Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Muarem Muarem
Muarem Muarem (22 oktyabr 1988, Skopye) — makedoniyalı futbolçu. "Qarabağ" futbol klubunun oyunçusudur. == Milliyəti == Muarem Makedoniyada doğulsa da, əslən türkdür. == Karyerası == Muarem Muarem 3 dəfə 17 yaşlılar, 3 dəfə 19 yaşlılar, 3 dəfə isə 21 yaşlılardan ibarət milli komandanın heyətində çıxış edib. 21 yaşadək futbolçulardan ibarət komandanın heyətində 4 dəfə fərqlənib. O, əas milli komandada 7 oyun keçirib və qol vurmayıb.
Gübrə
Gübrə — Bitkiləri qida maddələrlə təmin etmək üçün torpağa, bəzən isə yarpaqlara (kökdənxaric qidalanma) verilən üzvi və mineral maddələrdir. Gübrələr birinci növbədə, bitkini asan mənimsəyə biləcəyi formada olan qida maddələrlə təmin edirlər. Bundan başqa gübrələr torpağın fiziki, kimyəvi və bioloji xassələrini yaxşılaşdırır ki, bu da məhsulun artmasına və onun keyfiyyətinin yaxşılaşmasına səbəb olur. Gübrə verməklə məhsulla birlikdə torpaqdan götürülmüş qida maddələri də torpağa qaytarılır. Bununla da torpağın məhsuldarlığı bərpa edilir. Gübrələr bir neçə qrupa bölünürlər: tərkib və ya mənşələrinə görə: üzvi, mineral, üzvi-mineral, bakterial, hormonal gübrələr; tərkibində qida maddələrinin miqdarına görə: birtərəfli (sadə) və çoxtərəfli (mürəkkəb və qarışıq) gübrələr; tərkibindəki faydalı elementlərin kəsifliyinə görə: sadə və zənginləşdirilmiş gübrələr; torpağa göstərdikləri təsirə görə: turş, neytral və qələvi gübrələr; 5.təsiretmə səciyyəsinə görə: bilavasitə təsir edən, dolayı yolla təsir edən və stimulə edən gübrələr. Kənd təsərrüfatı bitkilərindən yüksək məhsul əldə etmək və torpağın münbitliyini artırmaq üçün aqrotexniki sistemlər içərisində gübrələrdən istifadə tədbirləri ən vacib yerlərdən birini tutur. Üzvü və mineral gübrələrin tətbiqi bütün kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığını yüksəldir və onların keyfiyyətini yaxşılaşdırır. Gübrələrdən səmərəli istifadə, bitkilərdə şəkərin, nişastanın, yağların, zülalların və vitaminlərin miqdarını artırır. Üzvü və mineral gübrələr torpağın strukturuna təsir etməklə, torpaq məhlulunun reaksiyasını, mikrobioloji prosesləri yaxşılaşdırmaqla onun (məhsul) münbitliyinin artmasında aktiv iştirak edir.
Camal Mübarək
Qamal Mübarək (27 dekabr 1963, Qahirə) — Misirin eks-prezidenti Hüsnü Mübarəkin oğlu. == Həyatı == O da həmçinin Qahirədəki Amerika Unversitetində təhsil alıb. "Bank of Amerika"da işləyib. 2000-ci ildə hakim Milli – Demokrat Partiyasının katibliyinə daxil olub. 2002-ci ildə partiyanın siyasi komitəsinin rəhbəri təyin olunub. Elə həmin illərdə onun atasından sonra hakimiyyətə hazırlandığı barədə şayiələr yayılmağa başlayıb. 2010-cu ildə Hüsnü Mübarək xəstə olarkən şayiə yayılır ki, özünün varisi kimi Qamalı elan edəcək. Bununla bağlı Misirdə narazılıq başlanır. Etiraz aksiyası keçirilir. Qamal partiya tərəfindən 2011-ci ildə prezidentliyə ən uyğun namziəd kimi baxılırdı.
Hürrəm Sultan
Xürrəm Sultan (Osmanlı türkcəsi: خُرَّم خاصيكي سلطان; əsl adı Aleksandra Lisovska; təq. 1505, bilinmir – 15 aprel 1558, Konstantinopol) — Osmanlı imperiyasının 10. padşahı və 89. İslam xəlifəsi I Süleymanın nikahlı qadını və Sultan II. Səlimin anasıdır. Maraqlı həyatı, intriqaları, zəkası, cəsarəti və sevgisi ilə məşhurlaşan bir Xanım Sultandır. Siyasətdə və dövlət işlərində önəmli rol oynayaraq, Osmanlı tarixində "Qadınlar səltənəti" adlanan bir mərhələni başlatmışdır. Bununla yanaşı, Osmanlı tarixinin ən güclü və ən təsirli qadın sultanı olaraq qəbul edilir. Dövlət məsələlərindəki önəmli rolu və təsiri ilə ona qarşı olan paşaları, dövlət adamlarını və hətta hərəmxanadakı rəqiblərini aradan qaldırmışdır. == Əsli == Osmanlı sarayına qədərki həyatı haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Lehistan Krallığı ərazisinə daxil olan Rutenya (indiki Ukrayna) ərazisində 1504 tarixində provaslav bir ailədə dünyaya gəldiyi söylənilir.
