Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • TÜMEN

    diviziya; tümen komutanı – diviziya komandiri diviziya

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • tümən

    tümən

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • TÜMƏN

    TÜMƏN I is. [ fars. ] Pul vahidi. Bir əmliyin bir tümənə satılı; Necoldu dövlətin, malların, dağlar! (Aşıq Ələsgər). TÜMƏN II is. tar. Ərazinin hərbi-

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti
  • TÜMƏN

    сущ. туьмен (1. Иранда: 10 риалдиз барабар пулунин тек; 2. къадим. цӀуд агъзур).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ТУЬМЕН

    ...сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра Ирандин пулунин уьлчме. ЯхцӀур агъзур туьмен адан къимет я. Е. Э. Камаллу паб. Адаз чна вад виш туьмен пулни багъишзава

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬМЕН

    (-ди, -да, -ар) 1. tümen (İranda: 10 riala bərabər pul vahidi); 2. qəd. on min.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТУЬМЕН

    (-ди, -да, -ар) 1. tümen (İranda: 10 riala bərabər pul vahidi); 2. qəd. on min.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • TÜMƏN

    сущ. туман, томан: 1. иранская золотая монета, заменённая риалом в 1930-1932 годах. Yüz tümən сто томанов 2. устар. десять тысяч

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TÜMƏN

    ...bərabər pul vahidi. [Xortdan:] Rəştə teleqram çəkib, beş min tümən pul istədi. Ə.Haqverdiyev. [Səttarxan:] Bəs bunun 210 tümənini kim verir? M.S.Ordu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TÜMƏN

    ...atıldım, Birdən-birə eşq oduna qatıldım. Yüz tümənə mən sallaxa satıldım, Dilbilməz əlinə düşdüm, neyləyim?!

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • TÜMƏN

    туман (монета в иране)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • туьмен

    (уст.) - 1. туман (иранская денежная единица). 2. червонец.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ТУМАН

    ТУМАН I м 1. duman, sis; 2. məc. anlaşılmazlıq, tutqunluq, qaranlıq; ◊ туман в глазах у кого gözləri qaralmaq; туман в голове у кого başı gicəllənmək;

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТОМАН

    ТУМАН II, ТОМАН м tümən (İran pulu).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TUMAN

    1. кальсоны, штаны, портки; 2. юбка; 3. юбочный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ТЮЛЕНЬ

    м 1. zool. suiti; 2. məc. zar. suiti, porsuq (yöndəmsiz adam haqqında)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТЕМЕНЬ

    ж мн. нет dan. qaranlıq, zülmət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TUSƏN

    f. yaxşı yeriyən başıbərk at

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • TUMAN

    i. 1. drawers pl.; d.d. pants pl.; 2. skirt; alt ~ı petticoat; büzməli ~ pleated skirt

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • TUMAN

    TUMAN (qadın geyimi) [Şair:] ..Onlar da əl-ayaqdan uzaq kənd-kəsəyə çəkilib, qarıların tumanının altında gizlənib, baş girləyirlər (Ə.Cəfərzadə); KƏMƏ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TUMAN

    don

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • TUMAN

    сущ. 1. юбка 2. кальсоны, штаны, портки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TÜLƏN

    (Şamaxı) həyasız. – Əhməd çox tülən adamdı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TÜMƏL

    (Kürdəmir) qısabuynuzlu (inək). – Bu tüməl inəğ çox vırağandu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TÜKƏN

    (Balakən, Qax, Zaqatala) bax tükança

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TÜKƏN

    qurtar, sona çat; daha qız olmasın

    Tam oxu »
    Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.
  • ТЮЛЕНЬ

    м тюлень (гьуьлуьн кицI).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТУМАН

    циф; ччилин циф. ♦ туман в глазах пер. вилерал хуш алай хьиз я; напустить туману пер. кьил акъат тийирвал авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТЕМЕНЬ

    ж мн. нет, разг. мичIивал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТУМАН

    1.duman, sis; 2. anlaşılmazlıq, qaranlıq, tutqunluq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТЕМЕНЬ

    qaranlıq, zülmət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • TUMAN

    ...(tu) sözü var, “hər tərəfi örtən” deməkdir. Duman, tuman (paltar) və tumurcuq kəlmələri həmin sözdən törəyib. Ehtimal ki, don (paltar) sözü də tömö i

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • tuman

    is. jupe f ; alt ~ı jupon m ; caleçon m, slip m, culotte f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ТЕМЕН

    ...легьзе, МичӀа вил, Са легьзе. Са легьзе - са герен, Къачун за са темен. Юзамир, Юзамир. М. М. Юзамир. Синоним: пӀагь * темен гун гл., ни низ са нихь

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУЬМЕР

    ...гьиссерин лишан(ар) авун. Гьар экуьнахъ ада ви Къара кегьердиз туьмер ийиз къекъуьрдай. А. И. Къиргъин. - Чан зи Варагъ, - лугьудай Даманади месик

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТУМУН

    1. toxumluq, tumluq (bax тум 1); тумун мух toxumluq arpa; 2. dan. döllük, damazlıq, cinslik, cins; тумун гьер döllük qoç.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТЕМЕН

    (-ди, -да, -ар) öpüş, busə; темен гун öpmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТЕМЕН

    (-ди, -да, -ар) öpüş, busə; темен гун öpmək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТЮЛЕН

    n. seal; sea calf.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТУЬМЕР:

    туьмер авун v. caress, fondle, stroke; flatter; pet, cosset; туьмера хьун come up to the scratch.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТУЬМЕР:

    туьмер авун v. caress, fondle, stroke; flatter; pet, cosset; туьмера хьун come up to the scratch.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТЕМЕН

    n. kiss, osculation, smooch; темен гун v. kiss, buss; salute.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ТЕМЕН

    n. kiss, osculation, smooch; темен гун v. kiss, buss; salute.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • тюлен

    тюлень : тюленрин - тюлений.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • TUMAN

    ...S.Qədirzadə. // Beli bağlı və ya rezinli, düyməsiz kişi şalvarı. Satin tuman.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • туьмер

    : туьмер авун - ласкать, холить (кого-л.); туьмера хьун - а) быть в теле; б) быть в форме.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • темен

