MUSA

Musa (ivr. ‏מֹשֶׁה‏‎; ən tezi e.ə. 1689 və ən geci e.ə. 1391 – ən tezi e.ə. 1473 və ən geci e.ə. 1271) — Allahın elçisi, Misirdə doğulmuş yəhudi əsilli peyğəmbər. Musa Xristianlıq, İslam və Bəhailik kimi İbrahimi dinlərdə mühüm peyğəmbər və yəhudilikdə ən böyük peyğəmbərdir. Rabbinik Yəhudilik Musanın e.ə. 1391–1271-ci illər arasında yaşadığını iddia edir. Elm dünyası Musaya bənzər bir fiqurun mövcud ola biləcəyi ehtimalını nəzəra alır, lakin üstünlük təşkil edən konsensus onun daha çox mifik bir şəxsiyyət olmasıdır.

Kalba Musa (1856, Naxçıvan – 1924, Göyçay) – Azərbaycan xeyriyyəçisi. 1901–1909-cu illər arasında hələ də şəhər sakinləri tərəfindən istifadə olunan su quyularını xeyriyyə məqsədilə qazdırıb şəhərin su təminatını yaxşılaşdırmışdır. == Həyat və fəaliyyəti == Kalba Musa XIX əsrin sonlarında ailəsi və qohumlarının köməyi ilə icarəyə götürdüyü torpaqlarda təsərrüfat yaradaraq tezliklə varlanmış, xeyriyyəçiliklə məşğul olmuşdur. Sudan qıtlıq çəkən Naxçıvana "Kabla Musa çeşməsi" adlı məşhur bulağı çəkdirmişdir. Kabla Musa bu məqsədlə 1901-ci ildə Naxçıvan şəhərindən 3 kilometr yuxarıda Şıxmahmud kəndinin yanında, Naxçıvan çayının sağ yatağında quyular qazdırıb şəhərin əsaslı su təminatını yaratmaq üçün ən təcrübəli, bacarıqlı kankanları ətrafına toplayır. Sər-hesab edərək belə qənaətə gəlir ki, burada azı 130–140 quyu qazılmalıdır. Dərinliyi 30–35 metrə çatacaq bu quyuları yeraltı lağım atıb bir-birinə bənd eləməklə şirin suyu öz axarı ilə şəhərə gətirmək lazımdır. Bu işdə ən çətin məsələ o dövrdə lazımi alət və texniki vasitələr olmadan bir-birindən 60–80 metr aralı olan quyuların yeraltı xətlərlə birləşdirilməsi idi. Balaca əl torbalarında uzun kəndir-sicimlərlə bu qədər torpağı yerin dərinliyindən qazıb-çıxaran kankanların işi, sözün əsl mənasında, böyük fədakarlıq idi. Səkkiz il sərasər 135-dək quyu qazılır və lağım vasitəsilə birləşdirilir.

Mansa Musa (təq. 1280, Mali imperiyası – ən tezi 1332 və ən geci 1337) — 1307/12-1332/37-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş orta əsr Mali dövlətinin mansası (ali hökmdar). Keyta sülaləsinin nümayəndəsi idi. Mali dövlətinin banisi Sundiat Keytanın qardaşı oğlu idi. May ayının ilk ongünlüyündə anadan olmuş, bu təxminən 1 maydan 8 maya qədərdir və avqustun son ongünlüyündə ölmüşdür - bu isə 24-31 avqust aralığını əhatə edir. Onun hakimiyyəti illərində Mali tarixində ən böyük ərazilərə sahib idi. Ölkə əhəmiyyətli dərəcədə böyümüş və mədəni inkişafının zirvəsinə çatmışdır. == Ümumi təsvir == Musanın hökmranlığı əsasən o dövrün ərəb salnaməçilərinin qeydlərindən məlumdur: ən dolğun məlumatları - Şihab əd-din Əhməd ibn Yəhya ibn Fadlallah əl-Omari ad-Dimashki (ərəb. شهاب الدين احمد ابن يحيى ابن فضل الله العمري الدمشقي‎), İbn-Bətutə Əbu Abdullah Məhəmməd ibn Abdullah al-Lavati at-Tancı (ərəb. أبو عبد الله محمد ابن بطوطة‎‎) və Əbu Zeyd Əbdürrəhman ibn Məhəmməd ibn əl Hədrami (ərəb.

Musa (ivr. ‏מֹשֶׁה‏‎; ən tezi e.ə. 1689 və ən geci e.ə. 1391 – ən tezi e.ə. 1473 və ən geci e.ə. 1271) — Allahın elçisi, Misirdə doğulmuş yəhudi əsilli peyğəmbər. Musa Xristianlıq, İslam və Bəhailik kimi İbrahimi dinlərdə mühüm peyğəmbər və yəhudilikdə ən böyük peyğəmbərdir. Rabbinik Yəhudilik Musanın e.ə. 1391–1271-ci illər arasında yaşadığını iddia edir. Elm dünyası Musaya bənzər bir fiqurun mövcud ola biləcəyi ehtimalını nəzəra alır, lakin üstünlük təşkil edən konsensus onun daha çox mifik bir şəxsiyyət olmasıdır.

Mirzə Musa (fars. میرزا موسى‎; azərb. Ağayi-Kəlim‎) — Bəhai dininin banisi Bəhaullahın qardaşı, bəhailikdə 19 həvaridən biri. Şövqi Əfəndi tərəfindən tərtib edilmiş həvarilərin sıralamasında Mirzə Musa mühüm yer tutur. Dinin əsas fiquru sayılan Bəhaullahın ata-ana bir qardaşı olan Mirzə Musa Bəhai dininin yayılmasında qardaşı ilə birgə xidmətlər göstərmişdir. Bəhailərin, Bəhaullahın və oğlu Əbdül-Bəha Abbasın təqiblərə məruz qalması Mirzə Musadan yan keçməmiş, qardaşı kimi tez-tez təbliğ etdiyi dini ideyalara görə incidilmişdir. Bəhai tarixində təsvir olunduğu kimi, Mirzə Musa son günə qədər inancında dəyanətli qalmışdır və qarşılaşdığı bütün məhrumiyyətlərə baxmayaraq öz fikirlərindən imtina etməmişdir. Bəhaullah qanunlara olan hörmətini göstərmək üçün Mirzə Musanı nümunə kimi təqdim etmişdir.

Molla Musa — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indiki Düzkənd (Axuryan) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 12 km cənubda, Gümrü şəhərindən 5 km qərbdə, Arpaçayın sağ sahilində yerləşir. 1937-ci ilə kimi Leninakan rayonunun tabeliyində olmuşdur. Toponim Molla Musa şəxs adı əsasında formalaşmışdır. Antropotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Kəndin adı 1920-ci ildə dəyişdirilib Musakan qoyulmuşdur. Bir daha Erm. SSR AS RH-nin 26. IV. 1946-cı il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Voskeask adlandırılmışdır.

Musa (başq. Муса, rus. Мусино) — Başqırdıstan Respublikasının Uçalı rayonunda yerləşən kənd. Kənd Yeni Bayramqol kənd şurasının tərkibindədir. Məsafələr: rayon mərkəzindən (Uçalı): 70 km, kənd sovetliyindən (Yeni Bayramqol): 10 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Ural-Tau stansiyası): 70 km. 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (100 %) üstünlük təşkil edir.

Musa — Azərbaycan Respublikasının Yardımlı rayonunun Astanlı kənd inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 6 may 1997-ci il tarixli, 293-IQ saylı Qərarı ilə Yardımlı rayonunun Astanlı kənd inzibati-ərazi vahidinin tərkibindəki yaşayış məntəqəsi Musa kəndi adlandırılmış və rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatına daxil edilmişdir. 2009-cu il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən kənddə cəmi 8 nəfər yaşayır.

