прил. (сочет. только с сущ. во мн. ч.) крупные, большие. İri-iri daşlar крупные камни, iri-iri parçalarla большими кусками, iri-iri dilimlərlə большим
Tam oxu »...безуспешно пытаться сделать то одно, то другое. Тыр-пыр, а дело ни с места. Тыр-пыр, никак не найти деталь.
Tam oxu »İr ( böyümək) feilindən dəl-i qəlibi üzrə yarnıb, “böyük” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...sözünü ağzında qoymaq” anlamlarında işlədilir. Qədim mənbələrdə ir sözü dodaq sözünün sinonimi kimi verilib. İndi tatarlar dodağa “iren” deyirlər.
Tam oxu »Kök sinməkdir (həzm olunur), -ir şəkilçisi təsirli feil düzəldib (həzm etmək). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »zərf : tir-tir titrəmək (əsmək) – soyuqdan, qorxudan, həyəcandan bərk titrəmək, əsim-əsim əsmək. [Ərən:] Hər kəs Nəbini dəhşətlə dinləyir, qorxudan ti
Tam oxu »...Usandırıcı uşaq ağlaması səsi. □ Zır-zır eləmək – bax zır-zır zırıldamaq. Zır-zır zırıldamaq – zırıltı ilə ağlamaq; daim ağlamaq. 2. sif. Ağlayan. Zı
Tam oxu »təql. Mırıltı səsi, mırıltı. Mır-mır səsi eşidilir.□ Mır-mır mırıldamaq dan. – dodaqaltı deyinmək, donquldanmaq, söylənmək. Bundan yana dönüb isə mır-
Tam oxu »...səs. // Zərf mənasında. Səssiz dərədə bərq vurar şır-şır axan su. A.Səhhət. Yenə baş götürüb oynayır həyat; Axır şırıl-şırıl şır-şır bulaqlar. S.Vurğ
Tam oxu »1. sif. Səsi xırıltılı. Xırxır adam. – Bu çolaq, xır-xır qocanı görəsən niyə cəzalandırmışlar? S.Vəliyev. 2. is. Xırıltılı səs, xırıltı. Ancaq yabana
Tam oxu »1) is. pleurard m, -e f ; pleurnicheu//r m, -se f ; 2) sif. pleurard, -e, pleurnich/eur, -euse, pleurnichard, -e ; ~ ağlamaq sangloter vi, pousser des
Tam oxu »звукоподражание стрекоту, трескотне : цицӀре цӀир-цӀир ийизва кузнечик стрекочет.
Tam oxu »...поодиночке, по одному 2. поштучно 3. подряд, один за другим, по очереди. Bir-bir çıxış etmək выступать по очереди
Tam oxu »is. [ər.] Ardıc ağacı. Qəddintək nə ər-ər, nə şimşad olur; Onu görcək qəmdən can azad olur. M.P.Vaqif. Qəddin şümşadı ər-ərdir, üzün qızılgüldən tərdi
Tam oxu »çır-çır çığırmaq – bərk çığırmaq, qışqırmaq, bağırmaq. Sabah yola düşəndə də [uşaq] çır-çır çığırırdı. “Aşıq Ələsgər”. [Şahbaz bəy:] Şərəfnisə, qadan
Tam oxu »...yerbəyer danışır. S.Rəhimov. 4. Hərəyə bir, hər dəfədə bir. Bir-bir vermək. Bir-bir paylamaq.
