is. [ər.] 1. Qırmızı rəngli qiymətli daş. Qasid badəni içdi. Ləli öpüb cibinə qoydu. “Koroğlu”. Bunun evində ənfiyədan da vardır, onun üstündə ləl və
Tam oxu »...qızılgül rəngli ləl (gözəlin dodağı haqqında); lə’li-ləb ləl kimi dodaq; lə’li-müzab əridilmiş ləl (qırmızı şərab haqqında).
Tam oxu »I (Ordubad) yabanı kəvər. – Ləlix’ dəğdə bitəy II (Borçalı, Gədəbəy, Qazax, Tovuz) nəfsli, acgöz. – Sən nə ləliy adamsaη, nə verillər razı ol (Qazax);
Tam oxu »ləliy olmax: (Şərur) səbri tükənmək, gözləməkdən yorulmaq. – Əlini gözdəməx’dən ləliy oldux
Tam oxu »...Əli Bayramlı, Göyçay, Kürdəmir, Salyan) bax ləmpi. – Ləpi to:ğu tut kəsək (Ağdaş); – Ləpi to:ğ yırğalanayırğalana gedir (Salyan)
Tam oxu »I (İsmayıllı, Qazax, Meğri, Zəngilan) bax ləmə III. – Ləmidə on tejən var, daha artıx tejənə yer yoxdu, qatığı çalxalamax lazımdı (Qazax) II (İsmayıll
Tam oxu »ж нескл. ledi (1. lord arvadı; 2. İngiltərədə: xanım, madam mənasında ərli qadına müraciət).
Tam oxu »...буржуазно-аристократическому кругу в Англии (обычно присоединяемое к фамилии) Леди Гамильтон.
Tam oxu »...qaldıqları məktəb; internat. Eyni zamanda üst mərtəbədə bir müxtəsər leyli məktəbi əmələ gətirmişik. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »прил. устар. 1. ночной. Leyli məktəbi ночная школа (до 1917 г. – школа типа интерната) 2. перен. чёрный, как ночь; чернее ночи. Leyli gözlər глаза чер
Tam oxu »[ər.] прил. клас. 1. йифиз талукь (махсус) тир, йифиз хьайи; йифен; 2. интернат (виликра ученикри гьам кӀелдай, гьамни абур амукьдай школа)
Tam oxu »...tapşırın. M.S.Ordubadi. Hacı Səmsam … başqa mülkədarlar kimi oğlu üçün lələ saxlamırdı. P.Makulu. 2. Böyüyə, yaşlı kişilərə müraciət zamanı işlədilir
Tam oxu »...сочет. с собств. именами в знак уважения). Məmməd lələ дядя Мамед ◊ lələ köçüb yurdu qalıb и след простыл у кого
Tam oxu »i. governor; a person who brought up children (boys) of the rich families; undertutor (and attendant)
Tam oxu »сущ. 1. виликра варлубурун хзанра гада аялриз тербия гудай кас; тербиячи; 2. чӀехидав, яшлу касдив рахадамаз лугьудай гаф
Tam oxu »...Mingəçevir, Saatlı, Salyan, Tovuz, Yevlax) ata. – Bilmirəm bu lələm də hara getdi (İsmayıllı); – Ay lələ, navax gedəjəη qışdağa (Gədəbəy) II (Ağdaş,
Tam oxu »“Tərbiyəçi” anlamında işlədilib, çox dillərdə var: “böyük qardaş” (мордов), “əmi” (eston) mənalarında işlədilir
Tam oxu »...oğlanların tərbiyəsi ilə məşğul olan; bəzi yerlərdə böyük qardaşa da "lələ" deyirlər.
Tam oxu »ləlo getmək dan. – yeməli bir şeyin həsrətində olmaq, həddən artıq istəmək. Kababdan ötrü ləlo gedir.
Tam oxu »ləlo getmək рах. недай са затӀунихъ вил хьун, гьасрет хьун, гзаф кӀан хьун, цӀигел хьун.
Tam oxu »ləlo getmax: (Şəki) bir şeyin həddindən artıq arzusunda olmaq. – Aşdan ötrü ləlo gedirəm
Tam oxu »сущ. леди (в Англии): 1. жена лорда или баронета 2. замужняя женщина, принадлежащая к аристократическому кругу
Tam oxu »I люли межд.; нар.-поэт.; см. люли II II люли = люли; употр. в припевах русских народных песен.
Tam oxu »сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра гьукумдар девлетлу кас. Синонимар; ампа, як пайдайди.
Tam oxu »...гаф. Я леле, я леле, Къирав дагъдай звичӀна, Я леле, я леле, Рекье ава циравар... Ф.
Tam oxu »фарс, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра тупӀалра твадай нур гудай жуьредин кьит къаш.