Musa — kişi adı. Musa ərəb mənşəyi addır. Mənası suya batmaqdan qurtulmuş, sudan xilas olmuş ("Bibliya"da adı çəkilmiş əfsanəvi Moşa peyğəmbərin qədim y. adının ə. forması) anlamına gəlir.[mənbə göstərin] Musa — peyğəmbər. Musa Musayev Musa Musayev (alim) — baytarlıq elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının biologiya elmləri bölməsinin akademik-katibi, AMEA Zoologiya İnstitutunun direktoru. Musa Musayev (siyasətçi) — Milli Məclisin deputatı (2000–2005), Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı (2006–2010). Musa Urud — şair, tibb elmləri namizədi, 1994-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü. Musa Ağayev — dövlət xadimi. Musa Dasxuranlı — Orta əsrlərdə yaşamış alban tarixçisi.

Musa (ivr. ‏מֹשֶׁה‏‎; ən tezi e.ə. 1689 və ən geci e.ə. 1391 – ən tezi e.ə. 1473 və ən geci e.ə. 1271) — Allahın elçisi, Misirdə doğulmuş yəhudi əsilli peyğəmbər. Musa Xristianlıq, İslam və Bəhailik kimi İbrahimi dinlərdə mühüm peyğəmbər və yəhudilikdə ən böyük peyğəmbərdir. Rabbinik Yəhudilik Musanın e.ə. 1391–1271-ci illər arasında yaşadığını iddia edir. Elm dünyası Musaya bənzər bir fiqurun mövcud ola biləcəyi ehtimalını nəzəra alır, lakin üstünlük təşkil edən konsensus onun daha çox mifik bir şəxsiyyət olmasıdır.

Musa Mirməmməd oğlu Abdullayev (27 noyabr 1927, Masallı rayonu – 1979, Bakı) — Azərbaycanın hematoloq alimi, tibb elmləri doktoru, professor, filoloq-tərcüməçi. 1942–1944-cü illərdə Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda yaradılan İldırım təşkilatının, – millətçi tələbə – gənclərin antisovet siyasi təşkilatının 8 üzvündən biri. Musa Mirməmməd oğlu Abdullayev 27 noyabr 1927-ci ildə Masallı rayonunun Qızılağac, kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Hələ orta məktəb illərindən həmin dövrün görkəmli həkimi, Gədəbəyin Slavyanka kəndində yaşayan milliyətcə alman həkim Zinindən ingilis dili dərslərini alması onun gələcək həyat yolunda həkimlik və mütərcimlik istedadının parlamasında mühüm təkan olmuşdur. O, məktəb yaşlarında olarkən, atası Mirməmməd Abdullayev dövlət qulluğu ilə əlaqədar ailəsi ilə birgə Bakı şəhərinə köçmüşdür. Musa Abdullayev orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Tibb Universiteti) müalicə-profilaktika fakültəsini, eləcə də, Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Xarici Dillər İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dillər Universiteti) ingilis dili fakültəsini bitirmişdir. İldırım təşkilatı, Sovet Azərbaycanını SSRİ-nin tərkibindən çıxarıb, müstəqil milli Respublika təşkil etmək məqsədilə yaradılmışdır. Bu barədə Akademik Ziya Bünyadovun "Qırmızı terror", kitabına istinad etmək olar. Musa Abdullayev 1942–1943-cü illərdə yaradılmış və onun siyasi baxışları ilə üst-üstə düşən İldırım təşkilatı na — antisovet millətçi tələbə-gənclər təşkilatına üzv olmuşdur. Keçmiş SSRİ–də təhsil alan tələbə-gənclərdən biri kimi Azərbaycanın müstəqilliyi, ana dilimizin dövlət dili səviyyəsinə qaldırılması tələbi ilə, 1930-cu illərdən başlayaraq repressiyaya məruz qalmış Azərbaycan ziyalılarının müdafiəsinə qalxmışdır.

Musa Səməd oğlu Alməmmədov (20 dekabr 1935, Gədəbəy rayonu) — UNEC-in Fəxri professoru Alməmmədov Musa Səməd oğlu 1935-ci il dekabr ayının 20-də Azərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonun Söyüdlü kəndində anadan olmuşdur. O, 1945-ci ildə Söyüdlü kənd orta məktəbinə daxil olmuş və 1955-ci ildə həmin məktəbi bitirmişdir. Riyaziyyat elminə olan marağı əsasında sənədlərini Azərbaycan Dövlət Universitetinin "Riyaziyyat" fakültəsinə vermişdir. Müvafiq qiymətlər alaraq Universitetin tələbəsi olmuşdur. 1960-cı ildə universiteti əla qiymətlərlə bitirib Azərbaycan Neft Kimya institutunun ali riyaziyyat kafedrasına işə düzəlmişdir. 1963-cü ildə elə həmin kafedrada müəllim vəzifəsinə seçilmişdir. 1963-cü ildə Moskva şəhərindəki E. A. Steklov adına Riyaziyat İnstitutununda əyani aspiranturaya daxil olmuşdur. Dünyanın ən məşhur riyaziyyatçısı M. A. Haymarkın rəhbərliyi altında namizədlik dissertasiyasını yazaraq 1967-ci ildə riyaziyyat elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Musa Alməmmədov 1967-ci ildən 2001-ci ilə qədər indiki Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin dosenti olmuşdur. 2001-ci ildən isə həmin universitetin riyaziyyat kafedrasının professoru vəzifəsində çalışıb.

Axundov Musa Ağəli oğlu - publisist, Respublika Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Ustad Ali Jurnalistika mükafatı laureatı, Əmək veteranı (1998) 1940-cı ildə Ağdam rayonunun Novruzlu kəndində doğulmuşdur.

Musa Aybək(özb. Muso Toshmuhammad; 28 dekabr 1904 (10 yanvar 1905) və ya 10 yanvar 1905, Daşkənd, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 1 iyul 1968, Daşkənd) — Özbək şair və yazıçısı, Stalin mükafatı laureatı (1946).. Musa Aybək müasir özbək ədəbiyyatının qüdrətli şair və nasiri hesab olunur. O, 1905-ci ilin yanvarın 10-da Daşkənddə zəhmətkeş ailəsində dünyaya gəlmişdir. Musa Aybək ilk təhsilini əski tipli məktəbdə almışdır, lakin sonradan yeni tipli məktəbdə təhsilini davam etdirib başa vurmuşdur. Ədibin atası Daşməhəmməd Xumsan və Yenibazar qışlaqlarında baqqallıq etmişdir. Özünün qeydlərindən belə aydın olur ki, onun anası cismən zəif olsa da, ağıllı, zirək və rəhmli qadın olmuşdur. Hətta işinin çox olmasına baxmayaraq, asudə vaxt tapan kimi oxumaqla məşğul olmuşdur. M. Aybək 1930-cu ildə Orta Asiya Dövlət darülfününun ictimai fənlər fakültəsinə daxil olmuşdur. 1935-ci ildə buranı bitirib Dövlət darülfünündə siyasi iqtisaddan dərs demişdir.

Musa Abdulla oğlu Ayvazov — müəllim, Gürcüstan SSR Əməkdar Müəllimi (1973). Musa Ayvazov, 21 mart 1921-ci ildə Gürcüstan Respublikasının Borçalı(Marneuli) rayonunun Sadaxlı kəndində anadan olmuşdur. Sadaxlı kənd 7 illik məktəbini (1936), Sarvanda Borçalı türk pedoqoji texnikumunu (1939) bitirmişdir. Mollaoğlu (1939-1945), Xüldərə (1945-1947) və Təzəkənd kənd (1947-1958) ibtidai məkrəblərində müdir-müəllim işləmişdir. Ömrünün 50 ilini gənc nəslin təlim-tərbiyəsinə həsr etmişdir. Fədakar əməyi yüksək hökumət mükafatları və fəxri fərmanları ilə qiymətləndirilmişdir. Sadaxlı kənd 1 saylı orta məktəbində işləyərkən 1973-cü ildə Gürcüstan SSR Əməkdar Müəllimi fəxri adına layiq görülmüşdür. Musa Ayvazov 1998-ci il fevralın 7-də dünyasını dəyişmişdir.

