Lüğətlərdə axtarış.

Pavilyon, Ümumdünya sərgisi kimi böyük beynəlxalq sərgilərdə tez-tez rast gəlinən bir bina növüdür. Tanınmış bir memar və ya dizayner tərəfindən iştirakçı ölkənin ən son texnologiyasını nümayiş etdirmək üçün dizayn edilə bilər və ya sərgiləyən ölkənin milli memarlıq üslubu kimi qəbul edilə bilər. Məsələn, 1929-cu il Barselona Beynəlxalq Sərgisinin Alman pavilyonu, tanınmış müasir Alman memarları Ludwig Mies van der Rohe və Lilly Reich tərəfindən dizayn edilmişdir.

Sərgi — mühüm eksponatları özündə cəmləşdirən kolleksiyaların ictimai nümayişi üçün nəzərdə tutulan layihə. Əşyalar, adətən, sərgi sırasında müxtəlif yerlərdən toplanır. Bu tipli layihələr, əsasən, muzeylərin ekspozisiya zallarında və qalereyalarında həyata keçirilir. Sərgilər müxtəlif məzmun daşıya bilər. İncəsənət məzmunlu sərgilər kimi elmi ixtiraların nümayiş olunduğu sərgilər də mövcuddur. Bəzi sərgilər nümayiş olunan eksponatların satışını da həyata keçirir. Əldə olunan vəsait müəyyən qurumların və yaxud muzeyin büdcəsinə daxil olur.

Tererife Beynəlxalq Ticarət Sərgiləri və Konqresləri Mərkəzi (isp. Centro Internacional de Ferias y Congresos de Tenerife) və ya Tenerife sərgi sahəsi (isp. Recinto Ferial de Tenerife) — İspaniyanın Santa Kruz de Tenerife şəhərində yerləşən bina. 1996-cı ilin mayında açılmış bina ispan memarı Santiaqo Kalatrava tərəfindən tikilmişdir. Santa Kruz de Tenerife karnavalıda bu binada keçirilir.

Xidmət Boruları Sərgi Binası (共同溝展示館, Kyodo Kotencikan) və ya daha çox tanınan adı ilə K-Muzey – Yaponiyanın paytaxtı Tokio şəhərinin Koto rayonunun Ariake bölgəsində yerləşən bina. Qəzaya uğramış kosmik gəmini xatırladan görünüşə malik binada fəaliyyətsiz muzey yerləşir. Bina 1996-cı ildə keçirilməsi planlaşdırılan Dünya Şəhər Ekspo tədbirinin simvollarından biri olması üçün tikilmişdir. Memarı Makoto Sey Vatanabe olmuşdur. Lakin tədbir ləğv olunduğu üçün davam işləri dayandırılmış və ətraf ərazidə gəzinti parkı yaradılmışdır. 1997-2001-ci illərdə binada K-Muzey adlı müəssisə yerləşirdi. Tokio Port və Liman Bürosu tərəfindən idarə olunmuş bu muzey Ariake bölgəsindəki ictimai xidmət boruları sisteminə həsr olunmuş, şəhərdəki elektrik xətlərini və su boruları haqqında məlumat vermişdir. Lakin muzey populyar ola bilməmiş, ziyarətçilərin azlığı səbəbilə cəmi 4 il ərzində bağlanmışdır. K-Muzeyin rəsmi bəyanətinə əsasən muzey "müvəqqəti bağlanıb", lakin uzun müddət bağlı olduğu üçün dəqiq statusu məlum deyil. Muzey binası xidmət borularını nümayiş etdirmək üçün tikildiyindən interyeri yeraltı boruları xatırladacaq formada dizayn edilmişdir.

Sərgi sahəsi, konqres mərkəzi, konfrans mərkəzi və ya sərgi salonu — müəyyən bir mütəxəssislik sahəsində yığıncaqların və konqreslərin keçirilməsinə imkan verən böyük binalara verilən addır. Bu binalarda ümumiyyətlə minlərlə insana xidmət edə biləcək və bir neçə mərtəbəyə yayılmış xidmət vahidləri mövcuddur. Bu məkanlarda geniş ticarət sərgiləri və ya yarmarkalar da keçirilir. Bu strukturlarda auditoriya, konsert salonu, iclas otaqları, konfrans salonları kimi funksiyalar yer ala bilər. Bunlar bir çox böyük otellərin daxilində də yerləşdirilə bilər.

Lütfü Kırdar Konqres və Sərgi Sarayı (türk. Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı) — İstanbulun Şişli ilçəsində yerləşən çoxməqsədli konqres mərkəzi. "Rumeli Sərgi Salonu ve Sərgi Merkezi" adlı əlavə binası ilə birlikdə bir çox önəmli sərgilər, konsertlər ilə sosial və mədəni tədbirlərin keçirilməsində istifadə olunur. Əvvəllər "Fənərbağça" kimi bir sıra basketbol klubları oyunlarını bu sarayın idman salonunda oynayırdılar. == Xüsusiyyətləri == 1940-cı illərdə İstanbul valisi olan Lütfü Kırdar tərəfindən "Dünya Güləş Çempionluq oyunu"nda istifadə edilmək üçün tikdirilmişdir. O dövrdə idman və sərgi sarayı adlanmışdır. Çempionluq oyunlarından sonra da bir çox idman ilə əlaqədar tədbirlərə ev sahibliyi etmişdir. Beynəlxalq konqreslərdə istifadə edilə bilməsi üçün bina restovrasiya edimiş və indiki adıyla adlandırılmağa başlanmışdır. 1996-cı ilin iyun ayında Həbibət konqresinin keçirilməsi ilə xidmətə açıq elan edlmişdir. Əsas bina olaraq Lütfü Kırdar Mərkəzi 2.000 nəfərlik Anadolu Auditoriyası, Mərmərə Salonu, iki Topqapı Salonu, üç Dolmabaxça Salonu, Qalata Salonu, Xaliç Salonu, üç Sultan iclas otağı, üç Barbaros iclas otağı, dörd Levənt iclas otağı və VIP otaqlardan ibarətdir.

Lütfü Kırdar Konqres və Sərgi Sarayı (türk. Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı) — İstanbulun Şişli ilçəsində yerləşən çoxməqsədli konqres mərkəzi. "Rumeli Sərgi Salonu ve Sərgi Merkezi" adlı əlavə binası ilə birlikdə bir çox önəmli sərgilər, konsertlər ilə sosial və mədəni tədbirlərin keçirilməsində istifadə olunur. Əvvəllər "Fənərbağça" kimi bir sıra basketbol klubları oyunlarını bu sarayın idman salonunda oynayırdılar. == Xüsusiyyətləri == 1940-cı illərdə İstanbul valisi olan Lütfü Kırdar tərəfindən "Dünya Güləş Çempionluq oyunu"nda istifadə edilmək üçün tikdirilmişdir. O dövrdə idman və sərgi sarayı adlanmışdır. Çempionluq oyunlarından sonra da bir çox idman ilə əlaqədar tədbirlərə ev sahibliyi etmişdir. Beynəlxalq konqreslərdə istifadə edilə bilməsi üçün bina restovrasiya edimiş və indiki adıyla adlandırılmağa başlanmışdır. 1996-cı ilin iyun ayında Həbibət konqresinin keçirilməsi ilə xidmətə açıq elan edlmişdir. Əsas bina olaraq Lütfü Kırdar Mərkəzi 2.000 nəfərlik Anadolu Auditoriyası, Mərmərə Salonu, iki Topqapı Salonu, üç Dolmabaxça Salonu, Qalata Salonu, Xaliç Salonu, üç Sultan iclas otağı, üç Barbaros iclas otağı, dörd Levənt iclas otağı və VIP otaqlardan ibarətdir.

Sərgi qalereyası— Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey Mərkəzində fəaliyyət göstərən qalereya; Binası 1960-cı ildə məşhur Azərbaycan memarı Həsən Məcidovun layihəsi əsasında V.İ.Leninin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə tikilib və 1961-ci ildə Moskvadakı V.İ.Lenin Muzeyinin filialı kimi istismara verilib. 1991-ci ildə SSRİ-nin süqutundan sonra Azərbaycan prezidentinin sərəncamına əsasən bina Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinə verilmiş və Muzey Mərkəzi adını almışdır. Sərgi qalereyası, Muzey Mərkəzinin dördüncü mərtəbəsində yerləşir. Beş zaldan ibarət olan (ümumi sahəsi 400 m²) Sərgi Qalereyası, ekspozisiya sahəsi 700 m², lazımi işıq və səs avadanlıqları ilə təchiz olunmuşdur. Bu məkanın unikallığı ondadır ki, gündüz eksponatlar yuxarıdan düşən təbii işıqla işıqlandırılır. Sərgi Qalereyası – rəngkarlıq, qrafika, foto, heykəltəraşlıq, dizayn, müasir və konseptual sənət, uşaq yaradıcılığı və xalq tətbiqi sənəti sərgilərinin keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş məkandır. Qalereyada ən müxtəlif profilli sərgilər böyük müvəffəqiyyətlə keçmişdir: “Ayna” birinci Bakı foto-festivalı, “Bakı-Abşeron” memarlıq abidələri sərgisi, “Xalı”, Bakıda Polşa memarlarının yaradıcılığı, müasir və konseptual sənətə həsr olunmuş “Alüminium” sərgiləri, “Kişi və Qadın”, ingilis rəssamı Frensis Liçin “Süvenir” xeyriyyə sərgisi, qaçqınlara həsr olunmuş foto və bədii əsərlər sərgisi, Azərbaycan rəssamlarının əsərlərindən ibarət “İlin fəsilləri” silsilə sərgilər çərçivəsində “Payızın rəngləri”, “Bahar. Qadın. Məhəbbət”, “Yay impressiyası”, “Qış harmoniyası” sərgiləri , 2007-ci ilin son xüsusi layihəsi olan “Məhəbbət göy qurşağı” sərgisi, “5+” müasir rəngkarlıq sərgisi, “Mozalan” sərgisi, məşhur “Ralf Loren”, “Kartye” və başqa brendlərlə əməkdaşlıq edən alman fotoqrafı Klaus Vikratın sərgisi (sərgi “Beş istiqamət” adlanırdı və müəllifin ən yaxşı işlərindən ibarət idi ki, bu da 5 qrupa bölünürdü: çiçəklər, qadınlar, uşaqlar, zinət əşyaları və Kosta-Rika), N.Tusi adına İncəsənət gimnaziyasının uşaq sərgisi, məşhur bolqar rəssamı Emil Stoyçevin Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev və Bolqarıstan Respublikasının prezidenti Georgi Pırvanovun himayəsi altında Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən təşkil olunan fərdi sərgisi.

