Lüğətlərdə axtarış.

Far Cry 2 - Far Cry seriyasının 2-ci oyunu == Haqqında == Far Cry 2 2008-ci ildə Ubisoft Montreal tərəfindən hazırlanmış və Ubisoft tərəfindən Microsoft Windows, PlayStation 3 və Xbox 360 üçün nəşr edilmiş birinci şəxs atıcı oyundur. Gameloft tərəfindən hazırlanmış və nəşr edilmiş mobil telefonlar üçün verisyası da mövcuddur. Bu, Far Cry seriyasındakı ikinci əsas girişdir. Vətəndaş müharibəsinə qərq olmuş qondarma Afrika ölkəsində keçən hekayə münaqişəni alovlandıran silah taciri Jackal'ı öldürmək tapşırığı almış muzdlu əsgərdən bəhs edir. Oyunçu sağlamlıqlarını və avadanlıqlarını idarə edərkən Buddys adlı qruplar və müttəfiqlər üçün tapşırıqları tamamlayaraq açıq dünyanı gəzir. Rəqabətli multiplayer rejimi oyunçulara komandalarda və ya fərdi şəkildə mübarizə aparmağa imkan verir. == Oynanış == Oynana bilən personaj doqquz mövcud muzdludan ibarət bir hovuzdan seçilir; Qalan səkkiz və bəzi başqa oynanmayan muzdlu personajlar oyun başlayanda dünyaya paylanır. Ətraf mühit səhradan savanna və meşəyə qədər müxtəlif əraziləri əhatə edir. Muzdlu hərbçinin tapançalar, hücum tüfəngləri, raketatanlar, snayper tüfəngləri və minaatanlar da daxil olmaqla otuz odlu silahdan seçim etmək imkanı var. Oyunda təkcə uzaqdan döyüş silahları yox, həmçinin yaxın döyüş sevənlər üçün də silahlar vardır.

Far Cry 3 — "Ubisoft Montreal" studiyası tərəfindən hazırlanmış və "Ubisoft" tərəfindən yayımlanmış 2012-ci il birinci şəxs atıcı videooyunu. Bu "Far Cry" videooyun seriyasındakı üçüncü epizodudur. Oyunda hadisələr uydurma tropik bölgə olan "Ruk adaları"nda cərəyan edir. Oynanış döyüş və kəşfə fokuslanır. Oyunçuların məqsədi düşmənləri məhv etmək və müxtəlif vasitələrdən istifadə edərək vəhşi təbiətdə sağ qalmaqdır. Oyunun baş qəhrəmanı Ceyson Brodi dostları ilə istirahət edərkən dəniz quldurlarının hücumuna məruz qalır, onun dostları girov götürülür, Ceysonun məqsədi dostlarını xilas etmək və sağ qalaraq adadan qaçmağın yolunu tapmaqdır.

Far Cry 4 - Far Cry seriyasının 4-cü oyunu == Haqqında == Far Cry 4, Ubisoft Montreal tərəfindən hazırlanmış və Ubisoft tərəfindən nəşr edilmiş 2014-cü il birinci şəxs atıcı oyunudur. Oyun 2012-ci il Far Cry 3 video oyununun davamçısıdır və Far Cry seriyasının dördüncü əsas hissəsidir. Uydurma Himalay ölkəsi Kyratda qurulan oyun, zalım kral Paqan Min tərəfindən idarə olunan Kirat Kral Ordusu ilə Qızıl Yol adlı üsyançı hərəkat arasında vətəndaş müharibəsində yaxalanmış gənc Kirati-Amerikalı Ajay Ghale-nin izləyir. Gameplay döyüş və kəşfiyyata yönəlib; Oyunçular müxtəlif silahlardan istifadə edərək düşmən əsgərləri və təhlükəli vəhşi təbiətlə döyüşürlər. Oyun, şaxələnmiş hekayə və yan tapşırıqlar kimi rol oyunlarında tapılan bir çox elementi ehtiva edir. Oyun həmçinin xəritə redaktoru və həm kooperativ, həm də rəqabətli multiplayer rejimlərinə malikdir. Oyun özü əvvəlki seriyanın 3 oyununa bənzəsə belə özünəxas atmosferi və daha üstün qrafikası ilə oyunçulara həm əvvəlki oyunların nostalgiyasını yaşadır, həm də Far Cry sevənlər üçün əla layihə olur. 2014-cü ilin may ayında elan edilmiş Far Cry 4-ün inkişafı Assassin's Creed III-ün 2012-ci ilin sonunda buraxılmasından qısa müddət sonra başladı. Komanda əvvəlcə Far Cry 3-ün hekayəsini davam etdirən birbaşa davam filmi hazırlamaq niyyətində idi, lakin sonradan bu fikir bir kənara qoyuldu və komanda oyun üçün yeni quruluş və hekayə hazırlamağa qərar verdi. Far Cry 4-ün bəzi aspektləri Nepal Vətəndaş Müharibəsindən ilhamlanıb və oyunun antaqonisti Paqan Minin dizaynı Yapon filmləri Ichi the Killer və Brother-dan ilhamlanıb.