Musa İsgəndər oğlu Ağayev (28 dekabr 1914, Şuşa – 17 avqust 1965) — dövlət xadimi. Musa İsgəndər oğlu Ağayev 1914-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olub. Atası Ağayev İsgəndər Məlik oğlu əslən Xəlfəli kəndindən olub. Öz torpağı olmadığına görə çobanlıq edib. Anası Ağayeva Natəvan evdar qadın olub. 1916-cı ildə ailəsi Bərdəyə köçərək, Lənbəran kəndində məskunlaşıb. 1917-ci ildə hər iki valideyni rəhmətə gedib. Onların ölümündən sonra 3 yaşlı Musanı qardaşı tərbiyə edib. 1924-cü ilə qədər təsərrüfat işlərində qardaşına kömək edib. 1924-cü ildən təhsil almağa başlayıb.

Musa Məhəmməd oğlu Babayev — Azərbaycan sərbəst güləş ustası, dəfələrlə SSRİ çempionu. 52 kq çəki dərəcəsində güləşmişdir. Güləşlə 1943-cü ildən məşqul olmağa başlamışdır. 1950-ci ildə SSRİ idman ustası, 1967-ci ildə isə Ümumittifaq dərəcəli hakim kateqoriyası almışdır. 8 dəfə ölkə çempionu olmuşdur. «Dinamo», «Stroitel», «İskra» (Bakı) kimi klublarda çalışmışdır. Sərbəst güləş üzrə SSRİ çempionatı 1949 — ; Sərbəst güləş üzrə SSRİ çempionatı 1950 — ; Sərbəst güləş üzrə SSRİ çempionatı 1951 — ; Sərbəst güləş üzrə SSRİ çempionatı 1952 — ; "Musa Məhəmməd oğlu Babayev". sport-strana.ru. İstifadə tarixi: 2016-07-31. "Бабаев Муса Магомед оглы".

Musa Bayramov (kimyaçı) (d. 1938) — kimya elmləri doktoru, professor, «Neft kimya» kafedrasının müdiri. Musa Bayramov (neftçi) (1901—1998) — Azərbaycan SSR fəxri neftçisi 1964). Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1959).

Musa Bağırov (10 may 1932 – 11 may 2022) — ssenari müəllifi, rejissor, Azərbaycan yazıçısı. Əməkdar incəsənət xadimi Musa Bağırov 10 may 1932-ci ildə anadan olub. Tanınmış sənədli filmlər rejissoru olan Musa Bağırov uzun illər “Azərbaycanfilm” və “Ekran” Yaradıcılıq Birliyində 50-dən artıq sənədli filmə quruluş verib. Onun filmləri bir çox beynəlxalq festivallarda mükafatlara layiq görülüb. O, uzun müddət Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin professoru olub. Professor Musa Bağırov 1994-cü ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin “Kino və televiziya” kafedrasının müdiri təyin edilmişdir. 1997-ci ildə həmin kafedra əsasında “Televiziya rejissoru” və “Kinorejissorluq və operator sənəti” kafedraları yarandı. “Televiziya rejissoru” kafedrasına professor Musa Bağırov rəhbərlik etmişdir. Musa Bağırov həmçinin general Həzi Aslanovla bağlı araşdırmaların müəllifidir. Onunla bağlı film çəkmiş (General Aslanov (film, 1970)), barəsində 1988-ci ildə rus dilində nəşr olunmuş "Generalın yolu", 1999-cu ildə Azərbaycan dilində işıq üzü görmüş "Sərkərdənin taleyi" kitablarının müəllifidir.

Musa Bigiyev (Musa Bigi, Musa Carullah tatar. Муса Җаруллаһ Бигеев, rus. Муса Яруллович Бигеев; 24 sentyabr 1874, Kikino[d], Penza quberniyası[d] – 28 oktyabr 1949, Qahirə) — görkəmli tatar ilahiyyatçı filosof, publisist. XX əsrin əvvəllərində Rusiya müsəlmanları arasında başlayan cədidizm mütərəqqi hərəkatın liderlərindən biri idi. Musa Carullah Bigeyev (Penza mişər tatarların qədim transkripsiyalarında Bigi kimi gedir) 25 dekabr 1873-ci ildə Penza quberniyasının Kikino kəndində anadan olub. Onun atası Rostov-na-Donuda axund təyin edildikdən sonra, ailəsi ilə ora köçdü. Bigeyev anadan olduğu vaxta və yerə lazımlı diqqət vermədiyi üçün, hazırda bu məlumatın üstündə mübahisələr aparılır. Dünyəvi və dini təhsil almışdır. Rostov-na-Donuda real məktəbi bitirdikdən sonra Bağçasarayın, Kazanın, Buxaranın mədrəsələrində və Qahirənin qocaman müsəlman Əl-Əzhər universitetində təhsilini dava etdirmişdir. 1905-ci ilin mayında vətənə qayıdanda Çistaylı tacir və işan, həmçinin "Kəmaliyyə" mədrəsəsinin banisi olan Məhəmmədzakir Kəmalovun qızı ilə evləndi.

Musa Bigiyev (Musa Bigi, Musa Carullah tatar. Муса Җаруллаһ Бигеев, rus. Муса Яруллович Бигеев; 24 sentyabr 1874, Kikino[d], Penza quberniyası[d] – 28 oktyabr 1949, Qahirə) — görkəmli tatar ilahiyyatçı filosof, publisist. XX əsrin əvvəllərində Rusiya müsəlmanları arasında başlayan cədidizm mütərəqqi hərəkatın liderlərindən biri idi. Musa Carullah Bigeyev (Penza mişər tatarların qədim transkripsiyalarında Bigi kimi gedir) 25 dekabr 1873-ci ildə Penza quberniyasının Kikino kəndində anadan olub. Onun atası Rostov-na-Donuda axund təyin edildikdən sonra, ailəsi ilə ora köçdü. Bigeyev anadan olduğu vaxta və yerə lazımlı diqqət vermədiyi üçün, hazırda bu məlumatın üstündə mübahisələr aparılır. Dünyəvi və dini təhsil almışdır. Rostov-na-Donuda real məktəbi bitirdikdən sonra Bağçasarayın, Kazanın, Buxaranın mədrəsələrində və Qahirənin qocaman müsəlman Əl-Əzhər universitetində təhsilini dava etdirmişdir. 1905-ci ilin mayında vətənə qayıdanda Çistaylı tacir və işan, həmçinin "Kəmaliyyə" mədrəsəsinin banisi olan Məhəmmədzakir Kəmalovun qızı ilə evləndi.

Musa İsa oğlu Cəfərov (12 dekabr 1921 – 20 fevral 2001) — Azərbaycan Kommunist Partiyasinin Kürdəmir Rayon Komitəsinin birinci katibi (1961–1963), Kürdəmir Rayon "Nizami" adına kalxozun idarə heyətinin sədri (1963–1976). Cəfərov Musa İsa oğlu 12 dekabr 1921-ci ildə Kürdəmir rayonunun Yenikend kəndində anadan olmuşdur. Atası İsa bəy və Güllər xanım İctimai mənşəyinə görə kəndli olmuşlar. Musa ailənin böyük övladı olmuşdur. Onun Lumu və Şəfiqə adlı iki bacısı və Heybət adlı qardaşı dunyaya gəlmişdir. Musa 1936-cı ildə Kürdəmir rayonunun Yenikənd məktəbinin yeddinci sinifini bitirdikdən sonra təhsilini davam etdirmək üçün Göyçay pedaqoji məktəbinə göndərilmişdir. 1939-cu ildə pedaqoji məktəbi müvəffəqiyətlə bitirdikdən sonra müəllim işləmək üçün Kürdəmir rayonunun Təklə kəndinə göndərilmiş və həmin kənddə məktəb təşkil edərək işə başlamışdır. Burada 6 ay işləyəndən sonra 1940-ci ildə hərbi xidmətə çağırılmışdır. Artıq SSRİ ilə Finlandiya arasinda müharibə gedirdi. 1941-ci il Boyuk Vətən Muharibəsi başlayanda o, Sevestopolda hərbi xidmətdə olmaqla aviasiya məktəbində oxuyurdu.

