SEY(Y)İD ə. 1) ağa, cənab; 2) Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olan. Seyyidi-əşrəf şərəfli ağa; seyidi-kövneyn «iki dünyanın ağası» Məhəmməd peyğəmbərin
Полностью »SEY(Y)İD ə. 1) ağa, cənab; 2) Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olan. Seyyidi-əşrəf şərəfli ağa; seyidi-kövneyn «iki dünyanın ağası» Məhəmməd peyğəmbərin
Полностью »SEYYİ(Ə)1 ə. pis. SEYYİƏ2 ə. 1) pis iş; yamanlıq; 2) günah; 3) pis əməlin nəticəsi və ya cəzası olaraq çəkilən zəhmət, yaxud əziyyət.
Полностью »...ey könlüm quşu, qafil fəzayi-eşqdə; Kim, bu səhranın güzərgahlarda çox səyyadı var. Füzuli. Mən sənin bir rəhmdil səyyadınam, gəl qoynuma; Gəl öpüm,
Полностью »...əlli-altmış il bundan əqdəm iki nəfər kukəmərli seyid – biri Seyid Əhməd və biri Seyid Səməd Qafqaza varid olurlar. Ə.Haqverdiyev.
Полностью »...пророку Мухаммеду – употребляется перед именем. Seyid Əhməd Сеид Ахмед, Seyid Əli Сеид Али 2. лицо, носящее этот титул 3. в домусульманской Аравии: п
Полностью »SEYİD (ləqəb kimi seyidlərin adlarının əvvəlində işlədilir) Seyid Səməd başını bir silkələdi.. (Ə.Haqverdiyev); XACƏ A.Səhhətin şeirlərindən biri ‘‘‘'
Полностью »[ər.] сущ. дин. сейид (1. Мегьамед пайгъмбардин несилдикай тир мусурманриз гьуьрметдалди лугьудай тӀвар; 2. сейидрин тӀварцихъ галаз санал лугьудай ла
Полностью »сущ. разг. ученик (тот, кто обучается какой-л. профессии у кого-л.); usta şəyirdi подмастерье (подручный мастера-ремесленника)
Полностью »...Çəmənzəminli. [Gilanqızı:] Siz özünüzün bir qəzet müxbiri, səyyah olduğunuzu söyləyirdiniz. S.Hüseyn.
Полностью »...работу не на постоянном месте, переезжающий с места на место). Səyyar kino передвижное кино, səyyar aqreqat передвижной агрегат, səyyar qurğu передви
Полностью »sif. [ər.] 1. Hərəkət edən, gəzən, dolaşan; bir yerdə durmayan. Səyyar ulduzlar. 2. Daim bir yerdə qalmayan, yerini dəyişdirən, daim bir yerdə durmayı
Полностью »...qaba və sərt hərəkətlərlə o yan-bu yana fırladır, maşının səyyal hərəkətinə mane olurdu. M.Hüseyn.
Полностью »сущ. 1. путешественник, путешественница 2. странник (тот, кто странствует), странница
Полностью »SƏYYAH Səyyahlar fabriklərdən birini görmək istədilər (Çəmənzəminli); MÜSAFİR “Kursk” gəmisində gələn müsafirlər artıq hər tərəfi görürdülər (M.S.Ordu
Полностью »bax dərd-qəm. Aləmin dərdü-qəmindən xəbərin yox, Seyyid! Mən ki meyxanəni illərdi pənah eyləmişəm. S.Ə.Şirvani.
Полностью »[ər. məşuqə və fars. …baz] köhn. bax aşnabaz. Sənə layiq deyil, Seyyid, dəxi məşuqəbaz olmaq. S.Ə.Şirvani.