Almaniya Beynəlxalq Avtomobil Sərgisi , Frankfurt Avtomobil Sərgisi, Beynəlxalq Avtomobil Sərgisi və ya Internationale Automobil-Ausstellung (IAA) dünyanın ən böyük avtomobil sərgisidir. Beynəlxalq Automobil-Ausstellung hər iki ildən bir Almaniyanın Frankfurt şəhərində keçirilir IAA Alman Avtomobil Sənayesi Assosiasiyası (VDA) tərəfindən tənzimlənir. 1989-cu ildən sonra sıx maraq səbəbindən yarmarka minik avtomobili və yük maşını/avtobus sərgiləri olaraq ikiyə bölündü: tək sayılı illərdə Hannoverdə kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmuş olan nəqliyyat vasitələri, cüt saylı illərdə isə Frankfurtda minik avtomobilləri və motosikletlər üçün sərgi təşkil edilir. 2009-cu ildə ümumilikdə 100 dünya premyerası göstərilib. Onlardan 55-i alman avtomobil istehsalçılarının buraxdıqları məhsullar olmuşdurlar.

Almaniya Beynəlxalq Avtomobil Sərgisi , Frankfurt Avtomobil Sərgisi, Beynəlxalq Avtomobil Sərgisi və ya Internationale Automobil-Ausstellung (IAA) dünyanın ən böyük avtomobil sərgisidir. Beynəlxalq Automobil-Ausstellung hər iki ildən bir Almaniyanın Frankfurt şəhərində keçirilir IAA Alman Avtomobil Sənayesi Assosiasiyası (VDA) tərəfindən tənzimlənir. 1989-cu ildən sonra sıx maraq səbəbindən yarmarka minik avtomobili və yük maşını/avtobus sərgiləri olaraq ikiyə bölündü: tək sayılı illərdə Hannoverdə kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmuş olan nəqliyyat vasitələri, cüt saylı illərdə isə Frankfurtda minik avtomobilləri və motosikletlər üçün sərgi təşkil edilir. 2009-cu ildə ümumilikdə 100 dünya premyerası göstərilib. Onlardan 55-i alman avtomobil istehsalçılarının buraxdıqları məhsullar olmuşdurlar.

Frankfurt Kitab Sərgisi (alm. Frankfurter Buchmesse‎) — hər il Almaniyanın Frankfurt şəhərində təşkil olunan kitab sərgisi. İştirakçı nəşriyyat şirkətlərinin və sərgiyə gələnlərin sayına görə dünyanın ən böyük kitab sərgisi hesab olunur. Bu sərgi beynəlxalq sazişlərin bağlanması və ticarət əlaqələrinin yaranması sahəsində də liderdir. Beş günlük sərgi oktyabr ayının ortalarında keçirilir. Sərginin ilk üç günü məhz qonaqlar üçün nəzərdə tutulur, ictimaiyyət nümayəndələri isə adətən həftəsonu sərgiyə gəlirlər. == Haqqında == Frankfurt Kitab Sərgisi 600 ildən çox tarixə malikdir. Alman ixtiraçı Yohan Qutenberq tarixdə ilk dəfə metal lövhələrin köməyi ilə kitab çapı üsulunu tətbiq edib. 1440-cı il kitab çapının ixtirası ili hesab olunur. Bu ixtiradan təxminən on beş il sonra, 1454-cü ildə yerli kitab satıcıları Frankfurtda ilk kitab sərgisi təşkil etdilər.

Leipzig sərgisi (alm. Leipziger Messe‎) — dünyanın əhəmiyyətli ticarət sərgilərindən biri. == Tarixi == === Orta əsrlərdə sərginin təməli === Leypsiq şəhəri iki əhəmiyyətli ticarət, keçmiş Romanın kəsişməsində yerləşirdi, yollar: (lat. Via Regia) (Sileziyaya Reyndən) kral yolu və (lat. Via imperii) (Baltika dənizinə İtaliyadan) İmperiya yolu. Belə vəziyyət sənətlərin və ticarətin inkişafına imkan yaradırdı, xüsusilə xarici. Müasir yarmarka üçün əsas 1190-cı ildə maysenskim markqraf Ottonu qoyulmuşdu (girov qoyulmuşdu), hansı ki, yaz və payız yarmarkalarının keçirilməsinə Leypsiğin hüququnu (haqqını) təsdiq etdi. XV əsrdə, şəhərə üçüncünü keçirməyə icazə vermiş (həll etmiş) Fridrix II-in əvvəlcə Saksoniya kurfürstü — yeni il yarmarkasını, və (amma) sonra 1497-ci ildə Maksimillian I-in Müqəddəs Roma imperiyasının imperatoru, leyptsiq yarmarkalarına imperiyaların statusunu vermiş (bu status üzrə (görə) heç bir başqa şəhərə, radiusda təxminən Leypsiqdən 115 kilometr yerləşdirilmişə belə ticarətlərin keçirilməsi həll edilmirdi (icazə verilmirdi)), Leypsiqdə bu işin inkişafına imkan yaradırdılar. Bütün istiqamətlərdə ticarət əlaqələrini qaydaya salmağa icazə verən xüsusi status və əlverişli coğrafi mövqe və gələcəkdə ona imkan yaradırdılar ki, bir neçə yüzillik sonra leyptsiq yarmarkaları Avropada ən əhəmiyyətli oldu. === Sərgi keçidinə nümunə === 1895-ci ildə, ilk dəfə dünya tarixində, Leypsiqdə yarmarkaların keçirilməsi prinsipi dəyişdi, satışın yerinə yalnız nümunələri qoyulmağa başladılar, və (amma) artıq bağlanmış sazişlər üzrə (görə) mal, lazımlı miqdarda və müzakirə edilmiş keyfiyyət, bilavasitə istehsalçıdan nəqliyyatla sifarişçilərə yola düşürdü.

Leypsiq Kitab Sərgisi — (alm. Leipziger Buchmesse‎) — Frankfurtdan sonra böyüklükdə ikinci kitab sərgisi, Leyptsiq yarmarkası tərkibində ən məlum (məşhur) sərgilərdən biri. Hər il mart ayının ortasında keçirilir. == Sərginin tarixi == Leyptsiq kitab yarmarkası XVII əsrdə yaradıldı. XVIII əsrə Leypsiq Almaniyanın kitab ticarətinin mərkəzinə çevrildi. Yarmarka həmçinin İkinci dünya müharibələri dövründə keçirilirdi (aparılırdı), amma onun coğrafiyası onda kəskin azaldı. 2–7 mart 1941 ildə keçirilmiş Leyptsiq yarmarkasında SSRİ, Bolqarıstan, İtaliya, Almaniya, Türkiyə, İsveçrə, İran, İspaniya, Yuqoslaviya, Rumıniya, Slovakiya, Yaponiya, həmçinin Almaniyayla işğal edilmiş Belçika, Niderlandlar, Danimarka və Norveç iştirak etdi. Bu halda yarmarkada 1941-ci il yalnız çap nəşrləri təqdim edilməmişdi . Almaniyada SSRİ-in səfirliyin üçüncü katibi Aleksandr Kapustin bildirirdi ki, ən böyük maraq sərginin adi ziyarətçiləri "xalçalara, körüklərə, şərablara, şirniyyat məmulatlarına və tütünə" göstərdilər. == Müasirlik == Yarmarkada Almaniyadan və dünyanın başqa ölkələrindən çoxsaylı naşirlər müxtəlif növün (nəsilin) ədəbiyyatını, məktəb dərsliklərini, qəzetləri və jurnalları təqdim edirlər, təqvimlər, bədii albomlar, audiokitablar.

Leipzig sərgisi (alm. Leipziger Messe‎) — dünyanın əhəmiyyətli ticarət sərgilərindən biri. == Tarixi == === Orta əsrlərdə sərginin təməli === Leypsiq şəhəri iki əhəmiyyətli ticarət, keçmiş Romanın kəsişməsində yerləşirdi, yollar: (lat. Via Regia) (Sileziyaya Reyndən) kral yolu və (lat. Via imperii) (Baltika dənizinə İtaliyadan) İmperiya yolu. Belə vəziyyət sənətlərin və ticarətin inkişafına imkan yaradırdı, xüsusilə xarici. Müasir yarmarka üçün əsas 1190-cı ildə maysenskim markqraf Ottonu qoyulmuşdu (girov qoyulmuşdu), hansı ki, yaz və payız yarmarkalarının keçirilməsinə Leypsiğin hüququnu (haqqını) təsdiq etdi. XV əsrdə, şəhərə üçüncünü keçirməyə icazə vermiş (həll etmiş) Fridrix II-in əvvəlcə Saksoniya kurfürstü — yeni il yarmarkasını, və (amma) sonra 1497-ci ildə Maksimillian I-in Müqəddəs Roma imperiyasının imperatoru, leyptsiq yarmarkalarına imperiyaların statusunu vermiş (bu status üzrə (görə) heç bir başqa şəhərə, radiusda təxminən Leypsiqdən 115 kilometr yerləşdirilmişə belə ticarətlərin keçirilməsi həll edilmirdi (icazə verilmirdi)), Leypsiqdə bu işin inkişafına imkan yaradırdılar. Bütün istiqamətlərdə ticarət əlaqələrini qaydaya salmağa icazə verən xüsusi status və əlverişli coğrafi mövqe və gələcəkdə ona imkan yaradırdılar ki, bir neçə yüzillik sonra leyptsiq yarmarkaları Avropada ən əhəmiyyətli oldu. === Sərgi keçidinə nümunə === 1895-ci ildə, ilk dəfə dünya tarixində, Leypsiqdə yarmarkaların keçirilməsi prinsipi dəyişdi, satışın yerinə yalnız nümunələri qoyulmağa başladılar, və (amma) artıq bağlanmış sazişlər üzrə (görə) mal, lazımlı miqdarda və müzakirə edilmiş keyfiyyət, bilavasitə istehsalçıdan nəqliyyatla sifarişçilərə yola düşürdü.

