LƏ’L ə. 1) al rəngli qiymətli daş; 2) qırmızı mürəkkəb; 3) m. al, qırmızı (şərab, gözəlin dodağı və s. haqqında). Lə’li-əhmər qırmızı ləl; lə’li-gülfa
Tam oxu »...цвета) II прил. рубиновый: 1. сделанный из рубина, с рубином. Ləl üzük рубиновое кольцо 2. красный, цвета рубина. Ləl dodaqlar рубиновые губы
Tam oxu »is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu”. Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və
Tam oxu »[ər.] сущ. 1. лаал, лали (яру рангунин гзаф багьа къван); 2. пер. шаир. яру затӀариз, гзафни-гзаф хъукъвериз, пӀузарриз ишара; // пер. саф, михьи, и п
Tam oxu »...Qiymətli daş-qaş, cavahirat. Təmiz ad, təmiz ürək bu dünyada ləl-cavahiratdan da qiymətlidir! S.Rəhimov.
Tam oxu »[ər.] сущ. лали гевгьер, жавагьирар, гьар жуьредин къиметлу къванер, къашар (санал).
Tam oxu »...çeşmələrim axardı, Gözəllərim seyrangaha çıxardı, Xanımlarım ləlü-gövhər taxardı, Baxmazmısan xan yerində daşıma.
Tam oxu »-я; м. а) У древних славян-язычников: бог любви и брака; сын лады 1) б) отт. В народных сказаниях: юноша, пробуждавший в людях чувства любви своими песнями.
Tam oxu »(Lənkəran) top-top oyunu. – Ləp-ləp oyna, amma quzunu da gözdən qoyma; – Gəlün, uşağlar, ləp-ləp oynıyağ
Tam oxu »is. 1. Keçmişdə kübar və varlı ailələrdə oğlan uşağının tərbiyəsilə məşğul olan adam. [Qətibə xanım:] Səba xanım, özümü çox fəna hiss edirəm, Qutluğu
Tam oxu »is. Qısadimdik, alıcı – yırtıcı quş. Ley vuran oldu, mənim kimi tükü dağılan olmadı. (Ata. sözü). Birdən xəzəl kimi qopur yerdən; Küləyə qoşulub qaçır
Tam oxu »...ya uzunsov şəkildə bellənib ayrılmış yer. Çəltik ləki. Gül ləki. Göyərti ləki. – …Kənarda keşniş, kəvər və tərxun ləkləri gözə çarpırdı. Çəmənzəminli
Tam oxu »...düşəndə ləbləri yada; Tökülür gözümdən qanlar, əfəndi! M.P.Vaqif. Ver şəfa ləbindən, yazığam, mənə; Zəhri-fərağında ağulanmışam. Q.Zakir. □ Ləb tərpə
Tam oxu »sif. 1. Danışmaq qabiliyyətindən məhrum olan, danışa bilməyən. Lal adam. // İs. mənasında. Lalın dilini anası bilər. (Məsəl). Biz yetişdik yığın-yığın
Tam oxu »is. [alm.] Orta əsrlərdə Almaniyada hər bir şəxsə hərbi və ya inzibati xidmət müqabilində bağışlanan torpaq sahəsi.
Tam oxu »sif. [ər.] Tərs, höcət, inad. □ Ləc düşmək – bax ləcləşmək. …Kişi arvadına deyir: – Ay arvad, heç qəm eyləmə, nə qədər canım sağdır, hər günün xərcin
Tam oxu »...[fars.] 1. Ölmüş heyvan bədəni, leş, cəmdək. İt leşi. İnək leşi. – Yolun ətrafında sınıq düşmən maşınları, at leşi və əzilmiş toplardan başqa bir şey
Tam oxu »...heç ömrümdə piyan olmurdum, bu gün dərddən içmişəm, özüm də lül qənbərəm. M.Hüseyn. [Zalxa:] Bu, lül keflidir ki. S.Rəhman.
Tam oxu »...balağı; Batır lilə, batlağa. A.Səhhət. Bu çay özü ilə daima lil gətirib, ətrafı batırırdı. S.Rəhimov. // Lilli. Çayın lil suyu burula-burula, yavaş-y
Tam oxu »...kimi, süst, key, hərəkətə qadir olmayan, ölgün. Lət adam. Lət kimi olmaq. 2. is. Heyvanların inkişaf etməsinə mane olan qarın xəstəliyi. Qoyun lət ol
Tam oxu »...Qaliba sizcə öylə bir ustad; Olunur imdi lənü tənlə yad?! H.Cavid. □ Lən etmək (eyləmək) – lənətləmək, lənət oxumaq. Lən eyləyərək qasibə məxluqu soy
Tam oxu »ləlo getmək dan. – yeməli bir şeyin həsrətində olmaq, həddən artıq istəmək. Kababdan ötrü ləlo gedir.