Полностью »is. [ər.] 1. Bütün, tamam, hamı. Seyyid dolanıb gün təki məcmui-cahanı; Dəryaları aşdım, dedim, Allah kərimdir. S.Ə.Şirvani. 2. riyaz. Yekun, cəm. Ədə
Полностью »...Uzun-uzun, çox uzun, uzun-uzadı, uzun. Tulani şikayətlər edərdin bizə, Seyyid; Bəs ağ şəhi görcək nə üçün müxtəsər etdin? S.Ə.Şirvani.
Полностью »...Büsatisəltənət zövqündən əhli-eşqə əfsundur; Cahan mülkündə, ey Seyyid, dəri-dildarə dərbandır. S.Ə.Şirvani. Qapıların qabağında qara libaslı dərbanl
Полностью »...nə? H.Cavid. □ Təhəmmül etmək – səbir etmək, dözmək, qatlaşmaq. Seyyid, təhəmmül et təbi-hicranə, çəkmə ah. S.Ə.Şirvani.
Полностью »...idilər. A.Bakıxanov. 2. məc. Allaha inanmayan, kafir mənasında. Seyyid haman qədimi olan bütpərəstdir; Ey şeyx, inanma Kəbədə gər eyləsə məqam. S.Ə.Ş
Полностью »...minnətsiz kömək edirdi (T.Ş.Simürğ); BİMİNNƏT Cahan mümkündə, Seyyid, yoxdu bir ehsani-biminnət; Şikəstə xatirə səbr eyləyib, ol mumiyadan keç (S.Ə.Ş
Полностью »...böyük mübarizələrdə təcrübədən keçirdi (M.S.Ordubadi); BƏQA (kl.əd.) Seyyid elə bildim ki, bəqa suyunu içdim.. (S.Ə.Şirvani); ÖLÜMSÜZLÜK Bizdə, bilən
Полностью »is. [ər.] klas. Baqilik, əbədilik, həmişəlik, ölməzlik. Seyyid, elə bildim ki, bəqa suyunu içdim; Ol lalərüxün qətlimə fərmanını görcək. S.Ə.Şirvani.
Полностью »...mərhəmin, məndə bitər yarə yox. Füzuli. Kimsənədən olmadı dərdinə, Seyyid, ilac; Eyləmə hər nakəsə halını əfsanə ərz. S.Ə.Şirvani. Vazeh bu ki xəstəd
Полностью »is. [ər.] Səs, səda. Çıxanda sövtü o şirin kəlamımın, Seyyid; O sövtə başdan-ayaq guş olduğum gecələr. S.Ə.Şirvani. Xoş sövtlə söylənən sözlər təkcə-t
Полностью »...Öpüş. Can alıb bir busə versən ləblərindən, ey pəri! Sanma kim, Seyyid belə sevdayə eylər etiraz. S.Ə.Şirvani. [Qacar:] Deyirlər şirindir busənin dad
Полностью »...“ümidini kəsmə” mənasında məsəl. Sirişki-çeşm töküb ağla yar üçün, Seyyid; Bu arxa su gəlib, ümmid var bir də gələ. S.Ə.Şirvani.
Полностью »...tutduqları oruc və s. Mənə meydən keçən gün tövbə verdi şeyx, ey Seyyid; Bu gün mən də alıb mey, şeyx üçün kəffarə göndərdim. S.Ə.Şirvani. □ Kəffarə
Полностью »...dodağında balı sevmişəm. M.P.Vaqif. Kimin zülfünə bənd oldunsa, Seyyid, bivəfa çıxdı. S.Ə.Şirvani. Aşığı bənd eylər zülfünün tağı; Ahu gözlüm, nə gəz
Полностью »...məcburəm ki, bir yaman xəbəri sizə elam edəm. M.F.Axundzadə. Seyyid, ol mah sənin qətlinə iqdam etdi; Gedib öz çarəni qıl, eylədi elam sənə. S.Ə.Şirv
Полностью »...sözüm aşiqanədir. Füzuli. Yetişdim kamə, yazdım aşiqanə şeirlər, Seyyid. S.Ə.Şirvani. Fəryad elə bir dəm aşiqanə (z.); Söylə dili-zarü natəvanə. M.Ə.