Hüsnü Mübarək
Məhəmməd Hüsnü Mübarək (ərəb. محمد حسنى سيد مبارك‎) (4 may 1928[…], Kəfrul-Museyliha[d], əl-Minufiyyə mühafəzəsi[d], Misir krallığı[d] – 25 fevral 2020[…], Qahirə) — Misirin 4-cü prezidenti. == Həyatı == Hüsnü Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Misirin Minufiya vilayətinin Şibin əl-Qum rayonunun Kəfrul-Museylihə kəndində anadan olub. İxtisasca hərbi təyyarəçidir. 30 ildən çox Misir Silahlı Qüvvələrində qulluq edib, leytenant rütbəsindən aviasiya marşalı rütbəsinədək yüksəlib. 1969-cu ildə Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin qərargah rəisi, 1972-ci ildə Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı və müdafiə nazirinin müavini təyin olunub. 1975-ci ildə vitse-prezident postuna keçən Hüsnü Mübarək 1981-ci ildə dövlət başçısı Ənvər Sədat öldürüləndən sonra prezident kürsüsünü götürüb. 1987, 1993 və 1999-cu illərdə Xalq Məclisində keçirilən alternativsiz seçkilərdə postunu əlində saxlayıb. 2005-ci ildə ümumxalq səsverməsində yenidən prezident seçilib. Məhəmməd Hüsnü Səid Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Nil deltasında yerləşən Manufiyə qubernatorluğunun Kəfr-əl-Musilxa kəndində anadan olub.
Mirzə Xürrəm
Mirzə Xürrəm (?-1825) — XVIII əsr Azərbaycan şairi. == Həyatı == Mirzə Xürrəm Qaradağ vilayətinin Kürdəşt kəndində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Bir çox ünlü alimlərdən tibb elmini öyrənmişdi. Məhəmmədkazım xan Qaradağlının özəl həkimi və qohumu idi. Kazım xanın düşmənlərindənn biri yataqda ağır xəstə yatırdı. Ustünə gələn təbiblər dərdinin dərmanını tapa bilmirdilər. Əli yerdən, göydən üzüləndən sonra Kazım xana ismarış göndərib xahiş edir ki bəs Mirzə Xürrəmə icazə ver, məni sağaltsın. Ayağa durub xəcalətindən çıxaram. Kazım xan xəstəyə ağu verib öldürmək şərtiylə Mirzə Xürrəmə getmək izni verir.
Mübarək (şəhər)
Mübarək Özbəkistanın Qaşqadərya vilayətində yerləşən şəhərdir. Mübarək əhəmiyyətli neft və qaz şəhəridir. Şəhər Mübarək bölgəsinin mərkəzidir. Mübarək şəhəri Qaşqadərya vilayətinin mərkəzi Qarşı şəhərindən 78 km məsafədə yerləşir. == Tarixi == Mübarək 1974-cü ildən bəri şəhərdir. Mübarək 1974-cü ildən bəri bir şəhərdir. Bəzi yerli rəvayətlərə görə Mübarək adı İmam Buxarinin tərbiyəçilərindən olan Abdullah ibn Mübarak əl-Mərvazi adını daşıyan Xocamuborak kəndinin adından gəlmişdir. == Əhalisi == Mübarəkin 31 455 nəfər əhalisi var. Əhali 2002-ci ildə 28.300 nəfər idi. Əhali 2002-ci ildə 28.300 nəfər idi.
Mübarək zonası
Mübarək zonası (rus. Мубарекская зона) — 1970-1980-ci illərdə Sovet İttifaqı hökumətinin KGB-nin təşviqi ilə planladığı, lakin uğursuzluqla nəticələnən təkliflər layihəsidir. == Haqqında == Layihə təklifində 1940-cı illərdə Fərqanə vadisinin fərqli bölgələrinə sürgün edilmiş Krım tatarlarını (sənəddə bu millətin adı keçmişdə Krımda yaşayan Tatar milləti olaraq göstərilmişdir) Qaşqadərya vilayətinə bağlı, əsasən sənayeləşməmiş Mübarək zonasına köçürməyi planlanılırdı. Təklifin məqsədi isə Krım tatarlarının yardımı ilə bölgəni sənayeləşdirmək, Krım tatarlarını Krıma geri dönmə istəklərindən əl çəkdirmək üçün onların Özbəkistanda qalıcı olaraq kök salmalarını təmin etmək və Krım Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının təkrar qurulması yerinə, Mübarək bölgəsində yeni tatar bölgəsini qurdurmaq idi. Krım tatarları bu planı özlərini Özbəkistanda assimiliyasiya etdirmə, "Mübarək tatarlarına" dönüşdürmə, Krımdan xaricdə tutma, Krım MSSR-nın yenidən qurulmasını əngəlləmə və Krımdan uzaqda süni "vəd edilmiş torpaqlar" qurma təşəbbüsü olaraq gördülər. Dolayısıyla, yalnızca az sayda Krım tatarı bu planı dəstəklədi və ya bu təklif edilən bölgəyə köçdü. Layihəni təşviq edənlər Krım tatarlarını guya "atalarının evi" Orta Asiyada "kök salma"ğa təşviq etmə və Krım ilə olan əlaqələrini yox sayma yönündə intensiv cəhdlər etdilər. Bütün bunlara rəğmən, çox az sayda Krım tatarının Mübarəkə köçdüyünü və Krım tatarlarının Krıma geri dönmə istəklərindən əl çəkmədikləri aydın olunca, plan ləğv edildi. Krım tatarları ilə Kazan tatarları arasında nə qədr fərqlər olsa da, Mübarək zonası planından bir qədər öncə, SSRİ KP Mərkəzi Komitəsi "Krım tatar problemini həll etmək" üçün Krım tatarlarını Tatarıstana köçürməyi və Kazan tatarları ilə "yenidən birləşmə"yə təşviq etməyə çalışmış, ancaq bu təklif də Krım tatarları tərəfindən rədd edilmişdir.