Tam oxu »z.: ~ demək to say* yes (to), to assent (to), to agree to a suggestion completely
Tam oxu »нареч. как сумасшедший, как помешанный. Dəli-dəli danışma не рассуждай как сумасшедший
Tam oxu »...yaxud feildən düzəldilmiş (bax feil 2-ci mənada). Feli cümlə. Feli söz birləşməsi. Feli isim. Feli sifət.
Tam oxu »Qırx doqquzdan sonra gələn rəqəm – 50. Əlli adam. Əlli manat. Yaşı əllini keçmişdir. – Mahalda kənd bircədir; İçində əlli koxa. (Bayatı). Qafar yaşı ə
Tam oxu »...dəlicəsinə qoçaq, igid, qəhrəman. Dəli Kərəm. Dəli Alı. – Dəli Həsən bir Koroğluya baxdı, bir dönüb … adamlarına baxdı, hündürdən bir şaqqa çəkib gül
Tam oxu »sif. 1 Vətəni, yurdu, eli olan. Elli adam. 2. Bir yerdən, bir eldən olan. O mənim ellimdir. – Mən əminəm ki, calal sahibi olan cənabınızla elli olduğu
Tam oxu »...qarışqaların toyudur. S.S.Axundov. Bənna güldü, – bəli, – dedi, – gərək tələsək. Ə.Cəmil. 2. Çağırışa nəzakətli cavab. Əhməd! – Bəli! 3. Anlaşılmayan
Tam oxu »bağl. [fars.] klas. Amma, lakin, fəqət. Dedi: əsirgəməm bir qaşıq qanı; Vəli laf vuranlar gen gündə hanı? Q.Zakir. Vəslüvə şad, vəli firqətüvə naşadam
Tam oxu »...heyvanların bədəninə yapışıb onların qanını sormaqla dolanan xırda qurd. □ Zəli qoymaq (salmaq, yapışdırmaq, düzmək) – təbabətdə: xəstə adamın korlan
Tam oxu »Saf, xalis, təmiz. Sibi-zənəx, püstə dəhan, ləli nab, Nəfəsi gül kimi, müşk ənbər olsun. (“Mahmudla Nigar”)
Tam oxu »Sevgilinin yanağında batıq yer. Sibi-zənəx, püstə dəhan, ləli nab, Nəfəsi gül kimi, müşk ənbər olsun. (“Mahmudla Niga
Tam oxu »...Canverici ləbindədir şərbəti xəstə könlümün; Kimdir irişdirən anı ləli-ləbin şəfasına. Nəsimi.
Tam oxu »...gözəl üz. Nəçidir ay vəcahətdə ola tay sənə. Q.Zakir. Səndə, ey ləli şəkər bunca vəcahət qalmaz. S.Ə.Şirvani.
Tam oxu »...adı. Mərdi iyid mərd deyər mərd oğlu mərddən, Sərraf olan seçər ləli gövhərdən, Düldülün sahibi ya Şahi-mərdan, Ağa, məni dərdə salan gəlindi!
Tam oxu »bax möcüzə. Möcüzi-ləli-ləbin həzrəti İsa nə bilir; Nazi-əndamını Şirinü Züleyxa nə bilir. Q.Zakir. Möcüzlər yaradır alnımdakı qan-tərim; Dünyanın hər
Tam oxu »...badama bənzər. Yanaqları lalə, gözləri badamı; Bağrımı qan etdi ləli-gülfamı. Nəbati. [Gəlin] çatma, uzun qaşları altında badamı gözlərini bircə an X
Tam oxu »...Nəsimi. Payibənd oldum səri-zülfi-pərişanın görüb; Nitqdən düşdüm, ləbi-ləli-dürəfşanın görüb. Füzuli.
Tam oxu »zərf [fars. bi… və ər. səmər] Səmərəsiz, faydasız. Xəyali-ləli-yar ilə həmişə məstəm, ey vaiz; Nədir vermək mənə meydən dəmadəm bisəmər tövbə. S.Ə.Şir
Tam oxu »...Süsənbər xanım, Ərş üzünün on iki bürcü-barı var. Behişti-əlanın ləli-zəbərcət fərşi, Çox hesabsız huri, qılmanları var.
Tam oxu »...davasız, dərmansız sağaldım (M.Hüseyn); BİDƏRMAN (kl.əd.) Bir nəzər ləli-ləbi-cananə eylə, ey həkim; Çareyi bu dərdi-bidərmanə eylə, ey həkim (Natəva
Tam oxu »...Pəri); NAZİKLİK Naziklik ilə qönçeyi-xəndanı edən yad; Etməzmi həya ləli-dürəfşanını görcək (Füzuli); NƏZAKƏT Görməmişəm dilbər bu nəzakətdə (M.P.Vaq
Tam oxu »...Süsənbər xanım, Ərş üzünün on iki bürcü-barı var. Behişti-əlanın ləli-zəbərcət fərşi, Çox hesabsız huri-qılmanları var.
