Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • маний хьун

    становиться препятствием, преградой.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • МАНИЙ:

    маний хьун f. mane olmaq, əngəl olmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • МАНИЙ

    ХЬУН n. barrier, barricade; block; interception; wall; dike.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • МАНИЙ:

    * маний хьун гл. са кар кьилиз акъудиз, акъатуниз акси къуват хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХЬУН:

    гл., вуч; -ана, жеда; -ухь, -урай, жен, жемир; хьун тавун, хьун тахвун, хъжемир 1) вуж пешекар тир гьалдиз атун. Гуьгъуьнлай вичикай шаир хьайила,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХЬУН

    ...кӀелунивай ~, институтдикай ~. Куьн гьа кьуьзуь куь чандивай Хьуй Яллагь азад, къарияр! Е. Э. Фитнекар къарийриз. Жуван хайи ватандай вун ката

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • хьун

    (жез, хьана, хьухь) - 1. быть, становиться : закай пионер хьанва - я стал пионером;пенсионердин кьудкъад йис хьанвай - пенсионеру исполнилось восемьде

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЬУН

    ...time; хьайиди хьуй or хьайивал хьуй be that as it may, come what may; 2) хьана ( хьун); 4) v. grow up; ripen, mellow, mature; 5) v. act on the offens

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЬУН

    ...time; хьайиди хьуй or хьайивал хьуй be that as it may, come what may; 2) хьана ( хьун); 4) v. grow up; ripen, mellow, mature; 5) v. act on the offens

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЬУН

    (жез, хьана, хьухь) f. 1. olmaq; алим хьун регьят я, инсан хьун – четин. Ata. sözü alim olmaq asandır, adam olmaq çətin; кьисмет хьун qismət olmaq; ди

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЬУН

    (жез, хьана, хьухь) f. 1. olmaq; алим хьун регьят я, инсан хьун – четин. Ata. sözü alim olmaq asandır, adam olmaq çətin; кьисмет хьун qismət olmaq; ди

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЪЕВРАГЬ ХЬУН

    гл. гурлу хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • агал хьун

    Ӏ - закрываться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • агаж хьун

    1. стягиваться. 2. ёжиться. 3. корчиться. 4. морщиться. 5. жмуриться, щуриться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • абад хьун

    благоустраиваться; процветать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • МЕСЭЛА ХЬУН

    гл., никай-квекай низ четин кардиз элкъуьн. Квез аквазвани, замана гьикьван чӀуру хьанватӀа. Шей жагъур хъувун еке месэла хьанва

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАНИХ ХЬУН

    гл., вуж къаних тир лишан хас хьун. [Хас-Мегьамед]. Къедалди заз са дерт авай зи яшда Чирвилерихъ къаних хьана амукьун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАВРАХ ХЬУН

    гл., вуч бегьерлу хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЕГЬКИР ХЬУН

    вуж-вуч са фикирдал кӀеви хьун. Зун садлагьана кегькир хьана амукьнай: таниш тушир дагъдин къекъуьнра гьалтай такабурлу суван кьунар, инлай-анлай

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗИРЕК ХЬУН

    гл., вуж диривални кӀубанвал квай гьалда хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЖИМИ ХЬУН

    гл., вуж-вуч 1) кӀевивал амукь тавун, цин еридиз атун. 2) куьч. инсан зайиф хьун, пис гьалдиз атун. Яшлу итим, акьул кими, Якни гъуьргъуь хьана жими

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДУЬЗМИШ ХЬУН

    гл., дуьз хьун, кьун. Намрудавай дуьзмиш тахьай зинет я, Ихьтин уьмуьр жагъай жанан мубарак. Е. Э

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДУЬЗДАЛ ХЬУН

    гл., вуж-вуч аквадайвал хьун. Кьилел алай бармак лагьайтӀа, кьифери къадгъунайди хьиз, са чӀарни аламачиз кӀан дуьздал хьанвайди тир

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДИЛИ ХЬУН

    гл., вуж 1) акьул авачир гьалдиз атун. Ламран хва дили хьанватӀани, чидач, - зун вичин патав фейила, вич къуьчӀна катна

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • беябур хьун

    позориться, срамиться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • баришугъ хьун

    мириться (с кем-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • батмиш хьун

    1. тонуть. 2. (перен.) проваливаться (о работе, планах). 3. (перен.) теряться, пропадать, исчезать.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • башламиш хьун

    начинаться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • безетмиш хьун

    [тюрк, поэт., уст.] - см. чӀагун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • гадар хьун

    1. выбрасываться, извергаться. 2. шарахаться (в сторону).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • бинеламиш хьун

    основываться (на чём-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • битмиш хьун

    1. созревать; произрастать. 2. (перен.) исполняться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • вердиш хьун

    1. привыкать (к кому-чему-л.). 2. приучаться (к чему-л.). 3. повадиться (разг.) (что-л. делать).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • банкрот хьун

    банкротиться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • галат хьун

    см. галатун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • барбатӀ хьун

    разрушаться; разоряться; уничтожаться, разваливаться, погибать; || дуьнья барбатӀ хьанач хьи - а) ведь мир (от этого) не разрушился; б) ведь свет не к

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • артмиш хьун

    увеличиваться, множиться (в числе), прибавиться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • бажит хьун

    1. усердно следить (за работой, за выполнением чего-л.). 2. быть усердным.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • алчуд хьун

    1. вращаться, крутиться, вертеться. 2. поворачиваться. 3. свёртываться; загибаться.4. наматываться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акьал хьун

    закрываться (о чём-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • бажармиш хьун

    см. бажармишун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • алашкӀар хьун

    содраться (о коже).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • алдатмиш хьун

    [тюрк, диал., уст.] - см. алцурар хьун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • алцурар хьун

    обманываться, ошибаться.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • акӀаж хьун

    1. гнуться, сгибаться. 2. корчиться, корёжиться : ам тӀалик акӀ аж хьана - он скорчился от боли.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • алчук хьун

    обвиваться, обматываться (вокруг кого-чего-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • артух хьун

    1. увеличиваться, множиться, становиться больше. 2. доставаться бльше (чем положено). 3. превосходить (кого-что-л

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • аруш хьун

    наматываться, накручиваться (на что-л.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ахмиш хьун

    [тюрк, поэт., уст.] - см. авахьун.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • аян хьун

    становиться известным; познаваться (чутьём, догадкой, по наитию).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХУН¹

    (хаз, хана, хух) f. 1. qırmaq, sındırmaq; мурк хун buzu qırmaq; кӀвач хун a) ayağını sındırmaq, şikəst etmək; b) ayağı sınmaq (2-ci mənada); 2. qırılm

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУН

    (хъваз, хьвана, хъухъ) 1) v. drink, imbibe; tipple, sot, drink alcohol; хъваз гьатун v.revel; carouse; 2) v. nurse, suckle; suck, draw into the mouth

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЪУН

    (хъваз, хьвана, хъухъ) 1) v. drink, imbibe; tipple, sot, drink alcohol; хъваз гьатун v.revel; carouse; 2) v. nurse, suckle; suck, draw into the mouth

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХУН³

    is. bez; хунин bezdən tikilmiş.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУН²

    (хаз, хана, хух) f. 1. doğmaq; balalamaq; аял хун uşaq doğmaq; хпе кӀел хана qoyun quzuladı; жанавурди жанавур хада. Ata. sözü qurddan qurd törəyər; 2