Tam oxu »в сочет.: fır-fır fırlanmaq вертеться (крутиться) волчком: 1. очень быстро кружиться 2. перен. быстро и много работать
Tam oxu »сущ. 1. скрипение. Təkərlərin cır-cırı (cırıltısı) скрипение колёс 2. трещотка: 1) игрушка, а также вообще устройство, издающее треск 2) тех. маш. наз
Tam oxu »zərf. un à (və ya par) un, par pièce, à la pièce, l’un après l’autre, consécutivement ; ~ çıxış etmək intervenir l’un après l’autre
Tam oxu »Müxtəlif hal şəkilçiləri ilə: bir-biri ilə, bir-birinə, bir-birindən, birbirini – qarşılıq bildirir. İtlərin hürməyi, ovçuların səsləri, nökər və meht
Tam oxu »z.: ~ əsmək to tremble / to shake* all over, to shudder (at); ağcaqayın yarpağı kimi ~ əsmək to tremble like an aspen leaf*
Tam oxu »z. one by one, one at a time, one after another; ~ gəlmək to come* one by one / one after another; ~i ilə one with another, with each other; ~i ilə mü
Tam oxu »в сочет. çır-çır çığırmaq кричать, орать во все горло (во всю глотку), драть горло (глотку), надрываться
Tam oxu »I сущ. 1. плакса II прил. плаксивый (ребёнок); zır-zır ağlamaq плакать навзрыд; zır-zır zırıldamaq визгливо и протяжно плакать
Tam oxu »I прил. охриплый, хриплый: 1. сиплый, нечистого тона, сопровождаемый шумами. Xır-xır səs охриплый голос 2. издающий такие звуки II сущ. хрип III нареч
Tam oxu »в сочет. tir-tir əsmək (titrəmək) дрожмя дрожать, сильно дрожать, трепетать (от страха), трястись; soyuqdan tir-tir əsmək дрожать от холода
Tam oxu »звукоподр. звуки, издаваемые собакой; mır-mır mırıldamaq беспрерывно ворчать, рычать
Tam oxu »сущ. хохотун, хохотунья, хохотушка (охотник посмеяться); hır-hır hırtıldamaq хохотать, скалить зубы
Tam oxu »звукоподр. кар-кар; карканье; qır-qır etmək каркать: 1. о вороне: кричать, издавать звуки, похожие на “кар-кар” 2. перен. ворчать. Bəsdir qır-qır etdi
Tam oxu »n. lightning, flash ir streak of light in the sky caused by the discharge of an electric spark in a thundercloud.
Tam oxu »...qohumların) ixtiyarına keçən mal, mülk və s. miras. İrs almaq. İrs çatmaq. – [Gülsabah:] Xanım, qardaşın arvadının məgər irsdə payı var? M.F.Axundzad
Tam oxu »I сущ. 1. работа: 1) деятельность, занятие. Fiziki iş физическая работа, əqli (zehni) iş умственная работа, ev işi домашняя работа, tədqiqat işi иссле
Tam oxu »I (Vedi, Şərur, Gəncə, Qarakilsə, Meğri) saçın ayrıcı, tağ. – İvi: düz ayırmıyıfsan (Qarakilsə) II (Qarakilsə) arx. – Balaca bir iv qaz, bı su axıp ge
Tam oxu »...пространство внутри чего-л. Evin içi внутренность дома, vaqonun içi внутренность вагона 2) внутренности (органы, расположенные в брюшной и грудной по
Tam oxu »...doxsan üçüncü il тысяча девятьсот девяносто третий год, yeni il новый год, ilin fəsilləri времена года, ilin ortası середина года, gələn il: 1. будущ
Tam oxu »I сущ. 1. бечёвка (тонкая веревка) 2. верёвка (скрученные или свитые в виде шнура пряди шерсти, хлопка и др. волокнистых материалов). İplə bağlamaq св
Tam oxu »I прил. 1. крупный: 1) состоящий из отдельных частей, частиц, элементов большого размера. İri qar dənələri крупные снежинки, iri yağış damcıları крупн