Musa Cəlil (tat. Муса Җәлил, Musa Cəlil, موسا ﺟﮫليل; Муса Мостафа улы Җәлилев, Musa Mostafa ulı Cəlilev; 2 (15) fevral 1906–25 avqust 1944) — XX əsr tatar ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1956). Musa Cəlil Rusiyanın Orenburq şəhərində anadan olmuşdur. Uşaqlıqdan atasını itirmiş, anasının himayəsində yaşamışdır. Keçən əsrin 20-ci illərindən bədii yaradıcılığa başlamış, şeirlərini vətən, xalq, ayrılıq mövzularında yazmışdır. 1919-cu ildə komsomol təşkilatına qoşulmuş və Rusiyada vətəndaş müharibəsinin iştirakçısı olmuşdur. 1931-ci ildə Moskva Dövlət Universitetinin ədəbiyyat fakültəsini bitirən Musa Cəlil əvvəl tatar dilində nəşr olunan bəzi uşaq jurnallarının redaktoru, sonralar isə yenə tatar dilindəki "Kommunist" qəzetinin redaktor müavini olmuşdur. Tatar gənclər təşkilatına rəhbərlik edən Musa Cəlil, İkinci dünya müharibəsi illərində sovet ordusunun tərkibində vuruşmuş, 1942-ci ildə almanlara əsir düşərək Şpandau toplama düşərgəsinə göndərilmişdir. Əsirlikdə də fəallıq göstərmiş, almanların tatarlardan təşkil etdiyi İdil-Ural Legionunun üzvləri arasında antifaşist qüvvələrin yaradıcılarından olmuşdur. 1944-cü ilin avqustunda əsirlərin kütləvi şəkildə qaçışını təşkil etmişdir.

Musa Dasxuranlı — Orta əsrlərdə yaşamış alban tarixçisi. "Albanların tarixi" əsərinin III kitabının müəllifi olduğu ehtimal olunur. Həmin kitabda VIII əsrin əvvəllərindən X əsrin sonunadək olan hadisələr əks olunmuşdur.

Hacıqasımov Musa bəy Mirzə Həmdulla bəy oğlu (d. 1886, Qasımkənd, Dağıstan, Rusiya İmperiyası - ö. Leninqrad, RSFSR, Sovet İttifaqı, 1935) — Azərbaycan memarı və dövlət xadimi. Musa Hacıqasımov 16 avqust 1886-cı ildə Dağıstanın Qasımkənd rayonunda dünyaya gəlib. 1903-cü ildə Bakı real məktəbini bitirərək Peterburq Mülki İnşaat Mühəndisləri İnstitutuna daxil olub, ancaq inqilabi işə görə bir müddət sonra xaric edilib. Oranı 1918-ci ildə bitirib. Bakı və Peterburqda müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. 1925-1930-cu illərdə Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti sədrinin müavini, Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı Şurasının, Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsinin, Azərbalıq İdarəsinin sədri kimi vəzifələrdə çalışıb. 1930-1933-cü illərdə Leninqrad Şəhər Soveti Memarlıq-Planlaşdırma İdarəsinin rəisi və 1933-1935-ci ildə Leninqrad Memarlar İttifaqının qurucusu və ilk sədri olub. 20 iyul 1935-ci ildə Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) şəhərində vəfat edib.

Elçin Musa oğlu Quliyev (11 iyul 1966, Bakı) — kinorejissor, Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi (2016). == Həyatı == Elçin Musaoğlu 11 iyul 1966-cı ildə Bakıda anadan olub. M.A. Əliyev adına ADİİ-nun rejissorluq fakültəsində (1983-1990), Moskva Teatr İnstitutunda Mark Zaxarovun kursunda təhsil alıb (1989-1990). == Fəaliyyəti == "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında (1990), Akademstudioda (1992), "Azərbaycantelefilm" YB-də (1994-2004) çalışıb. 2005-ci ildən Ritm Prodakşnda çalışır. "Sinema Evi" Prodüser Mərkəzinin təsisçisidir. Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının və Türkiyə Sənədli Filmçilər Birliyinin üzvüdür. 50-dən çox sənədli və bədii filmlərin müəllifi və rejissorudur. == Ad və mükafatlar == Gənclər Nazirliyinin "İlin ən yaxşı kinorejissoru" (1999) "Şüşə oyuncaqlar" filminə görə Əl Cəzirə Beynəlxalq Televiziya filmləri festivalında "Golden Award mükafatı" (2006) "40-cı qapı" filminə görə 42-ci Beynəlxalq Hyuston Film festivalında "Gold Remi Award.Foreign"(Ən yaxşı xarici film) mükafatı (2009) "40-cı qapı" filminə görə 11-ci Beynəlxalq Bakı Şərq-Qərb Film Festivalında "Ən parlaq debüt"mükafatı (2009) "40-cı qapı" filminə görə 19-cu Beynəlxalq Cottbus Film Festivalında "The International Film Guide Inspiration Award" və "Prize of the Ecumenical Jury with a Special Mention" mükafatları (2009) "40-cı qapı" filminə görə Monteneqro TV və Film Festivalında "The award for best photography", "The award for best directing" və "Silver olive" mükafatları (2009) "40-cı qapı" filminə görə Tiburon Beynəlxalq Film Festivalında (ABŞ) "Federico Fellini Award" mükafatı (2010) "40-cı qapı" filminə görə Eurasia IFF (Qazağıstan) festivalında "Award Jury NETPAC" mükafatı(2010) "40-cı qapı" filminə görə New York Eurasia Film Festivalında "Award Best Screenplay" mükafatı(2010) "Nabat" filminə görə "Ən yaxşı bədii film" nominasiyasında "Qızıl Pəri" mükafatı (2015) "Nabat" filminə görə Manhaym-Haydelberq beynəlxalq film festivalında 3 mükafat "Nabat" filminə görə Pune Beynəlxalq film festivalında “Special Mention Award” mükafatı "Nabat" filminə görə 33-cü Fəcr beynəlxalq kinofestivalında “Ən yaxşı rejissor” mükafatı "Nabat" filminə görə Tripoli Film Festivalında "ən yaxşı film" mükafatı "Nabat" filminə görə Avrasiya Beynəlxalq Film festivalında "ən yaxşı rejissor" mükafatı Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi (29 iyul 2016) == Filmoqrafiya == Qatil (film, 1994) P. S. (film, 1995) Valın üçüncü üzü (film, 1996) Qum dənəsi (film, 1997) Səyyahın gündəliyi (1997) Rüstəm haqqında (1999) Söz uşaqlara verilir (film, 1998) Hər şey olduğu kimi (film, 2000) Günəş və bulud (film, 2000) İsmixan Rəhimov (film, 2000) Küyçü Həmid (film, 2000) O quzeylər (film, 2000) Tofiq Bakıxanov (film, 2000) Bir qəlbin iki dastanı (film, 2001) Gəmiqaya (film, 2001) Havalansın Xanın səsi (film, 2001) Qaya (film, 2001) Mingəçevir (film, 2001) Rəşid Behbudov (2001) "Ruhun rəngləri". Nərminə Vəliyeva (film, 2001) Şəfiqə Baxşəliyeva (film, 2001) Usta Rəşid (film, 2001) Basqal (film, 2002) Fotoqraf (film, 2002) Gözümün İşığı (2002) Gülağa Məmmədov (film, 2002) Lütfiyar İmanov (film, 2002) Maestro (film, 2002) Mariya Titorenko (film, 2002) Durnalar qayıtdı (film, 2003) Firəngiz Əhmədova (film, 2003) Şüşə oyuncaqlar (2003) Nur payı (2005) Qamış şəhərin yuxuları (2006) Mən kitabımı başlayıram (film, 2006) Qaşqayın son proqnozu (film, 2007) 40-cı qapı (film, 2008)(tammetrajlı bədii film) Nabat (film, 2014) (tammetrajlı bədii film) Türkiyə mənim də vətənim == İstinadlar == == Mənbə == Best of Venice: Nabat, Because Paradise Lies Beneath a Woman's Feet Nabat: una donna sola contro la guerra Nabat (2014) Nabat: An Interview with Elchin Musaoglu and Fatemeh Motamed Arya Eine Mutter leistet Widerstand Журнал "Баку".