Far Cry 5 - Far Cry seriyasının 5-ci oyunu == Haqqında == Far Cry 5, Ubisoft Montreal və Ubisoft Toronto tərəfindən hazırlanmış və Ubisoft tərəfindən nəşr edilmiş 2018-ci il birinci şəxs atıcı oyunudur. Oyun 2014-cü ildə Far Cry 4-ün varisi və Far Cry seriyasının beşinci əsas hissəsidir. Amerika Birləşmiş Ştatlarının Montana ştatının qondarma bölgəsi olan Hope County-də qurulan oyun, xarizmatik və güclü lideri Cozef Seedin əmri ilə mahalı ələ keçirmiş qiyamət kultu olan Project Eden's Gate ətrafında cərəyan edir. Oyunçular Hope County-də tələyə düşmüş adı açıqlanmayan şerif müavininə nəzarət edir və bölgəni Toxumların və Eden Qapısının despotik idarəçiliyindən xilas etmək üçün müxtəlif müqavimət qrupları ilə işləməli olurlar. Oyunun özü əvvəlki oyunlarda olduğu kimi döyüş və kəşfiyyata yönəlib; Oyunçular müxtəlif silahlardan istifadə edərək düşmən əsgərləri və təhlükəli vəhşi təbiətlə döyüşürlər. Oyun, şaxələnmiş hekayə və yan tapşırıqlar kimi rol oyunlarında tapılan bir çox elementi ehtiva edir. Oyun həmçinin xəritə redaktoru, kooperativ multiplayer rejimi və rəqabətli multiplayer rejiminə malikdir. 2017-ci ilin əvvəlində elan edilmiş Far Cry 5-in inkişaf prosesi olduqca geniş idi. Komanda Amerikada yerləşməyə qərar verməzdən əvvəl müxtəlif konsepsiyaları araşdırdı. Oyun Soyuq Müharibə və 11 Sentyabr hücumları kimi müasir tarixdə baş verən müxtəlif ictimai-siyasi hadisələrdən çox ilhamlanıb.

Far Cry 6 - Far Cry seriyasının 6-cı oyunu == Haqqında == Far Cry 6, Ubisoft Toronto tərəfindən hazırlanmış və Ubisoft tərəfindən nəşr edilmiş 2021 birinci şəxs atıcısıdır. Bu, Far Cry seriyasının altıncı əsas hissəsidir və 2018-ci ildə Far Cry 5-in davamçısıdır. Oyun "El Presidente" Anton Castillo (Ciancarlo Esposito tərəfindən canlandırılan) tərəfindən diktatura kimi idarə olunan və oğlu Dieqonu (Anthony Gonzales) onun hakimiyyətinə riayət etmək üçün böyüdən, Karib dənizinin qondarma Yara adasında qurulur. Oyunçular Castillo və onun rejimini devirməyə çalışan partizan döyüşçüsü Dani Rojas (nisa Gündüz və ya Sean Rey tərəfindən səslənir) rolunu alırlar. Gameplay döyüş və kəşfiyyata yönəlib; Oyunçular müxtəlif silah və nəqliyyat vasitələrindən istifadə edərək düşmən əsgərləri və təhlükəli vəhşi təbiətlə döyüşürlər. Oyunda rol oynayan oyunlarda tapılan bir çox element var, məsələn, səviyyə sistemi və yan tapşırıqlar. Kooperativ multiplayer rejimi də var. Far Cry 6-nın inkişafı təxminən 2016-cı ildə başladı və geniş iş aparıldı. Oyunun təsviri üçün komanda yaxın tarixdəki müxtəlif inqilabları, xüsusən 1953-1959-cu illərdəki Kuba İnqilabını araşdırdı. Oyun bir millətdə faşizmin yüksəlişi, imperializmin dəyəri və azad və ədalətli seçkilərə ehtiyac kimi mövzuları əhatə edən Far Cry 5-in yaratdığı mübahisələrə cavab olaraq "siyasi" olmaq üçün hazırlanmışdır.

Look Away (azərb. Üz döndər‎) — Finlandiyanın 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.Darude və Sebastian Reyman "Look Away" mahnısı ilə Finlandiyanı İsrailin Tel-Əviv şəhərində keçirilən Avroviziya 2019-da təmsil edəcək. Mahnı Sebastian Reyman və Villa Vertanen (Darude) tərəfindən bəstələnmişdir.

Far Cry Ubisoft tərəfindən nəşr olunan birinci şəxs atıcı oyunudur. İlk oyun, Far Cry, CryEngine Proqramının premyerası üçün Crytek tərəfindən hazırlanmış və 2004-cü ilin mart ayında buraxılmışdır. Seriyanın növbəti oyunlarında CryEngine-in modifikasiya olunmuş Ubisoft versiyası, açıq dünyada oynamağa imkan verən Dunia mühərriki istifadə edilmişdir. Seriyada altı əsas oyun vardır. Far Cry oyunları inkişaf tarixinə görə heç bir əhəmiyyətli paylaşılan hekayə elementlərinə malik deyil, əksinə oyunçunu səhra mühitində yerləşdirmək mövzusunu paylaşır, burada onlar regiona nəzarət edən bir və ya bir neçə despotla mübarizə aparmağa kömək etməlidirlər. == Oyun == Əsas Far Cry oyunları hərəkət-macəra elementləri olan birinci şəxs atıcı oyunlarıdır(FPS). İlk Far Cry müxtəlif səviyyələrə malik tipik FPS idisə, Far Cry 2 və sonrakı oyunlar əsas hekayə və yan missiyalar və tamamlanması üçün isteğe bağlı tapşırıqlarla açıq dünya oyunları idi. Oyunlar arasında minimal hekayə elementləri və ya xronologiya var. Bunun əvəzinə, Far Cry oyunları ümumiyyətlə oyunçunu ovçuluq və sənətkarlıq da daxil olmaqla səhrada sağ qalma elementləri ilə yanaşı, "bu günün dəyərləri və qanunlarının qeyri-funksional olduğu" "qanunsuz sərhədə" aparmaq mövzusunu bölüşdü. Oyunçu tez-tez hakim partiyadan bir bölgəyə nəzarəti bərpa etməyə çalışan azadlıq döyüşçüləri ilə işləməli olur və öz hərəkətləri ilə münaqişənin müxtəlif tərəflərini bir-birinə qarşı qoymalı ola bilər.