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХЪУН

    (хъваз, хъвана, хъухъ) f. 1. içmək; яд хъун su içmək; 2. əmmək, soraraq içmək; кӀеле хеб хъвазва quzu qoyunu əmir; 3. is. içki; хъун авай межлис içkil

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЬН

    (хуьз, хвена, хуьх) f. 1. müxt. mən.: saxlamaq; сир хуьн sirri saxlamaq (gizlətmək); рикӀел хуьн yadda saxlamaq; 2. dolandırmaq, himayə etmək; хизан х

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЬН

    (хуьз, хвена, хуьх) f. 1. müxt. mən.: saxlamaq; сир хуьн sirri saxlamaq (gizlətmək); рикӀел хуьн yadda saxlamaq; 2. dolandırmaq, himayə etmək; хизан х

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУЬН

    (хуьз, хвена, хуьх) 1) v. keep, retain possession of, hold onto; save, store; watch over, care for, look after, maintain; ислягьвал хуьн v. keep the p

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХЪУН

    (хъваз, хъвана, хъухъ) f. 1. içmək; яд хъун su içmək; 2. əmmək, soraraq içmək; кӀеле хеб хъвазва quzu qoyunu əmir; 3. is. içki; хъун авай межлис içkil

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • hun

    hun

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ХУЬН

    (хуьз, хвена, хуьх) 1) v. keep, retain possession of, hold onto; save, store; watch over, care for, look after, maintain; ислягьвал хуьн v. keep the p

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХУН

    Ӏ (хаз, хана, хух) 1) v. break, bust; fracture; destroy; dilapidate; 2) v. prick; stick; prod, thrust, jab; 3) v. break; crack, fracture; dilapidate.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХУН

    ӀӀӀ (-и, -е, -ар) n. unbleached calico.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХУН

    ...-ада, -ана; -аз, -азва; -ух, -ан, -урай, -амир; хун тавун, хун тахвун, хан хъийимир дишегьлиди вичин бедендикай сагъдиз аял хкудун.... чавай техм

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУН

    ӀӀ (хаз, хана, хух/ рухух) v. give birth to; mother; каци хун v. kitten, give birth to kittens; кӀел хун v. lamb, give birth to a lamb; kid; тай хун v

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • HUN

    Qədim mənası “adam”, “xalq” deməkdir. İndi kün şəklində “xalq” anlamını saxlamaqdadır (elimin, künümün böyük şairi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ХУН

    ...-ада, -ана; -аз, -азва; -ух, -ан, -урай, -амир; хун тавун, хун тахвун, хан хъийимир. 1) кьелечӀ, шуькӀуь затӀунин сагъвал амукь тавун. Чи пенжерда

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХУН

    ...хранвай лацу парча. Куьз герек я яргъи рахун? Са къимет жеч атӀласни хун. С. С. Абурун я кьилел, я кӀвачел жедачир. Чпелни хунун перемар алай. А. И

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • HUN

    Hun n tar. 1. hunlar, hun tayfası (qədim türk tayfası); 2. məc. barbar, vəhşi

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ХУЬН

    ...-вена, -да; -уьз, -уьзва; -уьх, -уьн, -рай, -мир; хуьн тавун, хуьн тахвун, хуьн хъийимир 1) сагъ-саламатдиз амукьарун, сагъсаламатдиз амукьун патал

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • хъун

    (хъваз, хьвана, хъухъ) - 1. пить (что-л.) : яд хъун - пить воду; дарман хъун - принимать лекарство; тухдалди хъун - напиваться (чём-л.); чехир хъун -

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХЪУН

    ...-вана; -ваз, -вазва; -ухъ, -урай, -ван, -вамир; хьун тавун, хьун тахвун, хъван хъийимир 1) ни-куь жими затӀ (яд, шурпа, нек ва мсб) туьтуьнай къен

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • HUN

    i. tar. Hun; ~ lar the Huns

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • хуьн

    ...беречь как зеницу ока; ислягьвал хуьн - сохранять мир; гьар са манат хуьн - беречь каждый рубль; жува жув хуьн - удерживать себя (от чего-л.); къайда

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • хун

    Ӏ (хаз, хана, хух) - 1. ломать, разбивать (что-л.). 2. колоть, рубить (что-л.). 3. ломаться, разбиваться. ӀӀ (хаз, хана, хух/ рухух) - родить, рождать

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • hən-hün 2021

    hən-hün

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • МАНИТЬ

    1. Işarə ilə çağırmaq; 2. Başdan çıxartmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАГНИЙ

    мн. нет, хим. магний (гужлу экв ийидай лацу ялав хьана кудай, гимишдин ранг алай, лацу хъуьтуьл металл).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАЛЫЙ₁

    разг. гада; он славный малый ам вижевай гада я.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАНИТЬ

    ...(вилерин ва я гъилин) ишарадалди эверун. 2. пер. вичел чIугун, желб авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАНИЯ

    1. мания (фикирда гьамиша са кар, кичIевал ва я вич са чIехи кас хьиз кьунин азар, кьилиз гьахьтин эсер ягъун). 2. пер. къизмиш гьевес, са кар ийиз к

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАННЫЙ

    манная крупа маннадин крупа (къуьлуьн лап куьлуь гъуьр хьтин чIахар, лацу къуьлуьн ярма); манная каша маннадин (маннадин крупадикай авур) хапIа.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЯТНЫЙ

    ...авунвай, кIапIли (капли) квай (сиве ттурла, тIуьрла сиве гар авай хьиз жедай).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЯТЫЙ

    тIушунай, шуьткьуьрай; шуьткьвей

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MANİYA

    сущ. мания: 1. психическое расстройство, характеризующееся повышенным настроением, двигательным возбуждением, ускоренным мышлением, говорливостью 2. п

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • МАЛЫЙ₀

    ...тIимил, жизви; довольствоваться малым тIимилдал бесрун, тIимилдал рази хьун. ♦ без малого жизви кими яз, саки; мал мала меньше сад садалай гъвечIи;

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАЛЫЙ

    1. Kiçik, balaca; 2. Qısa; 3. Az; 4. Dar, kiçik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • мание

    -я; ср.; устар. = мановение Мание головы. Мание руки.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • МАНИТЬ

    несов. 1. işarə ilə çağırmaq; манить к себе işarə ilə yanına çağırmaq; 2. məc. başdan çıxartmaq, yoldan çıxartmaq, tovlamaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • рьяный

    -ая, -ое; рьян, -а, -о. см. тж. рьяно, рьяность 1) Очень усердный, ретивый. Рьяный садовод, критик, политик. Р-ые поклонники рока. 2) Проникнутый усер

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пьяный

    I см. пьяный; -ого; м. II -ая, -ое; пьян, -а, -о и -о, пьяны и пьяны. см. тж. пьяный, пьяная, пьяно, пьяненький 1) Находящийся под воздействием выпито

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мятый

    ...Потерявший форму из-за давления, сжатия; раздавленный, сплющенный Мятый картофель. М-ые сливы, персики. 2) Неровный, негладкий, скомканный. М-ые брюк

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мятный

    -ая, -ое. 1) к мята Мятный аромат. 2) Добываемый из мяты; приготовленный из неё. М-ые капли. М-ое масло.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мяльный

