yun. peri – yaxın + yun. helios – Günəş
yun. periklasis – sındırma, əymə; adı periklazın laylanma qabiliyyəti ilə əlaqədardır
İsgəndəriyyə şəhərinin vaxtilə dünyanın mədəniyyət mərkəzinə çevrilməsinin əsas səbəblərindən biri onun olduqca əlverişli coğrafi mövqeyi, əsas papiru
fr. perle – mirvari
ing. permafrost – daimi donuşluq
Bu, fars sözüdür (əsli: piş və keş), hərfi mənası “hədiyyəni qabağına (piş) çəkmək (keş), qabağına çıxarmaq” deməkdir
Qərb dialektlərində taxılın ilk biçilmə dövrü belə adlanır. Bəzən bunu biç+quruq kimi izah edirlər. Əslində, fars sözüdür və pişxord şəklində olub, “з
Farsca peşkəl sözündəndir,onlarda “испражняться” anlamında peşkəl əndaxtən (su üstə çıxmaq) işlədilir
yun. petros – daş + yun. grapho – yazıram
“Peyda oldu” deyirik. Peyda farsca “görünmə” anlamı ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farsca əsli paydar kimidir, “daimi” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farscadır, “addım-addım”, “izbəiz” deməkdir. Bizdə “müntəzəm”, “daimi” mənalarında işlədilir. Qərb dialektlərində çox işlədilir
Farscadır, əsli peyğambər kimidir. Peyğam “məktub”, “məlumat”, “xəbər” anlamını bildirir. Peyğəmavər “xəbər gətirən”, Peyğəmbər “elçi” deməkdir
Farscadır (əsli: pehen), bizdə qonuz (müq.et: qonuzqurdu, yəni dozanqurdu) işlədilib. (Bəşir Əhmədov
Farscadır, “oxun ucluğu” deməkdir. Peykar “döyüş” anlamında işlədilir. Peyk (uçan) sözü ilə qohumdur
Farscadır. “Müqavilə”, “bağlaşma”, “razılıq” deməkdir (əhd-peyman deyirlər). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Fars mənşəlidir, “boyunun arxa tərəfi” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Fars sözüdür, peyvəstən (calamaq) məsdəri ilə qohumdur. Peyvəstə feili sifətdir, “calanmış” deməkdir, peyvəndgah farsca “oynaq” (сустав) anlamını əks
Əsli pərhiz kimidir, farsca pərhixtən (özünü dayandırmaq, yəni yeməmək) məsdəri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov
Feil “badalaq gəlmək”, “mane olmaq” və s. mənalarında işlədilir. Pəl (pal) sözünün mənalarından biri “dil” deməkdir
Qaynaqlarda rus dilinə косоязычный kimi tərcümə olunub. Yəqin ki, pəltək sözü ilə qohumdur. Pəltək isə pəlyok (dili yox) kəlməsinin təhrifindən törəyi
Alınma sözdür, bizdə onun yerinə qaplan sözündən istifadə edilib, görünür, qapmaq feili ilə bağlı sözdür
1. Pəl sözünün bir mənası “dil” demək olub. Pəl qatmaq ifadəsi də sözlə (dillə) işə mane olmaq deməkdir
Farsca “sığınacaq” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Semantik baxımdan zərbəli ilə qohumdur. Əlinin zərbəsi (pəncəsi) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Fars sözüdür: pənc və ara (beş gözü olan) kəlmələrindən əmələ gəlib. Pəncə sözü də bununla bağlıdır, əldə barmağın beş olması zəminində belə adlanıb
Əppək sözünün uşaq nitqindəki formasıdır, amma tədqiqarçıların heç biri həmin sözün türk mənşəli olduğunu qeyd etməyib
Farsca pəridən (uçmaq) feili ilə bağlıdır, “qanad” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Fars mənşəlidir. Para (hissə) və kündə (kəsilmiş) hissələrindən ibarətdir, “dağınıq” anlamında işlədilir
Farsca “sitayiş edən”, “sevən” deməkdir, pərstidən (bərk sevmək) məsdəri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov
Fars sözüdür, məsdər forması pərstidən (bərk sevmək) sözüdür, pərəst (yerlipərəst..) sözü ilə eyni kökə malikdir
Farsca “məlakə” deməkdir, ərəbcə buna huri deyirlər. Pərivəş “pəri üzlü” (vəş ərəbcə “üz”, “sifət”, “sayağı” deməkdir) anlamını verir
“Pəri kimi gözəl qadın” deməkdir. Pəri məlakədir, Nisə ərəbcə “qadın” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
El arasında pərnux variantı da var, “pəri üzlü” deməkdir (müq.et: Rüx-sarə). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Pər sözünün mənası farsca “qanadın altında olan yumşaq tük”dür. Pərqu “qu tükü” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Bu, fars sözüdür: parə və səng sözlərindən əmələ gəlib, “daş parçası” deməkdir. Tərəzinin düzgün çəkməsi üçün belə daş qırıntılarından istifadə olunub
Güman ki, pörtmək sözü ilə qohumdur (adam pərt olanda sifəti sanki pörtür). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farscadır, pər “qanad” deməkdir, vaz isə “açma” anlamını əks etdirir. Pərvaz “uçma” (“полет”) deməkdir (“qanadaçma”)
Pər farsca “qanad”, vaz isə “açma” deməkdir. Söz “qanad açmaq” anlamını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov
Farsca pərvərdən (tərbiyələndirmək) məsdəri ilə qohumdur. Bizdə məna bir qədər dəyişib. (Bəşir Əhmədov
Farsca pərvərdən (yedirtmək, tərbiyələndirmək) məsdəri ilə bağlıdır, pərvər “bəslənilmiş” deməkdir. Pərvərdigar (Yaradan) sözü də buradandır
Bir mənası pəhləvicə “balıq” demək olub. “Qalib” mənasında da izah edirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Pəsdən oxu“ deyirik. Pəs sözü italyanca olan və “aşağı səs” mənasını verən bas kəlməsinin təhrif olunmuş formasıdır
Türk dillərində betə (pətə) feili olub və rus dilinə “закрыть со всех сторон” kimi tərcümə edilib. Arının pətəyi də həmin feil zəminində yaranıb
Təxminən “daxma” anlamına uyğun mənanı bildirir (ən çox heyvan üçün düzəldirlər). Güman edirəm ki, dəyə sözünün dəyişmiş formasıdır
Pis (farscadır) sözünün uşaq nitqindəki variantıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Bir neçə mənbədə bu sözün ingilis dilinə aid olduğu göstərilib. Məncə, fars sözüdür: pa- “ayaq” deməkdir, camə isə “paltar” (müqayisə et: çamadan=çam
1. ing. peak – ən yüksək nöqtə 2. “Dağ zirvəsi” deməkdir, fransız sözüdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, əsli fatil (fitil) kimi olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Farscadır “yamaq” deməkdir ( yada sal: pinəçi). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)