La-Far-an-Şansor (fr. La Fare-en-Champsaur, oks. La Fara de Champsaur) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Alplar. Kommunanın dairəsi — Qap. Sen-Bonne-an-Şansor kantonuna daxildir. INSEE kodu — 05054. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 418 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 210 nəfərin (15-64 yaş arasında) 155 nəfəri iqtisadi cəhətdən, 55 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73.8%, 1999-cu ildə 75.3%). Fəal 155 nəfərdən 138 nəfəri (76 kişi və 62 qadın), 17 nəfəri işsizdir (6 kişi və 11 qadın).

Çox yaxın, çox uzaq ( fars. خیلی دور، خیلی نزدیک‎ , Kheili Dour, Kheili Nazdik ) - rejissor Reza Mirkəriminin 2005 -ci ildə çəkdiyi İran dram filmi . Film həmçinin Oskarda ən yaxşı xarici film üçün İran təmsilçisi seçilib. == Süjet == Təkəbbürlü nevropatoloq oğluna əməliyyat olunmayan beyin şişi diaqnozu qoyulanda həyatının mənasını araşdırmalıdır. Oğlunun astronomiya sahəsində səyahətinə yetişmək üçün səhrada gəzintisi onu onun baxışlarına və dəyərlərinə meydan oxuyan bir sıra adi görünən insanlarla qarşılaşmasına gətirib çıxarır.

Can't Let Her Get Away — Maykl Ceksonun mahnısı.

Don't Take Away My Heart (azərb. Götürmə mənim ürəyimi uzağa‎) - Modern Talking qrupu tərəfindən ifa edilən sinqldır.

Alay və ya polk — bir polkovnikin əmri altında üç ya da dörd tabordan ibarət olan hərbi birlik. Bir həbri birlik olaraq çox köhnə tarixə malikdir. 16 əsrin ortalarında Fransız süvari birliklərinə də alay deyilirdi. Daha sonrakı əsrlərdə alayların öz bayraq, forma və gerbləri inkişaf etdirilmiş və müəyyən alaylar müəyyən bir şəxsiyyət, hərbi karier əldə etmişlər. 20 əsrin əvvəllərinə qədər Avropa və ABŞ ordularında alaylar 10 bölükdən ibarət idi. Napoleon isə alay təşkilatında yeni tənzimləmələrə getmiş və əmri altındaki alayları, biri qərargahda, digər ikisi də ərazidə olmaq üzrə üç tabor şəklində təşkilatlandırmışdır. 20 əsrin başlanğıcında Birləşmiş Ştatlar ordusu da bu yeniliyi mənimsəmişdir. Alayların bu quruluşu Birinci dünya müharibəsi, İkinci dünya müharibəsi və Koreya müharibəsi ərəfəsində dəyişməmişdir. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində və digər dövlətlərdə həbri birləşmələrdən başqa,hüquq mühafizə orqanlarının şəxsi heyətinin birləşmələridə Alay adlandırılır.məs:Çevik Polis Alayı və s.

Asay — Qafqaz Albaniyası çarı. Onun hakimiyyət illərini dürüst demək çətindir, lakin çarlar siyahısında olduğu dəqiqdir. == Həyatı == Asay ondan əvvəlki hökmdarlar olan Mirhavan və ya Satoyun oğlu və ya kiçik qardaşı ola bilər. Vəliəhd şahzadə olduğu dövrə aid möhür Sasanilərin üslubunda hazırlanmışdır. Möhrün üzərində maral rəsmi var. Təqribən 405-415-ci illərdə çar olaraq hökm sürmüşdür. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Khurshudyan E.Sh. Seal of Asay, Crown Prince of Aran. Commentationes Iranicae. Collection of Articles for the 90th Anniversary of Vladimir Aronovich Livshits.

Atay - türk/monqol mifologiyasında cəza tanrısı. Günahkarları cəzalandırar. Heç bir günahı cəzasız qoymaz. Ordusunda 6666 dənə yenilməz əsgəri vardır. Qalta Ulan (Qırmızı Od) olaraq da bilinər. Arvadının adı Mayasdır. Monqol mifologiyasında çox əhəmiyyətli bir yerə malikdir, yüksək səviyyəli tanrılar arasında iştirak edər. Üç oğlu vardır. (Üç Şaraday Xanlar): - Saqan Hasar, - Şara Hasar, - Hara Hasar. == Etimologiya == (Ad/At) kökündən törəmişdir.

Açay (rus. Асавка, başq. Аҫау) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd, Nijnekarışev kənd şurasının tərkibindədir. 2010-cu ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndin əhalisi 416 nəfərdir. == Coğrafi mövqe == Kənd, rayon mərkəzindən 23 kilometr, ən yaxın dəmiryolu stansiyasından isə 84 kilometr uzaqlıqdadır. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə udmurtlar (51%) başqırdlar (31%) üstünlük təşkil edir.