    (фарс, поэт., уст.) - см. пӀагь.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ТЮЛЕНЬ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра сущ. кӀвачерин арада перде авай гьулуьн гьайван. Синоним: гьуьлуьн кицӀ ТӀ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • DÜMEN

    sükan

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ТУЬЛЕН

    köhn. bazar ertəsi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ТУЬЛЕН

    köhn. bazar ertəsi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DÜMƏN

    (Qax) bax dümə. – Düməni nəzilip, şey yiyə bilmiy

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ЛЮМЕН

    м fiz. lümen (işıq seli vahidi).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • BƏXŞAYİŞ

    ...bəxşayişdir. N.Vəzirov. [Molla:] Yox, əxəvi, bəxşayiş tümən-tümən, haqq-hesab dinar-dinar, – dedi. S.Rəhimov.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇƏLİQA

    (Meğri) arıq, zəif. – Çəliqa qışdarq: yaraşır enni tumən geyməx’

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • TUQAY

    alay (polk) ilə tümən (diviziya) arasındakı hərbi birlik; briqada; subasar meşəlik; çox gözəl, əziz.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • TUKAY

    alay (polk) ilə tümən (diviziya) arasındakı hərbi birlik; briqada; subasar meşəlik; çox gözəl, əziz.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • RİŞXƏNDYANA

    ...keçdi. Ə.Əbülhəsən. Fərraşlardan biri rişxəndyana dedi: – Ağa, əllicə tümən. P.Makulu.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏSİM

    ...köçərkən onun valideyninin oğlan evindən aldığı pul). – Qıza iyirmi tümən kəsim alardıx Kəsim satmax (Şərur) – hədələmək, hədə-qorxu gəlmək. – Gündə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • BAZBURUT

    ...Kimin qoruqçususan? (“Koroğlu ilə Bolu bəy”) * Hər yüz tümənə on beş tümən, hər yüz tümənə on beş tümən. Eyvaz şübhələndi. Bir Koroğlunun bazburutuna

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • ÇİN₅

    ...vəzifə, xidmət dərəcəsi. [Xortdan:] Əvvələn, oğlun həştad min tümən pul verib, bir yaranallıq çini aldı. Ə.Haqverdiyev. // dan. Poqon. □ Çini düşmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ИПИЛ

    ...купӀарин тикьилар. Пагь къурбанд хьуй ви спелар, гьар са чӀар са туьмен я, Гьажи. М. А. Ваз мубаракрай тавхана.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SANDIQDAR

    ...şəxs. Bundan sonra Sərdar Rəşid sandıqdarı çağırdı, dörd yüz tümən gətirməsini əmr etdi. M.S.Ordubadi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ATAMAN

    Maks Fasmer bunun türk sözü olmasına qarşı üsyan edir, (tümən yəni 10.000) və ata (yəni başçı) sözlərindən törəməsini (10000 nəfərlik ordunun baş­çısı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • GÖMRÜK

    ...Qara:] Başına dönüm, on beş ildir padşah gömrüyünə ildə mən əlli tümən xeyir verirəm. M.F.Axundzadə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GÖMRÜKXANA

    ...[Hacı Qara:] ..on beş ildir padşah gömrüyünə ildə mən əlli tümən xeyir verirəm (M.F.Axundzadə).

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • GÜLGÜ

    ...[Səttarxan:] …Azərbaycan dilində çıxan gülgü məcmuəsinə ayda iki yüz tümən verilməlidir. M.S.Ordubadi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BƏKTAŞİ

    ...salıbdı samurdan kürkü, Mən Koroğluyam, çağırdım türkü, Beş yüz tümən ənam verdi bəzirgan. (Paris nüsxəsi, 7-ci məc

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • YENİÇƏRİ

    ...türkizmlərdəndir. Bu tərəfdən bir osmanlı yeniçəri gəlib Koroğlunun cibinə on tümən pul qoydu. Koroğlu bunun səbəbini soruşdu. (Paris nüsxəsi, 9-cu m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • СЕЛИГЪАВАЛ

    ...салигъавал хуьн патал герек тир харжар хьурай лагьана, чна адаз вад виш тумен пулни багъишзава. З. Р. Гьажи Давуд. Синоним: къайдалувал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QUMAR

    ...oynayırdın. Ə.Haqverdiyev. Bir cavanın mən dünən gördüm cibində yüz tümən; İndi bir dinarı yox, bais qumar olsun gərək. M.Möcüz. [Surxay:] O, pulları

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XIRDA-MIRDA

    ...“Əsli və Kərəm”. 3. Az, cüzi. Xırda-mırda xərclik. – [Serjant:] İki tümən də xırda-mırda xərcim çıxmışdı. P.Makulu. 4. Kiçik, əhəmiyyətsiz. Altıncı d

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • NAİB

    ...otaqda bir münşi ilə əyləşirdi və ayda ikisi birlikdə ancaq yüz tümən dövlətdən hüquq alırdı (C.Məmmədquluzadə). 2. naib bax canişin

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • DƏLLALLIQ

    ...əlimlə satılır və bu satışın dəllallıq haqqı ildə neçə yüz min tümən edir. Ə.Haqverdiyev.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KƏŞKÜL

    ...diləndikləri şeyləri içinə qoyduqları qab. Nökər isə dərvişə yaxınlaşıb bir tümən onun kəşkülünə atdı. M.S.Ordubadi. Boynundan bir çox kiçik və iri m

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HESABDAR

    ...qırx manat hesabı ilə maaş yazsın. S.Hüseyn. …Orada mənim maaşımın ayda on tümən artırılması üçün hesabdara əmr verilmişdi… M.S.Ordubadi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • NAĞIL

    ...masal söylərsən (Ə.Cavad); NƏQL (köhn.) [Zübeydə:] Altmış min tümən nəqlin yaxşı yadıma saldın (M.F.Axundzadə); RƏVAYƏT Musiqi zövqü Hülakulərə təsir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • LAMƏZHƏB

    ...mənasında. [Hacı Səmsam:] Mən bu laməzhəblərin hər birinin başına on tümən verəcəyəm. P.Makulu. // Söyüş məqamında işlənir. [Kərbəlayı:] Pərvərdigara