    см. мять 1); -ая, -ое.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • манный

    -ая, -ое. Приготовленный из манной крупы. М-ая каша. Манный пудинг. - манная крупа

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • мания

    -и; ж. (от греч. manía - страсть, безумие) 1) Болезненная внутренняя сосредоточенность на какой-л. одной мысли, сопровождающаяся внезапными переходами

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПЬЯНЫЙ

    пиян; пиянди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РЬЯНЫЙ

    гьевеслу; сяйи ийидай, гзаф рикI алаз чалишмиш жедай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MANİƏ

    ə. əngəl, sədd

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • МАГНИЙ

    м мн. нет kim. maqnezium (yanarkən ağ alov verən gümüşü-ağ. yumşaq metal).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАЛЫЙ

    ...azı, ən azı; самое малое три дня придётся ждать ən azı üç gün gözləmək lazım gələcəkdir; малая скорость d. y. kiçik sürət; малый ход! sürəti az! sürə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • малый

    ...различных попутных, подсобных трудовых процессов). Малый ход (замедленное движение транспортного средства). 3) Не имеющий существенного значения. М-а

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • МАНИЕ

    ср мн. нет köhn.; 1) манием, yaxud по манию (руки, бровей и т.д.) (əl, qaş və s.) hərəkəti ilə, işarəsi ilə; 2) по манию (кого) məc. ... iradəsi ilə,

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАНИЯ

    ж maniya (1. tib. bir şeyə, bir fikrə həddindən artıq mübtəla olmaqdan ibarət ruhi xəstəlik; 2. məc. mübtəlalıq, düşkünlük); ◊ мания величия Allahlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MANIA

    n 1. maniya; dəlilik; 2. bir şeyə qarşı hədsiz istək

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • магний

    ...цвета, горящий ярким белым пламенем. Окись магния. Вспышка магния.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ланий

    см. лань; -ья, -ье. Л-ья шерсть.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • манить

    маню, манишь и; (разг.); манишь; манящий; нсв. кого-что 1) а) Подзывать, делая знаки рукой, взглядом и т.п. Манить к себе. Манить рукой. Манить жестом

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • maniya

    maniya

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • МАННЫЙ

    ...II прил. ovçular tərəfindən ovda heyvanı (quşu) aldadıb çağırmaq üçün istifadə olunan (yem, quş və s.).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MANLY

    adj kişiyana, kişi kimi

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • MANGY

    adj qotur; qotur tutmuş / düşmüş; a ~ dog / goat qotur it / keçi

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • РЬЯНЫЙ

    прил. qeyrətli, çox səyli, çox çalışqan, çox həvəsli, qızğın

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПЬЯНЫЙ

    ...məst; 2. tez kefləndirən; пьяное вино tez kefləndirən çaxır; ◊ с пьяных глаз; под пьяную руку; по пьяной лавочке; но пьяному делу sərxoş halda, kefli

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МЯТЫЙ

    прич. и прил. 1. əzilmiş, əzik; 2. məc. əzgin, solğun, yorğun; ◊ мятый пар tex. işlənmiş buxar (maşında öz faydalı işini gömüş buxar).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МЯТНЫЙ

    1. мята söz. sif.; мятный запах nanə qoxusu; 2. nanəli; мятные конфеты nanəli konfet; ◊ мятные капли nanə cövhəri.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МШАНЫЙ

    прил. məh. mamırlı; мшаное болото mamırlı bataqlıq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ...мания

    -и; ж. (от греч. manía - безумие, страсть, влечение); вторая часть сложных слов. 1) вносит зн.: страстное увлечение, пристрастие к тому, что выражено

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MANEÇİLİK

    кил. maneə; maneçilik törətmək манийвал авун, маний хьун, энгел хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MANİ

    is. Türk xalq şeri və nəğmə janrı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • MANİ

    bayatı, mane

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • MANİ

    f. qədim İranda sasanilər dövründə zərdüştliyə qarşı mübarizə aparan dini-fəlsəfi cərəyanın başçısı

    Tam oxu »
    Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti
  • QABİLLƏŞMƏK

    гл. алакьун (талант) мадни артух хьун; магьир хьун, камил хьун, устӀар хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MƏMANİƏT

    ...сущ. манийвал, энгел; məmaniət göstərmək (törətmək) манийвал авун, маний хьун, энгел хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MANE

    [ər.]: mane olmaq маний хьун, энгел хьун, вилик пад кьун, са кар кьилиз акъат тавуниз себеб хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BUXOVLAMAQ

    ...ягъун; 2. пер. гъил-кӀвач ахъайиз тагун, вилик физ манийвалун, маний хьун, энгел хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MÜQABİLƏ

    ...куьгьн. къарши (акси) экъечӀун, хура акъвазун, маний хьун; 2. дин. мискӀинда гьафизри гъиле къуръан авайбурухъ галаз санал ччин-ччинал акъвазна къуръ

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏMMA

    [ər.] 1. кил. amma; 2. са затӀуниз маний жедай, энгелвал ийидай гьал, себеб, ери; // əmması çıxmaq (olmaq) а) нуькьсан, кимивал квайди малум хьун, вин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İŞGİL²

    ...четинвал, манийвал, энгел, четин везият; işgil olmaq (törətmək) маний хьун, манийвалун, энгелвалун; işgilə düşmək кӀеве гьатун, кӀеве акӀун, четин ве

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DƏSGAH

    ...зереъатрин кӀватӀал; 3. пер. гьилле, тедбир; // dəsgah çıxarmaq маний хьун, энгелвал авун, къал кутун; 4. муз. ири мугъамдин эсер, комплекс (Азербайж

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAPIŞMAQ

    ...туьтуьниз гъун; 7. галукьун, акатун (мес. азар); 8. пер. рах. маний хьун, манийвал авун, ...тун тавун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HASAR

    ...пер. манийвалдай затӀ, манийвал; hasar çəkmək маний хьун, манийвал авун; 3. пару (чапар) хьиз аквадай инсанрин ва я затӀарин цӀиргъ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MƏŞĞUL

    ...машгъул авун а) кьил акадарун, мачхуларун; б) фикир чукӀурун, кардиз маний хьун, вахт къачун, кӀвалахдивай чара авун; məşğul olmaq машгъул хьун а) са

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QABAQ²

    ...атӀун, рехъ атӀун; qabağına keçmək а) вилик акъвазун, маний хьун, энгелвал авун, кьецӀ гун; б) вилик акатун, рехъ къалурун; qabağına kötük itələmək в

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • İNCƏLMƏK

    гл. 1. шуькӀуь хьун; яхун хьун, зайиф хьун; 2. зериф хьун, кьелечӀ хьун; 3. кеврек хьун, хцӀу хьун, хъуьтуьл хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QAYRILMAQ

    məch. 1. раснаваз хьун, авунваз хьун, гьазурнаваз хьун, дуьзарнаваз хьун; 2. раснаваз хьун, эцигнаваз хьун; 3. хъраснаваз хьун, хъувунваз хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВОЗРАСТИ

    чIехи хьун, еке хьун; гзаф хьун, артух хьун, артмиш хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KEFSİZLƏMƏK

    гл. 1. кефсуз хьун, кьезилдаказ азарлу хьун, нахуш хьун, начагъ хьун; 2. пер. бейкеф хьун, гъамлу хьун, гъарикӀ хьун, перишан хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GENƏLMƏK