Abay — qazax yazıçısı Muxtar Auezovun Abay Kunanbayev haqqında epopeyası. == Mövzu == Muxtar Auzeovun "Abay" romanında məqsəd qazax xalqının tarixi taleyinin inkişafında mühüm rol oynamış Abayın həyat və yaradıcılığını, onun şair kimi formalaşaraq kamilləşməsini, maarifçiliyini və xalqın həyat, düşüncə tərzini, dünyagörüşünü, adət-ənənəsini və s. təsvir etmək olmuşdur. Əsərdə bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olan və biri digərini tamamlayan iki obraz vardır: Abay və xalq. Romandakı bütün hadisələr bu iki obrazla əlaqəlidir və bunların dolğun, hərtərəfli və koloritli təsvirinə səfərbər edilmişdir. Səciyyəvi digər cəhətlərdən biri də romandakı hər iki obrazın müəllifin mövqeyinin öncədən, yəni yaradıcılıq aktına başlamamışdan əvvəl müəyyənləşdirilməsinə səbəb olmasıdır. Muxtar Auezov sənətkar kimi böyük sələfinin obrazını yaratmağı və xalqının özünəməxsusluqlarını qabarıq şəkildə çatdırmağı qarşısına məqsəd qoymuşdur. Yazıçının konkret məqsədi əsərdə müəllif mövqeyini və əsərin epik vüsətinin səbəbini müəyyənləşdirməkdə mühüm rol oynamışdır. Xalq-Abay və Abay-xalq cütlüyünün qarşılıqlı əlaqələrinin və şairin həyatının kiçik yaşlarından müdriklik çağlarına qədər təsviri istər-istəməz təfərrüatlara geniş yer verilməsini zəruri etmişdir. Yazıçı Abayın portretini yaradarkən, onun mənəvi dünyasındakı psixoloji yaşantıları təsvir edərkən detallara nə qədər üstünlük vermişdirsə, xalq obrazını canlandırarkən təfərrüatlara bir o qədər xüsusi meyil göstərmişdir.

Abay (qaz. Абай; 1961-ci ilə qədər — qəsəbə Çurubay-Nura və ya Çurbay-Nura (qaz. Шерубай-Нұра)) — Qazaxıstanın Karağandı vilayətindəki şəhər. 1949-cu ildə Karağandı kömür hövzəsinin qərb hissələrinin inkişafı ilə əlaqədar olaraq bir işçi qəsəbəsi olaraq meydana gəldi. 2002-ci ildən — Abay bölgəsinin mərkəzi. Şəhər Karabas dəmir yolu stansiyasından 8 km, Qaragandadan 30 km cənub-qərbdə yerləşir. Karağandı — Jezkazqan — Qızılyolod magistral yolu şəhərdən keçir, şəhərdən yaxşılaşdırılmış yollarla əlaqələndirilir. Şaxtinski, Saranya. Karabas kəndinin yaxınlığında, Abayın yanında, Jartas su kəməri var. Abay şəhəri Abay Kunanbayevin adını daşıyır.

Abay Dağlı və ya Cəmil Ağayev (1906, Şuşa – 1975) — azərbaycanlı mühacir şair, dramaturq, publisist. == Həyatı == Cəmil İbrahim oğlu Ağayev 1906-cı il yanvarın 27-də Şuşa şəhərində anadan olub. İlk təhsilini Şuşa real məktəbində alıb. 1925-1927-ci illərdə pioner təşkilatçısı vəzifəsində çalışıb, 1927-1929-cu illərdə isə Azərbaycan Mərkəzi Partiya Məktəbinin müdavimi olub. 1929-1932-ci illərdə Şəmkir rayonunun Zəyəm və Anino kənd məktəblərində müəllimlik edib. 1932-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Filologiya fakültəsinə daxil olub. 1936-cı ildə buranı bitirdikdən sonra təyinatla Nuxaya göndərilib və burada 1940-cı ilin fevralına qədər Stalin adına pedməktəbdə Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Nuxada fəaliyyət göstərdiyi müddətdə "Gənc işçi", "Kommunist", "Gənc pedaqoq" qəzetlərində müxtəlif yazılarla çıxış edir. 1940-cı ildə Bakıya gəlib və burada N.Gəncəvi adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində kiçik elmi işçi kimi işləməyə başlayıb. 1941-ci il avqustun 15-də ixtisara düşüb və həmin il oktyabrın 25-dən Sumqayıt rayonunda 94 saylı orta məktəbdə dil-ədəbiyyat müəllimi kimi işləyib.

Abay (İbrahim) Kunanbayev (kaz. اباي (ىيبراحىيم) قۇنانبايۇلى , Абай (Ибрahим) Құнанбайұлы) (29 iyul (10 avqust) 1845 və ya 10 avqust 1845, Jidebay[d], Qərbi Sibir general-qubernatorluğu[d] – 23 iyun (6 iyul) 1904 və ya 6 iyul 1904, Jidebay[d], Tomsk quberniyası[d]) — qazax şairi, yazıçısı, ictimai xadim, müasir qazax yazılı ədəbiyyatının banisi, maarifçi liberal islamın əsasında qazax mədəniyyətinin rus və avropa mədəniyyətləri ilə yaxınlaşması tərəfdarı. Abay Kunanbayev yaradıcılığı qazax folkloru, poeziyasıyla sıx bağlıdır. Abay Kunanbayev qazax poeziyasını yeni formalarla (müsəddəs, müsəlləs, məsnəvi) zənginləşdirmiş, ona yeni ictimai məzmun gətirmişdir. Təmiz, saf məhəbbəti tərənnüm etmiş, ilin fəsillərinə həsr olunan şeirləri ilə qazax poeziyasının gözəl nümunələrini yaratmışdır. == Həyatı == Əsl adı İbrahim olub. Amma anasının ona verdiyi "Abay" (diqqətli, ehtiyatlı) ləqəbi ömrü boyu onun adı kimi işlənmişdir və o bütün dünyada bu adla tanınmışdır. Abay Kunanbayev 1845-ci ildə Semey vilayətində, Ağasoltan ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini mollaxanada almış, sonra rus məktəbində davam etdirmişdir. Atasi onu dövlət orqanlarında işə duzəltmək istəmişdir, amma Kunanbayevin yolu başqa idi.