Süzanna Mübarək
Süzanna Mübarək (28 fevral 1941, Əl-Minya) — Misirin birinci xanımı. == Həyatı == Syuzan Mübarək 28 fevral 1941-ci ildə anadan olub. Onun ailəsi qarışıq sayılır. Atası misirli, anası iləs xristian dininə tapınan valliya xalqının nümayəndəsidir. Syuzan Qahirədəki "müqəddəs Klara" məktəbində oxuyub. Daha sonra 1977-ci ildə Qahirədə yerləşən Amerika Unversitetinin siyasi elmlər üzrə baklavr pilləsini bitirib. 1982-ci ildə "Misir şəhərlərinin sosial formalaşması" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək magistr olub. 1977-ci ildə onun tərəfindən "Integrated Care Society" adlı xeyriyyə çəmiyyəti yaradılıb. Syuzan Mübarək bu günə qədər Fonda rəhbərlik edir. 1978-ci ildə Mübarəklə rəsmi nikah bağlayan Syuzan prezident xanımı olduğu dövrdə də xeyriyyəçi kimi tanınıb.
Mücrüm Kərim
Mücrüm Kərim (XIX əsrin 1-ci yarısı) — XIX əsr Azərbaycan şairi. == Həyatı == XIX əsrin birinci yarısında Cəbrayılda yaşamış sənətkarlardan biri də Mücrüm Kərim idi. Ehtimala görə o, XVIII əsrin axırlarında ailəsi ilə Kirmanşah mahalından Qarabağa köçmüş, bir müddət Horovlu kəndində yaşamışdır. Sonralar o, bu torpaqların sahibi Cəfərqulu xan Cavanşirə müraciət edib torpaq istəyir. Cəfərqulu xan da indiki Cəfərabad kəndi olan ərazini ona bağışlayır. Bu kəndin Mücrüm Kərimə bağışlamasındsa Aşıq Pərinin (qonşu Maralyan kəndində yaşayırdı – red.) də müəyyən rolu olmuş, həmin torpaqların ona verilməsini Pəri də Cəfərqulu ağadan xahiş etmişdir. Mücrüm Kərim ömrünün sonuna qədər həmin kənddə yaşamışdır. Məzarı Horovlu kəındi yaxınlığında, Şıx kəhrizi deyilən qədim qəbristanlıqdadır. == Yaradıcılığı == Mücrüm Kərimin yaradıcılığında aşıq şeiri üslubunda yazılmış əsərlər – qoşma, gəraylı, təcnis və divanilər əsas yer tutur. Bu şeirlər daha çox məhəbbət mövzusunda yazılmış və burada ictimai motivlərə də geniş yer verilmişdir: - deyərək sevgilisinin vəfasızlığından, ürəksizliyindən gileylənən şair başqa bir şeirində: - deyə zəmanənin, dövranın vəfasızlığını, zülm və sitəmin ərşə qalxmasını, talesiz adamların acı həyatını qanlı göz yaşları ilə qələmə alırdı.
Xürrəm Qadınəfəndi
Xürrəm Qadın Əfəndi (d. 6 dekabr 1692 - ö. 25 iyun 1760) - 23. Osmanlı padşahı III Əhmədin hərəmi. == Həyatı == Xürrəm Qadın Əfəndi rus pravoslav əsilli tanınmış bir ailənin qızı idi. 6 dekabr 1692 tarixində Aleksandr Nazimov və Mariya Yefimovanın qızı olaraq Moskvada dünyaya gəldi. Əsl adı Diana Yekaterina Nazimovadır. Uşaqlıq illərində mükəmməl təhsil aldı. 1701-ci ildə tatar yürüşləri əsnasında 9 yaşlı qızcığaz əsir alınaraq İstanbula gətirilir. Elə həmin il Osmanlı hərəminə daxil olan Diana dövrün Validə sultanı Əmətullah Gülnuş Sultanın diqqətini cəlb etdi.