    гл. 1. гегьенш хьун; генг хьун, гьяркьуьвилихъ чӀехи хьун, фирягь хьун, гьяркъуь хьун; 2. пер. гегьенш хьун, чӀехи хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MÖHKƏMLƏNMƏK

    гл. 1. мягькем хьун, кӀеви хьун; 2. пер. кӀеви хьун, сагълам хьун, къуватлу хьун; 3. пер. мягькем хьун, гужлу хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • SƏNGİMƏK

    гл. 1. яваш хьун, тӀимил хьун; 2. къван хьун (гьерекатсуз хьун манада); 3. ленг хьун, геж хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • USANMAQ

    гл. бизар хьун, жазан хьун, шерзум хьун, икрагь хьун; куьлягь хьун, юргъун хьун, галатун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YAVALAŞMAQ

    ...харапӀ хьун; 2. ява хьун, харчи хьун, гьаясуз хьун, ялах хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • CİLALANMAQ

    гл. 1. цӀалцӀам хьун, дуьз хьун; 2. хъсан хьун, иер хьун, гуьзел хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • РАСПЛЮЩИТЬСЯ

    ...хьун, кьулу хьун. 2. буьнжуькь хьун, шупI хьун, афар хьиз хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BİLİNMƏK

    гл. чир хьун; малум хьун, ашкара хьун, белли хьун, аян хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • LƏMSLƏŞMƏK

    гл. лемс хьун, суст хьун, гьалсуз хьун, гацум хьун, гьиссуз хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HƏYASIZLAŞMAQ

    гл. гьаясуз хьун, арсуз хьун, ягьсуз хьун, ялах хьун, къудур хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • NAZİKLƏŞMƏK

    гл. 1. шуькӀуь хьун; 2. кьелечӀ хьун; 3. яхун хьун, шуькӀуь хьун, кьелечӀ хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ŞƏRİKLƏŞMƏK

    гл. 1. шерик хьун, уртах хьун; 2. рази хьун, рейсад хьун, акал хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЗАМЕДЛИТЬСЯ

    1. яваш хьун, аста хьун. 2. геж хьун, таъхир хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИСКАЛЕЧИТЬСЯ

    харапI хьун, чIур хьун; набут хьун; кукIвар хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЗДОРОВЕТЬ

    хъсан хуьн; сагъ хьун; куьк хьун; дири хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИБАВИТЬСЯ

    артух хьун; чIехи хьун; гзаф хьун; яргъи хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИУНЫТЬ

    пелеш хьун, сефил хьун, хажалатлу хьун, пашман хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСШИРИТЬСЯ

    1. гьяркьуь хьун, фирягь хьун. 2. гегьенш хьун; гзаф хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • GENİŞLƏNMƏK

    гл. 1. гегьенш хьун, чӀехи хьун, гьяркьуь хьун, фирягь хьун; 2. пер. гегьенш хьун; артух хьун, гзаф хьун, гегьеншдиз чукӀун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YÜNGÜLLƏŞDİRİLMƏK

    məch. 1. кьезиларнаваз хьун, заланвал тӀимиларнаваз хьун; 2. азият, четинвал тӀимиларнаваз хьун, асантарнаваз хьун; // хъуьтуьларнаваз хьун, зайифарна

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BİLDİRİLMƏK

    məch. 1. ччирнаваз хьун, лагьанваз хьун; малумат ганваз хьун, малумарнаваз хьун, хабарнаваз хьун; 2. гъавурда ттунваз хьун, кьиле ттунваз хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • FAĞIRLAŞMAQ

    гл. фагъир хьун, ажуз хьун, язух хьун, эвелан уьтквемвал амукь тавун, секин хьун, эпсин хьун; // кесиб хьун, юхсул хьун, гъил агъада хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СОСТАВИТЬСЯ

    1. туькIуьн; туькIуьр хьун; дуьзмиш хьун. 2. туькIуьр хьун, тешкил хьун. 3. хьун; арадал атун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • YARANMAQ¹

    гл. 1. яранмиш хьун, арадал атун, туьремиш хьун, хун; 2. яранмиш хьун; тешкил хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ГРАНИЧИТЬ

    несов. 1. сергьят сад хьун, сергьятламиш хьун, уртах сергьят хьун; къунши хьун. 2. пер. барабар хьун, сад хьун, лап ухшар хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SAĞLAMLAŞMAQ

    гл. 1. сагълам хьун, гумрагь хьун, хъсан хьун, ччан сагъ хьун; 2. пер. кӀеви хьун, мягькем хьун, хъсан хьун, къайдада гьатун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ZƏDƏLƏNMƏK

    ...галукьун; шупӀ хьун, пӀиш хьун, чӀур хьун, харапӀ хьун; хун, хер хьун ва мс.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПРИТУПИТЬСЯ

    1. къуьруь хьун. 2. пер. куьт хьун, къуьруь хьун, зайиф хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БЕДНЕТЬ

    несов. 1. кесиб хьун. 2. кьит хьун, эксик хьун, тIимил хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНУТЬСЯ

    1. кьвечIил хьун, кьве къат хьун. 2. алчуд хьун. 3. патахъ хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИЗМЕЛЬЧАТЬ

    1. куьлуь хьун, гъвечIи хьун. 2. пер. куьлуь хьун, усал хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КРЕПНУТЬ

    ...1. кIеви хьун. 2. мягькем хьун. 3. къуватлу хьун, сагъ хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОГИБНУТЬ

    1. терг хьун; телеф хьун. 2. кьин, телеф хьун, къирмиш хьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Han Hun-So
Han Hyun-So (d. 17 mart 1970) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Han Hyun-So Cənubi Koreya yığmasının heyətində 1988-ci ildə Cənubi Koreyanın Seul şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Qrup mərhələsində baş tutan üç oyunun birində məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Seul Olimpiadasını 1-ci yerdə başa vurdu və qızıl medal qazandı.
Hun
Hunlar — IV-VI əsrlərdə Mərkəzi Asiyada, Qafqazda və Şərqi Avropada yaşamış köçəri xalq. Avropa ənənəsinə görə, onlar ilk əvvəllərdə Volqa çayının şərqində, yəni o dönəmdə Skitiya adlandırılan yerlərdə yaşamışdırlar. Hunların qərbə doğru köçmələri ariyanlardan hesab edilən Alanların qərbə doğru yürüşü ilə əlaqələndirilir. 370-ci ildən etibarən Hunlar Volqa sahillərinə gəldilər və 430-cu ildə Avropada özlərinin böyük, lakin qısaömürlü dövlətlərini qurdular. Hunlar tədricən Qotları və Roma sərhədlərindən kənarda yaşayan bir çox digər german tayfalarını özlərinə tabe etdilər, yerdə qalanları isə Roma sərhədləri daxilinə miqrasiya etməyə məcbur oldu. Hunlar, xüsusən Attilanın rəhbərliyi altında tez-tez Şərqi Roma imperiyası üzərinə dağıdıcı yürüşlər həyata keçirdilər. 451-ci ildə onlar Qərbi Roma imperiyasının əyaləti olan Qaulu ələ keçirdilər. Onlar buanı ələ keçirmək üçün romalılarla vestqotların birləşmiş ordusu ilə Katalaun döyüşündə döyüşmüdülər. 452-ci ildə onlar İtaliyanı ələ keçirdilər. Attilanın 453-cü ildə ölümündən sonra Hunlar artıq Roma üçün əsas təhlükə olmaqdan çıxdılqar və öz torpaqlarının çoxunu 454-cü ildə baş vermiş Nedao döyüşündən sonra itirdilər.
Madiy
Madiy (yunan: Μαδύης; e. ə. VII əsr – e. ə. VII əsr) – Ön Asiyada ağalıqları dövründə skiflərin hökmdarı. Madiy Skif çarlığının hökmdarı Prototinin oğludur. Madiyin Ön Asiyada hakimiyyətdə olduğu 28 il e.ə. VII əsrin II yarısına təsadüf etmişdir. Madiyin hakimiyyəti dövründə skiflər, madayları məğlub edərək, Ninevanı mühasirəyə aldılar. Bundan sonra Kiçik Asiyada bir neçə ardıcıl qələbə qazanan skiflər, kimmerləri də özlərinə tabe etdilər və Kiçik Asiyanın şərqi və Ön Asiyanın böyük bir regionunda (o Cümlədən Midiyada) hökmranlıqlarını bərqərar etdilər.
Manis
Panqolinlər (lat. Pholidota) — euarxontoqlireslər dəstəüstünə aid heyvan dəstəsi.
Han Hyun-So
Han Hyun-So (d. 17 mart 1970) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Han Hyun-So Cənubi Koreya yığmasının heyətində 1988-ci ildə Cənubi Koreyanın Seul şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Qrup mərhələsində baş tutan üç oyunun birində məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Seul Olimpiadasını 1-ci yerdə başa vurdu və qızıl medal qazandı.
Han Sun-Hi
Han Sun-Hi (d. 9 iyun 1972) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Han Sun-Hi Cənubi Koreya yığmasının heyətində 1996-cı ildə Atlanta şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Danimarka yığmasına 37:33 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Atlanta Olimpiadasını 2-ci yerdə başa vurdu və gümüş medal qazandı. Daha sonra Han Sun-Hi Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu.
Ço Hyun-Yun
Ço Hyun-Yun (d. 21 iyun 1981) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Ço Hyun-Yun Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu.
Mani
Mani – “Şur” ladında qurulan zərbi muğamlardan biridir. Xalq – peşəkar musiqiçilər bu muğamı “Osmanı” da adlandırırlar. Marşvari ritm (4/2 ölçüsündə) bu muğamın sonuna qədər davam edir. Mani zərbi muğamı bir qayda olaraq təsniflə tamamlanır. Bu zərbi muğamda cəmi bir təsnif oxunur.
Hun Sen
Hun Sen (khm. ហ៊ុន សែន; 5 avqust 1952) — 1985-ci ildən etibarən Kambocanın Baş naziri, Kambocanın ən uzun hakimiyyətdə olan hökumət başçısı və dünyanın ən uzun hakimiyyətdə olan liderlərindən biri olan kambocalı siyasətçi. Hun Bunal adı ilə anadan olub, qırmızı kxmerlərə əsgər kimi qoşulduqdan iki il sonra 1972-ci ildə adını Hun Sen olaraq dəyişdirdi. Kamboca vətəndaş müharibəsində qırmızı kxmerlər tərəfində vuruşdu. 1979–1986-cı illərdə və yenidən 1987–1990-cı illərdə Vyetnam tərəfindən nəzarət edilən hökumətdə Kamboca Xarici İşlər Naziri vəzifəsində çalışıb. 26 yaşında eyni zamanda dünyanın ən gənc xarici işlər naziri adını da qazanmışdı. Hun Sen 1985-ci ilin yanvarında tək partiyalı Milli Məclisdə 1984-cü ildə vəfat edən Chan Sının yerinə təyin edilməklə Baş nazir vəzifəsinə yüksəldi. 1993-cü ildə BMT-in dəstəklədiyi parlament seçkilərinə qədər vəzifəsini saxladı. Seçkilərdə məğlub olan Sen nəticəni qəbul etməyi rədd etdi və ayrılıqçı hərəkatı təhdid etdi. MBDKKMBC ilə danışıqlardan sonra Norodom Ranarit və Hun Sen koalisiya dağılana və Sen 1997-ci ildə Ranariti devirən çevriliş təşkil edənə qədər eyni zamanda Birinci və İkinci Baş nazir vəzifələrini icra etməyi qəbul etdilər.
Hun dili
Hun dili və ya Hun türkcəsi — vaxtı ilə mövcud olmuş hunların dili. Yunan, latın və çin mənbələrindəki müəyyən sözlərə görə tanınır. Müasir dövrə qədərə gəlib çatmış sözlərin analizinə görə türk dilləri qrupuna aid edilir. == Dövrümüzə çatmış sözlər == Avropa hunlarının müasiri oln müşahidəçilər və VI əsrdə yaşamış tarixçi Jordanes hunların istifadə etdiyi dildən 3 sözü dövrümüzə gəlib çatmasına nail olmuşdurlar.Kəndlərdə bizə ərzaq - qarğıdalı əvəzinə darı və yerlilərin dediyi kimi medos verilirdi. Bizi müşayət edən iştirakçılar darı və buğdadan hazırlanmış içki - hansıki barbarlar kamos adlandırır - aldılar.Hunlar Attilanı belə mərsiyyələrlə - onlar bunu strava adlandırır - ağlaşma qurmaqla, onun məbədi üzərində böyük ehtişamla qeyd edirdilər.Bu medos bal şərabı kimi bir içkidir, kamos buğda içkiçi, strava dəfn mərasimidir. Maenchen-Helfen iddia etmişdir ki, strava slavyan dilində danışan bir məlumatçıdan gəlmiş ola bilər. Hun dili barədə digər bütün məlumatlar onların tayfaları və şəxs adları ilə bağlıdır. == Türk dili olması barədə == Karl Henrix Menges və Omelian Pritsak kimi bir çox tarixçilər düşünürlər ki, hunlara aid olan xüsusi sözlər ancaq Türk dili və ya Altay dil ailəsi ilə əlaqələndirilə bilər. Menges dil dəlillərinə arxalansa da, hunlara münasibəti "onları türk və ya türklərə yaxın hesab etməyin etnoloji səbəbləri var" deyir. Bundan başqa, Menges hunların monqolca və ya tunqus dillərindən birində və ya türkcə ilə monqolcanın arasındakı hansısa dildə danışa biləcəyi ehtimalını da bildirir.