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • SƏRRAF

    ...(adam). …Kağızlarını yoxladığım zaman sərrafların yanında yüz min tümən əmanət pul qoyulduğunu gördüm. M.S.Ordubadi. [Səttar] sonra baratı dəyişmək ü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XALVAR

    ...(Ata. sözü). [Hacı Mehdi:] Demək ki, bugünkü qiymət, xalvarı 25 tümən? M.S.Ordubadi. [Cavad:] O günləri Məşədi Babanın qızının kəbini kəsiləndə iki x

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏLİ1

    ...geri alaram, qayıtmasam, geyimlər bir yana, atımın azı iki min tümən qiyməti var, sat ye, mənə də dua elə. Çoban fikirləşdi ki, yəqin bu dəlidi, dedi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • АГЪЗУР

    фарс, числ.; - ди, -да; - ар, -ри, -ра 1) цӀуд виш. ЯхцӀур агьзур туьмен адан къимет я. Е. Э. Камаллу паб. Агьзур кӀвалин кьадар авай... С. С. Дуьнья

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ƏMANƏT

    ...tapşırmaq, qoymaq. Kağızlarını yoxladığım zaman sərrafların yanında yüz min tümən əmanət pul qoyduğunu gördüm. M.S.Ordubadi. Əmanət saxlamaq – başqas

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • VƏCH

    ...S.S.Axundov. [Səriyyə xala] alt köynəyinin yaxasında gizlətdiyi 30 tümən pulu heç bir vəchlə xərcləmək istəmir(di)… M.İbrahimov. Hər vəchlə – hər bir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КЪИМЕТ

    ...1) са квехъ ятӀани гузвай пулунин кьадар, гьакъи. ЯхцӀур агъзур туьмен адан къимет я. Е. Э. Камаллу паб. На, къунши, - лагьана Къадира, - ам гуз хьа

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • NAZ

    ...Ə.Vəliyev. 3. məc. Nazənin, nazlı qız mənasında. Qızdı, nazdı, min tümən azdı. (Məsəl). [Nigar xanım:] Düşər daşın, qalar leşin; Dağlar, üç nazı neyl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • TƏHƏR

    ...[Münəvvər xanım Rzaqulu xana:] Cəmi təqsirlər səndədir ki, ayda yüz tümən pul verib, uşaqları təhərdən çıxarırsan. M.S.Ordubadi. Təhərdən çıxmaq – ad

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • …TÜMƏNLİK

    на … туманов (вторая составная часть некоторых прилагательных). Yüztümənlik alqı (bazarlıq) покупка на 100 туманов

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • TÜMƏNLİK

    I сущ. золотая монета достоинством в один томан II прил. стоимостью в один томан (туман). Tümənlik mal товар стоимостью в один туман (томан)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BATMAQ

    ...itmək. [Zibeydə:] Ağa Həsənə getməsən, bilirsənmi ki, altmış min tümən batar? M.F.Axundzadə. [Nəcəf bəy:] Nə vaxt sənin məndə iki quruşun batıbdır ki

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ВУЧ

    ...купӀарин тикьилар. Пагъ къурбанд хьуй ви спилар гьар са чӀар са туьмен я, Гьажи. М. А. Ваз мубаракрай тавхана. Агъ, зул, вун атана... Вуч фад? А. А

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВУЧ

    ...купӀарин тикьилар. Пагъ къурбанд хьуй ви спилар гьар са чӀар са туьмен я, Гьажи. М. А. Ваз мубаракрай тавхана. Агъ, зул, вун атана... Вуч фад? А. А

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • EV

    ...işlənən ifadə (bəzən etiraz bildirir). [Teymur:] Ay evin tikilsin, on tümən elə mənim belimdəki fitənin qiymətidir. “M.N.lətif”. [Ələmdar Məşədiyə:]