Полностью »...davam etdirirdilər. S.Rəhimov. □ Eyş etmək – kef çəkmək. Gülşəndə, Seyyid, içdim o şirinləb ilə mey; Eyş eylədim çəməndə bu gün xosrovanə mən. S.Ə.Şi
Полностью »...(M.S.Ordubadi); MƏŞUQƏBAZ (köhn.) Sənə layiq deyil, sənə layiq deyil; Seyyid, dəxi məşuqəbaz olmaz (S.Ə.Şirvani); ŞEYDABAZ (köhn.) Molla şeytan idi,
Полностью »...mən məhz sənin xatirin üçün bu işə iqdam edirəm. M.F.Axundzadə. Seyyid, ol mah sənin qətlinə iqdam etdi; Gedib öz çarəni qıl, eylədim elam sənə. S.Ə.
Полностью »...A.Şaiq. 2. Ümumiyyətlə, çörək mənasında. Yemə namərd loğmasın, Seyyid! Sifəti etməsin sənə təsir. S.Ə.Şirvani. Ey vay, bu fələk qoydu bizi loğmaya hə
Полностью »...məc. Dərman, əlac, çarə, şəfa. Könüldə zəxmi-nihan olmasaydı, ey Seyyid; Ümidiməlhəm ilə mən fəqanə gəlməz idim. S.Ə.Şirvani. // məc. Təsəlli olacaq,
Полностью »ŞİKƏST [Seyyid:] Bundan əvvəl, hamı dərdlər, mərizlər, şikəstlər, məyublar onun qəbrindən dərdlərinə dərman alardılar (Ə.Haqverdiyev); ƏLİL Nəriman be
Полностью »...sənə çörək verrik (M.F.Axundzadə); LOĞMA Yemə namərd loğmasın, Seyyid (S.Ə.Şirvani); ƏKMƏK Qaldı əynimdə əski bir köynək; Tapmadım gündə bir yavan ək
Полностью »...nəqşiərbabi-vəfadən bu büsat. Füzuli. Qəm büsatın xətm edibdir dövr Seyyid adına. S.Ə.Şirvani. 2. məc. Təmtəraq, dəbdəbə, dəsgah. [Mirzə Əsgər:] Bəyi
Полностью »...Şirvan vilayəti qədimdən şüəra və ürəfa beşiyi olmağını mərhum Hacı Seyyid Əzim dəxi öz tərcümeyi-halına dair yazdığı mənzumatında təsdiq (edir). F.K
Полностью »is. [fars.] Ah-zar, inilti, sızıltı, fəryad, fəğan. Seyyid, aşiq olanı bilmişəm aşiqlər işin; Ah imiş, nalə imiş, giryə imiş, şivən imiş. S.Ə.Şirvani.