Xürrəm Sultan
Xürrəm Sultan (Osmanlı türkcəsi: خُرَّم خاصيكي سلطان; əsl adı Aleksandra Lisovska; təq. 1505, bilinmir – 15 aprel 1558, Konstantinopol) — Osmanlı imperiyasının 10. padşahı və 89. İslam xəlifəsi I Süleymanın nikahlı qadını və Sultan II. Səlimin anasıdır. Maraqlı həyatı, intriqaları, zəkası, cəsarəti və sevgisi ilə məşhurlaşan bir Xanım Sultandır. Siyasətdə və dövlət işlərində önəmli rol oynayaraq, Osmanlı tarixində "Qadınlar səltənəti" adlanan bir mərhələni başlatmışdır. Bununla yanaşı, Osmanlı tarixinin ən güclü və ən təsirli qadın sultanı olaraq qəbul edilir. Dövlət məsələlərindəki önəmli rolu və təsiri ilə ona qarşı olan paşaları, dövlət adamlarını və hətta hərəmxanadakı rəqiblərini aradan qaldırmışdır. == Əsli == Osmanlı sarayına qədərki həyatı haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Lehistan Krallığı ərazisinə daxil olan Rutenya (indiki Ukrayna) ərazisində 1504 tarixində provaslav bir ailədə dünyaya gəldiyi söylənilir.
İbn Mülcəm
Əbdürrəhman ibn Mülcəm əl-Muradi (ərəb. عبدالرحمن بن ملجم المرادي‎) — İslam xəlifəsi Əli ibn Əbu Talibi öldürən xarici. == Sui-qəsd == Əli ibn Əbu Talib 26 yanvar 661-ci il tarixində, indiki İraqın Kufə şəhərində yerləşən Böyük Kufə məscidində sübh namazı qılarkən başına zəhərli qılınc zərbəsi almışdır. Baş həkim Ətir bin Əmr əs-Sakuni Əliyə tibbi müdaxilə etmiş, ancaq Əli 28 yanvar 661-ci ildə aldığı yaralardan vəfat etmişdir. Əli əmr verir ki, əgər o, aldığı yaralardan vəfat etsə, ibn Mülcəm edam edilərək ondan qisas alınmalıdır. Həsən ibn Əli atasının təlimatlarına riayət edərək ibn Mülcəmi edam edərək ondan qisas alır.:309 == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Tabataba'i, Muhammad Husayn. Shi'ite Islam. SUNY Press. 1977. ISBN 978-0-87395-390-0.
Zəki Mürən
Zəki Mürən (türk. Zeki Müren; 6 dekabr 1931[…], Bursa – 24 sentyabr 1996[…], İzmir[…]) — Türkiyə müğənnisi. == Həyatı == Zəki Mürən 6 dekabr 1931-ci ildə Türkiyənin Bursa şəhərində (anası priştinalı, atası makedoniyalı olub) mühacir bir ailədə dünyaya gəlib. Bursada başladığı orta təhsilini İstanbulda, Kiramı Refia Alemdaroğlu Liseyində bitirmişdir. İstanbulda Dövlət İncəsənət Akademiyasının Bəzəmə Bölümü Sabih Gözen atelyesindən məzun oldu. Desən işlərini tələbəlik illərindən başladı və bir çox sərgi keçirdi. Zeki Müren, Bursada Tamburi İzzet Gerçekerdən gördüyü solfecio və üsul dərsləriylə musiki məlumatı almağa başladı. 1949-cu ildə, Boğaziçi Liseyində oxuyarkən Agopos Əfəndi (kino rejissoru və ssenari yazan Arşavir Alyanak'ın atası) ilə Udi Kirkordan aldığı dərslərlə də musiqi təhsilini davam etdirdi. Daha sonra fəsil musiqisini yaxşı bilən və böyük bir repertuvarı olan Şərif İçlinin müxtəlif əsərlərini meşk etdi; Refik Fersanın, Sədi İşılayın, Qədri Şençaların əsərlərindən faydalandı. 1950-ci ildə imtahanla İstanbul Radiosuna girdi.
Mücrim Kərim Vardani
Mücrim Kərim Vardani (XIX əsr, Kərimli) — XIX əsrdə Oğuz rayonunun Vardanlı (Kərimli) kəndində yaşamış şair. == Həyatı == Mücrim Kərim Vardanı XIX əsrin birinci yarısında Vardanlı (indiki Kərimli) kəndində doğulmuş, yazıb yaratmışdır. Azərbaycan yazılı ədəbiyyatında aşıq şerinin görkəmli nümayəndələrindən biridir. Türkiyəyə, Ərəbistana, Dağıstana və Rusiyaya səyahət etmiş, ərəb və fars dillərinə dərindən yiyələnmişdir. Rayonun Kərimli kəndi Mücrim Kərimin adını daşıyır. == Yaradıcılığı == Şair həm klassik qəzəl formasını, həm də Azərbaycan xalq şerini yaxşı bilmiş, hər iki formada ustalıqla öz qələmini sınamışdır. Yazdığı qəzəllər, qoşmalar, təcnislər, bağlamalar, mürebbelər, müstəzadlar, müxəmməslər, gəraylılar Azərbaycan sərhədlərindən kənarlarda da tanınmışdır. Bakıda əlyazmalar fondunda saxlanılan əlyazmada bildirilir ki, o, öz divanını 1840-1841-ci illərdə tərtib edib bitirmiş və ona “Sünbülüstan” adı vermişdir. Professor, xalq yazıçısı Əzizə Cəfərzadə 1978-ci ildə Mücrim Kərim Vardaninin şerlərini ayrıca kitab şəklində “Sünbülüstan” adı ilə Bakıda çap etdrmişdir. Şeirlərini "Mücrim", "Kərim" və "Mücrim Kərim" təxəllüsləri ilə imzalayan Mücrim Kərimin şəxsiyyətinə dair bizdə heç bir məlumat yoxdur.