Tam oxu »...объединенных общностью присхождения, наследственных особеннсотей). “Ali” irq “высшая” раса
Tam oxu »сущ. наследие, наследство (явление культуры, быта и т.п., оставшиеся от прежних деятелей, от прошлого). Ədəbi irs литературное наследие, mənəvi irs ду
Tam oxu »I сущ. собака: 1. домашнее животное. Yaman it злая собака, yiyəsiz it бездомная собака, zəncirli (zəncirdə saxlanan) it цепная собака, quduz it бешена
Tam oxu »I (Quba) qoxu, iy. – Üzərrigi yandıraduğ, yaxşı in verədü II (Culfa, Naxçıvan, Ordubad, Şərur, Zəngilan) hin III (Göyçay) səs. – Mənim inim ona çətin
Tam oxu »1 I сущ. запах. Kəskin iy острый запах, bənövşə iyi запах фиалки; iy bilmək распознавать запахи, iy duymaq чувствовать запах II прил. пахучий; iy vəzi
Tam oxu »...или лапы на какой-л. поверхности. Ayaq izləri следы ног, dovşan izi заячий след 2. углубление, полоса на поверхности чего-л. после движения, перемеще
Tam oxu »is. [ər.] Mənşə və bəzi irsi xüsusiyyətlərinə (saçlarının, dərilərinin rənginə, başlarının quruluşuna və s.) görə bir olan tarixən təşəkkül tapmış ins
Tam oxu »...ölçücə, cüssəcə böyük, yekə; cüssəli, həcmli. İri qazan. İri bədən. İri əl. İri uşaq. İri fındıq. – [Xanım] uzun, mütənasib boylu, sağlam bədənli, ir
Tam oxu »is. 1. Uzun pambıq, kətan, yun və s. liflərindən eşilib hazırlanan və əsasən bağ kimi işlədilən məmul. İplə bağlamaq. Tayları iplə sarımaq. – [Ağa:] G
Tam oxu »...tamam olduqda ehsan vermək. İldən-ilə, illərdən-ilə – hər il, il keçdikcə, ilbəil, durmadan. Çay dediyi sözlər yerini aldı; İldən-ilə gölün suyu azal
Tam oxu »is. [ər.] Namus, ismət, iffət, şərəf (çox vaxt namus sözü ilə birgə işlənir). Xain olsaq əgər bu dünyadə; İrzü namusumuz gedər badə. M.Ə.Sabir. [Piri
Tam oxu »is. 1. Bir şeyin içərisi, daxili, iç tərəfi. Əvvəl evin içi, sonra çölü. (Ata. sözü). Mağaranın içi yumşaq ağac qabıqları ilə döşənmişdi. A.Şaiq. Əşrə
Tam oxu »is. 1. Fəaliyyət, çalışma, zəhmət, əmək. Əqli iş. Fiziki iş. İş görmək. Elmi iş. İşlə məşğul olmaq. – İş insanın cövhəridir. (Ata. sözü). İş rəncbərin
Tam oxu »местоим. 1. абур; абруз; абрук; он видел их адаз абур акуна; позови их абруз эвера; не трогай их абрук кямир. 2. абрун; их дом абрун кIвалер.
Tam oxu »is. 1. Canavar, tülkü kimi heyvanların mənsub olduğu yırtıcı məməli heyvanların xüsusi fəsiləsinə mənsub ev heyvanı. Çoban iti. Həyət iti. Ov iti. – İ
Tam oxu »is. Maddələrin, şeylərin burun qişasının xüsusi sinirlərinə təsir etmə xassəsi. Kəskin iy. İy duymaq. Onun burnu yaxşı iy bilir. – Güllərin ətri otlar
Tam oxu »is. Pambıqdan, yundan və s.-dən iplik əyirmək üçün ortası şiş, iki ucu sivri ağac alət. Qərənfil bacı gözünü əlindəki iydən çəkib hirsli-hirsli … baxd
Tam oxu »is. 1. İnsan və ya heyvan ayağından səth üzərində qalan nişanə; ləpir. Canavar izi. Qarın üstündə dovşan izi var. – Talada quzu gördüm; Bir maral izi
Tam oxu »1. внутренность, внутрення часть; 2. нутро, внутренности, ливер, требуха; 3. сердцевина, ядро; 4
Tam oxu »местоим. 1. ада; вещи, купленные им, находятся здесь ада къачур шейэр ина ава. 2. абруз; дайте им книги абруз ктабар це.