Hun imperiyaları
Hun inqilabı
Hun inqilabı — Eramızın dördüncü əsrinin əvvəlinə doğru, Mərkəzi Asiya, Qərbi Sibirin cənub ərazilərində, Filizli və Dağ Altayın bir hissəində, yaşayan hunlar yarım millionluq ordu çıxarmağa qadir güclü dövlət yaratdılar. Etnosun qüvvəsinin zirvə nöqtəsinə çatan energetik partlayış yaxınlaşırdı. Hunlar kimi döyüşkən və enerjili etnos, artıq nisbi hərəkətsilik vəziyətində qala bilməzdi, onun yığılmış enerjisi öz tətbiqini tapmalıydı, ama bunun üçün dövlət səriştəsi olan, dahi, qətiyətli və böyük hərbi istedadı olan başçı lazım idi. Və belə lider tapıldı. Bu hunların yeni şanyusu Attila(Edil) idi. Hunlar Attilanın başçılığı ilə sürətlə dünya tarixinə, özüdə onun zirvələrinə, daxil oldular. Attila hun dövlətində 431-ci ildə hakimiyətə gəldi. Mərkəzi Asiyada və cənubi Sibirdə sıxılan hun cəmiyətinin əhvalını tuta bilən Attila, yaxın on il üçün hərəkət planını hazırladı. Attilanın ilk etdiyi hunların Qərbə hərəkətinin başlanması oldu. 432-ci ildə hun ordusu Volqanı(İdil) keçib cənub-qərbə, Don, Dneprin aşağı və orta axarına tərəf hərəkətə başladı.
Hun qəbiristanlığı
Hun qəbiristanlığı — Bakı şəhərinin Xəzər rayonunun inzibati ərazi vahidində yerləşən Buzovna qəsəbəsindəki tarixi məzarlıq. Azərbaycanın ən qədim qəbiristanlıqlarından olan Hun qəbiristanlığı hazırda Buzovnadakı ən qədim qəbiristanlıq hesab olunur. Onun tarixi bizim eradan əvvəl III əsrə aid edilir. Burada çox qədim qəbirlər, sərdabələr və bir də türbə vardır. Həmin türbənin tarixi qəbiristanlığın tarixi qədər qədim deyil, İslam dininin yayıldığı tarixdən sonraya aiddir. İçərisində 4 qəbir olan bu türbə Məhəmməd Əli türbəsi adlanır. Bu türbənin adı vaxtilə sultanlardan birinin təyin etdiyi xəlifənin adı ilə bağlıdır. Hun qəbiristanlığındakı qəbirlərin üzərində müxtəlif yazılar – mərhumların şərəfinə yazılmış şeirlərdən beytlər, naxışlar – svastika, günəş və yaxud da əbədiyyət simvolu, Süleyman peyğəmbərin altıbucaqlı möhürü olan ulduz, səkkiz bucaqlı ulduz və digər simvollar, təsvirlər əks olunmuşdur. Tarixin müxtəlif dövrlərində Hun qəbiristanlığının böyük bir hissəsi məhv edilmişdir, qəbir daşları sındırılmışdır. Hazırda baxımsız vəziyyətdə olan bu tarixi məzarlıq Sovet hakimiyyəti illərində çox böyük zərər görərək, dağıdılmışdır.
Hun türkcəsi
Hun dili və ya Hun türkcəsi — vaxtı ilə mövcud olmuş hunların dili. Yunan, latın və çin mənbələrindəki müəyyən sözlərə görə tanınır. Müasir dövrə qədərə gəlib çatmış sözlərin analizinə görə türk dilləri qrupuna aid edilir. == Dövrümüzə çatmış sözlər == Avropa hunlarının müasiri oln müşahidəçilər və VI əsrdə yaşamış tarixçi Jordanes hunların istifadə etdiyi dildən 3 sözü dövrümüzə gəlib çatmasına nail olmuşdurlar.Kəndlərdə bizə ərzaq - qarğıdalı əvəzinə darı və yerlilərin dediyi kimi medos verilirdi. Bizi müşayət edən iştirakçılar darı və buğdadan hazırlanmış içki - hansıki barbarlar kamos adlandırır - aldılar.Hunlar Attilanı belə mərsiyyələrlə - onlar bunu strava adlandırır - ağlaşma qurmaqla, onun məbədi üzərində böyük ehtişamla qeyd edirdilər.Bu medos bal şərabı kimi bir içkidir, kamos buğda içkiçi, strava dəfn mərasimidir. Maenchen-Helfen iddia etmişdir ki, strava slavyan dilində danışan bir məlumatçıdan gəlmiş ola bilər. Hun dili barədə digər bütün məlumatlar onların tayfaları və şəxs adları ilə bağlıdır. == Türk dili olması barədə == Karl Henrix Menges və Omelian Pritsak kimi bir çox tarixçilər düşünürlər ki, hunlara aid olan xüsusi sözlər ancaq Türk dili və ya Altay dil ailəsi ilə əlaqələndirilə bilər. Menges dil dəlillərinə arxalansa da, hunlara münasibəti "onları türk və ya türklərə yaxın hesab etməyin etnoloji səbəbləri var" deyir. Bundan başqa, Menges hunların monqolca və ya tunqus dillərindən birində və ya türkcə ilə monqolcanın arasındakı hansısa dildə danışa biləcəyi ehtimalını da bildirir.
Hun türkləri
Hunlar — IV-VI əsrlərdə Mərkəzi Asiyada, Qafqazda və Şərqi Avropada yaşamış köçəri xalq. Avropa ənənəsinə görə, onlar ilk əvvəllərdə Volqa çayının şərqində, yəni o dönəmdə Skitiya adlandırılan yerlərdə yaşamışdırlar. Hunların qərbə doğru köçmələri ariyanlardan hesab edilən Alanların qərbə doğru yürüşü ilə əlaqələndirilir. 370-ci ildən etibarən Hunlar Volqa sahillərinə gəldilər və 430-cu ildə Avropada özlərinin böyük, lakin qısaömürlü dövlətlərini qurdular. Hunlar tədricən Qotları və Roma sərhədlərindən kənarda yaşayan bir çox digər german tayfalarını özlərinə tabe etdilər, yerdə qalanları isə Roma sərhədləri daxilinə miqrasiya etməyə məcbur oldu. Hunlar, xüsusən Attilanın rəhbərliyi altında tez-tez Şərqi Roma imperiyası üzərinə dağıdıcı yürüşlər həyata keçirdilər. 451-ci ildə onlar Qərbi Roma imperiyasının əyaləti olan Qaulu ələ keçirdilər. Onlar buanı ələ keçirmək üçün romalılarla vestqotların birləşmiş ordusu ilə Katalaun döyüşündə döyüşmüdülər. 452-ci ildə onlar İtaliyanı ələ keçirdilər. Attilanın 453-cü ildə ölümündən sonra Hunlar artıq Roma üçün əsas təhlükə olmaqdan çıxdılqar və öz torpaqlarının çoxunu 454-cü ildə baş vermiş Nedao döyüşündən sonra itirdilər.
Hun İmperiyası
Sammo Hun
Hun Tszinbao və ya Sammo Hunq Kam-bo (ing. Sammo Hung, kantonca: 洪金寶) — Honkonq aktyoru, rejissoru, prodüseri və döyüş ustasıdır.
Hun incəsənəti
