İglin rayonu

İglin rayonu (başq. Иглин районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.

Rayon
İglin rayonu
Иглин районы
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

54°50′19″ şm. e. 56°25′24″ ş. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 31 yanvar 1935
Sahəsi 2 454[1] km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 69.594 nəf. (2021)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu 34795
Poçt indeksi 4534ХХ
Rəsmi sayt
İglin rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rayonun inzibati mərkəzi İglin kəndidir. Ufa şəhərindən 20 km şərqdə yerləşir.

Coğrafi yerləşməsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Başqırdıstanın Ufa şəhər ətrafı zonasaında yerləşir. Rayonun ərazisi 24541 km² təşkil edir. Ərazisində Neft, manqan filizi, genişlənmiş gil, kərpic xammalı, gips, qum və çınqıl materialı və qum, tikinti daşı, agronom filizləri çıxarılır. Rayondan Ağidel, Ufa, Sim çayları axır. Ərazisinin 43,2 % meşələr tutur. Kənd təsərrüfatı ərazilərinin boz meşə və açıq boz torpaqlar təşkil edir.

Rayon ərazisindən Moskva — Çelyabinsk dəmir yolu, federal əhəmiyyətli m-5 «Ural» avtomagistralı keçir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Başqırd MSSR-in Mərkəzi İcra Komitəsinin Rəyasət Heyətinin qərarı ilə 31 yanvar 1935-ci ildə formalaşmışdır.

Şipovo kəndi yaxınlığında Başqırd arxeoloqları erkən dəmir dövrünə aid bir gəlinlikdə gənc qızın nadir qəbirini tapdılar.

4 iyun 1989-cu ildə Kazak kəndində Rusiya tarixində ən böyük dəmiryol qəzası baş vermişdir. Nəticədə 575 nəfər (digər mənbələrə görə 645 nəfər) həyatını itirdir.

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Karmaskalı rayonu ərazisin milli tərkibi: ruslar — 38,3 %, başqırdlar — 32 %, tatarlar — 12,4 %, belaruslar — 8,3 %, çuvaşlar — 4,5 %, ukraynlar — 1,3 %, digər millər — 3,2 %[3].

İnzibati-ətazi vahidləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayonda 19 kənd inzivati vahidliyinə 128 yaşayış məntəqəsi daxildir[4].

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon əsasən aqrar-sənaye rayonudur. Ərazisinin 106,7 min ha kənd təsərrüfatına cəlb olunmuşdur (rayon ərazisinin 43,5 %). 27,2 min ərazi otlaq sahələridir.

Nəqliyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon ərazisindən Moskva — Çelyabinsk dəmiryolu və Ural M-5 avtomagistralı keçir.

Sosial sfera

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon ərazisində 32 ümumtəhsil mərkəzi, 21 orta məktəb, 31 kütləvi kitabxana, 45 klub, bir rayon xəstəxanası və 2 poliklinika fəaliyyət göstərir. Burada «İglin xəbərləri»[5] adlı qəzet buraxılır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Республика Башкортостан. Общая площадь земель муниципального образования". 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-12.
  2. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  3. ↑ "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
  4. ↑ "Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населённых пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-12.
  5. ↑ "«Иглинские вести»". 2011-12-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-16.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]