Lüğətlərdə axtarış.

Nəsrəddin — kişi adı. Bu adı olan tanınmış şəxslər Molla Nəsrəddin — Şərq xalqlarının hazırcavab xalq müdriklərinin ümumiləşdirilmiş obrazı. Nəsrəddin şah Qacar — Qacar sülaləsindən olan bir şah. 65 yaşında nаmаz qılаrкən Mirzə Rza Kirmani tərəfindən öldürülüb. Nəsirəddin Tusi — XIII əsrdə Azərbaycan filosofu, astronomu, riyaziyyatçısı, tarixçisi, maliyyəçisi və hüquqşünası. Nəsrəddin bəy Səfikürdski — hüquqşünas, vəkil. Nəsrəddin Qarayev — şərqşünas alim, filologiya elmləri namizədi.Molla Nəsrəddin incəsənətdə Molla Nəsrəddin (jurnal) — satirik jurnal Nəsrəddin Buxarada (film, 1943) — Nəsrəddinin macəraları (film, 1946) — Nəsrəddin Xoca və Teymurləng (film, 1954) — Nəsrəddin Xocəntdə, yaxud Məftun olmuş Şahzadə (film, 1959) — Nəsrəddin Xocanın 12 məzarı (film, 1966) — Halva dadı (film, 1975) — Nəsrəddinin ilk məhəbbəti (film, 1977) — Daha nəşəli bax (film, 1982) — Nəsrəddin Xoca (film, 1982) — Nəsrəddin Xocanın qayıdışı (film, 1989) — Nəsrəddin Xoca və Əzrayıl (film, 2004) — Molla Nəsrəddin Xoca (film) — rejissor Arif Məhərrəmovun çəkdiyi cizgi filmi.

Molla Nəsrəddin (az.-əbcəd ملانصرالدین‎) və ya Xoca Nəsrəddin (osm. الدین خواجه; 1208 – 1284, Akşehir, Konya ili) — Rum sultanlığı dövründə Xorto və Ağşəhər yaxınlıqlarında yaşamış əfsanəvi şəxs. Əsasən hazırcavablıq və yumor anlayışlarının ağıllı bir şəxs olaraq əks etdirildiyi hekayələrlə tanınan Xoca Nəsrəddinin həqiqətən yaşayıb-yaşamadığına, yaşasa da həqiqi şəxsiyyətinin kim olduğuna dair müzakirələrin olması ilə yanaşı həqiqi bir tarixi şəxsiyyət olduğuna dair bəzi mənbələr mövcuddur. Bu mənbələrdən əldə edilən məlumatlara əsasən 1208-ci ildə Xorto kəndində anadan olmuş Xoca Nəsrəddin burada əsas təhsilini aldıqdan sonra Sivrihisar mədrəsəsində biliklər mənimsəmiş, atasının ölümündən sonra öz kəndinə geri dönərək, burada kənd şeyxülislamı vəzifəsinə təyin olunmuşdur. Bir müddət sonra Xoca Nəsrəddin dövrün sufist düşüncə mərkəzlərindən olan Ağşəhərə gəlmiş, Mahmud-i Heyraninin dərvişi olaraq Mövləvilik, Yəsəvilik və ya Rifailik təriqətlərinə mənsub olmuşdur. Ağşəhərdə mülki vəzifələri üzərinə götürən və eyni zamanda Ağşəhər yaxınlıqlarındakı ərazilərdə də qısa müddətli yaşadığı düşünülən Xoca Nəsrəddinin 1284-cü ildə Ağşəhərdə vəfat etmiş, hal-hazırdakı Nəsrəddin Xoca türbəsində dəfn edilmişdir. Deyilənlər, hekayələr ətrafında inkişaf edən əfsanəvi şəxsiyyət Xoca Nəsrəddinin ölümü ilə eyni əsr ərzində ortaya çıxmış Nəsrəddin Xoca adının həsr edildiyi abidələr əsrlərlə onlarla ifadə edilən rəqəmlərdən minlərə qədər yüksəlmişdir. Əsasən hazırcavab bir şəxs olaraq əks etdirildiyi hekayələrlə yanaşı eləcə də Nəsrəddin Xocanının mənasız sözlər söyləyən ağıldan kəm biri olaraq təqdim edildiyi özündə fərqli şəxsiyyət xüsusiyyətlərini saxlayan hekayələrdə mövcuddur. == Həyatı == 1208-ci ildə qədim Xorto kəndində anadan olmuşdur. Kiçik Asiyada Konya sultanlığının quberniyası sayılan, o qədər də böyük olmayan Ağşəhərdə yaşamışdır.

Nüsrətəddin Ağquş (?-1229) - Ərdəbil hakimi. == Həyatı == Nüsrətəddin Ağquş həm səlcuqların, həm atabəylərin, həm də xarəzmşahlıların hakimiyyəti dönəmində adlı-sanlı əmir idi. Azərbaycanın bir çox bölgələrində iqtası vardı. Bir müddət Ərdəbil hakimi olmuşdu. 1229-cu ildə çarmıxa çəkildi. Nüsrətəddin Ağquşun Cəlaləddin Məhəmməd adlı oğlu vardı.

Nüsrətəddin Xassbəy Arslan Abe (?—1174) — Ağsonquri hökmdarı [1133/34—1174], Marağa hakimi Ağsonqurun oğlu. 1161/62 ildə Şəmsəddin Eldənizin vassalı kimi onun Gürcüstana hərbi səfərində iştirak etmişdi. Eldəgəzlərin tabeliyindən qurtarmaq maqsədi ilə Nüsrətəddin Xassbəy mərkəzi hakimiyyətə qarşı çıxan feodal hakimləri müdafiə edir və atabəyi olduqu Səlcuq şahzadəsi Mahmudun sultan elan olunmasına çalışırdı. Məhz buna görə də Marağaya hücuma keçən Eldəgəzlər Nüsrətəddin Xassbəyi hakimiyyətdən uzaqlaşdırıb, yerinə oğlu Əlaəddin Körpə Arslanı təyin etdilər.

Nəsrəddin — kişi adı. Bu adı olan tanınmış şəxslər Molla Nəsrəddin — Şərq xalqlarının hazırcavab xalq müdriklərinin ümumiləşdirilmiş obrazı. Nəsrəddin şah Qacar — Qacar sülaləsindən olan bir şah. 65 yaşında nаmаz qılаrкən Mirzə Rza Kirmani tərəfindən öldürülüb. Nəsirəddin Tusi — XIII əsrdə Azərbaycan filosofu, astronomu, riyaziyyatçısı, tarixçisi, maliyyəçisi və hüquqşünası. Nəsrəddin bəy Səfikürdski — hüquqşünas, vəkil. Nəsrəddin Qarayev — şərqşünas alim, filologiya elmləri namizədi.Molla Nəsrəddin incəsənətdə Molla Nəsrəddin (jurnal) — satirik jurnal Nəsrəddin Buxarada (film, 1943) — Nəsrəddinin macəraları (film, 1946) — Nəsrəddin Xoca və Teymurləng (film, 1954) — Nəsrəddin Xocəntdə, yaxud Məftun olmuş Şahzadə (film, 1959) — Nəsrəddin Xocanın 12 məzarı (film, 1966) — Halva dadı (film, 1975) — Nəsrəddinin ilk məhəbbəti (film, 1977) — Daha nəşəli bax (film, 1982) — Nəsrəddin Xoca (film, 1982) — Nəsrəddin Xocanın qayıdışı (film, 1989) — Nəsrəddin Xoca və Əzrayıl (film, 2004) — Molla Nəsrəddin Xoca (film) — rejissor Arif Məhərrəmovun çəkdiyi cizgi filmi.