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Tümen
Tümen (rus. Тюмень, sib. Çimke-tora) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Tümen vilayətinə daxildir.
Tümen vilayəti
Tümen vilayəti (rus. Тюменская область) — Rusiya Federasiyasının subyektlərindən biri. İnzibati mərkəzi Tümen şəhəridir.
Tümenski
Tümenski — Krasnodar diyarının Tuapsenski rayonunda yerləşən qəsəbə. Qəsəbə Nebuq kənd yaşayış ərazisinə daxildir. == Coğrafiyası == Qəsəbə Qara dəniz sahilində, Kazaçya Şel dərəsində yerləşir. Tuapsedən 11 km şimal-qərbdə və Krasnodar şəhərindən 93 km cənubda yerləşir. Qəsəbədən A-147 "Tuapse-Novorossiysk" federal avtomobil yolu keçir. Şimal-qərbdə Mayski və cənub-şərqdə Nebuq yaşayış məntəqələrinin əraziləri ilə həmsərhəddir. Qəsəbə Qara dəniz sahilində, Baş Qafqaz silsiləsinin cənub yamacında yerləşir. Qəsəbə şam və enliyarpaqlı meşələrlə əhatə olunmuş dağ silsilələri ilə əhatə olunmuşdur. Kəndin orta hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 124 metr yüksəklikdədir. Kəndin qərbində — Milyonı (427 m) və Saray Qora (433 m) dağları var.
Tümən
Tümən (qoşun) — 10.000 nəfərdən ibarət qoşun hissəsi. Tümən (ərazi) — 10.000 nəfərdən ibarət əhalisi olan vilayət. Tümən (pul vahidi) — İranın XVII əsrdən 1932-ci ilə qədər rəsmi pul vahidi, 10.000 dinardan ibarət olub. Təbriz tüməni — == Həmçinin bax == Tümen – Sibirdə şəhər.
Tümən (dəqiqləşdirmə)
Tümən (qoşun) — 10.000 nəfərdən ibarət qoşun hissəsi. Tümən (ərazi) — 10.000 nəfərdən ibarət əhalisi olan vilayət. Tümən (pul vahidi) — İranın XVII əsrdən 1932-ci ilə qədər rəsmi pul vahidi, 10.000 dinardan ibarət olub. Təbriz tüməni — == Həmçinin bax == Tümen – Sibirdə şəhər.
Tümən (qoşun)
Tümən (q.türk 𐱅𐰇𐰢𐰤, tümän, monq. түмэн, tümen, türk. tümen, mac. tömény), tarixi türk və monqol dövlətlərində iştənilən bir qoşun növü idi. Bir tümən on min əsgərdən ibarətdir. == Etimologiya == Tümən sözünün köhnə türkcədən tərcüməsi "on min"-dir, bəzi mənbələrdə diviziya sözünün qarşılığı kimi işlənilir.
Tülen adaları
Tülen adaları (qaz. Түлен аралдары) və ya Suiti adaları — Xəzər dənizinin şimalında Manqışlaq körfəzi çıxışında yerləşən arxipelaq. İnzibati cəhətdən Qazaxıstanın Manqıstau vilayətinə daxildir. Ada əsasən gil və qum suxurları ilə örtülüdür. Aripelaqın ümumi sahəsi 130 km²-dir. Yarımsəhra bitkiləri yıyəlmışdır. Arxipelaqa 5 ada daxildir: Kulalı adası, Morskoy adası, Podqornıy, Novıy adası, RibaçiySuiti adalarının ən iri adası Kulalı adasıdır. Onun sahəsi 68 km² təşkil edir. Balıqçılıq inkişaf etmişdir. == Tarixi == 1667-cı ilik yayındа Stepan Razinin tərəfdarı olan 200 quldur Qurevdən (Atırau) Kulalı adasına qaçır.
Tümən (pul vahidi)
Tümən (və ya "toman"), (fars. تومان‎, ing. toman) — İran İslam Respublikasının rəsmi pul vahidi. == Etimologiya == Fars dilindəki تومان‎ (tumân) sözü, qədim türk və ya monqol dilində "on minlik" mənasına gələn түмэн (tümen) sözündən keçmişdir. Qədim monqol-tatar hərb sistemində 10 min əsgərdən ibarət ordu birləşməsinə tümən deyilmişdir. == Tarix == XVII əsrdən 1927-ci ilə qədər Qacar hakimiyyəti dönəmində İran ərazində rəsmi pul vahidi tümən adlandırılmışdır. Bir tümən 10 min dinara bərabər olub. Əskinaslar İran İmperiya Bankı tərəfindən dövriyyəyə buraxılıb. 1932-ci ildə İranda pul islahatları aparılıb və tümən 1:10 nisbətində İran rialına dəyişdirilib. 2020-ci ilə qədər dövlət valyutasının adı rial olsa da, pərakəndə ticarətdə qiymətlər bir qayda olaraq tümənlə göstərilmiş və xalq arasında da pulun adı tümən olaraq qalmağa davam etmişdir.
Lümen (anatomiya)
Lümen (lat. lümenin - "açılış") — biologiyada arteriya və ya bağırsaq kimi boruvari orqanların daxili boşluğu. == Yeri == Damarın daxili hissəsi, məsələn, qan axdığı arteriya, damar və ya kapilyardakı mərkəzi boşluq. Mədə-bağırsaq traktının daxili hissəsi. Ağciyərlərdə bronxial yollar. Böyrək borularının daxili hissəsi və sidik yollarının toplayıcı kanalları. Qadın cinsiyyət orqanlarının yolları. Vaginanın yolundan başlayaraq, uşaqlıq yolunda 2 lüminə bölünür, hər ikisi uşaqlıq borusu ilə davam edir. == Hüceyrə biologiyasında == Hüceyrə biologiyasında lümen tilakoid, endoplazmatik retikulum, Qolci kompleksi, lizosom, mitoxondri və mikrotubullar da daxil olmaqla bir neçə orqanoid, hüceyrə komponentləri və ya strukturların içərisində olan membranla məhdudlaşan boşluqdur. == Translüminal prosedurlar == Mədə, vagina, sidik kisəsi və yoğun bağırsağın lüminasında təbii açılışlar vasitəsilə transluminal endoskopik cərrahiyyə.
Yohan fon Tünen