Abay Meydanı (qaz. Абай алаңы) Qazaxıstanın Almatı şəhərindəki bir meydandır. Meydan Abay Kunanbayevin adını daşıyır. Meydanda ümumi bir bağ və fəvvarələr var. Meydan Respublika Sarayının qarşısında yerləşir. Ətrafında Qazaxıstan oteli, Arman kinoteatrı və Kök Töbe Parkına birləşdirən kanat dayanacağı var.Abay meydanında tez-tez xalq yığıncaqları, mərasimlər və konsertlər keçirilir. == Tarixi == Meydan 19-cu əsrin sonunda yaradılmışdır. Abay və Lenin Küçələrinin küncündə 1960-cı ildə Abay Kunanbayevə abidə qoyulmuşdur. Sonrakı illərdə "Arman" kinoteatrı və Kök Töbe kanat stansiyası ilə birlikdə binalar tikildi. 1970-ci ildə Lenin Sarayı (indiki Respublika Sarayı), ardından Qazaxıstan oteli və fəvvarələrlə təchiz olunmuş hovuz tikildi.Meydana adı verilən Abay Kunanbayev, 19-cu əsrin sonlarında yaşamış bir Qazax türkü idi.

Abay rayonu (qaz. Абай ауданы) — Karağandı vilayətində inzibati vahid. Rayonun ərazisi 6,5 min kvadrat kilometrdir. Bölgə mərkəzinə olan məsafə - 30 km. Rayonun mərkəzi Abay şəhəridir. Rayondan böyük çaylar keçir: Şerubay-Nura və Nura. İki böyük su anbarı var: təxminən 19 özəl istirahət zonasının yerləşdiyi Jartas və Şerubaynurin (Topar su anbarı). Su anbarlarının ümumi sahəsi 7237 hektardır. Abay bölgəsi ərazisində aşağıdakı heyvan növləri yaşayır: canavar, cüyür, tülkü, korsak, polecat, dovşan, boz kəklik; nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlər: arxar, kiçik bustard, göy qu. == Əhalisi == Əhalisi 58 673 (2019).

Abay çölü — Rusiya və Qazaxıstanda çöl. Mərkəzi Altay dağlarında, Terekti silsiləsi (çölün şimal-şərqi) ilə Xolzun silsiləsi (cənub-qərb) silsiləsi arasında yerləşir. Rusiyada Altay Respublikasının Kök-Suu rayonunun ərazisinə aiddir. Buradakı qəsəbələrə Amur, Abay, Yustik daxildir. == Etimologiya == Abay çayının adını daşıyır. Altay dilindən "абаай" hidronimi hidronim "əmi; arvadın böyük qardaşı" deməkdir, həmçinin Altay folklorunda qadına hörmətlə müraciət forması və şəxs adıdır. == Əlavə ədəbiyyat == "Рудой А. Н., Русанов Г. Г. Последнее оледенение в бассейне верхнего течения реки Коксы. — Бийск: «АГАО», 2010. — 148 с. ISBN 978-5-85127-594-4" (PDF).

Acay (fars. اجاي‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Çaypara şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Coğrafi yerləşməsi == Xoy şəhristanının Ətraf bölgəsinin Səkmənabad kəndistanında, Xoy şəhərindən 39,5 km şimal-qərbdədir. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 83 nəfər yaşayır (20 ailə).

Acay Devqan (2 aprel 1969, Yeni Dehli) — tanınmış hind aktyoru.

Acay Devqan (2 aprel 1969, Yeni Dehli) — tanınmış hind aktyoru.

Aday üsyanı (qaz. Адай көтерілісі) — 1929-1932-ci illərdə baş vermiş Mangistauda yaşayan aday tayfasından olan qazax şaruaların üsyanı. Üsyana səbəb həddən artıq olan vergilər, insanların dini inanclarının təhqir olunması, məcburi kollektivləşdirmə nəticəsində mal qaranın kütləvi qırılması, bütün qazax aullarının yoxsullaşması və nəticədə yaranan aclıq idi. 1929-cu ildə ayrı ayrı yerlərdə başlamış üsyan 1930-cu ildə ümumi xarakter daşıyaraq bir mərkəzdən idarə olunmağa başlayırdı. Bokımaş Şolaulı (1931-ci ilin aprel ayında xan seçilib), Mirzəqali Tınımbaevin (1931-ci ilin iyun ayında döyüşdə həlak olub), Yerqali Kutteqenovun, M.Salpıkulının, Jumatay Hüseynovun və digərlərinin başçılığı ilə üsyançılar hökumət qüvvələri ilə şiddətli döyüşlər keçirirdilər. 1931-ci ilin may iyul aylarında üsyançılar 4 dəfə Fort Aleksandrovsk şəhərinə hücum etmişdilər. Silahlı mübarizə 1932-ci ilin ortalarına qədər davam edib. Üsyan yatırıldıqdan sonra üsyançılar, Türkmənistanda, Qaraqalpaqıstanda, Tacikistanda, İran və Əfqanıstanda gizləndilər. Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsi 800 nəfərdən artıq üsyançı mühakimə olundu.