Məhəmməd Hüsnü Mübarək
Məhəmməd Hüsnü Mübarək (ərəb. محمد حسنى سيد مبارك‎) (4 may 1928[…], Kəfrul-Museyliha[d], əl-Minufiyyə mühafəzəsi[d], Misir krallığı[d] – 25 fevral 2020[…], Qahirə) — Misirin 4-cü prezidenti. == Həyatı == Hüsnü Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Misirin Minufiya vilayətinin Şibin əl-Qum rayonunun Kəfrul-Museylihə kəndində anadan olub. İxtisasca hərbi təyyarəçidir. 30 ildən çox Misir Silahlı Qüvvələrində qulluq edib, leytenant rütbəsindən aviasiya marşalı rütbəsinədək yüksəlib. 1969-cu ildə Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin qərargah rəisi, 1972-ci ildə Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı və müdafiə nazirinin müavini təyin olunub. 1975-ci ildə vitse-prezident postuna keçən Hüsnü Mübarək 1981-ci ildə dövlət başçısı Ənvər Sədat öldürüləndən sonra prezident kürsüsünü götürüb. 1987, 1993 və 1999-cu illərdə Xalq Məclisində keçirilən alternativsiz seçkilərdə postunu əlində saxlayıb. 2005-ci ildə ümumxalq səsverməsində yenidən prezident seçilib. Məhəmməd Hüsnü Səid Mübarək 1928-ci il mayın 4-də Nil deltasında yerləşən Manufiyə qubernatorluğunun Kəfr-əl-Musilxa kəndində anadan olub.
Xalid Xürrəm Səbribəyzadə
Xalid Xürrəm Səbribəyzadə görkəmli alim, şair və jurnalist Bakıda nəşr olunan Şəlalə (jurnal)nın redaktoru
Xürrəm Qadın Əfəndi
Xürrəm Qadın Əfəndi (d. 6 dekabr 1692 - ö. 25 iyun 1760) - 23. Osmanlı padşahı III Əhmədin hərəmi. == Həyatı == Xürrəm Qadın Əfəndi rus pravoslav əsilli tanınmış bir ailənin qızı idi. 6 dekabr 1692 tarixində Aleksandr Nazimov və Mariya Yefimovanın qızı olaraq Moskvada dünyaya gəldi. Əsl adı Diana Yekaterina Nazimovadır. Uşaqlıq illərində mükəmməl təhsil aldı. 1701-ci ildə tatar yürüşləri əsnasında 9 yaşlı qızcığaz əsir alınaraq İstanbula gətirilir. Elə həmin il Osmanlı hərəminə daxil olan Diana dövrün Validə sultanı Əmətullah Gülnuş Sultanın diqqətini cəlb etdi.
Xürrəm Sultan türbəsi
Xürrəm Sultan türbəsi — İstanbulun Fateh rayonunda yerləşən XVI əsrdə inşa olunan Süleymaniyyə külliyəsinə aid türbə. == Haqqında == Türbə, Fateh rayonundakı Süleymaniyə külliyəsinin həyətində 1558-ci ildə Memar Sənan tərəfindən inşa edilmişdir. Xürrəm Sultan Sultan Süleyman Qanuninin xanımlarından, Sultan Səlimin isə anası idi. Türbə kəsmə daşdan inşa olunub. Türbədə aşağıdakı şəxslər dəfn edilmişdir: Sultan Süleymanın xanımı Xürrəm Sultan (d. 1504 — ö. 15 aprel 1558) Sultan Səlimin oğlu Şahzadə Mehmed (ö. 1572) Sultan Səlimin oğlu Şahzadə Abdullah (ö. 1568) Yavuz Sultan Səlimin qızı Xədicə Sultanın qızı Xanım Sultan (ö.
Əbdürrəhman ibn Mülcəm
Əbdürrəhman ibn Mülcəm əl-Muradi (ərəb. عبدالرحمن بن ملجم المرادي‎) — İslam xəlifəsi Əli ibn Əbu Talibi öldürən xarici. == Sui-qəsd == Əli ibn Əbu Talib 26 yanvar 661-ci il tarixində, indiki İraqın Kufə şəhərində yerləşən Böyük Kufə məscidində sübh namazı qılarkən başına zəhərli qılınc zərbəsi almışdır. Baş həkim Ətir bin Əmr əs-Sakuni Əliyə tibbi müdaxilə etmiş, ancaq Əli 28 yanvar 661-ci ildə aldığı yaralardan vəfat etmişdir. Əli əmr verir ki, əgər o, aldığı yaralardan vəfat etsə, ibn Mülcəm edam edilərək ondan qisas alınmalıdır. Həsən ibn Əli atasının təlimatlarına riayət edərək ibn Mülcəmi edam edərək ondan qisas alır.:309 == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Tabataba'i, Muhammad Husayn. Shi'ite Islam. SUNY Press. 1977. ISBN 978-0-87395-390-0.