Paris Beynəxalq Sərgisi (fr. Exposition universelle) 1900-cü il 15 aprel - 12 noyabr tarixləri arasında Fransanın Paris şəhərində keçirilmişdir. Sərginin simvolu yeni XX əsrin gəlməsi idi. Sərgidə ən populyar ar-nuvo üslubu oldu. Yeddi ay boyunca sərgidə 50 milyondan çox insan iştirak etdi, bu rekord yalnız 1967-ci ildə Monrealda (55 milyon nəfər) təşkil olunan Dünya Sərgisi və Şanxayda keçirilən EXPO 2010-da ikinci dəfə (70 milyondan çox insan) "vuruldu". 35 ölkə ekspozisiyaları 18 tematik bölmələrdə təqdim olundu. O dövrdə Fransanın ən yaxın müttəfiqi olan Rusiya İmperiyasının iştirakı xüsusilə əhəmiyyətli idi. Sərgi 1900-cü il aprelin 15-dən 12-dək davam etdi. Sərgini 50 milyondan çox insan (o dövrdə dünya rekordu) ziyarət etdi, bu da Fransa xəzinəsinə 7 milyon frank gəlir gətirdi. Sərgiyə 76 mindən çox iştirakçı qatıldı, sərgi sahəsi 1.12 km² idi.

Filmdə Bakıdakı 68 saylı peşə-texniki təhsil məktəbində sərginin açılması, Azərbaycan KP MK-nın I katibi Heydər Əliyevin həmin sərgidə iştirak etməsi, peşə-texniki təhsil komitəsinin sədri T. Allahverdiyevin qonaqları Bakı şəhəri peşə-texniki məktəb şagirdlərinin texniki yaradıcılıq sərgisinin ekspozisiyası ilə tanış etməsi öz əksini tapmışdır.

Tererife Beynəlxalq Ticarət Sərgiləri və Konqresləri Mərkəzi (isp. Centro Internacional de Ferias y Congresos de Tenerife) və ya Tenerife sərgi sahəsi (isp. Recinto Ferial de Tenerife) — İspaniyanın Santa Kruz de Tenerife şəhərində yerləşən bina. 1996-cı ilin mayında açılmış bina ispan memarı Santiaqo Kalatrava tərəfindən tikilmişdir. Santa Kruz de Tenerife karnavalıda bu binada keçirilir.

"Azərbaycan" pavilyonu — Moskva şəhərində yerləşən Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin 1939-cu ildə tikilən 14 nömrəli pavilyonudur. Pavilyon 1964-cü ildən sonra "Hesablama texnikası" adlanırdı. Pavilyonun memarlıq dizaynı üçün arxitektorlar Sadıq Dadaşov və Mikayıl Useynov II dərəcə Stalin mükafatına layiq görülüblər. Pavilyon 1939-cu ildə memarlar Sadıq Dadaşov və Mikayıl Useynov tərəfindən inşa edilmişdi. Pavilyonun görünüşü Azərbaycan etnik motivləri ilə Stalinist memarlıqı üslubunda tərtib edilib. Binanın planı düzbucaqlıdır, divarlar mərmərlə işlənib. Binanın baş fasadı 16 metrlik iki sütunlu portal ilə ifadə olunub. Fasad azərbaycan naxışları, qızılı rənqdə üzüm ornamentləri ilə bəzədilib. Portikanın frizində Azərbaycan və Rus dillərində "Azərbaycan SSR" yazısı var idi. Fasadın memarlıq kompozisiyasının əsas elementərindən biri rəngli şüşələrlə doldurulmuş, çərçivələrin xırda həndəsi şəkilli vitraj-şəbəkələri daxil edilən pəncərələrdi.

İzmir Beynəlxalq Sərgisi qısaca İzmir Sərgisi — hər il avqust və sentyabr aylarında, İzmirin qurtuluş günü olan 9 sentyabrı içinə alacaq şəkildə təşkil edilən Türkiyənin ən köklü, ən tanınmış və ən əhatəli sərgisi. İzmirdə yerləşən Kültürparkda təşkil olunur. İzmir Beynəlxalq Sərgisinin yaranması tarixi Mustafa Kamal Paşanın 17 fevral 1923-cü ildə İzmirdə təşkil etdiyi İzmir İqtisadi Konqresinə qədər uzanır. İqtisadi Konqreslə eyni vaxtda ticarət şousu təşkil edilmiş və Osmanlı Bankının bir anbar olaraq istifadə etdiyi Hamparsumyan binası sərginin keçiriləcəyi məkan olaraq seçilmişdir. Burada əl dəzgahları və kiçik sənaye məhsulları; Isparta, Külə, Gördes, Uşak xalçaları, neft məhsulları, sabunlar, makaron və un yeməkləri, koloniyalar, halva, pambıq, ayaqqabı, mebel, dəri məhsulları, kənd təsərrüfatı alətləri, kərpic, mineral nümunələr, tütün, siqaret, şərab nümunələr, ağac növləri nümayiş olunmuşdur. İzmir İqtisadiyyat Konqres Sərgisindən sonra ilk sərgi 4 sentyabr 1927-ci ildə İzmir İncəsənət Məktəbində 9 Sentyabr Yerli Sərgi adı altında açıldı. İzmir Ticarət Palatasının təklifi və İzmir icra başçısı Kazım Dirikin qərarı ilə açılan sərgidə, 70 rəsmi qurumun, 195 yerli şirkətin və 9 ölkənin 72 şirkətinin məhsulları nümayiş etdirildi. Sərgini 80.744 nəfər ziyarət etdi. İkinci 9 sentyabr sərgisi 1928-ci ilin sentyabrında eyni binada və beynəlxalq səviyyədə reallaşdı. Sərgidə 155 xarici şirkət iştirak olmaqla 515 şirkət qatıldı.

Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi (XTNS) (1939–1959-cu illərdə — Ümumttifaq Kənd Təsərrüfatı Sərgisi (VSHV), 1959–1992-ci illərdə — Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi SSRİ Xalq Təsərrüfatı (SSRİ XTNS), 1992–2014-cü illərdə — Ümumrusiya Sərgi Mərkəzi (ÜSM)) — Moskvanın Şimal-Şərq inzibati rayonunun Ostankino rayonundakı sərgi kompleksi, şəhərin ən böyük sərgi kompleksi. Dünyanın 50 ən böyük sərgi mərkəzinə daxildir. Hər il VDNKh-ı 30 milyon qonaq ziyarət edir. 1 avqust 2019-cu il tarixində sərgi 80 illik yubileyini qeyd etdi. Coğrafi olaraq, XTNS Ostankino Parkı və Baş Nəbatat Bağı ilə birləşdirildi (2014-cü ildən), onların ümumi sahəsi demək olar ki, 700 hektardır: 240,2 hektar — XTNS sahəsi, 75,6 hektar — ərazi ​Ostankino Parkı, 361 hektar — QBS sahəsi, 9,5 hektar — "Fəhlə və Kolxozçu Qadın" muzey və sərgi mərkəzi və Əsas Girişin qarşısındakı ərazi. Sərginin ərazisində bir çox memarlıq şah əsərləri mövcuddur — XTNS-ın 49 obyekti mədəni irs abidəsi kimi tanınır. Sovet dövründə yaradılmış onlar sovet dövrünün abidəsidir, müxtəlif dövrlərdə üstünlük təşkil edən memarlıq cərəyanlarının nümunəsidir. VDNX-nin ən diqqətçəkən abidələri arasında heykəltaraş Vera Muxina və memar Boris İofanın "Fəhlə və kolxozçu qızı" abidəsi, "SSRİ xalqlarının dostluğu" fəvvarələri və "Daş çiçək" mövcuddur. 1934-cü ildə ölkə rəhbərliyində Sovet hakimiyyətinin 20 illiyi üçün kənd təsərrüfatında aparılan kollektivləşdirmənin müsbət cəhətlərini əks etdirən yubiley sərgisi təşkil etmək fikri var idi. Kənd təsərrüfatı sərgisinin elanı 1935-ci il fevralın 11–17-də Moskvada keçirilən kolxozçu-şok işçilərinin II Ümumittifaq Qurultayında verilmişdir.

Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi (XTNS) (1939–1959-cu illərdə — Ümumttifaq Kənd Təsərrüfatı Sərgisi (VSHV), 1959–1992-ci illərdə — Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi SSRİ Xalq Təsərrüfatı (SSRİ XTNS), 1992–2014-cü illərdə — Ümumrusiya Sərgi Mərkəzi (ÜSM)) — Moskvanın Şimal-Şərq inzibati rayonunun Ostankino rayonundakı sərgi kompleksi, şəhərin ən böyük sərgi kompleksi. Dünyanın 50 ən böyük sərgi mərkəzinə daxildir. Hər il VDNKh-ı 30 milyon qonaq ziyarət edir. 1 avqust 2019-cu il tarixində sərgi 80 illik yubileyini qeyd etdi. Coğrafi olaraq, XTNS Ostankino Parkı və Baş Nəbatat Bağı ilə birləşdirildi (2014-cü ildən), onların ümumi sahəsi demək olar ki, 700 hektardır: 240,2 hektar — XTNS sahəsi, 75,6 hektar — ərazi ​Ostankino Parkı, 361 hektar — QBS sahəsi, 9,5 hektar — "Fəhlə və Kolxozçu Qadın" muzey və sərgi mərkəzi və Əsas Girişin qarşısındakı ərazi. Sərginin ərazisində bir çox memarlıq şah əsərləri mövcuddur — XTNS-ın 49 obyekti mədəni irs abidəsi kimi tanınır. Sovet dövründə yaradılmış onlar sovet dövrünün abidəsidir, müxtəlif dövrlərdə üstünlük təşkil edən memarlıq cərəyanlarının nümunəsidir. VDNX-nin ən diqqətçəkən abidələri arasında heykəltaraş Vera Muxina və memar Boris İofanın "Fəhlə və kolxozçu qızı" abidəsi, "SSRİ xalqlarının dostluğu" fəvvarələri və "Daş çiçək" mövcuddur. 1934-cü ildə ölkə rəhbərliyində Sovet hakimiyyətinin 20 illiyi üçün kənd təsərrüfatında aparılan kollektivləşdirmənin müsbət cəhətlərini əks etdirən yubiley sərgisi təşkil etmək fikri var idi. Kənd təsərrüfatı sərgisinin elanı 1935-ci il fevralın 11–17-də Moskvada keçirilən kolxozçu-şok işçilərinin II Ümumittifaq Qurultayında verilmişdir.