Nəsrəddin Murad Xan (1904, Buynaksk, Dağıstan MSSR – 15 oktyabr 1970, Lahor) — Rusiya imperiyasında anadan olmuş qumuq əsilli pakistanlı memar və mülki mühəndis. O, dizayn etdiyi Pakistanın milli abidəsi olan Minar-e-Pakistana görə məşhurlaşmışdır. O, həmçinin Lahordakı Qaddafi stadionunun, xeyli sayda digər seçilən bina və tikililərin müəllifidir. == Həyatı == === Erkən dövrü === Muradxan 1904-cü ildə Şimali Qafqazın Buynaksk bölgəsində türk müsəlman ailəsində anadan olmuşdur və türk qumuq tayfasına mənsub olmuşdur. Buynaksk o dövrdə Rusiya imperiyası ərazisinə daxil idi, indi isə Rusiya Federasiyasına daxildir. 1930-cu ildə o, Leninqrad Dövlət Universitetinin Memarlıq fakültəsinin Şəhər Planlama və Mülki Mühəndislik ixtisasını bitirmişdir. Bu universitet indi Peterburq Dövlət Universiteti adlandırılır. Daha sonralar o, müxtəlif elmi dərəcələrini də bu universitetdən almışdır. === Sürgün === Muradxan müsəlman Qafqazı Sovet hakimiyyətindən qurtarmağı arzulayırdı. Buna görə də, həyatı barədə narahat olduqdan sonra Dağıstandan qaçmağa məcbur oldu və Almaniyaya getdi.

Əbül-Məali əl-Məlikün-Nasır Nasırəddin Məhəmməd bin Kalavun (1284, Qahirə – 1341, Qahirə) — Məmlük sultanı (1293–1294, 1299–1309, 1310–1341). == Həyatı == mart 1285-ci ildə Qahirədə Kalatülcəbəldə doğuldu. Məmlük Sultanı əl-Məlikül-Mənsur Seyfəddin Kalavunun oğludur. Böyük qardaşı əl-Məlikül-Əşrəf Xəlil bin Kalavunun dekabr 1293-cü ildə öldürülməsinə görə Zeynəddin Kitbuğa əl-Mənsurinin liderliyindəki komandanların dəstəyiylə səkkiz yaşında taxta çıxarıldı və dövlət idarəsində yeni vəzifə dağılımı aparıldı. Zeynəddin Kitbuğa naib-i səltənət, Aləməddin Səncər əş-Şücai vəzir, Rüknəddin Baybars əl-Mənsuri əd-dəvadarül-kəbir təyin ədildi. Ancaq Aləməddin Səncərin Kitbuğanı bərtərəf edərək iqtidara tək başına sahib olmak istəməsi siyasi krizə yol açdı. Aləməddin, dəstəyini aldığı Bürciyyə və Sultaniyyə Məmlüklərini Kitbuğa əleyhinə qızışdırdı. Buna qarşılıq Aləməddinin əsgərlərindən bir qismi Kitbuğaya qatıldı. Vəzirlə naib-i səltənət arasındakı mücadilə vəzir Aləməddin Səncərin öldürülməsiylə sonuclandı. Sultan Məhəmməd bu olaydan sonra Kitbuğanın nüfuzu altına girdi.

Nəsrəddin Naxçıvani (v. 1288) — Qutluğşah ibn Səncər ibn Abdulla əs-Sahibi ən-Naxçıvani (V-1288) — alim, filosof, müşrif, dövlət xadimi. == Həyatı == Görkəmli alimlər ailəsinin nümayəndəsidir. Məşhur ərəb alimi və biblioqrafı ibn ibn əl- Fuvatinin məlumatına görə Nəsrəddin Naxçıvani 1277-ci ildə Vasit mahalında sədr müavini təyin olunub. 1286-ci ildə İraqa müşrif ( vilayət müfəttişi ) təyi olunub. Burada itaətsizlik göstərərək 1288-ci ildə vəzifəsindən kənarlaşdırılmışdır. 1288-ci ildə İraq müşrifi Sədədövlət Məsud əl-Yəhudi əl-Məşiri tərəfindən öldürülmüşdür. Salman əl Farsi ziyarətgahında məqbərədə dəfn olunub. Fəlsəfəyə dair qiymətli əsəri miras qalmışdır. Mənbələrin verdiyi məlumata görə Nəsrəddin Naxçıvani Vasit mahalında Cəfər çayı sahilindəki əl-Məmun şəhərçiyində mədrəsə və Mədaində ribat (qonaq evi,karvansara) tikdirmişdir.

Nəsrəddin Naxçıvani (v. 1288) — Qutluğşah ibn Səncər ibn Abdulla əs-Sahibi ən-Naxçıvani (V-1288) — alim, filosof, müşrif, dövlət xadimi. == Həyatı == Görkəmli alimlər ailəsinin nümayəndəsidir. Məşhur ərəb alimi və biblioqrafı ibn ibn əl- Fuvatinin məlumatına görə Nəsrəddin Naxçıvani 1277-ci ildə Vasit mahalında sədr müavini təyin olunub. 1286-ci ildə İraqa müşrif ( vilayət müfəttişi ) təyi olunub. Burada itaətsizlik göstərərək 1288-ci ildə vəzifəsindən kənarlaşdırılmışdır. 1288-ci ildə İraq müşrifi Sədədövlət Məsud əl-Yəhudi əl-Məşiri tərəfindən öldürülmüşdür. Salman əl Farsi ziyarətgahında məqbərədə dəfn olunub. Fəlsəfəyə dair qiymətli əsəri miras qalmışdır. Mənbələrin verdiyi məlumata görə Nəsrəddin Naxçıvani Vasit mahalında Cəfər çayı sahilindəki əl-Məmun şəhərçiyində mədrəsə və Mədaində ribat (qonaq evi,karvansara) tikdirmişdir.