Elşən Məmmədhənifə oğlu Musayev (11 avqust 1979, Vartaşen) — Azərbaycan ictimai-siyasi xadimi, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin V, VI və VII çağırış deputatı (2015-ci ildən), Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasının sədri. == Həyatı == 1979-cu il avqustun 11-də Oğuz rayonunda anadan olmuşdur. Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirmişdir. Rus, ingilis və alman dillərini bilir. 2001–2003-cü illərdə Ağır cinayətlərə dair işlər üzrə Azərbaycan Respublikası Məhkəməsində məhkəmə nəzarətçisi işləmiş, 2009–2010-cu illərdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu məsələləri komissiyasının, 2010–2015-ci illərdə Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin eksperti vəzifəsində çalışmışdır. Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasının sədridir. 2015 və 2020-ci ildə 110 saylı Zaqatala seçki dairəsindən Milli Məclisə deputat seçilmişdir. Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvüdür. Belarus, Braziliya, Cənubi Afrika Respublikası, Çexiya, İtaliya, Qətər, Malayziya, Türkiyə, Türkmənistan parlamentləri ilə əlaqələr üzrə işçi qruplarının üzvüdür. Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvüdür.

Elşən Məmmədhənifə oğlu Musayev (11 avqust 1979, Vartaşen) — Azərbaycan ictimai-siyasi xadimi, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin V, VI və VII çağırış deputatı (2015-ci ildən), Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasının sədri. == Həyatı == 1979-cu il avqustun 11-də Oğuz rayonunda anadan olmuşdur. Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirmişdir. Rus, ingilis və alman dillərini bilir. 2001–2003-cü illərdə Ağır cinayətlərə dair işlər üzrə Azərbaycan Respublikası Məhkəməsində məhkəmə nəzarətçisi işləmiş, 2009–2010-cu illərdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu məsələləri komissiyasının, 2010–2015-ci illərdə Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin eksperti vəzifəsində çalışmışdır. Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasının sədridir. 2015 və 2020-ci ildə 110 saylı Zaqatala seçki dairəsindən Milli Məclisə deputat seçilmişdir. Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin üzvüdür. Belarus, Braziliya, Cənubi Afrika Respublikası, Çexiya, İtaliya, Qətər, Malayziya, Türkiyə, Türkmənistan parlamentləri ilə əlaqələr üzrə işçi qruplarının üzvüdür. Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvüdür.

Emil Vurğun oğlu Musayev (2 oktyabr 1989, Bakı) — azərbaycanlı aktyor, ssenarist, blogger, aparıcı, Planet Parni iz Baku KVN teatrının aktyoru, Vətən müharibəsinin iştirakçısı. == Həyatı == Emil Musayev 2 oktyabr 1989-cu ildə Bakıda anadan olub. 2007-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra kompüter texnologiyaları ixtisası üzrə Azərbaycan Texniki Universitetinə daxil olub. Universiteti bitirdikdən sonra isə 2011-ci ildə həqiqi hərbi xidmətə yollanıb. === İkinci Qarabağ müharibəsində iştirakı === Emil Musayev İkinci Qarabağ müharibəsi iştirakçısıdır. O, "Füzulinin azad olunmasına görə" və "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalları ilə təltif olunub. == Fəaliyyəti == 2008-ci ildən Azərbaycan Texniki Universitetinin Şən və Hazırcavablar Klubunda çıxış etməyə başlayıb. 2010-cu ildə Space televiziyasında yayımlanan Yumor Kuboku yarışmasında iştirak edib. 2011-ci ildə Planet Parni iz Baku KVN teatrına dəvət alıb. === Aşağıdakı layihələrdə rol almışdır: === 2011-ci ildə teatrın "10line yubiley" 2013-cü ildə "Hər gün sirk" 2014-cü ildə "Analoqu olmayan" 2015-ci ildə "Hamı avroppalara" 2016-cı ildə "İdeal milli yumor" 2017-ci ildə "TV-yə giriş qadağandır" 2018-ci ildə "Nataşa tı prişol?" 2019-cu ildə isə "Nataşa mı prişla" adlı solo konsertlərində çıxış edib == Filmoqrafiya == 2018-ci ildə "Bəxt üzüyü 2" 2019-cu ildə "Məhəllə 3" 2024-cü ildə "Qapı" filmlərində baş rol almışdır.

Musavi Emin Qabil oğlu (29 sentyabr 1976, Bakı) — Azərbaycan Respublikasının əməkdar jurnalisti, televiziya və radio aparıcısı, "ASAN Radio"nun direktoru. == Həyatı == Musavi Emin Qabil oğlu 29 sentyabr 1976-cı ildə Bakı şəhərində doğulub. Orta təhsilini Bakı şəhər 46 saylı orta məktəbdə alıb. 1994–2000-ci illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin Pediatriya fakültəsində Psixiatr ixtisasına yiyələnib. Həmçinin Bakı Sosial İdarəetmə və Politologiya İnstitutunu Politologiya ixtisası üzrə bitirib. 1997–1999-cu illərdə ANS ÇM radiosunda aparıcı vəzifəsində çalışıb. 1999–2000-ci illərdə 106 FM radiosunda direktor vəzifəsində çalışıb. 2000–2002-ci illərdə orduda həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2003–2004-cü illərdə Space TV-də aparıcı, 2004–2012-ci illərdə "Azad Azərbaycan" radiosunda (106.3 FM) direktor və aparıcı kimi fəaliyyətini davam etdirib. Eyni zamanda "Azad Azərbaycan Televiziyası"nda aparıcı və müəllif kimi çalışıb.

Faiq Nəsib oğlu Musayev — alim, kimya elmləri doktoru, ABŞ-nin Virciniya Universitetinin professoru. == Həyatı == Faiq Musayev 1952-ci ildə Qazax rayonunun Çaylı kəndində anadan olmuşdur. Çaylı kənd orta məktəbini qızıl medalla bitirdikdən sonra Azərbaycan Pedaqoji Universitetinin Kimya fakültəsinə daxil olmuşdur. Həmin universiteti Lenin təqaüdü ilə bitirmişdir. == Elmi fəaliyyəti == Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra AMEA-nın Qeyri-üzvi və Fiziki kimya İnstitutunun "Quruluş kimyası" laboratoriyasında elmi fəaliyyətə başlamışdır. Kompleks birləşmələrin sintezi, quruluşu və xassələrinin öyrənilməsi sahəsi üzrə elmi tədqiqat işləri ilə məşğul olmuşdur. 1979-cu ildə elmlər namizədi, 1991-ci ildə doktorluq dərəcəsi almışdır. 1993-cü ildən 1998-ci ilədək Tayvanda "Quruluş kimyası" laboratoriyasında fəaliyyət göstərmişdir. 1998-ci ildə Yeni Zelandiya, Braziliya və ABŞ-dən dəvət almışdır. 1998-ci ildən ABŞ-nin Virciniya Universitetinin "Quruluş kimyası" laboratoriyasında çalışır.