Adil Azay (d. 12 fevral 1957) — rejissor, rəssam, Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi (2019). == Həyatı == Adil Azay 12 fevral 1957-ci ildə Azərbaycanın Gəncə şəhərində anadan olub. Rostov na-Donu şəhərində Kino və Televiziya Texnikumunda (1972-1976), Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun rəssamlıq fakültəsində (1984-1989) təhsil alıb. 1978-ci ildən “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında işləyir. == Mükafatları == 31 iyul 2019-cu ildə Azərbaycan kinematoqrafiyasının inkişafında xidmətlərinə görə Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür. == Filmoqrafiya == Ötən ilin son gecəsi (film, 1983) Gümüşgöl əfsanəsi (film, 1984) Bircəciyim (film, 1986) Hücum (film, 1989) Qəzəlxan (film, 1991) Qayalarda qalan səs (film, 1995) Səmədbəy (film, 1995) Yük (film, 1995) - Almaniyada "Berlinale" kino festivalının nominant Beşmərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi (film, 1996) Kleopatra (film, 1996) Oyun (film, 1996) Ömürdən uzun gecə (film, 1996) Yaz yuxusunun işığı (film, 1996) Qobustan (film, 1997) Vahimə (film, 1998) - 1998-ci ildə Lorken(Fransa) şəhərində XXII Beynəlxalq qısametrajlı psixoloji filmlər kinofestivalı 2-ci yer laureatı Qız qalası (film, 2000) Yuxu (film, 2001) Odla qol-boyun (film, 2002) Qırmızı rəngin ekspressiyası (film, 2002) Yaşıl rəngin qamması (film, 2002) Sirlər xəzinəsi-Qız qalası (film, 2003) Arxada qalmış gələcək (film, 2004) Zamanın zirvəsi (film, 2005) Ərazi (film, 2005) Cavid ömrü (film, 2007) Azərbaycan – odlar yurdu (film, 2009) Qarabağdı Azərbaycan (2009) Yaddaş (film, 2010) Son hədd (serial, 2012) Xəlvətdə qalmış Müdrik (2014) Türkiyə Beynəlxalq Safranbolu kinofestivalında "Özəl Ödül" mükafatı. Vulkanın nəfəsi (film, 2015) - "Baku İnternational Tourism Film Festival"-ın milli mükafatı. Daşın yaddaşı (film, 2016) Miras (film, 2017) Şəhərin iç sədası (film,2019) Kəlağayı (film,2019) Kuklaların zamanı (film, 2020) Əlvida silah (film, 2020) Zəfərin sıra nəfərləri (film, 2021) Mənim adım Atəş (film, 2021) Salam Sahil (film 2022) Üzeyir Hacıbəyli.

Alay silsiləsi — Qırğızıstanın cənubunda və qismən Tacikistanda dağ silsiləsi. Hündürlüyü 5,539 metrədək, uzunluğu 400 kilometrdir. Cənubdan Fərqanə vadisini əhatə edir. Qumlu-gilli və metamorfik şistlərdən, kristallik süxurlardan ibarətdir. Yal hissələrində qar və buzlaqlar var. Dağətəyi sahəsində yarımsəhra bitkiləri yayılmışdır. Yamacları ağot və şırımlı topal bitkilərindən ibarət quru çöllərdir, daha yüksəyə qalxdıqca çəmən-çöl bitkiləri və ardıc meşələri, 3,000–3,100 metr yüksəklikdə alp çəmənlikləri ilə əvəz olunur. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Корженевский Н. Л. Ледники северного склона Алайского хребта. — Труды САГУ. Новая серия. Выпуск LXIV. Географические науки: Книга 6.

Ali Atay (20 aprel 1976, Rizə, Rizə ili) — Türkiyə aktyoru. == Həyatı == 20 aprel 1976 -cı ildə Rizədə anadan olmuşdur. 1999-cü ildə Memar Sinan Gözəl Sənətlər Universitetinin Teatr fakültəsini bitirib. Aktyor TRT-də yayımlanmış Leyla ile Mecnun serialı ilə məşhurlaşıb. Hal-hazırda Leyla The Band qrupunun solistidir.

Aray Osui (新井奥邃, 29 may 1846, Senday – 16 iyun 1922) – Yaponiyada xristian icmasının liderlərindən biri, Tomas Leyk Harrisin şagirdi. Boşin müharibəsidə şoqunluq üçün döyüşmüşdür. 1871-99-cu illərdə ABŞ-də yaşamış, daha sona Yaponiyaya qayıtmışdır. == Həyatı == === İlk illəri === 1846-cı ildə Senday hanında bir samuray ailəsində doğulmuş və yerli han məktəbində təhsil almışdır. 1866-cı ildə han hökuməti tərəfindən Tokuqava şoqunluğunun Edo şəhərində yerləşən konfutsiçilik akademiyası olan Şokeykoya təhsil almaq üçün göndərilsə də, buradakı kurikulumdan narazı qalmışdır. Bunun əvəzinə konfutsiçi alim Yasui Sokkendən dərslər almışdır.1868-ci ildə şoqun ordusunun Toba-Fuşimi döyüşündəki məğlubiyyətini eşidəndən sonra Sendaya qayıtmışdır. Keçmiş müəllimi Tamamuşi Sadayunun köməkliyi ilə şoqunluğa sadiq olan şimal-şərq hanlarının koalisiyasını təşkil etmişdir. Senday imperatorluq ordusuna təslim olduqdan sonra Enomoto Takeakinin başçılıq etdiyi şoqunluq donanmasına qatılmış və bir neçə ay Hakodatedə müqavimət göstərmişdir. Burada ikən Rus Pravoslav Kilsəsinin Hokkaydodakı təmsilçisi olan Nikolaydan xristianlığı öyrənmişdir.1871-ci ildə onun xristianlığa olan marağını eşidən Mori Arinori onu ABŞ-yə dəvət etmişdir. Mori Arayı unortodoks xristian utopiyaçı, Nyu-Yorkdakı Yeni Həyat Qardaşlığının lideri olan Tomas Leyk Harrisə əmanət etmişdir.