Hun incəsənəti — əslən Orta Asiyadan olan Hunların Avropada yaratmış olduğu bütün mədəniyyət nümunələri nəzərdə tutulur. Hun sənəti əsasən qazanlar, qablar və zinət əşyaları, boyunbağılar, fibula və bilərziklərdən ibarətdir. Bu motivlərdə tez-tez təsvir edilən heyvan fiqurları ilə birlikdə, ağaclara və həndəsi şablonlara da rast gəlinir. Hun incəsənəti german tayfalarının incəsənətinə və ümumilikdə Avropa incəsənətinə böyük təsir etmiş, orada yunan-roma incəsənət ənənəsinin sona çatmasında rol oynamışdır. Hun incəsənəti özüdə Asiyadakı sivilizasiyalardan bəhrələnmişdir. Hunların maddi mədəniyyətini və incəsənətini öyrənə bilmək üçün iki qaynaq vardır: qədim əlyazmalar və arxeologiya. Lakin Hunlar köçəri həyat sürdükləri üçün onların incəsənəti və yaşamı barədə arxeoloji qaynaqlar az qalmışdır. Buna baxmayaraq, 1945-ci ildən sonra Hunlara aid olan xeyli sayda arxeoloji material aşkar edilmişdir. Təkcə 2005-ci ildən Hunlara aid olduğu bəlli olan 200 maddi mədəniyyət nümunəsi üzə çıxarılmışdır. Bu nümunələr Hun məzarları olmuşdur ki, oradan tapılanlar da Hunlara aid edilmişdir.
Yılmaz Hun
Yılmaz Hun (1977, Aralıq, İğdır ili) — müəllim və siyasətçi; Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırışının deputatı. == Həyatı == Yılmaz Hun 1977-ci ildə İğdır ilinin Aralıq ilçəsində anadan olub. İbtidai, orta və lisey təhsilini İğdırda alıb. 2000-ci ildə Van Yüzüncü İl Universiteti Təhsil Bölməsindən məzun olub. Müəllim olaraq çalışıb. Təhsil və Elm İşçiləri İttifaqının (EĞİTİM SEN) İğdır nümayəndəsi, İğdır şöbəsinin sədri vəzifələrində təmsil olunub. 2023-cü il mayın 14-də Yaşıl Sol Partiyasının namizədi olaraq İğdır ilindən Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırışının deputatı seçilib. TBMM Milli Təhsil, Mədəniyyət, Gənclər və İdman Komissiyasının üzvü vəzifəsində təmsil olunub. Kürdcə bilir. Evli və 2 uşaq atasıdır.
Daniel Manin
Daniel Manin (13 may 1804 – 22 sentyabr 1857) — İtalyan vətənpərvəri və Venesiya dövlət xadimi,çox İtalyan tarixçısı tərəfindən İtaliya Birliyinin (isorgimento) qəhrəmanı kimi qəbul edilir. == Erkən həyatı == Daniel Manın 1804-cü ilin 13 mayında Ramo Astoridə, Anna Mariya və Bellotto Pietronun ailəsində dünyaya gəlmişdir, hal-hazırda da onun anadan olduğu evdə bu memorial lövhə elə qeyd olunmuşdur.Danielin ailəsi yəhudi mənşəyə malik olmuşdur.Babası Samuele Medina idi və Veronada qalırdı, Medina 1759-cu ildə xristianlığı qəbul etdi və Manın adını qəbul etdi.Buna səbəb varlı şəhər sakini olan Lodoviko Manının ona sponsor olması idi.Daniel Manın Paduyada mükəmməl səviyyədə hüquq elmini öyrənir və işləmək üçün doğma şəhəri olan Venesiyaya geri dönür.Həyatının erkən çağlarından Daniel Manın Lombardiya və Venesiyanı işğal altında saxlayan Avstriya İmperiyasına dərin nifrət hissləri ilə tərbiyə olunmuşdur. == İnqilabı Lider == Qəhrəmancasına lakin sonda nəticəsiz qalan Bandiera Qardaşları təşkilatının ümidsiz cəhdləri Venesiyada azadlıq uğrunda mübarizəni daha da qızışdıran birinci hadisə idi.Daniel Manın 1844-cü ildə Neopalitan Burbonlarına qarşı Avstriya hərbi donanmasında xidmət etmişdi.Manın 1847-ci ildə Venesiya konqresinə imperatora petisiya ünvanlamaq və imperatoru xalqın istəyi barədə xəbərdar etmək barədə tələb irəli sürdü.Lakin o, 1848-ci ildə dövlət satqını ittihamı ilə həbs olundu.Lakin bu 1848-ci ilin yanvar ayının 12-də Palermodan başlanmış İtaliya inqilabının ən qızğın nöqtələrindən olan Venesiyada da inqilabı başlatdı.Daniel Maninin həbsinə etiraz olaraq Venesiyalılar kütləvi etirazlara qalxdılar, Maninin xalq arasında olan nüfuzu daha da yüksəldi.Artıq 2 aydan sonra Avropanın çox hissəsi kimi İtaliyada bütünlüklə inqilablar içində idi.Xalqın artan təzyiqi nəticəsində Venesiyanın Avstriya canışını (qubernatoru) Qraf Erdody Pallfy Alajos Daniel Manini həbsdən azad etməyə məcbur oldu(17 martda).Avstriyalılar tezliklə şəhərə nəzarəti itirdilər.Hərbi arsenal inqilabçıların əlinə keçdi.Manın Müvəqqəti Hökumətin rəhbəri seçıldı.26 martda San-Marko Respublikasının yaradıldığı elan olundu(San-Marko meydanında elan olunduğu üçün belə adlanır).Manın respublikanın prezidenti oldu.7 avqustda Manın hakimiyyətindən Piemont krallığının xeyrinə əl çəkdi.Lakin Kustozo düyüşündə Piomont krallığı Avstriya tərəfindən məğlub edildi və Salasko sülhünə görə Venesiya və Lombardiya Avstriyaya geri qaytarılırdı.Bundan sonra Venesiyalılar şəhərdə olan ali komissarlarını daş-qalaq etdilər,Manın onların həyatını çətinliklə qorudu.Bundan sonra Venesiyada Triumvirat yaradıldı və Manın onun başçısı oldu.1848-ci ilin sonuna doğru şəhər materik tərəfdən mühasirəyə alındı.1849-cu ilin əvvəlində Manın yenidən prezident seçildi.Şəhərin müdafiəsinin rəbəri təyin olundu. Avstriya ilə yenidən müharibəyə başlayan Karl Albert 1849-cu ilin martında yenidən məğlub oldu(Novara döyüşü). Bundan sonra yığıncaq "Müqavimətin Hər Hansı Qiyməti" adlı qərar qəbul etdi.Bu qərara əsasən Manınə qeyri-məhdud səlahiyyətlər verilirdi. Bu anda Avstriya qoğunları şəhəri tamamilə mühasirəyə aldı.Şəhərin müdafiəsinə köməyə Neopol krallığından general Guglielmo Pepenin başçılığı ilə hərbi qüvvələr göndərilmişdi.Ancaq may ayınnı 26-da Venesiyalılar Marghera portunu tərk etməyə məcbur oldular, iyulda şəhərdə vəba yaılmağa başladı.Bu zaman Avstriya qoşunları şəhəri bombardman etməyə başladılar.Sardiniya hərbi donanması Adriatik dənizini tərk edən kimi, Avstriya hərbi donanması şəhərə həmçının dəniz yolu ilə hücuma başladı.Artıq şəhər əhalisi arasında da narahatlıq artırdı.1849-cu ilin 24 avqustunda şəhərdə silah-sursat tükəndi, ‘alicənab razılaşma ’ imzalandı.Manın, Pepe və başqa rəhbər şəxslər şəhəri tərk etdilər.27 avqustda Manın fransız gəmisində həmişəlik Venesiyanı tərk etdi. == Sürgün illəri == Onun həyat yoldaşı Marseldə vəfat etdi.