Fatimə binti Musa əl-Kâzım bilinən adıyla Fatimə Məsumə (Ərəbcə: فاطمة المعصومة, Farsca: فاطمه معصومه), Musa əl-Kazım və Nəcmə Xatunun qızı. Türbəsi İranın Qum şəhərindəki Fatimə-i Məsumə Türbəsidir. == Həyatı == Fatiməi Məsumə On iki imamdan VII imam olan Musa əl-Kazımın qızı və VIII imam olan Əli ər-Rzanın bacısıdır. Qədim mənbələrdə doğum tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur, lakin bəzi mənbələrdə doğum tarixinin hicrətin 173-cü ilində Zilqədə ayının ilk günündə Mədinədə olduğu bildirilmişdir. Məsumənin adı Fatimədir. Bir neçə ləqəbə malikdir: Tahirə, Həmidə, Barre, Rəşidə, Təqiyə, Nəqiyə, Raziyə, Mərziyyə, Seyyidə, Uhtu Rza, Məsumə, Əhli-beyt Kəriməsi, Sitti, Fatimeyi-Kubra. Fatiməyi Məsumə qardaşını görmək üçün hicrətin 201-ci ilində Mədinədən İrana gəldi. Məşhəd şəhərinə gedərkən İranın Savə şəhərinə çatanda xəstələndi. Qum şəhərinə çatdıqdan 17 gün sonra 28 yaşında vəfat etmişdir. Vəfat tarixi haqqında dəqiq bir məlumat yoxdur, ancaq yeni mənbələrə görə, hicrətin 201-ci ilində Rəbiülaxır ayının 10 və ya 12-də vəfat etmişdir.

Fuad Ənvər oğlu Musayev (11 yanvar 1938, Bakı – 16 iyun 2017, Moskva) — Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyasının prezidenti, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin sənaye üzrə katibi, Azərbaycan SSR Dövlət Sənayedə İşlərin Təhlükəsiz Görülməsinə Nəzarət və Dağ-Mədən Nəzarəti Komitəsinin sədri, Azərbaycan Kommunist Partiyası Bakı Şəhər Komitəsinin birinci katibi, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin tikinti işləri üzrə katibi, Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsi sədrinin birinci müavini, Azərbaycan SSR kənd tikintisi nazirinin müavini. == Həyatı == 1938-ci il yanvarın 11-də Bakı şəhərində anadan olub. Atası — Musayev Ənvər Yusif oğlu əslən Şuşa şəhərindən, anası — Əliyeva Elmira Cahangir qızı Gəncə şəhərindəndir. 1957-ci ildə Bakı şəhəri 6 saylı ümumtəhsil orta məktəbini, 1963-cü ildə isə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun inşaat fakültəsini inşaatçı-mühəndis ixtisası üzrə bitirib. Sonrakı illərdə Moskvada İctimai Elmlər Akademiyasını və SSRİ Xalq Təsərrüfatı Akademiyasını bitirib. Fuad Musayev 1973-cü ilə qədər Bakıda 1 saylı Ev Tikintisi Kombinatının (ETK) sıravi ustasından direktor müavininə qədər tikinti sahələrində çalışmış, Bakı şəhərində 8-ci Kilometr, Əhmədli, Bakıxanov, Günəşli, Xırdalan qəsəbələrində və 6, 7, 8 və 9-cu mikrorayonlarında yeni yaşayış massivlərinin salınmasında, eləcə də 1, 2 və 3 saylı ETK-nin yenidən qurulmasında iştirak etmişdir. == İdman kariyerası == Fuad Musayev 1952-ci ildə "Spartak" və "Medik" gənclərdən ibarət futbol və voleybol komandalarının üzvü, 1955-ci ildən Azərbaycan gənclərdən ibarət futbol və voleybol yığmalarının üzvü, Zaqafqaziya respublikalarının gənclərdən ibarət komandaları və Rusiya çempionu arasında ənənəvi voleybol turnirinin qalibi, "Spartak" Cəmiyyəti Mərkəzi Şurasının böyüklər komandaları arasında Ümumittifaq yarışlarının iştirakçısı olmuşdur. O, 1956-cı ildə gənclər komandaları arasında voleybol üzrə Azərbaycan çempionu; gənclər komandaları arasında voleybol üzrə SSRİ çempionu, gənclər komandaları arasında beynəlxalq turnirin qalibi olmuşdur. Fuad Musayev 1957–1962-ci illərdə Politexnik İnstitutunun və "Burevestnik" komandalarının tərkibində futbol və voleybol üzrə Azərbaycan çempionatlarının qalibi və mükafatçısı, universitetlər arasında futbol üzrə SSRİ çempionatının iştirakçısı, 1962–1965-ci illərdə futbol üzrə Bakı və Azərbaycan çempionatlarının qalibi, Dinamo Bakı komandasının tərkibində "B" dərəcəli ustalar arasında SSRİ çempionatının iştirakçısı, Dinamo Bakı komandasının rəisi olmuşdur. Fuad Musayev 1962-ci ildən "Neftçi" ustalardan ibarət ehtiyat komandasının oyunçusu olmuşdur.

Fuad Elmidar oğlu Musayev (4 sentyabr 1975, Kirovabad) — azərbaycanlı estrada müğənnisi, bariton, 2016-cı ildən Azərbaycan televiziyasının və radiosunun solisti. == Həyatı == Fuad Elmidar oğlu Musayev 4 sentyabr 1975-ci ildə Gəncə şəhərində musiqiçi Elmidar Musayev və Ofeliya Musayevanın ailəsində dünyaya göz açıb. 1982–1992-ci illərdə orta məktəbi bitirib. Orta ixtisas musiqi məktəbində və texnikumunda fortopiano üzrə təhsil allb. 21 yaşında olarkən Rusiyanın Moskva şəhərinə köçüb və orada musiqi fəaliyyətini davam etdirib. 8 il Moskvada çalışıb. === Ailəsi === Ailəlidir, 2 qız övladı var: Ofeliya Musayeva, Emiliya Musayeva. Atası Elmidar Musayev (qarmon ifaçısı) Gəncəbasarda tanınmış musiqiçi və Göy-göl ansamblının yaradıcılarındandır. Qardaşı Rauf Musayev musiqiçi-pianoçudur, Rusiyanın Moskva şəhərində fəaliyyət göstərir. Əmisi Canpolad Musayev, hal-hazırda Göy-göl ansamblının pianoçusu kimi fəaliyyət göstərir.

Füzuli Musayev (Gəncə) — Azərbaycan Karate Federasiyasının birinci vitse-prezidenti, Karate üzrə 8-ci dan qara kəmər sahibi, Dünya Taekvondo Federasiyasının Gənclər Komitəsinin üzvü. == Həyatı == Füzuli Musayev Gəncədə fəhlə ailəsində anadan olmuş, orada böyümüş və cavanlığı da elə orada keçmişdir. O, böyük idmana 20 yaşında gəlmişdir. İdmanla fərdi məşğul olmuşdur. Karate ilə məşğul olmuş və iki dəfə dünya çempionu adını qazanmışdır. Sonralar taekvondo ilə məşq etmiş və Şərq döyüş növlərindən taekvondo olimpiya idman növü olduğuna görə onu bir mütəxəssis kimi bura təyin ediblər. 2001-ci ildən Füzuli Musayev Azərbaycan Taekvondo Federasiyasının I Vitse Prezidenti vəzifəsini həyata keçirir. Arxangelsk vilayətində hərbi qulluq etmişdir. Əsgərlikdən sonra vətənə qayıdanda Gəncədə karate ilə bağlı məktəb olmadığından Bakıya üz tutmuş, Lenin adına zavodda işə düzəlmiş, yataqxanada qalmışdır. İlk karate müəllimi Azad Kazımov olmuşdur.

