XAB1 f. 1) yuxu; 2) röya, yuxugörmə. Xabi-əcəl əcəl yuxusu, cəhalət; xabi-qəflət qəflət yuxu; xabi-naz şirin yuxu. XAB2 ə. xov, narın tük.
Tam oxu »is. [fars.] klas. 1. Yuxu. Gecələr gözlərim xabı görməmək; Ol siyah nərgisiməstanədəndir. M.P.Vaqif. Dayansın qarşıda, gətirsən tabı; Ayıltsın qəflətd
Tam oxu »Farsca xoftən (yatmaq) məsdərinin qrammatik əsasıdır, “yuxu” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...* Xab içində yatan oğlan, Dur, yatmağın çağı deyil. Dərdü-qəmə batan oğlan, Dur, yatmağın çağı deyil. (“Müğüm şah
Tam oxu »I (Cəbrayıl, Füzuli, Naxçıvan, Zəngilan) bax xudırı. – Xudru yerə İbrahim vaxtını keçirir, oxumur (Zəngilan) II (Ağdam) ancaq
Tam oxu »...dillərində işlənən "qud, qut" sözü ilə əlaqədardır. Bəlkə də, f. "xuda" teonimi də bununla bağlıdır).
Tam oxu »нареч. разг. 1. как несведущий, не имеющий представления о чем-л.; незнающий. Xam-xam danışmaq говорить как несведущий, незнающий 2. как чужой, как не
Tam oxu »1. sif. Bişməmiş, çiy-çiy, xam halda. Əti xam-xam yemək. 2. zərf Avam adam kimi. Nə xam-xam danışırsan. – [Dəvəçi] xam-xam bağırmağa başladı. S.Vəliye
Tam oxu »...xallarla bəzəkli, üstündə xallar olan. Xal-xal parça. Xal-xal örpək. Xal-xal paltar. – Əlində qırmızı xal-xal çamadan; Gedir kənd yoluyla cavan bir o
Tam oxu »is. dan. Həyəcan, yaxud narazılıq əlaməti olaraq gizli danışma, deyinmə, qeybət etmə. □ Qurdu-qurduya düşmək – həyəcan, yaxud narazılıq əlaməti olaraq
Tam oxu »сущ. разг. шёпот, шептание (тайные разговоры); qurduqurduya düşmək шептаться, перешёптываться, передавать друг другу слухи
Tam oxu »сущ. рах. чинеба рахун, луькӀуьнун, гъибет авун (наразивилин лишан яз); qurdu-qurduya düşmək кил. qurdu-qurdu.
Tam oxu »1. is. Hər cür xırda şeylər, xırdavat. Xırda-xuruş almaq. – Laçın iki aydan bəri görmədiyi qəsəbənin ayrı-ayrı evlərinə, dükanlarına, xırda-xuruşla bə
Tam oxu »1. сущ. куьлуь-шуьлуь, гьар жуьредин куьлуь затӀар; 2. прил. куьлуь, гъвечӀи, еке метлеб авачир, куьлуь-шуьлуь (мес
Tam oxu »...Şuşa, Tərtər, Yevlax) qolsuz qadın geyimi. – Anam özünə bir kürdü aldı (Beyləqan); – Kürdünü dərzilər tikillər qolsuz, xaz qoyullar boynuna (Ağdam);
Tam oxu »...алай, халар квай, халар алай (мес. парча); // xal-xal olmaq а) кӀус-кӀус хьун, тике-тике хьун, хун; б) хал-хал хьун, халар акатун, лекеяр акатун.