"Silah və Təhlükəsizlik" sərgisi (ukr. Міжнародна спеціалізована виставка "Зброя та безпека", "Zbroya ta Bezpeka") — hər il keçirilən silah və hərbi texnikaların ticarəti sərgisi. Ukrayna Nazirlər Kabinetinin himayəsi altında Ukraynanın paytaxtı Kiyevdə keçirilir. Nazirlər Kabinetinin 2004-cü il qərarına əsasən ilk sərgi 2004-cü ilin sentyabr ayında keçirilmişdir. == Tarixi == 2018-ci ildəki sərgi iştirakçılarına 456 Ukrayna və 17 ölkədən gəlmiş olan 47 xarici iştirakçı daxil idi. Polşa, Türkiyə və Çexiya ilk dəfə olaraq 2018-ci ildə bu sərgidə stendləri ilə çıxış etmişdirlər. 2019-cu ildəki sərgi iştirakçılarına 320-dən çox Ukrayna və 16 ölkədən gəlmiş olan 48 xarici iştirakçı daxil idi. 2020-ci ilin sərgisi COVID-19 karantini ilə əlaqədar olaraq 2021-ci ilin iyun ayına qədər təxirə salınmışdır. 2023-cü ildə sərgi Rusiya-Ukrayna müharibəsinə görə keçirilməmiş və 29 sentyabr 2023-cü ildə Kiyevdə keçirilən bir günlük Beynəlxalq Müdafiə Sənayesi Forumu konfrans ilə əvəz olunmuşdur.

Saloniki Beynəlxalq Sərgisi (yun. Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, Rom: Diethnis Ekthesi Thessalonikis; qısaca: TIF (ΔΕΘ)), Yunanıstanın ikinci ən böyük şəhəri olan Salonikidə hər il keçirilən beynəlxalq sərgi tədbiridir. 1926-cı ildən bəri hər il sentyabrın ilk həftəsində keçirilir və açılışı ənənəvi olaraq Yunanıstan baş nazirinin bir sıra bəyanatları ilə qeyd olunur. Sərgi İkinci dünya müharibəsindən bu yana ilk dəfə olaraq COVID-19 pandemiyası səbəbi ilə 2020-ci ildə ləğv edilmişdir. Saloniki Beynəlxalq Sərgisi Salonikinin mərkəzindəki YMC Meydanında yerləşən TIF HELEXPO Beynəlxalq Sərgi və Konqres Mərkəzi tərəfindən təşkil edilən tədbirdir. Bu sərgilər Yunanıstanın ən mühüm sərgi təşkilatı agentliyi olan TIF HELEXPO tərəfindən təşkil edilir. TIF HELEXPO sərgi mərkəzini idarə edir və onun sahibidir. Saloniki Beynəlxalq Sərgisi Avropa standartlarına müvafiq gələn sərgi sahələrinə malik olub, il boyu ticarət və istehlak sərgilərinə ev sahibliyi edən əhəmiyyətli bir təşkilatdır. TIF HELEXPO Sərgi Mərkəzinin ümumi sahəsi 180.000 kvadratmetrdir. Bunun 62.000 kvadratmetri qapalı sərgi sahələrindən ibarətdir və funksional olaraq dizayn edilmiş və bir-biri ilə əlaqədar olan 17 pavilyondan ibarətdir.

Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi (XTNS) (1939–1959-cu illərdə — Ümumttifaq Kənd Təsərrüfatı Sərgisi (VSHV), 1959–1992-ci illərdə — Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi SSRİ Xalq Təsərrüfatı (SSRİ XTNS), 1992–2014-cü illərdə — Ümumrusiya Sərgi Mərkəzi (ÜSM)) — Moskvanın Şimal-Şərq inzibati rayonunun Ostankino rayonundakı sərgi kompleksi, şəhərin ən böyük sərgi kompleksi. Dünyanın 50 ən böyük sərgi mərkəzinə daxildir. Hər il VDNKh-ı 30 milyon qonaq ziyarət edir. 1 avqust 2019-cu il tarixində sərgi 80 illik yubileyini qeyd etdi. Coğrafi olaraq, XTNS Ostankino Parkı və Baş Nəbatat Bağı ilə birləşdirildi (2014-cü ildən), onların ümumi sahəsi demək olar ki, 700 hektardır: 240,2 hektar — XTNS sahəsi, 75,6 hektar — ərazi ​Ostankino Parkı, 361 hektar — QBS sahəsi, 9,5 hektar — "Fəhlə və Kolxozçu Qadın" muzey və sərgi mərkəzi və Əsas Girişin qarşısındakı ərazi. Sərginin ərazisində bir çox memarlıq şah əsərləri mövcuddur — XTNS-ın 49 obyekti mədəni irs abidəsi kimi tanınır. Sovet dövründə yaradılmış onlar sovet dövrünün abidəsidir, müxtəlif dövrlərdə üstünlük təşkil edən memarlıq cərəyanlarının nümunəsidir. VDNX-nin ən diqqətçəkən abidələri arasında heykəltaraş Vera Muxina və memar Boris İofanın "Fəhlə və kolxozçu qızı" abidəsi, "SSRİ xalqlarının dostluğu" fəvvarələri və "Daş çiçək" mövcuddur. 1934-cü ildə ölkə rəhbərliyində Sovet hakimiyyətinin 20 illiyi üçün kənd təsərrüfatında aparılan kollektivləşdirmənin müsbət cəhətlərini əks etdirən yubiley sərgisi təşkil etmək fikri var idi. Kənd təsərrüfatı sərgisinin elanı 1935-ci il fevralın 11–17-də Moskvada keçirilən kolxozçu-şok işçilərinin II Ümumittifaq Qurultayında verilmişdir.

Ümumdünya sərgisi (fr. Exposition universelle) — 1900-cü il 15 aprel — 12 noyabr tarixlərində Parisdə keçirilmiş beynəlxalq sərgi. Sərginin simvolu yeni XX əsrin gəlməsi idi. Sərgidə ən populyar ar-nuvo üslubu oldu. Yeddi ay boyunca sərgidə 50 milyondan çox insan iştirak etdi, bu rekord yalnız 1967-ci ildə Monrealda (55 milyon nəfər) təşkil olunan Dünya Sərgisi və Şanxayda keçirilən EXPO 2010-da ikinci dəfə (70 milyondan çox insan) "qırıldı". Sərgidə 35 ölkənin ekspozisiyası 18 tematik bölmədə təqdim olundu. O dövrdə Fransanın ən yaxın müttəfiqi olan Rusiya İmperiyasının iştirakı xüsusilə əhəmiyyətli idi. == Sərgi == Sərgi 1900-cü il aprelin 15-indən noyabrın 12-sinədək davam etdi. Sərgini 50 milyondan çox insan (o dövrdə dünya rekordu) ziyarət etdi, bu da Fransa xəzinəsinə 7 milyon frank gəlir gətirdi. Sərgiyə 76 mindən çox iştirakçı qatıldı, sərgi sahəsi 1.12 km² idi.

Şarja Beynəlxalq Kitab Sərgisi (SIBF) (ərəb. معرض الشارقة الدولي للكتاب‎)— Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Şarja şəhərində hər il keçirilən 11 günlük beynəlxalq kitab sərgisi. Sərgi dünyanın ən böyük kitab yarmarkalarından biridir və sərginin fəaliyyətinə 400-dən çox ədəbi, mədəni tədbirlər daxildir. Sərgi ilk dəfə 1982-ci ildə BƏƏ Ali Şurasının üzvü və Şarja əmirliyinin rəhbəri Şeyx Sultan Bin Məhəmməd əl-Qasiminin təklifi və himayəsi altında təşkil edilib. == Haqqında == Yarmarka 1982-ci ildə açılanda az sayda nəşriyyatı əhatə edirdi və kitabları Şeyx Sultan Əl-Qasimi şəxsən özü satın almışdı. Kitab sərgisi müxtəlif mənşəli insanlar üçün sevimli müəllifləri ilə görüşmək, sevimli kitablarını almaq və naşirlər, kitabxanaçılar, ədəbi agentlər, rəssamlar və müəllimlərlə əlaqə qurmaq üçün bir platforma rolunu oynayır. == Təşkil edilməsi == Şarja Beynəlxalq Kitab Sərgisi (SIBF) hər il kitabşünaslıq, kitabxana işi, nəşriyyat və bununla bağlı müxtəlif maraqları olan şəxslərə xidmət göstərən bir sıra müxtəlif tədbirlərə ev sahibliyi edir, bu tədbirlərə aşağıdakılar daxildir: === Kitab imzaları === Hər il kitab sərgisində bir sıra kitab imza mərasimləri keçirilir. 2023-cü ildə "Kitablardan danışırıq" mövzusu altında keçirilən yarmarka dünyanın hər yerindən 600-ə yaxın müəllifi yeni kitablarını imzalamaq üçün toplayıb. === Panel müzakirələri === Kitab sərgisi hər il bir sıra panel müzakirələrinə ev sahibliyi edir, müxtəlif sahələrdən geniş məruzəçiləri cəlb edir və bir çox fərqli mövzuları əhatə edir. === Təlim və seminarlar === İncəsənət və yaradıcılığa diqqət yetirən kitab sərgisi hər il bir sıra yaradıcılıq seminarları təşkil edir.