Buluq əl-Mərəm
Buluq əl-Mərəm (ərəb. بلوغ المرام من أدلة الأحكام‎) — İbn Həcər əl-Əsqəlani (1372–1448) tərəfindən toplanmış şəriət qanunlarının əsaslandığı hədislər toplusudur. Bu janr ərəb dilində "Əhədis-ül-Əhkam" kimi qeyd olunur. Kitabın müqəddiməsində müəllifin sözlərinə görə, o, məcmuənin hər bir hədisini əzbər öyrənənlərin dərin bilikləri ilə seçilmələri üçün hərtərəfli təhlilə məruz qoymuş və bu işin "İslamda həm yeni başlayan tələbələr, həm də mütəxəssislər üçün" faydalı olmasından ötrü əlindən gələni etmişdir. "Buluq əl-Mərəm" başqa məcmuələrdən toplanmış 1,5 minə (1358) yaxın hədisdən ibarətdir: "Səhihi-Buxari", "Səhihi-Müslim", "Sünəni-Əbu Davud", "Sünəni-Tirmizi", "Sünəni Nəsai", "Sünəni-İbn Macə", "Müsnəd İmam Əhməd" və s. "Buluq ə-Mərəm"də nəql olunan hər bir hədisin sonunda əl-Hafiz ibn Həcər həmin hədisi ilkin kimin topladığını qeyd edir.
Abdullah ibn əl-Mübarək
İbn əl-Mübarək kimi tanınan Əbu Abdu-r-Rəhman Abdullah ibn əl-Mübarək əl-Mərvazi (736, Mərv – 1 noyabr 797, Hit) — müsəlman ilahiyyatçı və hədis alimidir. == Bioqrafiya == Onun tam adı: Əbu Abdu-r-Rəmman Abdullah ibn əl-Mübarək ibn Vadix əl-Hanzəli at-Turki al-Mərvazi (ərəb. أبو عبد الرحمن عبد الله بن المبارك بن واضح الحنظلي، التركي ثم المرْوزي‎). Atası türk, ərəb qəbiləsinin Bənu Təmim qollarından olan Bənu Xanzalə qəbiləsindən olan tacirin azad edilmiş (məula) adamı idi. Anası xarəzmlı idi. O, 736-cı ildə anadan olub. O, 20 yaşında İslam elmlərini öyrənməyə başlayır. Onun ilk müəllimi ər-Rəbi ibn Ənəs əl-Xorasani olmuşdur. 758-ci ildən başlayaraq elm axtarışında İslam dünyasını gəzir. Süleyman ət-Taimi, Hişama ibn Urvə, Süleyman əl-Əməş, Abdullah ibn Aun, əl-Avzai, Əbu Hənifə, İbn Cureyc, Süfyan əs-Sevri, Şubə ibn əl-Həccac, Malik ibn Ənəs, əl-Leysdən ibn Səd, İsmayıl ibn Əyyaş, Süfyan ibn Uyeynə və bir çox başqalarından hədis öyrənmişdir.
Əl-Münəzzəl Əl-Mübarək
Cudi Dağı - Türkiyədə, cənub-şərqi Anadoluda, Şırnak və Silopi mahal mərkəzləri arasında ihündürlüyü 2 114 metr olan dağ. == Coğrafiyası == == Tarixi rəvayətlər == İslami inanclara görə, Tufandan sonra Nuhun Gəmisi bu dağın üzərinə oturmuşdur. Sözü keçən gəminin Ağrıda tapıldığı mövzusunda söz-söhbətlər vardır. Austen Henry Layard və L. King, bu dağın ətraflarında mismar yazısıyla hazırlanmış Asar kitabələrinə rast gəliblər. Quranda gəminin Cudi dağına oturduğu qey edilir. Hud Surəsində "Ey yer üzü! Ud suyunu. Ey göy! Tut suyunu" deyildi. Su çəkildi, iş bitdi.