Tam oxu »is. Bir yerə çağırış, dəvət, çağırma. Adama gəl-gəl deyən çox olar. □ Gəlgəl etmək (eləmək) – əlini tərpədərək çağırmaq, dəvət etmək. Uşaq atasına gəl
Tam oxu »сущ. ша-ша, са чкадиз эверун, дявет авун; gəl-gəl etmək (eləmək) ша-ша лугьун, гъил юзурна эверун, дявет авун.
Tam oxu »прил. волокнистый (состоящий из волокон); tel-tel etmək размочалить, разделить на волокна; tel-tel olmaq: 1. размочаливаться, размочалиться (расстрепа
Tam oxu »в сочет. get-gəl etmək (eləmək) подзывать кого-л. (жестом руки попросить приблизиться, подойти); gəlgəl demək манить (притягивать к себе, влечь)
Tam oxu »is. 1. Bədənin ortası, qurşaq bağlanan yeri. İncə bel. Beli ağrımaq. Belinə qayış bağlamaq. Belə qədər suya girmək. – Bu süngünü onlar sağ tərəfdən be
Tam oxu »...çıxıntısı olan uzun saplı qazma aləti. Dəmir bel. Bel ilə belləmək. – Ulduz həyətə girərkən [ana] hasarın yanında əlində bel yer qazırdı. Ə.Məmmədxan
Tam oxu »...Var bu kənddə yenə elə yoxsullar; Nə cütü var, nə kotanı, nə kəli. A.Səhhət. [Cavan oğlan] nazik gərməşov saplı şallağını tərpədib kəlləri hayladı. Ə
Tam oxu »...hamayıl (həmail) – boyunbağı. Pərimin boynunda heykəl-hamayıl, Ləl bazubənd düzüb qol kənarında. (“Qurbani. Diri versiyası
Tam oxu »...cəmi; tacirlər, sövdəgərlər. Zərrafa yalan satarsan, Tüccar, səndən ləl istərlər. Zənbursan, dağlar çiçəyi, Cana səndən bal istərlər. (“Mahmud-
Tam oxu »...hər nə qədər olsa da, …isə də. Hər kanda əgərçi ləl çoxdur; Bir ləl ki layiq ola yoxdur. Füzuli. Görmüşəm ləlini lazımdı tökülsün qanım; Etibar olmaz
Tam oxu »is. [ər.] 1. Cib dəsmalı, yaylıq. Xətayini görcək xəta eylədim; Ləl, gövhər bir məndilə bükülmüş. Aşıq Valeh. Cibindən bir məndil çıxarıb göz yaşların
Tam oxu »...[fars.] klas. Mədən yeri, mədən. Hər kanda əgərçi ləl çoxdur; Bir ləl ki, layiq ola, yoxdur. Füzuli. // məc. Mənbə, məxəz mənasında. Söylədi zahid: e
Tam oxu »...yaşın sənin. S.Vurğun. 2. Tanınmaq. Nəqqaş bilindi nəqş içində; Ləl oldu əyan bədəxş içində. Nəsimi.
Tam oxu »...gövhəridir; Ki, böylə bir dirilik qabili-məmat deyil (M.Ə.Sabir); LƏL-CAVAHİR(AT) Bəhlul: Gördüm ki, bir küpə qızıl, bir küpə de ləl-cavahir (A.Şaiq)
Tam oxu »...bağlanan məhfəzə (qovluq). Pərimin boynunda heykəl-hamayıl, Ləl bazubənd düzüb qol kənarında. (“Qurbani. Diri versiyası”)
Tam oxu »...MÜTƏLLA (köhn.) Sərraf yüz bəzəsə səngi-siyahi; Üzdə mütəlladır, ləl ola bilməz (Aşıq Ələsgər); ZƏRRİN Aşıq Vəli: Qızıl eynəkləri fəxr edib taxma; Mü
Tam oxu »...Füzuli. Qaş qara, göz piyalə, dişləri dür, püstə dəhan; Şux yanaq, ləl dodaq, ləhcəsi də canlar alan. Q.Zakir. Nədən bu torpağın şirin ləhcəsi; – Şai
Tam oxu »sif. 1. Uzun lələkləri olan, lələklə örtülmüş (quşlar haqqında). [Zərrintac xanım:] Alagöz, sən mənə qulluq edərsən, mən də səni lələkli tovuz kimi bə
Tam oxu »f. 1. Lələyi görünməyə başlamaq, lələyi çıxmaq. Cücə lələkləndi. 2. Lələyi tökülmək, lələyi düşmək. Xəstə toyuq lələklədi
Tam oxu »is. 1. Quşların qanadlarının və quyruqlarının uclarındakı uzun saplaqlı tük. [Qız] eyvanın küncündə ları xoruzun qanadından düşmüş uzun lələyi görüb s
Tam oxu »is. Uşağı ovutmaq üçün ona verilən hər hansı bir şey (şirni, meyvə və s.). Uşağı lələgilə ilə dilə tutmaq
Tam oxu »lələdağ etmək məh. – hirsləndirmək, acıqlandırmaq, dəhşətə salmaq. Qaçaq Nəbi boz ata minib aynalı ilə naçalnikləri, pristavları nə təhər lələdağ edi
Tam oxu »