lena ulusu, qərbdən İrkutsk və Krasnoyarsk vilayətləri ilə həmsərhəddir. Bu ərazidə böyük bir anomal vadilərdən biri Ölüm vadisi yerləşir. === Təbii şərait === Relyefi platodur. Ulusun şimalında Vilyoy yaylası, cənubda Prilensi yaylası yerləşir. Böyük çayı Vilyoydur. Ulus ərazisində Vilyoy su anbarı yerləşir. Yanvar ayının orta temperaturu cənubda -32 ° C-dən şimalda -40 ° C, iyulda + 14 ...
Muoma ulusu
Muoma ulusu (saxa Муома улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Xonuu kəndidir. Ulus ərazisində Muoma milli parkı yerləşir. == Coğrafiyası == Yakutiyanın şimal-şərqində yerləşir. Rayonun ərazisində Çerski silsiləsinin ən yüksək nöqtəsi Pobeda dağı yerləşir. Sahəsi 104,6 min km²-dir. Cənubdan Oymoyakon, cənub-qərbdən Tompo, şimaldan Abıy, şimal-şərqdən Yuxarı kolıma, şimal-qərbdən Ust Yanski, qərbdən Verxoyansk ulusu ilə həmsərhəddir. Muoma ulusunun inzibati mərkəzi Xonuu kəndidir. Kənd Muoma çayının sağ sahilində yerləşir. Muoma çayı İndigirka çayının bir qoludur.
Nam ulusu
Nam ulusu (saxa Нам улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Nam kəndidir. Kənd respublikanın paytaxtı Yakutskdan quru ilə 84 km, su yolu ilə 96 km məsafədə yerləşir. == Coğrafiyası == Mərkəzi Yakutiyada yerləşdi. Sahəsi - 11,9 min km²-dir. Relyef düzdür, ulus Mərkəzi Yakut düzənliyində yerləşir. Yanvar ayının orta temperaturu -42 °C, iyul + 17 ... + 18 °C arasında dəyişir. Yağıntının illik miqdarı 200–250 mm-dir. Ulusun ərazisindən axan ən böyük çay çoxsaylı Lenadır.
Olenok ulusu
Olenok ulusu (saxa Өлөөн улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Olenok kəndidir. == Coğrafiyası == Ulusun sahəsi 318.0 min km²-dir. Saxanın ən böyük ulusudur. Sahəsi Saxa Respublikasındakı ən kiçik olan Meqino-Xanqalas ulusundan 27 dəfə daha böyükdür. Ulus şimaldan Anabar ulusu, şimal-şərqdən Bulun ulusu, şərqdən Jıqan, Vilyoy ulusu, Yuxarı Vilyoy ulusu, cənub-şərqdən Nyurba ulusu, cənubdan Mirnı ulusu ilə həmsərhəddir. Həmçinin Krasnoyarsk diyarının Taymır Dolqan-Nenes rayonu ilə həmsərhədə malikdir. Respublikanın şimal-qərbində, Arktika Dairəsindən kənarda, Olenok və Anabar çaylarının hövzələrində yerləşir. Yakutskdan rayon mərkəzinə getmək üçün min kilometrdən çox yol qət etmək lazımdır. Avtomobil yolu ilə 2026 km, su ilə 3989 km.
Olyokminski ulusu
Olyokminski ulusu (saxa Өлүөхүмэ улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Olyokminsk şəhəridir. == Coğrafiyası == Saxanın cənub-qərbində, Sibir platformasında yerləşir. Ərazisinin əksəriyyəti əhəng daşından ibarətdir. Relyefi orta dağlıqdır. Ulusun çox hissəsi Olekmo-Çarski və Çuqinski yaylaları, şimalda Prilenski yaylası, cənubda Udokan silsiləsinin şimal hissəsi tərəfindən əhatələnir. Yanvar ayının orta temperaturu −30 ° C-dən 35 ° C-dək, iyulda +12 ° C-dən, vadidə +18 ° C-dək. İllik yağıntının miqdarı 200 ilə 300 mm arasında dəyişir. Ən böyük çay Lenadır. == Tarixi == Olyokminskinin quruluş tarixi, kazaklar Lenanın sol sahilində bir qala qurduğu zaman, 1635-ci il sayılır.
Oymyakon ulusu
Oymyakon ulusu (saxa Өймөкөөн улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli Ust Nera qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Ulusun sahəsi 92,3 min km²-dir. Saxanın şərqində yerləşir. Bu Saxa Respublikasında ən böyük uluslar arasında 14-cüdür. Cənub-qərbdən Ust-May ulusu ilə, qərbdən Tompon ulusu ilə, şimaldan Muom ulusu, şərqdən Magadan vilayəti və cənubdan Xabarovsk diyarı ilə həmsərhəddir. === Təbii şərait === Relyefi dağlıqdır. Ulusun şərqində Nerskoye yaylası; mərkəzi hissədə Tas-Kistabıt silsiləsi; qərbdə Oymyakon dağları, Elqa yaylası, Suntar-Xayat silsiləsi; şimalda Çerski dağ sisteminin silsilələri. Ulusun bütün ərazisi İndigirka çayı hövzəsində yerləşir. Oymyakon kəndində, şimal yarımkürəsində ən aşağı temperaturdan biri (−71.2 ° C.) qeydə alınmışdır.