Yeni iliniz mübarək (film, 2013)
Yeni iliniz mübarək (film, 2014)
Sultan Süleyman və Xürrəm məscidi
Sultan Süleyman və Xürrəm məscidi (ukr. Мечеть султана Сулеймана та Роксолани) — Mariupolun Primorski rayonunda yerləşən eyniadlı məscid və İslam mədəniyyət mərkəzi. Məscid Osmanlı imperiyasının sultanı Sultan Süleyman Qanuni və onun həyat yoldaşı Xürrəm Sultanın şərəfinə adlandırılmışdır. Məscid İstanbuldakı proratipi olan Süleymaniyyə məscidinddən fərqli olaraq bir minarəyə sahibdir. == Tarixi == Məscid 2007-ci il oktyabrın 15-də Türkiyənin inşaat, memarlıq və mənzil-kommunal təsərrüftı naziri Faruk Nafiz Özak və Türkiyədən gələn digər qonaqların iştirakı ilə açılmışdır. Tikinti Mariupol mərkəzi bazarının direktoru Salih Cihan və şəhərin azərbaycanlı icmasının digər üzvləri tərəfindən maliyyələşdirilib. Məscidin memarlığının prototipi İstanbuldakı Süleymaniyyə məscidi olmuşdur. Məscid və minarə toy fotoşəkilləri üçün məşhur bir yerə çevrilmişdir. 12 aprel 2022-ci ildə Rusiya–Ukrayna müharibəsi zamanı ruslar aralarına türklərində olduğu 90 nəfərin gizləndiyi məscidi atəşə tutmuşlar. Ancaq Sultan Süleyman və Xürrəm məscidinin Dərnək başqanı İsmail Hacıoğlu bombanın 700 metrə aralıya düşdüyünü söyləyərək hücüm iddiasını yalanlamışdır.
Merrem
Blazius Merrem (alm. Blasius Merrem‎; 4 fevral 1761, Bremen – 23 fevral 1824, Marburq, Hessen) — Alman təbiətşünası, Duysburq Universiteti və Marburq Universitetlərinin professoru.
Yubrey
Übray (fr. Ubraye, oks. Ubraia) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Anno kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastelan. INSEE kodu — 04224. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 105 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 69 yaşda (15-64 yaş arasında) 43 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 26 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 62,3%, 1999-cu ildə 66.7%). Fəal olan 43 nəfərdən 38 nəfər (21 kişi və 17 qadın), 5 nəfər işsiz (4 kişi və 1 qadın) idi.
Mureş
Mureş (judets) — Transilvaniya regionunda yerləşən Rumıniya judetsi. Mureş (çay) — Şərqi Avropada 789 kilometr uzunluğunda çay.
Murom
Murom — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Vladimir vilayətinə daxildir.
Bill Mürrey
Bill Mürrey (ing. William James Murray; doğ. 21 sentyabr 1950) — amerika akyoru, «Qızıl Qlobus» BAFTA mükafatları laureatı. == Həyatı == Bill Mürrey 1950-ci il sentyabrın 21-də ABŞ-nin İllinoys ştatında anadan olub. Əslən irlandiyalı, katolik idilər. Yezuit məktəbində oxumuşdu. Mürrey "Qızıl qlobus" və "BAFTA" mükafatları laureatıdır. Mürreyi məşhurlaşdıran "Kabus ovçuları", "Tərcümənin çətinlikləri", "Sınmış çiçəklər" kimi filmlərdir. Amerikalı yazıçı Denni Rubinin hekayəsinin motivləri əsasında 1993-cü ildə rejissor Harold Remisin çəkdiyi fantastik komediya olan "Marmot günü" filmində baş rolları Bill Mürrey və Endi Makdauell oynamışdılar.
Blazius Merrem
Blazius Merrem (alm. Blasius Merrem‎; 4 fevral 1761, Bremen – 23 fevral 1824, Marburq, Hessen) — Alman təbiətşünası, Duysburq Universiteti və Marburq Universitetlərinin professoru.
Brendan Murrey
Brendan Mürrey (ing. Brendan Murray; d. 16 noyabr 1996, Qoluey, İrlandiya) — İrlandiya müğənnisi. O, İrlandiyanı 2017 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil etmişdir. == Musiqi karyerası == === 2014-2016: Hometown qrupu === 2014-cü ildə Brendan Mürrey yeni yaradılmış İrlandiyalı Hometown musiqi qrupuna üzv seçilmişdir. Üzvü olduğu qrupun İrlandiyada üç mahnısı hitə çevrilmişdir. Onların 2015-ci ilin noyabr ayında işıq üzü görən debüt albomu İrlandiya albom siyahılarında ilk beşliyə yüksəlmişdir. 2016-cı ilin dekabr ayında isə qrup qeyri-müəyyən müddətə fasiləyə ayrıldığını elan etmişdir. === 2017-indiki zaman: Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi === 2016-cı ilin dekabr ayında İrlandiyanın RTE telekanalı Brendan Mürreyin İrlandiyanı Ukraynanın paytaxtı Kiyevdə keçirilən Avroviziya 2017-də təmsil edəcəyini açıqlamışdır. Müğənninin Avroviziyada ifa edəcəyi mahnı olan "Dying To Try" 2017-ci ilin mart ayında təqdim edilmişdir.