Özü isə Fransaya gələn zaman dənizdə xəstələndi.Parisdə yaşamağa və işləməyə başladı.Orada İtaliyalı sürgünlər arasında lider oldu.Orada o, respublikanizmdən monarxizmə doğru ideologiyasını dəyişdi.O, inanırdı ki, İtaliya yalnız Kral Viktor Emmanuelin himayəsi altında birləşə bilər.O, Georgi Pallavicini və Giuseppe La Farina ilə Piemont krallığı altında birləşmək ideyasını yaymaq üçün ‘Societa Nazionale İtaliana’ təşkilatının əsasını qoydu.Buna baxmayaraq, qızının acınacaqlı həyatı ona təsir etdi.Onun qızı 1854-cı ildə vəfat etdi.Özü isə, 1857-ci ildə 22 sentyabrda vəfat etdi, Ary Schefferin ailə qəbirstanlığında dəfn olundu.Venesiyanın azad edilməsindən sonra onun qalıqları Venesiyaya gətirildi, Santa Krokenin Bazilikasında basdırılır. Vəfat etdiyi dövrdən bu günədək o,ona müxtəlif heykəllər və memoral abidələr həsr olunmuşdur. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == H.Rövşən, "Yeni dövr Avropa tarixi" Bakı,); Jonathan, "The Siege of Venice" Keates, 2005); == Xarici keçidlər == Errera, A, Vita di D. Manin (Italian), Venke, 1872. de la Farge, P, Documents, &c., de D. Manin (French), Paris, 1860.
Malıy Jemçujnıy
Malıy Jemçujnıy — ada Xəzər dənizinın şimal-qərbində yerləşir. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Həştərxan vilayəti ərazisində daxildir. Ada xüsusi qoruma statusuna malikdir. Xüsusi ilə Gümüşü qağayı, Xəzər suitisi, Hydroprogne caspia və digər canlılar qorunur.
Malıy Taymır
Malıy Taymır — Laptevlər dənizində Şimal Torpağı arxipelaqına daxil olan ada. Ada Rusiya Federasiyası Taymır Dolqan-Nenes rayonu Krasnoyarsk diyarı ərazisində yerləşir. Ada ilk dəfə 1913-cü ildə Boris Andreeviç Vilkinskinin rəhbərlik etdiyi Hidroqrafik Şimal Buzlu okean ekspedisiyası tərəfindən aşkarlanır. Ada Aleksey Nikolayeviçin şərəfinə adlandırılır (adanı aşkalayan) 1926-cı ildə adı dəyişdirilərək "Malıy Taymır" adlandırılır. Sahəsi 250 km² təşkil edir. Qərbdədən şərqə uzunluğu 29 km, maksimal eni 10 km-dir. Ən hündür nöqtəsi 30 m (Vısokaya Qorka, adanın cənubunda yerləşir). Əsasən gilli və qum suxurlarından ibarətdir. Üzəri Mamırlar və Şibyələrlə örtülüdür. == Coğrafi yerləşməsi == Malıy Taymır Bolşevik adası 42 km cənub-şərqdə yerləşir.
Manay Alibekov
Manay Alibekov (1860, Terek vilayəti və ya Yaxsay, Xasavyurd rayonu – 1920) — qumuq şairi. == Həyatı == Manay Alibekov (1860, Tersk vilayətinin Yaxsay kəndi-1920). Onun soyadı Alibekzadə kimi də yazılır. Manayın peşəsi inşaat olmuşdur. Təhsil ala bilməsə də xalq şeiri ruhunda yazdığı əsərləri ona böyük uğur qazandırmışdır. "Yaxsaydakı qumuq qızlarının arzuları", "Hakimlərin işləri", "Starşina", "Mollalar" və s. şeirləri qumuq yazılı ədəbiyyatının inkişafına təkan vermişdir. Çar məmurlarının və yerli bəylərin, varlıların xalqa etdikləri zülmü tənqid edən, eləcə də soydaşlarını elm öyrənməyə, maariflənməyə çağıran şeirləri Manayı sevdirmiş, Bəkir Çobanzadə onu "köy ve köylü şairi" adlandırmaqla, şeiri sadəcə sənət üçün deyil, xalqının dəyişilməsi, zamanla ayaqlaşmağa uyması üçün yazdığına görə onu təqdir etmişdir. Şairi xalqının yaşamından bəhs edən şeirlərində olduqca zəngin etnoqrafik materialları var. Mixail Kanbulatzadə onun şeirlərini toplayaraq ölümündən beş il sonra, yəni 1925-ci ildə Buynakskda kitab kimi çap etdirmişdir.
Manıç-Qudila
Manıç-Qudila gölü (kalm. Манц (нур), rus. Маныч-Гудило) — Rusiyanın cənubunda, Kalmıkiya, Stavropol diyarı və Rostov vilayəti ərazisində yerləşən göl. Kumo-Manıç çökəkliyinin mərkəzində yerləşən böyük bir duz göldür. 1930-cu illərdə bir sıra hidrotexniki qurğular tikildikdən sonra, Manıç çayındakı Proletarnoe su anbarının bir hissəsi olmuşdur. Dəniz səviyyəsindən hündürlüyü 12,8 metrdir. Gölün sahəsi dəyişkəndir, orta hesabla 344 km²-dir. Uzunluğu 100 km-dən çox, eni 10 km və daha çox, dərinliyi 3,5–4 m, orta dərinliyi 2.6 m-dir. Suyu acı-duzludur. Göl suyun səviyyəsi və duzluluğun dəyişməsi ilə xarakterizə olunur.
Mariy El
Mari El Respublikası (rus. Республика Марий Эл, mar. Марий Эл Республик, d.mari Мары Эл Республик) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. Mari xalqının keçmiş adı - Çirmiş xalqı. Volqa Federal Dairəsinə daxildir. 4 noyabr 1920-ci ildə Mariya muxtar vilayəti kimi yaradılmışdır. Respublika kimi 1936-cı ildən fəaliyyət göstərir. Dövlət dilləri mari dili və rus dilidir. == Tarixi == Finn-uqor tayfaları qədim zamanlardan Rusiyanın müasir Avropa hissəsinin ərazisində məskunlaşmışlar. Mari El Respublikasının ərazisində e.ə.
Hu Sun-Yon
Hu Sun-Yon (d. 28 sentyabr 1975) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Hu Sun-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 1996-cı ildə Atlanta şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Danimarka yığmasına 37:33 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Atlanta Olimpiadasını 2-ci yerdə başa vurdu və gümüş medal qazandı. Daha sonra Hu Sun-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu. Hu Sun-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2004-cü ildə Yunanıstanın Afina şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Danimarka yığmasına 38:36 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Afina Olimpiadasını 2-ci yerdə başa vurdu və gümüş medal qazandı. Daha sonra Hu Sun-Yon Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Macarıstan yığmasını 28:33 hesabı ilə məğlub edən Cənubi Koreya yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını 3-cü yerdə başa vurdu və bürünc medal qazandı.
Çun Un-Hi
Çun Un-Hi (d. 1 may 1977) — Cənubi Koreyanı təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Çun Un-Hi Cənubi Koreya yığmasının heyətində 2000-ci ildə Avstraliyanın Sidney şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Bürünc medal uğrunda oyunda Norveç yığmasına 22:20 hesabı ilə məğlub olan Cənubi Koreya yığması, Sidney Olimpiadasını 4-cü yerdə başa vurdu.