Yohan Henrix fon Tünen (alm. Johann Heinrich von Thünen‎; 24 iyun 1783, Vaddevarden[d], Anhalt-Tserbst knyazlığı[d] – 22 sentyabr 1850, Varnkenhagen[d], Meklenburq-Şverin[d]) — Alman iqtisadçısı, marjinalizmin sələflərindən biri olan iqtisadiyyatdakı alman coğrafi məktəbinin nümayəndəsi. == Bioqrafiyası == Yohan Tünen 24 iyun 1783-cü ildə atası torpaq sahibi Edo Kristian fon Tünen (1760–1786) və Yever şəhərindən kitab satıcısının qızı olan Anna Katerina Marqaret Trendtelin anası (1765-ci il təvəllüdündə) ailəsində anadan olmuşdur. Yohan Yever şəhərində böyüdü, qarışıq bir məktəbdə oxudu, 16 yaşında onu təsərrüfatda oxumaq üçün tərk etdi və 1802–1803-cü illərdə əkinçilik təhsili həvəskarı olan Lukas Andreas Ştaudinqer ilə mülkündə qurulan aqronomiya təhsilinə başladıqda 19 yaşında təhsilini davam etdirdi. Qross Flotbek, gələcək aqronomlar üçün bu tip ilk internat məktəbidir. Bundan əlavə, Tselle şəhərində Albrext Daniel Teyer ilə oxumuşdur. Sonra qısaca, yalnız iki dövr, Göttingen Universitetində təhsil almışdır. Ömrünün qalan hissəsi, adi bir Alman kursant (torpaq mülkiyyətçisi) olaraq, əmlakı qış mövsümündə sahibinin mənəvi ehtiyaclarını ödəmək üçün yetərli olduğu əmlakında əkinçilik etdi. 1818-ci ildə fon Tünen Meklenburq Vətənpərvərlər Birliyinin daimi üzvü oldu və hətta mahalının bir şöbəsinə rəhbərlik etdi. 1830-cu ildə elmi ləyaqəti sayəsində von Tünen Rostok Universitetinin fəxri doktoru adına layiq görülür.
Fumən
Fumən — İranln Gilan ostanında yerləşən şəhər, Fumən şəhristanının mərkəzi. == Əhali == Əhalisi 27,763, nəfər 7,728 ailədir.
Tuman
Teoman xan (çin. - 頭曼 ; e. ə. III əsr) — Hunların bilinən ilk hökmdarı. Mete xaqanın atasıdır. E.ə. III əsr ərəfələrində yaşayan Teoman ilk böyük Hun hökmdarıdır. Fərqli Türk boyları arasında birliyi təmin edərək, mərkəzi bir idarə qurmuş və beləcə e.ə. 220-ci ildə ilk Hun xaqanı olaraq iş başına keçmişdir. Türk boyları o zamana qədər ən yaxınlıqdakı Çin İmperatorluğuna bir çox axın reallaşdırmışdı, hər nə qədər bu axınlar Çinlilər üçün təhdid kimi görünsə də, Türk boyları heç bir zaman birlikdə hərəkət etmədikləri üçün böyük bir Hun axını olmamışdı.
Tümən (Azərbaycan Milli Hökuməti)
Azərbaycan Milli Hökuməti tüməni — 1946-cı ildə Azərbaycan Milli Hökumətinin pul vahidi. 1 Tümənn = 10 kran bərabər idi. == Tarixi == 1945-ci ilin dekabrında sovet qoşunları tərəfindən idarə olunan İran Azərbaycanında Azərbaycan Demokratik Respublikası elan edilir. Milli hökumət yarandıqdan sonra İran hakimiyyətinin Təbriz bankından külli miqdarda pul çıxardığı məlum olur. "Pul aclığını" aradan qaldırmaq üçün öz emisiyasına müraciət etmək qərara alınır. 1932-ci ildə İranda pul islahatı aparıldı, fars tüməninin əvəzinə rial tətbiq olunur. Ancaq İran hökuməti köhnə sistemə görə öz banknotlarını buraxır: Tümən = 10 kran. Yeni əskinaslar Təbrizdə, filiqran nişanları olmayan kağız üzərində çap edilir. Yazılar ənənəvi şriftdə, ancaq Azərbaycan dilində hazırlanır. 1946-cı ilin yazında Sovet qoşunları İrandan çıxarılır.
Arazbar tüməni
Arazbar tüməni — Elxanilər dövrünə yaranmış inzibati ərazi vardı. Arazbardan inzibati ərazi kimi bəhs edən tarixçilərdən biri də Fəzlullah Rəşidəddindir. Tarixçi oğlu Məcidəddinə yazdığı məktubunda bildirir ki, Dizmar və Arazbar vilayətləri 15 min man nar tədarük edir. XVIII əsrdən sonrakı tarixi-coğrafi əsərlərdə və dövlət fərmanlarında Arazbar adı tez-tez hallanır. XVI əsr tarixçisi Zeynəddin bin Həmdullah Qəzvini "Zeylə-tarixe-qozide" adlı əsərində 1392-ci il olaylarından bəhs edərkən yazır: "Xürrəm Muğan, Aran və Arazbar vilayətlərini zəbt etdi." Qaraqoyunlu hökmdarlarından Sultan Cahanşah bəy və oğlu Sultan Həsənəli bəyin hökmlərində "Qapanat, Aran və Arazbar tüməni" yazılması bir daha sübut edir ki, XIV əsrin ikinci yarısında Arazbar adlı inzibati ərazi vardı. Şah İsmayıl Səfəvinin hökmlərində də Arasbar adı xatırlanır. Tarixçi Şərəf xan Bitlisi "Şərəfnamə" adlı əsərində Osmanlıların Azərbaycana yürüşündən bəhs edərkən yazır: "Fərhad paşa Heydər paşanı bu vilayətin gözətçisi qoydu və müzəffər qoşunu ilə Arasbarda olan qacarların üzərinə hücumuma keçdi".
Arran tüməni
Arran tüməni — XIV əsr. İnzibati ərazi.. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin 9 tümənindən biri 1496-cı ilin iyul-avqust aylarında (h. 901-ci ilin zilqədə ayında) Əhmədəddin Əfəndi ibn Şeyx Məhəmməd Bərdəi adlı qazının iştirakı ilə tərtib edilən və bir suvarma kanalının alqı-satqısından bəhs edən sənəddə Arran tüməni Azərbaycan ölkəsinin bir parçası kimi (“tuman-i Arran-i Azərbaycan”) göstərilmişdir . Məlumdur ki, bəzi əcnəbi müəlliflər tarixən Araz çayından şimalda yerləşən ərazilərin (Arran vilayətinin) Azərbaycana aid olmadığını və Azərbaycan adı altında yalnız Arazdan cənubdakı torpaqların başa düşüldüyünü iddia etmişlər. Daha öncə bu kimi mülahizələri ilkin qaynaqların materialları əsasında tənqid etmişdik . Bərdəli qazının imzaladığı bu mübayiənamə orta əsrlərdə Arran vilayətinin Azərbaycanın tərkib hissəsi sayıldığını bir daha bariz şəkildə nümayiş etdirir.
Bess Trumen
Bess Trumen (ing. Bess Truman; 13 fevral 1885[…], İndependens[d], Missuri – 18 oktyabr 1982[…], İndependens[d], Missuri) — ABŞ-nin 45-ci Prezidenti Harri Trumenin həyat yoldaşıdır.
Fumən şəhristanı
Fumən şəhristanı (fars. شهرستان فومن‎) — İranın Gilan ostanının 16 şəhristanından biri və bu ostanda inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Fumən şəhəridir.
Harri Trumen