Bakı Beynəlxalq Kitab Sərgisi (ing. Baku International Book Fair) və ya Bakı Kitab Yarmarkası – hər ilin payızında Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində keçirilən beynəlxalq kitab sərgisi. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə baş tutur. İndiyə kimi 8 dəfə keçirilib. COVID-19 pandemiyasından əvvəl hər iki ildən bir keçirilsə də, 2021-ci ildə hər il keçirilməsi qərara alınmışdır. == Məqsəd == Kitab sərgisinin məqsədi kitab və mütaliəni təbliğ edib populyarlaşdırmaq, ziyarətçiləri həm Azərbaycan, həm də xarici nəşriyyatların məhsulları ilə tanış etmək, nəşriyyat işini dəstəkləmək, nəşriyyatları əməkdaşlıq üçün kitab mağazaları ilə tanış etmək, rəqəmsal dövrdə kitab biznesinin inkişafı ilə bağlı təcrübə və fikir mübadiləsini həyata keçirməkdir. == Tədbirlər == I Bakı Kitab Sərgisi 10-12 sentyabr 2009-cu ildə Muzey Mərkəzində təşkil olunmuşdur. Tədbirdə 60 yerli, 30 xarici nümayəndə iştirak etmişdir. II Bakı Kitab Sərgisi 28-30 sentyabr 2011-ci ildə Bakı İdman Sarayında keçirilmişdir. Sərgidə 100-dən çox yerli, 20-dən çox xarici nəşriyyat iştirak etmişdir.

Jurnal (fr. journal — gündəlik, gün qeyd etmək, fr. jour — gün sözündən) — kütləvi informasiya vasitəsi olub, çoxsəhifəli dövri nəşr, yüksək poliqrafik səviyyəsi ilə fərqlənən, mətbuatda reklam vasitələindən biri. Jurnallar əsasən gündəlik baş verən və tez-tez dəyişən hadisələrin işaqılandırılması ilə məşğul olmurlar. Onlar həftə, ay kimi müəyyən bir dövrü əhatə edən zaman ərzində baş vermiş hadisələri dərindən təhlil edirlər. Jurnallar uzun müddətli istifadə üçün nəzərdə tutulur, bu səbəbdən də onlar daha qalın cildə malik olur və daha keyfiyyətli kağızda çap edilir. Jurnallar təyinatına görə fərqlənirlər: elmi jurnallar və populyar jurnallar. == Azərbaycanda jurnal növləri == === Elmi jurnal === Elmi-tədqiqat işlərinin nəticələrinin nəşr olunmasında və elmi ictimaiyyətə çatdırılmasında, eləcə də yeni metodikaların və pedaqoji texnologiyaların yayılmasında təhsil və elm sistemində fəaliyyət göstərən elmi və elmi-metodik nəşr. Azərbaycanda elmi jurnallar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Rəyasət Heyətinin qərarı ilə dərc olunur. === Populyar jurnal === Bu gün (2008) Azərbaycanda 500-dən çox qəzet və bir neçə jurnal nəşr olunur və bu mətbuat orqanlarında çoxsaylı jurnalist ordusu fəaliyyət göstərir.

Vətəni Amerikanın Kaliforniya, Arizona ştatları və Meksikadır. Hündürlüyü 20 m-ə çatan konusvarı və ya enli piramida formalı, yumurtavarı və dağınıq, sıxçətirli həmişəyaşıl dekorativ ağacdır. Gövdənin qabığı nazik olub, dörd-üzvlüdür, göyümtül və ya yaşılımtıl rəngdədir. Yarpaqları pulcuqvarı olub, mavi və ya gümüşü-yaşıl, ucları sivriləşmiş, arxa tərəfində boylama şırımı yerləşir. Budaqları gövdədən düzbucaq altında ayrılır. Kiçik girdə qozaları yumurtaşəkilli, uzunluqları 20–25 mm, rəngi qırmızı-qəhvəyidir, 6-8 ədəd pulcuğu vardır, qısa və yoğun ayaqcıqlar üzərində, topa halında yerləşir. Toxumları xırda, uzunsov, qırmızımtıl-qəhvəyi rəngli, qalın qanadlıdır, qozalar açıldıqdan sonra tökülür. Torpağa az tələbkar, quraqlığadavamlı, istisevəndir. Toxumla və qələmlə çoxalır. Arizona sərvinə istənilən formanı vermək olur.

Bayram (fars. بايرام‎) — 2007-ci ilin mart ayından İranın Zəncan şəhərində Azərbaycan və fars dillərində yayınlanan müstəqil ədəbi-kulturoloji dərgi. == Ümumi məlumat == "Bayram" dərgisinin ilk sayı 2007-ci ilin mart ayında İranın (Güney Azərbaycan) Zəncan şəhərində nəşr olunub. Dərgi ölkənin şimal-qərbində yayılan ədəbi-kulturoloji təmayüllü mətbuat orqanıdır. Türkcə və farsca yayınlanan dərgi, İran mətbuatı sahəsində milli mahiyyət daşımaqla Zəncanda öz fəaliyyətini davam etdirir. Jurnal iki dillidir, A4 formatında yayınlanır. Bütün yazılar həm Azərbaycan, yaxud İstanbul türkcəsi, həm də farsca dərc olunur. Dərginin nəşr dövriyyəsi aylıq, ümumi həcmi 40 səhifədir. İndiyədək dərginin 80-dən artıq sayı işıq üzü görüb. Ancaq aylıq nəşrlərlə yanaşı, dərginin müxtəlif mövzulara aid ondan artıq özəl sayı da yayınlanıb.

E-dərgi – İnternetdə, yaxud başqa onlayn xidmətdə yerləşdirilmiş və çox zaman havayı olan nəşr məhsuludur. E-dərgi müstəqil nəşr, həmçinin çap dərgisinin onlayn-versiyası ola bilər. Məqalələr , bir qayda olaraq, müntəzəm: hər həftə və ya hər ay dərc edilirlər və bununla da bloqlara oxşayırlar. Lakin əsas səhifədə adətən məqalələrin tam mətni yox, ancaq mövzuların başlıqları verilir. Adətən müəyyən mövzu seçilir: iqtisadiyyat, biznes, tikinti, dizayn, dekor, floristika, ev və ailə, sağlımlıq, elm, kənd təsərrüfatı və s. E-dərgilər veb-saytlarda mövcud olmaqla yanaşı elektron ünvanlar və CD-disklər vasitəsilə göndərilə bilər. Bəzi nəşrlər müəyyən vaxt keçdikdə məqalələri CD-disklər yazıb ənənəvi poçt vasitəsilə göndərirlər. Hesab olunur ki, ilk belə jurnal Cult of the Dead Cow xakerlar təşkilatı tərəfindən buraxılmışdır. Onlar tərəfindən 1984-cü ildən buraxılan jurnal hal-hazırdada nəçr olunur. 1985-ci ildə tanınmış jurnal Phrack yarınmışdır.

Krım, Qafqaz ın Qara dəniz sahillərində və Mərkəzi Çində təbii halda bitən dekorativ ağacdır. Himalayda və Qərbi Çində dəniz səviyyəsindən 3000 m hündürlükdə meşələr əmələ gətirir. Hündürlüyü 25 m-ə qədər olan piramidal formaya, geniş çətirə, sallaq budaqlar malikdir. Yarpaqları pulcuqvarı, tünd-yaşıl rəngdə, parlaqdır, alt tərəfində qatran vəzisi vardır. Qozaları uzunsov-kürəşəkillidir, topa-topa və ya tək-tək yerləşir, uzunluğu 20 mm-ə qədərdir. Oduncağı ətirlidir, tikinti işlərində istifadə edilir. Azərbaycanda bağ və parklarda rast gəlinir. Abşeron da boz-qonur, karbonatlı torpaqlarda. Quru səhra iqlimli şəraitdə zəif böyüyür. İynəyarpaqlarından və zoğlarından alınan efir yağından çox qədimdən bronxların və ağciyər xəstəliklərinin müalicəsi üçün istifadə edirdilər.

Kərkük — İraq Türkman Ədəbiyyatçılar Birliyi tərəfindən ərəb və türk dillərində nəşr edilən dərgi. == Haqqında == İraq Türkman Ədəbiyyatçılar Birliyi tərəfindən nəşr edilən "Kərkük"ün 2003-cü ildə Kərkükdə ilk sayı ərəb və türk dillərində oxuculara təqdim edildi. İlk başda ədəbiyyat nümayəndəsi Mövlud Taha Qayaçının baş yazarlığı ilə yayımlanmış "Kərkük" daha sonra demokratiyanın nəticəsi kimi Kahtan Hörmüzlünün baş yazarlığı ilə fəaliyyətinə davam etdi. Baş redaktor Aydın Kərkük və yazı işləri katibi Həsən Kevsər, Türkiyə üzrə təmsilçisi isə Şəmsəddin Kuzəçi seçilib. Daha çox ədəbi mövzuların yer aldığı "Kərkük" 15 gündə bir çap edilərək 2005-ci ilin aprelində 8 səhifə olmaqla, 15 sayı nəşr edilib. 2006-cı ildən isə qəzet dərgiyə çevrilib.

Vətəni Meksikanın dağlıq bölgələridir, burada 300 ilə kimi yaşayır. Hündürlüyü 30 m-ə çatan, piramidal-konusvarı çətirə malik ağacdır. Gövdəsi düz, qabığı qəhvəyi-qırmızımtıl rəngdə olub, pulcuqlar şəklində qopur. Zoğları nazik, göyümtül-yaşıl, uzunsov və sallaqdır. İynəyarpaqları bozumtul-yaşıl xırda, pulcuqvarıdır, uzunluğu 1,5–2 mm-dir, ucları sivriləşmiş və zoğlardan aralı dayanmışdır. Qozaları çoxsaylı, şarşəkilli, uzunluğu 1,5 sm-dir, rəngləri əvvəlcə mavi-yaşıl olur, sonra isə qonurlaşır, toxumları qanadcıqlıdır. Tezböyüyən, quraqlığı pis keçirən, soyuğa, qaza, tüstüyə davamlı, qüvvətli kök sisteminə malik, torpağa az tələbkar bitkidir. Toxumla çoxaldılan dekorativ ağacdır. Uzunömürlüdür, mədəni şəraitdə 1600-cü ildən becərilir. Sıra, qrup və tək əkinlərdə gözəl görünür.