Azay Sada oğlu Kazımov (1 yanvar 1973, Zod, Vardenis rayonu – 15 yanvar 1994, Qaraxanbəyli, Füzuli rayonu) — "Azərbaycan bayrağı" ordenli şəhid. == Həyatı == Azay Kazımov 1973-cü ildə Göyçə mahalının Zod kəndində "Zərgərlilər" tayfasında anadan olmuşdur. 1988-ci ildə Göyçədən deporyasiya olunduqdan sonra Xanlar rayonunda məskunlaşmışdır. Hərbi xidmətə Naxçıvanın Sədərək rayonuna göndərilmişdir. 1993-cü ilin ortalarında erməni daşnaklarından Sədərəyin qorunmasında xüsusi fəallıq göstərmiş və taqım komandiri təyin edilmişdir. Bir müddətdən sonra Azay Kazımov Bakı şəhərinə oradan isə Goranboy cəbhəsinə göndərilmişdir. Ağdamın ağır günlərində döyüşçü yoldaşları ilə birlikdə Ağdam cəbhəsinə köməyə getmiş və bir neçə qanlı döyüşlərin iştirakçısı olmuşdur. Düşmənin tankını heyıti ilə birlikdə məhv etdiyinə görə pul mükafatına layiq görülmüşdür. Igid döyüşçü Azay Ağdamdan Füzuli cəbhəsinə göndərilir. Bir gün Füzulidə 28 erməni hərbiçisi olan avtobusu atəşə tutmuş və maşında olan hərbi sursatı komandanlığa təhvil vermişdir.

Azay Möhnətov (5 may, 1962) - Azərbaycanlı iş adamı və AF Holdinq Şirkətlər Qrupunun prezidentidir. "Uğur-97" şirkətinin prezidenti, Azərbaycan Memarlar Birliyinin üzvüdür. "AF Hotel & Aqua Park " sahibi. Ailəlidir və iki övlad sahibidir. == UĞUR 97 == "Uğur-97" tikinti şirkəti 1997-ci ildə yaranmışdır. Fəaliyyətinin ilkin dövründə istehsal sexləri, ofis və mağazaların tikilməsi ilə məşğul olub. 1998-ci ildən başlayaraq, şirkət aktiv olaraq Bakı şəhərinin inşaat biznesinə qoşulur. Qısa müddət ərzində "Uğur-97" şirkəti tərəfindən şəhərimizə yaraşıq gətirən "lüks" dərəcəli yaşayış binaları tikilmişdir. R. Behbudov küçəsində 9, 10, 16 və 18 mərtəbəli 3 ev tikilmişdir. 2001-ci ildə isə Milli Bankın yaxınlığında Ş. Bədəlbəyli küçəsində 19 mərtəbəli ev tikilmişdir.

Azay Əjdər oğlu Quliyev (23 iyun 1971, Vağudi, Sisian rayonu) — Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin Müşahidə Şurasının sədri (2021-ci ildən); Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin III, IV çağırış, V çağırış və VI çağırış deputatı; ATƏT-in Parlament Assambleyasının Siyasi Məsələlər və Təhlükəsizlik Komitəsinin sədr müavini (2013–2016); ATƏT PA-nın vitse-prezidenti (2016–2022); ATƏT PA-nın İpək Yoluna Dəstək Qrupunun sədri (2017-ci ildən); Dialoq və Əməkdaşlıq üzrə Bakı Parlament Platformasının koordinatoru (2019-cu ildən); Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ATƏT PA-dakı nümayəndə heyətinin rəhbəri (2020-ci ildən); ATƏT PA-nın Cənub-Şərqi Avropa üzrə Xüsusi Nümayəndəsi (2021–2022); ATƏT PA-nın İqtisadi məsələlər, elm, texnologiya və ətraf mühit üzrə Ümumi Komitəsinin sədri (2022-ci ildən); Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru. == Həyatı == Azay Quliyev 23 iyun 1971-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Zəngəzur mahalının, Qarakilsə rayonunun Vağudi kəndində anadan olmuşdur. Orta təhsilini doğulduğu kənddə almışdır. 1989–1991-ci illərdə həqiqi hərbi xidmətdə olmuşdur. 1992–1998-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsində təhsil almışdır. 1995–1996-cı illərdə Ankarada Türkiyə və Orta Şərq Dövlət İdarəçilik İnstitutunun "Beynəlxalq Dövlət İdarəçilik Proqramı"nda, 2010-cu ilin fevral-mart aylarında ABŞ-də Harvard, "Kennedy School"-da, "QHT Liderləri üçün Strateji İdarəetmə" proqramında iştirak etmişdir. 2007–2013-cü illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Doktoranturasında təhsil almışdır. İngilis və rus dillərini bilir. Ailəlidir, üç övladı var. == Siyasi fəaliyyəti == 2005 və 2010-cu illərdə 46 saylı Şirvan seçki dairəsindən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə deputat seçilmişdir.