Harri S. Trumen (ing. Harry S. Truman; 8 may 1884, Lamar, Missuri, ABŞ — 26 dekabr 1972, Kanzas-Siti, Missuri, ABŞ) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının 33-cü prezidenti (1945–1953) və 34-cü vitse-prezidenti (20 yanvar-12 aprel 1945). İkinci adındakı "S" hərfi yalnız inisialdan ibarətdir və babaları — atasının atası Anderson Şip (Shipp) Trumen və anasının atası Solomon Yanqın adına hörmət əlaməti olaraq valideynləri tərəfindən verilmişdir. Birinci dünya müharibəsi dövründə artilleriya batareyasına rəhbərlik etmişdir. Həmin müharibədə döyüşlərdə iştirak etmiş yeganə ABŞ prezidentidir (Prezident Duayt Eyzenhauer isə həmin müharibədə yalnız təlimlərə qatılmışdır). == Siyasi həyatı və prezidentliyi == 1934-cü ildə Missuri ştatından ABŞ Konqresinə senator seçilmişdir. 1944-cü il seçkilərində Franklin Ruzvelt özünün dördüncü prezidentlik müddətinə onu vitse-prezidentliyə namizəd kimi irəli sürmüşdür. Seçkilərdə qələbə qazanan cütlük 1945-ci il yanvarın 20-də səlahiyyətlərinin icrasına başlamışdır. 12 aprel 1945-ci ildə Franklin Ruzveltin vəfat etməsindən sonra Harri Trumen prezident vəzifəsini tutmuşdur. Trumenin hakimiyyət dövrü qlobal əhəmiyyətə malik çoxsaylı hadisələrlə zəngin olmuşdur.
Marağa tüməni
Marağa tüməni — inzibati vahid. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin tüməni H.Qəzvininin "Nüzhət əl qülub" əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Marağa Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir. Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Ərdəbil, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Naxçıvanın da adı çəkilmişdir.. Marağa tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi.
Mərənd tüməni
Mərənd tüməni — inzibati vahid. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin tüməni H. Qəzvininin "Nüzhət əl qülub" əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Mərənd Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir. Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Naxçıvan, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Təbriz tümənin da adı çəkilmişdir. Mərənd tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi. == Ərazisi == Mərənd (Mərənd, Dizmar) nahiyələrinə bölünürdü.
Naxçıvan tüməni
Naxçıvan tüməni — H.Qəzvininin “Nüzhət əl qülub” əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Naxçıvanın Eldənizlər dövründə mövcud olmuş vilayət statusu Hülakülərin idarəçiliyi dövründə ləğv edilmiş və Naxçıvan Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir . Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Ərdəbil, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Naxçıvanın da adı çəkilmişdir.. Naxçıvan tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi . Naxçıvan tüməni müasir Naxçıvan MR ərazisini, o cümlədən Naxçıvan şəhərini əhatə edirdi. Azərbaycanın 27 iri şəhərindən 5 – i – Naxçıvan, Ordubad, Azad, Əncan və Maku bu tüməndə yerləşirdi. == Ərazisi == Naxçıvan tüməni Araz çayının hər iki sahilində geniş ərazini əhatə edirdi. Onun hüdudları Makudan Qafan dağlarına, Qarabağa və Göyçə gölünə qədər uzanırdı. Maku, Dvin və Qafan əraziləri Naxçıvan tüməninə daxil idi. Naxçıvanın qərb hüdudlarına Dvin (Dəbil, Dəvil) şəhərinin də daxil olduğu o dövrün tarixi mənbələrində birmənalı şəkildə əks olunmuşdur.
Pişkin tüməni
Pişkin tüməni — inzibati vahid. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin tüməni H.Qəzvininin “Nüzhət əl qülub” əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Pişkin Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir . Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Ərdəbil, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Naxçıvanın da adı çəkilmişdir.. Pişkin tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi .
Qapanat tüməni
Qapanat tüməni — Elxanilər dövrünə yaranmış inzibati ərazi vardı. Adı Qapan çayı adındandır. Sultan Cahanşah bəy və oğlu Sultan Həsənəli bəyin hökmlərində "Qapanat, Aran və Arasbar tüməni" yazılması bir daha sübut edir ki, XIV əsrin ikinci yarısında Qapanat adlı inzibati ərazi vardı Bəzi qaynaqlarda Bağabürd, Küpara, Əcənan mahalları hamısı bir yerdə Qapanat adlanır. == Səfəvilər dövründə == Həsən sultan Ördəkli Qapanat hakimi (1628) idi. == Rus imperyası dövrü == 1840 cı ildə Şuşa qəzası nın nahiyəsi olmuşdur. Qafan nahiyəsi Zəngəzur və Sisyan nahiyələri ilə həmsərhəddir. Zəngəzur qəzasının Qafan nahiyəsi qəzanın, təxminən mərkəzində yerlşmişdi. Bu nahiyənin hesabına 1930-cu ildə Ermənistan SSR-nin tərkibində ərazisi 1345 km2 olan Qafan rayonu və 1933-cü ildə Azərbaycan SSR-nin tərkibində sahəsi 802 km olan Qubadlı rayonu yaradılmışdır. Qafan (Kapan) nahiyəsi Bərguşad (Bazar çay) çayının boyunca Zəngəzur nahiyəsi, cənubdan Meğri və qərbdən Sisyan nahiyələri ilə həmsərhəddir. Bu nahiyə 6 kiçik dairəyə (okruq) bölünmüşdür: Oxçu dairəsi, Gığı dərəsi dairəsi, Əcanan türk dairəsi, Kəpəz dairəsi, Bəsitçay dairəsi və Çaundur-çay dairəsi.
Qarabağ tüməni
Qarabağ tüməni-Qarabağ xanlığı, Rusiya imperiyası, dövrlərində olmuş pul. Pənah xan Şuşada sikkəxana tikdirmiş və bu sikkəxanada «pənahabad» adı ilə bir misqal vəznində sikkə zərb olunmuşdu. Bu sikkələrin bir üzündə Pənahabad, o biri üzündə «La ilahə illəllah və Muhəmmədun rəsulullah» sözləri yazılmışdı. «Pənahabad»ın altısı bir manat, səkkizi isə bir Qarabağ tüməni adlanırdıPənah xanın buraxdığı pul Qarabağın Rusiya tərkibinə daxil edilməsindən sonra da öz dəyərini saxlamışdır. Xanlığın 6 manat 50 qəpik pulu 1 manat Rusiya pulu dəyərində idi.