"Qardaşlıq" (dərgi) — 1961-ci ildə Bağdad şəhərində çap edilmiş dərgi. 1961-ci ildə Bağdad şəhərində çap edilmiş dərgidir. İlk sayı həmin 1961-ci ilin may ayında çap edilmişdir. Dərginin məsul rəhbəri və baş yazarı vəkil Məhəmməd Hac İzzət, katibi Həbib Hörmüzlüdür. Üç ildən sonra dərginin baş yazarı Abdulqadir Süleyman və yenidən Məhəmməd Hac İzzət olub. Dərginin fəaliyyətinin 16-cı ilində 19-cu sayında məsul baş yazar Cəlal Taha Abdulqadir, katibi Dr.Fazil Mehdi Bayat, əməkdaşlıq edən qələm sahibləri Hilmi Osman Məhəmməd, Xəlil Əhməd Əl Huseyni, Adnan Sadullah olub. 2003-cü ilə qədər fasilələrlə olsa da nəşr edilən dərgi Türkman Qardaşlıq Ocağının mətbu orqanı olaraq Səddam rejimindən sonra da fəaliyyətini davam etdirib. Dərginin son sayı 2007-ci ilin oktyabrında Bağdadda çap edilib.

Vətəni Kaliforniyadır. 12–15 m hündürlükdə, geniş çətirli ağacdır. Açıq-yaşıl budaqlı və tünd-yaşıl rəngli pulcuğa oxşar yarpaqlara malikdir. Yarpaqlarını sürtüb əzdikdə kamfora iyi verir. Qozaları yoğun ayaqcıqlar üzərində yerləşir, kürəşəkilli, parlaq-qəhvəyi rəngdədir. Yaxşı böyüyür, kölgəyədavamlıdır, torpağa tələbkar deyil. Yazda və yayda düzünə düşən günəş şüalarından qorunmalıdır, qışda işıqlı yerdə yetişdirmək olar. May ayından avqust ayına qədər bitki bol suvarılmalıdır. Oktyabr ayından aprel ayına qədər hava şəraitindən asılı olaraq suvarılma dayandırılmalıdır. Mart ayından sentyabr ayına qədər 14 gündən bir, qışda isə ayda bir dəfə gübrə verilir.

Su sərfi — axının canlı en kəsim sahəsindən bir saniyədə keçən suyun həcminə sərf deyilir. Su sərfi aşağıdakı düsturla hesablanır: Q = W ⋅ V m 3 / s a n {\displaystyle Q=W\cdot V{m}^{3}/san} (Q-su sərfi, W- en kəsiyi , V- suyun sürəti) Böyük sərflər adətən m 3 / s a n {\displaystyle {m}^{3}/san} , kiçik sərflər isə l / s a n {\displaystyle {l}/san} ilə ölçülür. Sərf axının əsas səciyyəvi elementlərindən biri hesab edilir. Müxtəlif hidrotexniki qurğuların, suvarma kanallarının layihələndirilməsində sərf məlumatlarından geniş istifadə olunur. Suvarma sistemləri üzrə su tələbatı qrafikləri, kanallar arasında su bölgüsü, təsərrüfatların suvarma və su dövriyyəsi planlarında sərf əsas göstərici kimi qəbul olunur. Sərf haqqında olan ölçmə məlumatlarına əsasən onun bir sıra hesabat göstəriciləri təyin edilir. Bu səciyyəvi göstəricilərə orta gündəlik, orta aylıq, orta illik, orta və ekstremal çoxillik sərflər daxildir. Bunlarla yanaşı, çayın daşqın, gursulu, azsulu fazalarına xas olan maksimal və minimal sərf göstəriciləri də təyin olunur. Axımı səciyyələndirən əsas göstəricilərdən biri də onun həcmidir. İstənilən vaxt üçün axımın həcmini sərf məlumatları əsasında müəyyən edilə bilər.

Muğan Daşı (Səngi Muğan) — Xəzər dənizində, Bakı arxipelaqında Azərbaycana məxsus ada. Dilimizdə Səngi Muğan (farsca səngi daş deməkdir, Muğan isə toponimdir. Farsca ada Səngi Müzəffər, rusca Svinoy adlandırılıb. Sahildən 16 km aralıda yerləşir. Ümumi uzunluğu 1,1 km, eni 0,9 km təşkil edir. Ən hündür yeri 21,7 m-dir. Cənub hissəsində Buxta yerləşir. Sahəsi 0.5 km² təşkil edir. Svinoy (свиной) adının donuzla heç bir əlaqəsi yoxdur. Svinoy yəni günahkar quldurların məskəni.

Sərdi (fars. سردي‎) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 57 nəfər yaşayır (12 ailə).

Sərgiz (fars. سرگيز‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Üşnəviyyə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 448 nəfər yaşayır (75 ailə).

"Türkmaneli" (dərgi) — türk dilində nəşr olunmuş siyasi qəzet. "Türkmaneli" dərgisi İraq Türkman Cəbhəsinin İnformasiya Dairəsi tərəfindən üç ayda bir türk dilində işıq üzü görmüş siyasi və mədəni mövzuları əhatə edən dərgidir. Dərginin 2003-cü ildən sonra nəşri dayandırılıb. 2007-ci ildə isə yeni bir heyətlə təkrar fəaliyyətə başlayıb.

İraq (dərgi) — Bağdadda işıq üzü görmüş dərgi. İraq dərgisi 1963-cü il mayın 1-i işıq üzü görmüşdür. Qırx səhifəlik nəşr olsa da, ancaq bir sayı çap edilmişdir. Ramazandan sonra bu dərgi dövlətin ilk rəsmi bəyanatını çap etmiş, qurulmuş ilk nazirlər kabinetinin üzvlərinin foto və tərcümeyi hallarını nəşr etmişdi. Dərgi ancaq türkmən dilində Bağdadda işıq üzü görüb.

Səri-Pul vilayəti, Sər-i-pul və ya Səripul (fars. سرپل‎, puşt. سرپل) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri. Vilayətin sahəsi 15.999 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata görə əhalisi 505.4 min nəfər, inzibati mərkəzi Səri-Pul şəhəridir. Əhalisinin etnik tərkibi əsasən özbəklərdən, puştunlardan və həzaralardan, həmçinin az sayda ərəblərdən və taciklərdən ibarətdir. Özbəklər vilayətin ən böyük etnik qrupu olub bütün rayonlarda məskunlaşıblar. Vilayət əhalisinin 56%-i dəricə, 19%-i (149 kəndin əhalisi) özbəkcə danışır. Vilayət inzibati cəhətdən Balxab, Kohistanat, Səngçaraq, Sazma Qala, Sər-i Pul və Səyyad rayonlarına ayrılır.

Səri-Pul vilayəti, Sər-i-pul və ya Səripul (fars. سرپل‎, puşt. سرپل) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri. Vilayətin sahəsi 15.999 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata görə əhalisi 505.4 min nəfər, inzibati mərkəzi Səri-Pul şəhəridir. Əhalisinin etnik tərkibi əsasən özbəklərdən, puştunlardan və həzaralardan, həmçinin az sayda ərəblərdən və taciklərdən ibarətdir. Özbəklər vilayətin ən böyük etnik qrupu olub bütün rayonlarda məskunlaşıblar. Vilayət əhalisinin 56%-i dəricə, 19%-i (149 kəndin əhalisi) özbəkcə danışır. Vilayət inzibati cəhətdən Balxab, Kohistanat, Səngçaraq, Sazma Qala, Sər-i Pul və Səyyad rayonlarına ayrılır.

Şərqi — çox vaxt dörd misradan ibarət olub mahnı kimi bəstələnən və oxunan mənzum janr. Şərqidə bəndin ikinci misrası əsər boyu bəndin dördüncü misrasında təkrar edilib təkrir əmələ gətirir. Lakin bu üsula uyğun gəlməyən şərqilər də vardır.

Fənni-Sərfi-Türki və ya Fənni-Sərfü nəhvi-Türki (Türk dilinin qrammatikası ya da Türk fənninin sərfi) — Mirzə Məhəmməd Əfşarın o zamanlar Türk dili adlandırılan Azərbaycan dilinin qrammatikası üzrə bir dərslikdir. Bu əsər təxminən 19-cu əsrin ikinci yarısında Azərbaycan dili qrammatikasına aid azərbaycanca yazılmış ilk əsərlərdən biri kimi öz zamanı üçün ən mükəmməl bir qrammatika dərsliyi olmuşdu. Əsər dilçi-mütəxəssislər, Azərbaycan dilinin tədrisi tarixi ilə məşğul olan tədqiqatçılar və geniş oxucu kütləsi üçün faydalı mənbədir. == Quruluş == Girişdə M. Əfşarın Fənni-sərfü nəhvi-türki əsərinə qədər olan dövrdə və daha geniş şəkildə XIX əsrdə Türk (Azərbaycan) dilçiliyinin tarixinə ümumi bir nəzər yetirilir, Türk (Azərbaycan) dilçilik elminin formalaşmasına təsir edən müxtəlif amillər araşdırılır, ayrı-ayrı dilçilik kateqoriyala-rının inkişafı ilə bağlı qısa xülasələr şəklində icmal verilir. İkinci bölümdə həmçinin ayrı-ayrı morfoloji və sintaktik kateqoriyalar araşdırılmış, bu kateqoriya-ların izahında ənənəvi ərəb dilçiliyi və Avropa dilçiliyindən irəli gələn prinsiplərin nisbəti məsələsi aydınlaşdırılmış, müasir dilçiliyimizdə bu problemlərlə bağlı fərqli elmi görüşlərin şərhinə yer verilmişdi.

Şərq boğazı (rus. Восточный пролив(Восточно Сибирское Море ) - Lısov və Leonteva adalarını Cetrexstolovoqo adasından ayırır. Şimal Buzlu okeanına daxil olan Şərqi Sibir dənizinin cənubunda yerləşir. Boğazın eni 20 km , dərinliyi 9 - 12 metr təşkil edir. Boğaz inzibati cəhətdən Rusiya Federasiyasının Yakutiya muxtar respublikasının Nijnekolıma rayonuna daxildir. Boğaz Medvedjıy arxipelaqına daxil olan adaları ayırır.

"Sevgi, sevgi, sevgi" (ing. Love Love Love) — Rejissor Babbara Subxaşanın öz ssenarisi əsasında çəkdiyi və 4 avqust 1989-cu ildə ekranlara çıxan filmdir. Gənc Amit sadə taksi sürücüsünün oğlu olsa da ədalətli, qoçaq, cəsarətli, dürüst, səmimi və mehriban oğlandır. O, olduqca nüfuzlu bir kollecdə təhsil alır, elm onun üçün çox maraqlıdır. Kollecdə Amit ilə birlikdə gözəl bir qız da oxuyur. Bu, hörmətli biznesmenin qızı Rimadır. Amit və Rima bir-birlərini sevirlər. Rimanı mafiya başçısının oğulu Viki də sevir. O, bu iki gəncə mane olur. Viki hamının gözü qarşısında Amitin velosipedini sındırır.