Полностью »...– görsətmək, zahir etmək, aşkar etmək. Qəm büsatın xətm edibdir dövr Seyyid adına; Kim nəzərin dəhrdə hərgiz nümayan eyləməz. S.Ə.Şirvani. Zülmünü nü
Полностью »...imanı danıb, yoldan azıbdır, babıdır (M.Ə.Sabir); BƏDETİQAD ..Seyyid, o da sənin kimi bədetiqaddır (S.Ə.Şirvani); BİDİN [Ağa Bəşir:] Pərvərdigara, dü
Полностью »...gözünün nəmini; Dəxi geri gəlməz onlar, ağlarsan! M.P.Vaqif. Seyyid, əgər ol şəmə sənin yanmadı könlün; Pəs pərdeyi-çeşmində olan nəm nə üçündür? S.Ə
Полностью »...Gücləndirmək, şiddətləndirmək. Maşın sürətini artırdı. Ağrını artırmaq. – Məni Seyyid təki çək guşeyi-meyxanələrə; Artırır qəm, dəxi məsciddə nəyim v
Полностью »...görmüşdü. Mir Cəlal. □ Müsafir etmək – birini qonaq saxlamaq. [Seyyid:] Xof etmə, bacı, sən mən seyidi müsafir etdin. S.S.Axundov. Müsafir otağı – qo
Полностью »...birləşdirmək zərurətini anlamışlar. M.İbrahimov. 3. Ehtiyac, lüzum. Seyyid, qəzəldə ləfziqəliz etmə mündəric; Kim kəşfinə zərurət ola “Kənz” ya “Siha
Полностью »...taxtanı simsiz çalacaq? S.Vurğun. Kami-dil klas. – ürək arzusu. Şükr Seyyid, gedirəm kami-dil ilə bu səhər. S.Ə.Şirvani. Kamı gözündə qalmaq – arzusu
Полностью »is. [fars.] 1. Tale, qismət. O zülf qarə qılıb bəxtimi məgər, Seyyid? Mənim əzəl də bu bəxti-qarəliyim var idi. S.Ə.Şirvani. Kişiyə hər şeydən qabaq b
Полностью »...S.S.Axundov; 2) məc. tamamilə həsr etmək, sərf etmək, vermək. Vəsiyyətim budu, Seyyid, vəfatım olduqda; Nə qalsa məndən, onu vəqf edin, şərabə verin.
Полностью »...iddiasın edənə layiq deyil yalan. M.P.Vaqif. Sənə layiq deyil, Seyyid, dəxi məşuqəbaz olmaq. S.Ə.Şirvani. [Məşədi İbad:] Zarafat deyildir, bir ətək p
Полностью »is. [fars.] Fəryad, fəğan, nalə, bərk ağlaşma, matəm, yas. Seyyid, aşiq olalı bilmişəm aşiqlər işin; Ah imiş, nalə imiş, giryə imiş, şivən imiş. S.Ə.Ş
Полностью »...Ağardı muyi-sər, qəddin xəm oldu, taqətin getdi; Sənə layiq deyil, Seyyid, belə məşuqəbaz olmaq. S.Ə.Şirvani. 6. Rəngi getmək, solmaq, bozarmaq. Parç
Полностью »...nəzərə çarpmaq. Uşaq kimi görünmək. – Qonşu toyuğu qaz görünür qonşuya; Seyyid, öz yarıvı tut, özgə nigarı nə gərəkdir. S.Ə.Şirvani. Ancaq sol tərəfd
Полностью »...qısaltmaq, qısa eləmək, tez qurtarmaq. Tulani şikayətlər edərdin bizə, Seyyid; Bəs ol şahi görcək nə üçün müxtəsər etdin? S.Ə.Şirvani. [Molla Kazım:]
Полностью »...Səmimilik, mehribanlıq. Bu şirinlik ki, var mabeynimizdə yar ilə, Seyyid! Əgər bilsə qiyamətlər qopar başına Fərhadın. S.Ə.Şirvani. // Zövq, səfa, lə
Полностью »...əcəl çəkəçəkə mənə düçar edibdir! M.F.Axundzadə. Fəda olum sənə, Seyyid sənin qulamındır; Bu qədr zillətə etmə onu düçar, ey dust! S.Ə.Şirvani. [Xırd
Полностью »...üçün sığınacaq etmək, məskən etmək. Aləmin dərdü qəmindən xəbərin yox, Seyyid; Mən ki meyxanəni illərdi pənah eyləmişəm. S.Ə.Şirvani; 2) bax pənah ap
Полностью »...itirmək, dəli olmaq. Mahitəmamə eylədi nisbət camalını; Nöqsanı var ki, Seyyid azıbdır kəmaldən. S.Ə.Şirvani. // İnsan ömrünün yetkinlik dövrü. 4. İz
Полностью »...şireyi-innab təndə qanı saf eylər; Çox əmdim ləli-yarı, görmədim, Seyyid, bir asarın. S.Ə.Şirvani. Ələsgər istər ki, bir bahar ola; Əridib gövhəri sa
Полностью »