Tam oxu »...həssaslıq, riqqət. Naziklik ilə qönçeyi-xəndanı edən yad; Etməzmi həya ləli-dürəfşanını görgəc. Füzuli. [Güldəstə:] …Kərbəlayı, mən harda idim sən Zi
Tam oxu »...(A.Şaiq); MƏKƏS (kl.ıd.) Qəndü nəbati-Misrə edibdir məgər həvəs; Ləli-ləbin nikarə qonub bəxtəvər məfas (S.Ə.Şirvani); SİNƏK (dial.) Nə ətin incidər,
Tam oxu »...dürdanəmizdir. Xətayi. Ağzın sədəf, dişlərindir dürdanə; Əcayib cəvahir, ləli sevmişəm. M.P.Vaqif. 2. məc. Çox əziz, sevgili, istəkli övlad mənasında
Tam oxu »...təravətli, lətafətli. Özündən oldu meyə bəzmdən kənar olmaq; Qələtdi bəhs ləbi-ləli-abdarınla. Q.Zakir. Nazənin qız … yanaqları kimi qızarmış bir qız
Tam oxu »...şəkkər, ləbləri badə; Gün cəmalın eşq əhlinə ayinə. M.V.Vidadi. Badənin ləli-ləbi dilbərə çün nisbəti var; Tökmərəm badəni mən sağərə bundan sonra. S
Tam oxu »...ola, könlüm səni istər (S.Ə.Şirvani); ABİ-HEYVAN (kl.əd.) Əzib ləli qatıb abi-heyvana: Qənd ilə yoğrulub dil-dodaq çəkib (Q.Zakir); ABİ-ZİNDƏGANİ (kl
Tam oxu »...Oldu sünbüllər xəcil zülfi-pərişanın görüb; Qönçələr qan oldu ta ləli-dürəfşanın görüb. S.Ə.Şirvani. [Müfti:] Burda həqiqət sana aydın deyil; Bəlkə q
Tam oxu »...Bari, çox olmasa da, qismətimiz az olsun. S.Ə.Şirvani. Sirab eləyib ləli-ləbin Sabiri, ey şux! M.Ə.Sabir; 2) bolluca su vermək, su ilə doyuzdurmaq. D
Tam oxu »...İnci, mirvari. // məc. Şairanə təşbehlərdə gözəlin dişlərinə işarə. Ləli-ləbi bənzər gövhər kanına; Düzülüb gövhərtək dür dəhanına. M.V.Vidadi. Səmən
Tam oxu »...dialektin yerli növü. 2. Naz, qəmzə, əda, işvə. Canımın cövhəri ol ləli-gühərbarə fəda; Ömrümün hasili ol şiveyi-rəftarə fəda. Füzuli. Zeynal çox müt
Tam oxu »...nəşələnmiş, keflənən kimi olmuş, bihuş olmuş, məftun olmuş. Mən nəşeyi-ləli-ləbi-canan ilə məstəm; Saqi, mənə min-bəd meyi-nab gərəkməz. M.Ə.Sabir. □
Tam oxu »...razi-dilimi yaxşı-yəmanə. Adinə günü gördü cəmalını Nəsimi, Əmdi ləbi-ləli-şəkkərin ol qanə-qanə. Qeyd: Qəzəldə şənbə günü – şənbə, yekşənbə günü –
Tam oxu »...Zülhəyat oldı ləbindən Xizrivü İsa layəmut; Gör bu qüdrət möcüzi kim, ləli-sirabındədir. Nəsimi. Söz yox ki, hüsnünə xilqət günündə; Qüdrət qələm çal
Tam oxu »...təsir eyləməz əfğan ona. Füzuli. Edən qan qönçə tək bağrım o ləli-abidar olmuş. Nəbati. Oxuduqca şirin-şirin diliniz; Bağrım olur şana-şana, durnalar
Tam oxu »...təmizləmək. Deyirlər şireyi-innab təndə qanı saf eylər; Çox əmdim ləli-yarı, görmədim, Seyyid, bir asarın. S.Ə.Şirvani. Ələsgər istər ki, bir bahar o
Tam oxu »...bilməmək, susmaq, lal olmaq, dili tutulmaq. Nitqdən düşdüm ləbi-ləli-dürəfşanın görüb. Füzuli. Onun sanki dili nitqdən qalmışdı. Mir Cəlal. Nitqə gəl
Tam oxu »...Abi-bəqa – bax abi-həyat. Abi-heyvan(i) – bax abi-həyat. Əzib ləli qatıb abi-heyvana; Qənd ilə yoğurub dil-dodaq çəkib. Q.Zakir. Abihəyat – həyat suy
Tam oxu »f. dan. 1. Yalvarmaq, yalvarıbyaxarmaq. 2. Bir şeyin həsrətində olmaq, arzusunda olmaq. Aşdan ötrü ləlimək
Tam oxu »I (Ağdaş, Gəncə, Qazax, Şəmkir) 1. b a x lalemeg (Gəncə, Qazax, Şəmkir) – Çox lə:lidim, gənə insafa gəlmədi (Qazax); – İki sa:t qapıda lə:limişəm (Gən
Tam oxu »