Fərid Zülfüqar oğlu Musabəyov — Azərbaycan-sovet dövlət xadimi, Azərbaycan SSR tikinti materialları sənayesi naziri (1970–1976). == Həyatı == Fərid Zülfüqar oğlu Musabəyov 1926-cı ildə qulluqçu ailəsində anadan olmuşdur. M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunu bitirmişdir. 1949-cu ildən Bakı şəhərindəki tikinti-quraşdırma trestində usta, karxana rəisi, baş mühəndis olmuş, 1957–1960-cı illərdə hesablama mərkəzi tikintisinin direktoru, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası əsaslı tikinti şöbəsinin rəisi, Bakı Baş Tikinti İdarəsi 9 nömrəli tikinti idarəsinin rəisi vəzifələrində işləmişdir. 1961-ci ildən Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin tikinti və şəhər təsərrüfatı şöbəsi müdirinin müavini, 1962-ci ildən isə həmin şöbənin müdiri olmuşdur. 1970-ci ilin fevral ayında Azərbaycan SSR tikinti materialları sənayesi naziri təyin edilmiş və bu vəzifədə 1976-cı ilin iyun ayınadək işləmişdir. Fərid Musabəyov 1964-cü ildən Azərbaycan KP MK üzvlüyünə namizəd olmuş və Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı (6–8-ci çağırış) seçilmişdir.

Fəxrəddin Musa oğlu Musayev (30 iyul 1957, Bayramalı – 11 aprel 1992, Füzuli rayonu) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı; Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == 30 iyul 1957-ci ildə Türkmənistan Respublikasının Bayramalı şəhərində anadan olmuşdur. 1964–1974-cü illərdə burada təhsil almışdır. 1975-ci ildə hərbi xidmətə çağırılmış, Çexoslovakiyada, sonra isə Orenburq vilayətində xidmət etmişdir. 1979-cu ildə Mülki Aviasiya Məktəbinə daxil olmuşdur. 1982-ci il bu məktəbi fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. == Döyüşlərdə iştirakı == Milli Ordu yaranandan sonra o, Vətənə dönür və Qarabağda aparılan hərbi əməliyyatlarda iştirak edir. Fəxrəddin sərrast raket zərbələri ilə erməni quldurlarının xeyli canlı qüvvəsini və zirehli texnikasını məhv etmişdi. 1992-ci il 11 aprel baş leytenant Fəxrəddin Füzuli rayonunda düşmənə raket zərbələri endirərkən faciəli surətdə həlak olmuşdur. == Ailəsi == Ailəli idi, bir oğlu yadigar qalıb.

Hacı Musa xan Mirzə Əbülhəsən oğlu Həkimi (1864, Təbriz – 1944, Tehran) — İran Kazak diviziyasının generalı. == Həyatı == Hacı Musa xan Həkimi Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mirpənc (general) rütbəsinədək yüksəlmişdi. Nizamüssəltənə ləqəbini daşıyırdı. Hacı Musa xan Həkimi Mirzə İbrahim xan Həkiminin böyük qardaşıdır. Hacı Musa xan Həkimi 1909-cu ildən sonra Zəncan əyalətinin valisi təyin edildi. 1921-ci ildə Avropaya getmişdi. Hacı Musa xan Həkimi 1944-cü ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Zəhirəssəltənə gorgahında dəfn edilib.

Hüseyn Məmməd oğlu Musayev (1889, Şamaxı – 1956) — dövlət xadimi, Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin direktoru (1932–1934), repressiya qurbanı. == Həyatı == Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti 1932–1934-cü illərdə instituta 3-cü direktor kimi rəhbərlik etmişdir. 1889-cu ildə Şamaxıda anadan olmuş, pedaqoji məktəbi bitirmiş, müxtəlif təhsil ocaqlarında müəllim, maarif şöbəsinin müdiri, Xalq Maarif Komissarı, Naxçıvanda Xalq Komissarlar Sovetinin sədri işləmişdir. AKTİ-də direktor işlədiyi dövrdə onun təşəbbüsü ilə bir neçə yeni fakültə və kafedra yaradılmışdır. 1933-cü ildə Gəncədə fəaliyyət göstərən 4 kənd təsərrüfatı təmayüllü ali məktəbin Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun tərkibində birləşdirilməsinin təşəbbüskarı olmuş, burada 6 fakültə: tarlaçılıq, meyvə-tərəvəzçılik, zootexniklik, baytarlıq, kənd təsərrüfatının mexanikləşdirilməsi və hidromeliorasiya fakültələri yaradılmışdır. 1937-ci ilin əvvəlində Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun direktoru təyin olunmuş, həmin ilin sonlarında repressiya olunmuş, 1943-cü ildə Bakıya qayıtmış, 1954-cü ilədək uşaq evlərinə rəhbərlik etmiş, 1955-ci ildə SSRİ Ali Məhkəməsinin Hərbi Kollegiyasının qərarı ilə bəraət qazanmışdır. 1956-cı ildə vəfat etmişdir.

Kamal Yusif oğlu Musayev – Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsinin Rəyasət Heyətinin üzvü (1971– 1989) == Həyatı == Respublikanın əməkdar hüquqşünası Musayev Kamal Yusif oğlu 10 may 1922-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. 1939-cu ildə Bakı şəhəri 161 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra V.İ.Lenin adına Tiflis Dəmiryol Mühəndisləri İnstitutuna daxil olmuşdur. Böyük Vətən müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar olaraq, təhsilini yarımçıq qoyub öz xahişi ilə cəbhəyə yollanmışdır. O, uzun bir döyüş yolu keçmiş, Volxov, Leninqrad və II Pribaltika cəbhələrində vuruşmuşdur. Sovet ordusu sıralarından tərxis olunub 1945-ci ildə Bakıya qayıtdıqdan sonra Azərbaycan Dəmiryol İdarəsində şöbə rəisinin köməkçisi işləmişdir. 1946-cı ildə Kirov adına Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) hüquq fakültəsinə daxil olmuş və həmin universiteti 1951-ci ildə fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra Azərbaycan SSR Ədliyyə Nazirliyinin sərəncamına göndərilmişdir. Kamal Musayev 1951 – 1953–cü illərdə 2 saylı Bakı notariat kontorunda məsləhətçi, Bakı vilayət maliyyə şöbəsində şikayətlər üzrə Baş müfəttiş işləmişdir. K.Musayev 1953-cü ildən 1960-cı ilədək ikinci dəfə Sovet Ordusu sıralarında xidmət edmişdir. Tərxis olunduqdan sonra Bakıya qayıtmış və həmin il Yardımlı rayonunun Xalq Məhkəməsinin hakimi seçilmişdir. Bacarıqlı hüquqşünas 1963-cü ildə Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsinin üzvü seçilmişdir, 1971-ci ildən isə Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsinin Rəyasət Heyətinin üzvü kimi çalışmışdır.

Kamil Musavi (6 iyul 1990, Qazax) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin baş leytenantı. == Həyatı və fəaliyyəti == Kamil Musavi 6 iyul 1990-cı ildə Qazax şəhərində anadan olmuşdur. 1997-ci ildə Qazax şəhəri internat orta məktəbində ibtidai təhsilini almışdır. 8 avqust 2008-ci ildə Heyder Əliyev adına Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbinə daxil olmuş, 2012-ci ildə leytenant hərbi rütbəsi alaraq bitirmişdir. 2015-ci ilin oktyabr ayında Naftalan, Talış kəndi istiqamətində gedən döyüşlərdə kəşfiyyat qrupu komandiri vəzifəsində döyüş tapşırığı yerinə yetirərkən mina partlaması nəticəsində xəsarət almışdır. Kamil Musavinin həmin əməliyyatda əsgəri olmuş Elşən Yusifovun bildirdiyinə görə, Kamil Musavi minalardan təmizlənməmiş ərazi ilə hərəkət etməklə texniki normaları pozmuş və nəticədə səhvə yol verərək həm özünün, həm də digər iki yoldaşının ağır yaralanmasına səbəb olmuşdur. 2020-ci il Azərbaycan parlament seçkilərində 60 saylı Salyan-Neftçala seçki dairəsindən namizəd olsa da, seçkidə qələbə qazana bilməyib. Seçki təbliğatı zamanı Kamil Musavi bir qrup şəxslə digər namizədə hücum etmiş, nəticədə, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyi onun barəsində araşdırmaya başlamışdır. Evlidir, iki oğlu var. == Təltifləri == "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi" yubiley medalı, "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı.