Nəsrəddin Qarayev - şərqşünas alim, filologiya elmləri namizədi. == Həyatı == Nəsrəddin Qarayev 1926-cı ildə Göyçay rayonunun Ləkçıplaq kəndində anadan olmuşdur. Nəsrəddin Qarayev Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsini bitirmiş, ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir. Nəsrəddin Qarayev 1960-1966 illərdə Respublika Əlyazmalar Fondunda (indiki Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu), 1966-1972 illərdə Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda işləmişdir. O, 1972-ci ildən ömrünün sonuna kimi yenidən AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda çalışmışdır.Nəsrəddin Qarayev 1971-ci ildə "XIX əsr Azərbaycan ədəbi məclisləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.Nəsrəddin Qarayev 1982-ci ildə vəfat etmişdir. == Elmi fəaliyyəti == Nəsrəddin Qarayevin elmi fəaliyyətinin əsas hissəsi XIX əsr ədəbi məclislərinin və onların fəal üzvlərinin tədqiqinə həsr olunmuşdur. XIX əsrdə Azərbaycanda təşkil olunmuş ədəbi məclislərinin fəaliyyətini ilk dəfə sistemli şəkildə Nəsrəddin Qarayev tədqiq etmişdir.O, ilk dəfə Mirzə Həsən Qarabağinin yaradıcılığını kitab halında 1973-cü ildə nəşr etdirmişdir. "Seçilmiş əsərləri" adlı bu kitaba Mirzə Həsən Qarabağinin qəzəlləri, rübailəri, mənzum məktubları, təmsilləri, nəsihətnaməsi daxil edilmişdir. Nəsrəddin Qarayevin vəfatından sonra çap edilmiş "XIX əsr Azərbaycan ədəbi məclisləri" adlı monoqrafiyası qiymətli tədqiqat əsəridir. Bu kitab müəllifin namizədlik dissertasiyası əsasında nəşrə hazırlanmışdır.

Nəsirəddin Tusi (tam adı: Xacə Nəsirəddin Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Məhəmməd ibn Həsən Tusi; 18 fevral 1201, Tus – 26 iyun 1274, Kazımiyyə[d]) — iranlı (fars) filosof, astronom, riyaziyyatçı, tarixçi, maliyyəçi, ilahiyyatçı və hüquqşünas, dövlət xadimi. Alimin yaradıcılığı ensiklopedik səciyyə daşıyır. Marağada yaşamış və fəaliyyət göstərmişdir. Türkoloq Əhməd Zəki Vəlidi Toğana görə Nəsirəddin Tusi türk və monqol dili və yazısını, monqol və şərq türklərinin adət, mədəniyyət və ənənələrini öyrənmişdir. Türk dilində əsər yazmışdır. == Həyatı == Məhəmməd ibn Həsən ət-Tusi 1201-ci il 18 fevralda (11 camadiyul əvvəl 597-ci il) Tus şəhərində anadan olmuşdur. Bəzi mənbələrdə qeyd edilir ki, onun əsli Zəncanla Həmədan arasında yerləşən Savə şəhərindəndir, Tusda doğulduğu üçün "Tusi" nisbəsi ilə tanınmışdır.İlk təhsilini atasından almış, sonra Həmədan və Tus şəhərlərində dövrünün tanınmış alimlərinin – İbn Sina və Bəhmənyar əl-Azərbaycaninin davamçılarının yanında təhsil görmüşdür. Aldığı hərtərəfli və dərin biliklər Məhəmmədi az bir vaxtda elmi mühitdə məşhurlaşdırır. Hələ gənc yaşlarından etibarən o, bir sıra hökmdarların diqqətini cəlb edir. Otuz yaşında ikən Kuhistan ismaililərinin rəhbəri Nasirəddin Möhtəşəm onu sarayına qonaq çağırır və gənc alimdən əxlaq barədə kitab yazmasını xahiş edir.

Nəsrəddin Yunis oğlu Əliyev (21 oktyabr 1951, Qasım İsmayılov – 14 sentyabr 1991, Goranboy rayonu) — Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Nəsrəddin Əliyev 21 oktyabr 1951-ci ildə Goranboy şəhərində anadan olmuşdur. 1968-ci ildə Goranboy şəhər 1 saylı orta məktəbi bitirmişdir. Hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra Goranboy rayon Milis Mühafizə bölməsində xidmət etmişdir. 1974-cü ildə Bakı Milis Məktəbinə daxil olaraq 1977-ci ildə həmin məktəbi yüksək nəticələrlə bitirərək hüquqşünaslıq ixtisasına yiyələnmişdir. Müxtəlif illərdə Goranboy Milis şöbəsində əməliyyatçı və sahə müvəkkili vəzifələrində çalışmışdır. 1991-ci ildə Goranboy rayon Todan kəndində Milis bölməsi yaradılandan sonra Nəsrəddin Əliyev kapitan rütbəsi ilə həmin bölmənin əməliyyat müvəkkili vəzifəsinə təyin edilmişdir. == Döyüşlərdə iştirakı == 1991-ci ildə erməni hərbi birləşmələri aramsız olaraq Todan, Erkəc, Mənəşli və Buzluq kəndlərini atəşə tuturdu. Nəsrəddin Əliyev və bölmənin digər əməkdaşları həmin kəndlərin müdafiəsində yüngül silahlarla, az bir qüvvə ilə döyüşürdülər. 02 sentyabr 1991-ci ildə Erkəc kəndinə erməni hərbi qüvvələrinin hücumunun dəf olunmasında, yaralıların döyüş meydanından çıxarılmasında Nəsrəddin Əliyevin çox böyük şücaəti olmuşdur.

Misrətdin İsgəndərov (14 yanvar 1995, Sumqayıt) — Azərbaycan şahmatçısı, şahmat qrosmeysteri. == Karyerası == 2021-ci ilin dekabrında son raundda Məsud Mosadeqpuru məğlub edərək "Beynəlxalq Bicapawn Open" yarışının qalibi oldu.2022-ci ilin mayında üçüncü turdan sonra "Şarja Masters" turnirini lider kimi bitirdi.2023-cü ilin may ayında "Dubay Açıq Şahmat Turniri"nin dördüncü raundunda Hans Nimanna məğlub oldu.Misrətdin İsgəndərov 2023-cü ildə keçirilən Şahmat üzrə Dünya Kubokunun birinci raundunda daha yüksək reytinqli Bobbi Çenqi məğlub etsə də, ikinci turda Qukeş D-yə məğlub olub. == Şəxsi həyatı == Azərbaycanlı şahmatçı Nərmin Kazımova ilə ailə həyatı qurub.

Ceyhun Nüsrətli (azərb. Ceyhun Aqil oğlu Nüsrətli‎; d. 8 aprel 1995, Beyləqan — ö. 29 sentyabr 2020, Ağdərə) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Nüsrətli Ceyhun Aqil oğlu 8 aprel 1995-ci ildə Beyləqanda doğulub. Ceyhunun ailəsi Füzuli rayonunun Dilağarda kəndindəndir. Füzuli işğal olunandan sonra ailə bir müddət Beyləqandakı Xocavənd qəsəbəsində məskunlaşır. 2001-ci ildə Füzuli rayon 55 nömrəli tam orta məktəbin 1-ci sinfinə daxil olub. 2012-ci ildə həmin məktəbin 11-ci sinfini bitirib və həmin il Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Kimya fakültəsinə qəbul olunub. 2016-cı ildə həmin ali məktəbi bitirib.