Tam oxu »предлог 1. -ай, -яй; вышел из дому кIваляй экъечIна; прибыл из города шегьердай атана; вырыть из земли ччиликай эгъуьнна хкудун; из крестьян лежб
Tam oxu »...хадай. Ata. sözü dil var bal gətirər, dil var bəla gətirər; 2. -ır, -ir, -ur, -ür; -dır, -dir, -dur, -dür; хъваз ава (хъвазва) içir; гьина ава? (гьин
Tam oxu »...didmək, parçalamaq” anlamında işlədilib. Görünür, qıs (qır) və ıs (ır) sözü kökdaş olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...feilindən əmələ gəlib, əsli artur (увеличивать) kimi olub. İndiki –ır şəkilçisi –dır4 şəkilçisindən törəmədir, hazırda sinonim kimi işlədilir (gəz və
Tam oxu »гл., ни-куь вуж-вуч; -да, -на; -а, -ир, -рай, -мир са нин-куьн ятӀани чкадал хьурун, дегиш авун, дегишарун. Зун эвезариз алахъмир, ам валай алакьдач
Tam oxu »...(от греч. irís (irídos) - радуга) см. тж. иридиевый Химический элемент (Ir), тяжёлый тугоплавкий редкоземельный металл серовато-белого цвета (использ
Tam oxu »...ква qabağımda kağız-qələm var; 2. -dır, -dir, -dur, -dür; 3. -ır, -ir, -ur, -ür; ам кардик ква o, işləyir; кӀелек ква oxuyur; 4. dəyər, layiqdir; хъс
Tam oxu »...çevrilməsi isə mümkündür. Bir vaxtlar dodaq sözünün sinonimi kimi ir sözü işlədilib (indi irişmək sözündə qalıb). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...dəhşətli tufan / hadisə; 2. d.d. eybəcər, çirkin, iyrənc, kif ir, idbar, pis; ~ houses eybəcər / pis evlər; 3. çox şiddətli, güclü, bərk; ~ noise güc
Tam oxu »урус, сущ.; -яди, -яда; -яр, -йр, -йра тайин тир са кьадардин чил, мулк, чка. Алай йисан 22- августдиз Дагъустандин территориядиз сухулмиш хьайи
Tam oxu »Gəm isimdir, bəs -ir şəkilçisi ona necə əlavə olunub? Sözün əsli gəmğir olub, -gir4 şəkilçisi adlarda feil düzəldir (müqayisə et: oqğur –“посадить”; q
Tam oxu »Kök ir (çirk) hissəsidir, ondan irimək (гнить) feili düzəlib. İrin irimək feilindən sərin qəlibi üzrə əmələ gəlib. Başqa yozum: fars dilində bu söz “r
Tam oxu »...expose smb. to ~ bir kəsi, təhlükəyə məruz qoymaq; His life is ir, danger Onun həyatı təhlükədədir; to be out of ~ təhlükəsiz olmaq; ~ to a country
Tam oxu »f. noircir (se) vt, obscurcir (s’) vt, assombrir (s’) ; göy ~ır le ciel s’obscurcit ; hava qaralır le ciel s’obscurcit ; uzaqdan meşə qaralır la fôret
Tam oxu »...Yevlax) bax uzuno:xar. – Süleyman uzunhoqqar adamdı, maşına sığışme: ır; – Qədir uzunhoqqarın biridi (Bərdə); – Saf <lap> uzun adama uz
Tam oxu »гл., ни вуж-вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ир, -рай, -мир; галчӀур тавун, галчӀур тахвун, галчӀур хъийимир чиляй тӀуз ялун. Абур кьведни жанавур г
Tam oxu »...Кускафтар я, гадаяр... Генжали явашнавай ванцел рахана. КичӀе жем ир... Къ. М. Экуь инсан. Кускафтар кисна. Гила Мамрашрин багълара, а патал алай к