Kamran Kazım oğlu Musayev (30 oktyabr 1973, Göllü, Amasiya rayonu) — ürək-damar cərrahı, tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının əməkdar həkimi (2011), Mərkəzi Klinik Xəstəxananın baş həkimi, Azərbaycan Ürək və Damar Cərrahiyyəsi Cəmiyyətinin sədri. == Həyatı == Kamran Kazım oğlu Musayev 30 oktyabr 1973-cü ildə Qərbi Azərbaycanın Ağbaba mahalının (Amasiya rayonu) Göllü kəndində ziyalı ailəsində anadan olub. 1990-cı ildə Bakıdakı kimya-biologiya təmayüllü məktəbi qızıl medalla bitirdib və həmin il Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun (indiki Azərbaycan Tibb Universiteti) müalicə-profilaktika fakültəsinə qəbul olunub. 2 il burada təhsil aldıqdan sonra, 1992-ci ildə təhsilini davam etdirmək üçün rektorluq tərəfindən müsabiqə yoluyla istedadlı tələbələr sırasında Türkiyənin İstanbul Universitetinin İstanbul Tibb Fakültəsinə göndərilir. 1996-cı ildə bu təhsil ocağında 6 illik tibb təhsilini uğurla başa vurub və elə həmin il (uzmanlıq) rezidentura təhsili üçün imtahan verir. İmtahandan müvəffəqiyyətlə keçən Dr. Kamran Musayev, İstanbul Universitetinin Cərrahpaşa Tibb fakültəsində illərdir xəyalını qurduğu ürək-damar cərrahiyəsi ixtisası üzrə rezidentura təhsilinə başlayır. 1996–2002-ci illər arasında adı çəkilən təhsil müəssisəsində rezidentura təhsilini davam etdirməklə yanaşı, Türkiyənin Kadir Has Universitetinin Florence Nightingale xəstəxanasında ürәk–damar cәrrahı olaraq işləyir. Nəhayət 2002-ci ildə tibb təhsilini yekunlaşdıraraq tam təkmilləşmiş şəkildə ürək-damar cərrahiyəsi mütəxəssisi olaraq vətənə qayıdır. Həmin ildən Mərkəzi Klinik Xəstəxanada ürək-damar cərrahı və klinikanın stasionar şöbə müdiri vəzifəsində işə başlayır.

Leon Nərmanoviç Musayev (25 yanvar 1999, Sankt-Peterburq) — rusiyalı futbolçu, "Rubin" klubunun yarımmüdafiəçisi. == Həyatı == Leon Musaev Sankt-Peterburqda anadan olub. Amma, atası Dağıstandandır və əslən Tabasaranlıdır. Adı "Leon" filminin qəhrəmanının şərəfinə verilib. Altı yaşında "Smena" məktəbində, məşqçi İvan Şabarovun yanında futbol oynamağa başladı. 2016-cı ilin avqustunda gənclər komandasının tərkibində debüt etdi, 23 oyun keçirdi, 4 qol vurdu. Zenit-2 üçün NFL (Qərb Divizionu) çempionatında 11 iyul 2016-cı il tarixində, ilk turda "Sokol" la oyunda (1:1) debüt etdi. 2019-cu ildə o, əsas komandaya Sergey Semak tərəfindən götürüldü və 21 fevralda Avropa Liqasının 1/16 final matçında ilk komandada debüt etdi, Fənərbaxça ilə matçda (3:1) 87-ci dəqiqədə Artyom Dzyubanı əvəzlədi. Rusiya çempionatında 14 aprel 2019-cu ildə yenə də Dzyubanın əvəzinə 85-ci dəqiqədə əvəzlənən Leon "Anji" ilə matçda (5-0) ev oyununda debüt etdi. Musayev Rusiyanın gənclər komandalarında oynayıb.

Madər Ələsgər oğlu Musayev (26 noyabr 1947, Bakı – 14 iyul 2023) — Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin I, II, III, IV, V və VI çağırış deputatı (1995–2023), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin XII çağırış deputatı (1991–1995). == Həyatı == Madər Ələsgər oğlu Musayev 26 noyabr 1947-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Moskva Koperativ İnstitutunun Bakı filialının sənaye əmtəəşünaslığı və ticarətin təşkili fakültəsini bitirmişdir. 1964-cü ildən Bakı şəhərində satıcı şagirdi, kiçik satıcı, baş satıcı, 1971-ci ildən mağaza müdiri, 1976-cı ildən universamda baş satıcı işləmişdir. 1986–1995-ci illərdə "Bahar" ticarət mərkəzinin müdiri vəzifəsində çalışmışdır. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin I, II, III, IV, V və VI çağırış deputatı və Azərbaycan Ali Sovetinin XII çağırış deputatı olmuşdur. Madər Musayev 14 iyul 2023-cü ildə ağciyər və böyrək çatışmazlığından vəfat etmişdir. Binəqədi rayonu kənd qəbiristanlığında dəfn edilmişdir. Evli və 3 övladı var idi. == Mükafatları == "Şöhrət" və "Şərəf" ordenləri ilə təltif edilmişdir.

Maksim Talıb oğlu Musayev (18 avqust 1938, Nərimanlı, Basarkeçər rayonu – 27 oktyabr 2021, Bakı) — Xızı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı (1991–1992), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı (1995–2000). == Həyatı == Maksim Musayev 1938-ci il avqustun 18-də Qərbi Azərbaycanda, Basarkeçər rayonunun Nərimanlı kəndində anadan olmuşdur. 1956-cı ildə İrəvan şəhərində azərbaycan orta məktəbini bitirmişdir. 1956–1958-ci illərdə Gəncədə Kənd Təsərrüfatı Texnikumunda təhsilini davam etdirmişdir. 1958-ci ildən Ermənistan KP Vedi Rayon Komitəsində təlimatçı olmuşdur. 1960–1961-ci illərdə İrəvan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda, 1961–1966-cı illərdə Leninqrad Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda və daha sonra isə Bakı Ali Partiya məktəbində təhsil almışdır. 1966-cı ildən Bakıda Tərəvəzçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunda aspirant, 1970-ci ildən Azərbaycan LKGİ Mərkəzi Komitəsində təlimatçı, 1974-cü ildən Azərbaycan SSR Xalq Nəzarəti Komitəsində inspektor, 1980-ci ildən Azərbaycan KP MK-da təlimatçı, inspektor işləmişdir. 1982-ci ildən Qax Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, 1988-ci ildən Tərəvəzçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutunda bölmə müdiri, 1989-cu ildən Azərbaycan Dövlət Qaçqınlar Komitəsi sədrinin müavini, 1990-cı ildən Xızı Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, sonra rayon Sovetinin sədri, 1991–1992-ci illərdə Xızı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifələrində çalışmışdır. Qax və Xızı rayon sovetlərinin bir neçə çağırış deputatı, 1985-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı, 1990-cı ildə respublikanın xalq deputatı və 1995-ci ildə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı seçilmişdir. Birinci çağırış Milli Məclisin yerli özünüidarə məsələləri daimi komissiyası sədrinin müavini və Azərbaycan-Çin Parlamentlərarası Əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri olmuşdur.