Nurəddin, Nürəddin, Nuriddin — kişilərə verilən şəxsi ad. Nurəddin Babayev — Nurəddin Həbibov — Nurəddin Sadıqov —DigərNurəddin (Laçın) — Laçın rayonunda kənd. Nurəddin — Laçın rayonu ərazisində mineral bulaqlar.

Molla Nəsrəddin Ensiklopediyası — Molla Nəsrəddin jurnalının ensiklopediyası == Haqqında == "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası– Cəlil Məmmədquluzadənin həyat və yaradıcılığının, bütün mollanəsrəddinçilərin çoxcəhətli ədəbi–ictimai fəaliyyətinin ensiklopedik kitabıdır "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsində nəşrə hazırlamışdır Kitabın baş redaktoru İsa Həbibbəyli AMEA-nın prezidenti Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik, tərtib edəni və çapa hazırlayan Vüqar Əhməd, filologiya elmləri doktoru, professor. == Əhəmiyyəti == "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası– Azərbaycanda konkret bir ədəbi məktəb haqqında yazılmış birinci ensiklopediyadır "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası mollanəsrəddinçi ədəbiyyatın tarixi və ənənələrinə dair hesabat, sabah haqqında bələdçidir. == Məzmunu == Mollanəsrəddinçilik – geniş mənada "Molla Nəsrəddin" ədəbi məktəbinin nizamnaməsi,tənqidi realizm ədəbi cərəyanının əsasnaməsidir. Milli müstəqillik və siyasi-mənəvi azadlıq uğrunda mübarizə aparmaq mollanəsrəddinçilik hərəkatının əsas qayəsidir XX "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası əsrin əvvəllərinin milli-demokratik intibah proseslərinin əsas lokomotivi C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı idi. "Molla Nəsrəddin" ədəbi cəbhəsi XX əsrin əvvəllərində mövcud olan müxtəlif təmayüllü ədəbiyyat və mətbuat meydanında ən davamlı, ardıcıl və mübariz bir hərəkat idi. "Molla Nəsrəddin" ədəbi məktəbi universal xarakterə malik olub, özündə tənqidi-realist ədəbiyyat məktəbini, satirik publisistika məktəbini və karikatura məktəbini birləşdirmişdir C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı XX əsrin əvvəllərinin ədəbiyyat və mətbuat cəbhəsinin liderliyi missiyasını uğurla həyata keçirmişdir C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı bütün istiqamətlərdə ictimai-siyasi hadisələrə və ədəbi prosesə ciddi təsir göstərmiş və istiqamət vermişdir. Baş redaktor, görkəmli yazıçı C.Məmmədquluzadənin (1869-1932) səyləri nəticəsində "Molla Nəsrəddin" cəbhəsi ədəbi məktəb səviyyəsinə çatdırılmışdır. Sözün əsl mənasında C.Məmmədquluzadə Azərbaycan ədəbi-ictimai fikrində milli azadlıq düşüncəsinin sərkərdəsidir "Molla Nəsrəddin" jurnalı–Cəlil Məmmədquluzadənin və bütün mollanəsrəddinçilərin əsərlərinin çoxcildlik külliyyatıdır.

"Molla Nəsrəddin" jurnalı (az.-əbcəd ملا نصرالدین‎) — Azərbaycan türkcəsində satirik-yumoristik jurnal.Azərbaycanda ilk şəkilli jurnal "Molla Nəsrəddin" olmuşdur. "Molla Nəsrəddin"in birinci sayı 1906-cı il aprel ayının 7-də (yeni təqvimlə 20-də) Tiflisdə işıq üzü görüb. 1906–1917-ci illərdə Tiflisdə, 1921-ci ildə Təbrizdə, 1922–1931-ci illərdə Bakıda nəşr edilib. Təsisçiləri Cəlil Məmmədquluzadə, Ömər Faiq Nemanzadə və maarifpərvər tacir Məşədi Ələsgər Bağırzadə, müdiri və baş mühərriri (redaktoru) Cəlil Məmmədquluzadə olub. 25 il ərzində 748 nömrəsi (340-ı Tiflisdə, 8-i Təbrizdə, 400-ü Bakıda) çıxıb. == "Molla Nəsrəddin"ə qədərki dövr == Cəlil Məmmədquluzadə və Ömər Faiq Nemanzadə 1906-cı il fevralın 21-də Tiflis qubernatoruna ərizə ilə müraciət edərək "Molla Nəsrəddin" adlı satirik-yumoristik jurnal çıxarmasına icazə istəmişdi. Bu təşəbbüsü o zaman Qafqazda Rusiyanın digər yerlərində çıxan Azərbaycan, rus və tatar qəzetləri bəyənmiş, bu barədə xəbərlər yaymışdılar. "İrşad", "Həyat", "Tərcüman", "Vozrojdeniye", "Kaspi", "Baku", "Novoye obozreniye", "Kavkazskoye utro", "Na povorote" qəzetləri "Molla Nəsrəddin"i çıxarmaq təşəbbüsü barədə oxuculara xəbər vermişdilər.Jurnalın nəşrinə icazə verilməsi haqqında xəbəri ilk dəfə 1906-cı il fevralın 24-də "Novoye obozreniye" qəzeti, fevralın 26-da "Kavkazskoye utro" qəzeti, martın 1-də isə "Kaspi" qəzeti dərc etmişdir. Martın 4-də jurnalı çıxarmaq üçün Mirzə Cəlilə Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən şəhadətnamə verilmişdir. == Jurnalın proqramı == Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən verilən şəhadətnamədə jurnalın proqramı bu şəkildə müəyyənləşdirilmişdir: 1.