Hüseyn Şərqi Soytürk — Zəncan Universitetinin professorudur. İranda Azərbaycan və fars dillərində nəşr olunan "Xudafərin" jurnalının təsisçisi və baş redaktoru == Həyatı == Azərbaycanda nəşr olunan "Güney Azərbaycan türkologiyası" (2013), "Güney Azərbaycan dramaturgiyası" (2014), eləcə də Cənubi Azərbaycanda nəşr olunan "Azərbaycan ədəbi dil tarixi" (1997), "Azərbaycan ədəbiyyat tarixi" (1997), "Məsihi divanı" (Tehran), "Əski türk kitabları" (Ərdəbil), "Müsəlman-Türk dünyası", "Ədəbi örnəklər" (Tehran) kitabları bunlardan bir neçəsidir. Hüseyn Soytürk Misirin "Xədiviyyə" kitabxanasında saxlanılan, Nizaminin əlyazması şəklində olan anadilli şeirlərini 2006-cı ildə Azərbaycanın "Nurlar" nəşriyyatında nəşr etdirmişdir. Bu şeirlər İranda da nəşr edilmişdir. Nədənsə, Azərbaycanda bu kitab böyük sensasiyaya səbəb olmuş, ancaq diqqətdən yayınmışdır. Görünür, gələcək tədqiqatçılar bu nadir tapıntıya bir daha müraciət etməli olacaqlar. İndiyə qədər İranda onlarla kitab nəşrinə imza atan Hüseyn Soytürk Azərbaycan tarixi və mədəniyyəti ilə bağlı bir çox əsərləri, o cümlədən prof. Cəmil Həsənlinin "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti" kitabını fars dilinə tərcümə edib nəşr etdirmişdir. == Əsərləri == Divani-Nizami (Gəncəli) : qəsidələr-qəzəllər: Xədiviyyə nüsxəsi - Tehran nəşri əsasında / tərt.: Eloğlu, H.Ş Soytürk. - Bakı : Nurlar NPM, 2006.

Nijniye Serqi — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Sverdlovsk vilayətinə daxildir.

Şərqi Qazaxıstan (qaz. Шығыс Қазақстан) — müasir Qazaxıstan Respublikasının, keçmişdə isə Qazaxıstan SSR-in tərkibində iqtisadi region. 1997-ci il islahatından sonra o, böyümüş Şərqi Qazaxıstan vilayətindən ibarətdir. Bundan əvvəl isə onun tərkibində ləğv olunmuş Semipalatinsk vilayəti də var idi. Şimalda Rusiya, şərqdə isə Çin ilə həmsərhəddir. Şərqi Qazaxıstan orta juz qazaxlarının yaşadıqları ərazidir. Şərqi Qazaxıstan 1932-1933-cü illərdəki aclıqdan ən çox zülm çəkən region idi. Orada yaşayan qazaxların sayı 64,5% azalmışdı.

Şərqi Qüds və ya Şərqi Yerusəlim (Ərəbcə : Ərəbcə : القدس الشرقية , Əl-Qudlar Ash-Sharqiya ; İbrani , Mizraḥ Yerushalayim) , Qərb sektorundan fərqli olaraq 1948 Ərəb-İsrail müharibəsi əsnasında İordaniya tərəfindən işğal edilmiş Yerusəlimin sektorudur şəhərin, İsrail tərəfindən işğal edilmiş Qərbi Qüds . 1967-ci il Ərəb-İsrail müharibəsindən bəri Şərqi Qüds beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən İsrail tərəfindən işğal edilmiş hesab olunur . Bu əraziyə Qüdsün Köhnə Şəhəri və İudaizm , Xristianlıq və İslamın ən müqəddəs yerlərindən bəziləri , məsələn, Məbəd dağı , Qərb divarı , əl-Əqsa məscidi , Qaya günbəzi və Müqəddəs Qəbiristanlıq Kilsəsi daxildir. eləcə də bir sıra qonşu məhəllələr. İsrail və Fələstin tərifləri fərqlidir. Fələstinin rəsmi mövqeyi 1949-cu il atəşkəs sazişlərinə əsaslanır, İsrailin mövqeyi isə əsasən Qüdsün mövcud bələdiyyə sərhədlərinə əsaslanır. Bunlar 1967-ci ilin İyun Altı Günlük Müharibədən bəri İsrail bələdiyyə orqanlarının qərar verdiyi bir sıra inzibati genişlənmələrlə müəyyən edilib . Adına baxmayaraq, Şərqi Qüds İçəri Şəhərin şimalında, şərqində və cənubunda və terminin daha geniş tərifində, hətta Qərbi Qüdsün bütün bu tərəflərindəki məhəllələri əhatə edir. Beynəlxalq ictimaiyyət Şərqi Qüds də daxil olmaqla İordan çayının qərb sahilində İsrail yaşayış məntəqələrini beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq qeyri-qanuni hesab edir . İsrail bu şərhə etiraz edir.

Şərq Rennell YUNESKO-nun Ümumdünya İrs mirası olaraq təyin olunan Solomon adalarındakı Rennell adasının cənub hissəsidir. Rennell dünyanın ən böyük mərcan atoludur və bir çox endemik növ Teqano gölü ətrafındakı Rennellin şərq hissəsindədir. 2013-cü ildə Ümumdünya İrs Komitəsi, Şərq Rennellini Ümumdünya İrsi mirasına daxil etdi. Rennell Qərbi Sakit okean bölgəsində yerləşir və Solomon adalarının cənubundadır, təqribən 86 ilə 15 km məsafədədir. Dünyadakı ən böyük mərcan atollu 37.000 hektar ərazini tutur. Ərazi sıx meşə ilə örtülmüşdür və adanın cənub mərkəzində bir vaxtlar atoll olan Teqano gölüdür vardır. Gölün səthi dəniz səviyyəsindədir və əsasən kələ-kötürdür. Şərqi Rennel qayalıqlarla əhatə olunmuş və bir sıra kiçik əhəng daşı adalarından ibarətdir. 1998-ci ildə Dünya İrsi mirası olaraq təyin olunan Şərqi Rennell adanın cənub ucundadır. Ərazi siklonlar tərəfindən zərər görməyə həssasdır və "elmi tədqiqat üçün əsl təbii laboratoriya" hesab olunur.

Şərqi Rodez (fr. Rodez-Est) — Fransada kanton , region — Cənub-Pireneylər, departament — Averon. Rodez dairəsinə daxildir. Kantonun INSEE kodu — 1228. Şərqi Rodez kantonuna cəmi 3 kommuna daxildir, onlardan ən əsası Rodez kommunasıdır. 2006-cı ildə əhalinin sayı 14 395 nəfər təşkil edirdi.

Amerikan Samoası (samoa Amerika Sāmoa, həmçinin Amelika Sāmoa və ya Sāmoa Amelika) — Sakit okeanın cənubunda yerləşən ada ölkəsidir. Paytaxtı Paqo Paqo şəhəridir. Ən böyük və inkişaf etmiş adası isə Tutuila adasıdır. Avropalılar buranı kəşf etməzdən əvvəl Manua Adaları yerli tayfalar tərəfindən idarə edilirdi. 1722-ci ildə hollandiyalı dənizçi Yakob Roqqeveen Manua Adalarını kəşf edir. 1768 və 1787-ci illərdə bu adalara səyahət etmiş fransalı səyyahlardan 11-i öldürüldü. Sonralar bu adalar qaçaq dənizçilər və məhkumlar üçün sığınacaq olur. London Missioner Cəmiyyətinin missionerləri 1830-cu ildə bu adalara gəldilər. Missionerlərin təsiri artdıqca Tatuila ve Manua adalarına gələn xristian missionerlərin sayı da artır. 1889-cu ildə ABŞ, İngiltərə və Almaniya Samoanın bitərəf zona olması barədə birgə müqavilə imzalayır və adalar bu üç dövlətin protektoratına verilir.

Şərqi Sarayevo (serb. Источно Сарајево) — Bosniya və Herseqovinanın tərkibində olan Serb Respublikasında şəhər. Ərazisi 1,450 km², əhalisi isə 2013-cü ilin məlumatlarına görə 61,516 nəfər olmuşdur. Şəhər əhalisinin etnik tərkibi belədir: Şəhərdə 1992-ci ildən bəri Şərqi Sarayevo Universiteti fəaliyyət göstərir. Şəhərin "Slaviya" futbol klubu Serb Respublikasının Birinci Liqasında, "Famos Voykoviçi" isə Serb Respublikasının İkinci Liqasında iştirak edir. "Slaviya" basketbol klubu milli çempionatda mübarizə aparır.

Şərqi Sayan — Dağ sistemi olaraq Cənubi Sibir ərazisində 1000 km məsafədə uzanır. cənub-şərqi Krasnoyarsk diyarı, qərbi Buryatiya və İrkutsk vilayəti, şimal-şərqi Tuva və Monqolustannın Xuvsqel oymağı ərasisində isə cənubu yerləşir. Qısası olaraq Yenisey çayının sahillərindən Baykal gölü ərafına qədər uzanır. Qərbi Sayan dağları ilə birlikdə Sayan dağlarının əmələ gətirirlər. Sibir Platformasının cənub-qərbində yerləşir. Şərqi Sayan əsasən qneysdən ibarətdir. Mərmər, ambifilit və kvarsit kimi suxurlar səthə çıxır. Faydalı qazıntılardan Qızıl, Qrafit, Boksit, Asbest və Fosforitə rast gəlinir. Mərkəzi və cənub-şərq hissədə Yüksək dağlıq massivlər vardır: Böyük Sayan, Tunkin, Kitoy, Botoqol və s. Şərqi Sayan dağlarının daxilində sönmüş Kropotkina vulkanı ətrafı ərazilərdə vulkanık suxurlar geniş yayılmışdır.