Bulbophyllum rubrum
Bulbophyllum rubrum (lat. Bulbophyllum rubrum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Cozef Mürrey
Cozef Edvard Mürrey (ing. Joseph Edward Murray, [mɜ'riː]; 1 aprel 1919[…] – 26 noyabr 2012[…], Boston) — Amerikalı cərrah-transplantoloq, ilk böyrək nəqli əməliyyatı keçirmişdir. 1990-cı ildə Edvard Tomas ilə birlikdə "xəstəliklərin müalicəsində orqan və hüceyrə nəqli ilə bağlı kəşflərinə görə" Tibb üzrə Nobel Mükafatını aldı. ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının üzvü (1993), Papa Elmlər Akademiyasının üzvü (1996). == Bioqrafiyası == Cozef Mürrey 1 aprel 1919-cu ildə Milfordda anadan olub. Uşaqlıq və gənclik illərində Mürrey bir çox idmanla məşğul olurdu (Amerika futbolu, hokkey, beysbol). Müqəddəs Xaç Kollecinə yazıldıqda və beysbol oyunçusu olmağa hazırlaşanda laboratoriya hərəkətlərinin məşqlə üst-üstə düşdüyü ortaya çıxdı. Nəticədə beysboldan imtina etmək məcburiyyətində qaldı. Kolleci bitirdikdən sonra Mürrey Harvard Universiteti Tibb Məktəbində tibb təhsili aldı, sonra hərbi xidmətə başladı və Pensilvaniyadaki Valey Forqe Ordu Xəstəxanasında cərrahiyyə təhsili aldı. 1990-cı ildən bəri, Cozef Edvard Mürrey Papa Elmlər Akademiyasının üzvüdür.
Empetrum rubrum
Empetrum rubrum (lat. Empetrum rubrum) — erikakimilər fəsiləsinin empetrum cinsinə aid bitki növü.
Galium rubrum
Galium parisiense (lat. Galium parisiense) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin qatıqotu cinsinə aid bitki növü.
Lamium rubrum
Lamium maculatum (lat. Lamium maculatum) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin dalamaz cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Lamium affine Guss. & Ten. Lamium album var. maculatum L. Lamium cardiaca Cogn. Lamium columnae Ten. Lamium cupreum Schott Lamium cupreum subsp. dilatatum (Schur) Nyman Lamium dilatatum Schur Lamium elegantissimum Schur [Illegitimate] Lamium foliosum Crantz Lamium grandiflorum Willd. ex Benth.
Murrey çayı
Murrey (ing. Murray) — Avstraliyanın ən uzun çayıdır. Darlinq çayı ilə birlikdə dünyanın ən uzun çay sistemlərindən birini əmələ gətirir. Çay hövzəsinin sahəsi 1000000 km² təşkil edir. Viktoriya (ştat) və Yeni Cənubi Uels ştatları ərazisindən axır. Öz başlanğıcını Avstraliya Alpından götürür. Keçmişdə çay dəfələrlə məcrasını dəyişmişdir. İrriqasiyaya cəlb edilməsi naviqasiyaya imkan vermir. Sahillərində çoxlu sayda dovşanın yayılması böyük erroziyaya səbəb olmuşdur. Əsas qolları: Darlinq, Marrambici, Laxlan, Qolborn çayə, Kampaspe, Loddon.
Murrey şamı
Şimali Amerika nın şimal-qərbində bitir. Hündürlüyü 25 m-ə qədər olan, düz, piramida çətirli ağacdır. Gövdəsi nazik, açıq-qonur rəngli, hamardır, diametri 40 sm-dir. Açıq yaşıl rəngli, uzunluğu 5-7 sm olan iynəyarpaqları cüt-cüt yerləşən cod, çox vaxt burulmuş formalıdır. 4-5 il yaşayır. Qozaları qonur və ya qırmızı-qonur rəngli, uzunsov-yumurtavarı formalıdır, uzunluğu 6 sm-dir. Zoğa yapışıb, budaqlarda 10 ilə qədər qalır. Alt budaqları tez məhv olur, ancaq ağacda uzun müddət qalır. Qışda ağacın sıx çətiri çoxlu qarı uzun müddət üzərində saxladığına görə, qar əriyən vaxt ağırlıq nəticəsində ağacların kökündən qopmasına səbəb olur. Soyuğa və kölgəyə davamlıdır, tez böyüyür, torpağa az tələbkardır, ancaq rütubətli tropaqlarda yaxşı inkişaf edir.
Ribesium rubrum
Qırmızı qarağat (lat. Ribes rubrum) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin motmotukimilər fəsiləsinin qarağat cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Yabanı halda Asiyada və Avropanın kölgəli, rütubətli ərazilərində yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Kolun hündürlüyü 2 m-ə qədərdir. Yarpaqları 3-5 dilimli olub, uzunluğu 3-5 sm-dir. Çiçəkləri sarı-yaşılı rəngli, kasaşəkilli formalı, 5 sm uzunluğunda salxımlarda seyrək halda yerləşir. May ayında çiçəkləyir, meyvələri iyunda yetişir. Meyvələri qırmızı, turş, yumru, diametri 8–12 mm olan giləmeyvədir. == Ekologiyası == Bitki bitmə şəraitinə az tələbkar, zərərverici və xəstəliklərə davamlıdır. == Azərbaycanda yayılması == Quba-Qusar, Lənkəran və digər bölgələrdə həyətyanı sahələrdə becərilir.
Stravadium rubrum
Barringtonia acutangula (lat. Barringtonia acutangula) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin lecythidaceae fəsiləsinin barrinqtoniya cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Əfqanıstandan Avstraliyaya qədər yayılmışdır.