"Molla Nəsrəddin" jurnalı (az.-əbcəd ملا نصرالدین‎) — Azərbaycan türkcəsində satirik-yumoristik jurnal.Azərbaycanda ilk şəkilli jurnal "Molla Nəsrəddin" olmuşdur. "Molla Nəsrəddin"in birinci sayı 1906-cı il aprel ayının 7-də (yeni təqvimlə 20-də) Tiflisdə işıq üzü görüb. 1906–1917-ci illərdə Tiflisdə, 1921-ci ildə Təbrizdə, 1922–1931-ci illərdə Bakıda nəşr edilib. Təsisçiləri Cəlil Məmmədquluzadə, Ömər Faiq Nemanzadə və maarifpərvər tacir Məşədi Ələsgər Bağırzadə, müdiri və baş mühərriri (redaktoru) Cəlil Məmmədquluzadə olub. 25 il ərzində 748 nömrəsi (340-ı Tiflisdə, 8-i Təbrizdə, 400-ü Bakıda) çıxıb. == "Molla Nəsrəddin"ə qədərki dövr == Cəlil Məmmədquluzadə və Ömər Faiq Nemanzadə 1906-cı il fevralın 21-də Tiflis qubernatoruna ərizə ilə müraciət edərək "Molla Nəsrəddin" adlı satirik-yumoristik jurnal çıxarmasına icazə istəmişdi. Bu təşəbbüsü o zaman Qafqazda Rusiyanın digər yerlərində çıxan Azərbaycan, rus və tatar qəzetləri bəyənmiş, bu barədə xəbərlər yaymışdılar. "İrşad", "Həyat", "Tərcüman", "Vozrojdeniye", "Kaspi", "Baku", "Novoye obozreniye", "Kavkazskoye utro", "Na povorote" qəzetləri "Molla Nəsrəddin"i çıxarmaq təşəbbüsü barədə oxuculara xəbər vermişdilər.Jurnalın nəşrinə icazə verilməsi haqqında xəbəri ilk dəfə 1906-cı il fevralın 24-də "Novoye obozreniye" qəzeti, fevralın 26-da "Kavkazskoye utro" qəzeti, martın 1-də isə "Kaspi" qəzeti dərc etmişdir. Martın 4-də jurnalı çıxarmaq üçün Mirzə Cəlilə Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən şəhadətnamə verilmişdir. == Jurnalın proqramı == Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən verilən şəhadətnamədə jurnalın proqramı bu şəkildə müəyyənləşdirilmişdir: 1.

Nüsrətəddin Arslan Aba Xassbəy (?-1174) — Əmir Ağsunqurun oğlu, Marağanın, sonra Azərbaycanın hakimi. == Həyatı == Nüsrətəddin Xassbəy Arslan Aba Ağsonqurlu hökmdarı [1133–1174], Marağa hakimi Ağsonqurun oğludur. 1161/62-ci ildə Şəmsəddin Eldənizin vassalı kimi onun Gürcüstana hərbi səfərində iştirak etmişdi. Eldənizlilərin tabeliyindən qurtarmaq maqsədi ilə Nüsrətəddin Xassbəy mərkəzi hakimiyyətə qarşı çıxan feodal hakimləri müdafiə edir və atabəyi olduqu Səlcuq şahzadəsi Mahmudun sultan elan olunmasına çalışırdı. Məhz buna görə də Marağaya hücuma keçən Eldənizlilər Nüsrətəddin Xassbəyi hakimiyyətdən uzaqlaşdırıb, yerinə oğlu Əlaəddin Körpə Arslanı təyin etdilər. == Hakimiyyəti == Nüsrətəddin Arslan Aba 1133-cü ildən 1174-cü ilədək Azərbaycanın hakimi olmuşdu. == Ədəbiyyat == Нүсрәтәддин Хассбәј // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев .

Nəsrəddin Murad Xan (1904, Buynaksk, Dağıstan MSSR – 15 oktyabr 1970, Lahor) — Rusiya imperiyasında anadan olmuş qumuq əsilli pakistanlı memar və mülki mühəndis. O, dizayn etdiyi Pakistanın milli abidəsi olan Minar-e-Pakistana görə məşhurlaşmışdır. O, həmçinin Lahordakı Qaddafi stadionunun, xeyli sayda digər seçilən bina və tikililərin müəllifidir. == Həyatı == === Erkən dövrü === Muradxan 1904-cü ildə Şimali Qafqazın Buynaksk bölgəsində türk müsəlman ailəsində anadan olmuşdur və türk qumuq tayfasına mənsub olmuşdur. Buynaksk o dövrdə Rusiya imperiyası ərazisinə daxil idi, indi isə Rusiya Federasiyasına daxildir. 1930-cu ildə o, Leninqrad Dövlət Universitetinin Memarlıq fakültəsinin Şəhər Planlama və Mülki Mühəndislik ixtisasını bitirmişdir. Bu universitet indi Peterburq Dövlət Universiteti adlandırılır. Daha sonralar o, müxtəlif elmi dərəcələrini də bu universitetdən almışdır. === Sürgün === Muradxan müsəlman Qafqazı Sovet hakimiyyətindən qurtarmağı arzulayırdı. Buna görə də, həyatı barədə narahat olduqdan sonra Dağıstandan qaçmağa məcbur oldu və Almaniyaya getdi.

Nəsirəddin şah Qacar (tam adı: Nasirəddin şah Məhəmməd şah oğlu Qovanlı-Qacar; 16 iyul 1831, Təbriz – 1 may 1896[…], Tehran) — İran şahı. 17 iyul 1831-ci ildə Təbriz yaxınlığındakı Kuhnemirdə anadan olmuşdur. Atası Qacar ​​Xanədanının üçüncü hökmdarı Məhəmməd Mirzə Şah, anası yenə Qacar ​​xanədanına mənsub Məlik Cihan (Mehd-i Ülya) Xatundur. Beş yaşında vəliəhd təyin edilən Nəsirəddin şah 1847-ci ildə əmisinin yerinə Azərbaycan canişini oldu. Atasının vəfatından sonra Mirzə Tağı xanın dəstəyi ilə Təbrizdə hökmdar elan edildi. 1848-ci ilin oktyabr ayında Təbrizdən paytaxt Tehrana gedən Nəsirəddin şahın ilk icraatı Mirzə Tağı xanı Atabəyləri-i əzəm ünvanıyla sədarət mövqeyinə gətirmək oldu. Taki Xanın üsyan və qarışıqlıqlar içində çalxalanan ölkədə mərkəzi nüfuzu hakim qılmağı bacararaq Şahın gücünü artırdı, Digər tərəfdən Nasirəddin Şah Xivə və Buxara xanlığına reallaşdırdığı səfərlərdə qazandığı uğurlardan sonra Nəsrəddin şah özünü Nadir Şah, Napoleon və Böyük Pyotr kimi böyük hökmdarlarla eyni səviyyədə görməyə başladı. Ancaq Heratın ələ keçirilməsinə istiqamətli əsgəri hərəkatın, müstəmləkəsi Hindistan ilə İran və Rusiya arasında tampon bir ölkə yaratmaq istəyən İngiltərə tərəfindən maneə törədilməsi Nəsirəddin Şahı güc vəziyyətdə buraxdı. Şəhər İngilislərin əlindədir. Şah, İngiltərə ilə 4 mart 1857-ci ildə imzalanan Paris sülh müqaviləsinə əsasən Əfqanıstanı tanıdı və Herat üzərindəki haqqlarından imtina etdi.