Tam oxu »...çağırdı… Lakin ruhuna sükun gəlmədi. Çəmənzəminli. □ (Boynundan) xaç asmaq, (boynuna) xaç salmaq – dönüb xristian olmaq, xristianlığı qəbul etmək. [M
Tam oxu »...mənə, ey sərvi-səngin-dil; Məkanın xah külxan, xah səhra, xah bağ olsun. Qövsi. Məqsədim şəşəəyi-mahi-camalındı sənin; Xah məsciddə onu, xah kəlisadə
Tam oxu »...səciyyəvi olan, yalnız bir adamda və ya şeydə olan. Balaca Azad təbiətinə xas bir hay-küylə kənarda oynayır. M.İbrahimov. Güləsər yeniyetmə kənd qızl
Tam oxu »...rüsvay, xəcalətli, pərt. Rüstəmbəy başını çarpayıya söykəyib, xar və zəlil bir halda sükuta getdi, gözləri yaşardı… Çəmənzəminli. □ Xar etmək (eləmək
Tam oxu »...[fars.] klas. 1. Tikan. Zəhməti bülbül çəkər; Gülü qucar yenə xar. (Ata. sözü). [Kərəm:] Bağı tutdu şeyda bülbül naləsi; Gülün bağrı yandı xarın için
Tam oxu »...daşıyan şəxs. Bir əkinçi gedirdi məstanə; Yolda ol rast gəldi bir xanə. S.Ə.Şirvani. 19-cu ilin yayında Naxçıvan xanlarının cavanları Keçiliyə ova gə
Tam oxu »...Ələ öyrənməmiş, əhliləşməmiş. Xam quş. – …Həmişə də qiymətli xam atı alıram ki, onu qoşquya öyrədim. C.Məmmədquluzadə. [Sərvinaz:] Xam cöngə kimi hav
Tam oxu »is. 1. Ya anadangəlmə, ya da sonradan dəri üzərində əmələ gələn xırda, dəyirmi ləkə. Üzündə xal var. Qara xal. – Zəfərin yanında ucaboylu, çatma qaraq
Tam oxu »is. [fars.] klas. Torpaq. Kimin yolu düşsə xaki-dərinə; Ox vurar köksünə məlhəm yerinə. Q.Zakir. Kəsilib bir yana atılmışdır; Xakinə abi-qəm qatılmışd
Tam oxu »1. arvad-uşaq, ailə, külfət; паб-аял авай evli, arvad-uşaqlı, ailəli; 2. qadınlar və uşaqlar (bir yerdə).
Tam oxu »n. family, group of persons who are related by blood; home, house; brood; colony; household franchise
Tam oxu »...ehtiyatsızcasına. Qafilanə hərəkət etmək. – Xab et, hələ qafilanə xab et. M.Ə.Sabir. Azacıq tar olursa indi hava; Sevinir hər tərəfdə şəbpərələr; Ald
Tam oxu »...qapaz, yumruq.. (N.Vəzirov); PƏMBƏCƏ Əgər bir pəmbəcə vura sərimə; Xürdü xəmir olub dollam dərimə (Q.Zakir).
Tam oxu »...biştab olmaz, Cəmalına, Pəri, müştaq olalı, Bidar olan gözlərimdə xab olmaz. (“Qurbani”)
Tam oxu »fars. rəxt – yatacaq, xab – yuxu Yataq, yorğan-döşək. Yəqin etdi ki, at üstə çox inciyib, odur ki, rəxtitab saldı, guya Abbas dincəlsin. Abbas rəxtixa
Tam oxu »Arxasınca gəlmək (getmək). Xab içində yatan novrəstə şahzadə, Gəl bizim ellərə, sor asta-asta. Mən olum bir ahu, sən də ol səyyad, Düşüb də peşimə var
Tam oxu »...Dəymə, hələ vaxta var. Qoy bir çimir də yatsın (Ə.Mustafayev); XAB (kl.əd.) Batmışdı tərə o xab içində; Birdən durub iztirab içində (A.Şaiq); RÖYA Rö
Tam oxu »f. Girmək, batmaq. Ey tirmə rəxti-xab içinə quylanan dadaş! Getsə vətən, vətənlə gedər istirahətin. M.Möcüz. Körpü elə tikilməli idi ki, maşınlar onun
Tam oxu »...istifadə etmək lazımdır (A.Şaiq); RƏML ..səbir, cadu, rəml, təbiri-xab, möcüz, meyit namazı.. (Çəmənzəminli). 2. fal bax bəxt 1 II fal bax yumurta 1
Tam oxu »...ELƏMƏK/ETMƏK Gecəyarı olmuş, lakin qız çimir da eləməmişdi (B.Bayramov); XAB ELƏMƏK/ETMƏK (kl.əd.) Ayıl, oğlum, bu qədər eyləmə xab; Dur götür qoltuğ
Tam oxu »...(“Əsli və Kərəm”) * Xab içində yatan bixəbər səyyad, Tərlan mənəm, qeyri tərlan istəmə! Mən səni sevmişəm, sən də sev m
Tam oxu »...(“Fərhad və Şirin”) * Xab içində yatmış ikən görəndə, Siyah zülfün dal gərdənə hörəndə. Ayılıb dayəsinə cavab verəndə, A
Tam oxu »...yanınca. (“Qulam-Kəmtər”) * Xab içində yatan bixəbər səyyad, Tərlan mənəm, qeyri-tərlan istəmə! Mən səni sevmişəm, sən də sev
Tam oxu »...klas. doydurmaq (su, şərab və s. ilə). Yarı gecələr ki çeşmeyi-xab; Gözlər çəmənin qılırdı sirab. Füzuli. Demərəm badə ilə et məni sirab, xuda; Bari,
Tam oxu »