Azay Qüdrət oğlu Rzayev — Rzayev Azay — Fiz.-r. fəlsəfə doktoru, dosent, AMEA nəzdində Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzində Baş direktorun elmi məsələlər üzrə müavini == Həyatı == 1 oktyabr 1948-ci ildə [[Rusiya] Federasiyasının, Şaxtar şəhərinda anadan olmuşdur. 1966 - cı ildə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin Geofizika mühəndisliyi fakültəsini bitirmişdir. == Əsas elmi fəaliyyəti == Şərqi Sakit Okean qalxımının dərinsulu çöküntülərinin maqnitliyi öyrənilmişdir. Seysmogen zonalarda anomal seysmomaqnit effektin xüsusiyyətləri öyrənilmiş və onun seysmotektonik asılılığı göstərilmişdir. Seysmogen zonaların geodinamik rejiminin gərginliyin geomaqnit sahə variasiyalarında əks olunması öyrənilmişdir. == Elmi əsərlərinin adları == 1.А.Г.Рзаев, М.И.Исаева, Т.Я.Маммадли Оптимизация наблюдательной сети и магнитовариационных станций при сейсмопрогностических исследованиях Док. НАНА №6, 2005 г. с. 88-93.

"Azov" xüsusi təyinatlılar dəstəsi (ukr. Окремий загін спеціального призначення «Азов») — Ukrayna Milli Qvardiyasının Şərq Əməliyyat-Ərazi Birliyinin 3057 saylı hərbi hissəsinin tərkibində olan bölmə.Bölmə 2014-cü ilin may ayında Mariupolda könüllülərdən, ilkin olaraq Ukrayna Daxili İşlər Nazirliyinin Xüsusi Təyinatlı Polis Patrul Xidmətinin batalyonu kimi yaradılıb. 2014-cü ilin sentyabrında alaya çevrilib. 2014-cü ilin noyabrında Ukrayna Milli Qvardiyasının tərkibinə daxil olub. 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya hücumundan sonra alay Mariupolun mühasirəsi zamanı şəhərin müdafiəsindəki roluna görə yenidən diqqət çəkdi. == Yaradılma tarixi == 2014-cü il aprelin 13-də Ukraynanın daxili işlər naziri Arsen Avakov Ukrayna Daxili İşlər Nazirliyinin patrul xidmətinin “mülki birləşmələr əsasında” xüsusi bölmələrinin yaradılması barədə qərar qəbul edildiyini açıqladı.Batalyonun keçmiş rəhbərlərindən biri Yaroslav Qonçarın sözlərinə görə, Azov batalyonu mayın 4-də Mariupol şəhər şurasının deputatı Aleksandr Yaroşenko, Avromaydan fəalı Yaroslav Qonçar, Ukraynanın xalq deputatı Oleq Lyaşkonun, Sosialist Milli Assambleyasının mətbuat katibi İqor Mosiyçuk və siyasətçi Dmitri Korçinskinin iştirak etdiyi toplantıda fəaliyyətə başlayıb. İclasda iki qrupun - Avromaydan fəalları və Mosiyçukun "qara adamlar"ının (ultramillətçilər) birləşdirilməsi qərara alındı. Batalyonun tərkibində Kiyev ultrasları da var idi.Avakovun himayəsi batalyona qurulandan altı ay sonra öz sayını artırmağa və alay statusu almağa imkan verdi. Kadr hazırlığı Zaporojye vilayətinin Berdyansk şəhərində baş tutdu. 2014-cü ilin məlumatına görə, bu yaşayış məntəqəsi bölmənin əsasını təşkil etmişdir..

Səmədov Alay Məmməd oğlu - el şairi. == Həyatı == Səmədov Alay Məmməd oğlu 1942-ci ildə Tovuz rayonunun Əlimərdanlı kəndində anadan olub. Şerlərində xalq ədəbiyyatı ənənələri üstünlük təşkil edib. Lirik duyğular, məhəbbət, Vətən və xalqa bağlılıq mənəvi ucalıq el şairinin yaradıcılığının əsas mövzusu olub. O, aşıq şeirinin, demək olar, bütün janrlarında dillər əzbəri olan şeirlər yazıb. Hələ sağlığında onun yaradıcılıq örnəkləri aşıqların repertuarında özünəməxsus yer tutub. Uzun müddət yerli dövlət orqanlarında müxtəlif vəzifələrdə çalışmış Cavan Alayın şəxsiyyəti və yaradıcılığı hər zaman yaradıcı insanlar, onu tanıyanlar, iş yoldaşları və oxucuları üçün əziz olub. == Kitabları == "Mənim də qəlbimin bir arzusu var" == Haqqında yazılanlar == “Tovuzlu Alayı tanı” adlı kitab.

Qar adamı, yeti, saskvoç və ya biqfut (ing. big - böyük, foot - ayaq) — Yerin müxtəlif hündür dağ və meşə ərazilərində rast gəlinən , əfsanəvi varlıqdır. Bir çoxları onu gördüklərini desələr də , amma hələ onun mövcudluğunun tam təsdiqi tapılmayıb. Fikirlər var ki, bu müqəddəs(bəzi yerlərdə elə sayılır) hominid məməlilərə aid olan, insanların əcdadlarından qalmış, primatlar dəstəsinin insan növünə aiddir. Karl Linney onu Homo troglodytes (mağara adamı) kimi təyin etmişdir. == Xarici görünüşü == Fərziyyələrə və təsdiqini tapmamış faktlara görə qar adamları müasir insanlardan möhkəm bədən quruluşu , kəllənin şiş formalı olması, bir qədər uzun əllləri, kiçik uzunluqlu boğazı, bir qədər gödək ayaqları ilə fərqlənirlər. Bədəni bütövlüklə qara, tünd narıncı və ya ağ rəngli tüklə örtülüdür. Sifəti tünd rənglidir. Başında tüklər bədində olanlardan uzundur. Bığı və saqqalı seyrək və qısadır.

Afar dili-Efiopiya, Eritreya və Cibutidə danışılan bir Düzənlik Şərq Kuşit dilidir. Ən yaxın qohumu Saho dilidir.