"Molla Nəsrəddin" jurnalı (az.-əbcəd ملا نصرالدین‎) — Azərbaycan türkcəsində satirik-yumoristik jurnal.Azərbaycanda ilk şəkilli jurnal "Molla Nəsrəddin" olmuşdur. "Molla Nəsrəddin"in birinci sayı 1906-cı il aprel ayının 7-də (yeni təqvimlə 20-də) Tiflisdə işıq üzü görüb. 1906–1917-ci illərdə Tiflisdə, 1921-ci ildə Təbrizdə, 1922–1931-ci illərdə Bakıda nəşr edilib. Təsisçiləri Cəlil Məmmədquluzadə, Ömər Faiq Nemanzadə və maarifpərvər tacir Məşədi Ələsgər Bağırzadə, müdiri və baş mühərriri (redaktoru) Cəlil Məmmədquluzadə olub. 25 il ərzində 748 nömrəsi (340-ı Tiflisdə, 8-i Təbrizdə, 400-ü Bakıda) çıxıb. == "Molla Nəsrəddin"ə qədərki dövr == Cəlil Məmmədquluzadə və Ömər Faiq Nemanzadə 1906-cı il fevralın 21-də Tiflis qubernatoruna ərizə ilə müraciət edərək "Molla Nəsrəddin" adlı satirik-yumoristik jurnal çıxarmasına icazə istəmişdi. Bu təşəbbüsü o zaman Qafqazda Rusiyanın digər yerlərində çıxan Azərbaycan, rus və tatar qəzetləri bəyənmiş, bu barədə xəbərlər yaymışdılar. "İrşad", "Həyat", "Tərcüman", "Vozrojdeniye", "Kaspi", "Baku", "Novoye obozreniye", "Kavkazskoye utro", "Na povorote" qəzetləri "Molla Nəsrəddin"i çıxarmaq təşəbbüsü barədə oxuculara xəbər vermişdilər.Jurnalın nəşrinə icazə verilməsi haqqında xəbəri ilk dəfə 1906-cı il fevralın 24-də "Novoye obozreniye" qəzeti, fevralın 26-da "Kavkazskoye utro" qəzeti, martın 1-də isə "Kaspi" qəzeti dərc etmişdir. Martın 4-də jurnalı çıxarmaq üçün Mirzə Cəlilə Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən şəhadətnamə verilmişdir. == Jurnalın proqramı == Tiflis qubernatoru dəftərxanası tərəfindən verilən şəhadətnamədə jurnalın proqramı bu şəkildə müəyyənləşdirilmişdir: 1.

== Məzmun == Cizgi filmi məşhur Molla Nəsrəddinin başına gələn komik əhvalatlardan bəhs edir.

Qaramanoğlu Nəsrəddin Mehmed bəy və ya II Mehmed bəy Qaramanoğlu (d. 1381 — ö. 1423) — Qaramanoğulları bəyliyinin bəyi. Anası Nəfisə Xatun Osmanlı sultanı I Muradın qızı olduğu üçün, bir çox tarixi mənbədə Sultanzadə ləqəbi ilə anılır. == Həyatı == == İstinadlar == == Mənbə == İbrahim Kafesoğlu: A short history of Turkish-Islamic states (excluding the Ottoman state), Turkish Historical Society Printing House, 1994, ISBN 978-975-16-0571-9, p. 204 A page of Ahşar Turkmens Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine Prof. Yaşar Yüce-Prof.

Nurəddin — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Fərraş kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə Laçın rayonunun Vaqazin kənd Sovetindən Nurəddin kəndi Fərraş kənd Sovetinin tərkibinə verilmişdir. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == Toponimikası == Yaşayış məntəqəsini Piçənis kəndindən köçüb gəlmiş ailələr keçmiş binə yerində salmışlar. Bəzi tədqiqatçılar kəndin adını Nurəddin şəxs adı ilə bağlayırlar. Güman ki, binə həmin şəxsə məxsus olmuşdur. Oykonim (1933) Nuraddin variantında da qeydə alınmışdır. Norədin variantında oykonim "uçqun, yarğan yaxınlığında məskən" mənasını ifadə edir. == Tarixi == == Əhalisi == 2006-cı ilin statistikasına görə kəndin əhali sayı 210 nəfər olmuşdur.

Nurəddin Talış oğlu Alışov (25 mart 1970, Qazaxlar, Füzuli rayonu, Azərbaycan SSR – 17 aprel 1993, Bakı, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri. I Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Nurəddin Alışov 1970-ci il martın 25-də Füzuli rayonunun Qazaxlar kəndində müəllim ailəsində dünyaya gəlmişdir. O, 1977-ci ildə Qazaxlar kənd tam orta məktəbinin 1-ci sinfinə daxil olmuş, 1987-ci ildə həmin məktəbin 10-cu sinfini yaxşı qiymətlərlə bitirmişdir. 1990-cı ildə Rusiya Federasiyasının Moskva şəhərinə getmiş və burada yerləşən Ümumittifaq Tekstil və Yüngül Sanaye İnstitutunun "Mühəndis iqtisadiyyat" fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olmuşdur. 1991-ci ildə əmək fəaliyətinə başlamış və Horadiz Kimya Sənaye Birliyinə mühasib vəzifəsinə işə qəbul olunmuşdur. == Hərbi xidməti == Nurəddin 1988-ci ilin iyul ayında hərbi xidmətə yola düşmüş və Rusiya Federasiyasının Çita şəhərində yerləşən 44039 N-li hərbi hissədə xidmətə başlamışdır. 1991-ci ildə hərbi xidməti başa vurduqdan sonra, 1992-ci ildə könüllü olaraq ön cəbhəyə gedir və Füzuli rayonunun Könüllü özünümüdafiə taboruna daxil olur. Füzuli rayonu uğrunda gedən onlarla döyüş əməliyyatlarında faal iştirak edir və erməni işğalçılarına qarşı döyüşlərdə şücaət göstərir. O, yüksək döyüş bacarığı və şücaəti ilə seçilərək Füzuli rayonu Məngələnata yüksəkliyində yerləşən Azərbaycan Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunlarının komandiri təyin edilir və zenit-raket qurğusunun idarə olunmasına rəhbərlik edir.

Nüreddin Aras (6 mart 1954, İğdır) — "Tərəqqi" medalı laureatı (2006). == Həyatı == Nüreddin Aras 1954-cü il martın 6-da İğdır şəhərində anadan olmuşdur. Nurəddin Aras əslən Qərbi Azərbaycanın Göyçə mahalındandır. 1914-cü ildə erməni zülmündən İğdıra köçən Aras ailəsi hazırda şəhərin ən böyük ailələrindən biridir. İlk, orta və lisey təhsilini İğdırda almışdır. Liseydən sora Almaniyaya getmiş və Hote İnstitutunda dil təhsili almışdır. Sonra Erlanqen Universitetinin İdman Akademiyasında təhsilini davam etmişdir. İstanbul Universiteti Ədəbiyyat fakultəsinin coğrafiya bolumundə təhsil almışdır.1980-ci ildə İğdırda coğrafiya müəllimi təyin olunmuşdur. 1999 və 2004-cü illərdə keçirilən seçkilərdə qalib gələrək 10 il İğdır Bələdiyyə sədri olmuşdur. 2011-ci ildə keçirilən Türkiyə Ümumi Seçkilərində Ədalət və İnkişaf Partiyasından II nömrəli millət vəkili namizədi olaraq göstərilmişdir.