Rumen Radev
Rumen Georgiyev Radev (d. 18 iyun 1962; Dimitrovqrad, Bolqarıstan) — Bolqarıstanlı siyasi xadim. Bolqarıstanın 5-ci Prezidenti. == Həyatı == Rumen Radev 18 iyun 1962-ci ildə Bolqarıstanın Dimitrovqrad şəhərində anadan olub.
Sərab tüməni
Sərab tüməni — inzibati vahid. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin 9 tümənindən biri H.Qəzvininin “Nüzhət əl qülub” əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Sərab Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir . Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Naxçıvan, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Sərab tümənin da adı çəkilmişdir.. Sərab tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi .
Trumen Kapote
Trumen Qarsiya Kapote (ing. Truman Garcia Capote [ˈtruːmən kəˈpoʊtiː], doğum adı — Trumen Strekfus Persons (ing. Truman Streckfus Persons), 30 sentyabr 1924[…], Nyu-Orlean, Luiziana – 25 avqust 1984[…], Los-Anceles, ABŞ) — amerikalı romantist, teatr və kino dramaturqu, aktyor.
Trumen doktrinası
Trumen doktrinası (ing. Truman Doctrine) — ABŞ Prezidenti Harri Trumen tərəfindən İkinci Dünya Müharibəsindən sonra irəli sürülmüş xarici siyasət proqramı. İlk dəfə 12 mart 1947-ci ildə bəyan edilib. Əsas mahiyyəti Sovet İttifaqının dünya üzrə ifəallığının dayandırılmasıdır. Doktrina dünyanın siyasi-iqtisadi birliyinin təmin edilməsi vəzifəsini qarşıya qoyur. ABŞ prezidenti Trumenin müşayiəti ilə Çerçil 1946-cl il martın 5-də Fulton şəhərində Vestminster kollecində nitq söylədi. O, dünya dövlətlərini yeni dünya müharibəsi təhlükəsi gözlədiyini və bu təhlükənin əsas səbəbkarının SSRİ olduğunu bəyan etdi. Çerçil SSRİ-yə qarşı ən qəddar siyasətin yeridilməsinə çağırdı, SSRİ-yə qarşı böyük dövlətlərindən ibarət ittifaqın yaradılmasını təklif etdi. Çerçilin Fultondakı nitqinin nəticələri dərin idi. 1946-cı ilin ikinci yarısından ingilis-amerikan danışıqları başladı.
Təbriz tüməni
Təbriz tüməni — inzibati vahid. Elxanilər dövləti Azərbaycan vilayətinin tüməni H.Qəzvininin “Nüzhət əl qülub” əsərində verilmiş məlumatların təhlili göstərir ki, Təbriz Azərbaycan vilayətinin tərkibində bir tümənə çevrilmişdir . Belə ki, əsərin VIII bölümündə Azərbaycan vilayətinin tərkibindəki tümənliklər sırasında Təbriz, Naxçıvan, Pişkin, Xoy, Sərab, Marağa və Mərəndlə yanaşı Təbriz tümənin da adı çəkilmişdir.. Təbriz tüməni öz növbəsində mahallara bölünmüşdü. Tümən əmir tərəfindən, mahal isə mahal hakimi tərəfindən idarə edilirdi .
Büzen
Büzen (fr. Buzeins, oks. Busens) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Severak-le-Şato kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12040. Kommuna təxminən Parisdən 500 km cənubda, Tuluza şəhərindən 150 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 32 km şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 184 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 103 yaşında (15-64 yaş arasında) 74 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 29 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 71,8%, 1999-cu ildə 62,2%).
Domen
Domen — veb saytınızın internetdəki adı və ünvanıdır. Bu ünvan olmadan internet istifadəçiləri veb saytınıza girə bilməzlər. 1985-ci ildə ilk funksional domenlər yaradılmışdır. Funksional domenlər İnternet resursunun fəaliyyətindən asılı olaraq müəyyən edilir. 15 mart 1985-ci ildə dünyada qeydiyyatdan keçmiş ilk domen – “Symbolics.com” İnternetdə istifadəyə verilmişdir. Bu domen kompüter sənayesinin pioneri, “Open Genera Lisp” və “Macsyma” kompüterlərinin istehsalçısı olan “Symbolics” şirkətinə məxsus idi. Domen ip ünvanı adlanan kompüterlərin birbirini tanıması üçün istifadə olunan nömrələmə sisteminin bəsitləşidirilmiş və kəlimələr ilə ifadə edilən formasıdır. Məsələn az.wikipedia.org yazdığınızda internet öncə bunu ip ünvanına çevirir sonra isə sizi bu ip ünvanına yönləndirir. Veb saytınızı ziyarət etmək istəyənlərin ip ünvanınızı bilmələri çətin olacağı üçün domen alaraq saytınzı daha asan yadda qalan bir hala gətirməlisiniz. 91.198.174.192 ip ünvanı az.wikipedia.org saytına aiddir.
Düren
Düren (alm. Düren‎) — Almaniyanın Şimali Reyn Vestfaliya regionunda şəhər.
Etügen
Femen
FEMEN (Ukraynca: Фемен) 2008-ci ildə Anna Hutsol tərəfindən təsis edilib. Anna Hutsol qrupu təsis etdikdən sonra, Femen təşkilatını yaratmasının səbəbini onların ölkələrində fəal qadınların olmaması və kişi yönümlü Ukrayna cəmiyyətinə olan reaksiyası ilə izah edir. Qrupun beynəlxalq nikah agentlikləri, gender ayrı-seçkiliyi və digər beynəlxalq və milli sosial problemlərlə bağlı keçirmiş olduğu etiraz aksiyaları mövcuddur. Qrup dünyada xüsusilə seks turizminə qarşı həyata keçirmiş olduğu yarıçılpaq nümayişləri ilə tanınır. Qrupun məqsədi Ukraynada yaşayan qadınların mədəni və mənəvi dəyərlərini, eləcə də onların liderliyini inkişaf etdirməkdir. Bununla da Ukrayna dünya miqyasında həm imicini yaxşılaşdırmış, həm də öz şəhərinin qadınlarına yeni və daha yaxşı imkanlar vermişdir. 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günündə İstanbula etiraz aksiyası keçirməyə gələn FEMEN üzvləri keçirmiş olduqları etiraz aksiyasından sonra saxlanılaraq deportasiya edilmişdirlər.