Şərqi Sibir — Sibirin şərq hissəsi, Asiyanın şimal-şərqini əhatə edir. Rusiyanın Yenisey çayından Sakit okean sahillərinə qədərki əraziləri anlamışda işlədilir. Şərqi-Sibir iqtisadi rayonuna daxildir. Sahəsi — 7,2 milyon km². Böyük hissəsinin Orta Sibir yaylası əhatə edir. Şimal tundra əraziləri, cənub və şərq hissəsində yüksək dağlıq sahələr yayılmışdır. Burada Qərbi Sayan və Şərqi Sayan silsilələri, Zabaykal, Bırranqa və Yana-Kolıma dağları yerləşir. Şərqi Sibirdən Rusiyanın ən iri çayları olan Yenisey və Lena çayı axır. Şərqi Sibir ərazisində Krasnoyarsk diyarı, Zabaykal diyarı, İrkutsk vilayəti, Buryatiya, Tuva, Saxa kimi vilayətlər yerləşir. Ən iri şəhərləri: Krasnoyarsk İrkutsk, Ulan-Ude, Çita, Yakutsk, Anqarsk, Bratsk, Norilsk, Açinsk.

Timor-Leste Demokratik Respublikası (tetum. Repúblika Demokrátika Timór-Leste; port. República Democrática de Timor-Leste) — Cənub-Şərqi Asiyada dövlət. Şərqi Timor Timor adasının şərq hissəsində yerləşir. Ölkə Atauro və Jaku adaları ilə Oekussi-Ambeno anklav bölgəsini əhatə edir. Adanın qalan hissəsi Qərbi Timor isə İndoneziyanın tərkibindədir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Dili, ümumi sahəsi 15,007 kvadrat kilometrdir. Respublika ərazisi 13 regiona (distrito) bölünmüşdür. Şərqi Timor həm də XXI əsrdə yaranmış ilk dövlətdir. "Timor" sözünün mənşəyi timur sözdən götürülüb və malay dilində "şərq" deməkdir.

Şərqi Trakiya (türk. Doğu Trakya və ya sadə olaraq Trakya; bolq. Източна Тракия, Iztochna Trakiya; yun. Ανατολική Θράκη, Anatoliki Thraki) və ya Türkiyə Trakiyası — Müasir Türkiyə Respublikasının tərkib hissəsidir, coğrafi baxımdan Cənub-Şərqi Avropanın bir hissəsidir. Tarixi Trakiyanın şərq hissəsindədir. Türkiyənin Ədirnə, Təkirdağ və Kırklareli illərinin ərazilərini, həmçinin Çanaqqala və İstanbul illərinin Avropa qitəsində olan ərazilərin ehtiva edir.

Şərqi Türkistan (uyğ. Sherqiy Türkistan شەرقىي تۈركىستان) — Böyük Türkistanın bir qismi Çin Xalq Respublikası, digər hissəsi isə Orta Asiyanın uzaq şərq bölgələrinə aid olan şərq hissəsi. Böyük və vahid Türkistan elləri Sovet İmperiyası və Çin Xalq Respublikası arasında qərb hissəsində keçmiş türk-sovet respublikaları, şərq hissəsində isə Uyğur Muxtar Vilayəti olmaqla iki hissəyə bölünmüşdür. Tyan Şan (Tanrı Dağ(?), uyğur-ing. Tengri Tagh) və Pamir dağ silsilələri iki türk məmləkəti arasında sərhəd təşkil edir. Şərqi Türkistanda Türk dünyasının bir çox tarixi əhəmiyyətli şəhərləri yerləşir. Bunlardan Qaşğar, Hotan, Turfan, Yarkənd, İli (Gülcə), Kumul, Aksu, Kuçar (Köçər) və Altayı misal göstərmək olar. Şərqi Türkistan ərazisi 1,6 milyon (bəzi rəqəmlərə görə, 1,8) kvadrat kilometr olan, şimaldan Altay, cənubdan Pamir dağları ilə əhatələnmiş, tam mərkəzində isə Tanrı dağlarının ucaldığı, türk tarixinin müqəddəs izlərini özündə daşıyan bir bölgədir. Paytaxtı Urumçi, rəsmi dilləri uyğur və standart çin dilləridir. Tanrı dağı Şərqi Türkistanı iki hissəyə bölür – şimalda Cunqarya, cənubda isə Tarım hövzəsi yerləşir.

Şərqi Yava (ind. Jawa Timur ("Jatim"), yav. ꧋ꦗꦮꦮꦺꦠꦤ꧀ (Jåwå Wétan)) — İndoneziya əyalətidir. Yalnız qərbdən Mərkəzi Yava əyaləti ilə quru sərhədi var; Yava dənizi və Hind Okeanı ilə müvafiq olaraq şimal və cənub sahilləri ilə uzanır, şərqdə dar Bali boğazı Yavanı Balidən ayırır. Şərqi Yava bölgəsində yerləşən İndoneziyadakı ən uzun körpü olan Yava ilə bağlanan Madura adası, Suramadu körpüsü,həmçinin daha da şərq və şimalda yerləsən Kanqean və Masalembu arxipelaqlarından ibarətdir. Paytaxtı İndoneziyanın ən böyük şəhəri və böyük bir sənaye mərkəzi olan Surabayadır. Banyuvanqi Şərqi Yavanın ən böyük reqensidir.

Şərqi Qüds və ya Şərqi Yerusəlim (Ərəbcə : Ərəbcə : القدس الشرقية , Əl-Qudlar Ash-Sharqiya ; İbrani , Mizraḥ Yerushalayim) , Qərb sektorundan fərqli olaraq 1948 Ərəb-İsrail müharibəsi əsnasında İordaniya tərəfindən işğal edilmiş Yerusəlimin sektorudur şəhərin, İsrail tərəfindən işğal edilmiş Qərbi Qüds . 1967-ci il Ərəb-İsrail müharibəsindən bəri Şərqi Qüds beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən İsrail tərəfindən işğal edilmiş hesab olunur . Bu əraziyə Qüdsün Köhnə Şəhəri və İudaizm , Xristianlıq və İslamın ən müqəddəs yerlərindən bəziləri , məsələn, Məbəd dağı , Qərb divarı , əl-Əqsa məscidi , Qaya günbəzi və Müqəddəs Qəbiristanlıq Kilsəsi daxildir. eləcə də bir sıra qonşu məhəllələr. İsrail və Fələstin tərifləri fərqlidir. Fələstinin rəsmi mövqeyi 1949-cu il atəşkəs sazişlərinə əsaslanır, İsrailin mövqeyi isə əsasən Qüdsün mövcud bələdiyyə sərhədlərinə əsaslanır. Bunlar 1967-ci ilin İyun Altı Günlük Müharibədən bəri İsrail bələdiyyə orqanlarının qərar verdiyi bir sıra inzibati genişlənmələrlə müəyyən edilib . Adına baxmayaraq, Şərqi Qüds İçəri Şəhərin şimalında, şərqində və cənubunda və terminin daha geniş tərifində, hətta Qərbi Qüdsün bütün bu tərəflərindəki məhəllələri əhatə edir. Beynəlxalq ictimaiyyət Şərqi Qüds də daxil olmaqla İordan çayının qərb sahilində İsrail yaşayış məntəqələrini beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq qeyri-qanuni hesab edir . İsrail bu şərhə etiraz edir.

Şərqi Slavyan sözü üçün aşağıdakılara müraciət edilə bilər: Şərqi slavyan dilləri — slavyan dillərinin üç qolundan biridir Şərqi slavyanlar — Şərqi slavyan dillərində danışan və slavyan xalqlarının alt qrupu olan xaqlar.

Şərqi Nоrtbruk (rus. Восточный Нортбрук, əvvəlki adı Nortbruk olmuşdur.) — Frans-İosif Torpağının cənubunda yerləşən ada. Ən hündür nöqtəsi 344 metr təşkil edir. Bu adaya arxipelaqın digər adalarına nisbətən daha asan çatmaq mümkündür. Ada yayda demək olar ki, bütünlüklə buzdan azad olur. Sahil zolağı boyunca isə ərazi mamırla örtülür . Adanın bütünlüklə buzdan azad ola bilməsi hələ XIX əsrdən Qütb ekspedisiyalarının mərkəzinə çevrilmişdir. Ada Kral Coğrafiya Cəmiyyətinin 1890-1893-cü illər ərzimndə prezidenti olmuş Nоrtbrukun şərəfinə adlandırılmışdır. Əvvəlcə Nortbruk adası tək bir ada hesab olunurdu. Əvvəllər buzlaqla bağlanmış Qərbi və Şərqi Nortbruk arasındakı boğazı 1985-ci ildə “Kapitan Dranitsın” buzqıran gəmisində tarixi-arxeoloji ekspedisiyanın üzvü Rostislav Qaydovski kəşf edib.

Şərqi Sporadlar (yun. Ανατολικές Σποράδες) və ya Şərqi Egey adaları — Egey dənizində, Kiçik Asiyanın sahillərində yerləşən arxipelaq. Bəzən Şimali Egey adaları kimi təsnif edilir. Onlar Egey dənizinin şərq hissəsində yerləşirlər. Şimalda Şərqi Sporadlaı Şimali Egey adaları ilə, cənubda Dodekanes arxipelaqı ilə həmsərhəddir.

Fərxi — İranın İsfahan ostanının Xur və Biyabanək şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4,600 nəfərdən ibarət idi.

Germi — İranın Ərdəbil ostanında şəhər, Germi şəhristanının inzibati mərkəzi. Germi şəhəri Ərdəbil şəhərinin şimalında, Parsabad şəhərinin cənubunda yerləşir. Şəhər Ərdəbildən 90 km, Parsabaddan isə 150 km. aralıdır. Əhalisi 32 000 nəfərdir, əsasən maldarlıq və əkinçiliklə məşğuldur. Şəhərin əhalisi azərbaycanlılardan ibarətdir və azərbaycan dilində danışırlar. Şəhərin adı çox güman ki farsca "isti, ilıq" mənalarını daşıyan "gərm" sözündən gəlir. Burada yay isti, qış mülayim keçir. Şəhər dörd dağın arasındadır. Qədim tarixə malik Germinin qərbində, Lələ dağında islamaqədər dövrə aid edilən qəbirlər aşkarlanmışdır.