Nurəddin Ağahüseynov (tam adı; Nurəddin Aslan oğlu Ağahüseynov; 15 dekabr 1951, Həsənabad, Neftçala rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ – 25 yanvar 1990, Neftçala, Neftçala rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Qanlı Yanvar şəhidi. == Həyatı == 1951-ci ildə Neftçala rayonun Sovetabad kəndində (indiki Həsənabad qəsəbəsi) anadan olmuşdur. 8 illik məktəbi bitirmiş, Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) şəhərində hərbi qulluqda olmuşdur. 1972-ci ildə Azərbaycan Yüngül Sənaye Texnikumunu bitirib və müxtəlif sahələrdə işləmişdir. Son işi Neftçala rayonunun 26-lar qəsəbə yeməkxanasında aşpaz olmuşdur. Doğulduğu kənddə yaşamışdır. Ailəli olmuş, iki qızı (İlahə, Xəyalə) və bir oğlu (Tərlan) yadigar qalmışdır. == Qanlı Yanvar faciəsi == 1990-cı il yanvarın 25-də axşam təxminən saat 19-da yoldaşı ilə sükanında oturduğu «Zaporojets»də işdən evə gələrkən Neftçala mərkəzi univermağının qarşısında tankları görmüş, geri dönməyə çalışarkən ona güllə dəymişdir. Güllə boynundan dəyib alnından çıxmış, aldığı xəsarətdən həmin gün xəstəxanada vəfat etmişdir.Nurəddinin ölümü haqqında iki şəhadətnamə çıxarılıb. Birinci şəhadətnamədə göstərilir ki, o öz əcəli ilə ölüb.

Nurəddin Babayev (jurnalist) — görkəmli yazıçı-jurnalist, alim, professor Nurəddin Babayev (kimyaçı) — Azərbaycan Milli Məclisinin deputatı (1990-1995), "Azərkimya" Dövlət şirkətitinin vitse prezidenti (1995-1998).

Əbu Cəfər Nurəddin Batruci (?-1217) — Ərəb astronomu. == Həyatı == Modern astronomiyanın qurucusu. Əsl adı, Əbu Cəfər Nurəddin Əbu İshaq əl-Batruci el-İşbilidir. Doğum tarixi dəqiq bilinmir. Kordobanın şimalında, Pedroches şəhərində doğulduğu təxmin edilir. İspaniyadakı İşbildə (bugünkü adıyla Seviliya) yaşadığı üçün, Əl-İşbili ləqəbiylə məşhur oldu. Məşhur təbiblərdən İbn-i Tufeylinin tələbəsi oldu. Həyatı haqqında daha artıq bilgiyə qaynaqlarda rastlanmayıb. Nurəddin Batrucinin 1217-ci ilə qədər yaşadığı bilinir.

Nurəddin Cəfərov (tam adı: Cəfərov Nurəddin Cəmaləddin oğlu; 1933, Nuxa – 2007) — Azərbaycan alimi, texnika elmləri doktoru. == Həyatı == Cəfərov Nurəddin Cəmaləddin oğlu Azərbaycan Respublikasının Şəki şəhərində anadan olmuşdur. 1959-cu ildə mexanik ixtisası üzrə APİ-nun fizika-riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə ilə bitirmişdir. İnstitutu bitirdikdən sonra təyinat üzrə Azərbaycanın Sumqayıt şəhərində işləmişdir. 1960–1964-cü illərdə Azərbaycan EA DNQYPİ-da dissertant olmuşdur. 1965–2003-cü illərdə bu institutun "Neft veriminin artırılmasının yeni üsullarının hidrodinamikası" laboratoriyasında mühəndisdən laboratoriya rəhbərinə qədər müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir. 1965-ci ildə "Neftdaşıma konturunun yerdəyişməsinin və quyuların batareyalarının sulaşması prosesinin hidrodinamik tədqiqi" mövzusunda namizədlik, 1992-ci ildə isə "Neft və qaz yataqlarının qeyri-bircins kollektorlarında süzülmə proseslərinin riyazi modelləşdirilməsi" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdir. Cəfərov N. C. elmi fəaliyyətlə bərabər pedaqoji fəaliyyət ilə də məşğul olmuşdur. O BDU-nun Şəki filialında və dekan və kafedra rəhbəri olduğu Lənkəran Dövlət Universitetində pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir. 2003–2007-ci illərdə Azərbaycan MEA Geologiya İnstitutunun "Yeraltı hidrodinamika" şöbəsində elmi məsləhətçi işləyib.

Nurəddin Hümbətov (həkim) — Tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi,şair. Nurəddin Hümbətov (əsgər) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, Vətən müharibəsi şəhidi.

Nurəddin Davud oğlu Həbibov (5 may 1923, Həzrə, Quba qəzası – 4 fevral 2006, Bakı) — professor. Nurəddin Həbibov Qusar rayonunun Həzrə kəndində anadan olub. İkinci cahan savaşının iştirakçısı olan N.Həbibov rəssamlığa olan sonsuz sevgisinə rəğmən müharibədən sonra əvvəlcə Azərbaycan Dövlət Universitetində, 1947–1951-ci illərdə isə Sankt-Peterburq (keçmiş Leninqrad) Dövlət Universitetinin "İncəsənət tarixi" şöbəsində təhsil alıb və bu ali məktəbi fərqlənmə diplomu ilə bitirib. O, təhsilin başa vurduqdan sonra Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində pedaqoji fəaliyyətə başlayıb. Bir il sonra səmərəli fəaliyyətinə görə onu SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvlüyünə qəbul ediblər. Həmin illərdə təsviri sənətin elmi cəhətdən öyrənilməsinə marağı onu Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun aspiranturasına gətirib çıxarır və 1953–1956-cı illərdə burada təhsil alır. O, 1958-ci ildə namizədlik, 1970-ci ildə isə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib. Elmi işlərini uğurla pedaqoji fəaliyyətlə əlaqələndirən Nurəddin müəllim 1984-cü ildə professor adına layiq görülüb. Milli Elmlər Akademiyasında kiçik elmi işçi kimi fəaliyyətə başlayan Nurəddin Həbibov burada şöbə müdiri vəzifəsinə qədər şərəfli yol keçib. Professor 1973–1988-ci illərdə Ü.Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında, 1995-ci ildən isə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində çalışaraq gənc kadrların hazırlanmasına xeyli əmək sərf edib.