Küman
Küman — Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 190 nəfərdir. == Toponimiyası == Oykonim minilliyin ortalarından kaymakların (kimakların) tərkibində olmuş koman/ kuman türk tayfasının adını əks etdirir. Komanlar rus mənbələrində 1078-ci ildən poloves adı ilə məlumdur. X əsrdə Volqanı keçərək Qara dəniz sahillərinə köçmüşlər. Komanların bir qismi qıpçaqların tərkibində Azərbaycana gələrək burada məskunlaşmışlar.
Lüsen
Lüsen— Bolzanonun təxminən 40 kilometr şimal-şərqində İtaliyanın şimalındakı Cənubi Tirol əyalətində bir bələdiyyə. == Coğrafiyası == 30 noyabr 2010-cu ilə görə əhalisi 1,543 nəfər və ərazisi 74.2 kvadrat kilometrdir.Lüsen aşağıdakı bələdiyyələrlə sərhədlənir: Brixen, Mareo, Natz-Sçabs, Rodenek, St. Lorenzen və San Martin de Tor. == Tarixi == Emblem zirehdə nizəli, at üstündə sola baxan cəngavəri ifadə edir. Emblem 1967-ci ildə qəbul edilmişdir, 1607-ci ildən Brixen hökuməti tərəfindən istifadə olunan silahlar bərpa edilir. == Cəmiyyət == === İstifadə dilinin yayılması === 2011-ci il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, əhalinin 97.77% -i alman dili, 1.39% italyan dili və 0.83% Ladin dilində birinci dil kimi danışırlar.
Ramen
Ramen (yap. ラーメン, 拉麺, 老麺) - buğdadan hazırlanmış yapon əriştə şorbası. Yapon sayılsada Yaponiyaya Çindən gəlib. Yapon dilində ramen sözü Çin 拉麺 (pinyin: lāmiàn), mənşəlidir və "dartılmış makaron" mənasını verir.
Rügen
Rügen — Baltik dənizində adadır. Almaniyanın daxilində ən böyük adadır (ümumi ərazi 926 km²). Meklenburq-Ön Pomeraniya federativ vilayətinin tərkibinə daxildir. Əhalisi təxminən 77 min nəfər təşkil edir. == Coğrafiyası == Adanın ümumi forması kifayət qədər əcaibdir, sahillər güclü kəsik-kəsik edilmişdir, onların əyrilikləri bir çox körfəz, körfəz, yarımada və burun yaradır. Rügenin cənub sahili Pomeraniyanın sahilləri boyunca uzanır. Cənubda adanın eni 41 kilometrə çatır, şimaldan cənuba maksimal uzunluğu 52 kilometrdir. Rügenin şimal-şərqində Yasmund (Jasmund) yarımadasında 1990-cı ildə əsası qoyulmuş 3000 hektar sahəsi olan eyni adlı milli park yerləşir. Tabaşirli qayalar Yasmundun ən məşhur simvoludur. Rügenin ən yüksək nöqtəsi — Pikberqdir (161 metr).
Samen
Samin — İranın Həmədan ostanının Məlayer şəhristanının Samen bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4,025 nəfər və 1,207 ailədən ibarət idi.
Süren
Süren (fr. Suresnes) — Parisin qərb sərhəddində O-dö-Sen departamentində kommuna. Əhalisi 48 565 nəfərdir (2015-ci il üçün).
Teben
Teben (q.yun. Θῆβαι, Διὸς πόλις ἡ μεγάλη) — Yuxarı Misirin paytaxtının adı, Aralıq dənizinin Misir sahillərindən 700 km cənubda, Nil çayının şərq sahilində yerləşən qədim şəhər. Şəhərin ilk adı ilkin adı No-Ammon olmuşdur. Teben eyni zamanda Yuxarı Misirin IV nomu Uasetin mərkəzi sayılırdı. XI sülalə dövründə bütün Misirin paytaxtına çevrilmişdir.
Timin
Timin (5-metilurasil) — pirimidinin törəməsi, azotlu əsasların beşindən biridir.Dezoksiriboza ilə birlikdə timidin nukleozidin tərkibinə daxil olaraq, bütün canlı orqanizmlərin tərkibində mövcuddur. Timin dezoksiribonukleotidlər DNT-in tərkibinə daxildirlər, RNT-də onun yerində urasilin ribonukleotidi yerləşir. Timin adeninlə 2 hidrogen rabitəsi əmələ gətirərək, ona komplementardır. Orqanizmin ölümündən sonra timin əsasları zamanla hidantoinlərədək oksidləşirlər. Tədqiqatlara əsasən, timin ultrabənövşəyi şualanmanın enerjisini dağıdaraq, DNT-ni onun mənfi təsirindən qoruya bilir.
Timon
Timon — Əsl kərtənkələlər fəsiləsinə aid cins. Əvvəllər bu cins Lacertaya daxil edilirdi. İri kərtənkələlərdir. Gözlü kərtənkələlərin uzunluğu 90 sm çatır.
Taman
Taman xaqan — Qərbi Göytürk xaqanlığının hökmdarı. Taman yarımadası — Rusiyanın cənub hissəsində, Krasnodar diyarının ərazisində yerləşir. Taman (liman) — Taman yarımadasında, Krasnodar diyarının Temryukski rayonunun Taman kəndindən uzaq olmayan Volna kəndində liman.
Anton Hüsen
Anton Hüsen və ya Haysen (ing. Anton Hysén; 13 dekabr 1990,, Liverpul, İngiltərə) — İsveç futbolçusu, Utsiktens klubunun 3-ü divizionunda oynayır. Antonun atası Qlenn bir neçə milli və beynəlxalq oyunların qalibi idi, onun qardaşları Tobias və Aleksandr peşəkar futbolçulardır. == İdman karyerası == Gənc yaşlarında Hüsen əvvəlcə Torsland və Lundby klublarında oynayırdı. Daha sonra o, İsveçin 17 yaşadək milli komandasının üzvü və BK Hacken klubunun gənclərdən ibarət qrupuna daxil oldu. Gənc oyunçu statusunu itirdikdən sonra, o 2009-cu ilin yayında İsveçin Utsiktens komandasının 4-cü divizionuna qatıldı. Orada o ilk dəfə olaraq ikinci komanda üçün oynadı. 2010-cu ildən Hüsen müvəqqəti olaraq atası tərəfindən çalışdırılaraq ilk konkurent komandasının heyətində çıxış edirdi. 2011-ci ilin sonunadək Anton bu komandanın tərkibində oynayırdı və bundan sonra o həmçinin ABŞ-nin bir sıra klublarından təklif aldı. Lakin 3-cü liqanın mövsümündə bu dəyişikliklər baş vermədiyindən, o Utsiktens həmişəki oyunçular siyahısından faktiki olaraq çıxarılmışdı.