Yanaul rayonu (başq. Яңауыл районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.
Rayon | |||||
Yanaul rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Яңауыл районы | |||||
|
|||||
56°16′00″ şm. e. 54°55′59″ ş. u.HGYO |
|||||
Ölkə | |||||
İnzibati mərkəz | Yanaul | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 20 avqust 1930 | ||||
Sahəsi | 2 176 km² | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
|
||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | 34760 | ||||
Poçt indeksi | 4529ХХ | ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rayonun inzibati mərkəzi Yanaul kəndidir.
Başqırdıstanın şimal-qərbində yerləşir. Qərbdən Udmurdiya, şimaldan isə Perm diyarı ilə sərhəddə malikdir. İqlimi mülayim kontinentaldır. İsti və bir az quraqdır. Ərazisindən Buy çayı axır. Çay üzərində Karmanov SES vardır. Boz meşə torpaqlarına sahibdir. Sıxiynəyarpaqlı, seyrəkiynəyarpaqlı və enliyarpaqlı meşələr ərazisinin 23,3 % əhatə edir. Rayonun ərazisi 2 176 km² təşkil edir. Faydalı qazıntılardan neft üstünlük təşkil edir.
Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Yanaul rayonu ərazisin milli tərkibi: başqırdlar — 43,3 %, tatarlar — 22,8 %, udmurtlar — 14,1 %, ruslar — 11,7 %, marilər — 6,9 %, digər millər — 1,,2 %[2].
Yanaul rayonunda 18 kənd inzivati vahidliyinə 104 yaşayış məntəqəsi daxildir. Rayon ərazisinə daxil olan yaşayış məntəqələri: Aybulyak, Akılbay, Andreevka, Andreevka, Arlyan, Asavdıbaş, Aleqaç, Axtıyal, Badryaş, Badryaş-Aktau, Bayquzino, Baysorovo, Banibaş, Barabanovka, Budya Varyaş, Bulat-Elqa, Varyaş, Varyaşbaş, Verxnıy Çat, Verxnaya Barabanovka.
Alışeevski rayonu əsasən sənaye-aqrar rayondur. Ərazisindən neft çıxarılır. Bu işi «Krasnoxolmeft» İB həyata keçirir. 21 kalxoz, 3 sovxoza sahibdir. Kənd təsərrüfatının əsas sahələri: Taxılçılıq, kartofçuluq, qoyunçuluq, ətlik-südlük istiqamətli maldarlıq və donuzçuluq. Arışılıq inkişaf etmişdir. Ərazisindən Moskva - Yekaterinburq dəmiryolu keçir. Avtomobil əlaqəsi Ufa - Yanaul magistralı ilə təmin edilir.
Rayon ərazisində 66 ümumtəhsil mərkəzi, 18 orta məktəb, 34 kütləvi kitabxana, 72 klub, 3 xəstəxana fəaliyyət göstərir. Burada tatar və rus dillərində «Ynaulskie zori», həcinin 2008-ci ildən gündəlik «Variant-52» qəzetləri buraxılır. 1993-cü ildən «Yanaul televiziya və radiosu» fəaliyyət göstərir.