Nurəddin Kazımov (28 aprel 1926, Gəncə – 6 dekabr 2018, Bakı) — prezident təqaüdçüsü, akademik. == Həyatı və təhsili == Nurəddin Mustafa oğlu Kazımov 1926-cı il aprelin 28-də Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. 1933-cü ildə orada "III İnternasional" adına orta ümumtəhsil məktəbinə daxil olmuş və 1943-cü ildə həmin məktəbi bitirmişdir. 1945-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinin fəlsəfə şöbəsinə daxil olmuş və təhsilini davam etdirmək üçün 1947-ci ildə Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin fəlsəfə fakültəsinin III kursuna köçürülərək, oranı 1950-ci ildə yüksək təlim müvəffəqiyyəti ilə bitirmişdir. == Fəaliyyəti == 1950-1952-ci illərdə Nuxa (Şəki) Müəllimlər İnstitutunun pedaqogika və psixologiya kafedrasında baş müəllim vəzifəsində işləmişdir. Sonrakı əmək fəaliyyəti Bakı şəhəri ilə bağlı olmuşdur. Əvvəlcə Bakı Vilayət Maarif Şöbəsində məktəb inspektoru (1952-ci ilin sentyabrından 1953-cü ilin mayına qədər), sonra isə Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyində (1953) Ali və orta pedaqoji təhsil şöbəsində inspektor vəzifələrində çalışmışdır. Elmi-pedaqoji fəaliyyətə olan sonsuz marağı onu Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat Pedaqogika İnstitutunun (indiki Azərbaycan Respublikasının Təhsil İnstitutu) aspiranturasına gətirmiş, 1953-1956-cı illərdə burada aspiranturada təhsil almışdır. Pedaqoji fəaliyyət, məhsuldar elmi əmək onun həyatının ayrılmaz hissəsi olduğundan, o, aspirantura təhsilini başa vurduqdan sonra 1956-1957-ci illərdə yenidən Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyinin Ali və orta pedaqoji təhsil şöbəsinə inspektor vəzifəsinə dəvət olunmuşdur. Ali məktəb həyatının rəhbərlik və idarəetmə üslubuna yaxşı bələd olan Nurəddin Kazımov 1957-ci ildə M.F.Axundov adına Pedaqoji Rus Dili və Ədəbiyyatı İnstitutunda baş müəllim, 1957 və 1973-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat Pedaqogika İnstitutunda elmi işlər üzrə direktor müavini, sonra isə direktor (1973-1976) olmuşdur.

Molla Nəsrəddin Ensiklopediyası — Molla Nəsrəddin jurnalının ensiklopediyası == Haqqında == "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası– Cəlil Məmmədquluzadənin həyat və yaradıcılığının, bütün mollanəsrəddinçilərin çoxcəhətli ədəbi–ictimai fəaliyyətinin ensiklopedik kitabıdır "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu Mətbuat tarixi və publisistika şöbəsində nəşrə hazırlamışdır Kitabın baş redaktoru İsa Həbibbəyli AMEA-nın prezidenti Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik, tərtib edəni və çapa hazırlayan Vüqar Əhməd, filologiya elmləri doktoru, professor. == Əhəmiyyəti == "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası– Azərbaycanda konkret bir ədəbi məktəb haqqında yazılmış birinci ensiklopediyadır "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası mollanəsrəddinçi ədəbiyyatın tarixi və ənənələrinə dair hesabat, sabah haqqında bələdçidir. == Məzmunu == Mollanəsrəddinçilik – geniş mənada "Molla Nəsrəddin" ədəbi məktəbinin nizamnaməsi,tənqidi realizm ədəbi cərəyanının əsasnaməsidir. Milli müstəqillik və siyasi-mənəvi azadlıq uğrunda mübarizə aparmaq mollanəsrəddinçilik hərəkatının əsas qayəsidir XX "Molla Nəsrəddin" ensiklopediyası əsrin əvvəllərinin milli-demokratik intibah proseslərinin əsas lokomotivi C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı idi. "Molla Nəsrəddin" ədəbi cəbhəsi XX əsrin əvvəllərində mövcud olan müxtəlif təmayüllü ədəbiyyat və mətbuat meydanında ən davamlı, ardıcıl və mübariz bir hərəkat idi. "Molla Nəsrəddin" ədəbi məktəbi universal xarakterə malik olub, özündə tənqidi-realist ədəbiyyat məktəbini, satirik publisistika məktəbini və karikatura məktəbini birləşdirmişdir C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı XX əsrin əvvəllərinin ədəbiyyat və mətbuat cəbhəsinin liderliyi missiyasını uğurla həyata keçirmişdir C.Məmmədquluzadə və "Molla Nəsrəddin" jurnalı bütün istiqamətlərdə ictimai-siyasi hadisələrə və ədəbi prosesə ciddi təsir göstərmiş və istiqamət vermişdir. Baş redaktor, görkəmli yazıçı C.Məmmədquluzadənin (1869-1932) səyləri nəticəsində "Molla Nəsrəddin" cəbhəsi ədəbi məktəb səviyyəsinə çatdırılmışdır. Sözün əsl mənasında C.Məmmədquluzadə Azərbaycan ədəbi-ictimai fikrində milli azadlıq düşüncəsinin sərkərdəsidir "Molla Nəsrəddin" jurnalı–Cəlil Məmmədquluzadənin və bütün mollanəsrəddinçilərin əsərlərinin çoxcildlik külliyyatıdır.

Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası və ya qısaca: AMEA ŞAR (tam adı: Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası) — Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 975 saylı qərarı ilə 17 noyabr 1959-cu ildə yaradılmış, AMEA Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsi tərkibində elmi-tədqiqat institutu statusunda fəaliyyət göstərən Rəsədxana. Rəsədxana Böyük Qafqaz dağlarının şimali-şərqində Bakı şəhərindən 150 km məsafədə, Pirqulu dağının şərq hissəsində, dəniz səviyyəsindən 1435-1500 m yüksəklikdə, λ = 48⁰ 35' 04" E, φ = 40⁰ 46' 20" N coğrafi koordinatlarında yerləşir. Burada müşahidə üçün əlverişli aydın gecələrin sayı il ərzində 150-180-ə çatır . == Tarixi == Azərbaycanın bir sıra rayonlarında astroiqlimin öyrənilməsi üçün yaradılmış astronomik ekspedisiya hələ 1927-ci ildən fəaliyyətə başlamışdı. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ, Kəlbəcər, Laçın, Şamaxı, Xızı və s. bölgələrinin ayrı-ayrı məntəqələrində gələcəkdə astronomiya rəsədxanası yaradılması üçün əlverişli yerin seçilməsi istiqamətində işlər aparılmışdı. Aparılan tədqiqatlar nəticəsində, 1953-cü ildə Şamaxı rayonunun Pirqulu ərazisində müşahidə bazasının, sonralar isə rəsədxananın tikilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Rəsədxana o zamanki Azərbaycan EA Fizika və Riyaziyyat İnstitutunun tərkibində 1954-cü ildə yaradılmış Astrofizika şöbəsi, sonradan 1956-cı ildə Elmlər Akademiyasının Astrofizika Sektoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1960-cı ildən müstəqil elmi-tədqiqat institutu statusu ilə Azərbaycan EA strukturuna daxil edilmişdir. Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının yaradılmasında böyük xidmətləri olan akademik H.F.Sultanov 1960-1981-ci illərdə rəsədxananın direktoru vəzifəsində işləmişdir.