Tam oxu »...daxili fleksiya zəminində əmələ gəlib. Belə məlum olur ki, -ır şəkilçisi adlardan feil düzəldib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...özü də iraq kəlməsinin dəyişmiş formasıdır. Sözün ilkin kökü ir (ur) sözüdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...şirin sözləri, Qaradı qaşları, ala gözləri, Sən də muradına ir, səhər yeli! (“Əsli və Kərəm”)
Tam oxu »...bilmədim. Güman ki, sözün etimonu qısmaq feili ilə bağlıdır, -ır isə ondan ad düzəldib: gəlmək və gəlir (доход) qəlibi üzrə. (Bəşir Əhmədov. Etimolog
Tam oxu »|| БАРЧУМАРУН рах., гл.;, -да, -на; -из, -зава; -а, -ир, -рай, -мир барчимар || барчумар авун, барчимар || барчумар тавун, барчимар || барчумар тахву
Tam oxu »...“duz”la bağlıdır, “od” anlamını verir, -ər isə “kişi” deməkdir (xıd-ır “od kişisi” kimi başa düşülə bilər). Səbəbi isə odur ki, Xıdır peyğəmbər kiçik
Tam oxu »гл., каузат.; -да, -на; -из, -зава; -а, -ир, -рай, -мир; галукьар тавун, галукьар тахвун || гахлукьар тавун, гахлукъармир || галукьар хъийимир 1) ни
Tam oxu »Sözün qədim kökü ay (разделять) feilidir, -ır şəkilçisi köç-ür-mək qəlibi üzrə ay felini təsirli feilə çevirib, sonra köklə qaynayıb-qarışıb. Ay sözü
Tam oxu »...Tatar dilində az sözündən az-sı-maq feili əmələ gəlib onlarda az-sı-n-ır-qa (az hesab et) sözü də var. Əsirgə feili azsınırqa kəlməsinin dəyişmiş for
Tam oxu »1. Sözün etimonu ir kəlməsidir və tez deməkdir. Anadolu türkləri nəyi isə sonrakı günə (aya...) saxlamağı bəyan edərkən ertələ sözünü işlədirlər. 2. B
Tam oxu »гл., ни вуж; -да, -на; -из, -зава; -а, -ир, -рай, -мир; илифар авун, илифар тавун, илифар тахвун, илифар хъийимир 1) махсус гьазурнавай, са квез ят
Tam oxu »...contradicion l’un avec l’autre ; onların fikirləri bir-birinə ~ir ils ont des idées opposées ; 3) zərf. contrairement adv, au contraire ; ~ hərəkət e
Tam oxu »|| МИЛИЦИОНЕР урус, сущ.;~ди, - да; -яр || ~ар, ~ирцуры, ~ир || ра милициядин жергедин къуллугъчи. Шегьерда, -. алава хъувуна ада, поступал алай мили
Tam oxu »...təhrik elə), ötkür (yola sal və s.). Təsirli feil düzəldən –ır4 şəkilçisi (köçür, keçir..), ehtimal ki, həmin –gır4 ( və ya –dır4) şəkilçisinin zəmin
Tam oxu »is. [ər.] Söyləmə, demə, danışma. □ İrad eləmək (etmək) – demək, söyləmək. İngiltərə vaizi Ser Deterdinq öz moizələrinin birində irad edirmiş ki, düny
Tam oxu »sif. İradəsi olmayan, iradəsi zəif, qətiyyətsiz. Zeynal iradəsiz bir gəncdi. S.Hüseyn
Tam oxu »sif. Möhkəm iradəyə, xarakterə sahib olan (bax iradə 1-ci mənada). İradəli oğlan. – [Günəş] nəzakətli, ciddi və iradəli bir qadın olmuşdu
Tam oxu »is. [ər.] 1. İnsan psixikasının, insanın öz qarşısına qoyduğu məqsədə nail olmaq, arzu və istəklərini həyata keçirmək qabiliyyətində təzahür edən xüsu
Tam oxu »sif. Hər şeyə irad tutan, hər şeydə bir nöqsan, eyib, qüsur tapmağa çalışan. İradçı adam
Tam oxu »is. [ər.] Nöqsan, kəsir, eyib, qüsur. □ İrad eləmək (tutmaq, saymaq) – nöqsan tutmaq, kəsrini, eybini demək
Tam oxu »is. İradəsi olmayan adamın hal və keyfiyyəti; iradə zəifliyi, qətiyyətsizlik. Toğrul artıq hökumət işlərindəki dəyərsizliyini və həddindən artıq zəifl
Tam oxu »